şEhir Planlama

ÖNSÖZ

Kütahya  sahip  olduğu  tarihi,  doğal  ve  kültürel  değerleri  ile  ülkemizde öne çıkan kentler arasında yer almaktadır. Küreselleşen yeni dünya  düzeni içinde rekabet edilebilirliğinin sağlanması için yerel değerlere sahip çıkılması ve bu bilincin oluşturulması gerekmektedir. Evrensel değerlerin ve bilimin üretildiği en önemli kurumlar da üniversitelerdir. Üretilen bilgi paylaşıldığı ve uygulamaya katkılar sağlayabildiği oranda daha anlamlı hale gelecektir.

Bu anlamda, Selçuk Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nün 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı Bahar Döneminde
Planlama Stüdyosu 6 Dersi kapsamında Kütahya’ yı çalışma alanı olarak
seçtik. Bu ders kapsamında, öğrencilerimize kuramsal ve kavramsal becerileri elde etme ve bu kazanımlar çerçevesinde belirlenen konulara ilişkin  öneriler  geliştirebilme  yeteneğini  kazandırmayı  hedefledik.  Yapılan çalışmalar  ile  birlikte  öğrencilerimizin  gerçek  hayata  dokunmalarını,  bir konuyu derinlemesine öğrenmelerini ve nitelikli bir ürün ortaya koyarak özgüven  kazanmalarını  amaçladık.  Kütahya’da  yürütülen-yürütülecek olan  kentsel  planlama  ve  tasarım  eylemlerinin  farklı  boyutlarını  birinci elden keşfetmelerini ve bu eylemlerde plancının rolü ve yapabileceklerinin sınırını anlamalarını sağlamaya çalıştık.

Elinizdeki bu kitap, öğrencilerimizin seçtikleri alan veya araştırma sorusu ekseninde bireysel olarak bir yıl boyunca sürdürdükleri çalışmanın bir ürünüdür. Kitabın içinde  şehir ve bölge planlama disiplininin ilgi alanına  giren  kentsel  koruma,  dönüşüm,  yenileme,  tasarım,  kimlik,  yaşam
kalitesi, herkes için planlama, turizm politikaları ve  yayalaştırma uygulamaları vb. konularla  ilgili özgün ve  ilgi çekici  araştırma makaleleri  yer almaktadır. Kitabımızın  Kütahya  kentine,  yöneticilerine,  kurumlarına,  halkına ve ilgi duyan herkese katkı sağlamasını diliyoruz.

Editörler Grubu

Coğrafya bilimi, doğay ila insan arasındaki etkileşimi inceler. Geçmişte, doğa
insan üzerinde etkili iken, günümüze yaklaştıkça insanın bilgi birikimi artmış ve
insan doğa üzerinde daha fazla etkili olmaya başlamıştır. Bununla birlikte, şehirlerin
doğal ortam şartları gözetilmeden oluşturtulabilecek yapay ortamlar olduğu fikri
oldukça yanlıştır. Aksine, medeniyetin sahip olduğu bilgi birikimi arttıkça, Fiziki
Coğrafya şartlarının daha fazla dikkate alınması gerektiği ortaya çıkmıştır.
Günümüzde, birçok bilim, şehir olgusunu incelemektedir. Coğrafya da
bunlardan biridir. Yerleşme coğrafyasının bir alt dalı olan şehir coğrafyası, şehirleri
salt beşeri bir oluşum olarak değil, doğal ortamda oluşturdukları etkiler ve doğal
ortamdan nasıl etkilendiklerine dair soruları da ele almaktadır. Coğrafyacılar,
şehirleri daha iyi anlamlandırabilmek adına Jenetik, morfolojik, fonksiyonel, kültürel
jenetik olmak üzere zaman içinde birçok sınıflandırma yapmışlardır. Bu tez
çalışmasında sadece tek bir akıma bağlı kalınmamıştır. Fakat bununla birlikte
çalışmada fonksiyonel akımın ön planda olduğu söylenebilir.
Günümüzde şehir coğrafyası çalışmalarında genellikle tek bir şehir ele
alınarak çalışılmaktadır. Bu noktada tez Coğrafi bir bölge içinde yer alan şehirleri ele
alması dolayısıyla şehir coğrafyası çalışmalarından ayrılmaktadır. Dolayısıyla birçok
sorunla başedilmek zorunda kalınmıştır.
Tezin ilk aşamalarından son aşamasına kadar, değerli fikir ve bilgilerini
esirgemeyen, tez danışmanım sayın Prof. Dr. İsmet Akova’ya en içten teşekkürlerimi
sunarım.
Çalışmalarımda bana destek olan, İstanbul Üniversitesi, Beşeri ve İktisadi
coğrafya anabilim dalı üyeleri, Prof. Dr. Süheyla Balcı Akova, Prof. Dr. Özlem
Sertkaya Doğan, Prof. Dr. Mesut Doğan, Doç. Dr. Orhan Gürbüz, Doç. Dr.
Muzaffer Bakırcı, Doç. Dr. Mehmet Bayartan, Doç. Dr. Selma Akay Ertürk, Yard.
Doç. Dr. Aylin Yaman Kocadağlı ve Araş. Gör. Merve Zayım’a teşekkürlerimi bir
borç bilirim. Ayrıca çalışmalarımda desteğini esirgemeyen, Selin Yenici ve Dr. Belgin Sol’a
teşekkür ederim. TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı birimine
2211-A Genel Yurt İçi doktora burs kapsamında sunduğu desteklerinden dolayı
teşekkürlerimi sunarım.
Son olarak, karşılaştığım zorluklar karşısında beni yalnız bırakmayan ve
daima destekleyen aileme teşekkür ederim.

