1943
< XIX век | XX век | XXI век > | |||||||
01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 |
41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 |
51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 |
61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 |
71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 |
81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 |
91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 00 |
1943 (MCMXLIII) — година според општоприфатениот календар. Тоа била 1943 година од новата ера, 943. од вториот милениум, 43. од XX век и четвртта од 1940-тите.
Грегоријански календар | 1943 MCMXLIII |
Ab urbe condita | 2696 |
Ерменски календар | 1392 ԹՎ ՌՅՂԲ |
Асирски календар | 6693 |
Бахајски календар | 99–100 |
Балиски календар | 1864–1865 |
Бенгалски календар | 1350 |
Берберски календар | 2893 |
Будистички календар | 2487 |
Бурмански календар | 1305 |
Византиски календар | 7451–7452 |
Кинески календар | 壬午年 (вод. коњ) 4639 или 4579 — до — 癸未年 (вод. коза) 4640 или 4580 |
Коптски календар | 1659–1660 |
Етиопски календар | 1935–1936 |
Еврејски календар | 5703–5704 |
Хиндуистички календари | |
- Викрамска ера | 1999–2000 |
- Сачка ера | 1864–1865 |
- Кали-југа | 5043–5044 |
Холоценски календар | 11943 |
Игбоански календар | 943–944 |
Ирански календар | 1321–1322 |
Исламски календар | 1361–1363 |
Јапонски календар | Шова 18 (昭和18年) |
Јавански календар | 1873–1874 |
Џуче-календар | 32 |
Јулијански календар | грегоријанската без 13 дена |
Корејски календар | 4276 |
Мингуо-календар | Р. Кина 32 民國32年 |
Нанакшахи | 475 |
Тајландски сончев календар | 2486 |
Тибетски календар | 阳水马年 (машка вода-коњ) 2069 или 1688 или 916 — до — 阴水羊年 (женска вода-коза) 2070 или 1689 или 917 |
Други календари
уредиИстата година се среќава поинаку во календарите на различни народи и култури. Меѓу попознатите се вбројуваат: византискиот, асирскиот, еврејскиот, римскиот, кинескиот, будистичкиот и исламскиот.
Така, во византискиот календар, којшто времето го мери од создавањето на светот според Библијата, на 1 септември 5509 г. п.н.е. според продолжениот јулијански календар, истата трае во текот на 7451 и 7452 година. Според асирскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува од 4750 г. п.н.е, кога се проценува дека бил изграден првиот храм во граот Асур, станува збор за 6693 година. Понатаму, во еврејскиот календар, којшто започнува на 1 септември 3760 г. п.н.е. според продолжениот јулијански календар или околу една година пред создавањето на светот според Евреите, годината се протега во текот на 5703 и 5704 еврејска година. Според календарот на Римјаните, којшто започнува од 753 г. п.н.е., кога браќата Ромул и Рем го основале градот Рим (познато и како Ab urbe condita), годината е избројана како 2696.
Во рамките на кинескиот календар, пак, постојат две поделени мислења за почетокот на броењето на годините: едни сметаат дека тоа е 61 година од владеењето на легендарниот Жолт цар или 2637 г. п.н.е.; додека други сметаат дека за почеток треба да се земе годината кога Жолтиот цар станал владетел, т.е. 2697 г. п.н.е. На тој начин, според првото гледиште, 1943 година се протега во 4579 и 4580, додека според второто гледиште, годината трае во текот на 4639 и 4640 кинеска година. Будистичкиот календар започнува да го мери времето од 543 г. п.н.е., година во којашто се смета дека Буда достигнал состојба на нирвана, и годината ја брои како 2486. Според исламскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува со 622 година, т.е. годината на пребегнувањето на пророкот Мухамед од Мека во Медина (позната и како хиџра), годината се протега во текот на 1361 и 1363 исламска година.
Настани
уреди- 2 февруари - Завршува Сталинградската битка со предавање на германската шеста армија.
- 11 март - Бугарската војска и полиција ја спроведе акцијата на апсење и депортација на Евреите од Македонија во логорот на смртта Треблинка.
