Turkish Painting Art

kırılmaların ve çok boyutlu değişimlerin yaşandığı dönemdir. Toplumsal değişimleri sanat eserlerinden
takip etmek ve ‘sanat’ın kendisini kurmaca bir yansıma alanı olarak görmek de mümkündür. Sanat
eserlerinde ne kadar imalı bir yapı bulunursa bulunsun bu eserler ait olduğu zamanın ve toplumun
kaynaklığı olmadan okunamaz.
Sosyolojik açıdan yaşanan bütün değişimleri kendine özgü sınırlılıklarla karşılayan sanat, kimi
zaman bu sınırlılıkları ortadan kaldırmak isteyen ve farklı sanat alanlarını bir arada deneyen sanatçılar da
çıkarır. Bu tür sanatçılar, çoğunlukla toplum merkezli düşünen ve kültürlerarası ilişkinin sosyolojik
boyutlarını, derinliğini artıran çalışmalarla karşımıza çıkar.
Fırçası ve kalemiyle özgünlüğünü ve kendine özgülüğünü kanıtlamış alaylı sanatçılardan biridir,
İbrahim Balaban. Biyografisinden izleri ve gündelik yaşamın değişen pratiklerini yansıttığı eserlerinin
hemen hepsinde toplumsal değişimlere ve bu değişimlerin yarattığı sorunlara mesafeli
durulamayacağının altını çizmiştir, adeta. Şifahi kültür ortamının büyüttüğü hatta ilham verdiği sanatçı,
resim ve romanlarında özelde Anadolu kadını genelde Anadolu insanının yaşamından kareleri bazen bir
fotoğrafçı gerçekçiliğiyle kimi zaman da aydın sorumluluğunu taşıyan eleştirel bir tavırla dile getirmiştir.
Balaban’ın hiçbir zaman değişmeyen Anadolu merkezli ve toplumcu bakışı mitolojik kaynaklara
yönelmesiyle derinlik kazanır. Başlangıçta köy yaşamındaki yoksulluğu resmeden sanatçı zamanla
destanlara, halk inançlarına ve kahramanlarına, mitolojiye yönelmiştir. Göç, kent ve yaşam mücadelesi,
demokrasi gibi tecrübelere de değinen sanatçının kendine özgülüğünü sağlayan önemli harçlardan biri de
gösterdiği toplumsal duyarlılıktır.
Bu bildiride İbrahim Balaban’ın resimleri ve edebi eserleri toplumsal duyarlılık, değerler ve
sosyolojik değişim bağlamında incelenecektir.

Post-republic period was the times that important advances, fractures and changes in
multidimensional have been lived in sociological terms directly in art field. Follow to sociological
changes from the artworks and seeing the art itself as a fictional reflection field is also possible.
Although artworks have allusive structure, these works cannot be read without originating from society
and time which they belong.
The art which meets the all changes from sociological perspective with idiocratical limitations
sometimes gives birth of the artists who want to break these limitations and gathers together different art
fields. These kinds of artists mostly meet with us by the artworks which think society based, investigate
sociological levels and increase depths of interdisciplinary relationships.
Ibrahim Balaban, he is one of artist who proves his originality and individuality by his pen and
brush. So to say, he highlights that one cannot stand aloof from sociological changes and created
problems by these changes in almost his all works which reflects marks from his biography and daily
lives changing practices. The artist who oral culture environment grows up express shots from generally
Anatolian human lives especially Anatolian women’s sometimes with the realism of a photographer,
sometimes with a critical behavior which carries an highbrow responsibility in his novels and pictures.
Balaban’s Anatolian based and sociological view which never changes gains the depth by his tending to
mythological resources. The artist, who draws the poverty in village life in the beginning, heads forsagas, public beliefs and heroes and mythology in time. One of the important mortars which provide
individuality of the artist who also mentions about the migration, mythology, city and life challenge is
his sociological susceptibility.
In this notice, pictures, literary works of Ibrahim Balaban will be studied in the context of
susceptibility, values and sociological changes.

