İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, (19), 191-205, 2023
Herhangi bir bilim dalında yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların belirli aralıklarla sistemat... more Herhangi bir bilim dalında yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların belirli aralıklarla sistematik olarak incelenmesi, o bilim dalındaki gelişim ve değişimleri belirlemede kritik bir öneme sahiptir. 2020 yılı itibariyle, bu çalışmada da geçtiğimiz 32 yıllık süreçte (1988-2019) Türkiye’de çeviri alanında gerçekleştiren belli başlı akademik yayın türlerinden biri olan bildiriler üzerine kesitsel bir bibliyometrik ve tematik çözümlemenin yapılması amaçlanmaktadır. İlk aşamada Yükseköğretim Akademik Arama veri tabanı üzerindeki arama motoruna Türkçe “çeviri” anahtar sözcüğü girilerek “bildiriler” kategorisine ulaşılmış, platformda yer alan filtreleme özelliğinden de yararlanılarak öncelikle “çeviri" konusuyla bağlantısı olabilecek “temel alanlar” ve bu temel alanların alt “bilim alanları” seçilerek araştırmaya dair derlemin (korpus) sınırları belirlenmiştir. Bu bağlamda, ilk etapta ulaşılan 1448 bildiri arasında ön bir eleme yapılarak sadece 3/5’nin, bir diğer ifadeyle 895’inin doğrudan “çeviri” konusu kapsamında olduğu değerlendirilerek araştırmanın derlemine dâhil edilmiştir. Ardından, söz konusu akademik çalışmalar ilk olarak; sunuldukları yıl, ülke, şehir, tür (özet, tam metin, poster, sözlü sunum), kapsam (ulusal ya da uluslararası) ve sunum dilleri gibi farklı bibliyometrik verileri bakımından çözümlenmiştir. Son aşamada ise bildiri başlıklarından hareketle tematik bir incelemeye gidilerek, sözü edilen zaman aralığında çeviri alanında ülkemizde gerçekleştirilen bu akademik yayın türündeki araştırmaların/ çalışmaların eğilimleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyeler... more Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyelerinin Scopus veri tabanındaki yayın performanslarının 3 (üç) değişken (makale, bu makalelerin atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları) açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tarama modeline göre yapılandırılan bu betimsel araştırmanın bütüncesi Yükseköğretim Akademik Arama (https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/) platformu aracılığıyla oluşturulmuştur. Yapılan tarama neticesinde platformda bilim alanını; yabancı dil eğitimi, dünya dilleri ve edebiyatları, eski çağ dilleri ve edebiyatları, çeviribilim, dilbilim ve karşılaştırmalı edebiyat olarak belirlemiş 1762 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Unvanları, bilim alanları, görev yaptıkları üniversiteler ve bölümlerine göre öğretim üyeleri öncelikle bir Excel dosyasında listelenmiş ve ardından Scopus veri tabanındaki “yazar arama” kısmından isim bazında tek tek aratılarak makale, atıf ve h-indeks sayıları derlenmiştir. Derleme neticesind...
