Resim

İnsan, cinsiyet açısından değerlendirildiğinde farklı biyolojik ve fizyolojik özelliklere sahiptir. Bu farklılık; zamana, topluma, dini inançlara ve kültürel farklılıklara göre cinsiyet algısına anlam kazandırmaktadır. Belirli ölçütlere göre değişen cinsiyet algısı; özellikle yaşam şartlarının değişmesi, erkeğin doğum üzerindeki etkisinin fark edilmesi, dini inançların değişmesi ve kültürel değişimlerin meydana gelmesiyle, kadının lehine olan algı erkeğin eline geçmiştir. Ataerkil dönemin başlamasıyla kadın, ikinci plana itilmiş ve bu durum kadının duygusal deformasyona uğramasına sebep olmuştur.
Bilişsel anlamda birbirinden farklı olan kadın ile erkek, bu farklılık sebebiyle duygu yoğunluğu bakımından da değişiklik göstermektedir. Bilimsel çalışmalarla desteklenen bilişsel farklılıklar, kadın ile erkek arasındaki duygu tezatlığını ortaya koyarak, kadının erkeğe göre daha duygusal bir canlı olduğunu kanıtlamaktadır. Dolayısıyla; sevinç, coşku, hüzün, korku, vb. gibi duygu türlerini daha yoğun yaşayan kadın, bu duyguların etkisini daha fazla hissetmektedir.
Duygusal yapıya sahip olan kadın, uzun bir süre sanatın içinde sadece imge olarak yer almıştır. Her dönemde farklı bir temayla işlenen kadın imgesi, genellikle cinsel bir metaa olarak yansıtılmıştır. Duygusal deformasyona uğrayan kadın, hem sanatta hem de sosyal hayatta var olmak için çaba sarf etmiş ve bu çaba sonucunda önemli bir ivme kazanmıştır. Fakat her toplumda olduğu gibi kadına yüklenen sorumluluklar, kadın üzerinde negatif bir duygu durumu yaratmıştır. Bu çalışma kadının duygusal yönünü ön plana çıkarma açısından önem arz etmektedir. Toplumda var olan olumsuz algının, kadında beliren negatif duygu yoğunluğunu yansıtması, çalışmanın amacını belirlemektedir.  Bu çalışmada; bir taraftan Feminist sanatçıların ele aldığı, diğer taraftan erkek sanatçıların ele aldığı kadın imgeleri incelenerek, kadının sanat tarihinde duygusal açıdan nasıl yansıtıldığı aktarılmıştır. Çalışma; uygulamalarla desteklenerek, literatür taraması yapılmış, aynı zamanda kavramsal olarak ele alınan kadın imgesi, hem sanatsal hem de toplumsal açıdan duygusal bir canlı olduğu gerçeğine vurgu yapılmıştır.

Yazının icat ediliş sürecinde görsellikten yararlanılmıştır. Nesne ve durumlar görüldükleri şekilde yüzeylere çizilerek sembolleşmeye başlamış, zaman içinde yalınlaşarak işaretlere dönüşmüştür. Resimyazıdan sesyazıya geçilene dek görselliğin yazı üzerindeki etkisi farklı coğrafya ve kültürlerde hakimiyetini korumuştur. Günümüzde görsel imge ve yazı birbirinden ayrı tutulsa da aralarındaki etkileşim devam etmektedir. Bu etkileşim özellikle sanatta görülmektedir. Somut ve görsel şiirler, edebiyat ve resim sanatlarının etkileşim halinde olduğu
disiplinler arası eserlerdir. Harf, hece ve/veya sözcüklerin görsel algılamaya hitap edecek şekilde yerleştirildiği ve plastik elemanlara dönüştüğü bu şiirler; yazı unsurlarının görsel imgeye dönüşmesine dayanmaktadır. Şiirde biçimsel görsellik arayışı milattan önceki çağlara dayanır. Ancak somut şiirin bir akım olarak ortaya çıkışı, 1950’li yıllarda olmuştur. Diğer sanat hareketleri gibi somut şiir akımı da İkinci Dünya Savaşı’nın ardından, bir dönüşüm ve yenilik arayışı olarak birçok farklı ülkede yakın zamanlarda örneklerine rastlanılan bir türdür. Somut şiirlere daha sonra benzer bir tür olan görsel şiirler eklenmiştir. Somut ve görsel şiirlerde anlam ve biçim neredeyse eşit derecede önemlidir. Hatta kimi zaman biçim, anlamın önüne geçebilmektedir. Bu türler, okurun eserle
görsel temas kurmasının amaçlandığı çok boyutlu ve etkileşime açık eserlerdir. Çalışmada, somut ve görsel şiirlerin ortaya çıkışı ve gelişimi; ilk örnekleri ve güncel çalışmalar üzerinden anlatılarak resim ve edebiyat sanatları arasında kurdukları etkileşim incelenmiştir.

[TR] Gerçekliği insan gözünden bağımsız bir şekilde aktarma isteği Camera Obscura'dan hareketle fotoğraflama tekniklerinde birçok gelişime neden olmuş, görüntü-lerin kısa bir zaman diliminde yüzeye aktarımıyla göz ardı edilen gerçekler gün yüzüne çıkmaya başlamıştır. Fotoğraflama tekniklerinde kat edilen yol fotoğrafı güvenilir bir kaynak haline getirirken, üst düzey bir yetenekle eş değer tutulan ressamlık fotoğraf makinesinin yaygınlaşmasıyla, değerini günden güne yitirmeye başlamıştır. Yaşanılan bu var olma mücadelesinde kimi sanatçılar yeni arayışlara yönelmiş, kimisi de fotoğrafı bir ilham kaynağı olarak sanata yön verebilecek bir teknik olarak kabul etmiştir. Özellikle 19. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren Empresyonist ve Post-Empresyonistler tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlanan fotoğraf, hem erişimi güç olan sahnelerin ele alınışı hem de çalışmanın ön eskizini oluşturması bakımından sanatçılara çeşitli avantajlar sağlamıştır. Bununla birlikte, resimlerinde fotoğrafı veri kaynağı olarak kullanan sanatçılar objektiften yansıyan gerçekliği kendi bakış açısına göre yorumlama fırsatı bulmuş bu yaklaşım da resim sanatında yeni biçimlerin gün yüzüne çıkışını sağlamıştır. [EN] The desire to convey reality independently of the human eye has been caused many developments in photography techniques with reference to Camera Obscura and the facts that transfering images to the surface in a short period of time the ignorant facts have begun to come to light. While the distance covered in photography techniques makes photography a reliable source, the artist who is kept equal to a high level talent, has begun to lose its value from day to day with the spread of photography. In this struggle for existence, some artists have turned to new quests and others have accepted photography as a technique that can direct art as an inspiration source. Especially since the second half of the nineteenth century, the photograph which has been intensely used by impressionist and artistic impressionists has provided various advantages to the artists in terms of both handling the hard-to-reach scenes and creating the preliminary sketch of the works. However, artists who use photography as a source of data in their paintings have been able to assest the reality reflected from the camera lens in terms of their own viewpoint, and this approach has enabled the emergence of new forms in painting.

