antropocen Research Papers

W zachodniej humanistyce ostatnich lat mamy do czynienia z rozpowszechnieniem się rozmaitych „fabulacji spekulatywnych” (Haraway) na temat czasów w których żyjemy, zwłaszcza w kontekście trwającej katastrofy ekologicznej. Chodzi tu o... more

Bookmark
Download
- by Mateusz Chaberski
- •
- 11
  Installation Art, Contemporary Art, Art and Science, Ecology

W ostatniej dekadzie rośnie w Polsce liczba publikacji inspirowanych myślą społeczną Brunona Latoura. Są to nie tylko analizy teoretyczne, ale również programy badawcze, a nawet projekty inżynierii społecznej. Stanowi to ważny... more

Bookmark
Download
- by Michał Kaczmarczyk
- •
- 8
  Gabriel Tarde, Bruno Latour, Ludwik Fleck, Socjologia Wiedzy

The goal of this poster is to provide a radical discussion about the actor-network theory and its value for addressing threats and opportunities related to culture and heritage management in the Anthropocene. Actor-network theory (ANT)... more

Kryzys klimatyczno-ekologiczny, nierówności, pandemia, migracje, różne oblicza cyfryzacji. Współczesność zmusza do zadawania nowych pytań o organizowanie (się) świata oraz zarządzanie w ramach jego rozlicznych pól, a przede wszystkim o... more

Kryzys klimatyczno-ekologiczny, nierówności, pandemia, migracje, różne oblicza cyfryzacji. Współczesność zmusza do zadawania nowych pytań o organizowanie (się) świata oraz zarządzanie w ramach jego rozlicznych pól, a przede wszystkim o towarzyszące tym procesom relacje i sploty między różnymi aktorami: ludzkimi, pozaludzkimi, ożywionymi i nieożywionymi, wirtualnymi, biologicznymi, geologicznymi, technicznymi i innymi. Przyzwyczailiśmy się w naukach o zarządzaniu, że wysiłki poznawcze pozwalają na spojrzenie częściowe, uprzywilejowujące ludzką perspektywę. Nie tylko na gruncie dominujących nurtów eksploatacyjnie zorientowanych wobec wszystkiego, co ułatwia osiągnięcie celów (ludzkiej) organizacji, ale także w obrębie nurtów progresywnych, jak zarządzanie humanistyczne czy nurt krytyczny w zarządzaniu, stawiających w centrum dobro bądź emancypację – człowieka. Sporadyczne są pytania o to, jak świat tworzony przez miriady bytów innych niż ludzkie organizuje się bez człowieka, jak aktanci więcej-niż-ludzcy porządkują i ustanawiają rzeczywistość, jak upominają się o swoje prawa, manifestują sprawczość, siłę i godność, podważając fundamenty oświeceniowego humanizmu, antropocentryzmu, a nawet antropocenu, który błędnie za punkt wyjścia obiera hipersprawczego, uogólnionego anthropos.
///
