Etiğe Giriş Etik Nedir? Bilimsel Araştırma Nedir? Bilimsel Araştırma Etiği Bilimsel Araştırmalarda Etik Dışı Davranışlar Bilimsel Araştırmada Etik İlkeler Tarihte Yaşanmış Örnekler Yaptırımlar Öneriler
Bu çalışmada, II. Dünya Savaşı’nda; Auschwitz, Dachau, Sachsenhausen, Natzweiler, Buchenwald ve Nuengamma Alman askeri toplama kamplarında başta SS Yüzbaşı Josef Mengele-ölüm meleği- gibi bilim insanlarının yaptığı deneyler bilim etiği... more
Bu çalışmada, II. Dünya Savaşı’nda; Auschwitz, Dachau, Sachsenhausen, Natzweiler, Buchenwald ve Nuengamma Alman askeri toplama kamplarında başta SS Yüzbaşı Josef Mengele-ölüm meleği- gibi bilim insanlarının yaptığı deneyler bilim etiği açısından tartışılmıştır. Bilim insanlarını bu tür ideolojik altyapılarla insan hayatına değer vermeden türlü işkence ve acılarla deneyler yapmaya iten sebeplere sorgulanmıştır. Dolayısıyla başka bir tartışma konusu ise bilim insanlarının, yaptığı keşiflerin ilk olarak neden askeri amaçlar için kullanılmasıdır.
Bilim bilinmeyene ulaşma arzusu ile ortaya çıkmaktadır. Bilgiye ulaşmayı gerçekleştiren bilim insanı ve sahip olduğu özellikler bilimsel süreç için önem arz etmektedir. Bilim insanın sahip olduğu bu özellikler bilimsel araştırma sürecini... more
Bilim bilinmeyene ulaşma arzusu ile ortaya çıkmaktadır. Bilgiye ulaşmayı gerçekleştiren bilim insanı ve sahip olduğu özellikler bilimsel süreç için önem arz etmektedir. Bilim insanın sahip olduğu bu özellikler bilimsel araştırma sürecini etkilemekte olup araştırma verilerine ve sonuçlarına yansımaktadır. Bu bakımdan bilim insanın hem bireysel olarak hem de araştırma sürecinde etik değerlere sahip olması gerekmektedir. Bu değerler bilimsel araştırmalarda bilim etiği kuralları olarak tanımlanmaktadır. Derleme türü olan bu çalışmada bilimsel araştırmaların oluşturulması, gözden geçirilmesi ve yayınlanması sırasında karşılaşılan etik dışı davranış türleri ve nedenleri ele alınmıştır. Bilim ve bilimin önemi ele alınarak bilim insanının sahip olması gereken özellikler belirtilmiş, bilim ve etik arasındaki ilişki irdelenerek bilim etiği hakkında bilgi verilmiştir. Bilimsel araştırma sürecinde bilim etiğine aykırı olan etik dışı davranış türleri ve nedenleri belirtilerek çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.
SNAD, sosyal ve beşerî bilimler alanında hazırlanan yayınlarda kullanılmak üzere Türkiye merkezli olarak geliştirilen akademik yazım ve kaynak gösterme sistemidir.
Çalışmam insan ve hayvan deneylerinin yararcılık bağlamında etik olup olmadıklarını tartışan nitelikte olup, deneylerin bilime olan katkısından da azda olsa bahsedecektir. Etik sözcüğünün kökeni ''ethos'' (Eski Yunancadan) yani karakter... more
Çalışmam insan ve hayvan deneylerinin yararcılık bağlamında etik olup olmadıklarını tartışan nitelikte olup, deneylerin bilime olan katkısından da azda olsa bahsedecektir. Etik sözcüğünün kökeni ''ethos'' (Eski Yunancadan) yani karakter ve huy anlamına gelmektedir. Günümüzde bu kavram bilimsel araştırmalar için kullanılmakta, bir araştırmanın etik olup olmadığına önem verilmekte hata bazı bildirgeler ile korunmaktadır. Etik konusu günümüzde ön plana çıkmış ve gerekli kurumlarca kontrol edilmektedir. Vladimir Demikhov yaptığı çift başlı köpek deneyi hayvan deneylerine etik açıdan zayıflığını gösteren bir örnektir daha sonra Alabama'da gerçekleştirilen frengi deneyi insan deneylerinde etikliğin nasıl unutulduğuna bir örnek olarak karşımıza çıkmıştır. Son olarak İllia Ivanov'un maymun insan deneyinde ise hem insan hem de hayvan deneylerinin birleştiğini ve işin etiklikten çıkarak sapkınlığa ulaştığını görmekteyiz. Bütün bu örnekleri düşündüğümüzde insan deneylerinin daha çok etiklik düzeyi olduğunu, hayvanlarında bilme daha çok katkı sağladığı ortaya çıkmaktadır Anahtar Kelimeler: Etik, İnsan deneyleri, hayvan