İDARE HUKUKU

Elektrik dağıtımı ve enerji piyasalarının denetiminde dünyada ve Türkiye'de uygulanan denetim sistemleri doktora tezi olarak ortaya konmuştur. Enerji piyasasının stratejik önemi ortadadır. Ancak bu alandaki teknik hukuki bilgilere erişmek her zaman kolay değildir. Çalışma bilhassa avukatlara bu imkanı sunmaktadır.

Giriş 16 Nisan 2017'de yapılan referandum ile kabul edilen ve 24 Haziran 2018 seçimini takiben tamamı yürürlüğe giren Anayasa değişiklikleri hukuk sisteminde önemli bir dönüşüme yol açtı. Parlamenter sistemin terk edilmesi ve tek başlı yürütmeyi temsil eden ve aynı zamanda siyasi parti üyesi olabilen cumhurbaşkanının tüm yürütmeye hakim olduğu bu sistemde yasamanın rolü azalmış ve yürütme ile yasama arasındaki ilişkilerde çok önemli değişiklikler olmuştur. 2017 Anayasa değişiklikleri, hükümet sistemindeki bu dönüşümün yanı sıra hukuk sisteminde başka köklü değişikliklere de yol açmış ve idare hukukunun pek çok kurum ve ilkesinde de bir dönüşüm başlamıştır. İdari teşkilatın yeni sistem üzerinden yeniden yapılandırılması ve cumhurbaşkanlığı kararnamesi başta olmak üzere normlar hiyerarşisindeki değişiklikler idarenin yasallığı üzerinde bazı tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Diğer yandan, üst düzey kamu görevlilerine ilişkin düzenlemeler kamu personel rejiminde değişikliğe yol açarken Devlet Denetleme Kurulu başta olmak üzere idari denetim yapısında bir dönüşüm gündeme gelmiştir. İdare hukukunda yaşanan ve bir süre daha devam edecek gibi görünen değişikliklerin tamamının ayrıntılı olarak ele alınması bu çalışmanın sınırlarını aşmakla birlikte, değişikliklerin idare hukukunda yarattığı dönüşümün genel anlamda ele alınması önemli bir ihtiyaç gibi görünmektedir. Bu ihtiyaç, yapılan değişikliklerin çok köklü olmasının yanında, değişiklik sürecinin kamuoyunda yeterince tartışılmadan gerçekleşmesi ve normların yazımının özensiz denebilecek unsurları içererek pek çok belirsizliğe ve farklı görüşe yol açmasından da kaynaklanmıştır. Diğer yandan, çok hızlı yapılan bu değişikliklerin tamamlanmadığı, uygulamada yaşanan bazı olumsuzluklar ya da ihtiyaçlar karşısında değişmeye devam edeceği öngörülebilecektir. Örneğin 10 Temmuz 2018 tarihli 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 207 maddesi bir yıl içerisinde kendisinden sonra çıkarılan 12 kararname ile değişikliğe uğramıştır. Benzer bir durumu diğer kararnameler için de gözlemek mümkündür. Çalışmada Anayasa Değişikliğinin etkisiyle idare hukukunda yaşanan dönüşüm genel hatlarıyla ele alınacaktır. Bu kapsamda, (I) Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yasa karşısındaki konumu, sınırlıkları ve idarenin yasallığı üzerindeki etkisi, (II) İdari teşkilat bakımından yapılan değişikliklerin önemli bazı sonuçları ile anayasaya aykırı yönleri, (III) İdari denetim rejimindeki ve (IV) Üst düzey kamu yöneticilerine ilişkin değişiklikler ile (V) Cumhurbaşkanlığının kararname dışındaki idari işlemleri ve yargısal denetimi incelenmiştir.  Prof. Dr., Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi.  Dr., Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi.

Bu çalışmada, idarenin uygulamadığı ve kamuoyunda çokça tartışılan iki yargı kararını ele aldık. Bunlardan ilki, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ya da Ak Saray adıyla bilinen ve Atatürk Orman Çiftliği arazisine yapıldığı için çokça yargılamaya neden olan ve hakkındaki yürütmeyi durdurma kararlarına rağmen yapımına devam eden Cumhurbaşkanlığı konutu, diğeri ise Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ANKAPARK adını verdiği, yine aynı çiftlik arazisine yapılan alan.

Özellikle ilki Türkiye’de yeni bir rejim tartışmasının konuları arasına bile giren bir yapı olması sebebiyle yargısal denetimin hiçe sayılmasına neden olan bir yapı olarak karşımıza çıkıyor. Biri merkezi idarenin diğeri ise yerel yönetimin eylem ve işlemlerinden doğan zarar nedeniyle açılan davalarda alınan iptal ya da yürütmeyi durdurma kararlarının hiçbiri uygulanmadı. Bu nedenle çalışmada, yalnızca kararları incelemekle kalmadık, bu kararların ve idari eylemlerin yansımalarını ve kararların hukuk devleti bağlamında incelenmesine de kararlarımızda yer verdik.

