Ahilik

İbn-i Batuta Seyahatnamesine baktığımızda Ahileri, her meslek erbabı arasında toplumun en itibarlı kişileri olarak görürüz. İbn-i Batuta onlara derin bir hayranlık beslemektedir.
Fakat 17. yüzyıla gelindiğinde Evliya Çelebi onları sadece dabbağlar ve padişah çıkarıp padişah indiren zorba gruplar olarak zikreder. Ne olmuştur da itibarda böylesi bir inişe geçilmiştir? Bu yazı her iki seyyahın gözünde hem ahileri hem de bu sorunun cevabını irdelemeyi hedeflemektedir.

Özü ve esası ahlak ve fazilet olan Ahilik, bu dünyada insanı “yaratılmışların en şereflisi” olarak görmek istemekte ve onun eğitiminde de bunu esas almaktadır. Sanat, gündüz iş yerlerinde usta-çırak ilişkisi ve kardeşlik ruhuna dayalı olarak ele alınmakta; ahlak eğitimi de akşamları Ahi zaviyelerinde verilmektedir. Ahilerin uyması gereken kuralları belirleyen eserlere Fütüvvetname denir. Arapça “fetâ” kelimesinden türetilen bir sıfat olan fütüvvet; yiğitlik, delikanlılık, cömertlik, fedakârlık ve diğerkâmlık (altruizm) gibi anlamlar taşıyan İslami bir kavramdır. Bu özelliklere sahip; Ahilik teşkilatı mensupları aklın ve bilimin ışığında dürüst, misafirperver, iyiliksever ve alçak gönüllü olmalıdırlar. Bugün insanlığın aradığı ve özlediği insan tipi de bu değil midir?

1. Yavuz  Bahadıroğlu, Sunguroğlu- I
2.Yavuz Bahadıroğlu, Sunguroğlu- II
3.Yavuz Bahadıroğlu, Sunguroğlu- III
4. Yavuz Bahadıroğlu, Turgut Alp
5. Tarık Buğra, Osmancık
6. Bekir Büyükarkın, Kutludağ
7. Cavit Ersen, Osman Gazi
8. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Bu Atlı Geçite Gider
9. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Çatı
10. Mustafa Necati .Sepetçioğlu, Konak
11. Mustafa Necati Sepetçioğlu, Üçler Yediler Kırklar
12. Kemal Tahir, Devlet Ana
13. M. Turhan, Gönülden Gönüle
14. Feridun Fazıl Tülbentçi, Osmanoğulları
15. Ragıp Şevki Yeşim, Ovaya İnen Şahin

GEYİKLİ BABA’NIN İNEGÖL’E YERLEŞMESİ, ORHAN GÂZÎ ile İLİŞKİSİ ve HETERODOKSLUĞU YÖNÜNDEKİ İDDİALARIN KESİN DELİLLER IŞIĞINDA ÇÜRÜTÜLMESİ

(Settlement of Geyikli Baba in İnegöl, His Relationship with Orhan Ghazi and Refutation of the Arguments on His Being A Heterodox in the Light of Direct Evidences)

Hakan YILMAZ*


Özet:

Osmanlı Uç Sultanlığı’nın ilk ve en önemli yerleşim merkezlerinden biri olan İnegöl ucuna yerleşerek, Bursa muhâsarası sırasında dervişleriyle birlikte Kızılkilise (Kemaliye/Keles) taraflarını fetheden Geyikli Baba ile Orhan Gâzî arasında yaşanan ilginç bir vak‘a, XV. yüzyıl başlarında düzenlenmiş olan eski bir belgeye yansımıştır. Üç parça hâlinde günümüze intikâl eden bu belgenin yalnız ilk parçasında yer alan kayıtlara dayanılarak, XX. yüzyıl başlarında ilkin Geyikli Baba’nın rakı ve şarap içen heterodoks bir derviş olduğu iddiâsı ortaya atılmış; daha sonra ise farklı tarih araştırmacıları tarafından bu isâbetsiz yaklaşım, Baba’nın çağdaşı diğer Türkmen babalarının da karakteristik bir özelliği imiş noktasına taşınmıştır.

