LSP Translation

Cet article vise à interroger et illustrer les apports de larges corpus oraux authentiques pour l'étude de la terminologie d'un domaine « flou », celui de l'oenologie, dans une approche contrastive français-allemand. D'un point de vue théorique, il s'agit tout d'abord de s'arrêter sur la nécessaire redéfinition de plusieurs principes de la terminologie traditionnelle en interrogeant le rôle de l'usage des termes, leur construction prototypique et leurs dimensions extra-techniques. D'un point de vue pratique, on discute ensuite, à partir du cas spécifique des données mobilisées, les contraintes pesant sur la collecte d'un corpus approprié. La dernière partie propose trois études de cas illustrant le fonctionnement de cette terminologie dans le corpus en question.

Il presente volume – parte di un più ampio progetto editoriale – intende fornire un’introduzione generale agli studi di lingua e linguistica nonché allo studio della teoria e della pratica della traduzione, al fine di permettere ai lettori di sviluppare strategie utili all’interpretazione, all’analisi e alla traduzione di diversi tipi di testo (da testi letterari in prosa a poesie, opere teatrali, canzoni, fumetti, film ecc.). ?Alla base di questa trattazione, dunque, vi è una posizione ermeneutica ben precisa, avvalorata dai numerosi studi che autori di varia formazione e retaggio hanno compiuto nelle diverse discipline, qui ulteriormente elaborati al fine di dimostrare l’imprescindibilità di certe nozioni, non solo in ambito specialistico o come parte della formazione di chi ha fatto (o vorrà fare) degli studi di linguistica e di traduzione la propria professione, ma anche, e soprattutto, di ogni individuo che voglia essere in grado di agire in modo consapevole nella società contemporanea.

La Linguistica applicata nasce nella seconda metà del Novecento, a testimonianza di un interesse sempre maggiore verso la pragmatica da parte delle ricerche sul linguaggio. La disciplina, che si articola in una costante mediazione fra teoria (“linguistica”) e prassi (“applicata”), ha come obiettivo quello di risolvere i problemi di base legati all’uso nelle diverse situazioni comunicative. Il presente volume raccoglie i contributi di diversi autori al fine di offrire una panoramica sugli ambiti di ricerca più frequentati dalla disciplina, dalla glottodidattica (Balboni) alla traduzione (Damiani), passando per i disturbi della lettura (Daloiso), la pragmatica (Ehrhardt), il rapporto tra oralità e scrittura (Mazzotta), la linguistica dei corpora (Carloni) e le lingue per scopi speciali (Donadio).

Publikacja powstała z okazji dziesięciolecia Koła Naukowego BAJT, działającego przy Instytucie Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. Składają się na nią artykuły 38 naukowców z ośrodków badawczych w całym kraju. Tom podsumowuje wyniki analiz z zakresu szeroko pojętej lingwistyki stosowanej, w tym glottodyaktyki języków specjalistycznych, translatoryki tekstów specjalistycznych, terminologii oraz terminografii. 
Wstęp ..... 9
Językowe i kulturowe wyznaczniki tożsamości w subkulturze metalowców na przykładzie tekstów piosenek z lat osiemdziesiątych XX wieku
Anna Antas ..... 11

Blokada wkładkowa czy liner lock? O stosowaniu zapożyczeń z języka angielskiegoterminologii wytwórstwa, handlu i użycia broni białej krótkiej
Mateusz Berkowicz ........ 26

Nowa jakość 3D w Polsce, czyli dyskusja o dostępności i deskrypcji
Katarzyna Bierzanowska .... 35

Różnice kulturowe w procesie negocjacji. Analiza języka i przebiegu negocjacji w kulturach: propartnerskiej i protransakcyjnej
Joanna Bogdanowicz ..... 48

Rodzime zjawiska semantyczne w procesie kształtowania się polskiej terminologii biznesowej (na materiale prasowym z lat 1870-1914)
Paulina Gajda ..... 55

Problemy współczesnej terminologii turystycznej w języku polskim i ukraińskim
Magdalena Jeż ..... 71

Ujęzykowienie fachowości informacyjnej na przykładzie polskich i niemieckich terminów z zakresu neuropsychologii klinicznej oraz jej psychologiczne aspekty w procesie komunikacji między specjalistą a niespecjalistą
Marek Jędrzejowski, Natalia Jędrzejowska ...... 83

Uwagi o problemach Polaków ze słownictwem prawnym na podstawie materiału z internetowych poradni językowych
Zuzanna Kalicka-Karpowicz ... 91

