Il Canto degli Italiani
| Il Canto degli Italiani | |
|---|---|
 | |
| Jatorria | |
| Sorrera-urtea | 1859 |
| Argitaratze-data | 1847 |
| Izenburua | Il Canto degli Italiani eta Il canto degli Italiani |
| Ezaugarriak | |
| Genero artistikoa | himnoa |
| Hizkuntza | italiera |
| Tonoa | Mi bemol maior |
| Egile-eskubideak | jabetza publiko |
| Deskribapena | |
| Honen parte da | National symbols of Italy (en)  |
| Hitzak | Goffredo Mameli (mul) |
| Libretista | Goffredo Mameli (mul) |
| Bestelako lanak | |
| Musikagilea | Michele Novaro (en) |
  | |
Il Canto degli Italiani[1] (euskaraz Italiarren kanta) Italiako ereserkia da. Herri izena, aldiz, Fratelli d'Italia da (euskaraz Italiako anai-arrebak), haren lehen bertsoak horrela dio eta. Goffredo Mamelik idatzi zuen Risorgimentoaren garaian, eta Michele Novarok jarri zion musika 1847an. Testuak sei estrofa eta lelo bat du, estrofa horien artean txandakatzen dena. Si bemol maiorren jotzen da 4/4 neurrian[2]. Seigarren estrofak lehenengoa errepikatzen du, aldaketa txiki batzuekin.
Abestia oso ezagun egin zen Risorgimentoan eta hurrengo hamarkadetan, Italiaren bateratzea eman zenean 1861ean nazio ereserki gisa Savoiako etxearen abestia zen Marcia reale d'ordinanza aukeratu bazuten ere. Finean, Il Canto degli Italiani oso errepublikazale eta jakobinotzat hartzen zen garai horretan, eta bestea monarkikoa zen. Mussoliniren diktadurapean, antifaxistek ereserkia erabili zuten faxisten Martxa Erreala (italieraz Fanfara Reale) edo Giovenezzaren aurka. Bigarren Mundu Gerraren ostean, 1946ko urriaren 12an, behin-behineko ereserki hautatu zuten, Italiako Errepublikak 2017ko abenduaren 4a ereserki ofizial izendatu zuen arte[3].
Musika
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Michele Novarok moldatu zuen Torinon 1847an hitzak jadanik eginda zirenean.
Hitzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1847an, Goffredo Mameli 20 urteko ikasleak idatzi zuen poema Genoan. Hori dela eta batzuetan abestiari Mameliren ereserkia (italieraz Inno di Mameli) diote.
- Fratelli d'Italia
- L'Italia s'è desta
- Dell'elmo di Scipio
- S'è cinta la testa
- Dov'è la vittoria?
- Le porga la chioma,
- Ché schiava di Roma
- Iddio la creò
- Stringiamci a coorte
- Siam pronti alla morte
- L'Italia chiamò
- Noi siamo da secoli
- Calpesti, derisi,
- Perché non siam popolo,
- Perché siam divisi.
- Raccolgaci un'unica
- Bandiera, una speme:
- Di fonderci insieme
- Già l'ora suonò.
- Stringiamci a coorte
- Siam pronti alla morte
- L'Italia chiamò.
- Uniamoci, amiamoci,
- l'Unione, e l'amore
- Rivelano ai Popoli
- Le vie del Signore;
- Giuriamo far libero
- Il suolo natìo:
- Uniti per Dio
- Chi vincer ci può?
- Stringiamci a coorte
- Siam pronti alla morte
- L'Italia chiamò.
- Dall'Alpi a Sicilia
- Dovunque è Legnano,
- Ogn'uom di Ferruccio
- Ha il core, ha la mano,
- I bimbi d'Italia
- Si chiaman Balilla,
- Il suon d'ogni squilla
- I Vespri suonò.
- Stringiamci a coorte
- Siam pronti alla morte
- L'Italia chiamò.
- Son giunchi che piegano
- Le spade vendute:
- Già l'Aquila d'Austria
- Le penne ha perdute.
- Il sangue d'Italia,
- Il sangue Polacco,
- Bevé, col cosacco,
- Ma il cor le bruciò.
- Stringiamci a coorte
- Siam pronti alla morte
- L'Italia chiamò
Azken estrofa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lehendabiziko eskuizkribuan, Mamelik azken estrofa bat idatzi zuen Italiako emakumeen omenez, baina Novarori hitzak bidali zizkionean ezabatu zuen. Horrela zioen:
- Tessete o fanciulle
- bandiere e coccarde
- fan l'alme gagliarde
- l'invito d'amor
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Maiorino, Tarquinio. (2001). Fratelli d'Italia : la vera storia dell'inno di Mameli. (1. ed. argitaraldia) Mondadori ISBN 88-04-49985-0. PMC 48939641. (Noiz kontsultatua: 2021-07-06).
- ↑ «Il Canto degli Italiani» www.storico.org (Noiz kontsultatua: 2021-07-06).
- ↑ «Gazzetta Ufficiale» www.gazzettaufficiale.it (Noiz kontsultatua: 2021-07-06).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q187
Multimedia: Il Canto degli Italiani / Q187