Bu bildiride, Geyikli Baba ve XIV. yüzyıl Türkmen babalarının heterodoks bir yaşam tarzını benimsedikleri iddiâsının temelini teşkil eden bu tartışmalı belgeden, bu belgede anlatılanları tekrâr eden anonim bir yazmadaki ortak bilgilerden ve dönemin diğer tarihî materyallerinden hareketle, İnegöl ucuna yerleşen Geyikli Baba’nın Bursa fethi sırasındaki ve sonrasındaki faaliyetleri, Orhan Gâzî ile yakın ilişkisi ve burada kendisine vakıflar tahsis edilmesi konuları mercek altına alınarak, Baba’nın heterodoksluğuna yönelik mesnedsiz iddiâlar kesin deliller ışığında çürütülmeye çalışılacaktır.

Anahtar kelimeler: İnegöl, Geyikli Baba, Orhan Gazi, Bursa’nın fethi, heterodoksi.


Abstract:

An interesting event experienced between Geyikli Baba who settled at the edge of Inegöl, one of the earliest and most significant residential areas in the Ottoman Sultanate in the Edges and conquered the area of Kızılkilise (Kemaliye/Keles) together with his dervishes during the siege of Bursa, and Orhan Gâzî, is found in an ancient document issued at the beginning of the XV century. Based on the records under the first of the three pieces of this document have lasted to today, firstly a claim that Geyikli Baba was a raki and wine drinker and a heterodox dervish was asserted; then this inappropriate approach was taken to such an interpretation by different history researchers that such was also the characteristic features of the coevals of Baba, namely the Turkmen babas.

This paper attempts to refute the baseless claims on heterodoxy of Baba in the light of the conclusive evidences by analyzing the issues with regards to the activities of Geyikli Baba who settled at the edge Inegöl during and after the conquest of Bursa, his close relationship with Orhan Gâzî and allocation of foundations to him, with references to this controversial document constituting the basis of the claim that Geyikli Baba and Turkmen babas in XIV century adopted an heterodox life style, the common information in an anonymous writing repeating those expressed in the aforementioned document and other historical materials from such period.

Key words: İnegöl, Geyikli Baba, Orhan Gazi, conquest of Bursa, heterodoxy.


* Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeniçağ Tarihi bölümü. hakanyilmaz.makale-iletisim@hotmail.com

Ahilikte önemli peygamberlerden biri  olan "İbrahim", “İsa”, “Musa”, “Nuh”, “Üzeyir” ve “Yusuf” başlıkları Ahmet TÜRKAN tarafından yazılmıştır. Sayfa numaraları, s. 19, 32, 162, 181, 360, 386
The titles "Abraham", "Jesus", "Moses", "Noah", "Üzeyir" and "Joseph", which are important prophets in Akhilik, were written by Ahmet TÜRKAN.

Kaya Alp/Kayır Hân’ın “Gök Alp” ve “Gündüz Alp” adlarını taşıyan iki oğlu ve “Tuğrul/Er-Tuğrul” adını taşıyan torunu, Ahlat’a gelişlerinin üzerinden çok geçmeden Selçuklu Sultânı I. Alâeddîn’in Uç savaşlarına katılmak üzere Batı Anadolu serhaddine ulaşacak, burada fethettikleri “Sultan-önü” merkezli stratejik bölgeye yerleşerek, Oğuzlar’ın zamanla kalıcı en son vatanlarına dönüşecek olan Osmanlı cihân devletinin zeminini hazırlayacaklardı.

İlk kez bu araştırmamızda yayımlanan çağdaş tarihî kanıtlar, Osmanlılar’ın atalarının Horasan’dan Anadolu’ya uzanan ilerleyiş seyrinde ulaştıkları en son nokta olan Sultan-önü’ne göç, fetih ve yerleşim süreçlerinin bilinmeyen tarihî arka plânına ve kronolojisine ayrıntılı bir biçimde ışık tutmakta; literatürde isimleri dışında hiçbir şey bilinmeyen Osman Gâzî’nin dedesi “Gündüz Alp”, amcası “Gök Alp” ve babası “Er-Tuğrul Gâzî”nin meçhûl biyografileri ile bölgedeki siyâsî ve askerî faaliyetleri hakkında Osmanlı rivâyetlerini dönemin kaynakları ile birleştiren nitelikli târihî bir sentez ortaya koymaktadır.

Kuruluşa zemin hazırlayan bu iki mühim atanın “Sulṭān-öñü” sınırından yaptıkları akın ve fetihlerle bu küçük coğrafya üzerinde kurdukları Türkmen Uç beyliği, çok geçmeden sınırlarını aşıp üç kıt’aya birden yayılarak, “Osmanlı Cihân Devleti” adıyla târihteki yerini alacaktır.