RENK KAVRAMI VE NOKTACILAR (PUANTİLİZM)
THE CONCEPT OF COLOR AND POINTLESSNESS
Selcan KALIN
Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanatta Yeterlilik (Doktora) Öğrencisi
Ahmet HARMANCİ
Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanatta Yeterlilik (Doktora) Öğrencisi
ÖZET
Bilim, sanat ve felsefenin yanı sıra evrensel bir dile sahip olan renk, birçok alanın araştırma konusu
olarak incelenmiştir. Antik Yunandan itibaren renklere duyulan ilgi doğrudan göz yapısı ve görme ile
ilişkilendirerek değerlendirirken Rönesans’a gelindiğinde ise rengin kimyası ile ilgili çalışmalar ağırlık
kazanmıştır. Çeşitli renk teorileri ile sanatçılara ve sanata etki eden renk araştırmaları, ana ve ara
renklerin belirlenmesi üzerinden değerlendirilerek sunulmuştur. Çalışmada renk kavramından yola
çıkarak rengin sanatsal değerlendirilmesi üzerine yapılan bilimsel verilere vurgu yapılmış ve bunun
sonucunda ileri sürülen teoriler ile renk kavramı açıklanmıştır. Empresyonizm (İzlenimcilik) de
doğrudan ele alınan renk, konu ve biçimi ikinci plana iterek sanat tarihindeki kırılma noktalarından
birini oluşturmuştur. Gün içerisindeki ışık ile farklılaşan doğadaki rengin anlık değişimini yakalamaya
amaçlayan Empresyonistler, atölye dışına çıkarak günün farklı saatlerinde farklı tayf değerlerine sahip
olan gün ışığını aktarmaya çalışmışlardır. Empresyonizmin etkilerini devam ettiren Noktacılar
(Puantilizm) ise renkleri daha çok göz yapısı ile ilişkili olarak optik açıdan değerlendirmişlerdir.
Renkler üzerinde bilimsel yaklaşım sergileyen noktacılar, empresyonistlerden farklı olarak
çalışmalarını atölye ortamında tamamlamışlardır. Bu kapsam içerisinde ele alınan çalışma, rengin
tarihsel süreci, renk teorileri ve rengin temel ilkelerinden yola çıkarak resim sanatında kırılma
noktalarından olan empresyonizm ve noktacılık akımları üzerinde değerlendirmede bulunulmuştur.
Anahtar kelimeler: Renk, Renk Teorileri, Empresyonizm (İzlenimcilik), Puantilizm (Noktacılık)
ABSTRACT
In addition to science, art and philosophy, color, which has a universal language, has been studied as
a subject of research in many fields. From ancient Greece, the interest in Colors was directly related to
the eye structure and vision, and when it came to the Renaissance, studies on the chemistry of color
gained weight. Various color theories and color studies that influence artists and art are evaluated
through the determination of the main and intermediate colors. The aim of the study was to emphasize
the scientific data on the artistic evaluation of color based on the concept of color and to explain the
theory and color concept. . Impressionism has also formed one of the breaking points in the history of
art by pushing the color, subject and form dealt directly with to the second background. The
Impressionists, who aimed to capture the instant change of color in nature that differs from the light
during the day, went out of the workshop and tried to convey the light of day with different spectral
values at different times of the day The points that continue the effects of Impressionism (Puantilism)
have evaluated the colors more optically related to the structure of the eye. The point-makers who
exhibited a scientific approach on Colors have completed their work in the workshop, unlike
Impressionists. The study covered the historical process of color, color theories and the basic principles
of color based on the Impressionism and point currents, which are refractive points in art of painting
Keywords: Color, Color Theories, Impressionism, Pointlessness

ÖZET Yaşamın devamı için diğer temel ihtiyaçlara nazaran daha elzem olan yeme-içme faaliyeti, bu önemine ilave olarak, (tarihsel süreçte) kültür ve medeniyet olgularının oluşmasına etki edecek pek çok gelişime de zemin hazırlamıştır. İnsanlık hatta dünya yaşamının geri kalanı kadar eski olan yeme-içme faaliyetinin ve sanat ile olan ilişkisi, Paleolitik Dönem'den günümüze çeşitli kırılmalar, dönüşümler ve değişimler yaşamıştır. Yakın Çağ'dan günümüze kadar ki evre, bu gelişim ve değişim seyri içerisinde önemli bir zaman aralığıdır. Fransız İhtilali ile Sanayi Devrimini hazırlayan şartlar ve bu devrim-ihtilalin neticeleri, batıda birbirine tepki olarak oluşmuş sanat akımlarının doğmasına neden olmuştur. Resim sanatında objeden süjeye geçiş süreci ile akabinde cereyan eden ve avangard olarak adlandırılan 20. yüzyıl akımları ise farklı sanat anlayışlarının doğmasına zemin hazırlamıştır. Batıda, 20. yüzyıl başlarında eş zamanlı olarak görülmeye başlanan bu reaksiyonlarda, 1960'lar sonrasındaki değişim-dönüşümün gerçekleşmesine imkân tanımıştır. Makalede, pek çok belirleyicinin etkisiyle oluşan bu üç yüz yıllık süreçte, klasik, modern ve postmodern terimleri içerisinde, batı sanatındaki yeme-içme temalı resimlerin değişimi ve evrimi ele alınmaya çalışılmıştır. Metinde, tüm dönemlere ait eserlerden oluşan bir kataloglama değil, gelişim, değişim ve neden-sonuç ilişkisi merkezli bir ele alış biçimi benimsenmiş ve bol sayıda seçme örnek çalışma, hem anlatımı desteklemek hem de ifade edilmeye çalışılan gelişim ve değişimi daha net şekilde vurgulamak için kullanılmıştır.