W tym numerze „Zarządzania w Kulturze” chcielibyśmy zaprosić do podzielenia się propozycjami nowego spojrzenia na zarządzanie, w którym człowiekowi nie przypisuje się już na wstępie roli decydującej i wiodącej. Tematy, które szczególnie nas interesują, choć nie muszą wyczerpywać potencjalnych ujęć:
///
Co oznacza zarządzanie w świecie sprawczych aktorów pozaludzkich? Jaka jest w nim rola człowieka, jaka rola nie-ludzi i czy role te należy rozgraniczać?
Kto tu właściwie zarządza, kim, w jaki sposób i co to oznacza dla tworzenia wiedzy o zarządzaniu?
Czym jest organizowanie i zarządzanie bez człowieka?
Jak organizują się byty nie-ludzkie oraz nieożywione? Czy teoria organizacji ma do nich zastosowanie?
Czy potrzebna nam nowa pozaludzka teoria zarządzania i organizowania?
Jak zmieniają się fundamenty zarządzania, gdy nowego – wzbogaconego o sprawczość i godność – znaczenia nabierają aktorzy odgrywający w rozumieniu ludzi pojęcia „zasobów” i „otoczenia”?
W jaki sposób można dążyć do upowszechnienia świadomości o sprawczości i godności wszelkich aktorów zarządzania, nie tylko ludzkich, jakimi zabiegami można je umacniać? (np. upodmiotowienie, animacja, uczłowieczenie, włączenie do wspólnoty…)
Z kim/a nie czym człowiek zarządza?
Kto/co i jak odgrywa człowieka zarządzającego?
Czy odpowiedzialne, solidarne zarządzanie i organizowanie u progu katastrofy klimatyczno-ekologicznej, w jej trakcie i po niej może czerpać z refleksji posthumanistycznej, a jeśli tak, to w jaki sposób?
Czym są sprawiedliwość i troska w zarządzaniu w ujęciu posthumanistycznym?
Jakich nowych metod i technik badawczych potrzeba, by dostrzec i uprawomocnić byty więcej-niż-ludzkie w zarządzaniu i organizowaniu?
Czy dostrzeżenie pozaludzi w zarządzaniu oznacza kres dotychczasowych praktyk organizacyjnych, czy też ma potencjał pozytywnej zmiany?
///
Jesteśmy otwarci na radykalne tezy, awangardowe badania, zaskakujące studia przypadków, świeże metody, wszystko to, co motywowane jest otwarciem nauk o zarządzaniu i jakości na tzw. nową humanistykę, posthumanistykę, humanistykę ekologiczną. Zachęcamy do odwoływania się m.in. do refleksji z zakresu krytycznego posthumanizmu, nowego materializmu, antropologii rzeczy, ontologii relacyjnych, zorientowanych na przedmiot, teorii aktora-sieci i itp.
///
Numer redagować będą: prof. Barbara Czarniawska (Gothenburg Research Institute, University of Gothenburg), dr Małgorzata Ćwikła (Zakład Zarządzania Kulturą, Uniwersytet Jagielloński), dr Michał Pałasz (Katedra Kultury Współczesnej, Uniwersytet Jagielloński).
///
Termin nadsyłania napisanych po polsku bądź po angielsku artykułów zgodnych ze standardem publikacji w „Zarządzaniu w Kulturze”: 30.11.2021. Adres do korespondencji: czasopismo.zwk@uj.edu.pl. http://www.ejournals.eu/Zarzadzanie-w-Kulturze
///
Polecane źródła

