Aile Işletmeleri, Girişimcilik, Yönetim Kültürü

Rekabet ve değişimin çok bahsedildiği günümüzde girişimcilik ve strateji tüm işletmeler tarafından konuşulan konuların başında gelmektedir. Her iki konunun bütünleşmesinden oluşan yeni ve potansiyel bir kavram olarak stratejik girişimcilik işletmeler açısından önemini koruyarak üzerinde çalışılmasını gerektirmektedir. Stratejik yönetim ve girişimcilik üzerine ayrı ayrı sayısız eser yazılmasına rağmen stratejik girişimcilik üzerine çalışmalar sınırlı sayıda kalmıştır. Bu eser farklı ve gelişen bir sektörde önemli bir kavramınüzerine hem nitel hem de nicel araştırmanın yapıldığı özgün bir eser olmaya adaydır.
Çalışma da girişimci ve girişimcilik konuları ile strateji ve stratejik yönetim kavramları uygulamalı olarak açıklanırken strateji konusunun girişimciliği nasıl ve ne yönden etkilediği konusu araştırılacaktır. Yapılan çalışmanın temel amacı, girişimcilik ve stratejik konularının birleştirerek ortaya çıkan stratejik girişimcilik modelinin geliştirilerek çiğköfte sektörünün müdavimlerinin katkısı ile farklı bir yönüyle açıklanmaya çalışılacaktır. Girişimciliğe ve stratejik yönetim konularına farklı bir bakış açısıyla stratejik girişimcilik gibi potansiyel bir konunun mevcut ve yeni açılacak işletmelere önemli katkılar sunacağı ümit edilmektedir.

Bulut, C. ve Arbak, H. (2012). “Inovasyon, Direnc ve Iletisim: Kavramsal Bir Tartisma”, s.5-19; icinde Ed. Selcuk Karaata, Yenilik, Yenilesim, Inovasyon Dunyasina Bir Yolculuk. EGIAD Yayınları: İzmir

Özet
Sürdürülebilir kar amaçlayan fakat muhafazakar yapıları nedeniyle inovasyon süreçlerinde başarı sağlayamayan kurumların önündeki en önemli bariyerlerden ikisi değişime olan direnç ve iletişim kaynaklarındaki eksikliklerdir. Bu çalışmamızda, öncelikle inovasyon tanımlanmış ve organizasyonlarda inovasyonun önündeki engeller tartışılmıştır. Süreçte yaşanılan sorunları bölgesel olarak analiz edip geçici çözümler sunmaya çalışmaktansa, konunun bütünsel bir bakış açısı altında tüm süreç bileşenleri ile göz önünde bulundurulmasında fayda olacaktır. Bunun için varolan işleyişi koruyan bir yönetici değil; gelişmeyi, yaratıcılığı ön plana çıkaran bir liderin varlığının birimler arası kurumsal iletişim kanallarını etkin kılarak direnci minimize edeceği değerlendirilmektedir. Bu tanımlama ve analizler ışığı altında, kurumlara başarılı ürün/servis çıktıları sağlayabilecek bir inovasyon süreç yapısı yaratmak için önerilerde bulunulmuştur.       
Anahtar Kelimeler: İnovasyon, İnovasyon direnci, Kurumsal İletişim, Etkin Liderlik

İşletmecilik anlayışı, ulusal çizgilerin kaybolması ve küreselleşmenin de etkisiyle yakın geçmişe kıyasla gümümüzde büyük değişim ve dönüşümlere
uğramıştır. 1960’lı yıllar itibariyle kendini yoğun bir şekilde hissettiren rekabet ortamı, işletmeleri varlıklarının devamlılığı sürecinde farklı arayışlara itmektedir. Meydana gelen bu değişim ve dönüşüm anlayışının pratikte ulaştığı nokta yenilikçi, esnek ve kendini sınırlamayan, araştıran ve sürekli yenileyen, ekip çalışmasına ve sinerjiye önem veren, sağlıklı bir büyüme için stratejiler geliştiren, tüm kaynaklarını rasyonel bir şekilde kullanan, insan odaklı çalışan bir işletmecilik anlayışıdır. İşletmecilik anlayışındaki bu önemli değişim, aile şirketleri olarak nitelendirilen ve pek çok özgün özelliği bünyesinde barındıran işletmeler göz önüne alındığında dikkatle incelenmelidir. Dünyada var olan aile şirketlerinin sayısının tüm dünyadaki işletmelerin %65’i ile %80’i arasında olduğu ifade edilmektedir. Bu şirketlerin büyük bir kısmı küçük ölçekli işletmeler grubunda olup sonraki nesillere aktarılamadan faaliyetlerini sona erdirmektedirler. Bunun yanı sıra dünyadaki en başarılı ve büyük şirketlerin %40’ını aile şirketleri oluşturmaktadır. Aile şirketleri yaygın olmanın yanında diğer şirket yapılarından farklılaşacak önemli nitelikleri barındırmaktadırlar. Ünlü psikolog Sigmund Freud, kendisi için yaşamın anlamını ‘lieben und arbeiten - sevmek ve çalışmak’ şeklinde ifade etmektedir. Hayatımızın büyük bir bölümünü kapsayan ve sahip olduğumuz en değerli unsurlardan ikisi olan aile ve iş aynı örgüt çatısı altında toplandığında bazı zorlu engelleri beraberinde getirecektir. Bu bakış açısıyla, uyumlu noktaları yanında birbirlerine zıt yönleriyle de bir araya gelen aile ve şirket kurumları, sürdürülebilirliği noktasında fazlaca dikkati, özveriyi ve emeği gerektirecektir.

Almanya’da çok farklı sektörlerde Türkiye kökenli Türklerin kurdukları işletmeler vardır. Almanya’da faaliyet gösteren Türk işletmelerinin kültürlerinin baskın unsurları şunlardır: İşbirliği, dayanışma, Türk-İslam kültürü, Türk-İslam kültürüne ilişkin değerlerin yayılması, hemşehrilik, müşteri odaklılık, dostluk, kardeşlik, arkadaşlık, takım çalışması, düşüncelere saygı, yardımseverlik, dürüstlük, temizlik, eşitlik, iyi niyet ve değişim odaklılıktır.

Hedeflenen müşteri kitlesinin genel olarak Türkler ve Müslümanlar olması, Türk ve İslam değerlerine bağlılığı daha da güçlendirmektedir. Yine, Batı kültürü,  modern kültür ya da Hıristiyan kültürle doğrudan temas da geleneklere bağlılığı artıran diğer bir unsurdur. Diğer taraftan, onlarca yıl Alman kültürüyle iç içe yaşamış olmak da söz konusu kültürü etkilemiştir. Alman kültürü ile etkileşim, dili farklılaştırmasının yanı sıra, standartlara, yasalara, iş disiplinine ve kurallara uyum konusunda gösterilen özeni artırmaktadır.