Jabberwocky vs. Żabrołaki – trudności w translacji na język polski absurdalnego wiersza Lewisa Carrolla „Jabberwocky”
Michał Kasperowicz .... 106

Analiza terminograficzna angielsko-polskich i polsko-angielskich słowników medycznych wydanych w Polsce w latach 1990-2012
Marta Klawe ...... 115

Analiza wielojęzycznych słowników specjalistycznych z językiem polskim i rosyjskim wydanych w latach 1990-2012
Martyna Klejnowska-Borowska ...... 127

Język prawniczy w komunikacji specjalistycznej
Magdalena Koch .... 140

Glottodydaktyka zajęć języka francuskiego dla celów specjalnych w kontekście przygotowania studentów do pracy w galerii sztuki w kraju frankofońskim
Aleksandra Kocjan ..... 147

Anglicyzmy w korpusie mówionym rozmów między pracownikami korporacji
Iga Kolasa .... 159

Język naukowy jako autonomiczny przedmiot badań naukowych
Kornelia Kołupajło ...... 176

Tłumaczyć nieprzetłumaczalne: wykorzystanie „sympatycznych” materiałów autentycznych – wystąpień kabaretowych w doskonaleniu komunikacji w J2
Dorota Kozakiewicz .... 190

Tłumacz Google – przyjaciel czy wróg w dydaktyce translacji?
Agata Kozielska ...... 204

Między interpretacją a manipulacją w procesie tłumaczenia: analiza konfrontatywna wybranych przykładów w języku polskim, angielskim i rosyjskim
Anna Kuzio ........ 218

Eurokraci „nie gęsi i swój język mają”. Eurożargon jako język specjalistyczny,technolekt czy nowomowa?
Katarzyna Kwiek .... 235

Determinanty kontekstowe tworzenia tekstu w biznesie
Jan B. Łompieś ....... 246

Najnowsze słowniki specjalistyczne z terminologią angielską i polską. Przegląd bibliograficzny w ramach analizy terminograficznej za lata 2007-2013
Marek Łukasik ........ 262

Czym różnią się od siebie terminy płeć, sex i gender, czyli kilka słów o języku polskiej seksuologii
Martyna Łysakiewicz ... 279

Szac, wykony i bujanie się po planie, czyli kilka słów o błędach w języku celebrytów
Joanna Nowakowska ... 292

Między kontem osobistym a Justyną Kowalczyk – forma reklamy banku a jej recepcja w obrazowaniu okulograficznym
Joanna Nowakowska, Anna Kudłaj, Marlena Smolak, Monika Zając.... 306

Tworzenie polskiej wersji językowej dziennika urzędowego Unii Europejskiej z perspektywy równości płciowej
Anna Pałczyńska..... 321

Wybrane zagadnienia translacji lektorskiej w Polsce
Elżbieta Plewa ........ 335

Tłumaczenia biznesowe – trudności i przeszkody
Sylwia Rębacz .... 349

Język kulinarny jako źródło metafor pojęciowych w języku angielskim na przykładzie terminów wyrażających techniki kulinarne: studium korpusowe
Marietta Rusinek .... 366

Teoria amalgamacji pojęciowej w analizie współczesnych dzieł sztuki na przykładzie dzieła „Jesus Christ with shopping bags” Banksy’ego
Weronika Siatkowska ....... 377

Zaiste, zacnie waćpan prawisz – archaizmy w języku młodzieży
Marlena Smolak ..... 390

Dyskurs psychoterapeutyczny w perspektywie językoznawczej. Przegląd badań
Elwira Szehidewicz ...... 399

Problematyka zapożyczeń na łamach czasopisma „Poradnik Językowy” w latach 2000-2010
Sylwia Tyszka .... 411

Znaczenie wykładni prawa w procesie tłumaczenia tekstów prawnych na przykładzie analizy użycia polskich pojęć narodowość i obywatelstwo oraz hiszpańskich nacionalidad i ciudadanía
Agnieszka Wiltos..... 424

Konwencjonalizacja w tekstach prawnych na przykładzie polskiej i niemieckiej wersji Traktatu lizbońskiego
Joanna Woźniak ..... 440

Audiodeskrypcja artystyczna w odbiorze osób niewidomych i niedowidzących
Monika Zabrocka ........ 454

Prozodia semantyczna w tekstach specjalistycznych na przykładzie języka prawa
Anna Zagórska ....... 467

Stylistyka literatury horroru – środki stylistyczne a ewokacja strachu
Monika Zając ..... 483