Özet Bu çalışmada, resim yapmanın ve bulundurmanın yasak oluşuna dair delil gösterilen hadisler ve bunlara ilişkin yapılan fıkhî yorumlar ele alınacaktır. Bu bağlamda söz konusu rivayetlerdeki yasaklamanın kerahet mi yoksa haramlık mı ifade ettiği, yasaklamanın mutlak mı yoksa belli kayıtlamalara mebni mi olduğu sorularına cevap bulunmaya çalışılacaktır. Son olarak da söz konusu yasak algısının pratik yaşamdaki karşılığını görmek adına Osmanlı devletindeki sanat faaliyetlerinin resim yasağından nasıl etkilendiğini tespit edilecektir. Giriş: Tarihi bir vakıadır ki Hz. Muhammed'in peygamber gönderildiği Arap toplumu, dini yaşantı olarak putperest inanca sahip bir toplumdu. Tıpkı diğer peygamberler gibi Hz. Muhammed de risâlet görevi süresince toplumu bu putperest inançtan kurtarmak ve tevhit inancını hâkim kılmak için çaba sarf etmiştir. Bu sebepledir ki Şari' uzun mücadeleler sonunda inanların kalplerine yerleşmiş olan tevhit inancını sarsacak ve inananları önceki şirk üzere olan yaşantılarına döndürebilecek hususlarda meşru olmasına rağmen bazı uyarı ve yasaklamalarda bulunmuştur. Bunlardan birisi İslam'ın ilk yıllarında getirilen ve sonra kaldırılan kabir ziyaretine ilişkin yasaktır. Peygamberin vermiş olduğu tevhit mücadelesine zarar verecek mahiyette ve putperestliği çağrıştıracak şekilde gerçekleştirilen bu ziyaretlerin en azından insanların kalplerine tevhit inancı yerleşinceye kadar yasaklanması gerekli görüldüğü için yasak getirilmişti. Yasaklamayı gerekli kılan durum hükümsüz kalıncaya yani insanlar meşru ölçüler içerisinde mezarları ziyaret etmeyi öğreninceye kadar bu yasak devam etmiştir. söz konusu durumun değişmesi ile " Size kabir ziyaretini yasaklamıştım. Artık şimdi ziyaret edin " (Müslim, Cenâiz, 106) hadisiyle bu yasak kaldırılmıştır. Usûlü fıkıhta haramlar, yasaklanan şeyin özü itibariyle çirkin olup olmamasına göre ikiye ayrılır. Özünden kaynaklanan bir mefsedet sebebiyle Şâri'nin bir fiili yasaklamasına haram lizâtihi denir. Buna mukabil bir iş, özü itibariyle meşru olup da ona tutunan arızî bir sebeplerle yasaklanırsa buna da haram ligayrihî denir (Zuhayli, 2014: 141). Zatı necis olanın, bu durumdan soyutlanması mümkün olmayacağı için her dönem ve koşulda yasak olarak kalmaya devam edecektir. Ancak özü temiz olmakla birlikte haricî sebeplere binaen getirilen yasaklamalarda yasağın geçerliliği, yasaklamayı gerekli kılan arızî mefsedetin varlığına mebni olarak devam edecektir. Söz konusu sebebin kalkması ya da değişmesi ile yasak hükmü de bundan etkilenecektir. İslam toplumlarında yaygın olan genel kanaat, resmin zatında yer alan bir mefsedet sebebiyle haram kılındığı yönündedir. Şayet resim özü itibariyle bir kötülük içeriyorsa söz konusu yasağın resmin bulunduğu her ortam için devamlılığını sürdürmesi beklenir. Ancak mezar ziyaretlerine getirilen yasaklamada olduğu gibi resim yasağında da tevhit inancına zarar verebilecek bazı harici alışkanlıklar etkili olmuşsa, bu arızi sebeplerin kalkması ya değişmesi ile yasak hükmü de değişecektir. Biz bu çalışmada söz konusu yasağa ilişkin rivayetleri bu çerçevede ele almaya çalışacağız. RESME DAİR NAKLEDİLEN RİVAYETLER 1. Meleklerin, Suret Bulunan Eve Girmediklerine Bildiren Rivayetler Resmin haram olduğuna dair kaynak gösterilen rivayetlerin başında meleklerin resim bulunan eve girmediklerini haber veren rivayetler gelir. Bu rivayetlerin bir kısmında bizzat vahiy meleği Cebrail (a.s), meleklerin resim bulunan eve girmediklerini haber verirken bir kısmında Hz. Peygamber, evde bulunan bazı resimler sebebiyle eşi Hz. Âişe'yi uyarmakta meleklerin bu sebeple eve gelmeyeceklerini haber vermektedir. İlk grupta yer alan hadisler bazı ilave ve eksiltmelerin olduğu farklı metinlerle rivayet edilmiştir. Ayrıntılardan en uzak olan rivayet Buhârî'de geçen şu hadistir: İbn Ömer (r.a)'dan nakille Hz. Aişe'nin şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir; ''Cebrail (a.s) Resulüllah (s.a.v)'e geleceğini vaad etmişti. Fakat gecikince Resulüllah (s.a.v)'e beklemek ağır gelmiş ve dışarı çıkmıştı. Hemen 1 Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü, forhan@cu.edu.tr 29

kırılmaların ve çok boyutlu değişimlerin yaşandığı dönemdir. Toplumsal değişimleri sanat eserlerinden
takip etmek ve ‘sanat’ın kendisini kurmaca bir yansıma alanı olarak görmek de mümkündür. Sanat
eserlerinde ne kadar imalı bir yapı bulunursa bulunsun bu eserler ait olduğu zamanın ve toplumun
kaynaklığı olmadan okunamaz.
Sosyolojik açıdan yaşanan bütün değişimleri kendine özgü sınırlılıklarla karşılayan sanat, kimi
zaman bu sınırlılıkları ortadan kaldırmak isteyen ve farklı sanat alanlarını bir arada deneyen sanatçılar da
çıkarır. Bu tür sanatçılar, çoğunlukla toplum merkezli düşünen ve kültürlerarası ilişkinin sosyolojik
boyutlarını, derinliğini artıran çalışmalarla karşımıza çıkar.
Fırçası ve kalemiyle özgünlüğünü ve kendine özgülüğünü kanıtlamış alaylı sanatçılardan biridir,
İbrahim Balaban. Biyografisinden izleri ve gündelik yaşamın değişen pratiklerini yansıttığı eserlerinin
hemen hepsinde toplumsal değişimlere ve bu değişimlerin yarattığı sorunlara mesafeli
durulamayacağının altını çizmiştir, adeta. Şifahi kültür ortamının büyüttüğü hatta ilham verdiği sanatçı,
resim ve romanlarında özelde Anadolu kadını genelde Anadolu insanının yaşamından kareleri bazen bir
fotoğrafçı gerçekçiliğiyle kimi zaman da aydın sorumluluğunu taşıyan eleştirel bir tavırla dile getirmiştir.
Balaban’ın hiçbir zaman değişmeyen Anadolu merkezli ve toplumcu bakışı mitolojik kaynaklara
yönelmesiyle derinlik kazanır. Başlangıçta köy yaşamındaki yoksulluğu resmeden sanatçı zamanla
destanlara, halk inançlarına ve kahramanlarına, mitolojiye yönelmiştir. Göç, kent ve yaşam mücadelesi,
demokrasi gibi tecrübelere de değinen sanatçının kendine özgülüğünü sağlayan önemli harçlardan biri de
gösterdiği toplumsal duyarlılıktır.
Bu bildiride İbrahim Balaban’ın resimleri ve edebi eserleri toplumsal duyarlılık, değerler ve
sosyolojik değişim bağlamında incelenecektir.