Niteliği itibariyle kaçınılmaz, öngörülemez ve dışsal vaka olan mücbir sebep, idare hukuku alanında bir kurum olarak sorumluluğun kaldırılması rejimi altında tartışılmaktadır. Bu çalışma, Covid-19 döneminde sorumluluk hukuku rejiminde gerçek veya tüzel kişilerin idareye karşı ileri sürebileceği mücbir sebep iddiasını konu almaktadır. Bu bağlamda, öncelikle Danıştay kararlarında belirlenen mücbir sebep prensipleri sistematik bir çerçeveye oturtulmaya ve bu çerçeve üzerinden Covid-19 vakasının mücbir sebep niteliği değerlendirilmeye çalışılmıştır. Gerçek veya tüzel kişilerin mücbir sebep dolayısıyla idareye karşı yükümlülüklerini yerine getirememesi halinde, idarenin söz konusu durumu mücbir sebep olarak değerlendirme konusunda takdir yetkisi sınırlıdır. İdarenin takdir yetkisinin sınırı, mücbir sebebin düzenlemeye konu olup olmamasına göre değişiklik göstermektedir. İdare, düzenlemeye konu olmamış mücbir sebep hallerini temel hak ve hürriyetler ile idare hukuku esaslarına göre takdir yetkisi çerçevesinde değerlendirmelidir. Mücbir sebep, kodifiye edilmemiş dahi olsa yargı kararları ile sistematize edilen ve bu çerçevede tespit edilen kriterleri haiz ise ilgililerin idareye karşı sorumlu olmaması hukukun genel ilkesi olarak kabul edilmelidir.
Force majeure as per se an irresistible, unforeseeable, and external event, is discussed under the regime of the liability of the administration in the Turkish Administrative Law. This study explores the context of force majeure under the non-performance of legal persons towards the administration in the period of Covid-19. Accordingly, the central principles of force majeure identified in the decisions of Conseil d'État are systematised and within this scope, Covid-19 are discussed as a force majeure event in line with the criteria determined by the Court. The power of discretion of the administration is restricted in the evaluation of the liability of persons. The discretion is determined by whether force majeure is regulated.  In case force majeure is not regulated, the administration evaluates the event under the fundamental principle of administrative law and the concept of human rights. This study claims that force majeure events should be adjudicated by the administration, providing the criteria even if it may not be codified or regulated under the relevant law.

THE CASE (EXAMPLE) OF FRANCE IN PUBLIC PROCUREMENT LAW
Assist. Prof. Özlem Tüzüner (Ph.D.)
ABSTRACT
Both in Turkish and French Law, the Public Procurement Law is in force. The objectivity and the compliance with legal security of public procurement can be assessed over three considerations: The amount of the exceptions to the Public Procurement Law, the number of the changes that have occurred in this law and the selection criteria used among the applicants.
Thanks to these issues (topics), the objectivity of the Turkish Public Procurement Law has been compared to that of the French. Thus, it was concluded that the Turkish Public Procurement Law, has been changed more than the French one, almost gratuitously. In addition, it has been identified that in Turkish Law it is brought more exceptions to the code and while making choice among the bidders, officials don’t give enough importance to the other objective and qualitative criteria except price (non-price objective and qualitative criteria).
Keywords: Public Procurement Law, changes, exceptions and non-price objective and qualitative criteria (other objective and qualitative criteria except price)

İdare adına kararlar alan ve bu kararları yine idare adına uygulayan gerçek kişilerdir. İdare adına işlem ve eylemleri gerçekleştiren gerçek kişiler kamu hizmetinin insan unsurunu oluşturmaktadır. Kamu hizmetine girmiş gerçek kişilerin hukuki durumları ve kamu hizmetine giriş biçimleri farklılık gösterebilmektedir. Farklı hukuki durumlardaki kişileri işaret etmek üzere farklı kavramlar kullanılmaktadır. Kamu görevlisi kavramı da bu kavramlardan biridir.
Kavram farklı kapsamlarda kullanılabilmektedir. Bu durum ise zaman zaman tartışmalara neden olmaktadır. Kamu görevlisi kavramı idare hukuku açısından genel olarak bir kamu tüzel kişisi tarafından kamu hukuku bağı ile istihdam edilen personele işaret etmektedir. Anayasa’da kamu görevlisi kavramına yer verilmesi ise kavramı yeniden gündeme getirmiştir.
Anayasa’nın 128’inci maddesi kamu görevlileri eliyle yürütülecek asgari bir kamu hizmeti alanı olduğunu belirtmektedir. Madde bu görevleri üstlenecek kamu görevlilerinin statülerinin kanunla düzenlenmesini öngörmektedir. Bu çalışmada Anayasa Mahkemesinin 128’inci madde ve kamu görevlisi kavramına ilişkin kararları incelenmiştir. Kararlara dayanak teşkil eden ölçütlerden yola çıkılarak farklı statülerde istihdam edilenlerin Anayasa’nın 128’inci maddesi karşısındaki hukuki durumları ele alınmıştır.

