Börek
| Börek | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ülke(ler) | Levant, Arap dünyası, Türkiye, Güneydoğu Avrupa, Güney Kafkasya |
| Yaratıcısı | Osmanlı mutfağı |
| Türü | Börek |
 |
| Osmanlı mutfağı |
|---|
Börek, yufkanın yuvarlama, doldurma ve/veya katlama işlemleri ile hazırlanan, yapımında yaygın olarak beyaz peynir, ıspanak, kıyma, patates gibi çok değişik iç harcı kullanılan, katmanlanmış lezzetli hamur işi.[1] Bazı yörelerde yufkasız olarak yapılan bazı yemeklere de börek denilmektedir. Örnek Afyon patlıcan böreği verilebilir.[2] Börekler yemek menülerinde "ara sıcaklar" kategorisinde yer alır. Börek, açlığı giderme amacıyla tüketilir veya çeşitli sosyal etkinliklerde (düğün, nişan, sünnet ve cenaze törenleri, şenlikler ve bayram gibi) ikram edilir. İç harcına ve pişirme yöntemine (buharda, suda, yağda ya da fırında pişirilmiş) göre çok fazla çeşitlilik gösterir.
Börek, Türk mutfağının yanı sıra bazı Balkan mutfaklarında da yer alır. Mutfağında böreğe yer verilen ülkeler ve böreği nasıl adlandırdıkları aşağıdaki gibidir:
- Yunanistan: Buréki (μπουρέκι) ya da Píta (πίτα)
- Arnavutluk: Byrek
- Bulgaristan: Banica (Čuška Bjurek. Ayrıca beyaz peynirle doldurulmuş biber [Čuška].)
- Sırbistan: Burek ve Pita
- Bosna-Hersek'te içinde ne bulunduğuna bağlantılı olarak ismi farklıdır: Burek- et, patates ve soğan. Bundevara- kabaklı, Zeljanica (ıspanaklı, Krompiruša (patatesli) ve Sirnica(peynirli).
Osmanlı Mutfağındaki Börek Çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlılar'da Fatih Sultan Mehmet döneminde börek, Türk mutfağında önemli bir noktaya ulaşmıştır ve Topkapı Sarayı'nın mutfağındaki aşçıların bir kısmı börek konusunda uzmanlaşara “börekçi, börekçibaşı” gibi ünvanlar almıştır.[1] Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de çok çeşitli börek tarifleri vardır.[3] Bunlar:
- Yufka Böreği
- Puf Böreği
- Su Böreği
- Sakız Böreği
- Süt Böreği
- Tavuk Böreği
- Kol Böreği
- Kapak Böreği
- Türk Böreği (Alt üst börek)
- Akıtma Sakız Böreği
- Sac Böreği
- Soğan Böreği
- Paça Böreği
- İnce Börek
- Fincan Böreği
- Tatar Böreği (Piruhi)
- Âdi Lokum
- Nev‘-i dîğer
- Nev‘-i Âher
- Yumurtalı Lokum (Hacı Lokumu)
- Vertika
- Marmarina
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Abdullah Badem (2023). "İçeri Çumra (Konya) Mutfağında Yapılan Börekler Üzerine Bir Araştırma", 2. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. ss. 1489-1504. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
 | Yiyecek ya da içecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
- Yiyecek ve içecek taslakları
- Börekler
- Türk icatları
- Türk mutfağı
- Arnavut mutfağı
- Cezayir mutfağı
- Ermeni mutfağı
- Balkan mutfağı
- Kürt mutfağı
- Bulgar mutfağı
- Orta Asya mutfağı
- Hırvat mutfağı
- Kıbrıs mutfağı
- Yunan mutfağı
- Irak mutfağı
- İran mutfağı
- İsrail mutfağı
- Ürdün mutfağı
- Lübnan mutfağı
- Levant mutfağı
- Orta Doğu mutfağı
- Fas mutfağı
- Osmanlı mutfağı
- Filistin mutfağı
- Suriye mutfağı
- Tunus mutfağı
- Bosna-Hersek mutfağı
- Osmanlı mutfağındaki börekler