Bu tez, 2000’li yılların başında Türkiye’de deneyimlenen kentsel dönüşüm siyasetinin dinamiklerini açıklamak amacıyla, Kartal sanayi alanı için geliştirilen kentsel dönüşüm projesini incelemektedir. Araştırma, proje süreçlerinin katılımcı gözlem yoluyla izlendiği niteliksel vaka analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Proje, kentsel dönüşüm politikalarının henüz kurumsallaşmamış olduğu bir dönemde bir mega- proje olarak, kamu-özel işbirliği ile geliştirilen tipik bir neoliberal kentsel dönüşüm projesi örneğidir. Zaman içinde, kentsel dönüşüm uygulamalarının yaygınlaşmasına, bölgedeki mülk sahiplerinin isteğine ve çevredeki hızlı dönüşüm ve gelişime rağmen 2017 yılı itibari ile halen gerçekleşmemiştir ve belirsizlik içindedir. Bu süreç, kentsel dönüşümle ilgili siyasi çatışmaların niteliğine ilişkin zengin bir bilgi kaynağı oluşturmaktadır. Araştırmada, neoliberal kent siyasetinin yerel ölçekte nasıl gerçekleştiğine ilişkin nedensel mekanizmalar, aktörlerin genel ekonomik ve siyasal davranışlarını belirleyen ilişkiler çerçevesinde tarif edilmiştir. Proje henüz gerçekleşmediğinden, genellenebilir sonuçlara ulaşmak amacıyla kısmen de olsa benzer vakalar ve politika uygulamaları ile kıyaslamalar ve ilişkilendirilmeler yapılmıştır.
Türkiye’de kentsel dönüşüm politikalarının yaklaşık 15 yıllık yoğun deneme ve yanılma süreçleri ile kurumsallaşma içinde olduğu düşünülmektedir. Söz konusu kurumsallaşmanın temelinde, ekonomik liberalleşme ve küreselleşme programlarına uyum ile kent mekânının yatırım alanı olarak değerinin artması ve bu değerin paylaşımına ilişkin çatışmalar bulunmaktadır. Bu süreç, beraberinde yoksul kesimlerin borçlanması ve mülksüzleşmesi, altyapı sorunları, mekânsal ayrışma ve doğal alanların kaybı gibi sorunları da kapsamını değiştirerek yeniden üretmeye devam etmiştir. Merkezi yönetimin yetkilerinin arttığı bu dönemde, kent siyaseti dinamikleri, kentsel dönüşüm politikalarına ilişkin mutabakatın oluşumu ile ilişkili olarak incelenmiştir. Kartal vakasında ve İstanbul genelinde izlenen dinamikler, bu mutabakat sürecinde aktörler arasında yaşanan çatışmaların ölçekleri ve çeşitliliği ile işbirliklerinin kırılgan yapısı ve çelişkilerine ilişkin bilgileri açığa çıkarmaktadır.
Sonuç olarak, tez kapsamında Türkiye’deki kentsel dönüşüm politikaları ile ekonomik yapının dönüşümü arasındaki ilişkinin değişiminin, dönüşüm sürecinde yer alan yerel aktörlerin davranışları ile karşılıklı etkileşimine dair çıkarımlarda bulunulmuştur. Kent siyaseti ile ilgili aktörler arasındaki ilişkileri düzenleyen farklı yerel yönetişim modelleri gelişmiştir. Bu yerel yönetişim modellerinin karakterinin oluşumunda, devletin girdiği mali krizlere çözüm arayışları, hükümetin siyasal desteğini sağlamak ve sürdürmek üzere şekillendirdiği yeniden dağıtım politikaları ve mekânın üretimine ilişkin resmi ve gayri resmi kurumsal yapıların geçmişten gelen özellikleri etkili olmuştur. Son olarak, deneme yanılma süreçleri sonucu hâkim olan kentsel dönüşüm siyasetinin kısıtlarına ve olanaklarına ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır. Bu tez çalışması ile kentsel dönüşüm siyasetinin desteğiyle küresel kapitalizmin yerelde nasıl yeniden üretildiğine ilişkin tartışmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