Post-republic period was the times that important advances, fractures and changes in
multidimensional have been lived in sociological terms directly in art field. Follow to sociological
changes from the artworks and seeing the art itself as a fictional reflection field is also possible.
Although artworks have allusive structure, these works cannot be read without originating from society
and time which they belong.
The art which meets the all changes from sociological perspective with idiocratical limitations
sometimes gives birth of the artists who want to break these limitations and gathers together different art
fields. These kinds of artists mostly meet with us by the artworks which think society based, investigate
sociological levels and increase depths of interdisciplinary relationships.
Ibrahim Balaban, he is one of artist who proves his originality and individuality by his pen and
brush. So to say, he highlights that one cannot stand aloof from sociological changes and created
problems by these changes in almost his all works which reflects marks from his biography and daily
lives changing practices. The artist who oral culture environment grows up express shots from generally
Anatolian human lives especially Anatolian women’s sometimes with the realism of a photographer,
sometimes with a critical behavior which carries an highbrow responsibility in his novels and pictures.
Balaban’s Anatolian based and sociological view which never changes gains the depth by his tending to
mythological resources. The artist, who draws the poverty in village life in the beginning, heads forsagas, public beliefs and heroes and mythology in time. One of the important mortars which provide
individuality of the artist who also mentions about the migration, mythology, city and life challenge is
his sociological susceptibility.
In this notice, pictures, literary works of Ibrahim Balaban will be studied in the context of
susceptibility, values and sociological changes.

Çeviren: Murat Erşen

Sanatçılar neden tablonun içinde başka bir tablo arama ihtiyacını hissetmişlerdir? Bir resmin içine başka bir resim yerleştirmenin anlamı nedir? Rembrandt, Vermeer, Velázquez ya da Magritte çerçeveyi kendi kompoziyonlarıyla bütünleştirmiş ve resimde devrim yaratmışlardır. André Chastel, bu “motif”ten hareketle bize tutkulu bir analiz ve resme bakmanın yeni bir tarzını sunuyor.
Tablodaki Tablo André Chastel’in iki önemli metnini biraraya getiriyor. Resmin çerçevelenmesi üzerine bu iki metin, hem bir eserin varoluşunu hem de bir varlığın mevcudiyetini sınırlandıran bu çerçevenin bulunuşunu sanat tarihi üzerinden sorguluyor. Chastel bizi XV. yüzyılda başlayan ve XX. yüzyılda Braque ile sona eren gerçek bir soruşturmaya davet ediyor. Kitap yorumlanan eserlerin daha iyi somutlaşması için renkli illüstürasyonlar içeriyor.   
“niyetim ... tablodaki bir tablo, mekânın genişletilmiş ya da nesnel bir temsilinde yer bulduğu anda neler olup bittiğini incelemek, uyumlu bir ışık ve tiyatrocuların dediği gibi, hakiki bir yer birliği ihtiva eden zaten kurulu bir mekân ikiye bölündüğünde ya da küçültülüp indirgendiğinde ne olmaktadır? Bu, soruşturmanın 15. yüzyılla başlayıp 20. yüzyılda sonlanacağı anlamına geliyor... Tablo içinde resmedilen tablonun âdeta ikili bir yankılaması vardır: imge olarak, doğaya (biçime) gönderim yapar, bir imgenin imgesi olaraksa akla (fikre, ideaya) atıfta bulunur. Tablo-içinde-tablonun tefsiri, sanat üzerine incelemeye denk bir şey üretir.”


(Tanıtım Bülteninden)

Hamur Tipi : 2. Hamur
Baskı Sayısı : 1. Basım
Sayfa Sayısı : 102
Ebat : 14 x 21
İlk Baskı Yılı : 2018

ÖZET Bu çalışmada, Antik Yunan filozoflarının " güzel " kavramına yönelik felsefi görüşleri ve bunların Rönesans resim sanat üzerindeki etkileri incelenecektir. Bu amaçla önce Antik Yunan döneminde " güzel " ile ilgili görüşleriyle ön plana çıkan felsefeciler ve onların konu ile ilgili görüşleri ele alınacaktır. Ardından bu düşünsel yaklaşımların Rönesans resim sanatı üzerindeki etkisi örnekler eşliğinde açıklanmaya çalışılacaktır. Bu çalışma süresince Rönesans Resim Sanatındaki " güzel " algısı ve bu algının yansıması olan estetik biçimler incelenecek ve Antik Yunan " güzel " felsefesi çerçevesinde açıklanacaktır. ABSTRACT Ancient Greek Philosophers' philosophical opinions on "Beauty" and their influence in renaissance art will be studied in this works. Thus firstly philosophers in Ancient Greek with remarkable "beauty" opinion and their opinion on the subject will be studied. Later, influence of these opinions on the Renaissance art will be shown with examples. During this study, "Beauty" idea in Renaissance and this idea's art and it's aesthetic reflection will be studied and explained with Ancient Greek idea of "beauty".

20. yüzyılda felsefi tartışmaların merkezinde bulunan, estetik deneyim ve imaj sorusu estetiğin ve fenomenolojinin yollarının kesişmesini sağlar. Husserl tarafından kuruluşundan itibaren tezahür sorusuyla ilgilenen fenomenoloji, doğal olarak duyusal deneyimin birliği meselesiyle yüz yüze gelir. Duyusal dünyanın tezahürü ve sanat yapıtının tekil mevcudiyeti arasındaki ikilik tezahürün özü ve dolayısıyla birliği problemini ortaya çıkarır. Duyusal deneyim ve estetik deneyim arasındaki ilişki başta Husserl olmak üzere Heidegger ve Merleau-Ponty tarafından fenomenolojinin özel bir problemi olarak tayin edilir. Özellikle Heidegger ve Merleau-Ponty, her biri kendi tarzında, Husserl ile eleştirel bir diyaloğa girerek fenomenolojinin estetik kazanımlarını görmemize olanak sağlar. Eldeki yazıda sanat, estetik ve fenomenoloji arasındaki etkileşimden doğan yeni bir paradigmayı ya da özel şemayı, tarihi ve eleştirel bir bakış açısından aydınlatmaya çalışacağım.

Bu çalışma sanatçıların yaşadığı mekân ve zaman olgusu içinde şekillenen olayları temel alarak, sanat eserine yansıyan konuları irdeleyip anlamlandırmak, sanatçının yaratımına girdiği sanat eseri ile ilişki düzeyini aydınlatmak ve sanat izleyicisinin merakını gidermek gibi bir amaç doğrultusunda hazırlanmıştır. Sanatçı ve ortaya çıkan sanat eseri ile birlikte ilişkilendirilirken, bu iki olgunun ortak yanı ve sosyo-kültürel çevre ile olan münasebetini anlamlandırılmaya çalışılarak konunun çerçevesi belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda toplumsal ve sosyal içerikli olayların sanatçı tarafından algılanışı ve sanat eserine yansıması adlı konu başlığıyla; Avrupa’da farklı dönemlerde adlarından söz ettiren Jacques Louis David, Francisco de Goya, Auguste Rodin gibi sanatçıların, yaşadıkları dönemleri ve bu sanatçıların ürettikleri eserler ile dönem içerisinde vuku bulan sosyo-kültürel hadiselerin sanat eserine yansıyışı konusu üzerinde durulmaya çalışılacaktır. Aynı şekilde Türk ressamlardan Şeref Akdik, Avni Lifij, Neşet Günal ve Nedim Günsür adlı sanatçıların resimlerini etkileyen sosyo-kültürel etmenlere ve sorunlara da değinilmiştir.

