Jamusukro

Jamusukro (franc.: Yamoussoukro [jamusukʁo], sijaline virkand: [jamsokʁo], lühüdas Jakro, fr. Ya'kro ) om Kot d'Ivuaran pälidn. Se om valdkundan nellänz' lidn eläjiden lugun mödhe, Jamusukron avtonomižen ümbrikon administrativine keskuz mugažo (vspäi 2011).

Jamusukro
Yamoussoukro

Valdkund	Kot d'Ivuar
Eläjiden lugu (2020)	361,893 ristitud
Pind	350 km²
Telefonkod	+225-
Aigvö	UTC+0

Istorii

Udesnimitihe N'Gokro-küläd Jamusu-kunigaznaižen mödhe, hän pageni neche külähä vl 1929 francižen kolonizacijan aigan. Vl 1950 eländpunkt oli kaik-se küläks 500 eläjanke. Ripmatomuden sandan jäl'ghe Kot d'Ivuaran ezmäine Feliks Ufue-Buanji-prezident (ohjasti vll 1960−1993) zavodi sauvondad ičeze kodiküläs sirdamha sihe pälidnad. Valdkundan pälidn om sirtud sihe tahoze Abidžanaspäi vn 1983 keväz'kus.

Jamusukro šingotase pälidnan funkcijoil, transporttesol'meks, om sömtegimišton, puvillan i punümbriradmižen, parfümerijan edheotandoid, äiluguižiden käzitöiden pened kompanijad. Valdkundan kaikiden bankoiden palakundad ratas pälidnas. Lidn om maižanduzrajonan keskuz (kofe, kakao, bananad, jams, kabjživatišton kazvatuz, kalanpüdand).

Geografijan andmused

Pälidnan sijaduz valdkundas

Lidn sijadase valdkundan keskuzpalan suves, 214 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad ekonomižhe Abidžan-pälidnhasai om 240 km suvipäivnouzmha. Kosu-gidroelektrostancijan padosein om saudud vodele 1973 32 km lodeheze pälidnaspäi Bandam-jogel (franc.: Bandama), padosein sädab ratud Kosu-järved (1,7..1,9 tuh. km²). Jamusukro levitase läz Bandam-joged. Jogi i järv oma kaikiš surembad valdkundas.

Klimat om ekvatorialine. Voden keskmäine lämuz om +25,7 C°, kuidme +24,5..+27,6 C°. Paneb sadegid 1126 mm vodes, enamba semendkus (155 mm), kezakus (165 mm) i sügüz'kus (170 mm), vähemba tal'vkus-vilukus (28 mm pordos). Sadegiden todesine lugumär voib vajehtadas lujas voden aigan i vozidme. Keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 75..85 % röunoiš vihmoiden aigan, poleneb 40 procenthasai harmattanan puhundan aigan (kuiv tullei Saharaspäi).

Eläjad

Vl 2012 lidnan eläjiden lugu oli 259 373 ristitud. Vn 2014 Kot d'Ivuaran rahvahanlugemižen mödhe kaik 355 573 ristitud eliba lidnümbrikos 3500 km² pindal, vl 2020 — 415 tuhad ristituid.

Kaikiš suremb mail'mas katoline pühäpert' om saudud lidnas vll 1985−1989, se om Notr-Dam-de-la-Pe-bazilikjumalanpert' (franc.: Notre Dame de la Paix «Kožundan Jumalanmaman»).

Nacionaline politehnine institut ezmäižen Feliks Ufue-Buanji-prezidentan nimed (koume tuhad üläopenikoid) om sätud nellän aluzkundan ühtištusel vl 1996.

Transport

Mikroavtobusad i taksid oma kundaližeks transportaks lidnas, ned-žo ühtenzoittas valdkundan toižidenke znamasižidenke lidnoidenke. Mante ekonomižennoks Abidžan-pälidnannoks om saudud vodele 2014.

Rahvahidenkeskeine civiline Jamusukro-lendimport (ASK / DIYO, franc.: Aéroport international de Yamoussoukro) sijadase 15 km lodeheze lidnan keskusespäi. Tehtas reisid Abidžanannoks (pol'tošt časud leten).

Galerei

• 
  Jamusukron regionaližen administracijan sauvuz (2022)
• 
  Notr-Dam-de-la-Pe-bazilikjumalanpert', vn 2006 nägu
• 
  Florence Hôtel Firenze-adivpertin ocsein vl 2020
• 
  Nacionaline politehnine institut (2022)
• 
  Mantel Abidžanannoks vl 2017

Irdkosketused

• Avtonomižen ümbrikon tobmuden sait (yamoussoukro.district.ci). (fr.) (angl.)