Yıl 1958,

John B. Calhoun, adlı ABD’li bir davranış araştırmacısı II. Dünya Savaşı sonrasında artan nüfus artışının dünyada oluşturacağı etkileri araştırmak için bir deney tasarlar.

Deneyler serisi 1958-1962 arasında Norveç sıçanları, 1968-1972 arasında ise farelerle gerçekleştirir.

Çalışmaları sonrasında yazdığı “Popülasyon Yoğunluğu ve Sosyal Patoloji” başlıklı makalede “davranış batağı” terimini yaratır.

“Toplumsal çöküş”ü anlatan bu deneyler serisi sonucunda ortaya çıkan ünlü deneye “Universe 25” (25. Evren) adını verir.

ÖZET Yazıda, hukuk devleti ilkesi ile yakından ilgili olan kazanılmış hak kavramının ge-nelde idare hukukunda, özelde ise imar hukukunda tezahür biçimleri ele alınmaya ça-lışılmış; hangi usul ve esaslar çerçevesinde bireylerin kazanılmış hakların olabileceği hususu örnek olaylar üzerinden tartışılmış; bu bağlamda kazanılmış hak müessesesinin plânlama amaçları bakımından kentleşmeye etkileri incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kazanılmış hak, imar hukuku, imar plânı.

ABSTRACT The Vested Right Concept At Zooning Law And The Concept's Effects To Urbanization In this study, the vested rights' concept are closely related to rule of law that's forms of manifestation in generally at administrative law and in particular at zoning law was dealt; which the principles and procedures within the framework being individuals' vested rights through model events was discussed, and in this context analyse the effects to urbanization in terms of plânning aims the vested rights institution was researched.

Aşağıdaki yazı 1989 yılında ODTÜ Mimarlık Fakültesinde kurulmuş olan Girişim'in yayınladığı Media dergisinin ilk sayısında yayınlanmıştı. Elden geçti, çok az değişti. Demek ki bakış açıları ve gündem bazen saman altında hiç değişmiyor. Aslında Media'nın yayınlanması fikri Girişim'i kuran 2 ve o zaman hepsi aynı fakültede Araştırma Görevlisi olan kadronun biraraya geldiğinde ve mesleki konuları tartışmaya başladıklarında, aslında birbirlerinin mesleklerinine uzaktan algılama dışında herhangi bir yakınlıkları olmadığını, bir çok konuyu yüzeysel olarak bildiklerini ve meslekleri ile meslektaşları hakkında çoğunlukla eğitime dayalı önyargıları olduğunu görerek şaşırmaları üzerine gerçekleşmişti. Oysa bu kadronun neredeyse yarısı o dönem ortak projelerde çalışıyor, mesleki yarışmalara birlikte katılıyordu. Daha sonra Girişim düzenlediği paneller, toplantılar, sergiler ve en önemlisi bugün de gelenekselleşen ama yavaşlayan, fakültenin üç bölümünden (mimarlık, şehir planlama, endüstri ürünleri tasarımı) katılımın olduğu yurtdışı gezileri ile büyüdü. Bu birikimin aktarılması amacı ile bir dönem fakültede çıkarılmış olan Media dergisi yeniden yaratıldı. 3 Sonra her güzel şey gibi Girişimin'de sonu geldi, büyüdük ve bunu devrettiklerimiz arkadan gelenlere devredemediler. Aşağıdaki yazıyı o zaman mesleki olarak birşey konuşmadığımda çok iyi anlaştığımı farkettiğim mimar arkadaşlarım için yazmıştım. Onlar da benimle, hepimiz tasarımcılarla bira içmeyi seviyor, mesleklerimiz hariç her türlü konuyu bize yakışır sekilde tartışıyorduk. Yukarıda belirttiğim gibi zaten bunu farkedince Girişimi kurmuştuk ve bu bakış açısının mimarı olan hocalarımızın yemek masalarında, kokteyllerde, fakültenin çay ocağında hatta bağlı oldukları odaların yayın organları hariç hiçbiryerde bundan bahsetmediklerini görüp, şaşırmıştık. Yoksa biz mi yanlış yapıyorduk? Bu iki meslek birbirini tam olarak anlar ve kabul ederse yok mu olurdu? Aslında Türk-Yunan ilişkileri gibi halklar (hocalar-öğrenciler) dosttu da, politikacılar mı (odalar) gerginlikten sorumlu idi? İlginç bir durumdu, hala ilginç gelir bana.