[TR] Mekân tek başına sınırsız bir uzama karşılık gelebileceği gibi sınırlandırılmış bir öğe olarak da değerlendirilir. Fiziki açıdan iç ve dış olarak iki farklı kategoriye ayrılan mekânlar, toplumsal ve kültürel unsurların etkileriyle şekillenmiş, ihtiyaçlar dâhilinde anlamlandırılmıştır. İşlevsellikleriyle ilişkili olarak çeşitlenen ve sanat tarihine konu olmuş kutsal, kamusal ya da özel mekânlar, figürlerin toplumsal rollerini ortaya koyan önemli bir misyon üstlenmiştir. Çıplak kadın bedeninin bir mekân tasarımı olarak yatak ile ilişkilendirildiği resimler sanat tarihinin belki de en dikkat çeken konularından biri olmuştur. Dikkat çekmesinin en önemli nedeni de kişisel kullanıma sunulmuş olan yatağın ve bulunduğu iç mekâna dair mahremiyetin sanat aracılığı ile teatral bir alana çevrilmiş olması ve mekânın kadın bedeni üzerinden kurduğu ilişkide izleyenin erotik alana yöneltilmesidir. Bu çalışmada amaçlanan, çıplak kadın bedeninin yatak ve iç mekânla kurduğu ilişki üzerinden mahremiyet olgusunu irdelemek, bu unsurların kadın bedenini haz nesnesine dönüştürmesindeki rolünü Rönesans Dönemi’nden izlenimciliğe değin üretilmiş yatak temalı resimler üzerinden inceleyerek, biçim-içerik analizlerini yapmaktır.

[EN] Space can be considered as a restricted element as well as it can correspond to unlimited depth alone. The spaces which are divided physically into two different categories as interior and exterior, shaped by the effects of social and cultural elements, and interpreted according to needs. Sacred, public or private spaces, which have been diversified in relation to their functionality and have been the subject of art history, have undertaken an important mission that reveals the social roles of the figures. Paintings in which the naked woman body is associated with the bed as a space design has perhaps been one of the most remarkable subjects in the history of art. The most important reason that attracts attention is that the bed which is presented for personal use and privacy of interior, has been turned into a theatrical area through art directing the viewer to the erotic field in the relationship established by the space over the woman body. The purpose of this study is to examine the phenomenon of privacy through the naked woman body with the relationship between the bed and the interior, and to examine the role of these elements in transforming the woman’s body into an object of pleasure through the bed-themed paintings produced from the Renaissance period to impressionism and to make form-content analyzes.

Türkçe dersi, okuma-yazma öğretimi sürecinden ortaokulun son sınıfına kadar, belirlenen kazanımlar doğrultusunda dil gelişimi sürecinin örgün eğitimde üzerine yerleştirildiği en temel basamaktır. Bu süreçte Türkçe ders kitaplarının dört temel dil becerisini kazandırmada ve geliştirmede en öncül materyal olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Türkçe ders kitapları, her ne kadar ülkemizdeki öğretim programlarında ölçüt alınan yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlansa da, ulaşılması hedeflenen kazanımlar göz önüne alındığında, kitapların eğitsel yönünde farklı sorunları olduğu yapılan birçok çalışmada ortaya konmuştur. Ders kitaplarının önemli eğitsel özelliklerinden biri de metinlerle birlikte kullanılan görsellerdir. Bu çalışmada 2013-2014 eğitim-öğretim yılında okutulan Zambak Yayınevine ait ilkokul 1. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’ndaki metinlerle görsellerin resim-metin ilişkisi açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Betimsel bir çalışma olan araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Metinde kullanılan görsel sayısı, görsellerin metinde konumlandırılma şekli, kullanılan renkler ve renklerin çocuğa göreliği, resim-metin ilişkisi kategorilerine bakılarak değerlendirilmeler yapılmıştır. Çalışmada incelenen 56 görselden sadece 18 tanesinde resim-metin ilişkisi yeterli düzeyde bulunmuştur. Görsellerin 26 tanesi resim-metin ilişkisi açısından yeterli değildir. 12 tanesinde ise ilişkinin kısmen yeterli olduğu tespit edilmiştir.

Turkish lesson is the most basic step in which language development process is placed on formal education in line with acquisitions established, from reading-writing training process to the last class of secondary school. In this process, it is an unquestionable fact that Turkish textbook is the most leading material in bringing and development of four basic language skills. Even if Turkish textbooks are prepared according to constructivist approach taken as a basis in education programs in our country, when acquisitions which are targeted to access are taken into consideration, it was revealed in many studies that textbooks have different problems in instructional aspect. One of the important instructional features of textbooks is illustrations used together with texts. In this study, texts and illustrations in elementary school 1st Class Turkish textbook belonging to Zambak Press were examined in terms of image-text relation. In the research that is a descriptive study, document review method was used. Number of illustration used in text, positioning form of illustrations in text, colors used and relativity of colors to child were evaluated according to image-illustration relation categories. Adequate image-text relation was found only in 18 of 56 illustrations examined in the study. 26 of illustrations are not adequate in terms of image-text relation. It was found that relation is partially adequate in 12 of illustrations.

Yüksel Arslan: A Reflection of Art History Formation to Art

This thesis focuses mainly on the theoretical and practical effect of art history  formation on the art of Yüksel Arslan. Arslan, who developed a completely unique  technique, coined the concept of “arture” for his works to describe his technique and approach on it. The study claims that Arslan's art has been influenced by the art history formation. It tries to discuss this claim under the titles of the “arture” technique created by Yüksel Arslan, the periods of his art and his art style. Throughout the study, the  articles of critics are reviewed from while the artist became competent on the arture  technique and they form the basis of the study. These writings reveal the relationship between art history and the artist. The primary references are from the art critics who had witnessed the development of his art, had contact with him, and had debates on art even from when he was studying art history. Therefore, new techniques and concepts which are embodied in his works are handled within the context of art History. As a consequence, it is planning that the data which will be acquired on Arslan’s art approach and his arture technique contribute to the academic literature.