Braidotti, Rosi, (2018), What Are the Posthumanities, Proceedings of the 5th World Humanities Forum, s. 62–78. Busan, South Korea.
Briyant, Melanie i Julie Wolfram Cox (2014), Beyond authenticity? Humanism, posthumanism and new organization development, British Journal of Management, Nr 25, s. 706-723.
Cochoy, Franck (2014), A theory of “agencing”: On Michel Callon's contribution to organizational knowledge and practice, w: Adler, Paul; du Gay, Paul; Morgan, Glenn; i Mike Reed (red.) The Oxford Handbook of Sociology, Social Theory, and Organization Studies. Oxford: Oxford University Press, s. 106–124.
Czarniawska, Barbara (2004), On time, space, and action nets, Organization, Nr 11 (6), s. 773–91.
Czarniawska, Barbara i Tor Hernes (red.) (2020), Actor-Network Theory and Organizing, Lund: Studentlitteratur.
Dolphijn, Rick i Iris van der Tuin (2018), Nowy materializm – Wywiady i kartografie. Warszawa: Fundacja Machina Myśli.
Domańska, Ewa (2013), Humanistyka ekologiczna, Teksty Drugie, Nr 1–2, s. 13-32.
Ferrando, Francesca (2016), Posthumanizm, transhumanizm, antyhumanizm, metahumanizm oraz nowy materializm. Różnice i relacje, Rocznik Lubuski, tom 42, część 2, s. 13–27.
Fox, Nick J. i Pam Alldred (2018), Mixed methods, materialism and the micropolitics of the research assemblage, International Journal of Social Research Methodology, Nr 21(2), s. 191–204.
Hayles, N. Katherine (1999), How We Became Posthuman: Virtual Bodies in Cybernetics, Literature, and Informatics, Chicago, IL: University of Chicago Press.
Kissmann, Ulrike Tikvah i Joost Van Loon (red.), Discussing New Materialism Methodological Implications for the Study of Materialities, Wiesbaden: Springer.
Kociatkiewicz, Jerzy i Monika Kostera (2013), Zarządzanie humanistyczne. Zarys programu, Problemy Zarządzania, Nr 44(11), s. 9–19.
Law, John (2009), Actor Network theory and material semiotics, w: Turner, Bryan S. (red.) The New Blackwell Companion to Social Theory, Oxford: Wiley-Blackwell, s. 141-158.
Latour, Bruno (2013), An Inquiry into Modes of Existence, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Pałasz, Michał (2019), Algorytm edge rank serwisu Facebook: Narodziny, rozwój i działanie w ujęciu teorii Aktora-Sieci, Humanizacja Pracy, nr 3, s. 71–84.
Roden, David (2015), Posthuman Life. Philosophy at the Edge of the Human, NY: Routledge.
Wolfe, Cary (2010), What Is Posthumanism? Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
///
Numery tematyczne czasopism:
• Przegląd Kulturoznawczy: Zarządzanie w antropocenie / 2021 / nr 1 (47) https://bit.ly/2VufvXf
• Organization: Organizing in the Anthropocene / 2018 / t. 25 / nr 4 https://bit.ly/2VneCzU
• Prace Kulturoznawcze: Klimat kultury / 2018 / t. 22 / nr 1-2 https://bit.ly/3ik5lBF
• Teksty Drugie: Nowa humanistyka / 2017 / nr 1 https://bit.ly/3xowQhE
• Prace Kulturoznawcze: Kultura nie-ludzka / 2015 / t. 18 https://bit.ly/37fFzbp

