Akıllı Telefon Bağımlılığı

Bu çalışmanın amacı, Ting, Lim, Patanmacia, Low ve Ker (2011) tarafından geliştirilen akıllı telefon bağımlılığı ve gelecekteki akıllı telefon satın alma davranışına etkisi ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması yapılarak geçerlilik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Çalışmada 287 üniversite öğrencisinden elde edilen veriler kullanılmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda sosyal ihtiyaç, sosyal etki, kullanım uygunluğu, bağımlılık ve gelecekteki satın alma davranışı olmak üzere 5 faktörlü yapı doğrulanmıştır. Sosyal ihtiyaç, sosyal etki, kullanım uygunluğu, bağımlılık ve satın alma davranışı değişkenleri için Cronbach’s Alpha güvenilirlik katsayıları sırasıyla 0,80; 0,60; 0,80; 0,77 ve 0,80’dir. Bu sonuçlar akıllı telefon bağımlılığı ve gelecekteki akıllı telefon satın alma davranışına etkisi ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanmasının geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin çevrimiçi oyun bağımlılık durumlarını belirlemek ve öğrencilerin çevrimiçi oyun bağımlılıkları ile yalnızlık ve depresyon eğilimleri arasındaki ilişkileri incelemektir. İlişkisel tarama modeline göre yürütülen araştırmanın katılımcılarını 2017-2018 akademik yılı bahar döneminde bir üniversitenin çeşitli bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın katılımcıları 418 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri; üniversite öğrencilerinin çevrimiçi oyun bağımlılık durumlarını tespit etmek için Çevrimiçi Oyun Bağımlılığı Ölçeği, öğrencilerin yalnızlık durumlarını tespit etmek için UCLA Yalnızlık Ölçeği ve öğrencilerin depresyon eğilimlerini tespit etmek için BECK Depresyon Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin normallik varsayımlarını karşılayıp karşılamadıkları incelenmiş ve verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Bu nedenle verilerin analizinde parametrik testlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın bulguları, öğrencilerin çevrimiçi oyun bağımlılık durumlarının düşük düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca üniversite öğrencilerinin çevrimiçi oyun bağımlılıkları ile kendilerini yalnız hissetme durumları arasında düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki, çevrimiçi oyun bağımlılıkları ile depresyon eğilimleri arasında düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Bu bulgular göz önüne alındığında, öğrencilerin kendilerini yalnız hissetmeleri ve depresyon eğiliminde olmalarının az da olsa oyun bağımlılığına yol açabileceği ifade edilebilir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda öğrencilerin oyun bağımlılıklarının azaltılabilmesi için neler yapılabileceği tartışılmış; öğretmenlere ve ebeveynlere yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Sözcükler: Üniversite öğrencileri, Çevrimiçi oyun bağımlılığı, Yalnızlık, Depresyon, Dijital oyunlar

The purpose of this study is to examine the relationships between smartphone addiction, cyberloafing, stress and social support. The research data were collected from 885 undergraduate students studying at a public university in Turkey using an online questionnaire. The relationship between the variables was tested by path analysis. The results of the research showed that class level, family income and place of residence did not have a significant effect on smartphone addiction, cyberloafing, stress and perceived social support. Smartphone addiction, stress and perceived social support differed significantly by gender. Stress was shown to have a significant effect on cyberloafing and smartphone addiction, and cyberloafing to have a significant effect on smartphone addiction. Social support had a small but significant effect on cyberloafing, but did not seem to have a significant effect on stress. The results of the research are discussed with regard to higher education students and future studies.

