Art Nouveau

Art Nouveau (do francés: "nova arte") é un estilo internacional de arte, arquitectura e deseño que tivo o seu maior auxe no século XX. Este movemento influenciou diversas áreas do deseño, desde a arquitectura modernista até a tipografía e o mobiliario. Naceu en resposta ao academicismo e á estética historicista do século XIX, procurando unha maior liberdade creativa, unha harmonización entre as diferentes disciplinas artísticas e favorecendo un gusto pola artesanía.

Historia e influencias

Terminoloxía

Outro termo co que se lle coñece ao Art Nouveau é o modernismo que inclúe o Jugendstil en Alemaña, os Países Baixos e Escandinavia, Młoda Polska en Polonia, Modernisme en Cataluña, e Sezessionsstil na cidade de Viena.

En Rusia, o movemento xirou ó redor da magacine de arte Mir iskusstva ("Mundo da arte"). En Italia, ó redor de Stile Liberty chamado así pola famosa tenda londiniense.

En Portugal o nome é unha tradución literal do francés, Arte Nova. En España, o movemento centrouse ao redor da cidade de Barcelona e foi coñecido como modernismo, en catalán modernisme, co arquitecto Gaudí como a súa figura máis importante, con obras como a casa Batlló. O Art Nouveau tamén tivo grande importancia na Europa do leste, coa influencia de Alfons Mucha na cidade de Praga, na rexión de Moravia (parte da actual República Checa) e no Romanticismo da cidade de Riga, capital de Letonia, e fogar de máis de 800 edificios Art Nouveau.

Desambiguación

É importante distinguir o termo "modernismo" como se usa en diferentes contextos. Na Península Ibérica, "modernismo" refírese en xeral ao Art Nouveau e aos seus principios estéticos e decorativos. Con todo, en outros contextos, "modernismo" pode ter outra tradución desde a lingua inglesa, referíndose a movementos diferentes como o "modernism" arquitectónico ou "modern movement", ás veces referido como arquitectura moderna, que se centran na simplicidade e funcionalidade en lugar da ornamentación.

En portugués o termo pode ser empregado como en galego, catalán ou castelán, pero tamén pode referirse a todos os movementos artísticos e literarios heteroxéneos do final do século XIX ás vangardas, baseados na reacción contra as correntes tradicionais, e mesmo, por influencia do inglés, ao racionalismo arquitectónico ou variantes como o estilo suave.

O modernismo, no sentido da Art Nouveau (como o modernismo catalán entre outros) tivo a súa prolongación en movementos como o organicismo arquitectónico, e influíu en deseñadores actuais como Echo Chernik, con ilustracións inspiradas no estilo dos carteis do século XIX.

Arquitectura

O deseño de edificios da arquitectura modernista destaca pola súa ornamentación fluída e formas inspiradas na natureza, en particular na vexetación, con fachadas decoradas e interiores exuberantes. Exemplos significativos da arquitectura modernista inclúen os traballos de Antoni Gaudí en Cataluña, cuxa obra está profusamente decorada con ferro forxado, trencadís e outros materiais, e Victor Horta en Bélxica.

Arquitectos da Art Nouveau

• Émile André (1871-1933)
• Georges Biet (1868-1955)
• Paul Charbonnier (1865-1953)
• Raimondo Tommaso D'Aronco (1857-1932)
• Mikhail Eisenstein (1867-1921),
• August Endel (1871-1925)
• Antoni Gaudí (1852-1926)
• Hector Guimard (1867-1942)
• Josef Hoffmann (1870-1956)
• Victor Horta (1861-1947)
• Charles Rennie Mackintosh (1868-1928)
• Marian Peretiatkovich (1872-1916)
• Fyodor Shekhtel (1859-1926)
• Louis Sullivan (1856-1924)
• Eugène Vallin (1856-1922)
• Henry Van de Velde (1863-1957)
• Otto Wagner (1841-1918)
• Lucien Weissenburger (1860-1929)

Deseño gráfico e mobiliario

O impacto do Art Nouveau foi aplicado tamén no deseño de interiores, mobiliario e deseño gráfico. O estilo inclúe tipografías arredondadas e fluídas, deseños de cartelería con motivos naturais e mobiliario con formas orgánicas e decorativas. Exemplos notables son os carteis de Alfons Mucha e Aubrey Beardsley, as cadeiras de Michael Thonet (a máis exitosa foi a nº 14) e o mobiliario e as edículas do metro de París deseñadas entre 1899 e 1900 polo arquitecto Hector Guimard.

