Estaos Pontificios
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
| estáu desapaecíu | |||||
 | |||||
| |||||
| Himnu nacional |
Gran marcha triunfal (es)  | ||||
| Alministración | |||||
| Capital | Roma | ||||
| Forma de gobiernu |
monarquía eleutiva monarquía teocrática absoluta (es) | ||||
| Llingües oficiales | llatín | ||||
| Relixón oficial | Ilesia Católica | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 41°54′00″N 12°29′15″E / 41.9°N 12.4875°E | ||||
 | |||||
| Superficie | 41407 km² | ||||
| Llendaba con | Imperiu austriacu, Ducáu de Módena, San Marín y Reinu de les Dos Sicilies | ||||
| Demografía | |||||
| Economía | |||||
| Moneda |
escudo pontificio (es) y lira pontificia (es) | ||||
 | |||||
.svg)
Los Estaos Pontificios fueron los territorios na península itálica so l'autoridá temporal del papa, dende l'añu 751 hasta 1870. Ellos atopábense ente los principales estaos d'Italia dende más o menos el sieglu VIII hasta que la península italiana foi unificada en 1861 pol Reinu de Cerdeña. Na so máxima estensión, cubrieron les rexones italianes modernes de Lazio, Marche, Umbría y Emilia-Romaña. Estes participaciones considérense una manifestación del poder temporal del papa, a diferencia del so primáu eclesiásticu. Dempués del añu 1861, los Estaos Pontificios, amenorgáu a Lazio, siguieron esistiendo hasta 1870. Ente 1870 y 1929, el papa nun tenía territoriu físicu n'absolutu, y el Vaticanu taba so soberanía italiana. El líder fascista italianu Benito Mussolini finalmente resolvió la crisis ente la Italia moderna y el Papáu, cuando en 1929 foi fundada como Estáu independiente la Ciudá del Vaticanu, a la que s'axudicaron 44 hectárees de la ciudá de Roma na zona de los edificios históricos papales.
Historia
[editar | editar la fonte]Creación de los Estaos Pontificios
[editar | editar la fonte]Cuando nel añu 751 el rei lombardu Astolfo apoderar de Rávena, rematando asina'l exarcado de Rávena, el papa, como'l dogo de Venecia y duque de Nápoles, asumió'l plenu poder de gobiernu (dicio) nel ducáu de Roma (que pasaría a ser denomináu como patrimoniu de san Pedro) reconociendo al emperador bizantín como'l so soberanu.[1] Pero como'l ducáu de Roma fuera parte del exarcado, foi reclamáu por Astolfo. A pocu de llegar al solio, Esteban II axustó con Astolfo una tregua de cuarenta años, pero Astolfo romper a los cuatro meses, y en xunu de 752 reclamó xurisdicción ya impuestos, entamando la marcha a Roma. Ante esto, el papa pidió auxiliu al emperador Constantino V, pero esti llindar a mandar una misiva a Astolfo por que restituyera los territorios imperiales de los que s'apoderara, polo qu'optó finalmente apelar al rei de los francos, Pipino el Curtiu, entamando viaxe a Francia. El rei de los francos unvió dos emisarios al papa pa escoltalo. El 6 de xineru del añu 754, Esteban II foi acoyíu obsequiosamente por Pipino en Ponthión. Esteban volvió clamiar al rei por qu'esaniciara l'amenaza de los lombardos. La resultancia d'esti alcuentru foi'l compromisu de Pipino pa otorgar los territorios conquistaos polos lombardos al papa.