Natural persons take decisions on behalf of the Administration and implement them. Individuals who perform actions on behalf of the Administration are human elements of the public service.  Their legal status and form of employment may vary. Different concepts are used to define people of different legal status.
The concept of public servant is one of those concepts. It can be used in different contexts. This situation leads to the discussion from time to time. In the terms of administrative law, the concept of public servant refers to personnel who is employed by a public legal entity in public law.  Giving place to the public servant in constitution brought the concept back on the agenda.
Article 128 of the Turkish Constitution states that a minimum public service field will be conducted by public servants. It is written in the article that public servants who perform public services have to be regulated by law. In this study Turkish Constitutional Court’s decisions on Article 128 and the concept of public servant were examined. The legal status of those employed in different situations are dealt with in the face of the criteria that form the basis for decision. The legal status of those employed in different situations are dealt with in the face of the criteria that form the basis for decision.

Bilgi edinme hakkı hukuk devletinin tesisi için hayati bir önemi haizdir. İdarenin muhatabı olan kişilerin idarece yapılan işlemler hakkında bilgi ve belgelere erişimi idareye olan güvenin teminini sağlayacağı gibi, kişilerin hukuka aykırı eylem ve işlemlere karşı etkin bir yol izlemesini de sağlayacaktır. İfade edilmelidir ki, bilgi edinme hakkı mutlak bir hak değildir. Bilgi edinme hakkı, Kanunda öngörülen hususlarla sınırlı olmak üzere ve Anayasada belirtilen kriterlere göre sınırlanabilecektir. Çalışmada, idari soruşturmalardaki bilgi ve belgelere erişimin sınırlandırılması rejimi değerlendirilecektir. The Information and the Documents within the Administrative Inquiries as one of the Legal Constraints of the Right to Information Abstract Right to information has crucial importance in order to ensure the rule of law. Providing access to necessary information and documents for individuals that are affected by administrative actions, it would not only protect the trust between administrative bodies and individuals, but also it would guarantee that individuals have effective means to appeal against unlawful administrative acts. However, it should be noted that right to information is to be limited in ways provided by the constitution and the acts. In this paper, we will try to examine the regime of the limits of this right from the scope of administrative law. Keywords: right to information, transparency in public administration, government secrecy, right to information, administrative inquiries.

Sivil havacılık faaliyetleri, havadan taşıma amacıyla yararlanmaya yönelik faaliyetlerdir ve multidisipliner nitelikteki hava hukukuna tabiidir. Sivil havacılık faaliyetleri hava hukukunun temel ilkeleri göz önüne alınarak, her bir hukuk dalının kendine özgü kuralları doğrultusunda incelenmelidir. Bu çalışmada idarenin sivil havacılık alanında hava taşımacılığına ilişkin faaliyetleri, hava idare hukuku kapsamında incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, öncelikle sivil havacılık kavramı ve sivil havacılık faaliyetlerinin tabi olduğu hava hukukunun kapsamı belirlenmiş, sonrasında sivil havacılık işletmeleri, yapmış oldukları faaliyetlere göre sınıflandırılarak hava taşıma faaliyetinin hukuki niteliği tespit edilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, hava taşıma faaliyeti gerçekleştiren ticari hava işletmelerinin tabi olduğu hukuki rejim detaylıca ele alınmıştır. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise Türkiye'de ticari hava işletmelerinin hukuki rejimine yönelik temel önerilere yer verilmiştir.

KVKK'nın yürürlüğe girmesinden bu yana henüz yalnızca iki yıldan biraz fazla bir süre geçmiş iken bu alanda, üstelik de ilgili olduğu her konuyu kapsama iddiasında olan bir kitabın kaleme alınması birtakım riskleri içinde barındırmaktadır. Zira Kanun ve ilgili mevzuatın yeni yürürlüğe girmiş olması sebebiyle konunun uygulamasını gösteren mahkeme kararı, kitap ve makale gibi kaynaklar son derece sınırlıdır. Ayrıca mevzuata uyumlu hale gelmesi gereken veri sorumlularının da konunun önemini yeni yeni kavramış olmaları nedeniyle uygulama örnekleri de azdır. Açıkçası bu kadar yeni bir konuda kitap yazmak sisler arasında yol almaktan farksızdır.