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 30 (Ekim), 991-1021, 2022
Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyeler... more Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyelerinin Scopus veri tabanındaki yayın performanslarının 3 (üç) değişken (makale, bu makalelerin atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları) açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tarama modeline göre yapılandırılan bu betimsel araştırmanın bütüncesi Yükseköğretim Akademik Arama (https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/) platformu aracılığıyla oluşturulmuştur. Yapılan tarama neticesinde platformda bilim alanını; yabancı dil eğitimi, dünya dilleri ve edebiyatları, eski çağ dilleri ve edebiyatları, çeviribilim, dilbilim ve karşılaştırmalı edebiyat olarak belirlemiş 1762 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Unvanları, bilim alanları, görev yaptıkları üniversiteler ve bölümlerine göre öğretim üyeleri öncelikle bir Excel dosyasında listelenmiş ve ardından Scopus veri tabanındaki “yazar arama” kısmından isim bazında tek tek aratılarak makale, atıf ve h-indeks sayıları derlenmiştir. Derleme neticesinde; 1821 makale, 6152 atıf ve 0,3 h-indeks ortalamasına ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular bölüm bazında incelendiğinde, yabancı diller eğitimi bölümlerinde görev yapan öğretim üyesi sayısının, dil ve edebiyat bölümlerinde görev yapan öğretim üyesi sayısına oranla daha az olmasına rağmen yayın bazında en yüksek performansı bu bölümlerinin gerçekleştirdiği bilgisine ulaşılmıştır. Bilim alanlarıyla ilgili bulgulara bakıldığında ise yayınlar İngilizce, Almanca ve Fransızca gibi dünyada en çok konuşulan ve uluslararası platformlarda en çok dergisi bulanan ülkelerin dillerinde yoğunlaşmıştır. Makale ve atıf sayılarının unvanla ilişkisine gelindiğinde ise akademik unvan yükseldikçe yayın sıklığının da arttığı gözlemlenmiştir. Söz konusu durum öğretim üyelerinin unvanda yükselmek için belli sayıda makale yayımlama zorunluluğuyla bağdaştırılmıştır. Bu durum aynı zamanda her iki değişken arasında pozitif bir korelasyon olduğunu da ortaya koymaktadır. Çalışmanın sonunda araştırma verilerinden elde edilen bulgulardan hareketle öğretim üyelerinin bu ve benzeri uluslararası nitelikli bilimsel platformlardaki yayınlarının niceliği ve niteliğini arttırmak için neler yapılabileceği konusunda birtakım önerilerde bulunulmuştur.
M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip olan Türkçe, dünyada en çok konuşulan yedi ... more M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip olan Türkçe, dünyada en çok konuşulan yedi dil arasında yer almaktadır. Günümüzde bilgisayar destekli dil öğretim modellerinin yaygınlaşmasıyla birlikte yabancılara Türkçe öğretimi alanında da hızlı gelişmeler yaşanmaktadır. Bu araştırmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için tasarlanan internet sitelerinin kendi kendine (otonom) dil öğrenme yaklaşımları açısından ne denli yeterli olduklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Google arama motoru üzerinden "Türkçe öğrenmek istiyorum", "Learn Turkish", "Apprendre le turc" ve "Yabancılara Türkçe öğretimi siteleri" gibi farklı anahtar kelimeler aracılığıyla yapılan taramalar sonucunda bu amaçla hazırlanmış etkileşimli 14 Türkçe öğretim sitesi derlenerek araştırmanın bütüncesi oluşturulmuştur. Söz konusu siteler, öğretilmesi hedeflenen temel dil becerileri, öncelikli dilsel amaçları, sundukları doküman türleri, alıştırma çeşitleri, bireysel öğrenmeye yardımcı araçları, dönüt türleri, etkileşim ve tasarımcıları üzerinden 8 farklı başlık altında dil öğretim/ öğrenim yaklaşımları doğrultusunda değerlendirilmiştir. Değerlendirme neticesinde sitelerin temel dil becerileri, dilsel amaçlar, içerdikleri doküman türleri ve otonom dil öğrenim yaklaşımları bakımından kullanıcılarına kısıtlı imkânlar sunduğu, internet teknolojilerinin imkânlarından tam olarak yararlanılamadığı görülmektedir. Diğer yandan, sitelerin büyük bir çoğunluğu yabancılar tarafından tasarlandığı için Türkçenin yapısını ve Türk kültürü tam olarak yansıtmadığı söylenebilir. Türkiye’deki resmî kurumların, özellikle de üniversitelerin Türkçe bölümlerin bu konuda herhangi bir girişimlerinin olmadığı görülmektedir. Bu bulgular doğrultusunda çalışmanın sonuç ve öneriler kısmında ileride yabancılara Türkçe öğretimi için tasarlanacak olası dil öğretim siteleri için çeşitli görüş ve önerilerde bulunulmuştur.
İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, (19), 191-205, 2023
Herhangi bir bilim dalında yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların belirli aralıklarla sistemat... more Herhangi bir bilim dalında yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların belirli aralıklarla sistematik olarak incelenmesi, o bilim dalındaki gelişim ve değişimleri belirlemede kritik bir öneme sahiptir. 2020 yılı itibariyle, bu çalışmada da geçtiğimiz 32 yıllık süreçte (1988-2019) Türkiye’de çeviri alanında gerçekleştiren belli başlı akademik yayın türlerinden biri olan bildiriler üzerine kesitsel bir bibliyometrik ve tematik çözümlemenin yapılması amaçlanmaktadır. İlk aşamada Yükseköğretim Akademik Arama veri tabanı üzerindeki arama motoruna Türkçe “çeviri” anahtar sözcüğü girilerek “bildiriler” kategorisine ulaşılmış, platformda yer alan filtreleme özelliğinden de yararlanılarak öncelikle “çeviri" konusuyla bağlantısı olabilecek “temel alanlar” ve bu temel alanların alt “bilim alanları” seçilerek araştırmaya dair derlemin (korpus) sınırları belirlenmiştir. Bu bağlamda, ilk etapta ulaşılan 1448 bildiri arasında ön bir eleme yapılarak sadece 3/5’nin, bir diğer ifadeyle 895’inin doğrudan “çeviri” konusu kapsamında olduğu değerlendirilerek araştırmanın derlemine dâhil edilmiştir. Ardından, söz konusu akademik çalışmalar ilk olarak; sunuldukları yıl, ülke, şehir, tür (özet, tam metin, poster, sözlü sunum), kapsam (ulusal ya da uluslararası) ve sunum dilleri gibi farklı bibliyometrik verileri bakımından çözümlenmiştir. Son aşamada ise bildiri başlıklarından hareketle tematik bir incelemeye gidilerek, sözü edilen zaman aralığında çeviri alanında ülkemizde gerçekleştirilen bu akademik yayın türündeki araştırmaların/ çalışmaların eğilimleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyeler... more Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyelerinin Scopus veri tabanındaki yayın performanslarının 3 (üç) değişken (makale, bu makalelerin atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları) açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tarama modeline göre yapılandırılan bu betimsel araştırmanın bütüncesi Yükseköğretim Akademik Arama (https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/) platformu aracılığıyla oluşturulmuştur. Yapılan tarama neticesinde platformda bilim alanını; yabancı dil eğitimi, dünya dilleri ve edebiyatları, eski çağ dilleri ve edebiyatları, çeviribilim, dilbilim ve karşılaştırmalı edebiyat olarak belirlemiş 1762 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Unvanları, bilim alanları, görev yaptıkları üniversiteler ve bölümlerine göre öğretim üyeleri öncelikle bir Excel dosyasında listelenmiş ve ardından Scopus veri tabanındaki “yazar arama” kısmından isim bazında tek tek aratılarak makale, atıf ve h-indeks sayıları derlenmiştir. Derleme neticesind...