Toplumsal yapının değişip gelişmesinde etkili olan göçler tarih boyunca çeşitli nedenlere bağlı olarak gönüllü ve kitlesel olarak gerçekleşmiş ve büyük izler bırakmıştır. Günümüzde de yer isimlerinde ve tarihi kalıntılarda geçmişin bu izlerine rastlamak mümkündür. Türkiye’deki göç süreçlerine baktığımızda, kentleşme politikalarının ve ülkenin ekonomik, siyasi, kültürel ve diğer birçok alanında etkisi olan Marshall yardımlarının, tarımda makineleşmenin başlaması ve modern sürece geçilmesi ile insan gücüne olan gereksinimi azalttığı, kırdan kente göçü tetiklediği görülmektedir. Göç hareketleri sonucunda yerel halk ve göçmenler arasındaki ilişkiler, adaptasyon süreçleri, kent algısı ve kentsel güvenlik ise “güvenli kent” yaklaşımı bakımından önemli hususlardır. Çalışmada, Denizli’de göç alan ve sosyo-mekânsal ayrışma tespit edilen mahalleler güvenli ve kapsayıcı kentler ekseninde incelenmiştir. Bu bağlamda, göçün gerçekleşmesi ile meydana gelen yoksulluk ve işsizliğin, sosyo-kültürel değişimler yoluyla güvenlik üzerindeki etkileri incelenmiş, temel yasal süreçlere ve planlama süreçlerine odaklanılarak, mevcut durum, kent algısı ve güvenli kent olgusu değerlendirilmiştir. Saha alanı olan Karşıyaka Mahallesi “güvenli kent” parametre ve göstergeleri açısından değerlendirilmiş ve göçmen mahallelerinde güvenli kentler oluşturulmasına yönelik planlama parametreleri önerilmiştir.

En yaygın bilinen tanımıyla herhangi bir unsurun (insan, mal ya da hizmetin) bulunduğu yerden farklı bir yere taşınması olarak ifade edilen ulaşım kavramı, insanlığın tekerleği icadından günümüze gelinceye kadar önemli bir gelişme göstermiştir. İnsanoğlunun ilk dönemlerde hayatını sürdürme ve barınma gayesiyle göçebe yaşam sürerken tekerleği icat etmesi ulaşım alanında ilk ve önemli bir devrim olmuştur. Sonraki dönemlerde gerek hayvan gücünden gerekse de basit tekerlekli araçlardan faydalanarak özellikle tarım ve ticaret faaliyetlerini geliştirme adına insanoğlu kara parçaları üzerinde önemli yollar inşa etmiştir. Ulaşım alanında gösterilen gayret ve gerçekleşen gelişmeler kara üzerinde sınırlı kalmamış aynı zamanda su üstünde de kendini göstermiştir. Geçmişte insan gücü ile hareket eden basit sal ve teknelerle yapılan ulaşım günümüzde dev ticaret ve yolcu gemilerinin dünyanın dört bir tarafını kat ettiği bir hal almıştır. XX. yüzyıl başından itibaren
ortaya çıkan hava taşıtları ise ulaşıma hız ve konfor anlamında farklı bir boyut
katmıştır.