Bu çalışmanın amacı, Hofmann ve Belling öğretisinin Türk Plastik sanatlarına yansımalarını irdelemek ve söz konusu öğretinin bu öğretiden geçen Türk sanatçıları üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bunun için, konuyla ilgili kitaplara, sergi kataloglarına, makalelere, yayımlanmış bildirilere, internet kaynaklarına ve söyleşi türünde kaynaklara başvurulmuş; elde edilen bilgiler derlenerek analiz-sentez yöntemi ile kaleme alınmıştır. Ulaşılan bilgiler ışığında temel bulgu, Hofmann ve Belling öğretisinin Türk plastik sanatlarının modernleşmesi sürecinde, modernleşme itkisini sağlaması bakımından büyük önem taşıdığı olmuştur. Çalışmanın girişinde Türkiye ile Almanya ve Alman sanatçılarla ilişkilerden, sonraki bölümde ise Cumhuriyet öncesi sanat ortamından kısaca bahsedilmiştir. Çalışmanın ana ekseninde, Cumhuriyet'in ilk yıllarından başlayarak, Münih'te Hofmann'ın okuluna devam eden Türk ressamlarının, yurda döndüklerinde modern resim dilini, Türk resmine hangi koşullar altında ve nasıl getirdikleri tartışılmıştır. Heykel alanında ise Akademi Reformu ile Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Şubesi başına getirilen Belling’in Akademi öğrencileri üzerindeki etkisi, Türk heykelinde modernleşme ve sonrasında da soyutlamanın yolunu açan öğretisi, örnekler üzerinden aktarılmıştır.

Özet Kadınları sosyal yaşamın dışında bırakan geleneksel yapı Batılılaşmayla kırılırken kadınlar öne çıkarak değişimin simgesi haline gelmiştir. Resim sanatı da bu süreçte Batılı biçim ve teknikler doğrultusunda değişmekte, temsil ettikleri farklılaşmaktadır. Ya-şamı evinde geçen kadınlar, erken dönem Türk resminde de çoğunlukla kapalı mekânda temsil edilmişlerdir. Kadınların kamusal alandaki varlığı artarken, resim sanatında da kadın figürünün temsilinde bir değişimin olup olmadığı önemli bir sorunsaldır. Ça-lışmanın amacı, Türk resminde kadın imgesini vurgulamak ve toplumsal anlamda kamusallığın oluşumunda bu imgenin önemine dikkat çekmektir. Çalışmada, 20. yüzyılın ilk yıllarında Türk toplumunda kamusallaşma yönündeki değişim, Jürgen Habermas'ın kamusal alan tanımı doğrultusunda ele alınmış, erken Türk resminden seçilen, kadın figürünün kamusal alanda temsil edildiği resim örneklerinin incelenmesiyle eser analizi yöntemine başvurulmuştur. Araştırmanın sonucunda kamusal alanı temsil eden re-sim örneklerinin Batılılaşma ile değişen sokak yaşamını belgelemenin ötesinde olduğu, modern yaşamın simgesi olarak görülen kadın figürü ile amaçlanan modernleşmeye uygun sahnelerin yaratıldığı görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Osmanlı Devleti, Batılılaşma, kamusal alan, Türk resmi, kadın imgesi The Importance of the Image of Women in Construction of the Public Sphere in Western Style Turkish Painting Abstract As the traditional structure marginalizing women has been broken with Westernization in late Ottoman Period, women have stepped forth to become symbols of change. Meanwhile, the art of painting has been changing along the lines of western forms and techniques, and its representations begin to differentiate. Spending most of her time in the household, the women in early era Turkish painting are often depicted indoors. However, while women's presence in the public sphere increase; it's an important question as to whether there are any changes in the representation of the female figure in the art of painting. The purpose of this work is to emphasize the image of women and to draw attention to its importance in construction of the public in a social sense. In this essay, the changing of Turkish public life in the first years of 20th century was being taken in accordance with Jürgen Habermas's theory of public sphere. The research is preferred to image analysis get through a view of the selected works which represent of women in public sphere. The research finds that the images representing the public sphere are beyond documenting the changing street life as a result of Westernization, also the image of women as the symbol of modern life is used to create modern scenes.