Bookmark
Download
- by Michał Pałasz and +1
  Barbara Czarniawska
- •
- 20
  Zarządzanie, Posthumanizm, Godność, Zarządzanie Mediami

Numer poświęcony zarządzaniu w antropocenie, który oddajemy w ręce naszych Czytelniczek/Czytelników, jest dla nas z wielu powodów wyjątkowy. Z tego względu tradycyjnemu wstępowi do części tematycznej nadałyśmy kształt hybrydyczny i... more

Panuje naukowy konsensus w kwestii zmierzania planety ku otchłani kryzysu klimatyczno-ekologicznego oraz co do antropogenicznych przyczyn tego ostatniego: stoimy nad przepaścią, kryzys jest faktem, winna jest działalność człowieka.... more

Panuje naukowy konsensus w kwestii zmierzania planety ku otchłani kryzysu klimatyczno-ekologicznego oraz co do antropogenicznych przyczyn tego ostatniego: stoimy nad przepaścią, kryzys jest faktem, winna jest działalność człowieka. Ludzkość jest na kursie kolizyjnym z własną chciwością. To, w jaki sposób organizowaliśmy świat w Antropocenie - czy za początek tej postulowanej epoki geologicznej, wyróżnianej z uwagi na piętno, które ludzkość materialnie “wypaliła” Ziemi, przyjmiemy rewolucję neolityczną (początki rolnictwa), kolonizację Ameryk, rewolucję przemysłową czy erę atomu (zimną wojnę) - sprawia, iż należy uznać, że zarządzanie, skoncentrowane na krótkoterminowych i lokalnych korzyściach, niebiorące pod uwagę imperatywów moralnych, jak solidarność międzygatunkowa czy międzypokoleniowa, krótko mówiąc - nieodpowiedzialne wobec społeczeństw i natury, współodpowiada za wspomniane kryzysy.
///
W Antropocenie rozumianym jako kulturowa „Epoka Człowieka”, w której ludzkość musi ponieść konsekwencje swych krótkowzrocznych i nieodpowiedzialnych działań, jeśli pozostanie w trybie business as usual, bądź podjąć radykalne aktywności zapobiegawczo-naprawcze, rola zarządzania kulturą wydaje się być nie do przecenienia i to w rozlicznych kontekstach: jako ekologiczne, ale też eko-aktywistyczne zarządzanie instytucjami kultury i inicjatywami kulturalnymi; jako zarządzanie w organizacjach oddolnych nastawionych na wywołanie wpływu w ciałach decyzyjnych (biznes i polityka) poprzez wydarzenia, które śmiało można w ujęciu zarządzania kulturą określić jako projekty kulturalne (aktywizm, artywizm, strajk, marsz, okupacja, kampania, akcja, subwersja, bezpośrednie działania bezprzemocowe - NVDA: non-violent direct action); jako zarządzanie zmianą kulturową konieczną do podjęcia adekwatnych działań; kontekstów jest więcej.
///
Czym jest zarządzanie kulturą w Antropocenie - oto pytanie, na które warto poszukiwać odpowiedzi. Wychodząc od ogółu, w ramach referatu stawiam diagnozę sytuacji, a następnie odnoszę się do prób reform zarządzania w wymiarze praktycznym, naukowym i dydaktycznym, na gruncie koncepcji takich, jak zarządzanie humanistyczne, społeczna odpowiedzialność biznesu, etyka zarządzania, ekorozwój, zrównoważony rozwój, po czym zmierzam do precyzowania możliwych odpowiedzi na pytanie - czym jest zarządzanie kulturą w Antropocenie, kończąc propozycją radykalnej zmiany optyki zarządzania w ogóle i zarządzania kulturą w szczególności, czerpiąc z teorii aktora-sieci, posthumanizmu i nowego materializmu.

Apel la contribuții, pentru Prima Ediție a Conferinței Naționale "Natura Umană, Cultură, Tehnologie (NUCT)", cu tema: Postumanismul-noi abordări filosofice ale Antropocenului, care se va desfășura în perioada, 9-10 mai 2020. Conferința... more

Bookmark
Download
- by Schussler Aura
- •
- 5
  Antropocentrism, antropocen, postumanism, postuman

Obowiązująca do niedawna klasyfikacja obszarów wiedzy oraz dziedzin i dyscyplin nauki w Polsce pozwoliła na wyjaskrawień różnic w podejściach naukowych do współczesnego zarządzania, aktywności, która przenikając niezliczone aspekty... more

