Zhangxu YE

Türkiye and China are two oppressed nations that shared the same fate at the beginning of the 20th century. Both nations wanted to eliminate imperialism’s exploitation and stand up by achieving their democratic revolutions. The victory of Türkiye against imperialism in the War of Independence and the development of friendly relations with the Soviet Union were followed with interest by the leaders of the Communist Party of China (CPC). The successful Turkish Revolution aroused the idea that it could set an example for China among the early CPC leaders. For this reason, communists in China followed the Turkish Revolution closely and tried to apply it to the Chinese Revolution practice. Cai Hesen, the leader
and theoretician of the CPC in the founding period, was especially interested in the Turkish Revolution. Cai Hesen published his views on the Turkish Revolution in his articles in the CPC’s publication, The Guide Weekly (向导Xiangdao), and influenced the CPC’s leadership. In this study, the articles of Cai Hesen, a key theorist in the early stages of the CPC who evaluated the Turkish revolution and its impact on the CPC cadres, are discussed.

Türkler ve Çinliler 20’nci yüzyılın başında aynı kaderi paylaşan ezilen iki millettir. İki millet de emperyalizmin sömürüsünden kurtulmak ve demokratik devrimlerini gerçekleştirerek ayağa kalkmak istiyordu. Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’nda emperyalizme karşı zafer kazanması ve Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkilerini geliştirmesi, Çin Komünist Partisi (ÇKP) önderleri tarafından ilgiyle takip ediliyordu. Başarıya ulaşan Türk devrimi, ÇKP’nin erken dönem önderlerinde Çin için bir örnek oluşturabileceği düşüncesini uyandırdı. Bu nedenle Çin’deki komünistler Türk Devrimi’ni yakından izlediler ve Çin devrim pratiğine uygulamayı denediler. Özellikle Türk Devrimi’ne ÇKP’nin kuruluş dönemindeki önderi
ve teorisyeni olan Cai Hesen ilgi duyuyordu. Cai Hesen Türk Devrimi hakkındaki görüşlerini ÇKP’nin yayın organı olan Rehber’deki (向导Xiangdao) yazılarında yer verdi ve ÇKP’nin önder kadrosunu
etkiledi. Bu çalışmada ÇKP erken dönemlerinde önemli bir teorisyen olan Cai Hesen’in Türk Devrimi değerlendirmesiyle ÇKP kadrolarında yarattığı etki ve Türkiye hakkında yazdığı yazıların değerlendirmesi yapılmıştır.