Ibni Sina

چكيده
ابن سينا در آثار مختلف خود به كتاب الحكمة المشرقية اشاره كـرده اسـت. برخـى متفكـران
سلامى نيز به اين كتاب استشهاد كردهاند. وی در اين كتاب ديدگاههای خاص خود را با صراحت
بيان كرده است. بنا بر روشى كه ابنسينا داشت، و برخى آثار خود را در آثار ديگر خلاصه مىكرد،
اين كتاب نيز خلاصهای از كتاب شفاء است. درباره معنـا و مفهـوم «مشـرقى» در انديشـههـای
ابن سينا نيز ديدگاههای مختلفى بيان شده است، ولى نگارنده معتقد است «مشـرقى» بـه معنـای
«اسلامى» است. در بخش ماهيت حكمت مشرقى هم بايـد گفـت كـه ابنسـينا، چنانكـه يـك
فيلسوف مشايى به معنای ارسطويى نيست، همانطور كه هانری كربن و پيروان او معتقدند يـك
فيلسوف خسروانى هم نيست. لذا منظور ابن سينا از حكمت مشرقى همان حكمت اسلامى بـودن
آن است.

The idea of the Suspended Man in Space or Suspended man in the air is also known with titles of Flying Man or Floating Man and Into Thin Air. Avicenna introduces this idea in The Book of Healing, and Remarks and Admonitions (Pointers and Reminders or Al-Ishārāt wa al-Tanbīhāt), and a treatise on Knowledge of the Rational Soul, and in the Risālah aḍḥawīyah fī amr al-miʻād  or Judgment Day. This repetition reflects the importance of this idea in his mind. He also points out this argument in his two writings, Al-Taʿlīqāt and Discussions (al-Mubāḥathāt), which contain his dialogues with his disciples, and provides explanations about some criticisms sustained against the idea. This indicates that, since that time, the idea, which is considered one of Avicenna’s innovations, has been debated and criticized.
we should point out that the idea of the suspended man in space proposed by Ibn Sina, which has had extensive applications in the Muslim world and the Western world to the present time, intends to demonstrate an immaterial soul for man; the soul that perceives itself as intuitive knowledge and is not a body or a part of the body. In this paper, four different interpretations of this idea were presented. For any further critique and analysis of the Avicennian idea of the suspended man, these four readings must be initially taken into account. Among these readings, some considered philosophical and abstract aspects and some considered empirical aspects. With the simultaneous attention to these interpretations, we can gain a more comprehensive view of this argument and, thus, take a more in-depth look at the vital matter of the human soul and its immateriality.

Bu bildiride Belçika'nın Mons şehrinin Hensies ilçesinde 1989 yılında faaliyete başlayarak gelişim ve oluşumunu tamamlayan İbn-i Sina Enstitüsü ve Kız İmam Hatip Lisesi'nin tanıtımı yapılarak nasıl bir model olabileceği tartışılacaktır. Avrupa'ya Göç Süreci ve İnsanımızın karşılaştığı Zorluklar 1963'ten sonra Türkiye'den Belçika'ya başlayan göç hikâyeleri çeşitli vesilelerle televizyon ve radyolarda anlatılmış, bazı yazarlar tarafında da kaleme alınmıştır. Kırsal kesimlerde yaşayan hatta birçoğu okuma yazma bilmeyen ve ekonomik durumu iyi olmayan insanımız, göç etmekten başka çare bulamadığı için Avrupa'nın çeşitli ülkelerine ve Belçika'ya göç etmiştir. Önceleri kısa bir zaman kalıp geri döneceklerini düşünürken, kalmak biraz uzayınca çocuklarını da yanlarına almış buna rağmen hala geri dönme fikri-ni hep içinde yaşatmıştır. Tek amaçları vardı bu insanların, para kazanıp kendi ülkelerinde daha rahat yaşayabilecekleri bir ortam oluşturmak. 50 yıl oldu bu ülkelere gele-li, biraz çalışıp geri döneceğiz şeklinde gelinen topraklar şimdilerde vatan oldu. Bu insanların birçoğu bir daha geri dönemediler. Aileleriyle Belçika'da bir düzen kurdular ve artık geçici geldikleri ülkelerin vatandaşları oldular.

“İbn Sina‘nın ahlak risaleleri ve ahlak felsefesi” isimli çalışmada
akademik olarak ortaya koymuş olunan amaç ilk olarak İslam Felsefesi‘nin ana kaynaklarına inmek ve İbn Sina’nın Arapça ahlak metinlerinin tercümesiyle birlikte felsefenin kendisine has diline aşinalık kazanmaktır. Böylelikle bir akademik çalışmanın nasıl yapılacağı konusunda bundan sonraki çalışmalara yol gösterecek tecrübeler kazanmaktır.

