Tarik Buğra

1. Yavuz  Bahadıroğlu, Sunguroğlu- I
2.Yavuz Bahadıroğlu, Sunguroğlu- II
3.Yavuz Bahadıroğlu, Sunguroğlu- III
4. Yavuz Bahadıroğlu, Turgut Alp
5. Tarık Buğra, Osmancık
6. Bekir Büyükarkın, Kutludağ
7. Cavit Ersen, Osman Gazi
8. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Bu Atlı Geçite Gider
9. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Çatı
10. Mustafa Necati .Sepetçioğlu, Konak
11. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Üçler Yediler Kırklar
12. Kemal Tahir, Devlet Ana
13. M. Turhan, Gönülden Gönüle
14. Feridun Fazıl Tülbentçi, Osmanoğulları
15. Ragıp Şevki Yeşim, Ovaya İnen Şahin

Y. Kadri Karaosmanoğlu, Kemal Tahir ve Tarık Buğra, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarındandır. Üç yazarın da eserlerinde ağırlıklı olarak görülen tarihi bir roman gerçeği, siyasi bir tavır alışı ve siyasi bir söz söyleme durumunu ortaya koymaktadır. İlgili kişiler eserleriyle bir siyasi çizgi ortaya koymuşlardır. Karaosmanoğlu, Atatürkçü düşüncenin ses bayraklarından biridir. Karaosmanoğlu'nun yanında milli sol paradigma içinde bulunan Tahir ve milliyetçi muhafazakar paradigma içinde değerlendirilen Buğra'nın muhtelif eserleri incelenmiştir. Bu tez tarih ve edebiyat disiplinleri arası bir çalışma olmanın yanında farklı bakış açılarını aynı platformda buluşturmak ve değerlendirmek gibi bir özelliği de içermektedir. Tezle ulaştığımız kanaat, bu paradigmalar arasındaki geçişkenlikler ve ortak paydaların çokluğu nedeniyle, yaygın anlayışın aksine bu üç paradigma kesin çizgilerle birbirlerinden ayrılabilir nitelikte değildir. Bu bakımdan bu üç paradigmanın bir sentezde birleştirilmesi, hem yazarlarının yerli oluşu ve hem de Türkiye'yi merkez almaları nedeniyle zorunlu olduğu kadar Türkiye'nin geleceği açısından da bir gerekliliktir.

Cemil Meriç; “dergi hür tefekkürün kalesidir.”
Ortaya çıkışı ve devamı açısından Avrupa örneklerinden farklı olan Türkiye’de Muhafazakârlık çoğunlukla farklı düşüncelerin etkisiyle şekillenme, farklı isimler ve eserler ile siyaset ve kültür dünyasında yer bulmaktadır.
Muhafazakâr Düşünce Dergisi olarak biz de 10. Yılımızda Türkiye’de Muhafazakârlığa dair literatürü toparlamış olmak gayesiyle muhafazakârlık olgusunu düşünürler üzerinden ele almaya gayret ettik. (...) 26 düşünür üzerinden Türkiye’de Muhafazakâr düşünceyi etkileyen düşünürleri incelemeye başlıyoruz ve önümüzdeki 2 sayı boyunca incelemeye devam edeceğiz. Bu sayıda ilk 8 isimle karşınızdayız; Sabri Fehmi Ülgener, Yahya Kemal, Said Halim Paşa, Fatma Aliye, Tarık Buğra, Nurettin Topçu, İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu ve Ziya Gökalp

B e y o n d P r a c t i c e : T a r ı k B u ğ r a ' s T h o u g h t s o n A r t a n d C r i t i c i s m ÖZET Cumhuriyet döneminin önde gelen yazarlarından Tarık Buğra; daha çok roman, hikâye, eleştiri gibi alanlarda kaleme aldıklarıyla bilinir. Fakat o, bunların yanında sanat ve eleştiri alanlarına ait meseleler üzerinde de yoğunlaşmış ve bu çerçevede düşüncelerini okurlarıyla paylaşmıştır. Çeşitli tarihlerde kaleme aldığı makalelerinde, söyleşilerinde, röportajlarında Buğra; sanatın, eleştirinin güncel ve evrensel boyutlarını sorgulamış ve son derece önemli tespitlerde bulunmuştur. Buğra'nın sanat algısı; bir yönüyle bireye, estetik olana ve göreceli gerçekliğe doğru bir açılım sergilerken diğer yönüyle ideolojik " bağlanma " ya ve toplumsal işleve kapı aralar. Böylelikle söz konusu algı, dönemin ideolojik ve katı gerçekçi sanat anlayışıyla hem yakınlık hem de karşıtlık ilişkisi içerisinde somutluk kazanır. Buğra'nın bu " ikili " sanat algısı, temelde, " bağlanmacı " bir estetizmi; bir başka ifadeyle, " bağlanmacılık " ve estetizm arasında bir " orta yol " u imlemektedir. Fakat Buğra için estetik olan, son tahlilde başattır. Eleştiri çerçevesinde Buğra'nın dile getirdikleri ise " anlamlı bir birlik " arz etmez; birbirinden kopuk eksende seyreder. Bunları da şöyle özetleyebiliriz: Buğra için eleştirinin işlevi; eserin estetik yanlarını belirleyebilme, onun " şifreleri " ni çözebilme uğraşısı etrafında bir anlam kazanır. Nitelikli bir eleştiri için, edebi birikimin yanında ve hatta bundan da öte nesnelliğin öne alınması gerekmektedir. Sanatçının ve eleştirmenin " tahammül " sınırlarında genişlik olması da Buğra'nın nitelikli bir eleştiri adına işaret ettiği bir başka noktaya tekabül eder. Son olarak; Buğra eleştirinin sınırını genişletir, kurumsal olana (ödül jürileri ve benzeri mekanizmalar) da bir açılım gösterir. ABSTRACT Tarık Buğra, one of the leading writers of the Republic period; he is known for writing in such areas as novels, stories and criticism. In addition to these, he also concentrated on the issues of art and criticism and shared his ideas with his readers. Buğra in articles, interviews, interviews he has written on various dates; he questioned both the current and universal dimensions of art and criticism and made extremely important determinations. Buğra's art perception; in a way, it displays an opening towards the individual, the aesthetic and the relative reality; Thus, the perception in question gains concreteness in the relation of both * Dr. Öğr. Üyesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü-Çanakkale bilgingungor@yandex.com