deneyleri, Helsinki bildirgesi, verimlilik, İllia Ivanov, Vladimir Demikhov. İnsanların asırladır süren gelişim çabalarının en büyük rollerinde birini deney üstlenmiştir. İlk olarak cansız bedenleri ya da canlı hayvanlar ile başlayan bu serüven de, tıbbı amaçlı kadavra çalışmaları, fal amaçlı hayvanların kesilmesi(iç organ falıyla tedavi bir çeşit deneyden sayabiliriz) gibi çalışmalara yapılmaktaydı. Bu dönemlerde bunlar son derece doğal çalışmalar olarak görülmekteydi. İlerleyen yıllarda kadavra deneyleri (diseksiyon yolu ile insan anatomisi öğrenme) tıbbı açıdan bir gereksinim haline gelmeye başladı. Ancak yapılan viviseksiyon (kişi canlıyken yapılan kesip biçme) gizliden çalışmalar yapılsa da insan üzerinde yapılan viviseksiyon kabul edilmemektedir. Şayet hayvanlar için bu böyle değil çünkü o dönemde Rene Descartes gibi birçok insan hayvanın acı çekme bilincinin olmadığını düşünmektedir. Bu düşünceden kaynaklı olarak bu deneyler rahatça yapılmaktadır. İlerleyen dönemlerde bilimsel çalışmalarda aranan etik olma gereksinimi ve hayvan severlerin yaptığı atılımlar deneylerin yapılmasına tepki olarak ortaya çıkmıştır. İlk olarak etik sözcüğünün kökenine bakarsak ''ethos'' (Eski Yunancadan) yani karakter ve huy
Bu çalışma Doç. Dr. İsmail Hakkı KADI hocanın '' Tarih Araştırmalarında ve Yazımında Etik Meselesi''1adlı kitap bölümünün kısa bir özeti olarak hazırlanmıştır.
Bilimsel makalelerde kavramsal ve metodolojik calismalara iliskin hatalarla siklikla karsilasilmaktadir. Bu hatalarin temel nedeni bilimsel arastirma surecinin yeterince bilinmemesi ve istatistik tekniklerin yanlis kullanilmasidir.... more
Bilimsel makalelerde kavramsal ve metodolojik calismalara iliskin hatalarla siklikla karsilasilmaktadir. Bu hatalarin temel nedeni bilimsel arastirma surecinin yeterince bilinmemesi ve istatistik tekniklerin yanlis kullanilmasidir. Hatalarin ortadan kaldirilabilmesi ya da mumkun oldugunca azaltilabilmesi icin akademik dergilerde bilimsel yayinlarin sunumu, tasarim ve yontem sorunlari, calismalarda istatistigin kullanimi ve yapilan hatalar gibi konularda pek cok calisma yayinlanmaktadir. Bu calismanin amaci sosyal bilimler alanindaki bir arastirmaciya, bilimsel arastirma surecinde dikkat edilmesi gereken asamalar ve dogru istatistiksel tekniklerin secimi ile ilgili bilgiler vermektir. Ayrica calismada arastirmalarda siklikla kullanilan istatistiksel teknikler aciklanmis ve bu tekniklerde karsilasilan hatalara da deginilmistir
As'an'indispensable'part'of'today’s'daily'lives,'internet'is'a'determinant'in'many'areas'of'the'social' structure'from'familial'relations'and'friendships'to'production'and'consumption'habits'and'changes'... more
Bilimsel makalelerde kavramsal ve metodolojik çalışmalara ilişkin hatalarla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Bu hataların temel nedeni bilimsel araştırma sürecinin yeterince bilinmemesi ve istatistik tekniklerin yanlış kullanılmasıdır.... more
Bilimsel makalelerde kavramsal ve metodolojik çalışmalara ilişkin hatalarla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Bu hataların temel nedeni bilimsel araştırma sürecinin yeterince bilinmemesi ve istatistik tekniklerin yanlış kullanılmasıdır. Hataların ortadan kaldırılabilmesi ya da mümkün olduğun-ca azaltılabilmesi için akademik dergilerde bilimsel yayınların sunumu, tasarım ve yöntem sorunları, çalışmalarda istatistiğin kullanımı ve yapı-lan hatalar gibi konularda pek çok çalışma yayınlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı sosyal bilimler alanındaki bir araştırmacıya, bilimsel araştırma sürecinde dikkat edilmesi gereken aşamalar ve doğru istatistiksel tekniklerin seçimi ile ilgili bilgiler vermektir. Ayrıca çalışmada araştırmalarda sıklıkla kullanılan istatistiksel teknikler açıklanmış ve bu teknikler-de karşılaşılan hatalara da değinilmiştir.