İbn Sina denince ilk akla gelen eser " Kanun fi't-Tıp " tır. Küçük yaştan itibaren kendisini tıp alanında yetiştiren İbni Sina neredeyse hayatı boyunca edindiği bilgi ve tecrübelerini bu kitapta toplamıştır. Aslında tıbba hasta olan annesinin hayatını kurtarmak için çocuk denecek yaşlarda ilgi duymaya başlamıştı. İbni Sina'nın tıp ile ilgilenmeye başlaması annesinin hastalanmasıyla başlamıştı. Bulduğu bitki ile annesine ilaç yapıp onun hayatını kurtaran İbni Sina bu vesileyle kendi mesleğini de seçmiş oldu.

ملخص

يُعدّ نظرية تصنيف العلوم من أهمّ المسائل في فلسفة العلوم. فإنّ عرض نظام جامع علمي للعلوم المختلفة کان ولايزال من الضرورات الهامّة أمام أصحاب العلوم. ولاشك أنّ أهمّ بحث يلبّي هذه الحاجة هو تصنيف العلوم. وحيث أنّ هذا البحث يعدّ من المباحث المصيرية في تاريخ العلم قام الکثير من الفلاسفة بتقديم منظومة معرفية شاملة علی هذا الصعيد. والجدير بالإشارة أنّ المعايير والمبادئ الفلسفية والمنطقية الخاصّة لکلّ من هؤلاء الفلاسفة کان لها الأثر البالغ في تقسيمه للعلوم. و في الحضارة الإسلامية اقترح کلّ واحد من العلماء حسب اتّجاهه العلمي الخاصّ نظاما متميّزا للعلوم. ونلاحظ أنّ ابن‌سينا عرض أوسع وأعمق نظام علمي في الحضارة الإسلامية کلّها. في هذه الدراسة، قام الباحث بعرض تفصيلي لنظرية ابن سينا في مضمار تصنيف العلوم وحاول إزالة الستار عن أهمّ مبادئ ابن‌سينا الفلسفية علی هذا الصعيد. يبيّن الباحث خلال الدراسة أنّ ابن سينا استخدم معايير متعدّدة في تقسيمه للعلوم ممّا أدّی إلی شمول منهجي و معرفي في نظريته. و من معايير ابن سينا في تقسيمه للعلوم يمکن الإشارة إلی موضوع العلوم، غاية العلوم، منهج البحث في العلوم، و القوی الإدراکية لنفس الانسان
الکلمات الأساسية: تصنيف العلوم، ابن سينا، علم المعرفة، نظرية المعرفة، فلسفة العلوم

Thomas Aquinas (1224-1274) Hıristiyan Ortaçağ felsefesinin ünlü Skolastik düşünürüdür. Aristoteles felsefesini benimseyen ve insan aklının erişebileceği en muazzam yapı olarak değerlendiren Thomas, söz konusu rasyonel felsefeyi Hıristiyan inancıyla uzlaştırmaya çalışmıştır (Patristik düşünce). O, felsefe tarihinde kazandığı büyük ünü Hıristiyanlık ile Aristotelesçilik arasında yapmış olduğu senteze borçludur. Thomas'ın söz konusu sentezi, akıl ile iman arasındaki ona göre, ideal ilişkiyi ifade eder.  IX. yüzyıldan sonra Ortaçağ düşüncesine üniversitelerinde kabul ettiği skolastik düşüncenin ve Aristoteles'in yeniden doğuşuna bağlı düşünce biçiminin hâkim olduğu söylenir.  Thomas üzerinden döneme hâkim olan siyasal düşünceleri inceleyerek O’nun kendinden sonraki dönemlere etkisine ve toplum, yasa, yönetim biçimleri, meşru iktidar, mülkiyet gibi kavramlara Thomas'ın yüklediği anlamlara bakalım. Thomas'a göre yasa: "Yasa bir davranış kuralı ya da ölçüsüdür, bir şeyin yapılmasını emreder ya da yasaklar, yasa kişilerin tutum ve davranışlarıyla ilgili yükümlülükler getirir." Thomas akla vurgu yaparak şöyle devam ediyor: "İnsanın tutum ve davranışlarının kuralı ve ölçüsü ise akıldan başka bir şey değildir, çünkü akıl kişinin amacına ulaşabilmesi için yapması gereken ile kaçınması gerekeni gösterir. Böylece yasa aklın bir emri, kuralı olur." Thomas yasayı, "toplumu yönetme görevini üstlenmiş olan yöneticinin, ortak yararı sağlamak amacıyla koyduğu ve yayınladığı aklın emri" olarak tanımlıyor.