Roman ve tarih ilişkisi, kurmacanın kaynak olabilecek alanlar söz konusu edildiğinde sıkça gündeme getirilen ve tartışılan bir konudur. Bu makalede, tarihî roman teriminden ne anlaşıldığı tarihsel bir dikkatle incelenmekte, roman ve tarih ilişkisi farklı göstergelerle sorgulanmakta ve Türkiye'de 1985-2000 arasında yayımlanan tarihî romanlar merkeze alınarak bunları yönlendiren etkenler ile gözlenen eğilimler değerlendirilmektedir.

Cumhuriyet dönemi yazarları arasında önemli bir yere sahip olan Tarık Buğra, Türk milletinin tarihsel
süreçte yaşadığı sosyal- siyasî değişim ve dönüşümlerine eserlerinde genişçe yer verir. Edebiyatımızda
devam eden edebiyatçı aydın kimliğini ısrarla savunan yazar, modern dünyanın bilgisini kendi geçmişinin
kökensel değerleriyle birleştirilerek modern ve aydınlanmış bir Türk toplumu yaratmayı arzular.
Bu bağlamda yazarın ‘Osmancık’ romanı da Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in yaşadığı
değişim ve dönüşümleri simgelerin diliyle ele alır. Bir karakter romanı olan ‘Osmancık’, başkişinin tarihsel
süreçte kendini gerçekleştirmek için yaptığı atılımları epik dünyanın mitik ve arketipsel sembolleriyle
tekrardan canlandırır. Romanda temel kişi, ‘Osmancık’ın yaşamamış olduğu değişim ve dönüşümler,
dünyada ad alarak kendi kimliğini kazanma arzusunda olan bireyin kaçınılmaz sınavıdır. Kahraman bu
sınavda düşün ve eylemleriyle kendi varlığını keşfeder. Bu keşifte simgeler ormanında kendi kimliğinin
yankısını bulan kişi, varlığını tarihsel düzlemde simge kişi ve varlıklara dönüştürür.
Biz bu çalışmada ‘Osmancık’ın kültürel bellek açısından simgeleşen ve simgeye dönüşen değerler
düzlemini ele aldık.

Anahtar Kelimeler: Osmancık, Ede Balı, Malhun Hatun, Zümrüd Anka, Kaf Dağı, dünya, kılıç, Alışığı, çınar ağacı, tekke, rüya, beden, öteler, ben ve öteki.

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Tarık Buğra, romanlarında pek çok sosyal, siyasal, kültürel meselelere yer vermiş, bunları propagandaya düşmeden, edebiyatın kendi ölçüleri içerisinde başarıyla işlemiştir. Bu romanlardan biri de yakın tarihimizi konu alan, çok partili hayata geçme teşebbüslerinin ilk örneklerinden Serbest Fırka meselesini, bir kasaba zemininde irdeleyen Yağmur Beklerken'dir. Öte yandan Türk edebiyatı için kıymetli kalemlerden bir diğeri de 2000 yılında yayımladığı Uzun Hikâye adlı eseriyle başladığı uzun hikâye türünü, genellilikle her yılın sonbaharında çıkardığı yeni kitaplarıyla zenginleştiren, son dönem usta hikâyecilerimizden Mustafa Kutlu'dur. Yazarın Tufandan Önce adlı kitabı da pek çok anlatım tekniğini içinde barındıran, küçük bir Anadolu kasabasında, bir tesisin temel atma töreniyle birlikte hâlihazırdaki siyasete ve kimi değerlere göndermeleri olan uzun hikâyenin başarılı örneklerindendir. Bu yazıda, "mukayeseli edebiyat" sınırları içerisinde bahsi geçen iki eser (dolayısıyla roman ve uzun hikâye türleri), hem muhteva hem şekil açısından, yazarların biyografileri ve eserlerin kaleme alındığı dönemin hususiyetleri de göz önünde bulundurularak, karşılaştırma yoluyla incelenmeye çalışılmıştır.

Şeyh Edebali'nin devletin kurucusu Osman Bey'e öğütleri:

Ey Osmancık; beğsin.
Bundan sonra öfke bize, uysallık sana;
güceniklik bize, gönül alma sana;
Suçlama bizde; katlanma sende;
Bundan böyle, yanılgı bize, hoş görmek sana;
Aciz bize, yardım sana,
Geçimsizlikler, uyuşmazlıklar, anlaşmazlıklar, çatışmalar bize, adalet sana;
Kötü göz bize, şom ağız bize,
Haksız yorum bize, bağışlama sana...