Obowiązująca do niedawna klasyfikacja obszarów wiedzy oraz dziedzin i dyscyplin nauki w Polsce pozwoliła na wyjaskrawień różnic w podejściach naukowych do współczesnego zarządzania, aktywności, która przenikając niezliczone aspekty rzeczywistości społecznej, miała przemożny wpływ na procesy kształtujące świat XX i XXI wieku.
Dominującą orientacją w przywołanej klasyfikacji, jak i w praxis, stanowiło zarządzanie ekonomiczne (tradycyjne, społeczne), uprawiane naukowo na polu dyscypliny nauk o zarządzaniu, w obszarze nauk społecznych, dziedzinie nauk ekonomicznych (jako jedyna dyscyplina obok ekonomii). Nurt alternatywny stanowiło zarządzanie humanistyczne, eksplorowane w obszarze i dziedzinie nauk humanistycznych, dyscyplinie nauk o zarządzaniu, równorzędnej wobec m.in. etnologii, filozofii, językoznawstwa, kulturoznawstwa i nauk o sztuce.
Zarządzanie humanistyczne określa się jako mające człowieka za wartość autoteliczną, nie środek do osiągania celów. Odnosi się to także do relacji człowiek-zysk w zarządzaniu. To zysk ma być środkiem do szczęścia człowieka, nie człowiek uwikłany w organizację środkiem do generowania zysku, jak w zarządzaniu ekonomicznym. Wskazany nurt czerpie z doświadczenia człowieka, dane empiryczne powinny pochodzić od jednostek lub grup ludzkich, zespołów, społeczności, być niezapośredniczonymi (lub niewyłącznie zapośredniczonymi) przez liczby, tabele, wykresy, koncepcje (zarządzanie ekonomiczne). Ponadto w zarządzaniu humanistycznym postuluje się stosowanie jakościowych metod badawczych, czerpiących z antropologii kulturowej, etnografii czy socjologii jakościowej, w przeciwieństwie do zarządzania ekonomicznego, bazującego na metodach ilościowych.
Tylko jedna jednostka w Polsce uprawniona była do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego w zakresie zarządzania humanistycznego, praktycznie tylko w tejże jednostce kładzie się też nacisk na humanistyczne wykształcenie i wrażliwość menedżera. Tak zwana ustawa 2.0 najprawdopodobniej zniesie instytucjonalne uzasadnienie takich aktywności.
Zanim to nastąpi, bądź aby zaproponować alternatywę, warto rozważyć uprzedmiotawiające człowieka zarządzanie ekonomiczne i antropocentryczne zarządzanie humanistyczne z oryginalnej perspektywy posthumanistycznego nurtu teorii aktora-sieci, transdyscyplinarnego podejścia negującego tak uprzedmiotowienie człowieka, jak i antropocentryzm, co też czyni zaproponowany referat.

The Anthropocene is a term that not only conjures up all kinds of images in the mind but provides an impulse to reconsider the scope of human responsibility for man-triggered processes and its place in the system of related factors on our... more

Bookmark
Download
- by Małgorzata Ćwikła
- •
- 3
  Zarządzanie, Posthumanizm, antropocen

Bookmark
Download
- by Gabriela Jarzębowska
- •
- 7
  Human-Animal Studies, Anthropocene, Etyka, Posthumanizm

“Our house is on fire” (Thunberg). The IPCC reports are clear: the global heating is indisputable and the impact of man on the climate is obvious. The anthropogenic planetary crisis is here, the Anthropocene is here. It can be understood... more

“Our house is on fire” (Thunberg). The IPCC reports are clear: the global heating is indisputable and the impact of man on the climate is obvious. The anthropogenic planetary crisis is here, the Anthropocene is here. It can be understood as a new complex network of effects of old and still ongoing actions and at the same time as the most difficult new context for the human societies, demanding new diagnoses and actions.
///
On the macro level the responsibility for the crisis is assigned to the dominant socio-economic system - capitalism (Moore, Klein). On the mezzo level it can be assigned to business and politics unable to change their profit/power-oriented actions to more planet/human friendly (pointed by climate action movements). On the micro and theoretical level the author proposes to assign the responsibility to the dominant concept of management, understood as in largely popular definition as: “a set of activities (...) directed at an organization's resources (...) with the aim of achieving organizational goals” (Griffin) - that is management that commodificates all actors in its’ network, including humans; management that is so short-sighted that its’ effects are now threatening the human living environment and the human civilization itself.
///
In this paper I propose rethinking the notions of assets. To put it bluntly, the assets need to be treated symmetrically in the spirit of actor-network theory (Latour, Law, Callon), but not as in “business as usual” tactic, that is not by commodification of humans to human resources, but by assigning dignity and agency to all resources, human or non-human (informational, physical, financial), so they can be treated as persons, not as assets. So that they can be treated “alive”. I argue that the first step to this progressive role-twist has already been made in mainstream management by assigning agency to groups (non-human actors) as in the notion of stakeholder: a group “without whose support the organization would cease to exist" (Freeman, Reed).
///
The paper seeks to help to create a possibility of more multi-actor, sustainable, heterogeneously solidar, common good oriented socio-material future reality, symmetrical, diversed in unity.