El 28 de xunetu del añu 754, el papa, anque enfermu, unxó solemnemente a Pipino en San Denis cerca de París, sellándose asina la llexitimidá de la dinastía, y confiriendo al rei y a los suyos el títulu de "Patricios de los Romanos", que yera'l títulu qu'usaben los exarcas bizantinos. Pipino entamó camín d'Italia y ganó dos veces al rei Astolfo, n'agostu de 754 y en xunu de 756. Nel tratáu de paz impuestu a Astolfo, este tuvo que vencer a perpetuidad ventidós ciudad a la Ilesia de Roma na Pentápolis, la Emilia, Comacchio, y Narni, que s'añedir al ducáu de Roma. Los emisarios del emperador Constantino V ufiertaron un sobornu al rei francu, que respondió qu'eses ciudaes pertenecíen a "San Pedro" y a la Ilesia de Roma. L'abá Fulrado de Saint Denis tomó posesión de les ciudaes y asitió les llaves nel altar de San Pedro, xunto al documentu conocíu como Donación de Pipino nel Archivu papal.[2][3][4] Sicasí, el papa siguió considerando al emperador como soberanu formal del territoriu.[5][6][7]
Sicasí, el peligru lombardu nun quedara definitivamente esconxuráu poles aiciones militares de Pipino el Curtiu. El rei Desiderio invadió los Estaos Pontificios. Adriano I, papa dende'l 774, invocó de nuevu nesti trance a los francos por que-y espacharen el so proteición. Carlomagno allegó agora na so ayuda. La resultancia foi la restitución de los bienes de la Ilesia y la promesa, non cumplida, d'anexón d'otros territorios. Sía que non, la mayor parte de la Italia central pasó a tar so l'alministración de los papes.
L'imperiu carolinxu
[editar | editar la fonte]La conquista de Carlomagno, fíu de Pipino, del reinu lombardu asitió al rei de los francos nun planu de superioridá y llindó les aspiraciones territoriales del papa, y finalmente, el papa Lleón III (795-816) rompió col Imperiu bizantín[8] y coronó como emperador a Carlomagno, lo cual supunxo que'l papa arrenunció a l'autoridá del emperador bizantín —que yá había veníu faciendo nos documentos públicos dende 775— sinón que subordinara al nuevu emperador a l'autoridá de la Ilesia de Roma,[9] pero nel gobiernu de los Estaos Pontificios, a Carlomagno la coronación imperial supúnxo-y el reconocencia de la so soberanía política sobre Roma:[10] l'emperador yera'l soberanu de patrimoniu romanu, mientres el papa yera'l que gobernaba'l territoriu como llugarteniente del emperador.[11] La rellación ente l'emperador y el papa quedó afitada en 816 col pactum ludivicianum, nel que se definieron los territorios, xurisdicción y autoridá del papa, reconociéronse eleiciones papales llibres, y la intervención del emperador a pidimientu del papa.[12] La Constitutio Romana de 824 supunxo l'afirmación de la soberanía carolinxa nos territorios papales,[13] pola que'l coemperador Lotario I (817-855) ponía so control imperial los actos políticos y alministrativos del papa cola presencia permanente de dos missi dominici, según obliga-y a un xuramentu de fidelidá escontra l'emperador antes de la so consagración,[14][15] El so fíu l'emperador Lluis II (844-875), enferronar a estes prerrogativas al intervenir nes eleiciones papales, al exercer control sobre la política interna de Roma,[16] y tamién nel antiguu Exarcado de Rávena, y al instalar nel territoriu a vasallos imperiales.[15] A pesar d'esti control imperial sobre'l papa, la unción y coronación imperial de Lluis II n'abril de 850, asitió una constante a lo llargo del medievu, que tales ritos solo podía faelos el papa, y en Roma, inclusive si fuera unxíu rei primeramente. En 855, cola abdicación y muerte del emperador Lotario I, Lluis II, que yá yera rei d'Italia, nun llogró territorios al norte de los Alpes, y al quedar como soberanu italianu identificóse'l títulu imperial col reinu italianu.[17]