Bu çalışmanın amacı, her yönüyle üstün niteliklere sahip bireylerin yetiştirilmesinde başarılı bir modeli ortaya koyan, tarihi süreci içerisinde faaliyetleri ve ürünleri ile bunu ispat etmiş olan Ahilik Teşkilatı’nın uygulamaları yardımıyla oluşturduğu değerler eğitimi modelinin çerçevesini çizerek; günümüz şartlarına uyarlanmış, Türk toplumuna özgü bir değerler eğitimi modelinin kurgulanmasına katkı sunmaktır.
Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden “doküman analizi” tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında, Ahilik konusu ile ilgili alanyazında yer alan bilimsel nitelikli eserler, tezler, araştırma raporları, sempozyum ve kongre bildirileri türündeki çalışmalar, araştırmanın amaçları doğrultusunda incelenerek analiz edilmiştir. Bu bağlamda, Ahilik Teşkilatı’nın yansıttığı değerler eğitimi modeli, bir eğitim modeli bileşenleri bakımından ortaya konulmuştur.
Ahilik sisteminde uygulanan eğitim, belirli bir noktada tamamlanan bir anlayış yerine, modern eğitim sistemlerinde hayat boyu öğrenme olarak bilinen yaklaşıma benzer şekilde, ömür boyu süren bir faaliyet olarak icra edilmiştir. Ahilik Teşkilatı; insanı, en yüce ve benzersiz bir varlık olarak kabul edip, yalnızca mesleki bilgi boyutunu önceleyen tek düze bir eğitim anlayışını yeterli görmemiş; ahlaki, dini ve toplumsal bilgileri de kazandırmayı amaçlayan çok boyutlu bir eğitim modelini uygulamıştır.
Ahilik Teşkilatı, bireylerin eğitiminde, günümüz değerler eğitimi yaklaşımlarına benzerlik gösteren, tümevarım, gözlem ve model alma yoluyla öğrenme, sohbet ile eğitim, örnek olma ve soru-cevap tekniği gibi yöntemleri etkili biçimde kullanarak, değerlerin muhatapları tarafından benimsenip davranışa dönüştürülmesi sürecini başarıyla uygulamıştır. Ayrıca Ahilerin, bu uygulamalar ve etkili yöntemler sayesinde toplumların değerler eğitimi yoluyla sahip olmayı hedeflediği “model insan” tipini yetiştirmeyi başardıkları araştırma sonucunda görülmüştür.
This thesis aims contributing to building a particular Turkish Society Values Education Model, adapted to contemporary needs through the model framed by the support of Union of Akhism which has proved to be a successful model by means of its activities dating back to past and the trained qualified members equipped with diverse competences. The thesis is produced by using one of the qualitative techniques named “The Document Analysis”. During the research, the scientific resources in the area such as academic works, thesis, research reports, symposium and congress reports have been studied to support the thesis. In this context, Akhism and its Values Education Model are presented diversely as an educational model to be used respectively. Akhism has been implemented as a never-ending process and has correspondences with the contemporary education system “lifelong learning” in which the education does not stop at a specific level. Akhism has not found enough the common understanding of routinized education whose priority is only about the vocational competences considering human beings are supreme and unique creations but designed and implemented a new multi-dimensional model equipping the individuals with social and spiritual values together with professional competences. Akhism has successfully run the process to provide adaption and internalization of the desired behaviors such as reasoning, observation, learning through modeling, education through communication, sampling and question and answer model, which are all equivalents of today’s Values Education Model. As a result, our research has also proved that Akhism has accomplished the “the role personality” through using respective methods and effective approaches, which societies intend to maintain by means of Values Education.