Keywords: Art history, Arture, Painting, Yüksel Arslan

August Boppe’un "Boğaziçi Ressamları" adı verdiği sanatçılardan biri olan Jean- Baptiste Van  Mour  1699 yılında Fransız elçisi Marquis de Ferriol vasıtasıyla İstanbul'a gelmiş ve hayatının sonuna kadar bu şehirde kalmış ve birçok önemli eserler üretmiştir. Bu üretimi sırasında da üç padişah görmüş, birçok büyükelçi tanımış ve mühim olaylara tanık olmuştur. Bu çalışmamım amacı; Van Mour'un 18. yüzyılın bir tanığı olarak ürettiği tabloların  bir dönem hakkında tarihsel, sosyal, kültürel,fikri hayatını aydınlatan, bilgi veren eserlerini sınıflandırarak  anlatmaktır. Buna ek olarak Avrupa’da Türk modasına yön veren, imparatorluğun farklı etnik gruplarından saray ve çevresine kadar geleneksel kostümleriyle Osmanlı toplumunu resmettiği kıyafet çizimlerini hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.

Sanat tarihinin en ünlü isimlerinden biri olan Salvador Dalí , yaratıcı üretimiyle olduğu kadar abartılı kişiliği ve ikonik bıyığıyla da hatırlanmaktadır. Bu çalışmada Dali'nin sürreal dünyasına ve Dali hakkında az bilinenlere değinilmiştir.

Bu makale, Osmanlı sarayında oluşturulmuş tablo koleksiyonunun II. Abdülhamid dönemindeki (1876-1909) gelişimini ve bu gelişimin bir diğer somut göstergesi olarak sayıları belirgin bir şekilde artış gösteren resim sergilerini konu almaktadır. Topkapı Sarayı'ndan Dolmabahçe Sarayı'na taşınılması Batılılaşma sürecinin önemli bir adımı olurken yalnızca mekânsal bir değişime değil, temellenmeye başlayan bir düşünce ve görüş farklılığına da işaret etmiştir. Nitekim Avrupa saraylarıyla kurulmak istenen denklik fikrinden hareketle sarayın tefrişat programı değişiklik göstermiş, duvarlara asılacak resimler alınması ve tüm mekânın sanat eserleriyle tefriş edilmesi söz konusu olmuştur. Bu değişimin önemli aktörlerinden biri olan ve kendisi de bizzat resimle uğraşan Sultan Abdülaziz'in (1861-1876) yaklaşımı resim faaliyetlerini doğrudan etkilediği gibi, kendisin-den sonra gelecek olan II. Abdülhamid'in (1842-1918) icraatlarına da temel teşkil etmiştir. Resim sanatının saray nezdinde açıkça desteklenmesi Saray Tablo Koleksiyonu'nun gelişmesine de imkân tanımıştır. O yıllarda resim odaklı etkinliklerin gözde mekânı Pera ise 1800'lerin ikinci yarısından itibaren adeta Batılı alışkanlıkların deneyimlendiği bir tür laboratuvar gibi hayli canlı bir kültürel ortama ve sanatsal üretim alanına evrilmiştir. Pera' daki bu elverişli atmosfer resim sergilerinin artışını olumlu yönde etkilemiş ve saray da bu üretimin en prestijli alıcısı olarak kendini konumlandırmıştır. Yaşanan hareketliliği bize anlatacak en somut kanıt ise yapılmış resimler ve bir kısmının kendine yer bulduğu Saray Tablo Koleksiyonu' dur.

This article is based on the progress of the Painting Collection in Ottoman palace during the reign of Abdülhamid II (1876-1909) and the growing number of painting exhibitions as a solid evidence of this progress. Moving from the Topkapı Palace to the Dolmabahçe Palace was an important step in the Westernization process that emphasized not only a residential but also a mental change. The idea of catching a similarity with the European palaces altered the furniture arrangement of the palace, paintings were bought to hang on the walls and the whole palace was decorated with art objects. Abdülaziz (1861-1876), as one of the most important actors of this change and being a painter himself, affected painting activities and provided a basis to his successor Abdülhamid II (1842-1918). The support of the Palace in art also enabled the development of the Palace Painting Collection. As of the second half of the 1800s, Pera, the favorite milieu for painting-oriented activities, became an intense cultural environment and art production area, almost like a laboratory where Western habits were experienced. This atmosphere in Pera positively influenced the painting exhibitions and the Palace was positioned itself as the most prestigious buyer of this production. The paintings made at that period and the Palace Painting Collection which stores some of them are the proofs of this dynamism.

İnsan-nesne ilişkisi ruhun bedene girdiği anda başlayıp, yine ruhun bedeni terk etmesiyle son bulur. Bu ilişki, tek yönlü değil, süje-obje arasında, karşılıklı bir bağ yoluyla gerçekleşir. Sanatçı, sanatsal faaliyetini gerçekleştirme sürecinde nesneden faydalanır ve bu sürecin sonunda nesne de bir değere kavuşur. Bu araştırmanın amacı; sanatçı-nesne ilişkisi bağlamında, geçmişten günümüze, sanatçının " nesne " ye yüklediği görev ve anlam araştırılarak, bu durumun zamanla değişim biçimini tarama yoluyla sunmaktır. Ayrıca, biçim ve sorumluluğu sürekli değişse de nesnenin, resim sanatındaki varoluşu anlatılacak ve soyut sanat anlayışında bile, onun sürekliliğine vurgu yapılacaktır. Bu anlayışla resim sanatı için, nesnesiz sanatın olamayacağını ancak, " nesne değişkenliği " olabileceği gerçeğini ortaya koymaktır

ÖZ:
Sanat, sanatçı ve toplum birbiriyle etkileşim halindedir. İçinde yaşadığı toplumun bir üyesi olan sanatçı, yaşadığı çağın özelliklerinden, toplumunun kültürel dokusundan ve coğrafyasından beslenir ve etkilenirken ortaya koyduğu sanat eserleriyle de toplumu etkilemektedir. Bu çalışmanın odağında Türk resim sanatçılarından bir kesitle Trabzonlu ressamlar yer almaktadır. Araştırma ile içinde doğup büyüdükleri şehrin kültürel dokusu ve coğrafi konumunun Trabzonlu ressamlar üzerindeki etkileri irdelenmeye çalışılmıştır. Araştırma kuramsal ve sahaya yönelik bir birleşimi içermektedir. Kuramsal çerçeveyi sembolik etkileşimci sosyoloji bağlamında Howard S. Becker'in "sanat dünyaları" kavramı ve sanat sosyolojisine yaklaşımı; araştırmanın saha boyutunu ise Trabzonlu dokuz ressamla yapılan derinlemesine mülakatlar oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak önceden hazırlanmış yarı yapılandırılmış bir form uygulanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak hazırlanan açık uçlu sorular ressamlara yöneltilmiş ve alınan cevaplar deşifre edilerek betimsel analiz yapılmıştır. Araştırmaya katılan sanatçıların resim sanatına yönelik geçmişleri, sanatsal üretimleri ve resim sanatına katkıları, Trabzon'un resim sanatına ve sanatçıya etkisi üzerine veriler derlenmiştir. Sanat sosyolojisi kapsamında, Becker'in 'sanat dünyaları" kavramından hareketle veriler değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Trabzon, ressam, sanat, sanatçı, sanat dünyası.
ABSTRACT:
Art, artist and society interact with each other. The artist, who is a member of the society in which he lives, is nourished and influenced by the characteristics of his age, the cultural texture and geography of his society, and influences the society with his works of art. The focus of this study is on a cross-section of Turkish painting artists and painters from Trabzon. With this research, the effects of the cultural texture and geographical location of the city where the artists were born and grew up on the painters of Trabzon were tried to be examined. The research includes a combination of theoretical and field-oriented. The theoretical framework consists of Howard S. Becker's concept of "art worlds and his approach to sociology of art in the context of symbolic interactionist sociology. The field dimension of the research is in-depth interviews with nine painters from Trabzon. In the research, a semi-structured form was prepared as a data collection method. The open-ended questions prepared in accordance with the aim of the study were directed to the painters and the answers were deciphered and descriptive analysis was performed. The history of the artists participating in the research, their paintings, their artistic productions and their contributions to the art of painting and the influence of Trabzon on the art of painting and the artist, were compiled. Within the context of sociology of art, data were evaluated based on Becker's concept of 'art worlds".