Türkiye ve dünyada teknoloji alanındaki gelişmeler hızla ilerlemektedir. Yaşamımızın hemen her alanında bu teknolojiler önemli birer ihtiyaç olarak kullanılmaktadır. Her gün milyonlarca insan bilgi edinmek, sohbet etmek, maddi kazanç sağlamak, karşı cinsle ilişki başlatmak, oyun ve kumar oynamak gibi çeşitli sebeplerle internet teknolojisini kullanmaktadır. İnternet teknolojisi ihtiyaçları karşılayabileceği gibi patolojik kullanımla birlikte bağımlılığa da neden olabilmektedir.
      Global Web Index verileri ile hazırlanan rapora göre dünya genelinde 3,419 milyar insan internete bağlanıyor, 2,307 milyar kullanıcı aktif olarak sosyal medyada yer alıyor.  Türkiye’de ise 79.14 milyonluk nüfusun 46.3 milyonu internete bağlanmaktadır. İnternet kullanıcılarının 42 milyonu aktif olarak sosyal medyayı kullanmaktadır. Kullanıcıların 36 milyonu ise sosyal medyaya mobil cihazlardan ulaşmaktadır. Türkiye’deki internet kullanıcılarının %77’si her gün çevrimiçi olmakta, %16’sı ise haftada en az bir defa internete bağlanmaktadır (www.wearesocial.com)
      ABD’de yapılmış olan bir çalışmada haftalık bir saatini çevrimiçi geçiren kullanıcılarda depresyon ortalama %1, yalnızlık hissi %4, sosyal ilişki ve çevre kaybı %2.7 oranında artmaktadır (Kraut, 2004; Akt.,Tiyrek-Şişman, 2014).
      Bu çalışma bir derlemedir ve öncelikle bağımlılığın tanımı yapılmış, bağımlılık çeşitlerine değinilmiş sonrasında da teknoloji bağımlılığının üzerinde durulmuştur. İnternet bağımlılığının tanımı yapılmış, bağımlılık tanı ölçütleri ele alınmıştır. Daha sonra sosyal medya, sanal oyunlar, internet üzerinden oynanan bahisler ve pornografik içerikler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkiler incelenmiş; internet bağımlılığı ile ilgili ulusal ve uluslararası araştırmalar örneklendirilmiştir. Son olarak İnternet bağımlılığının nedenleri, olumsuz etkileri, tedavi yöntemleri irdelendikten sonra konu ile ilgili sonuç ve öneriler sıralanarak çalışma sonlandırılmıştır.

Web 2.0’a geçişle birlikte iletişimin doğasını hızlı bir biçimde değiştiren sosyal medya bireyler, kurumlar ve toplumsal failler arasındaki tek ve çift yönlü bağların kurulduğu platformlara dönüştü. Bu çalışma üç yaklaşımdan yola çıkarak tahlil yapmaktadır: araçsalcılık, gerekircilik ve postmodernizm. Teknolojiyi bir araç olarak ele alan araçsalcılık (instrumentalism) yaklaşımı ile insanların sosyal medyayı nasıl ve hangi amaçlarla kullandıklarını incelenmektedir. Toplumsal etkileşimin yoğunluğu, gerçekçiliği, toplumsal faillerin katılımcılığına odaklanan gerekircilik (determinism) yaklaşımıyla sosyal medyanın birey ve toplulukları ne yönde etkilediği açıklanmaya çalışılmaktadır. Postmodernist yaklaşım ile de kullanıcı tarafından oluşturulan içerik (User Generated Content) ile kişiselleştirilen etkileşim sosyal medya doğasını eleştirel bir bakış açısı ile tartışmaktadır. Bu bağlamda sosyal medya (YouTube, Facebook, Instagram, Twitter, TikTok, Club House vb.) bireyler, sanal topluluklar, gerçek topluluklar ve kamuoyu arasındaki ilişkiler bağlamında ele alınmıştır. Sosyal medyanın özgürleştirici, demokratikleştirici ve aynı zamanda bireyi etkisi altına alan gücü tartışılan bir başka boyut olmuştur. Sosyal medyayla ortaya çıkan yeni toplumsallaşma biçimleri, dijital denetim ve gözetim olgusu, sosyal medya-okur yazarlığı ve bağımlılık ve onun doğurduğu sorunlar bir başka inceleme alanını oluşturmuştur.