Les razzias sarracenes sobre la mariña italiana, impulsaron a los papes a buscar proteición nel emperador Lluis II, y amás, los pontífices tamién precisaben de la proteición frente a l'aristocracia romana, de cuenta que'l cometíu reserváu dende entós pal emperador yera la proteición de la Ilesia romana.[17] La so muerte en 875 va quitar al papáu de sofitu, lo que los va llevar a buscar candidatos a ser coronaos como emperador ente aquellos que pudieren defendelo de los musulmanes y de los señores locales. Aun así, el papáu tuvo que pidir ayuda a los bizantinos, polo que caltuvo una postura más flexible con Bizancio en materia relixoso.[18]
El periodu imperial
[editar | editar la fonte]Desapaecíu'l Imperiu carolinxu, el rei d'Italia, Berengario II, amenació los Estaos de la Ilesia. Xuan XII riquió l'amparu d'Otón el Grande, quien toró al hostigador y entró triunfante en Roma. Ellí, na Basílica de San Pedro, el papa restableció la dignidá imperial, coronando a Otón como emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu'l 2 de febreru de 962,[19] ente qu'Otón, pela so parte, impunxo al papa'l Diploma Ottonianum, que confirmaba'l Pactum Ludovicianum (817) y la Constitutio romana (824).[20][21]
La Italia meridional nunca formó parte de los Estaos Pontificios, pero sí tuvo suxeta a vasallaxe d'éstos mientres el periodu de dominación normanda. En 1059, por aciu el concordatu de Melfi, dimanado del conceyu celebráu nesta ciudá, el papa Nicolás II otorgaba a Ricardo de Aversa la invistidura del principáu de Capua, y a Roberto Guiscardo la del ducáu de Puglia y de Calabria, según, pa un futuru, del señoríu de Sicilia. Como contrapartida a la unción episcopal con que se vieron dignificaos, comprometíense éstos a emprestar vasallaxe al sumu pontífiz en tou momentu. Roberto Guiscardo amosóse imparable nos sos conquistes y en pocos años ocupó toa Sicilia y tomando a los musulmanes Palermo y Messina, y a los bizantinos direutamente Bari y Brindisi, y so la so soberanía teórica Amalfi y Salerno. Cuando en 1080 Gregorio VII precisó l'auxiliu militar del normandu dio-y el so apostólicu beneplácito a les conquistes en cuenta de una formal declaración de vasallaxe escontra la Santa Sede sobre tolos territorios ganaos.
Nes acabadures del pontificáu d'Inocencio II, escontra 1143, coincidiendo col movimientu reivindicativu municipal que s'estendía por toles ciudaes d'Italia, el Senáu romanu facer con bona parte del poder civil de los socesores del apóstol Pedro . El socesor de Inocencio, Lucio II intentó restablecer poles armes l'orde anterior y atacó el Capitoliu al mandu de un exércitu, pero'l Senáu -y infligió una severa derrota. Arnaldo de Brescia púnxose al mandu de la revolución popular y senatorial romana. Sol so lideralgu pidióse que'l papa depunxera tou poder temporal, y que él mesmu y el restu del cleru apurrieren les sos posesiones territoriales. Roma estremar de la obediencia civil al papa y declaróse nueva república. Federico Barbarroja devolvió al papa Adriano IV el gobiernu de los Estaos Pontificios cuando, deseyando ser coronáu emperador en Roma de manes del pontífiz, entró en 1155 na ciudá con un potente exércitu y prindó y executó a Arnaldo de Brescia. Sicasí, foi'l mesmu Federico quien, n'ares d'una política expansionista qu'aspiraba al control de toa Italia, punxo años dempués a los socesores del apóstol Pedro en grave riesgu de perder les sos posesiones.