Bu konuda beni cesaretlendiren ve kitap yazmamı sağlayan hususlar ise şunlardır: İlk olarak 6698 sayılı Kanun, AB’nin 95/46/EC sayılı Direktifinin Türkçe’ye çevrilmiş, daha da önemlisi Türkiyelileştirilmiş halidir. AB’nin bu konudaki yirmi üç yıllık birikimi, deneyimi ve bu konuda yazılmış olanlar yol gösterici niteliktedir. İkinci olarak TCK’da kişisel verilerin korunmasına ilişkin suçların yer alması ve bunların hem mahkeme kararlarına hem de öğretinin çalışmalarına konu olması önemli bir kaynaktır. Üçüncüsü bu konuda bizzat uygulamanın içinde yer alarak, ortaya çıkan somut sorunların çözümünde yeralmam ve konu ile ilgili her türlü platformda görüş alış verişinde bulunmamdır. Dördüncüsü ve en önemlisi ise bu konuda büyük bir boşluk ve belirsizliğin olması, bununla doğru orantılı olarak da özellikle uygulamaya ilişkin yol gösterici, rehber bir kaynak ihtiyacının olmasıdır.

İşte bu sebeplerle içinde barındırdığı tüm riskleri göze alarak bu kitabı kaleme almaya karar verdim, hatalarımın ve eksiklerimin olabileceğini, ancak bunların sonraki basılarda düzeltilebileceğini ve giderilebileceğini düşündüm; bir yerden başlamak gerekir diyerek başladım ve elinizdeki kitap ortaya çıktı.
Bu kitabı farklı kılan en önemli özellik, yalnızca akademik kaygılar güdülerek yazılmamış olmasıdır. İçindekiler bölümüne bakıldığında da görüleceği üzere, bu kitap, özellikle kullanılan dil, sınırlı tutulan atıf sayısı, benimsenen sistematik ve konuların anlatım yöntemi bakımından dikkat çekicidir. Zira hiçbir şekilde akademik çalışma yönteminden de uzaklaşmamak kaydıyla, daha çok uygulamacılara yönelik, bu anlamda daha anlaşılır, içindeki bilgiye daha kolay erişilebilir ve bol örnekli bir kitap oluşturulmaya çalışılmıştır. Özellikle sistematik, ilgili mevzuattan bağımsız teorileştirme yönteminden ziyade ilgili mevzuat ve alt başlıkları dikkate alınarak oluşturulmuş, böylelikle uygulamacıların aradıkları bilgiye daha kolay ulaşmaları sağlanmak istenmiştir.
Kitabı farklı kılan bir diğer özellik ise, kitapla paralel bir online eğitim imkanının da sunulmasıdır. Online eğitimde ana başlıklarıyla anlatılan konuların detaylarına kitapta yer verilmiştir. Dolayısıyla online eğitim platformu ile kitabın birlikte kullanılması tercih edilen yöntem olmalıdır.

Kitaptaki Bölüm Başlıkları
-İdare Hukukunun Tanımı
-İdarenin Yetkileri
-İdarenin Görevleri
-İdarenin Denetlenmesi
-İdarenin Mali Sorumluluğu

Elinizdeki "Türk İdâre Hukuku Dersleri Cilt 2” adlı bu eser, esasen Prof. Dr. Ramazan YILDIRIM’ın "Türk İdâri Rejimi Cilt 2” adlı eserinin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine ve diğer mevzuat değişikliklerine uygun bir şekilde güncellenmesinden ibarettir.

Kitabımızın bu baskısı da tıpkı önceki baskıları gibi, idârî rejimin unsurları dikkate alınarak yazılmıştır. Çünkü Tanzimat’tan bu yana Türkiye’nin hukuk devleti ilkesini gerçekleştirmede belirlenen araç idârî rejimdir. Bu ciltte planlama gereği, idârî rejimin ikinci öğesi olan "idâre hukuku”na ilişkin bütün konular (idâre hukukunun tanımı, idârenin yetkileri, idârenin görevleri, idârî usûller, idârenin denetlenmesi ve idârenin sorumluluğu), koşulların elverdiği ölçüde güncellenmiş halde yer almaktadır. Ancak idârî usuller bu baskıda da ele alınamamıştır.