Ahiler, Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecinde Dini-Tasavvufi değerlere dayalı güçlü bir ahlaki sistemi ortaya koymayı, kurumsallaştırmayı ve gelenek halinde Anadolu halkının sosyal hayatında kökleştirmeyi başarmıştır. Bu ahlak ve gelenekler, Türk toplumun sosyal hayatına o denli kök salmıştır ki daha sonraki asırlarda şehir, kasaba ve köylerin oto-kontrolünün sağlanması, asayiş ve genel ahlakın korunması, beledi hizmetlerin sürdürülmesi gibi alanlarda belirleyici ve yönlendirici bir unsur olmuştur. Bunu ise Ahi teşkilatının öncülüğünde uygulamaya koyduğu, dini-tasavvufi değerler ile çerçevelenmiş, uzun bir sürece yayılmış, hayatın içinde sıkı bir eğitime tabi tutarak oluşturduğu insan ve toplum tipi ile başarmıştır. Ahi teşkilatının öncelikli hedefi başta gençler olmak üzere zanaat erbabını kendi teşkilatı altında toplayarak ve zaviyelere bağlayarak onları manevi, ahlaki, dini ve sosyal yönden olgunlaştırmak ve ahlaklı bir toplum oluşturmaktır. Yoksa buradaki müfredatın nihai hedefi zanaat ve ticaret hayatının kalitesini yükseltmek ve kontrolünü sağlamak değildir. Bunları Ahlaklı ve eğitimli insanlar vasıtasıyla sağmaktır.
Ahiler kurdukları bu teşkilat sayesinde sosyo-ekonomik bakımdan eğitimli, iş sahibi, üretken, güçlü bir orta sınıf oluşumuna öncülük etmişlerdir. Bu eğitimli ve nitelikli orta sınıfın öncülüğünde dini-ahlaki değerler bakımından mükemmel “erdemli bir toplum” oluşturmaya çalışmışlardır. Bu çabalarında da büyük oranda başarılı olmuşlardır; çünkü Anadolu insanı Moğol istilasını Ahi birliklerinin öncülük ettiği bu bilinçli, mücadeleci insanlar ile atlatabilmiştir. Daha da önemlisi altı asır ömür sürecek olan ve dünya tarihinin en büyük siyasi ve toplumsal organizasyonlarından biri olan Osmanlı imparatorluğu bu kültür, bilinç ve terbiyeye sahip insanlar tarafından kurulmuştur. Osmanlının yıkılışa sürüklendiği bir dönemde İttihatçıların Ahiliği yeniden diriltme girişimleri dikkate alınırsa bu Ahi insan tipinin Osmanlının yıkılış ve Milli mücadelede de inisiyatif sahibi olduğunu ortaya koyar. Anadolu’da imparatorluklar kuran, kıtalar fetheden, sömürü devletlerine karşı iki asırlık mücadele eden ve Modernizmin bütün sert esintilerine rağmen hala kendi öz değerlerine bağlı bir toplum olarak ayakta kalmasını sağlayan, ahilerin asırlardır sürdürdükleri bu ruh ve insan terbiyesi olmuştur. Anadolu insanını diğer coğrafyalardan ayıran da en temelde bu “insaniyet mektebidir” diyebiliriz. Bu insan tipi yakın zamanlara kadar şehirlerimizdeki “gün görmüş!” ya da “umur görmüş!” diye tabir edilen “şehir beyefendisi” tipidir.

Özet: 13. yüzyılda Anadolu’da kurumsallaşmaya başlayan Ahilik Teşkilatı, İslam inancıyla Türk örf ve adetlerinin sentezi sonucu oluşmuş bir düşünce sistemidir.  Ahilikte insan-insan, insan-eşya, insan-tabiat ilişkilerinin ana ekseni, insanın her iki âlemdeki mutluluğuna göre dizayn edilmiştir. Ahilikte insan, dayanışmacı bir ruh yapısına sahip olarak yetiştirilirdi. Birlik ve beraberlik içinde büyük hedeflere yürümek esastı. Zengin ile fakir, üretici ile tüketici, emek ile sermaye, millet ile devlet yani toplumun bütün fert ve kurumları arasında iyi ilişkiler ve denge kurarak herkesin huzur içerisinde yaşaması öncelikli gaye idi. Eğitim, gençlikten başlayıp bütün yaşamı kapsayan bir sürekliliğe dayanır. Mesleğe yeni başlayan çıraklara önce toplumun ahlaki ve insani erdemleri öğretilir ve sonraki aşamalarda ise, meslek eğitimine geçilirdi. İş eğitimi teorik ve pratik olarak “yaparak öğrenme” ve “beceri geliştirme” tekniğine dayanmaktadır. Bu teşkilatlarda eğitim sadece bireysel ve işe yönelik değil aynı zamanda toplumsal kalkınmayı ve gelişmeyi sağlayacak şekilde örgütlenmiştir. Bu nedenle Ahilik Teşkilatında bireylere mesleğin her aşamasında sadece mesleki bilgiler değil aynı zamanda dini, milli, ahlaki, askeri, sanatsal, toplumsal ve çevresel bilgiler de verilmekteydi. Ahiler gündüzleri çalışır, geceleri ise büyüklerden birinin kurduğu zaviyelerde toplanıp ilim, irfan, edep ve birazda eğlence içeren sohbetlere katılırlardı. Ahilikte “çalışmak, öğrenmek ve olgun insan olmak” için özel bir çaba gösterilmiştir.
        Bu çalışmada, Ahilik Teşkilatı’ndaki iş ve meslek ahlakının bireyin kişilik, karakter ve sosyal gelişimine etkileri incelenmiştir. Bu alanda literatür taraması yapılmıştır.