Özet Abstract Son yıllarda, çeşitli gelişmelerle birlikte kültürlerin iç içe geçtiği ve disiplinlerin birbirlerine hızlıca yaklaştığı görülmektedir. Bu yakınlaşma sonucunda " şey-ler " " saf " lığını ve tekilliğini kaybetmekte olup çoğulcu yapılar oluşturmaktadır. Bunun en önemli oyuncusu olan insan dokunduğu, ürettiği, herhangi bir biçimde bağ kurduğu hemen tüm alanlarda, keskin sınırların zayıflayıp, çerçevelerin ortadan kalktığı tartışılmaz bir gerçektir. Küreselleşmeyi meydana getiren olguların birer aktivasyon görevi üstlendiği günümüzde, başta kültürel olmak üzere hemen her alanlarda bütünleşik ve çoğulcu yapıların meydana gelmesine neden olmuş ve bunun sonucunda da " melezlik " kavramını doğmasına neden olmuştur. Bu araştırma kapsamında, " melez-lik " kavramının terminolojik boyutu, günümüz sanatındaki rolü, varlık nedeni ve hareket alanı incelenecektir. Özellikle de II. Dünya Savaşından sonra, melez insan, melez kültür, melez ekonomi, melez dil gibi genişletilebilir söylemler haricinde, günümüzde, sanat alanında da " melez-lik " ifadesinin kullanılmasının normal, hatta gerekli olduğu örneklerle açıklanacaktır. Ayrıca, yapılan görsel analizler, eser okumaları ve literatür taraması yoluyla, sanatsal bir ifade tarzı olarak " Melez-lik " , " Melez Sanat " ya da " Sanatta Melezlik " kapsamında değerlendirilen uygulama türlerinin " Güncel Sanat " ta konumlandırılması yapılacaktır. Anahtar Kelimeler: Disiplinlerarasılık, Güncel Sanat, Hibrit, Melez, Melez Sanat. In recent years, it has been seen that the cultures are intertwined with various developments and the disciplines are rapidly approaching each other. As a result of this rapprochement, " things " are losing their " pureness " and singularity and thus forming pluralistic structures. It is an indisputable fact that sharp borders are weakened and frames are destroyed in almost all areas wherever human beings, the most important player, are who touch, produce and connect in any way. In the present day the progress that bring globalization having each duty to activate, primarily between cultural, have caused almost in all fields to come to an integrated and pluralistic structure and as a result they has emerged the concept of " hybridity " for all. In this study, terminological dimension of the concept of " hybridity " , its in the role of contemporary art and reason of its presence and in the framework of movement will be examined. Especially, After World War II discourses like human hybrid, hybrid cultures, hybrid economy, hybrid language and except of them, today in contemporary art, use of the term of " hybridity " being normal will be explained, even the term is as necessary. Through made visual work analysis and literature as a style of artistic expression within the scope of " hybridity " , " hybrid art " or " hybridity in art " evaluation of the works type will be made and be determined the positioned of these terms in " Contemporary Art " .

Bu yazıda; XIX. yüzyıl Osmanlı kültür ortamında etkin bir isim olan ve Osmanlı kaynaklarında Montani Efendi olarak geçen Pierre Montani’nin ressam yönü incelenmiştir.

Semra Germaner Armağanı, Ed. Banu Mahir, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Mart 2014

Antikçağdan beri Batı Dünyası, gerek sosyo-ekonomik ve gerekse de kültürel açıdan kendisinden neredeyse tamamen farklı olan Doğu’nun egzotizmi ve doğal kaynaklarıyla ilgilenmektedir. Tahakküm felsefesiyle hareket eden Batı, Doğu’ya karşı tüm pratiklerinde akademik bir kimlik kazandırma ve taleplerini meşrulaştırma çabası içerisinde olmuştur. Akademik, düşünce ve sanat çalışmalarıyla maskelenen oryantalizm, sömürge girişimlerini besleyen bir projeydi. Öylece, bir yandan oryantalizmin çatısı altında Doğu’ya ilişkin üretilen bilgi ile kolonyalizm/sömürgecilik faaliyetleri geliştirildi, öte yandan sömürge kanalıyla elde edilen kaynaklarla da oryantalizm finanse edilerek sömürgecilik devam ettirildi. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Amerika'nın üstünlüğü ele almasıyla Avrupa ülkeleri doğudaki hâkimiyetlerini kaybetti. Amerika merkezli bu yeni dönemde hemen her düşünce/disiplin: poststrüktüraliz, postmodernizm, postmarksizm, postkolonyalizm gibi, “post” önekini aldı. Postmodernizm ve postkolonyalizm gibi bazı disiplinler “post” önekiyle, “ikircil”liğe neden olup çeşitli tartışmalarla sorunsallaştırıldılar. R. J. Yung’ın “trikontinental” (Latin Amerika, Asya ve Afrika) olarak adlandırdığı ülkelerin halkları, oryantalizme ve sömürgeci ülkelere karşı eleştirel bir tutum sergiledi. Bu uyanışla, özellikle de 1950-1960’lardan sonra, sömürgecilikten kurtulan (sömürgeciliğin kabuk değiştirmesi) ülke halklarının; edebiyatçıların, düşünürlerin vs. Batı karşıtı “postkolonyal eleştiri”leriydi. Transforme olan sömürgecilik postkolonyalist uygulamalarla emperyalist pratiklerin en beter biçimi olarak devam etti. Oryantalizmin sanatsal, felsefi ve bilimsel özelliklerinden hareketle (düşünce yapısı itibariyle) Rönesans’tan modern oryantalizme ve günümüze kadar resimde, sinemada, edebiyatta hatta İstanbul Bienali'ne kadar bir kısım örneklerle anlatılmıştır. Bu bağlamda, Batı tarafından üretilen “oryantalizm” maskesi altında yatan siyasi, iktisadi ve kültürel arka plandaki gerçekleri sorgulamak, “postkolonyalizm” ile ilişkisini irdelemek bu makalenin en temel amacıdır. Ayrıca, “kolonyalizm”, “oryantaizm”/neo oryantalizm ve “postlolonyalizm”in: ontolojik, epistemolojik, sosyolojik bakımdan incelemek makalenin bir diğer amacıdır.

