Marilyn Horne
 Marilyn Horne z mężem, dyrygentem Henrym Lewisem, 1961 | |
| Imię i nazwisko |
Marilyn Bernice Horne |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Typ głosu | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
Marilyn Bernice Horne[1][2] (ur. 16 stycznia 1934 w Bradford w stanie Pensylwania[1][2]) – amerykańska śpiewaczka operowa (mezzosopran).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Podstaw muzyki i śpiewu uczyła się od ojca[3]. Studiowała na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Los Angeles w klasie Williama Vennarda, a następnie na kursach mistrzowskich u Lotte Lehmann[1][2][3]. W 1954 roku użyczyła swojego głosu Dorothy Dandridge w filmie Carmen Jones, w tym samym roku debiutowała w operze w Los Angeles jako Hanka w Sprzedanej narzeczonej Bedřicha Smetany[2][3]. W 1956 roku dzięki wsparciu Igora Strawinskiego i Roberta Crafta wystąpiła na festiwalu w Wenecji[3], następnie przez trzy lata występowała w operze w Gelsenkirchen, gdzie wykonywała role sopranowe (m.in. Giulietta w Opowieściach Hoffmanna, Mimi w Cyganerii i Minnie w Dziewczynie ze Złotego Zachodu[1][3]. W 1960 roku na scenie opery w San Francisco debiutowała jako Maria w Wozzecku[1][2][3]. W 1967 roku po raz pierwszy wystąpiła w Covent Garden Theatre w Londynie, w 1969 roku w mediolańskiej La Scali[1][3]. W 1970 roku jako Adalgiza w Normie debiutowała na deskach nowojorskiej Metropolitan Opera[1][3]. W 1980 roku gościła w Polsce, występując w Filharmonii Narodowej w Warszawie[3]. W 1993 roku wystąpiła w Waszyngtonie na inauguracji prezydentury Billa Clintona[1]. W 1995 roku przeszła na emeryturę, z ostatnim recitalem wystąpiła w 1999 roku[1].
W 1960 roku poślubiła dyrygenta Henry’ego Lewisa, z którym często wspólnie występowała[1][3]. W 1976 roku para znalazła się w separacji[1]. Laureatka Kennedy Center Honors (1995)[1]. Odznaczona została National Medal of Arts (1992)[1] i komandorią francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (1995)[4]. W 2021 roku została wyróżniona Grammy Lifetime Achievement Award[5].
W jej repertuarze znajdowały się role m.in. Rozyny w Cyruliku sewilskim, Carmen w Carmen, Fides w Proroku, Desdemony w Otellu, Izabelli we Włoszce w Algierze, Leonory w Trubadurze, Lady Makbet w Makbecie, Eboli w Don Carlosie, Elżbieta w Tannhäuserze, Brunhildy w Walkirii[1][3]. Kreowała partię Samiry podczas prapremierowego przedstawienia opery Johna Corigliano The Ghosts of Versailles (1991)[1]. Występowała także w repertuarze oratoryjnym, kantatowym i pieśniarskim[2][3]. Wielokrotnie śpiewała w duecie z Joan Sutherland[2]. Dokonała licznych nagrań płytowych[2].
Opublikowała autobiografię My Life (Nowy Jork 1983; we współpracy z Jane Scovell)[1][2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1614. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ a b c d e f g h i The Grove Book of Opera Singers. Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 227. ISBN 978-0-19-533765-5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 297. ISBN 83-224-0453-0.
- ↑ Archives des nominations et promotions dans l'ordre des Arts et des Lettres, s. 82 (fr.)
- ↑ Francisco Salazar: Marilyn Horne Receives Lifetime Achievement Award at 2021 Grammys. operawire.com, 2021-03-15. [dostęp 2024-07-19]. (ang.).
- ISNI: 0000000118337515
- VIAF: 86583186
- LCCN: n81066480
- GND: 128828498
- BnF: 124082567
- SUDOC: 033191050
- SBN: REAV097882
- NLA: 36304309
- NKC: pna2006338117
- BNE: XX1024875
- NTA: 07070628X
- BIBSYS: 1004932
- CiNii: DA08338849
- PLWABN: 9810591322605606
- NUKAT: n2009085918
- J9U: 987007276644305171
- CANTIC: a10878877
- LNB: 000145153
- NSK: 000062931
- CONOR: 18540899
- BLBNB: 000521685
- KRNLK: KAC2020M2429
- LIH: LNB:LMY;=BO