Nonproliferation Regime

The AUKUS partnership foresees an effort by the United States and United Kingdom to grant Australia, a non-nuclear weapons state like Brazil, nuclear-propelled conventio-nal submarines, which requires complex negotiations with the International Atomic Energy Agency and provoked proposals to avoid nuclear weapons non proliferation re-gime weakening. This situation may affect political conditions in future negotiations by Brazil, that is in the process to face a similar problem. In order to evaluate such possibili-ties, AUKUS creation conditions are analized, using documental research, in strategic and non prolferation terms, as well as two of the above cited proposals; one of them foresees the issue debate by the Agency’s members states, and the other foresees requi-rements to be accomplished by plaintiff states to such naval means.  It turns out that the first one may raise questions about the Brazilian program and the second is inappropriate as a general standard because it implies dependence on nuclear weapons states. It is concluded that the involved Brazilian agencies must follow the partnership’s deve-lopments and be prepared to defend the program in the necessary forums, as well as to initiate negotiations when it seems opportune.

The Memorandum on Security Assurances for Ukraine, signed at the December 1994 CSCE summit in Budapest, created a link between the 1968 Treaty on Nuclear Non-Proliferation (NPT) and Ukrainian political sovereignty as well as territorial integrity. Kyiv only agreed to dismantle the worldʼs then third largest atomic weapons arsenal after the United States, United Kingdom and Russian Federation, as the NPTʼs depositary states, in the Budapest Memorandum, and France as well as China in separate governmental declarations assured Ukraine of their respect for her independence and borders.That is one of the reasons why the new Trump administrationʼs possible plans for a reset with the Kremlin should include neither an explicit nor an implicit softening of Washingtonʼs stance on Russiaʼs ongoing assault against the Ukrainian state.

Russia’s belligerence in Ukraine has not only regional but also global repercussions because of the Budapest Memorandum; it undermines the international nuclear nonproliferation regime. The NPT is inherently discriminatory: it legitimizes nuclear possession for only five states, which happen to be the UN Security Council’s P5, and demands nuclear abstinence from the rest. The recognition of this exceptional status for five countries puts the onus on them to use this status responsibly and not simply for their own gain; to do otherwise would erode the legitimacy and logic of the bargain at the core of the NPT.

Jusqu'ici, la future politique de Donald Trump à l'égard de la Russie demeure un mystère. Veut-il mettre en mouvement un rapprochement entre les Etats-Unis et la Russie? Si c'est le cas, les sanctions contre la Russie vont être de plus en plus difficiles à maintenir. Dans le pire des cas, l'équipe de Trump pourrait juger que la sécurité et l'intégrité territoriale de l'Ukraine peuvent être un obstacle à l'amélioration des relations avec Poutine. En ce cas, l'administration américaine devrait se souvenir que les relations internationales ne sont pas un ensemble de relations bilatérales mais un maillage similaire à une toile d'araignée et qu'une traction d'un côté déclenche un mouvement sur tous les côtés, même les plus éloignés. L'Ukraine est une partie du Traité sur la non-prolifération des armes nucléaires (TNP), un des traités comportant le plus grand nombre de pays adhérents dans le monde, destiné à diminuer la prolifération d'armes nucléaires. En 1994, l'Ukraine rejoint ce réseau comme état démilitarisant sa force nucléaire, une décision impliquant l'abandon de la troisième force de frappe nucléaire dans le monde. Ce mouvement constructif avait un prix: les Etats-Unis, la Russie et le Royaume-Unis'engageaient à assurer la sécurité de l'Ukraine par le biais d'un mémorandum de Sécurité signé à Budapest, en Hongrie, le 5 décembre 1994, dès lors appelé le Budapest Memorandum, destiné à empêcher précisément ce qui s'est passé en Crimée en 2014. Le non-respect par un de ses signataires a causé suffisamment de dommages. La suppression des sanctions pour l'action de la Russie contre l'Ukraine rendrait ce traité sans aucune valeur et serait dévastateur pour la lutte contre la prolifération d'armes nucléaires dont ce Mémorandum est devenu une pierre angulaire. Le Mémorandum de Budapest est clairement imparfait. C'est un accord diplomatique officialisant des engagements politiques et non pas un traité légalement contraignant bien que l'on ait assuré à l'Ukraine que Washington prend au sérieux ces engagements. Le mémorandum ne prévoit pas non plus de sanctions en cas de non-respect. Les parties signataires se mettent simplement d'accord de se consulter si une situation se produisait qui mettait en cause les engagements pris par les signataires. Le sens de ce mémorandum n'était donc pas de fournir des garanties nouvelles ou particulièrement robustes. Sa signification particulière est plutôt contenue dans le fait de lier le respect de ces engagements sécuritaires à la démilitarisation nucléaire de l'Ukraine et à son accession au Traité de Non-Prolifération, en en faisant ainsi une partie intégrale du régime de non-prolifération international. Le non-respect par la Russie du Mémorandum de Budapest affaiblit la raison d'être de cette communauté luttant contre la prolifération. Le Traité de Non-Prolifération est par nature discriminatoire: il légitimise la possession d'armes nucléaires par seulement cinq états qui sont également les cinq membres permanents du Conseil de Sécurité des Nations-Unies. Mais exige des autres membres signataires l'abstention de posséder des armes nucléaires. La reconnaissance de ce statut exceptionnel pour les cinq membres officiels du club nucléaire leur impose spécifiquement de ne pas abuser de ce statut à leur avantage, au risque d'éroder la légitimité de cet accord avantageux au sein même du Traité de Non-Prolifération. Les cinq puissances nucléaires historiques sont déjà sous le feu de critiques croissantes par les signataires non-nucléaires du TNP pour leurs efforts insuffisants à conduire un désarmement nucléaire ainsi que le club des cinq puissances s'y était engagé selon le TNP. Cette frustration s'est accumulée pendant la décennie écoulée, au point de créer un mouvement demandant l'abandon total des armes nucléaires. Qu'un état membre du TNP disposant d'armes nucléaires utilise la force pour annexer une partie du territoire d'un état dénucléarisé membre du TNP, tout en bloquant l'assistance à cet état envahi par les signataires occidentaux en utilisant la menace des ses armes nucléaires, laisse prévoir un effet destructeur pour l'effort international visant à réduire la prolifération des armes de destruction massive dans le monde. Une telle action ridiculise la communauté internationale luttant pour réduire la prolifération de telles armes à laquelle l'Ukraine a adhéré sous la condition qu'une telle agression ne puisse se produire.

