Dystopie

Özet: Son yıllarda sıkça duymaya başladığımız bir kavram olan 'İslamafobi' tarihsel boyutu olan bir gerçekliğe işaret eder. Kökeni haçlı seferlerine kadar uzanan İslam karşıtlığı, günümüzde ise 11 Eylül saldırılarından bu yana bir önyargının somutlaşmış hali olarak karşımıza çıkmaktadır. Batı'nın ötekileştirme tarihiyle paralellik gösteren İslamafobinin arkasında, kendini Müslüman olarak tanımlayan grupların yapmış olduğu terör eylemleriyle anılsa da emperyalizmin manipülasyonu gözden kaçmaktadır. Ülke içinde yaratılan terör ve daha ileri hali iç savaşın yol açmış olduğu zorunlu göç dalgası da Batılı insanda endişe yaratan ve önyargıyı kuvvetlendiren bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. İslamafobinin edebiyat dünyasına yansıma biçimi bulunulan konuma göre farklı biçimde olmaktadır. Burada ele alacağımız romanlardan Michel Houellebecq'in 'Dizçöküş' (Unterwerfung) başlıklı romanı olumsuz ütopya olarak adlandırabileceğimiz distopik bir özellik gösterir. Müslüman bir cumhurbaşkanının seçilmesi sonrası Fransa'da yaşanan değişimi işleyen eser, Batılı insanın gelecek korkusunu ifade eder. Ele alacağımız ikinci eser ise, ABD'de öğrenim hayatını önemli bir üniversitede sürdüren, ancak 11 Eylül sonrası insanların değişen tutumlarından rahatsız olarak memleketine geri dönen Pakistanlı bir gencin yaşadıklarını anlatır. Her iki eser farklı yola çıkış ve farklı sonuçlarıyla birbirine zıt bir dünya sunmaktadır. Biz de bu çalışmada öncelikle kavram olarak İslamafobiye değindikten sonra, her iki eserde ortaya çıkan durumu bireysel sonuçlarıyla tartışmak istiyoruz. Anahtar kelimeler: İslamafobi, distopi, Michael Houellebecq, Mohsin Hamid. A. Giriş: Batılı ülkelerin denizaşırı ülkeleri keşfetmelerinden ve keşfedilen yerlerin zorla dilini, dinini kan dökerek değiştirmelerinden bu yana yaklaşık 500 yıl geçmiş olmasına rağmen, bugün Batıfobi kavramı veya Batının yaptıklarını ifade eden başka bir kavram yoktur. Halbuki kapitalizmin tarihinin kanla yazıldığı gizli bir gerçek değildir. Günümüzde yaşananlar ise dış görünüş olarak biraz daha farklı görünüme sahiptir. Kolonyalist hareketin mutant bir biçimi olarak küreselleşme adı altında sermayeye sınırsız hareket alanı yaratan gelişmeler belirli bölgelerde bir hareketliliğe de yol açmıştır. Tam da 'öteki' kavramı yeniden tanımlanmaya, kadın hakları daha çok yankı uyandırmaya başlamışken ve kültürlerarası ilişkiler farklı düzlemde gündeme gelmişken, bunlara paralel olumsuz gelişmeler de önüne geçilemez boyuta erişmiştir. Savaşların biçim değiştirmesiyle doğru orantılı olarak özellikle 3. Dünya