Inocencio III dio un impulsu decisivu al afitamientu y engrandecimiento de los Estaos Pontificios. Sometió definitivamente al estamentu municipal romanu y quitó de poderes al senáu de la urbe. Recuperó'l plenu dominiu d'aquellos territorios pertenecientes al patrimoniu de San Pedro que l'emperador apurriera a mandatarios xermánicos, espulsando a los usurpadores de la Romaña, del marquesáu de Ancona, del ducáu de Spoleto y de les ciudaes d'Asís y de Sora. Pola fuercia de les armes precedida de la escomunión eclesiástica prindar de los territorios en pleitu que constituyeren les posesiones de la condesa Matilde de Toscana y que, presumiblemente, fueren mandaos como heriedu a la Santa Sede, pero que permanecíen en posesión de vasallos del emperador. D'esta forma llogró la reconocencia per parte de les ciudaes de Toscana de la so soberanía, y con ello el norte d'Italia solmenaba'l dominiu xermánicu y cayía so la órbita de l'autoridá pontificia.
Arriendes d'ello, de resultes de la cruzada llevada a cabu contra los albigenses nel Mediudía francés, llograra de Raimundo VI de Tolosa la cesión de siete castillos na rexón de Provenza, patrimoniu que s'incorporó al de la Ilesia y que depués, en 1274, sería trocáu por aciu alcuerdu ente Gregorio X y el rei Felipe III l'Atrevíu pol condáu de Venasque, rexón qu'entiende les tierres que s'estienden ente'l Ródano, el Durance y el Monte Ventoux.
Los Estaos Pontificios volvieron pasar por un difícil trance mientres l'imperiu de Federico II (1215-1251). Dueñu del reinu de les Dos Sicilies ya incorporaes al imperiu Lombardía y Toscana tres la derrota de la lliga lombarda en 1239, Federico propúnxose anexonar igualmente'l patrimoniu de San Pedro p'atropar el dominiu de toa Italia. Coló sobre Roma, d'onde se vio obligáu a fuxir el papa Gregorio IX, pasióse griespu y ensin oposición por toa Italia, nomó gobernador del territoriu peninsular al so fíu Enzio y él mesmu alzóse en señor de los Estaos Pontificios. L'añu 1253, dos dempués de la muerte del emperador, el papa Inocencio IV pudo tornar a Roma dende'l so exiliu francés y retomar el gobiernu de la ciudá y del restu de los dominios eclesiásticos.
Los Estaos Pontificios nun podíen sustraese a los acontecimientos que se taben produciendo na convulsa Italia de mediaos del sieglu XIV. Ensin cuntar cola desvinculación de dellos feudos tradicionales de la corte romana, como Sicilia, en poder agora de la Corona d'Aragón, o'l reinu de Nápoles, so l'autoridá de la casa d'Anjou, el mesmu estáu pontificiu taba en descomposición. Asina lo poníen de manifiestu casos como'l de Giovanni di Vico, que s'alzara en señor de Viterbo en faciéndose con una estensa zona territorial perteneciente a los Estaos Pontificios; o'l de la insumisión en que s'atopaba'l ducáu de Spoleto; o'l de la fáctica independencia del marquesáu de Ancona; o'l de la privatización de Fermo llevada a cabu por Gentile de Mogliano y la de Camarín por Ridolfo de Varano; o'l de l'abierta rebeldía de los Malatesta; o'l de Francesco degli Ordelaffi, que se fixera con una gran parte de la Romaña; o'l de Montefeltro qu'enseñoriaba los distritos d'Urbino y Cagli; o'l de la ciudá de Senigallia apartada de la obediencia al papáu; o'l de Bernardino y Guido de Polenta, que s'apoderaren de Rávena y de Cervia, respeutivamente; o'l de Giovanni y Riniero Manfredi que fixeren lo propio con Faenza; o'l de Giovanni d'Ollegio que caltenía so la so posesión la ciudá de Bolonia.