Хоча нинішні погані відносини між двома найбільшими ядерними державами – привід для занепокоєння, і новій американській адміністрації слід шукати шляхи співпраці з Росією там, де це можливо, їй потрібно робити це, не жертвуючи принциповою позицією США щодо України. Мабуть, потрібно нагадати новій адміністрації, що міжнародна політика схожа швидше на павутиння, ніж на більярдний стіл (який собі, можливо, уявляє Трамп): потягни з одного боку, і коливання будуть відчуватися в найвіддаленіших її куточках. Павутиння, частиною якого є територіальна цілісність України, - Договір про нерозповсюдження ядерної зброї (ДНЯЗ).

Значение Будапештского меморандума состоит не в предоставлении каких-либо новых и надежных гарантий безопасности. Скорее всего, его значение – в привязке выполнения этих обязательств в сфере безопасности к присоединению Украины к ДНЯО, что делает их неотъемлемой частью международного режима ядерного нераспространения.

Als Amerika de sancties tegen Rusland opheft, brengt het de nonproliferatie van kernwapens in gevaar, betogen Andreas Umland en Mariana Budjeryn. Met de miliaire inmenging in Oekraïne schond Rusland het Boedapest Memorandum, op grond waarvan Oekraïne zijn kernwapens inleverde. Dat honoreren is niet de weg om Amerika weer 'groot' te maken. door Mariana Budjeryn en Andreas Umland Op de bijeenkomst van de VN Veiligheidsraad op 2 februari, door Oekraïne bijeengeroepen naar aanleiding van de escalatie van de gevechten in de Donbas, zei de versbenoemde Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley: 'De VS zijn solidair met het volk van Oekraïne dat al drie jaar lijdt onder Russische bezetting en militaire interventies.' Ze bevestigde ook dat de sancties als antwoord op de Russische annexatie van de Krim van kracht zouden blijven tot het schiereiland aan Oekraïne is teruggegeven. Dit is bemoedigend, maar het is te vroeg om te juichen. De nieuwe president staat erom bekend dat hij zijn meningen snel inwisselt en zijn beleid jegens Rusland blijft een mysterie. Als Trump een begin maakt met de beloofde toenadering tot Rusland zal het steeds moeilijker worden de sancties in stand te houden. In de definitieve rekensom zou de Trump-administratie Oekraïnes veiligheid en territoriale integriteit een lastige maar onvoldoende zwaarwegende belemmering kunnen vinden voor een verbetering van de betrekkingen met Poetin. Terwijl de huidige slechte relatie tussen de twee grootste kernmachten van de wereld een reden tot zorg is en de nieuwe VS-regering op zoek zou moeten gaan naar samenwerking met Rusland, waar mogelijk, mag ze tegelijkertijd haar principiële standpunt over Oekraïne niet in diskrediet brengen. Het moment is daar om de nieuwe regering eraan te herinneren dat internationale politiek geen biljarttafel is, maar eerder een spinnenweb, waar een ruk aan het ene uiteinde voelbaar is totaan de verste uithoeken. Het web waarin Oekraïnes territoriale integriteit verstrikt zit is het Verdrag over Nonproliferatie van Kernwapens. Kernwapenvrij In 1991, toen Oekraïne een onafhankelijke staat werd, erfde het op twee na grootste arsenaal aan tactische en strategische kernwapens van de bezweken Sovjet-Unie. Hoewel de operationele controle over het gebruik van deze wapens in Moskou bleef, had Oekraïne, als een van de legale opvolgersstaten van de USSR, een benijdenswaardige startpositie voor elke partij die droomde van proliferatie, benevens genoeg technologische en intellectuele capaciteit om binnen een paar jaar de controle over sommige van die wapens te verwerven. Kievs aanvankelijke bedoeling om alle kernwapens op zijn grondgebied op te doeken maakte al snel plaats voor een genuanceerdere benadering, toen duidelijk werd dat het nieuwe 'democratische' Rusland dat oprees uit de puinhopen van de Sovjet-Unie behoorlijk wat trekken gemeen had met het oude Russische imperium. Russische politici uitten territroriale claims en stimuleerden separatisme op de Krim, terwijl Moskous' militairen irredentistische bewegingen in de Georgische provincies Zuid-Ossetië en Abchazië en in het Moldavische Transnistrië ondersteunden. Voor de Oekraïense leiders was dat bewijs genoeg dat Rusland bereid was desnoods met geweld de post-sovjet-grenzen te herzien. Logischerwijs besloot Oekraïne daarop onderhandelingen te starten over veiligheidsgaranties door westerse overheden, om zich, in ruil voor het afstaan van zijn kernwapens, te beschermen tegen toekomstige Russische militaire, politieke en economische afpersing. Deze inspanningen resulteerden uiteindelijk in het ondertekenen van het Memorandum over Veiligheidsgaranties in ruil voor Oekraïnes toetreding tot het Nonproliferatieverdrag, ondertekend op 4 december 1994 in Boedapest.