Sera Gazı Emisyonu Envanteri Nedir?
Sera Gazlarının Envanteri, şehir ölçeğinde veya seçilen sınırlı bir bölge özelinde uluslararası normlara uygun olarak atmosfere salınan veya absorbe edilen sera gazlarının miktarının teknik bir raporla belirlenmesidir. 
Sera Gazı Emisyonu Envanteri, gazların kaynaklarını, miktarlarını ve bu gazların salındığı zaman aralığını içermektedir.
Sera gazları, şehir içi ve ona hizmet eden art bölgesindeki aktivitelerden ve arazi değişiminden kaynaklanmaktadır. Enerji, ulaşım, atık, ticaret, konutlar ve endüstri  şehirdeki başlıca sera gazı emisyon kaynaklarıdır. 
Şehirler sera gazı emisyonu envanterlerini elde ettiklerinde, buna ilişkin azaltma senaryo ve eylem planlarını da yapabilmektedirler. Şehirler, geleceğe ilişkin iklim değişikliğine uyum senaryo ve tahminlerini oluştururken mutlaka mevcut sera gazı emisyon envanterlerini elde etmelidirler.
İklim Değişikliğine Uyum stratejileri Sera Gazı Emisyonu Envanteri ile başlamaktadır ve bu envanter uluslararası normlara göre hesaplanmalı ve raporlanmalıdır.
İklim Değişikliğine Uyum Senaryoları ve Eylem Planları için Sera Gazı Emisyonu Envanteri yapılması çalışmaların ilk adımı olarak ortaya çıkmaktadır:
Farklı sektörlerden kaynaklanan emisyonların analiz edilmesi ve belirlenmesi
Şehrin baz emisyonunun tespit edilerek, bunun üzerine iyileştirme yapılması için çalışılması, gelecek tahminlerinin yapılması
Gelecekte şehirden kaynaklanacak emisyonların azaltılmasının gerçekçi hedeflerinin ortaya koyulması
Sektör bazlı desteklerin, teşviklerin ve eylemlerin belirlenmesi, politikaların oluşturulması ve ölçülmesi
Diğer şehirler ile mukayeselerin yapılabilmesi, diğer şehirlerde uygulanmış iyi örneklerin adapte edilmesi
Şehir yöneticilerine ve yatırımcılarına güvenli bir hesaplama ortamı sağlanması, şehrin itibarının arttırılması
Kente gelecek olan yatırımcılara cazip bir yatırım ortamı sunulması, onların çevre politikalarına uyumunun sağlanması
Şehirdeki konut kullanıcıları ve işyerleri ile gelişmiş bir iletişimin sağlanması
Dünya çapındaki Birleşmiş Milletler ve benzer bir çok inisiyatif ve organizasyon ile uyumun sağlanması

1960’lı yıllardan itibaren artan kırdan kente göç, diğer yandan Suriye’de 2011 yılında iç savaşın patlak vermesiyle kaçan insanların ülkelerini terk edip Türkiye’ye sığınmalarıyla, mevcut yerleşim yerleri kaldırabileceğinden çok daha fazla insana ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Bu durum, Eyyübiye ilçe merkezinin mevcut nüfusuna yakın bir nüfusu barındırmak zorunda kalmasına neden olmuştur. Bu hızlı nüfus artışı beraberinde insanları, sosyoekonomik faaliyetleri sürdürmek için yeni mekân arayışlarına ve bu mekânları şekillendirerek yeni yapılar inşa etmeye yöneltmiştir. Bu yerleşim birimleri, özellikle az gelirli mahallelerde yaşayanlar tarafından gecekondu yapılarını meydana getirerek çarpık kentleşmeye neden olmuştur. Bu çalışma, Eyyübiye ilçe merkezi için kentsel gelişime/değişime ilişkin öneriler sunmak üzere hazırlanmıştır. CBS yazılımlarından birisi olan Arcgis’in kullanıldığı bu çalışmada, yer tasarımında kullanılan Geodesign yöntemi ile şehrin doğal ortamla ilişkisi göz önüne alınarak, şehrin gelişimi, nüfus artış oranları ile ihtiyaç duyulabilecek yeni kentsel gelişim alanları belirlemeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, 39 şehirsel mahallenin oluşturduğu Eyyübiye merkez ilçesindeki 39,307 hanenin bulunduğu 24 mahallede kentsel gelişim/değişime ihtiyacı olduğu saptanmıştır. Km²’ye 20,038 kişinin düştüğü bu yerleşim alanı için, “öncelikli düzenlemesi gereken” 7.89 km² yerleşim alanı ve “öncelikli yerleşime açılması gereken” 22.61 km² alan ile birlikte 30.35 km² ile karşılanabilir olduğu hesaplanmıştır. Bu alanların yerleşime açılması durumunda nüfus yoğunluğunun da düşeceğinin altı çizilmektedir.
Since the 1960s, increased rural-to-urban migration has led to overpopulated cities. Especially with the outbreak of the civil war in Syria in 2011, people were forced to seek refuge in Turkey. This situation is the factor underlying the current population in Eyyübiye district center. Moreover, the rapid population growth resulted in the search for new places in which to continue socioeconomic activities. These settlements created informal structures that caused distorted urbanization especially in low-income neighborhoods. This study provides proposals for urban development/change for Eyyübiye district center. Using ArcGIS, a GIS software, the study intends to determine new areas for urban development given the city’s development, population growth rate, and relationship with the natural environment. The study employed the geodesign method for ground design. The results indicated that 24 neighborhoods with 39,307 households in Eyyübiye central district, which consists of 39 urban neighborhoods requiring urban development/change. This residential area was composed of 20,038 people per km2. The calculation suggested that the area 30.50 km2 was affordable, 7.89 km2 of the settlement marked for regulation and 22.61 km2 for priority settlement.