- 19 март - Основана е Комунистичката партија на Македонија како македонска секција на Сојузот на комунистите на Југославија.
- 15 мај - Распуштена е Коминтерната.
- 16 јуни - Бугарските војници стрелаа 12 младинци од селото Ваташа.
- 10 јули - Сојузниците се истоваруваат на Сицилија.
- 2-4 август - Во близина на село Отешево е одржано Преспанското советување на ЦК на КПМ.
- 18 август - на Славеј Планина, Дебрца е формиран првиот македонски баталјон „Мирче Ацев“. Овој ден се смета за Ден на создавањето на организирана македонска војска и како таков е прифатен за Ден на Армијата на Република Македонија.
- 23 август - Завршува Битката за Курск со тежок пораз на германските сили.
- 8 септември
- 11 септември - По капитулацијата на фашистичка Италија, партизанските единици го ослободуваат Кичево.
- 11 ноември - Формирана е Првата македонско-косовска бригада.
- 22 ноември - Либан добива независност од Франција.
- 9 декември - АНОК го објавува својот Приговор на Манифестот на Главниот штаб на НОВ и ПОМ.
- 29 ноември - Во Јајце се одржува Второто заседание на АВНОЈ.
- 22 декември - Одржан е Првиот конгрес на Народноослободителниот младински сојуз на Македонија.
Родени
уреди- 28 јануари - Кирил Ценевски, македонски режисер и сценарист
- 9 февруари - Џозеф Стиглиц, американски економист
- 22 февруари - Хорст Келер, германски претседател
- 25 февруари - Џорџ Харисон, британски музичар
- 9 март - Роберт Фишер, американски шаховски велемајстор
- 29 март - Џон Мејџор, британски премиер
- 5 мај - Игнасио Рамоне, шпански писател
- 26 јули - Мик Џегер, англиски пејач
- 11 август - Первез Мушараф, пакистански генерал
- 17 август - Роберт де Ниро, американски глумец
- 6 септември - Роџер Вотерс, англиски пејач (Pink Floyd)
- 29 септември - Лех Валенса, полски претседател
- 8 декември - Џим Морисон, американски пејач (The Doors)
- 24 декември - Тарја Халонен, фински претседател
- 25 декември - Зафир Хаџиманов, македонски пејач и композитор
Починале
уреди- 4 јануари - Мирче Ацев, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 4 јануари - Страшо Пинџур, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 6 јануари - Трајко Бошкоски - Тарцан, македонски комунист и партизан
- 7 јануари - Никола Тесла, американски научник со српско потекло
- 13 јануари - Благој Страчковски, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 21 јануари - Благој Давков, македонски комунист и партизан
- 1 февруари - Александар Урдаревски, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 14 февруари - Никола Петров Русински, македонски социјалист, учесник во македонското револуционерно движење
- 18 февруари - Никола Пушкаров, македонски револуционер
- 20 февруари - Раде Јовчевски - Корчагин, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 28 март - Сергеј Василевич Рахманинов, руски пијанист, композитор и диригент
- 11 април - Лазо Трповски, македонски комунист од Егејска Македонија
- 21 април - Боро Петрушевски, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 17 мај - Илија Антевски - Смок, македонски комунист и партизан
- 17 мај - Душко Поповиќ, македонски и српски комунист и партизан
- 21 мај - Ванчо Прке, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 6 јуни - Пантелис Пулјопулос, грчки троцкист
- 10 јуни - Димката Ангелов Габерот, македонски комунист и партизан
- 13 јуни - Кочо Рацин, македонски поет и комунист
- 16 јуни - Блажо Тодоровски, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 22 јуни - Панде Кајзеро, македонски комунист и партизан
- 13 јули - Иван Горан Ковачиќ, хрватски поет и партизан
- 6 август - Трајче Петкановски, македонски комунист и партизан
- 17 август - Славчо Стојменски, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 24 август - Симон Вејл, француска филозофка
- 28 август - Борис III, бугарски цар
- 1 октомври - Мирко Милески, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 6 октомври - Јосиф Јосифовски - Свештарот, македонски комунист и партизан (народен херој)
- 9 декември - Никола Парапунов, македонски комунист