Öz
Şehirlerin, yeni medeniyetlere kapı açmasıyla öznel; medeniyet ve cemiyetler tarafından şekillenmesi ile nesnel olmak üzere iki yönü olmuştur. Şehirler medeniyetleri, medeniyetler de şehirleri etkilemiştir. Medeniyet ve cemiyetin harmanlandığı şehirlerden olan İslâm şehirleri, doğasında olan farklı kültürlerle etkileşerek zengin bir çeşitliliğe sahip olmasına karşın, İslâm Medeniyetinin özünü kaybetmemesi ile ortak unsurlara sahip olmuştur. Bu sebeple cemiyet, İslâm Medeniyeti ve İslâm şehirleri üçlüsünün birbirinden ayrı değil, bütüncül bir bakış açısı ile değerlendirilmesi önemli bir konu olmuştur. Yapılan bu çalışmada, bir disiplin olarak şehirlerin incelendiği literatür, şehirlerin rolleri, şehirlerin kendi kimliği ile okunmasının önemi, İslâmî öz ve değerler ışığında 7-19. yüzyıllar arasındaki İslâm Medeniyeti ve cemiyet harmanı İslâm şehirleri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Medeniyet, İslâm Medeniyeti, İslâm Şehri, İslâm Şehirlerinde Ortak Unsurlar, Değerler.

Abstract
Subjective as cities open the door to new civilizations; it has had two aspects, objective with its forming by civilizations and societies. Cities have affected civilizations and civilizations affected cities. On one hand, Islamic Cities, which are one of the cities where civilization and society are fused, have a rich diversity by interacting with different cultures inherent in them. On the other hand, Islamic cities have also common elements with the fact that Islamic Civilization does not lose its essence. For this reason, it has been an important issue to evaluate the trio of communities, Islamic Civilizations, and Islamic cities from a holistic approach, not separate from each other. In this study, the literature in which cities are discussed as a discipline, the roles of cities, the importance of understanding cities with their own identity, and the Islamic Civilization and society fused Islamic cities, which were in the period between the 7th and 19th centuries, have been discussed in the light of Islamic essences and values.

Keywords: Civilization, Islamic Civilization, Islamic City, Common elements in the Islamic Cities, Values.

Özet Bu çalışmada günümüzün en yoğun tartışma konularından olan meslek ahlakı, iş ahlakı vb. birçok farklı kavramla anlatılmaya çalışılan bir konu Ahilik bağlamında ele alınmaya çalışılacaktır. Ahilik teşkilatı, mesleki bir dayanışma örgütü olarak kurulmuş olsa da temeli iyi insanı temel alan ahlaki ilkeleri mensuplarına kazandırmaya çalışan ve bunu sağlamak için çok ciddi bir iç denetim mekanizması oluşturarak yüzyıllar boyu son derece başarılı bir şekilde varlığını devam ettiren bir organizasyondur. İş ahlakına sahip olmayan girişimciler, sanayiciler, yatırımcılar, kamu yöneticileri, firmalar vs. ekonomik büyümeye, kalkınmaya, toplumsal huzur ve güvene yarardan çok zarar vereceklerdir. Günümüzde de sıklıkla tartışılan kalitesiz, ayıplı mal, rüşvet, yolsuzluk, hileli iflas, hayali ihracat vb. durumlar toplumsal huzuru, güveni rencide etmekte ve bu konuda çözümler aranmasını zorunlu kılmaktadır. Bu sorunların çözümüne Ahilik felsefesi ve ilkeleriyle bakışın olumlu katkılar sunacağı düşünülmektedir. Abstract In this study, a subject,which is one of the most intensive topics of discussion today, tried to be explained with many different concepts like professional ethics, business ethics, etc., will be discussed in the context of Ahi. Although the organization of Ahi-order is established as a professional solidarity organization, it is an organization that tries to provide the members with moral principles based on good people, maintains its existence very successfully for centuries by creating a very serious internal control mechanism to achieve this. Entrepreneurs, industrialists, investors, public managers, firms etc. who do not have business ethics will do more harm than good to the economic growth, development, social peace and trust.Nowadays, often discussed cases like poor quality, defective goods, bribery, corruption, fraudulent bankruptcy, imaginary exports and so on offend social peace, confidence and make it mandatory to seek solutions in this regard. It is thought that with the approach of Ahi-order philosophy and its principles will contribute positively to the solution of these problems.