Eserin bu baskısının kapsamına, idârî usûlleri almayışımızın nedeni, İdâri Usûl Kanun Tasarısının ön çalışmalarının 1998 yılında başlamasına rağmen hâlâ kanunlaşamamasıdır. Sonraki baskılarda, idâre hukukuna ilişkin pozitif hukuktaki gelişmelere paralel eklemeler ve çıkarmalar yapmayı, şayet yasası çıkarsa idârî usûl konusunu da bir bölüm olarak ele almayı düşünüyoruz.

Gözden kaçan mevzuat güncellemeleri veya imla hataları varsa, şimdiden sayın okuyucularımızdan özür diliyoruz. Ayrıca tespit ettikleri yanlışlıkları, yildirimramazan@hotmail.com elektronik posta adresine yazmalarını rica ediyoruz.

İdari dava türlerinden biri olan not tespit davası dilekçesi kurgusal olarak hazırlanmıştır. Dipnot olarak verilen maddeler eğitici olması amacıyla eklenmiştir. Faydalı olması dileğiyle... (İstanbul Bölge İdare Mahkemesi stajımda ödev verip benimle ilgilenen ve bir dava tipini öğrenmemi sağlayan Sayın Hakimime teşekkürlerimle)

İdarenin kamu ihtiyaçlarını karşılamak amacı ve kamu yararı gerekçesiyle yürütmekte olduğu uzmanlık ve teknoloji gerektiren hizmetleri özel kişiler eliyle gördürdüğü durumda, taraflar arasında kurulan hukuki ilişkinin niteliği nasıl olacaktır?

Giorgio Agamben Olağanüstü Hal ile ilgili yazdığı metninde, olağanüstü hal oluşturma yönündeki en büyük çabayı Carl Schmitt 'de gördüğünü belirtmektedir. Agamben'e göre Schmitt 'in amacı olağanüstü hali yasal bir bağlam içerisine almaktır. Schmitt ''bütünlüğü içerisinde yasal düzeni askıya aldığı'' oranda, olağanüstü halin, ''her türlü yasal düzenlemeden kaçınıyor'' göründüğünün Agamben'e göre farkındadır. Fakat Agamben'e göre Schmitt açısında mesele, olağanüstü hal ile yasal düzen arasında böyle bir ilişki olduğunu göstermektir. Daha önce bahsettiğimiz ''Olağanüstü hal ile anarşi ve kaos arasında her zaman bir fark vardır ve yasal anlamda, hala içinde bir düzen barındırır, her ne kadar bu yasal anlamda bir düzen olmasa da'' sözü Schmitt için bir paradoks değildir. Schmitt 'in yasaların askıya alınmasının basit anarşiden değil de hala yasal alandan türediğini gösterebilmesi lazım şeklinde Agamben bu cümleyi yorumlamaktadır. Bu hali Agamben istisna haline karar verenin egemen olduğunu belirtmektedir. Agamben'in istisna hali olağanüstü halin kendisidir. Agamben'e göre Olağanüstü hal, normun geçerli olduğu ama uygulanamadığı ve yasa değerine sahip olmayan tasarıların eylemlerin yasa gücünü elde ettiği bir hukuk rejimini ifade etmektedir. Olağanüstü hal, yasasız bir yasa gücünün söz konusu olduğu kuralsız bir alandır. Bu hali Agamben Walter Benjamin ile Carl Schmitt arasındaki olağanüstü hal tartışmasını bu bakış açısı üzerinden okumaktadır. Benjamin'in 1923 yılında Siyasi İlahiyatı okuması ve bir dizi alıntı yapması sonucu bu tartışma başlamıştır. Agamben bu noktada, Schmitt 'in egemenlik kuramının, Benjamin'in şiddet eleştirisine bir yanıt olarak okunabileceğini söylemektedir. Agamben Benjamin'in şiddet eleştiresindeki sorununu, şiddetin yasaların dışında ya da daha da ötesinde olduğunu, yasaların ortaya süren şiddet ile yasaları koruyan şiddet arasındaki diyalektiği parçalayacak bir şiddet, saf, ilahi, devrimci bir şiddet olarak adlandırdığı görmektedir. Bu hali ile Schmitt 'in egemenlik doktrinin hangi anlamda Benjamin'in eleştirisine bir yanıt olarak görebileceğimizi vurgular Agamben. Bu olağanüstü hal tam olarak Schmitt 'in anlamaya ve yasanın dışında saf bir şiddet olduğuna dair ilk tezle birleşme çalıştığı alandır. Çünkü Agamben Schmitt açısından saf şiddet diye bir şey olmadığını, nomos'a mutlak anlamda dışsal olan bir şiddetin...

