Nijmegen

This article studies the extant class notes of a course on Descartes’s
Meditations on First Philosophy (1641) and (part of) the Principles of
Philosophy (1644), which was given by the reformed theologian
Christoph Wittich (1625–1687) at the former Dutch University of
Nijmegen (1655–1679). This manuscript contains dictata, taken
(presumably in 1664) under the title Observationes in Renati
Descartes Meditationes de prima philosophia. Observations in ejusdem
Principiorum philosophiae partem primam. This article mainly
considers three themes surfacing in Wittich’s classes: (a) doubt and
scepticism; (b) “vulgar” and “proper philosophy”; (c) philosophy and
Scripture. On the one hand, this study explains how Wittich tried to
harmonise Cartesian metaphysics with his Calvinist faith by defining
them as two autonomous fields of knowledge. On the other hand,
Wittich’s ideas are shown to have met with much resistance on the
part of some of his contemporary theologians. The study of
Wittich’s course supplies new knowledge concerning the teaching
of one of the first theologians to openly seek to combine
Descartes’s ideas and Copernican astronomy with the Bible. In so
doing, this article offers direct insight into the way in which the
new philosophy was taught in Nijmegen, and in the seventeenthcentury
Dutch Republic in general.

Article:
Nijmegen kende in de jaren 1930 grote behoefte aan een schilderijenmuseum, maar het ontbrak vooralsnog aan voldoende kunstwerken. In 1937 kwam daar verandering in toen een legaat van A.J.F. Verheijen van Estvelt (1841-1915), oud-kantonrechter in Boxmeer, aan de stad Nijmegen werd geschonken. De voorwaarde was dat de nieuwe eigenaar “deze schilderijen behoorlijk zal doen ophangen en ter bezichtiging stellen van het publiek”. Eén van de werken uit dit legaat is Portret van een achtjarige jongen (1665) door Nicolaes Maes. Dit artikel betreft de achtergrond van dit legaat, het kostuum van de geportretteerde jongen en de restauratie van het portret.

All too often, depoliticization is reduced to a very recent phenomenon, an effect of ‘Neoliberalism’. In a workshop to be held in Nijmegen on April 1-2, 2022, organized by Adriejan van Veen (Nijmegen) and myself, we aim to place the concept in a wider historical perspective. On the basis of a broad spectrum of European cases from the late eighteenth century until today, depoliticization no longer appears as a monolithic and autonomous process, but rather as a complex bundle of practices and discourses contesting the boundaries of the political sphere.

