sznur

sznur (język polski)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1-7)

przykłady:: (1.1) Graf Rosenheim, gdy go dzwonnik za wcześnie na kazanie dzwonieniem rozbudził, kazał mu zjeść sznur dzwonniczy od węzła do węzła^[1].; (1.2) Wyleciał, lecąc sznur żurawi biały, / A na nim wisząc za śnieżne ramiona / Mglista niewiasta…^[2]; (1.3) Bezpieczny sznur przy żelazku powinien być odporny na wysoką temperaturę.; (1.4) Sznur galowy w kolorze srebrnym, przeplatany niebieską nitką zawieszany na prawym ramieniu, (…) przypina się do pierwszego górnego guzika kurtki mundurowej. (z regulaminu mundurowego straży pożarnej); (1.5) Rzekł Rejent mimojazdem: „Ja mówiłem wczora, / Że polowanie nasze udać się nie może: / Jeszcze zbyt wcześnie, jeszcze na pniu stoi zboże / I mnóstwo sznurów chłopskiej nie zżętej jarzyny; / Stąd i Hrabia nie przybył mimo zaprosiny.” ^[3]

składnia:: (1.1) sznur z + D. • sznur u + D. • sznur od + D.; (1.2) sznur + D.; (1.3) sznur od + D.

kolokacje:: (1.1) wiązać / związywać / przywiązywać / krępować sznurem • przeciąć / uciąć sznur • splatać / rozplatać / kręcić sznur • plątać / motać / rozplątywać sznur • ciągnąć / przywiązać / szarpać sznur • założyć sznur na szyję • skakać przez sznur • ciągnąć / pociągnąć za sznur • wisieć / dyndać na sznurze • cienki / gruby / mocny / bawełniany / azbestowy / druciany / konopny / rzemienny / sizalowy sznur • sznur do firanek / do zasłon / do rolety / do żaluzji • sznur do (suszenia) bielizny / prania • sznur u dzwonu / u dzwonka / u bramy / u powały • sznur wisielczy • sznur z węzłami • sznur pakowy • sznur muchowy; (1.2) sznur samochodów / aut / pojazdów • sznur kiełbasek / parówek / serdelków • sznur paciorków / korali / pereł / kamieni; (1.4) sznur generalski / galowy / funkcyjny / sygnalny / mundurowy / naramienny; biol. med.: sznur skrzeku • sznur żurawi / dzikich gęsi / kormoranów / ptaków • sznur białkowy • sznur endodermalny • sznur boczny • sznur pępkowy / pępowinowy / zarodkowy • sznur komórkowy; fiz. mat.: teoria sznura; rel.: sznur aka • sznur modlitewny / różańcowy; roln. leśn.: sznur do snopowiązałki • sznur Guyota • sznur skośny; techn.: sznur murarski / ciesielski / traserski / spawalniczy / smołowy • sznur dylatacyjny • sznur uszczelniający / oringowy • sznur elektryczny / telefoniczny • sznur więźbowy

synonimy:: (1.1) lina, powróz, postronek, trok; gw. (Górny Śląsk) sznora; (1.2) rząd, kolejka, ciąg; (1.3) kabel, przewód; (1.4) akselbant; (1.5) zagon

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:: awantura o gacie na sznurze • jak po sznurze • przepasanie sznurem • równo jak pod sznur • rzucić się na sznur • urwać się ze sznura • za mundurem panny sznurem • zawiązać węzeł, a końce sznura wsadzić w wodę • środ. spuścić jaszczura ze sznura • w domu powieszonego nie mówi się o sznurze

angielski: (1.1) rope, cord, string; (1.2) string; (1.3) cord; (1.4) aiguillette
arabski: (1.1) حبل
białoruski: (1.1) вяроўка ż, шнур m
bułgarski: (1.1) шнур m
cerkiewnosłowiański: (1.1) вервь ż
duński: (1.1) snor w
esperanto: (1.1) ŝnuro
fiński: (1.1) nuora
francuski: (1.1) corde ż
gruziński: (1.1) თოკი, საბელი, ბაგირი
hiszpański: (1.1) cuerda ż, soga ż; (1.2) hilera ż, fila ż
interlingua: (1.1) linea
islandzki: (1.1) taug ż, tagl n
jidysz: (1.1) שטריק m/ż (sztrik), שנור m/ż (sznur); (1.4) שרוך
kataloński: (1.1) corda ż
niemiecki: (1.1) Schnur ż; (1.4) Achselschnur ż
norweski (bokmål): (1.1) snor m, tau m; (1.4) aiguilette
nowogrecki: (1.1) κορδόνι n, σκοινί n, σχοινί n
rosyjski: (1.1) шнур m, верёвка ż, нитка ż
sanskryt: (1.1) उदर (udara), रज्जु
slovio: (1.1) sxnur
szwedzki: (1.1) rep n, lina w; (1.2) rad w
turecki: (1.1) ip, urgan
tuvalu: (1.1) maea, kafa
ukraiński: (1.1) шнур m, вірьовка ż, нитка ż
węgierski: (1.1) kötél
wilamowski: (1.1) śnur ż, śnür ż
włoski: (1.1) fune ż

↑ Henryk Sienkiewicz Krzyżacy
↑ Juliusz Słowacki Balladyna, akt V, scena IV
↑ Adam Mickiewicz Pan Tadeusz, Księga druga: Zamek
↑ Hasło „sznur” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.