Yera precisa una actuación resuelta y aplastante contra toos aquellos rebalbos si queríase reunificar el patrimoniu de San Pedro. Aprovechando la presencia en Avignon del español Gil de Albornoz, arzobispu de Toledo y avezado militar, que participara coles huestes d'Alfonsu XI de Castiella na Batalla del Salado y nel sitiu d'Alxecires, Clemente VI alzó-y al cardenalatu y confió-y la misión de reclutar un exércitu. Dos años dempués (1353), entronizado yá Inocencio VI, portando una bulda pola que se-y nomaba legáu plenipotenciario del papa pa los Estaos Pontificios, aplicóse Gil de Albornoz a la misión encamentada, consiguiendo militarmente tolos sos oxetivos. Recuperó cuantos territorios fueren usurpaos y toró a los altivos cabezaleros de la insubordinación italiana; los estaos de la Ilesia volvíen, arrexuntaos, a la obediencia del papáu. Albornoz tamién redactó y punxo en práutica'l primer marcu xurídicu específicu pa los Estaos Pontificios, les Constitutiones Aegidianae (les Constituciones Egidianas –por Egidio, esto ye, por Gil) que siguieron en funcionamientu hasta los Pautos del Laterano (1929) que fundan la Ciudá del Vaticanu.
La dómina de la Renacencia
[editar | editar la fonte]Nos alboreceres del sieglu XVI, el territoriu papal espandióse descomanadamente, sobremanera so los papes Alexandru VI y Xuliu II. El papa convertir n'unu de los gobernantes seculares más importantes d'Italia, participando na dinámica diplomática y guerrera con otros soberanos. Sicasí, na práutica, la mayor parte de los Estaos Pontificios, nominalmente controlaos pol papa, taben gobernaos por pequeñu príncipes territoriales que-y apostaben el control efectivu. Ello ye que a los papes llevólos tol sieglu XVI someter de forma direuta tol Estáu.
La singularidá d'Alexandru VI finca en que concebía la organización episcopal como una monarquía personalista y allampaba la formación d'un reinu centroitaliano desvenceyáu de la Santa Sede, que la so corona folgara sobre la cabeza de dalgún de los sos fíos. Con esi envís, decidió apoderar a los tiranos locales, vasallos nominales de Roma pero que gobernaben al so antoxu los sos respeutivos feudos. Col so fíu Juan de Borja y Cattanei, II duque de Gandía, a la cabeza de los exércitos pontificios fueron cayendo los castiellos de Cervetri, Anguillara, Isola y Trevignano, aiciones poles que-y nomó duque de Benevento y señor de Terracina y Pontecorvo. Cuando Juan morrió asesináu, el papa encamentó la capitanía de los sos exércitos a otru de los sos fíos: César Borgia. Cola ayuda militar francesa, César tomaba en 1499 les ciudaes d'Imola y Forlì gobernaes por Catalina Sforza, y depués la de Cesena. Más tarde apoderóse de Rimini, enseñoriada por Pandolfo Malatesta y de Faenza, de Piombino y el so amiesta Islla d'Elba, de Urbino, Camarín, Città di Castello, Perusa y Fermo, y por fin de Senigallia. De too ello pasaba a ser dueñu'l fíu del socesor del apóstol Pedro a quien ésti nomara soberanu de la Romaña, Marche y Umbría.
L'enfotu del papa Xuliu II (1503-1513) consistió en devolver a la Ilesia les posesiones de que los de Borja o Borgia habíense apropiáu. En dellos casos consiguir con facilidá; n'otros, pola fuercia de les armes. Perusa y Boloña quedaron reintegradas nos Estaos Pontificios d'esta manera en 1506. Venecia amenaciaba con competir cola Santa Sede pol dominiu d'Italia; p'atayar esti peligru, Julio II formó la Lliga de Cambrai cola intervención de Francia, España, el Sacru Imperiu, Hungría, Saboya, Florencia y Mantua. Venecia nun pudo oponer resistencia a tan potente enemigu y resultó ganada na batalla de Agnadello en 1509, dexando al papa ensin rival. Cola ayuda d'España trató depués de desentemangase de la presencia en suelu italianu de los franceses, dueños de Xénova y Milán. Consiguir tres dura llucha, pero lo que nunca llograría ye lliberar a Italia del dominiu español que perduraría intensa y prolongadamente, cuantimás mientres los reinaos de Carlos I y Felipe II, anque éstos nunca amontaron les sos posesiones a cuenta de los Estaos Pontificios. Otra manera, Felipe II, magar contra los sos deseos, nun torgar que'l papa Clemente VIII anexonase a los bienes de la Ilesia la ciudá de Ferrara en 1597.