VOORWOORD 2021
De eerste versie van deze scriptie schreef ik in 1985 als
student geneeskunde tijdens een drie maanden durende
wetenschappelijke stage Geschiedenis der Geneeskunde bij
Prof. Dr. D. Du Moulin in het Instituut voor de Geschiedenis van
de Geneeskunde (medische faculteit van de K.U. in Nijmegen).
Figuur 0 Prof. Dr. D. du Moulin
Niet de interessante details over het gebruik van zwavel 19e eeuw deden mij besluiten een nieuwe
versie uit te brengen, maar datgene dat aangeduid wordt in de bovenstaande citaten van Baas en Goethe.
Deze citaten leiden tot het innemen van een weids perspectief op de (geschiedenis der) geneeskunde: wie
de geschiedenis der geneeskunde niet waardeert of kent is als een dolende (J.H. Baas) en wie niet beseft dat
veel kennis eerder al voorhanden was maar weer in de vergetelheid kan raken (J.W. von Goethe) is als een
onwetende. Dat, wat in de scriptie wordt gebracht is daarvan een illustratie.
Uit kennistheoretisch oogpunt is het interessant om na te gaan of Goethe eigenlijk wel gelijk heeft:
is de kennis welke wij nu (soms met veel moeite) verwerven eerder al bekend geweest? Maar hoe weet hij
dat dan? En hoelang geleden was deze dan bekend? Dat de schurftmijt in vergetelheid raakte (en men zo
vergat dat de schurft een infectiologisch probleem is) en herontdekt werd, is geen bewijs voor de juistheid
van Goethes bewering maar ondersteunt deze wel.
En wie de pathofysiologische visie uit het begin van de 19e eeuw, hier voor een deel weergegeven,
alleen afdoet als absurd en dom, beseft niet dat toentertijd die visie werd beschouwd als summum van kennis
en dat de dokters die deze visie ondersteunden zich in de frontlinie waanden van de toenmalige
geneeskunde. Net zoals ook wij nu bepaalde pathofysiologische visies koesteren als eeuwig waar en
onbetwistbaar. Geheel terecht zegt Baas dat je zo het gevaar loopt (onbewust) in de maalstroom van alledag
te worden meegesleurd zonder kompas of stuur hoewel je jezelf beschouwt als verlicht mens en
wetenschapper.
Ook al speelt deze geschiedenis zich af in de 19e eeuw, we kunnen er tegenwoordig nog van leren.
Wie denkt dat ons dit niet meer zal overkomen, moet beseffen dat ook wij vaste denkpatronen hebben; het
systeemdenken in wetenschap en maatschappij neemt in mijn perceptie toe. Aan de top van menig
denksysteem staan slechts enkele begrippen (of soms zelfs één!) met welke de gehele werkelijkheid in een
dwangbuis wordt geperst. Systeemdenken maakt lui omdat voor elke vraag snel en zonder veel inspanning
(bijna mechanisch) een antwoord te geven is. Bij Sigmund Freud was dat libido, bij Norbert Wiener feedback,
bij Karl Marx uitbuitende klasse en in onze tijd is dat bijvoorbeeld natuurlijke evolutie (alles wat de tijd heeft
overleefd zal wel evolutionair voordeel en waarde hebben want anders had de “evolutie” het er wel
“uitgegooid”). Maar, om terug te komen op deze scriptie, in het 19e-eeuwse denken was dat, bijvoorbeeld,
huiduitslag en het terugslaan daarvan met als gevolg ziekte. Op basis hiervan werden de meest uiteenlopende
ziektebeelden verklaard en met het toenmalige pathofysiologisch denken passende therapieën bedacht (zie
de hoofdstukken over croup en schurft).
Elke tijd kent zijn eigen vormen van systeemdenken, onze tijd niet uitgezonderd. Daarom is wat in
deze scriptie wordt verteld niet achterhaald. Degene, die zich aan het lezen ervan zet, wens ik veel plezier.
En, beslis zelf of de aan deze scriptie meegegeven citaten (p. 5) inderdaad op hun plaats zijn.
Freddy T. Kokke
Gronsveld/Maastricht, Maart 2021

Omdat het merendeel van de locaties in de UNESCO werelderfgoednominatie van de Romeinse Limes in Nederland onder het maaiveld liggen, hebben musea een grotere rol in de publiekspresentatie van de Romeinse Limes. De International Council of Museums stelt voor om met storytelling landschap en museum aan elkaar te verbinden. Er mist echter een rol voor bestaande, historische (reis)verhalen in deze communicatievorm. Juist historische reisverhalen kunnen een unieke kijk in de complexiteit van toeristische presentatie bieden. Nijmegen, de toekomstige Limeshoofdstad van Nederland, kent al een lange traditie van reisbeschrijvingen over de Romeinse tijd. In dit artikel kijk ik daarom naar de rol van de Romeinen in zulke negentiende-eeuwse reisbeschrijvingen, om die te vergelijken met de presentatie van Romeinen in hedendaagse reisbeschrijvingen over Nijmegen.

This research has the purpose of examining to which extent is integration of Syrian and Eritrean refugees in the Dutch municipality of Nijmegen successful. The Netherlands has received a large influx of forced migrants since 2014 and the numbers are growing. The assimilationist approach to integration lacks space for the refugees’ individual deterrents to integrate like motivation, perceived discrimination and feelings of belonging. The cultural cleavages between the Dutch society and the refugees may lead to identity or cultural conflicts. Using integration as a tool for conflict prevention, this thesis’ goal is to assess refugees’ perspective on integration through interviews and compare it with the normative governmental approach to evaluate the efficiency of the national approach to integration. Evidence gathered through this research shows that the 'othering' process, cultural cleavages and lack off language skills are some of the most noticeable impediments for a successful integration of Syrian and Eritrean refugees in the Nijmegen. It is hoped that this study helps finding better practices to overcome the limitations for a successful integration of refugees in Nijmegen.

Key words: Refugees – Integration – Nijmegen – Othering

Il contributo si pone l’obiettivo di favorire una ri- flessione sulle potenzialità della realtà aumentata – nello specifico del video mapping – nell’ambito della valorizzazione e riqualificazione dei beni culturali attraverso la descrizione di una particolare esperienza realizzata dallo Studio Glowarp per l’organo settecentesco König della Chiesa di San Steven in Nijmegen, Olanda. La performance audio-visiva della durata di circa un’ora, svoltasi il 9 settembre 2014, attraverso l’utilizzo di tecniche multimediali si è posta una duplice finalità: attrarre i più giovani verso i concerti classici d’organo e contestualmente favorire la valorizzazione del Königorgel, considerato il simbolo della città e dell’identità cittadina.