ÖZ Türk-İslam medeniyetinin eski sanat kollarından birini oluşturan dokumacı-lık, örtünme ve soğuktan korunma gibi ihtiyaçlar neticesinde ortaya çıkmış ve ilerleyen süreçte insanın yaşadığı çevreyi güzelleştirme isteğiyle kendine farklı kullanım alanları bularak, günümüze ulaşmıştır. Dokuyan kişi ya da kişilerin ananelerini, duygu ve düşüncelerini yansıtan motiflerin yanı sıra çevrede görüp beğenilen nesnelerin de stilize ya da yarı stilize şekillerle işlendiği dokuma-lar, göçler, savaşlar, ticaret ve kültürlerarası alışverişlerle coğrafyalar arası geçiş sağlayarak, geniş kitlelere hitap etmiştir. Üzerlerinde barındırdıkları motifleri ve kompozisyonlarıyla Avrupalı ressamların da ilgisini çeken dokumalar, onlar tarafından ortaya konan tablolarda kendine yer bulmuştur. Bu şekilde resim sa-natına giren dokuma zamanla duvar süslemeciliğinde de kendini göstermiştir. Batı resminde sevilerek kullanılan bu motif, Osmanlı Devleti'nin 18. Yüzyıldan itibaren çeşitli alanlarda olduğu gibi süsleme alanında da Batı sanatının etkisi-ne girmesiyle, Osmanlı duvar süslemeciğinde nesnel bir bezeme olarak kendine yer bulmuştur. Bu çalışmada, Aydın, İzmir, Denizli ve Nevşehir illerinde yer alan dini ve profan yapılarda tespit edilen dokuma tasvirli duvar resimleri tanıtılmış ve söz konusu örnekler, Anadolu'nun farklı yerlerindeki mimari yapılarda karşılaşılan dokuma tasvirleriyle kıyaslanarak, dokumaların duvar resmindeki yeri ifade edilmiştir.

Varoluşundan itibaren doğadaki nesne oluşumunu gözlemleyen insanoğlu, tahlil
ettiği nesneye özgün anlamlar kazandırır ve bu anlamları karşılaştırarak sorgular. Birey,
kendine dair ne varsa, öznelleşme evresine geçmesiyle birlikte dış dünya üzerinde
kendisi dışındaki her şeyi nesne olarak algılar. Yaşamı boyunca özne, doğayı
şekillendirme, yeni nesneler yaratma gayreti içindedir. O, nesneler dünyasından yola
çıkarak doğadaki nesneleri içsel dünyasının imgesi ve fantazyası haline getirir. Böylece
yaratım sürecine giren “sanatçı özne”, dış dünya nesnelerini zihinsel kurmacasına
çekerek, nesneye getirdiği anlam ve yorumlamalar sayesinde özgün bir kişilik kazanır.
Bu, onu diğer öznelerden farklı kılsa da özünü bulma, kendini keşfetme arayışı var
olduğu sürece devam eder. Nesne algısı, özneden özneye farklılık gösterdiği gibi
yaşanılan zamana, duruma ve mekâna göre de değişiklik arz edebilir.
Öznenin hayatı boyunca dış dünyayla olan hukukunda, kurduğu ilişkilerinde,
aldığı kararlarda, tercih ettiği nesnelerde olduğu gibi bir sanatçının eserinde kullandığı
nesne ilişkilendirmeleri ve ifade ediş yöntemi de bilinçaltı güçler, içgüdüsel dürtüler ve
zihinsel kurmacalar tarafından yönetilir. Bu anlamda Freudyen bakış açısı ile
psikodinamik yapının çalışmaya dâhil edilmesi, sanatçının sanat eserinde kullandığı
imgelerin ardındaki dinamik güçlerin incelenmesinde yol göstermiştir.
Tezin ilk bölümünde genel anlamda bir giriş yapılmış, ikinci bölümde
“Psikodinamik Yaklaşımlar” ve “Özne-Nesne İlişkileri” konu olarak ele alınmış,
üçüncü bölümde dış dünyanın sanata yansıması teması işlenmiş, dördüncü bölümde
sanat ile psikolojik tedavi yöntemi üzerinde durulmuş, beşinci bölümde ise, tez
kapsamında ele alınan uygulama çalışmaları ve çözümlemelerine yer verilmiştir. Bu
süreçte, dördü eskiz olmak üzere toplam 14 adet uygulama çalışması yapılmıştır. Bu
çalışmalarda, özne-nesne ilişkisine dair dış dünya gerçekliğinin içsel dünya gerçekliğine
olan etkisi konu alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Özne-Nesne İlişkisi, Psikodinamik Yaklaşım, Bilinçaltı,
Yaratma Süreci, İmgelem.
vi
ABSTRACT
KILINÇ, Esranur, Surreal Painterly Meanings of Psychodynamic Approaches in
the Context of the Subject-Object Relationship by Imagination, Master’s Thesis,
Malatya, 2019.
Human beings who observe the formation of objects in nature since their
existence, give special meaning to objects which they encounter and question them by
comparing this meanings. The individual perceives everything in the World outside of
itself as objects with the transition to the phase of subjectification. Throughout life the
subject is in an effort to shape nature and create new objects. Starting from the World of
objects, it makes objects in nature the image and the fantasy of its in herself. “artist
subject” who enters into creation process by this way gains a peculiar individuality by
taking outside objects into its mental fiction, and by giving them unique meanings and
explications. This process continues as long as there is a struggle self-discovery,
eventhough by means of this process the subject alienates itself from other subjects. The
object perception may vary from subject to subject as well as the time, situation,
andplace of thesubject.
The objectrelations and expression technique that an artist uses in itswork - as
well as the subject’s relationship with the outside World, its decisions and objects it
chooses – are governed by the subconscious forces, instictual drives and mental fictions.
Inthisperspective, theinclusion of the psychodynamic structure with the Freudian
perspective has shown a way to examine the dynamic forces behind the images that the
artist used in his work of art.
In the first part of the thesis, an introduction was made in general, in the second
part, Psychodynamic Approaches and Subject-Object Relations were discussed as the
subject. In the third chapter, the theme of the external world was reflected in the art, in
the fourth chapter, the psychological treatment method with art was emphasized. In the
scope of this study, the application studies and analyzes are discussed.
Keywords: Subject-Object Relation, Psychodynamic Approach, Subconscious,
Creation Process, İmagination.