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 30 (Ekim), 991-1021, 2022
Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyeler... more Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversitelerin yabancı diller bölümlerinde görev yapan öğretim üyelerinin Scopus veri tabanındaki yayın performanslarının 3 (üç) değişken (makale, bu makalelerin atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları) açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tarama modeline göre yapılandırılan bu betimsel araştırmanın bütüncesi Yükseköğretim Akademik Arama (https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/) platformu aracılığıyla oluşturulmuştur. Yapılan tarama neticesinde platformda bilim alanını; yabancı dil eğitimi, dünya dilleri ve edebiyatları, eski çağ dilleri ve edebiyatları, çeviribilim, dilbilim ve karşılaştırmalı edebiyat olarak belirlemiş 1762 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Unvanları, bilim alanları, görev yaptıkları üniversiteler ve bölümlerine göre öğretim üyeleri öncelikle bir Excel dosyasında listelenmiş ve ardından Scopus veri tabanındaki “yazar arama” kısmından isim bazında tek tek aratılarak makale, atıf ve h-indeks sayıları derlenmiştir. Derleme neticesinde; 1821 makale, 6152 atıf ve 0,3 h-indeks ortalamasına ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular bölüm bazında incelendiğinde, yabancı diller eğitimi bölümlerinde görev yapan öğretim üyesi sayısının, dil ve edebiyat bölümlerinde görev yapan öğretim üyesi sayısına oranla daha az olmasına rağmen yayın bazında en yüksek performansı bu bölümlerinin gerçekleştirdiği bilgisine ulaşılmıştır. Bilim alanlarıyla ilgili bulgulara bakıldığında ise yayınlar İngilizce, Almanca ve Fransızca gibi dünyada en çok konuşulan ve uluslararası platformlarda en çok dergisi bulanan ülkelerin dillerinde yoğunlaşmıştır. Makale ve atıf sayılarının unvanla ilişkisine gelindiğinde ise akademik unvan yükseldikçe yayın sıklığının da arttığı gözlemlenmiştir. Söz konusu durum öğretim üyelerinin unvanda yükselmek için belli sayıda makale yayımlama zorunluluğuyla bağdaştırılmıştır. Bu durum aynı zamanda her iki değişken arasında pozitif bir korelasyon olduğunu da ortaya koymaktadır. Çalışmanın sonunda araştırma verilerinden elde edilen bulgulardan hareketle öğretim üyelerinin bu ve benzeri uluslararası nitelikli bilimsel platformlardaki yayınlarının niceliği ve niteliğini arttırmak için neler yapılabileceği konusunda birtakım önerilerde bulunulmuştur.
M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip olan Türkçe, dünyada en çok konuşulan yedi ... more M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip olan Türkçe, dünyada en çok konuşulan yedi dil arasında yer almaktadır. Günümüzde bilgisayar destekli dil öğretim modellerinin yaygınlaşmasıyla birlikte yabancılara Türkçe öğretimi alanında da hızlı gelişmeler yaşanmaktadır. Bu araştırmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için tasarlanan internet sitelerinin kendi kendine (otonom) dil öğrenme yaklaşımları açısından ne denli yeterli olduklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Google arama motoru üzerinden "Türkçe öğrenmek istiyorum", "Learn Turkish", "Apprendre le turc" ve "Yabancılara Türkçe öğretimi siteleri" gibi farklı anahtar kelimeler aracılığıyla yapılan taramalar sonucunda bu amaçla hazırlanmış etkileşimli 14 Türkçe öğretim sitesi derlenerek araştırmanın bütüncesi oluşturulmuştur. Söz konusu siteler, öğretilmesi hedeflenen temel dil becerileri, öncelikli dilsel amaçları, sundukları doküman türleri, alıştırma çeşitleri, bireysel öğrenmeye yardımcı araçları, dönüt türleri, etkileşim ve tasarımcıları üzerinden 8 farklı başlık altında dil öğretim/ öğrenim yaklaşımları doğrultusunda değerlendirilmiştir. Değerlendirme neticesinde sitelerin temel dil becerileri, dilsel amaçlar, içerdikleri doküman türleri ve otonom dil öğrenim yaklaşımları bakımından kullanıcılarına kısıtlı imkânlar sunduğu, internet teknolojilerinin imkânlarından tam olarak yararlanılamadığı görülmektedir. Diğer yandan, sitelerin büyük bir çoğunluğu yabancılar tarafından tasarlandığı için Türkçenin yapısını ve Türk kültürü tam olarak yansıtmadığı söylenebilir. Türkiye’deki resmî kurumların, özellikle de üniversitelerin Türkçe bölümlerin bu konuda herhangi bir girişimlerinin olmadığı görülmektedir. Bu bulgular doğrultusunda çalışmanın sonuç ve öneriler kısmında ileride yabancılara Türkçe öğretimi için tasarlanacak olası dil öğretim siteleri için çeşitli görüş ve önerilerde bulunulmuştur.
Uploads
Papers by Özge Nazlı DALGIÇ