COVID-19 pandemisi, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızlı ve etkili tedbirlerin alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda salgın hastalıklara karşı olağanüstü hal ilan edilmesi anayasakoyucu tarafından öngörülen çözümlerin başında gelmektedir, fakat salgın hastalığın tehlikesi ne kadar büyük olursa olsun olağanüstü hal ilanı Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı’nın takdirindedir. OHAL döneminde salgın hastalık tehlikesine karşı çekirdek haklar hariç olmak üzere temel hak ve hürriyetler sınırlama sebebi olmaksızın sınırlanabilir. Buna karşın olağan dönemlerde temel hak ve hürriyetler yüksek bir korumaya sahiptir. Öyle ki çalışmamızın temelini teşkil eden seyahat hürriyetinin sınırlanmasını öngören sebepler arasında genel sağlık sebebi bulunmamaktadır. Bunun sonucu olarak karantina tedbirlerini düzenleyen kanun hükümlerinin anayasaya aykırılığı tartışması gündeme gelmektedir. Öte yandan pandemi koşulları meri kanunlarda düzenlenmemiş pek çok tedbirin de uygulanmasını gerektirebilir. Bu tedbirlerin büyük çoğunluğunun temel hak ve hürriyetleri sınırladığı düşünüldüğünde, tedbirlerin ancak kanunla düzenlenebileceği de görülecektir.
Pandeminin ülkemizde görüldüğü ilk günden günümüze kadar geçen yaklaşık bir buçuk senede olağanüstü hal ilan edilmediği gibi tedbirler kanunla da düzenlenmemektedir. COVID-19 tedbirleri teamül haline geldiği üzere de facto olarak “Cumhurbaşkanlığı kabinesi” şeklinde isimlendirilen toplantılarda şifahen kararlaştırılmakta, İçişleri Bakanlığı genelgeleriyle hukuk aleminde yazıyla vücut bulmakta, valilikler aracılığıyla umumi hıfzıssıhha meclisleri gündemine getirilmekte ve burada uygulama alanı bulmaktadır. Tedbirlerin hazırlanış süreci, başından sonuna değin takip edildiğinde ortada dayanağını kanundan almayan çok sayıda idari işlemin olduğu görülmektedir. Şüphesiz bu durum, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması rejimi ve idare hukuku bakımından incelenmeye değer bir görünüm arz etmektedir.
Çalışmamız kapsam olarak karantina ve sokağa çıkma yasağı gibi seyahat hürriyetini sınırlayan ülke içindeki COVID-19 tedbirlerini ele almaktadır. İlk bölümde, tedbirlerin hukuka uygunluğunun incelenmesinde en temelden başlanarak seyahat hürriyetinin genel sağlık sebebiyle sınırlanabilmesi problemi ve bu probleme karşı geliştirilen içkin sınırlar öğretileri tartışılacak, ikinci bölümdeyse idarenin kanuniliği ilkesi uyarınca idarenin tesis ettiği işlemler ve teşekkül ettiği birimler değerlendirilecek, üçüncü ve son bölümdeyse Umumu Hıfzıssıhha Kanunu’na göre tedbir almaya yetkili mercilerin idari özellikleri ve sorunları tespit edilecektir. Böylelikle seyahat hürriyetini sınırlayan tedbirlere bütünlüklü bir yaklaşım getirilmeye çalışılacaktır.

İnşAllah geleceğin hakim veya savcısı olarak garibana ses, mazluma nefes olacak kardeşim... Bu hap bilgiler kendim sınava hazırlanırken konu anlatımı, soru bankaları ve denemelerde karşılaştığım en önemli yerleri unutmamak adına yazdığım özel notlarımdır... En çok karışan yerler olduğu için güzel bir konu çalışmadan sonra okumanızın çok faydası olur.. Ben adli yargı yazılı sınavını kazandım. Bu hap bilgileri mülakata henüz girmeden önce hem mülakata gireceklere hemde bir sonraki sınava girecek kardeşlerime armağan ediyorum...

Bir temel hak ve hürriyetler sözleşmesi olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin hak düzenleme formülasyonunda maddelerin ilk fıkrasında genel olarak özgürlüklerin ilkesel düzeyde tanımı yapılmakta, ikinci fıkrasında ise özgürlüklerin sınırlanması şartlarına yer verilmektedir. Sınırlamaların hukuka uygun olabilmesi için kanunen düzenlenmesi, demokratik toplum gerekliliklerine de uygun olması ve meşru bir sebebe dayanması gerekmektedir. Söz konusu meşru sebeplerden birisi ise kamu yararıdır. Özgürlüğün kısıtlaması sebebi olarak kamu yararı ölçütüne Sözleşme maddelerinde açıkça yer verilmese de Protokol I’in 1. maddesinde mülkiyetin korunması başlıklı maddede ve 4 No’lu protokolün 2(4). maddesinde düzenlenmektedir. Bununla birlikte sözleşmenin maddelerinde, hak sınırlaması olarak meşru sebepler olarak belirtilen ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması gibi sebepler de kamu yararı kavramı ile yakından ilgilidir. Çünkü hem bu sayılan sebepler kamu yararı kavramı gibi oldukça soyut ve yoruma açıktır hem de kamu yararının alt başlığı olabilecek niteliktedirler.

