Gaizkata

Gaizkata
	Campaniar-gaur egun PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ;
	Acipenser oxyrinchus oxyrinchus; Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Filuma	Chordata
Ordena	Acipenseriformes
Familia	Acipenseridae; Bonaparte, 1831
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	Q4110865 eta Q4141792

Gaizkatak Acipenseridae familia osatzen duten arrainak dira, Acipenseriformes ordenakoak. Barnean lau genero ditu: Acipenser, Huso, Scaphirhynchus eta Pseudoscaphirhynchus. Hogei espezie baino gehiago dira, baina ohikoena gaizkata arrunta da^[1].

Hezur arrain zaharrenetakoak dira. Gorputz luzea dute, ezkatarik gabea. Espezie batzuk oso handiak dira (2 - 5,5 m luze) eta inoiz gehienez 480 kiloko pisua dute. Ipar Hemisferioko ur hotz eta epeletan bizi dira. Batzuk anadromoak dira eta beste batzuk, ur gezakoak^[2].

Zenbait espeziek interes komertziala dute, beren arrabak kabiarra egiteko erabiltzen direlako, baina oso hazkunde motela eta heldutasun sexual beranta dutenez gero, oso sentiberak dira ustipen komertzial eta habitataren aldaketekiko (habitataren zatikatzea, kutsadura...). Hori dela eta, IUCNren arabera, espezien % 85 arrisku larrian dira^[3].

Espezieak

Egun onarturtako taxonomiaren arabera, Acipenseridae familia bi subfamiliatan banaturik dago: Acipenserinae, Acipenser eta Huso generoak barnean dituena, eta Scaphirhynchinae, Scaphirhynchus eta Pseudosaphirhynchus generoekin.^[4].

Acipenseridae familia Bonaparte, 1831
- Acipenserinae subfamilia
  - Acipenser generoa Linnaeus, 1758
    - Acipenser baerii J. F. Brandt, 1869
      - Acipenser baerii baerii J. F. Brandt, 1869 (Siberiako gaizkata)
      - Acipenser baerii baicalensis Nikolskii, 1896 (Baikalgo gaizkata)
    - Acipenser brevirostrum Lesueur, 1818 (Gaizkata sudurmotza)
    - Acipenser dabryanus A. H. A. Duméril, 1869 (Yangtzeko gaizkata)
    - Acipenser fulvescens Rafinesque (Aintzirako gaizkata)
    - Acipenser gueldenstaedtii J. F. Brandt & Ratzeburg, 1833 (Errusiako gaizkata)
    - Acipenser medirostris Ayres, 1854 (Gaizkata berdea)
    - Acipenser mikadoi Hilgendorf, 1892 (Sakhalingo gaizkata)
    - Acipenser multiscutatus S. Tanaka (I), 1908 (Japoniako gaizkata)
    - Acipenser naccarii Bonaparte, 1836 (Adriatikoko gaizkata)
    - Acipenser nudiventris Lovetsky, 1828
    - Acipenser oxyrinchus Mitchill, 1815
      - Acipenser oxyrinchus desotoi Vladykov, 1955 (Mexikoko golkoko gaizkata)
      - Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill, 1815 (Atlantikoko gaizkata)
    - Acipenser persicus Borodin, 1897 (Pertsiako gaizkata)
    - Acipenser ruthenus Linnaeus, 1758
    - Acipenser schrenckii J. F. Brandt, 1869 (Amurko gaizkata)
    - Acipenser sinensis J. E. Gray, 1835 (Txinako gaizkata)
    - Acipenser stellatus Pallas, 1771 (Sevruga)
    - Acipenser sturio Linnaeus, 1758 (Gaizkata arrunta)
    - Acipenser transmontanus J. Richardson, 1836 (Gaizkata zuria)
  - Huso generoa J. F. Brandt & Ratzeburg, 1833
    - Huso dauricus (Georgi, 1775) (Kaluga)
    - Huso huso (Linnaeus, 1758) (Beluga)
- Scaphirhynchinae subfamilia
  - Scaphirhynchus generoa Heckel, 1835
    - Scaphirhynchus albus (Forbes & R. E. Richardson, 1905)
    - Scaphirhynchus platorynchus (Rafinesque, 1820)
    - Scaphirhynchus suttkusi J. D. Williams & Clemmer, 1991 (Alabamako gaizkata)
  - Pseudoscaphirhynchus generoa Nikolskii, 1900
    - Pseudoscaphirhynchus fedtschenkoi (Kessler, 1872) (Sir Dariako gaizkata)
    - Pseudoscaphirhynchus hermanni (Kessler, 1877)
    - Pseudoscaphirhynchus kaufmanni (Kessler, 1877) (Amu Dariako gaizkata)

Erreferentziak

↑ UZEIren Biologia/1 Landare eta animalien izenak liburuaren arabera Gaizkata Acipenser sturio espeziearen izena da
↑ Family Acipenseridae - Sturgeons Fishbase.org
↑ Sturgeon more critically endangered than any other group of species International Union for Conservation of Nature. 18 March 2010. Iucn.org. 2014ko irailaren 25ean kontsultatua
↑ List of Nominal Species of Acipenseridae Fishbase.org

Kanpo estekak

(Ingelesez) World Sturgeon Conservation Societyren webgune ofiziala

Datuak: Q181871
Multimedia: Acipenseridae / Q181871
Espezieak: Acipenseridae

[1] UZEIren Biologia/1 Landare eta animalien izenak liburuaren arabera Gaizkata Acipenser sturio espeziearen izena da

[fdb-2] Family Acipenseridae - Sturgeons Fishbase.org

[3] Sturgeon more critically endangered than any other group of species International Union for Conservation of Nature. 18 March 2010. Iucn.org. 2014ko irailaren 25ean kontsultatua

[fdb2-4] List of Nominal Species of Acipenseridae Fishbase.org

[1]

[2]

[3]

[4]