Movimientos revolucionarios
[editar | editar la fonte]
El condáu Venesino y Avignon pertenecíen a los Estaos Pontificios, formando un enclave en suelu francés. Estes posesiones fueron confiscadas mientres la Revolución francesa, siendo papa Pío VI (1775-1799).
La invasión napoleónica d'Italia en 1797 nun se detuvo ante les puertes de Roma: un añu dempués les tropes franceses entraben na ciudá. Xuníos a los franceses, los revolucionarios italianos esixeron del papa l'arrenunciu a la so soberanía temporal. El 7 de marzu de 1798 declaróse la República Romana y el papa foi prindáu y deportáu a Francia. Napoleón Bonaparte quixo regularizar les rellaciones cola Ilesia, lo que quedó afiguráu nel Concordatu que Francia y la Santa Sede roblaron en 1801. El papa ser entós Pío VII– tornó a Roma, d'onde retornó a París pa coronar emperador a Napoleón en 1804. Pero llueu'l papa supunxo una estobisa nos planes del emperador, quien en 1809 apoderar de los Estaos Pontificios, incorporar al Imperiu francés y retuvo a Pío VII como prisioneru en Savona. Tres les derrotes de Napoleón, el papa pudo retomar les sos posesiones en 1814; nel Congresu de Viena de 1815, reconocióse la pervivencia de los Estaos Pontificios dientro del nuevu orde européu, anque con una llixera amenorga territorial que foi parar a poder del Imperiu austriacu.
.svg)
L'espíritu revolucionariu francés estendióse tamién per Italia. En 1831, el mesmu añu en que yera nomáu papa Gregorio XVI, españó un llevantamientu en Módena, siguíu d'otru en Reggio y pocu dempués en Bolonia, onde se arrió la bandera episcopal y se izó nel so llugar la tricolor. En cuestión de selmanes, tolos Estaos Pontificios amburaben na foguera revolucionaria y proclamábase un Gobiernu provisional. En redol a la Marca creábase'l «Estáu de les Provincies Xuníes» de la Italia central. Gregorio XVI nun cuntaba con efectivos militares suficientes pa contener un movimientu d'aquelles proporciones; precisó de l'ayuda estranxera, que nesta ocasión viéno-y d'Austria. En febreru de 1831, les tropes austriaques entraben en Bolonia forzando la salida del Gobiernu provisional», que s'abellugó n'Ancona; en dos meses la rebelión quedó pel momento encalorada. Con verdadera urxencia diéronse cita en Roma representantes d'Austria, Rusia, Inglaterra, Francia y Prusia, los cinco grandes potencies del momentu, p'analizar la situación y ellaborar un dictame sobre les reformes qu'al so xuiciu yera necesariu introducir na alministración de los Estaos Pontificios. Non toles suxerencies realizaes en tal sentíu fueron aceptaes por Gregorio XVI, pero sí les abondes como por que los cambeos en materia de xusticia, alministración, finances y otres fueren bultables.
A pesar d'ello, estos pequeños llogros nun fueron abondos pa satisfaer les esixencies de los aponderaos revolucionarios. A finales d'esi mesmu añu de 1831, la rebelión arrobinábase otra vegada polos estaos de la Ilesia. Les tropes austriaques, que la so guarda constituyía una garantía d'estabilidá y orde, tornaren a les sos bases d'orixe; foi precisu pidir de nuevu la so intervención, cosa que llevó a cabu solícitamente el xeneral Radetzky. Xuníes les sos fuercies a les del papa foi xera fácil tomar Cesena y Bolonia, focos de la protesta revolucionaria. Francia, pela so parte, esplegó dellos destacamentos n'Italia y ocupó Ancona, que foi desallugada en 1838. Dempués d'unos años d'aselu, el baturiciu revolucionariu fíxose notar en 1843 en Romaña y Aveséu. En 1845 fuercies sublevaes apoderar de la ciudá de Rimini. Pudieron ser espulsaes anque non amenorgaes, de forma que, magar abandonaron Rimini, llevaron la revolución a Toscana.