İçindekiler: Mürşid-i Kâmil=Kurân’dır---Yorumla Olur daha Çok, Kutsal Kitabın Tahrifi---Ücret Alınmaz Dinî İlimleri Öğretmek Karşılığında---İlmi Gizlemenin Başka Bir Yolu: Kasıtlı Yanlış Yorum---Râsihûn Nasıl Olunur?---Rabbânî Kimdir?---Yarım Fakih Din Yıkar---Namazın Bazı Rükünlerini Terketmek Gibidir Tebliğin Bir Kısmını Terketmek---Şişman Hocalar---“Ümerâ (Yöneticiler) Ve Ağniyadan Uzak Kalmalıdır, Dini Anlatanlar---Zindanda Başladı Göreve Yusuf Aleyhisselâm---Hz. Süleyman’ın Babasının Kararını Eleştirmesi ve Hz. Davud’un Kendi Görüşünden Vazgeçmesi---Eleştirel Düşünce Kelime-i Şehâdetle Başlar, İslâm’da---“Âlim”in (Bilginin) Yaşantısına Bakmak Lazımdır, Kıyafetine Değil---“Küstürdün Tanrılarımızı” ---“Segâh Makamından Okunsun Diye İnmedi Kurân”:Elmalılı’da Eleştirel Düşünce---Tenkîdin Âdâb-ı Muâşereti                                                              ---İmam Rolünü, Vâiz Rolünü Yahut Müftü Rolünü Oynamak---Taklitçilik Kâfirlerin Özelliğidir---Zorlama İle Kılınan Namaz, Namaz Değildir---“Rab” Haline Getirmemek, Hocayı, Lideri, Şeyhi---Âlûsî’nin Muhyiddin b. Arabî’yi Eleştirmesi---Elmalılı’nın Eleştirilebilecek Noktaları---Dört Gün Ölü Köpek Yavrusu Hz. Pe ygamber’in Odasında Durur mu?---Abduh’a Ağır Eleştiri---Ömer Nasuhi Bilmen Tefsirinde Eleştirel Düşünce---“Aydın Zannederler Kendilerini”---Eşit Olmaz Âlimlerin Kabahatiyle, Cahillerinki---“Şöhret ve Halktan Bir Lütuf Beklemesin, İlim Adamı”---“Râhib”e Neden Râhib Denilmiş? Râhiblikten Fâcirliğe---Zâdu’l-Meâd’da Eleştirel Düşünce---“Mecûsîler ve Hanbeliler Giremez”---Dalkavuklar Sınıfının Oluşması, Bilginler Arasında---Nizâmu’l-Mülk’e Halifelik Yolunun Açılması---Toplumsal Değişim (Hurafelerden Uzaklaşma) Şart, Siyasî Değişim İçin---“Şerîata Uygun Hile Olmaz”: Fıkıh Mahkemesi:  Αlâmu’l-Muvaqqı‘în---İslâmî Siyasetin Yeniden Düzenlenmesi---Hira Dağına Çıkıp Mağaraya Tırmanmaya Lüzum Yok. Mevlid Kandiline de Gerek Yok---Kısa Kıldırdı Namazı, Emeviler---Kunut Okur mu Hanefîler, Sabah Namazında---Dört Bin Mezhep---Uydurma Sarık Hadisi---Bozulmuştu Hutbeler, Yedi Yüz Yıl Önce---Kılıçla Çıkmamıştır Hz. Peygamber, Hutbeye Hiçbir Zaman---Seferde Korku Hali Yok İken de Kısalttı                                                                            Hz. Peygamber Namazı---Bunadı 125 Yaşında Ondan Ötürü---Korkak mıydı Mehmet Âkif?---Ten‘îm’den Umre Yapmadı Hiç Hz. Peygamber---Kan Sürülmez Alnına İnsanın---Sünneti Çok Küçükken Yaptırmamak Lazıım---Hz. Peygamber Sünnetli mi Doğdu?---Bıyığını Tamamen Kesene Sopa---Dille Niyet Yoktur, Namaza ---Uydurmadır, Abdest Duaları---Yirmi Hadis Bilmeden Hadis Kritiği Yapanlar---“Mehmet” İsmi Sakıncalıdır, “Muhammed” Olarak Değiştirilmelidir---“Sen Nur Risalelerini Okudun mu”---“Kimdir İslâmî Hareketin En Büyük Lideri, 20. Yüzyılda? 1971’de Medine’den Dönmüştüm ki..” ---“Nârın da Hoş Nûrun da Hoş” Sakıncalıdır---Ateşte Yürüyen Cahiller: Şeytanın Dostları---Kadir Gecesinde Kızgın Demir Gösterisi: Tarikat Şeyhi:“Allah Rızası İçin Yapıyoruz”---Yaptı mı Hz. Peygamber, Böyle Kızgın Şişle Gösteri---İbn-i Sînâ’yı Savunuyor, Muzaffer Can (ve Ali Durusoy)---Doğruları Söylediğinden Buharî’nin Başına Gelen Sıkıntılar---İntihalleri Gazzali’nin, İbn-i Sînâ’dan---Diğer İntihal ve Tekrarlar, İbn-i Sînâ’nın Eserlerinden---Daha Güçlüdür Gazzali’nin Eleştirilerinden, Ebû’l-Berekât’ın Eleştirileri---“Keşke Aristo’yu Eleştirmeyi Düşünselerdi”---Wanted: Ibn Sina: This Portreyed Man