Sözleşme ve protokollere taraf olan ülkelerin idari ve yargı makamlarının, kamu yararı kavramının içeriğini özellikle idare ile vatandaşlar arasındaki meselelerde genişçe takdir etmeleri sonucunda yaşanan hak mahrumiyetlerinin AİHM’e bireysel başvuru ile ulaşması sonucunda Mahkeme, önüne getirilen her davayı, müdahalede kamu yararının olup olmadığını ayrı ayrı incelemekte ve iç hukukumuz açısından rehber niteliğinde olabilecek kararlar vermektedir. Dolayısıyla AİHM’in verdiği kararları, idarenin özellikle kamu yararını ileri sürerek mülkiyet hakkına getirmiş olduğu sınırlamalar açısından incelemek, idarenin tasarruflarının hukuka uygunluğunu tespit edebilmek adına elzemdir. Biz de bu çalışma kapsamında, AİHM’in idari davalara konu olabilme potansiyeli olan kamu yararı ile ilgili yaptığı yorumları analiz ederek, Mahkemenin hem içtihadında öne çıkan ilkeleri hem de birbirinden farklı dava konularında yaptığı yorumları gözler önüne sermeyi arzulamaktayız. Son olarak çalışmamız kapsamının AİHM’in vermiş olduğu kararlar olduğunu ve AİHM’in yerel idare hukukunu AİHS açısından diğer hukuk ana bilim dallarında ayırt etmediğini hatırlatmak isteriz.

Kanun koyucunun idarelere; kendi bünyesinde faaliyet gösteren personellerine yahut geçerli bir hukuki sebebe dayalı olarak diğer vatandaşlara yapılmasını öngördüğü ödemeler, yargılamanın önemli bir iş yükünü oluşturmaktadır. Zira güncel mevzuatı takip etmenin gerektirdiği ilave mesai gereksinimi, mevzuat hükümlerinin hukuki ve teknik uzmanlık gerektiren yanının idarelerde yarattığı güçlük, idarenin ödeme yapılan şahıs tarafından hataya zorlanacak şekilde gerçeğe aykırı açıklamaları ve muadili nedenlerle idarelerin bireylere yapmış olduğu hatalı ödemelerin sonradan fark edilerek iade isteminde bulunması, uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir hukuki meseledir. İşbu çalışmada, anılan sorun kapsamında idarenin tesis etmiş olduğu işlemlerin icrailiği ve dava edilebilirliği; ilgili mevzuat ve yerleşik içtihatlar da dikkate alınarak idarenin bireylere yapmış olduğu hatalı ödemelerin hangi şartlar altında istirdadının mümkün olduğu üzerinde durulacaktır.

Arkadaşlar herkese merhaba. Malum COVİD-19 sebebiyle alınan tedbirler kapsamında tüm üniversitelerin online eğitime geçmesi nedeniyle üniversiteler ödev ve makale yazımı usulüne geçmeye başladılar. Ödev yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğine dair bu çalışmamı, Marmara Üniversitesi Yüksek Lisans öğrencisi olarak yüksek lisans ders aşamasında yapmış olduğum bir ödevin içerik kısmını çıkarmak suretiyle kendi ödevinize göre kişiselleştireceğiniz şekilde düzenledim. Taslak sonunda da ödevinizi yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiği hususunda bilgi ve tavsiyeler vermeye çalıştım. Ödevlerimi yaparken şekil hususunda Marmara Üniversitesi Tez Yazım Kılavuzuna bağlı kaldığımı da belirtmeliyim. Özellikle hukuk fakültesi öğrencileri için çok faydalı olacağını düşündüğüm çalışmamdan umarım sizler de faydalanırsınız. Hepinize iyi çalışmalar diliyorum.

