Öz Genel olarak Osmanlı dış ticaret politikası ülke içinde mal bolluğunu arttırarak özellikle de fiyat kârlılığını amaçlayan ithalatı teşvik edici, ihracatı kısıtlayıcı bir uygulamaya dayanmaktaydı. Bunu desteklemek amacıyla ihracat...
moreÖz
Genel olarak Osmanlı dış ticaret politikası ülke içinde mal bolluğunu arttırarak özellikle de fiyat kârlılığını amaçlayan ithalatı teşvik edici, ihracatı kısıtlayıcı bir uygulamaya dayanmaktaydı. Bunu desteklemek amacıyla ihracat yüksek oranlarda vergilendirilirken bazı mallara da ihracat yasağı konmaktaydı. 19. ve 20. yüzyıl başlarında Osmanlı ekonomisi birçok olumsuzluk ile karşı karşıya kalmasına rağmen ticareti canlı tutmak için büyük bir gayret gösterilmiştir. 29 Ekim 1914'te dâhil olduğu I. Dünya Savaşı sırasında da Osmanlı Devleti'nin, diğer ülkeler ile dış ticaret faaliyetleri devam etmiştir. Özellikle bu dönemde ithalat yapılan ülkelerin başında Almanya, Avusturya-Macaristan, Romanya gelirken, ürünlerin en çok ihraç edildiği ülkeler ise Almanya, Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan'dır. Bu çalışmada savaş dönemi içerisinde birincisi 1916 yılının son altı ayına ve ikinci 1917 yılının ilk altı ayına ait olmak üzere sadece iki defa Rüsûmat Müdüriyyeti Umûmiyyesi tarafından yayınlanmış olan İstatistik Mecmualarına göre Osmanlı Devleti'nin ticaret yaptığı ülkeler, ithal ve ihraç ettiği ürünler, bu ürünlerin parasal kıymetleri ile dış ticaret işlemlerinin gerçekleştiği gümrükler ve limanlar hakkında bilgiler sunulacaktır.
Abstract
Generally, foreign trade policy of the Ottoman Empire was based on practices such as limiting the exportation and promoting the importation especially aiming on profitability by increasing the abundance of the products within the country. In order to support this, exportation was highly excised and some of the products were banned from exportation. Although Ottoman economy faced many struggles in the beginnings of the 19th and 20th century, a great effort was put forward to keep the trade alive. Foreign trade transactions of Ottoman Empire with other countries kept going during the First World War which it got involved on 29 October 1914. Especially in this term, importation was carried out with countries such as Germany, Austria-Hungary and Romania and exportation with Germany, Austria-Hungary and Bulgaria. In this study, general knowledge will be put forward about the countries with whom Ottoman Empire did business, the exported and imported countries, monetary values of these products and the customs and the ports that foreign trade transactions took place on according to the Statistical Journals published by the Customs Administraion Directorate twice of which the first part belonging to the last six months of the year 1916 and the second part belonging to the first six months of the year 1917 during the war, Ticaretin, toplumsal bir iş bölümü içerisinde süreklilik arz ettiği düşünülürse aynı iş bölümünün bir türü de dünyanın farklı bölgeleri arasında gerçekleşmektedir. Dili, dini, yasaları, kuralları, yaşam tarzları, iklimleri, toprak yapıları ve insan karakterleri farklı olan bağımsız ülkeler çeşitli mal ve hizmetler üretirken, farklı mal ve hizmetlere ihtiyacı olduğu da bir gerçektir. Günümüzde en dar anlamıyla ithalat ve ihracat faaliyetleri olarak belirtebileceğimiz dış ticaret, üretilen malların, sağlanan hizmetlerin, sermayenin ve fikri mülkiyet haklarının başka ülkelere satılarak veya başka ülkelerden alınarak tüketicilere sunulması faaliyetlerinin tümünü kapsar. Kuruluşundan İstanbul'un fethine kadar Osmanlılar, önce Fırat'tan Tuna'ya, Kırım'dan Ege Adaları'na kadar Anadolu ve Balkanlar'ı fethederek buraları egemenlikleri altına aldılar. İstanbul'un fethinden sonra burayı başkent yaparak, boğazlar etrafında Anadolu ve Balkanlar'ı kapsayan büyük bir devlet meydana getirdiler (İnalcık,