Artistas da arte, pintura, e deseño gráfico

• Léon Bakst (1866-1924)
• Aubrey Beardsley (1872-1898)
• Ivan Yakovlevich Bilibin (1876-1942)
• Pierre Bonnard (1867-1947)
• Gaston Gerard (1878-1969)
• Tony Sawyer (1889-1945)
• Gustav Klimt (1862-1918)
• Konstantin Korovin (1861-1939)
• Alfons Mucha (1860-1939)
• Edvard Munch (1863-1944)
• Valentin Serov (1865-1911)
• Konstantin Somov (1869-1939)
• Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901)
• Janos Vaszary (1867-1939)

Modernismo na Península Ibérica

Cataluña e área de influencia

Artigo principal: modernismo catalán.

O modernismo en Cataluña, coñecido como modernisme, alcanzou o seu apoxeo entre finais do século XIX e principios do XX. Este estilo, que se desenvolveu en paralelo co Art Nouveau, é particularmente visible en Barcelona e en vilas e cidades veciñas, como Reus, Tarragona ou Santa Coloma de Cervelló.

Antoni Gaudí é sen dúbida a figura máis emblemática deste movemento, cunha obra que inclúe a Sagrada Familia, a Casa Batlló e o Parc Güell entre outras. Fóra de Cataluña proxectou Casa Botines de León, El Capricho de Comillas, Cantabria, e o Palacio Episcopal de Astorga, de estilo ecléctico que mestura o modernismo e o neogoticismo.

Outros arquitectos destacados son Lluís Domènech i Montaner e Josep Puig i Cadafalch. O modernismo tamén se estendeu ás Illas Baleares e Valencia (véxase modernismo valenciano), e mesmo a Cartaxena, por obra do arquitecto catalán Víctor Beltrí, onde se aprecian influencias semellantes en algúns edificios públicos e residenciais, con características do modernismo catalán.

A Habana tamén é unha das cidades con maior presenza de arquitectura modernista de todo o mundo, principalmente polo labor de arquitectos cataláns.

Galiza

En Galiza, o modernismo, aínda que de xeito menos intenso que en Cataluña, tamén deixou a súa pegada en numerosas vilas e cidades como Santiago de Compostela, onde se poden ver diversas obras na rúa do Hórreo ou na praza de Galicia, algunhas desaparecidas como o antigo edificio de Castromil, e na Coruña, con obras na praza de Pontevedra, praza de Galicia e outras rúas, de arquitectos como Ricardo Boán ou Antonio López Hernández, reflectindo influencias centroeuropeas chegadas a través de catálogos e revistas, fusionando a estética internacional coas tradicións locais adaptadas ao contexto galego.

Portugal

Artigo principal: Arte Nova.

En Portugal, o movemento modernista é coñecido como Arte Nova e influenciou obras de arquitectura, deseño de interiores e mobiliario, reflectindo unha adaptación do Art Nouveau, integrando elementos decorativos locais. Aínda que o seu impacto foi máis moderado en comparación con outros países europeos, tivo unha presenza notable principalmente en Lisboa. no Porto e Aveiro, nomeada Cidade-museu da Arte Nova em Portugal, e membro da "Réseau Art Nouveau Network" á par de Barcelona, Bruxelas, Budapest, Glasgow, Helsinqui ou A Havana.

Véxase tamén

• Arts and Crafts
• Forxa
• Forxa decorativa
• Gustav Klimt
• Modernismo
• Modernismo (homónimos)

Ligazóns externas

• Hungarian Csetneki Lace

----

Este artigo sobre arte é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---