Turks who have a rich history have a rich culture and valuable mythical elements. Turkish culture, which started to be born in China borders in Central Asia, is tried to be kept alive in today's Turkish states. Turkish culture, enriched by Chinese, Indian, Iranian, Arab, Hittite and Helen cultures throughout history, has managed to not break away from its original origins. Creation of written sources in later periods and be established in the late Turkey, Turkish culture has been problematic to transfer to the next generation. Turkish mythology can not be fully understood by examining the history of many states in line with today's academic conditions, but it has rich mythical elements. In this study, especially bird figures and graphic design elements which have been proven by various findings and sources, have been examined. Predatory birds of bird figures have evoked admiration in the ancient Turks who had the belief in the God of Heaven, and regarded them as the envoy of God. Predatory birds, the most powerful animals of the sky, has become the sole symbol of power, domination and nobility in Turkish culture. However, only the double-headed eagle symbol has survived to this day. The aim of this study is to emphasize that there are different bird figures with different meanings except the double - headed eagle in the Turkish mythology. In Turkish mythology, there are many bird symbols such as owls, crows, swans, huttus, nightingales, pigeons, geese, storks, chickens, peacocks. The bird symbols discovered in this research were tried to be introduced to Turkish culture with sample logo designs, which is the sub-branch of graphic art.

Cizre Ulu Cami Kapı Kanatları ve Kapı Tokmağı

Öz Dünya üzerinde birçok toplum ve medeniyetlerde kullanılmış olan aslan figürü, doğadaki gücü ve özellikleri ile önemli bir yere sahip olmuştur. Orta Asya Türk mitolojisinde, Şamanizm'de koruyucu gücü temsil etmiştir. Kutsal addedilen mekânların ve hükümdar tahtlarının bekçisi, hayvanlar kralı, iradeyi ve adaleti temsil eden, güneşi simgeleyen bir sembol olarak kullanılmıştır. Anadolu Selçuklu Döneminde daha çok han, saray, kale gibi sivil mimaride örneklerine rastladığımız aslan figürü, stil ve teknik açısından kabartma ve heykel olarak uygulandığı gibi, kumaş, seramik, çini, metal gibi farklı alanlarda da kullanılmıştır. Selçuklu' da resim ustaları aslan figürünü gerçek hayattan alıp stilize ederek, hem birebir işlemiş, hem de diğer figürler ile birleştirerek grifon, sfenks gibi hayali ve efsanevi yaratıklar meydana getirmişlerdir. Aslan figürünün uygulandığı yere, birlikte bulunduğu diğer motiflere ve figürlere göre anlam değişikliğine uğradığı görülmüştür. Aslan figürü, Selçuklu devrinden sonra gerek el sanatları gerekse mimaride görülmeye devam etmiş olsa da tasvirler kabalaşmış ve dejenere bir karakter ortaya çıkmıştır. Abstract Thelionfigure, which has beenused in manysocietiesandcivilizations on Earth, has an importantplacewithitspowerandcharacteristics in nature. IntheTurkishmythology of Central Asia, he representedtheprotectiveforce in shamanism. Itwasused as a symbol of thesacredplacesandthethrone of theKing, theking of animals, representingWillandjustice, as a symbol of the sun. IntheAnatolianSeljukperiod, thelionfigure, whichweencounteredexamples of civilarchitecturesuch as Han, Saray, Kale, wasused as a reliefandsculpture in terms of styleandtechnique, andwasused in differentareassuch as fabric, ceramics, tilesand metal. InSeljuks, art masterstookthelionfigurinefromreal life andstylized it, andcombined it withotherfigures, creatingimaginaryandmythicalcreaturessuch as GriffonandSphinx. It has beenobservedthatthelionfigurinewasalteredaccordingtotheplacewhere it wasapplied, theothermotifsandfigures it wasassociatedwith. Althoughthelionfigurecontinuedto be seen in