مسئله هراس از مرگ از مسائلی است که  از یک‌سو در تاریخ فلسفه و از سوی دیگر، در تاریخ و اخلاق پزشکی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. از گذشته علاوه بر آثار ادبی و نگاه‌های اسطوره‌ای منعکس‌شده در داستان‌ها و نمایشنامه‌ها و متون عرفانی و غنوصی، فیلسوفان نیز نتایج اندیشه‌ ورزی خود را در این خصوص در آثار فلسفی منعکس کرده‌اند. در یونان باستان، در کنار اندیشه‌ ورزی‌های سقراط و افلاطون، اپیکوری‌ها و رواقی‌ها نیز در فلسفه‌ ورزی در زمینه هراس از مرگ سهم بسزایی داشته‌اند. در جهان اسلام نیز اندیشمندانی همچون محمد زکریای رازی و ابوعلی مسکویه و ملاصدرا در اینباره سخن گفته‌اند. امّا در این میان، تنها تک‌نگاری موجود در زمینه هراس از مرگ که به تفصیل این موضوع را مورد توجه قرار داده، منسوب به بوعلی سینا است. از این رساله با نام‌های «الشفاء من خوف الموت ومعالجة داء الاغتمام» و «دفع الغمّ من الموت» یاد شده است. ابن‌سینا هم فیلسوفی برجسته، هم یکی از بزرگترین پزشکان دوره اسلامی است و بنا براین شایسته نظر‌ ورزی در خصوص این مسئله مرزی میان فلسفه و پزشکی است؛ ازاین‌ رو، محققان پس از وی و بویژه پژوهشگران معاصر ارجاعات بسیاری به نگاشته او داشته‌اند. با بهره‌گیری از پژوهش‌های پیشین و برخی دلایل متن‌شناختی دیگر روشن می‌شود که این رساله در اصل بخشی از کتاب تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق ابوعلی مسکویه است که به اشتباه به ابن‌سینا نسبت داده شده است. این انتساب بدلیل اشتباه ناسخان، به سهو یا به عمد رخ داده است. پس از بررسی وجوه مختلفی که به این اشتباه انجامیده، انتساب این رساله به ابن‌ سینا نفی و صحت انتسابش به مسکویه اثبات می‌شود
/
Throughout history, the fear of death or thanatophobia has preoccupied philosopher’s ideas and medical issues, and ethics. Since ancient times, philosophers have expressed their ideas about death and fear of dying in their books, alongside literary texts, stories, mystical and gnostic texts. In ancient Greece, in addition to Socrates and Plato, the Epicureans and Stoics played an important role in philosophizing death and thanatophobia. In the realm of Islamic philosophy, thinkers like Muhammad ibn Zakariyyā al-Rāzī (Rhazes), Abū ʿAlī Miskawayh, and Mulla-Sadra have commented on death and thanatophobia. Nevertheless, the only monograph which deals with death and death anxiety in detail is Philosophical Approaches to Thanatophobia and its Treatments, the authorship of which is attributed to the great philosopher and physician of the Islamic world, Avicenna. The work, which is published in the collection of Avicenna’s treatises, has been translated under different titles. As an eminent philosopher and competent physician, Avicenna has aptly philosophized death and thanatophobia, the authenticity has been acknowledged by the numerous references scholars and academicians have made to the work. However, the work, as this study suggests, is wrongly attributed to Avicenna. This treatise is, originally, a part of Abū ʿAlī Miskawayh’s Tahdhīb al-Akhlāq was Taṭhir al-Aʿaraq (Refinement of character and purification of dispositions), wrongly attributed to Avicenna, whether intentionally or inadvertently. Examining different aspects of this wrong attribution, this study textually demonstrates that the treatise is written by Miskawayh.

Ernst Bloch bu kitabinda, Aristoteles’in dusuncesinin sol kanadi olarak gordugu Ibn Sina ve Ibn Rusd’un dusuncelerini inceliyo r.  Esere genel olarak baktigimizda, Bloch’un, Aristoteles’in ortaya koydugu maddeci yaklasimi destekleyen filozoflarin bu yondeki goruslerine yer verdigini goruyoruz. Bazen zorlayarak bazen de buna dair ortaya konmus ifadelerden yola cikarak bu goruse Ibn Sina’dan itibaren yapilan katkilar ele aliniyor.