Çevre tarihi, insanın zaman içinde doğal dünyayla etkileşimini, doğanın insan eylemlerini etkilemede oynadığı aktif rolü ve insanın doğa üzerindeki etkisini inceleyen bir çalışmadır. Çevre tarihi Amerika Birleşik Devletleri'nde 1960'ların ve 1970'lerin çevre hareketleriyle ortaya çıktı ve itici güçlerinin çoğu günümüzün küresel çevre endişelerinden kaynaklanmaktaydı. 1 Çevre tarihi alanı, çevreyi koruma meseleleri üzerine kurulmuştur, ancak kapsamı daha genel, sosyal ve bilimsel tarihi içerecek şekilde genişlemiştir. Şehirler, nüfus veya sürdürülebilir kalkınma ile ilgilenebilir. Tarih dediğimizde daha geniş bir alan kapsanmaktadır ancak çevresel tarih belirli zaman ölçeklerine, coğrafi bölgelere veya ana temalara odaklanma eğilimindedir. Aynı zamanda bu alan hem beşeri bilimler hem de doğa bilimlerini geniş ölçüde kullanan güçlü multidisipliner bir konudur. Çevre tarihi konusu üç ana bileşene ayrılabilir.2 Birincisi, doğanın kendisi ve zaman içindeki değişimidir. Bu değişime insanında toprağa, suya ve atmosfere olan etkisinin sonuçlarıda dahildir, çünkü bu etkilerde doğayı değiştirmektedir. İnsanların Dünya'nın karası, suyu, atmosferi ve biyosferi üzerindeki fiziksel etkisini içerir. İkinci kategori, insanların doğayı nasıl kullandığı, artan nüfus, daha etkili teknoloji ve değişen üretim ve tüketim kalıplarının çevresel sonuçlarını içerir. Diğer önemli konular, göçebe avcı-toplayıcı topluluklardan neolitik devrimde yerleşik tarıma geçiş, sömürgeci genişleme ve yerleşmelerin etkileri ile endüstriyel ve teknolojik devrimlerin çevresel ve insani sonuçlarıdır. Son olarak, çevre tarihçileri insanların doğa hakkında nasıl düşündüklerini-tutumların, inançların ve değerlerin doğa ile etkileşimi, özellikle mit, din ve bilim şeklinde nasıl etkilediğini inceler. Değişen coğrafya, teknolojik ve sanayi hareketleriyle insan-doğa ilişkisi 20.yy da popüler bir konu haline gelmiştir. Bu alanda önemli çevre tarihçileri mevctuttur. Çevre tarihi tarihçiliğine büyük katkıları olan birkaç isim öne çıkmaktadır ; J. R. McNeill, Richard White ve J. Donald Hughes. Çevre tarihinin evrensel olarak kabul edilmiş bir tanımı yoktur. Genel anlamda, çevremizin neden böyle olduğunu ve insanlığın mevcut durumunu nasıl etkilediğini ve ileriye dönük sorunları açıklamaya çalışan bir tarih alanıdır. Donald Worster'ın yaygın olarak alıntılanan 1988 tanımı, çevre tarihini geçmişte insanların kültürleri ve çevre arasındaki ilişki olarak 1 1 MacEachern, Andrew, ve Turkel, Method and Meaning in Canadian Environmental History, s.xii. 2 Worster ve Crosby, The ends of the earth: perspectives on modern environmental history, s. 293.