Unificación Italiana y fin de los Estaos Pontificios
[editar | editar la fonte]
Los aires revolucionarios que soplaben con fuercia por toa Italia derivaron en corrientes impulsoras de la unidá nacional. El rei sardu-piamontés Carlos Alberto asumió les iniciatives en pro de tal unidá y declaró la guerra a Austria. El papa Pío IX, nun quixo xunise a la causa, actitú que nun-y perdonó'l pueblu romanu. Españó la rebelión y Pío IX tuvo que fuxir de Roma en payares de 1848. Abolióse'l poder temporal del papa y proclamóse la II República Romana. Entamóse un contingente militar apurríu por diverses naciones católiques y el 12 d'abril de 1850 el socesor del apóstol Pedro tornaba a Roma, abolida la efímera república. Nel branu de 1859 delles ciudaes de la Romaña llevantar contra l'autoridá del papa y adoptaron la plebiscitaria resolución de anexonase a El Piamonte, lo que se llevó a efeutu en marzu de 1860. Esi mesmu añu, Víctor Manuel solicitó formalmente del papa la entrega d'Umbría y de Marche, lo que Pío IX refugó faer. Les tropes piamonteses enfrentar a les del papa, que resultaron ganaes en Castelfidardo (18 de setiembre) y n'Ancona (30 de setiembre). La Ilesia viose privada d'aquelles rexones que, n'unión de la de Toscana, de Parma y de Módena -éstes por voluntá mesma espresada por aciu plebiscitos-, anexonáronse al creciente reinu d'El Piamonte-Cerdeña (payares de 1860), que pasaba a denominase reinu d'Italia del Norte. Los Estaos Pontificios quedaben definitivamente desmembrados y amenorgaos a la ciudá de Roma y la so redolada, onde'l papa, so la proteición de les tropes franceses, siguió enagora exerciendo la so tornada autoridá civil.
En 1870 españó la Guerra Franco-prusiana y l'emperador francés Napoleón III precisó disponer de tolos efectivos militares, incluyíes les unidaes de guarnición en Roma. Italia foi aliada de Prusia nesta guerra, polo que cuntó col beneplácito del Canciller d'Alemaña Otto von Bismarck p'actuar ensin reparos contra les posesiones del pontífiz profrancés. Pío IX axuntó ocho mil soldaos nun desesperáu intentu d'aguantar, pero l'insuficiente exércitu episcopal nun pudo contener a les divisiones italianes que colaron sobre Roma. El 20 de setiembre de 1870 entraben na capital del reinu d'Italia en que'l so palaciu del Quirinal establecía la so corte'l rei Víctor Manuel II. El 20 de setiembre de 1900, con motivu del XXX aniversariu de la ocupación de Roma, los Estaos Pontificios yeren disueltos.
Dende l'empiezu del so pontificáu'l papa Pío IX viose envolubráu na voráxine histórica que significó'l procesu d'unificación d'Italia. Ésta implicaba necesariamente'l fin de los Estaos Pontificios, a lo que Pío IX opúnxose aprofiantemente. El papa Pío IX se autoproclamó prisioneru nel Vaticanu cuando'l reinu episcopal en Roma acabó a encomalo, los Estaos Pontificios xunir al restu d'Italia pa formar el Reinu d'Italia unificáu sol rei Víctor Manuel II y la ciudá de Roma convertir na so capital.