Öz Çift başlı kartal, bütün Dünya ve Türk devletlerinde önemli bir yere sahip olmuştur. Orta Asya Türk mitolojisinde koruyucu ruh olarak kabul edilirken aynı zamanda gücü, hâkimiyeti, hükümdarlığı, bilgeliği ve şansı temsil etmiştir. Kuşların hakanı olarak da kabul edilen kartal, Türklerin dini olan Şamanizm'de oldukça önemli bir yer tutmuştur, insanlar ile tanrı arasında elçi olarak görev yaptığı kabul edilmiştir. Kartal, şaman inancında dini törenlerde, girmiş oldukları hayvan biçimlerinin başında yer almıştır. Kartal biçimine dönüşen ruhların, gökyüzünü dolaşıp, yere indikleri düşünülmüştür. Türkler Müslümanlığı kabul ettikten ve Anadolu'ya geldikten sonra dahi şaman inancının etkisi devam etmiştir. Anadolu'da mimari yapılaşmaya başladıktan sonra taş işlemeciliğinde hayvan figürleri, bitkisel motifleri ve efsanevi figürleri birlikte kullanmışlardır. Birlikte kullanılan bu figürlerin bu dünya ve öte dünya ile aradaki bağ olduğu düşünülmüştür. Anadolu Selçuklu Döneminde kullanılan çift başlı kartal figürünün neden iki başa sahip olduğu konusunda da farklı görüşler bulunmaktadır. Türk sanatındaki simetri tutkusunun veya koruyucu ya da egemen olan iki ruhun, iki iktidarın birleşerek iki kez artırılmış gücünü temsil ettiği söylenmektedir. Selçuklu hükümdarlarının çadırlarında da savaşlardan sonra zafer işareti olarak dikilen ve hükümdarlık sembolü olan çift başlı kartal, taş işlemeciliğinden çiniye, halı dokumacılığından metal işlemeciliğine kadar birçok alanda da yerini almıştır. Kimi yerde tek başına, kimi yerde ise özellikle Hayat Ağacı, Aslan, Ejder ve Nar motifleriyle birlikte kullanılmıştır. Anadolu Selçuklu Döneminden günümüze kadar gelen birçok mimaride kullanılan çift başlı kartal figürü tarihi ve sanatsal değer taşımaktadır. Abstract The double headed eagle has an important place in all the world and Turkish States. Central Asia was considered a protective spirit in Turkish mythology, but also represented power, sovereignty,

ÖZET Türk Milletinin Dünya tarihinde büyük bir yere ve öneme sahip olmasının temelinde bu milletin batıdan doğuya, güneyden kuzeye birçok milletin kültüründen beslenerek kendi kültürüne çeşitlilik katması yatmaktadır. Sözlü geleneklerin hakim olduğu Türklerde, yazılı kültüre geç geçilmesinden dolayı kültürel devamlılık sağlanamamasına rağmen mitolojik öğeler, efsaneler, destanlar, inanç ve ananelerle kültürel değerler nesilden nesile varlığını korumuştur. Kültürel devamlılığın önemli bir parçası olan mitolojiyle ilgili çalışmalar yunan mitolojisinin etkisiyle başlamıştır. Türk mitolojisi hakkındaki araştırmalar ise, Cumhuriyetten önce başlamış ve günümüze kadar artarak devam etmiştir. Kültürel mirasın büyük bir parçası olan mitolojik öğelerin sanat alanına ve tasarımsal anlatımlara kattığı değer yadsınamaz. Hızla gelişmekte olan, teknolojiyle eş zamanlı olarak büyüyen grafik alanında özgün ve anlamlı logo tasarımları yaratma sürecine bu değerlerin etkisi büyüktür. Kültürel ve mitolojik değerler de karşılıklı olarak toplumda sanatsal ürünler ve grafiksel anlatımlarla canlı tutulmaktadır. Köklü bir tarihe sahip olan Türklerin kültürel değerlerini günümüzde ve gelecekte yaşaması amacıyla bu çalışmada; Türk mitolojisinde önemli bir yere sahip olan kuş figürü sembollerinin son dönemlerdeki grafik tasarımı logo kullanımlarındaki yansımaları incelenmiştir. Özellikle, Türk

Ortaçağ Anadolu Türk Mimari Bezemesinde Vakvak Üslubu