Villepletre i blomst. Foto frå Djursland
Villeple er det einaste arten epletre som er viltveksande i Europa. Trea veks i opne kulturlandskap, og er på Artsdatabanken si raudliste oppført som ein sårbar art. Villeple har truleg vore ein bidragsytar til hageeple, og kan hybridisere med denne arten.
Villepletrea kan bli opptil seks meter høge. Blada er breitt eggeforma og rundtanna. Villeple blømer med kvite til raudlege blomar som sit saman i små skjermar. Blomane er tokjønna og består av fem begerblad, fem kronblad, mange pollenbærarar og fem fruktblad. Blomane blømer om våren og vert pollinert av insekt. Villeple har ikkje hår på blad, blomeskaft eller begerblad.
Fruktene til villeple er små bæreple som blir mellom to og fire centimeter store. Dei smakar surt og bittert.
I Noreg er villeple viltveksande på Austlandet frå Austfold og langs kysten nordover til Nordland fylke. Villeple har truleg vandra inn som ein del av den varmekjære skogen som etablerte seg etter siste istid.
Villeple har vore nytta som podestamme for fruktdyrking, og vert nytta til å lage gele og syltetøy.
Villeple er oppført på Artsdatabanken si raudliste som ein sårbar art. Grunnen til dette er både gjengroing av stadar der treet veks og at arten dannar hybridar med hageeple.
På øya Jomfruland finst ein av dei største populasjonane av villepletre, der lite hybridisering har funnen stad. Jomfruland er definert som eit bevaringsområde for villeple i Noreg. Det er tilsvarande bevaringsområde for villeple i Danmark og i Tyskland.
I Noreg har eple vore dyrka sidan vikingetida. Osebergfunnet har mellom anna vist dette. Ved utgravinga blei det funne 54 godt bevarte eple, truleg villeple.
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.