El 11 de febreru de 1929, Pío XI y Benito Mussolini suscribieren los Pautos del Laterano, en virtú de los cualos la Ilesia reconocía a Italia como estáu soberanu, y ésta facía lo propio cola Ciudá del Vaticanu, pequeñu territoriu independiente de 44 hectárees so xurisdicción del papáu.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Previte-Orton, Charles W. (1975). The Later Roman Empire to the Twelfth Century 1 (n'inglés). Cambridge University Press Archive, páx. 224. ISBN 9780521059930.
- ↑ Herrin, Judith (1989). The Formation of Christendom (n'inglés). Princeton University Press, páx. 379. ISBN 9780691008318.
- ↑ Partner, Peter (1972). The Lands of St. Peter: The Papal State in the Middle Ages and the Early Renaissance (n'inglés). University of California Press, páx. 22. ISBN 9780520021815.
- ↑ Frassetto, Michael (2013). The Early Medieval World: From the Fall of Rome to the Time of Charlemagne 1 (n'inglés). ABC-CLIO, páx. 19. ISBN 9781598849967.
- ↑ Durant, Will (2011). The Age of Faith: The Story of Civilization (n'inglés). Simon and Schuster, páx. 469. ISBN 9781451647617.
- ↑ Brubaker, Leslie; Haldon, John (2011). Byzantium in the Iconoclast Yera, C.680-850: A History (n'inglés). Cambridge University Press, páx. 171. ISBN 9780521430937.
- ↑ Moore, Robert Ian (2013). A History of Medieval Europe: From Constantine to Saint Louis (n'inglés). Routledge, páx. 152. ISBN 9781317867890.
- ↑ Koch, Carl (1997). A Popular History of the Catholic Church (n'inglés). Saint Mary's Press, páx. 119. ISBN 9780884893950.
- ↑ Moore, Robert Ian (2013). A History of Medieval Europe: From Constantine to Saint Louis (n'inglés). Routledge, páx. 157. ISBN 9781317867890.
- ↑ Barbero, Alessandro (2004). Charlemagne (n'inglés). University of California Press, páx. 93. ISBN 9780520239432.
- ↑ Calisse, Carlo (2001). A History of Italian Law (n'inglés). Beard Books, páx. 118-119. ISBN 9781587981104.
- ↑ Goodson, Caroline (2010). The Rome of Pope Paschal I: Papal Power, Urban Renovation, Church Rebuilding and Relic Translation, 817-824 (n'inglés). Cambridge University Press, páx. 30. ISBN 9780521768191.
- ↑ Partner, Peter (1972). The lands of St. Peter: the Papal State in the Middle Ages and the early Renaissance (n'inglés). University of California Press, páx. 49-50. ISBN 9780520021815.
- ↑ Canning, Joseph (1996). A history of medieval political thought, 300-1450 (n'inglés). Routledge, páx. 74. ISBN 9780415013505.
- ↑ 15,0 15,1 McKitterick, Rosamond (1995). The New Cambridge Medieval History: c.500-c.700 2 (n'inglés). Cambridge University Press, páx. 331. ISBN 9780521362924.
- ↑ Halphen, Louis (1991). Carlomagno y l'imperiu carolinxu. Akal, páx. 328-329. ISBN 9788476006788.
- ↑ 17,0 17,1 Folz, Robert (1974). The Coronation Of Charlemagne (n'inglés). Routledge & K.Paul, páx. 197-199. ISBN 0710078471.
- ↑ Ostrogorsky, Georges (1984). Historia del Estáu Bizantín. Ediciones AKAL, páx. 241-243. ISBN 9788473396905.
- ↑ «edá media.html?type=1 La Edá Media». tatsachen-ueber-deutschland. Consultáu'l 7 d'ochobre de 2007.
- ↑ Reuter, Timothy (2005). The New Cambridge Medieval History 3 (n'inglés). Cambridge University Press, páx. 141. ISBN 9780521364478.
- ↑ Emerton, Ephraim (2007). Mediaeval Europe - 814-1300 (n'inglés). Read Books, páx. 138. ISBN 9781406734942.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Estaos Pontificios.
Datos: Q170174- Multimedia: Papal States