[TR] Modern Türk resim Sanatı 19. yüzyılda sanat eğitimi almak üzere Avrupa'ya gönderilen asker mühendislerin ülkeye geri dönmeleri ve Batılı tarzda sanat eseri üretmeleri ile başlamıştır. 20. Yüzyılla birlikte bu anlayış devam etmiş ve modern dönemde ardı sıra ortaya çıkan sanat akımlarının etkileri de Türk resim sanatında uyarlamadan öteye gidememiştir. Çağın toplumsal, kültürel ve düşünsel yapısına paralel bir şekilde gelişen modern sanat anlayışı, geçmişinin izlerini de üzerinde taşımaktadır. Buna karşın, erken dönem Türk resim sanatının Batıdan etkilenişi, tüm bu iç dinamiklerden yoksun bir şekilde, yüzeysel düzlemde gerçekleşmiştir. Dolayısıyla Türk sanatı için özgünlük sorunu tartışmaya açık bir konu haline dönüşmüştür. Ancak dada hareketinden sonra Breton'un öncülüğünde ortaya çıkan sürrealizmin sanatçıyı yönlendirdiği sınırsız düşellik, sürrealizmin etkisinde kalan Türk sanatçılara kendi değerlerine yönelme olanağı sunmuş ve fantastik bir dünyanın kapılarını aralatmıştır. Bu kapsamda, psikanalizin konusu olan bilinçaltı ve rüyaların izlerini taşıyan sürrealizmin Türk resim sanatına olan etkilerinin incelenmesi, Türkiye'deki fantastik içerikli resim anlayışının kökenlerine dair ipuçları da sunmaktadır. [EN] Turkish painting began with the return of military engineers who were sent to Europe to study art in the 19th century and produce artworks in western style. This understanding continued with the 20th century and the effects of the art movements that emerged in the modern period did not go beyond the adaptation in the Turkish painting. The understanding of modern art, which develops in parallel with the social, cultural and intellectual structure of the age, carries the traces of the past. On the other hand, the influence of early Turkish painting from the west, has been realized in a superficial plane, lacking all these internal dynamics. Therefore, the issue of originality for Turkish art has become a subject open to debate. However, after the dada movement the unlimited imaginariness that surrealism directs artists emerged under the leadership of Breton have offered the opportunity to Turkish artists who are under the influence of surrealism to turn their own values and have opened the doors of a fantastic world. In this context, the investigation of the effects of surrealism on the art of Turkish painting, which has the traces of psychoanalysis and subconscious and dreams, gives some clues about the origins of fantastic painting in Turkey.

World War I, which started in 1914, not only had an effect on the territorial integrity of the Ottoman Empire but also had deep influences on Turkish people both sociologically and economically. Even though the war had many negative effects on its territory, it also caused our country to sprout in a new artistic formation. Galatasaray Exhibitions, which started to open since 1916 with the support of the Caliph Abdülmecit, is a valuable artistic product of this war environment. Both artistic anxiety and works produced according to the political agenda of the country are exhibited in exhibition halls at the same time. In this context, even a “War Paintings Exhibition” is held with the aim of showing the heroism of the Turkish people and the army to their European allies and intimidating their enemies.
Even though the World War I ended in 1918, it actually lasted until the proclamation of The Repuclic of Turkey on October 29 in 1923. It was troublesome war of existence for all the kids, women, men and olders. There were many heroic and legendary events during the independence war of Anatolia which deeply affected the Turkish artists and painters of the era who expressed witnessed occasions in their paintings.
War is perhaps the most desperate environment for art and the artist. However, Turkish painters colored this gloomy, chaotic atmosphere on their canvases, trying to win the likes of politicians and art lovers. In this context, the relationship between war, politics and art will be revealed in the light of exhibitions between 1916 and 1923 and the periodicals about them.
Keywords: World War I, Art History, Galatasaray Exhibitions, Turkish Painting, Art and Politics

Öz Yüzyıllardır Doğu ve Batı birbirinin kültüründen, biliminden ve teknolojisinden etkilenmiştir. Ancak sanatsal alandaki Doğu-Batı etkileşimi, ardından kültürel diyaloğu da beraberinde getirmiştir. Bu noktada gelecek nesillere yaşanılan toprakların kültürünü anlatmak ve tarihi gün yüzüne çıkartmak açısından sanatçılara da büyük iş düşmektedir. Önder Aydın, bu topraklarda var olmuş medeniyetlerin savaşlarını, inançlarını, kültürlerini sanat eserlerine yansıtarak farkındalık yaratmaktadır. Bu açıdan sanatçıyı, eserlerini ve sanata bakış açısını yansıtmak önem teşkil etmektedir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışmaları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri sanatçının eserlerinden hareketle yarı yapılandırılmış görüşme formu ve literatür taraması ile elde edilmiştir. Görüşme formu 20 soru ile gerçekleştirilmiştir. Literatür taraması ve araştırmacı tarafından oluşturulan açık uçlu yarı yapılandırılmış sorulara sanatçının verdiği yanıtlar betimsel analiz ile yorumlanmıştır. Araştırmada sanatçının, genellikle mitolojik ve tarihsel konuları eserlerinde mozaik ve yağlı boya tekniğini kullanarak iki boyutlu olarak yansıttığı; tarihi öneme sahip kültürel değer taşıyan eserleri çağdaş bir dille yorumlayarak kültürel miras konusunda toplumsal farkındalığı arttırdığı ve bu çalışmalarla ulusal ve uluslararası düzeyde bilinç yaratarak katkıda bulunduğu; Anadolu kültürel miraslarını tıpkı basımlarla değil sanat eserleri ile ve özgün bir sanatsal üslupla yaşattığı sonucuna varılmıştır.