In 1975 Jochen Garbsch from Munich collected, dated and interpreted a special type of Roman small knives. They mostly have a copper-alloy, rarely bone handle with a typical fish bladder-shaped cutting. The rarely preserved iron blade has parallel neck and cutting edge and oblique terminal edge. Garbsch defined this type of knives, which mostly appears in military camps, as razors of type A. He dated it to the second half of the 1st century AD.
In this interpretation he was followed by several scholars. Some others, like Greep, Manning and Boon, preferred to see them as special knives, e. g. toilet knives.
It is much more probable that knives of type A according to Garbsch were pen knives. Such an explanation is supported by the appearance of such knives on the famous L. Cornelius Atimetus tombstone in Rome in connection with wax spatulae and sets of Roman writing implements as well as by two graves from Winchester in England and Berlingen in Belgium, where the knives of type A were accompanied by writing implements.
Some other types of Roman small knives, like Volutenknaufmesser, knives with iron blade and a copper-alloy handle of a circular or polygonal section and a figural terminal, and entirely iron knives with a handle of an octagonal section, terminated by a ring, were probably primarily used as pen knives.

The interaction between the military and civilian center of Nijmegen and the surrounding Batavian area is highlighted from three aspects: 1) topography and monumentality, 2) monetizing, and 3) the use of animals. The last topic focuses on the concepts of production, distribution and consumption of larger animals, both in terms of their significance for food supplies, secondary products such as leather, wool and manure, and for transport and traction.

Between 1986 and 1995 an archaeological investigation was carried out by the State Archaeological Service (ROB) on the Kops Plateau in Nijmegen. Three successive early Roman Military camps ranging from ca. 10 BC to AD 70 were excavated. A study has been made of the 115 weapons from these camps. These iron weapons included daggers, spear heads, lances, javelins, pila, butts, an arrowhead, and artillery. One of the objectives of this study was to discover why these weapons were found in the ground. Three hypotheses were examined: disposal of scrap; accidental loss of equipment; and votive deposition. The hypotheses were compared with the finds using a number of criteria: context, condition, value, date, and distribution of the weapons. From this comparison the conclusion could be drawn that the weapons were discarded as scrap by the time they entered the ground.

Six perforated cylinders - A bone hinge from Oppidum Batavorum
A set of six horizontally perforated bone cylinders is described and discussed. The objects come from Oppidum Batavorum, the capital of the civitas Batavorum (now the town of Nijmegen, the Netherlands), where they were found in a cellar filled with rubble and many fragments of amphorae. They probably ended up in the cellar when the site was levelled after a fire during the uprising of AD 69/70. The bone cylinders are the remains of a hinge that was at least 20 cm long. The type of material used and the hinge’s fairly complex design will have been chosen for their aesthetic effect rather than functional reasons. This feat of craftsmanship will have formed part of a small chest or cabinet, enabling its lid or door to be opened and closed.

"Een stad als Nijmegen kent een constante stroom van groepen mensen die als nieuwkomers arriveren, die er al langere tijd verblijven en/of die vertrekken. Denk aan de jaarlijkse instroom van nieuwe studenten, die naar deze universiteitsstad trekken. Of aan migranten uit het buitenland, die zich hier vestigen. De gevolgen van migratie voor de religieuze beleving (van verschillende denominaties) van de stadsbewoners staan centraal in een nieuw onderzoeksproject, dat van oktober tot en met december 2013 wordt uitgevoerd bij de afdeling Religiegeschiedenis.
Vragen die aan bod komen bij dit onderzoek luiden onder meer: welke gevolgen heeft migratie op het 'kerkgebonden' zijn van mensen binnen een bepaalde lokale gemeenschap? Is er sprake van effecten als ontworteling of juist verworteling? Heeft de komst van nieuwkomers effecten op lokale religieuze groepen en zo ja, welke? Wat betekent de verhuizing van een meer landelijke of kleinschalige omgeving naar de stad?
Voor de beantwoording van deze vragen wordt gekeken naar de periode 1945-heden, waarbij het de bedoeling is verschillende bevolkingsgroepen, met een variatie in generaties, klasse, gender en etniciteit, bij het onderzoek te betrekken. Daarbij valt te denken aan nieuwkomers uit andere landen (Nederlands-Indië, Zuid-Europa; islamitische landen), maar ook aan studenten en stadsbewoners die zijn geboren en getogen in Nijmegen. Aan de hand van de ‘oral history'- methode zal de geleefde praktijk op lokaal niveau en vanuit historisch perspectief worden bekeken.
De pilot van dit project vindt plaats in de periode oktober-december 2013 en wordt uitgevoed door historiciEva Hage (1988) & Jeroen Arts (1990) onder supervisie van prof. Marit Monteiro en dr. Marjet Derks."