Humanistic management is an alternative to predatory economic management research and practice trend in nowadays business and organizing practices. In short, it embraces human as a starting point, a path and an axiological purpose of... more

The goal of the paper is to provide a radical discussion about the value of culture management for the humanity in the Anthropocene, in the face of climate-ecological crisis. Wide range of meaning referring to culture management will be... more

Wstęp Setna rocznica powstania Bauhausu zbiegła się w czasie z gwałtownymi przemianami ekologicz-nymi o charakterze antropogenicznym. Wystar-czy przywołać chociażby niedawne pożary lasów amazońskich w Brazylii spowodowane działalno-ścią... more

Wstęp Setna rocznica powstania Bauhausu zbiegła się w czasie z gwałtownymi przemianami ekologicz-nymi o charakterze antropogenicznym. Wystar-czy przywołać chociażby niedawne pożary lasów amazońskich w Brazylii spowodowane działalno-ścią człowieka czy kolejne doniesienia o wymiera-niu gatunków roślin czy zwierząt. Redaktorzy wy-danej niedawno monografi i zbiorowej Bauhaus Futures, Laura Forlano, Molly Wright Steenson i Mike Ananny, przekonująco dowodzą we wstę-pie, że trwająca właśnie ekokatastrofa i towa-rzyszące jej przemiany w zakresie nauk o Ziemi i technonauk skłaniają do przyjrzenia się twór-czości Bauhausu na nowo. 1 Tytuł omawianej pra-cy wskazuje jednak na to, że jej autorzy wyraźnie odróżniają własną perspektywę od tradycyjnych badań nad Bauhausem. Wprost stwierdzają, że nie interesuje ich historia czy dokumentacja dzieł i działań performatywnych, lecz to, co działalność tego ośrodka badawczo-artystycznego może po-wiedzieć o przyszłości współczesnej architektu-ry, dizajnu czy sztuk performatywnych. Bauhaus Futures wpisuje się zatem w zwrot spekulatywny we współczesnej fi lozofi i i kulturoznawstwie. Nie chodzi tu jednak ani o spekulację, rozumianą jako czysto teoretyczną refl eksję fi lozofi czną poszuku-jącą uniwersalnych praw i zasad, ani o popular-ny ostatnio nurt fi lozofi czny, znany pod nazwą realizmu spekulatywnego. Chodzi raczej o to, co belgijscy fi lozofowie Didier Debaise i Isabel Sten-gers, odwołując się do fi lozofi i procesu Alfreda Whiteheada i pragmatyzmu Williama Jamesa, określają mianem "gestów spekulatywnych (les gestes speculatifs)." 2 Chodzi tu o praktyki ar-tystyczne i badawcze, które pozwalają ludziom doświadczalnie przekonać się, czym są możliwe światy alternatywne wobec dominujących sposo-bów bycia w świecie i myślenia o nim. Jak zatem można myśleć o Bauhausie w kontekście obecnej sytuacji ekologicznej? Wychodząc od Bauhaus Futures, w niniej-szym artykule zastanowię się nad tym, co mo-żemy powiedzieć o zachodzących dziś zmianach środowiska w kontekście tradycji Bauhausu. Ter-min "fabulacja spekulatywna" sugeruje jednak, że nie chodzi mi o to, by przekonywać, że twórcy związani z Bauhausem odnosili się w jakiś sposób do kwestii zagrożenia ekologicznego, która jesz-cze do lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych dwudziestego wieku nie była przecież szeroko dyskutowana w przestrzeni publicznej. Amery-kańska biolożka i fi lozofka feministyczna Donna

Bookmark
Download
- by Mateusz Chaberski
- •
- 9
  Ecology, Installation, Bauhaus, Anthropocene

Zarządzanie posthumanistyczne to zarządzanie na miarę antropocenu, wywodzące się z zarządzania humanistycznego, a stojące w opozycji do dominujących koncepcji zarządzania ekonomicznego, których nie sposób nie uznać współodpowiedzialnymi... more

Bookmark
Download
- by Michał Pałasz
- •
- 20
  Posthumanism, What is life?, Inequalities, Resources

antropocen

Log In