Özet Osmanlı'da Saray, sanatın maddî ve manevî olarak beslendiği en büyük kaynaktır. Bunu hem kurumsal olarak, hem de bireysel olarak üretilen yapıtların ışığında rahatlıkla söylemek mümkün. Osmanlı Sarayı, sadece yetişmiş bir sanatçı ya da mimar topluluğu üzerinden sanatsal üretimi sürdürmemiş, kurduğu okullarda yetişen nitelikli ve sanatçı kimliğine sahip erkândan da azami şekilde faydalanmıştır. Said Efendi ve Tevfi k Paşa'da Osmanlı Devletinin en önemli okulu Enderun Mektebi'nde yetişmiş ve sanatsal üretimleri ile Saray'ın dikkatini çekmiş iki seçkin örnektir. Abstract In The Ottoman Empire, The Palace was the biggest source for nourishing the art both pecuniarily and morally. It is very easy to say this in the light of the art works that were produced both institutionally and individualy. The Ottoman Palace, has pursued the artistic production not only through an educated artist or architect ensemble, but also utterly took advantage of qualifi ed and artistic people that were trained in the schools it has established. Said Efendi and Tevfi k Pascha are outstanding examples of people who are trained in Enderun Mektebi, which is the most important school of Ottoman Empire, and have been noted by The Palace with their artistic productions.

Osmanlı Devleti’nde resim sanatına ilginin, 1873 yılında (Şeker) Ahmet Ali Paşa tarafından açılacak olan ilk sergiye kadar, saray duvarları içine hapsolduğunu söyleyebiliriz. Resim sanatına toplumsal ilginin artışına kaynaklık edecek olan bu ilk
karma sergiyi 1875’te ikincisi takip eder. Ardından 1883 Mart’ında eğitim hayatına başlayan Sanayi-i Nefise Mektebi’nde yılsonu gerçekleştirilen öğrenci sergileri ile hız kazanır. 1800 yılının son 10 yılında ABC (Elifba) kulübü üyeleri tarafından
açılan birkaç sergi ile hem çeşitlenir hem de resme olan ilginin artmasına neden olur. İstanbul’un yoğun olarak yabancı ve gayri Müslümlerin nüfusunu barındıran semti Beyoğlu’nun/Pera’nın entelektüelleri, 1900 yılı başından itibaren üç büyük
boyutlu sergi ile harekete ciddi momentum kazandırır. 1901, 1902 ve 1903 yılında gerçekleştirilen üç sergi ile Paris’in büyük salonlarında gerçekleştirilen devasa organizasyonlara duyulan özlemin giderilmesine çalışılır. İlk iki serginin sanatseverlerin
ruhunda ve gözlerinde yarattığı olumlu havanın, 1903’te gerçekleştirilen son serginin arifesinde tersine döndüğü açıktır. İlk iki sergideki güçlü ressam kadrosundan yaklaşık 20 kadar ressamın iştirak etmemesi, sergi kalitesi üzerinde onarılması güç
bir iz bırakır. Daha önceden sanat dünyasında ismi duyulmamış kişilerin eserlerinin sergilenmesi yadırganır. Son iki yıldır İstanbul’un en büyük sanat etkinliği olan Beyoğlu/Pera sergilerinin üçüncüsü, “resim sergisi” kimliğinden çıkarak, “resim
pazarı”na dönüştüğü eleştirisine uğrar. Bir tarafında II. Abdülhamit’in saray ressamı Fausto Zonaro ve dostları, diğer tarafta ise Leonardo De Mango, Philippe Bello ve Josep Warnia-Zarzecki olan iki grup arasında yaşandığı iddia edilen tatsız olay. Olayın
yankıları sanat camiasında günden güne büyür. Dönemin Osmanlısında hatırı sayılır bir üne sahip ressamları arasında başlayan muhtemelen geçmişi daha eski olan- derin çatlak, giderek kapanmaz bir yaraya dönüşür. Su yüzüne çıkan tüm bu sorunlar
iyileşmez bir yaraya dönüşür ve 1903 Beyoğlu/Pera resim sergisi bu etkinliğin/konseptin sonuncusu olur.