The following research article presents a research on how to encourage citizen participation and citizen involvement in the context of smart cities and solutions and their development. Experts from the field have been interviewed and a survey has been conducted over the internet aiming at young people's opinions and knowledge on the topic. The goal of this applied design research was to find solution principles for a design, that will encourage Dutch citizen to socially take part in activities and challenges proposed by their municipality, with the aim of reaching out to growing groups of people over time.

In opdracht van Museum Het Valkhof is een virtuele reconstructie gemaakt van de Valkhofburcht. Deze wordt in september gepresenteerd aan een publiek van genodigden. In de pauze van het Geschiedeniscafé legt Jacoline Zilverschoon speciaal voor onze bezoekers uit hoe de  reconstructie gemaakt is. Daarna kunnen de aanwezigen zelf de burcht verkennen op een ‘multitouchtafel’.

European diplomacy was born of the relations between northern Italian city-states during the Renaissance, and developed from occasional delegations to resident embassies in the early modern period. In the seventeenth century, the Kingdom of France became the protagonist of European political and military affairs, particularly under the reign of Louis XIV. This article analyses the personality, family background and professional career of Jean-Antoine de Mesmes d’Avaux (1640–1709) through a range of diplomatic documents to assess the extent to which he met the expectations and diplomatic objectives set by the Sun King. I argue that although d’Avaux was a successful and appreciated Louisquatorzien ambassador, his personal views and approach to diplomatic matters did not always align with royal guidelines.

Which city is the oldest in the Netherlands : Maastricht or Nijmegen ? Nijmegen of course, because it has been founded as an administrative centre of teh Civitas Batavorum (Batavodurum) in the beginning of the first century and as a market centre (Novio-magus) one century later once again. So Nijmegen celebrated its 2000th anniversary in 2005. But Nijmegen knew a long early medieval period of non-existence!
Maastricht of course, because it originated as a Roman settlement and market harbour of Tongres also in the beginning of the first century, and the place has been inhabited ever since up untill the modern times, the first bishop of Tongres, Servatius was buried here and his grave was a focusing point for pilgrims and secular rulers.

Alumni dag zaterdag 1 oktober 2005 "Oude liefde roest niet ..."
3. Een academische kwestie 
Zin en humor van de titel h.c. ‘Oudste Stad van Nederland
’Spreker:  Titus Panhuysen, wetenschappelijk archeoloog van de gemeente Maastricht, gastonderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, alumnus van de Radboud Universiteit Nijmegen
Locatie: Collegezalen Complex zaal 03, Mercatorpad 1

In het kader van de Vierdaagse zond de KRO een programma uit over mensen en randverschijnselen van het evenement. Tot veler verbazing werd op de vigilie van het gebeuren, op maandagavond 18 juli, een grote groep, in wit gestoken ondernemers uit Nijmegen in beeld gebracht, die in de dagen vóór de Vierdaagse vanuit Maastricht naar Nijmegen waren gaan lopen. Zij waren in Maastricht op het stadhuis geweest om er de titel ‘Oudste stad van Nederland’ te halen. Nijmegen viert dit jaar zijn 2000-jarig bestaan en zijn 1900-jarig stadsrecht en claimt daarmee de oudste stad van Nederland te zijn. Is dit terecht, wat zijn de wetenschappelijke argumenten, welke rol speelt de universiteit in dit discours en hoe groot is de maatschappelijke relevantie van deze kwestie? Overigens kregen de Nijmeegse ondernemers de titel voor de duur van dit feestjaar ‘te leen’ van de stad die dit jaar de titel van ‘de beste stad van Nederland’ meedraagt.Om met Youp van ’t Hek te spreken : “het leven van een wetenschapper is wel leuk!”