ÖZET Kamu hizmetinin iç düzenine ilişkin disiplin suç ve cezalarının düzenlendiği rejim disiplin hukukunu, genel kamu düzenine ilişkin suç ve cezaları içeren rejim ise ceza hukukunu meydana getirmiştir. Kamu düzeninin sağlanması toplum huzurunun sürekliliğini, kamu personeli iç düzeninin sağlanması kamu hizmetinin sürekliliğini sağlamaktadır. Bu iki rejim arasında hem büyük farklılıklar hem de büyük benzerlikler bulunmaktadır. Her ikisinin de kişilerin bazı eylemlerinin yaptırımlarla karşılaşması hallerini düzenlendiği açıktır. Kamu hizmetini gören kamu görevlileri bazı eylemleri neticesinde disiplin soruşturmasına maruz kalırlar. Disiplin suçu niteliğindeki bu eylemler aynı zamanda ceza kanunlarına göre suç niteliğinde ise, ceza kovuşturmasına da maruz kalacaklardır. Peki bu iki rejimin birbirine etkisi nasıl olacaktır? Disiplin hukukunun ceza hukukundan bağımsız bir rejim olduğu genel kabul görmesine rağmen, bu bağımsızlığın istisnaları var mıdır? Ceza Mahkemesi kararlarının çeşitlerine göre disiplin soruşturması üzerinde etkileri farklılık gösterir mi? Çalışmamızda bu hususlar açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre gerçekleştirilen kamu ihalelerinde birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir ve birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır. Çalışmamızda teklif mektubunda teklif bedelinin kuruş kısmını virgül yerine nokta ile ayıran isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılıp bırakılmayacağı üzerinde durularak bu hususların açıklığa kavuşturulması amaçlanmıştır.

Bilirkişilik müessesesi, usul kanunlarında düzenlemiş olmakla beraber bu müesseseye ilişkin herhangi bir tanıma usul kanunlarında kanun koyucu tarafından yer verilmiş değildir. İdarî Yargılama Usul Kanunu (İYUK), bilirkişilik müessesesine ilişkin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na (HMK) atıf yapmıştır. 2016 yılında kabul edile- rek yürürlüğe giren Bilirkişilik Kanunu ile kanun koyucu özel olarak bu müesseseyi düzenlemiştir. Bu düzenlenin yapılması ile İYUK’ta da çeşitli değişiklikler yapılmış ve yapılan değişikliklerle HMK’ya yapılan atıf devam etmiş- tir. Ayrıca 2016 yılında İYUK’ta yapılan söz konusu değişiklikler ile Bilirkişilik Kanunu’na da atıf yapılmıştır. 2016 yılında yapılan bu değişiklerle idare mahkemelerinin, bölge idare mahkemelerinin ve Danıştay’ın her iki kanunu da dikkate alması gerekecektir. Bu çalışmada İYUK ve HMK arasındaki ilişki bilirkişilik müessesesi üzerinden in- celenecek olup özellikle Danıştay tarafından verilen bazı kararlarda bilirkişilik müessesesi ile ilgili olarak yüksek mahkemenin nasıl bir yaklaşım sergilediği üzerinde durulacaktır. Ayrıca söz konusu kanun değişikliği ile idarî yar- gıda görülen davalar bakımından maddî gerçeğe ulaşma meselesinin nasıl bir boyut kazandığı sorgulanacaktır.

Devlet memurları, kurumlar arası naklen geçiş yapabilmek için çalıştıkları kurumun muvafakatine ihtiyaç duyarlar. Eşitlik, eğitim hakkı, aile birliği gibi Anayasal ilkelerin gözetilip gözetilmediği ve memurun öğrenim durumu ve kariyer olanakları çerçevesinde hizmet veriminin artıp artmayacağı, muvafakat verilmemesi işleminin yargısal denetimi açısından önemli ölçütlerdir.

Özet Kamu tüzel kişiliğine sahip olan ve yükseköğretim kamu hizmeti yürüten vakıf üniversiteleri idari teşkilat içerisinde özgün bir niteliğe sahiptir. Mali yönetimdeki farklılaşma bu üniversitelerin idari örgütlenmesini ve karar mekanizmalarını da farklılaştırır. Vakıf üniversitelerine ilişkin akademik özgürlükler bakımından da tartışmalı olan konulardan biri ise bu üniversitelerde çalışan akademik personelin hukuki statüsüdür. Bu personelin göreve alınması ardışık biçimde gerçekleşen atama ve özel hukuk sözleşmesi şeklinde iki aşamalı bir işlem dizisiyle olmaktadır. Bununla birlikte, nitelikleri, atanma koşulları, görev ve yetkileri yasayla belirlenen ve kamu hizmeti yürüten bu kişiler esas olarak kamu hukuku kurallarına tâbidir. Kamu hukuku ilişkisiyle istihdam edilen bu kişiler Anayasa'nın 128. maddesinin birinci fıkrası kapsamında bir görev yürütmektedirler ve diğer kamu görevlileri kapsamındadırlar. Bu nedenle de bu kişilerin görevlerine son verilmesi işlemlerine karşı idari yargıda dava açılması kamu hukuku kuralları bakımından yargısal denetimin daha etkili olması ve akademik özgürlükler açısından da daha elverişli bir araçtır. [s. 1175]