XIII. yüzyıldan itibaren Anadolu’da gelişen ahilik, Türklerin Anadolu’yu yurt tutmalarında ve bu topraklarda hâkimiyet kurmalarında büyük rol oynamıştır. Temelde esnaf ve sanatkârlar arasındaki ekonomik ve sosyal ilişkileri düzenleyerek birlik ve dayanışmayı önceleyen bir esnaf yapılanması olan ahilik, bunun yanında ahlaki açıdan da dürüst, çalışkan, adil, cömert ve erdemli bireylere karşılık gelecek bir ahi tipi oluşturmayı amaçlayan ahlak, hukuk ve eğitim sistemidir. Bu ahi tipinin vücut bulduğu bireyler sayesinde de toplumsal düzen, huzur ve refah temellendirilmeye çalışılmıştır. Ahilik kurumu bünyesinde idealize edilen ahi tipinin altyapısında Türk kültüründeki alp tipinin bulunmasına ek olarak, fütüvvetnameler ve ahi şecerenameleri de ahi tipinin geniş bir tasvirini yapması bakımından bu tipe kaynak teşkil etmiştir. XIII. yüzyıldan başlayıp günümüze varıncaya kadar ise ahi tipinin özellikleri edebiyatımızda ve sanatımızda sıklıkla işlenmiştir. Gelenekten ve sözlü kültürden beslenen Barış Manço da şarkıları ve yaptığı TV programları sayesinde bireye, topluma ve bir neslin “Adam Olacak Çocuklar”ına ulaşarak onları hem ahlaki hem de pedagojik yönden eğitmeyi amaçlamıştır. Bu sebeple Barış Manço’nun şarkılarında ve TV programlarında da ahiliğin temel ilke ve kaidelerinin yansımalarını bulmak mümkündür. Özellikle bireyin ve toplumun, mutluluğa ve refaha kavuşabilmesi için anlamlı mesajlar yükleyerek terennüm ettiği şarkılarında bu yansımalar daha açık bir şekilde görülmektedir. Nitekim şarkıları vasıtasıyla çizdiği ideal insan modeli, fütüvvetnamelerde ve ahi şecerenamelerinde tasvir edilen ahi tipinin özellikleri ile örtüşmektedir.  Bu çalışma ile Barış Manço’nun eserlerindeki ahilik kültürünün izleri, fütüvvetnameler ve ahi şecerenamelerinde tasvir edilen ahi tipi ile karşılaştırılarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca ahilik felsefesinden uzaklaşmış günümüz insanının, Barış Manço’nun eserlerinde eleştirilmesi de değerlendirilmiştir.

Akhism, which has started to develop in Anatolia since 13th Century, played an important role in the Turks to keep Anatolia and to dominate these lands. Akhism is basically a structure of trade structuring that prioritizes unity and solidarity by regulating the economic and social relations between tradesmen and artisans. In addition, it is also a system of morality, law and education which aims to create honest, hardworking, fair, generous and virtuous individuals in terms of Akhism. The social order, peace and prosperity have been tried to be based on by the help of Akhi Community. In the infrastructure of Akhi Community, which is idealized within the organization of Akhi, there is alp type from Turkish culture. In addition, rules and regulations about Turkish-Islamic guild and Akhi genealogy have also been the source of this type in terms of a wide description of the type of Akhi. From the beginning of the century until the present day, the characteristics of the Akhi type have frequently been handled in our literature and art from the beginning of the 13th Century until the present day. Barış Manço, who feeds on tradition and oral culture, aims to educate individuals, society and “whizzkids” both morally and pedagogically by reaching them through his songs and TV programs. For this reason, it is possible to find the reflections of the basic principles and principles of Akhism in Barış Manço's songs and TV programs. These reflections are seen more clearly in the songs which are chanted by loading meaningful messages, especially for the individual and the society to achieve happiness and prosperity. Indeed, the ideal human model, which he drew through his songs, coincides with the characteristics of the Akhi type depicted in rules and regulations about futuwwatnamas and Akhi genealogy. In this study, the traces of the culture of Akhism in the songs of Barış Manço was compared with the Akhi type depicted in the rules and regulations about futuwwatnamas and Akhi genealogy. In addition to this, the criticism of Barış Manço songs about contemporary people who drifted away from the philosophy of Akhism was evaluated.