Yayınevi linki aşağıdadır:
https://www.adaletyayinevi.com.tr/imar-idare-hukukunda-kazanilmis-hak-9786053006480

İdare hukuku bakımından kazanılmış hak konusunun daha çok yargının vermiş olduğu kararlar üzerinden değerlendirilme eğiliminde olunduğu gözlemlenmektedir. Ancak yargının vermiş olduğu kararlarda ise, kazanılmış hak kavramı ile pek de ilgisi olmayan durumların dahi, kazanılmış hak kapsamına alınabildiği, dolayısıyla yargı kararları aracılığı ile de kavramın somut olarak ortaya konulmasının mümkün olmadığı gözlenmektedir. Ayrıca yargının kazanılmış hakka dair verdiği kararın, en azından o karara konu olay bakımından hüküm ifade etmekle birlikte, diğer olaylar bakımından aynı yorumun yapılması halinde çıkmaza girilebildiği durumlara da rastlanılabilmektedir.

İmar hukuku gibi, eşya hukuku kurallarının ve terimlerinin etki ettiği bir alanda ise, kazanılmış hak konusunun daha da karmaşıklaştığı görülmektedir. Zirâ “mülkiyet hakkı” kavramının etki ettiği imar hukuku alanında uygulayıcıların/yorumcuların kazanılmış hak kavramına mülkiyet hakkının etkisinde kalarak yaklaşabildikleri gözlenmektedir. Dolayısıyla uygulamada farklı farklı kazanılmış hak durumları ile karşılaşılabilmektedir.

Bu durum ise, kazanılmış hakkın ne olduğunun “efradına câmî, ağyarına mânî” şekilde incelenmesini; neyin kazanılmış hak, neyin kazanılmamış hak olduğunun ortaya konulmasını gerekli kılmaktadır.

Bu maksatla genelde idare hukukunda özelde ise imar hukukunda kazanılmış hakkın var olup olmadığı, kazanılmış hak mevcut ise neyin kazanılmış hak, neyin kazanılmamış hak olduğu; kezâ imar idare hukukunda kazanılmış hak mevcut ise bu hakkın mahiyetinin, niteliğinin, fonksiyonlarının ve sonuçlarının ne şekilde tezâhür ettiği; kazanılmış hak mevcut değil ise, bu hâlde ne tür durumların ortaya çıktığı hususları çalışmada tahlil edilmeye gayret edilmiştir.

Jan Gehl'in "Cities for People" kitabı "İnsan için Kentler" ismi altında Koç Üniversitesi Yayınları'nca Türkçe olarak benim çevirimle yayınlandı. 
Jan Gehl's "Cities for People," my first cover-to-cover translation, is published as "İnsan için Kentler" in Turkish by Koç University Press

Malum Covid-19 salgını, iktidarca iyi yönetildiği varsayılan bir sanrıyla kamuoyunda kendine yer bulurken, paradigmanın iflası da çok gecikmeden gerçekleşti. Üstelik bu gündemi ekonomi politiğin penceresinden açıklama girişimleri, her zamanki “şimdi sırası mı” retoriğiyle çarpışadursun, iktidar bir yandan da doğa koruma alanlarının, korunan alanların yapılaşma kriterlerinin değiştirilmesi gibi hayati konuları da gündeme kurban etmedi (!). Evet, şimdi tam sırası… “Salgın zengin fakir ayırmıyor”, “Evde kal Türkiye” ve olmazsa olmaz milli şiarımız “Hepimiz aynı gemideyiz” yaklaşımının sahiciliği de samimiyeti de tartışılır. O zaman koroya şu soloyla cevap verelim, filler ve karıncalar da aynı ormanda; fakat filler sultanı ‘artık filsiniz’ deyince karıncalar fil olmadı. Karıncalar fil olmadığı gibi sakalını boyayan sarı sakallı karıncalar da kırmızı sakallı… Ve devamla bunların işbirlikçi hüdhüd kuşundan da dost olmadı… Ne ki kırmızı sakallı karıncaların bunu anlamaları için ironi bu ya önce fil olmaları gerekmekteydi.