AKILLI TELEFON ÖZ-YETERLİK ÖLÇEĞİ Bu ölçek, akıllı telefon öz-yeterliğinizi ölçmek amacıyla hazırlanmıştır. Lütfen her ifadeyi dikkatle okuduktan sonra size en uygun olan seçeneği işaretleyiniz. Kesinlikle katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Kesinlikle katılıyorum 1. Akıllı telefonumdaki fotoğraflardan gereksinim duyduğuma ulaşabilirim. 2. Akıllı telefona uygulama marketindeki uygulamayı yükleyebilirim. 3. Akıllı telefonumdan bir web sitesini ziyaret edebilirim. 4. Akıllı telefonumdan e-posta yollayabilirim. 5. Akıllı telefonum ile fotoğraf ve video çekebilirim. 6. Akıllı telefonum ile sosyal ağlardan mesaj gönderebilirim. 7. Akıllı telefonum ile ses kaydı yapabilirim. 8. Akıllı telefonumdaki navigasyon uygulamalarını kullanabilirim. 9. Akıllı telefonum ile internette arama yapabilirim. 10. Akıllı telefonumdaki bir klasörün adını değiştirebilirim. 11. Akıllı telefonumdaki bir dosyayı ya da klasörü silebilirim. 12. Akıllı telefonumun mobil veri internetini kablosuz internet olarak diğer cihazlara paylaştırabilirim. 13. Akıllı telefonumdan kablosuz ağlara bağlanabilirim. 14. Akıllı telefonumda kurulu olan uygulamaların telefon hafızasında ne kadar yer kapladığına bakabilirim. 15. Akıllı telefonumun ekran görüntüsünü alabilirim. 16. Akıllı telefonumda ne kadar disk alanım kaldığını öğrenebilirim. 17. Akıllı telefonumun ekranındaki bir metni seçip kopyalayabilirim. 18. Akıllı telefonumdan resimleri kırpma ve yeniden boyutlandırma gibi düzenleme işlemlerini gerçekleştirebilirim. 19. Akıllı telefonumla sosyal ağ uygulamaları üzerinden görüntülü görüşme yapabilirim. 20. Akıllı telefonumdan bir görev ya da iş ile ilgili olarak ileri tarihte hatırlatmak üzere takvim girdisi oluşturabilirim.

İstanbul Özet: Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerini betimlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Türkiye'de akıllı telefon kullanımı ile ilgili kavramsal ve istatistiki bilgiler verilmiş akıllı telefon bağımlığı ile ilgili dünyada ve Türkiye'de yapılan araştırmalar tartışılmıştır. Çalışmada İstanbul il sınırları içinde yaşayan 620 üniversite öğrencisine bir anket uygulanmıştır. Hazırlanan ankette Kwon vd (2013) geliştirdiği " Akıllı telefon bağımlılık ölçeği " kullanılmış ve ölçek üniversite öğrencilerine uygulanmıştır. Yapılan araştırmadan elde edilen bulgulara göre katılımcıların cinsiyetleri, yaşları ve cep telefonu kullanım özellikleri ile bağımlılık düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Ancak bağımlılık ölçeğinin alt faktörlerine yönelik analizlerde pozitif beklentiler alt boyutuna yönelik görüşlerde 21-23 yaş grubundakilerin 27 yaş ve üzerindekilere göre daha fazla cep telefonlarına olumlu anlam yükledikleri görülmüştür. Dolayısıyla pozitif beklentiler alt boyutu bakımından 21-23 yaş aralığında olan üniversite öğrencilerinin 27 yaş aralığında olanlara göre akıllı telefonlarına daha fazla bağlı olduklarını görülmüştür. Benzer bir sonuç, gelir düzeyi ile pozitif beklentiler arasında da bulunmuştur. Ailesinin geliri 1500 TL'nin altında olanlar, ailesinin geliri 1501-2500 TL ve 2501-3500 TL aralığındakilere göre akıllı telefonlarına daha az sayıda olumlu anlamlar yüklemektedir. Gelir düzeyine bağlı olarak kullanıcıların sahip olduğu akıllı telefonun kalitesine bağlı olarak değişen bir bağımlılık söz konusudur. Orta ya da alt segment akıllı telefon kullanıcılarının akıllı telefonlarını performanslı olarak kullanamamaları ve akıllı telefon kullanımından keyif almamalarından dolayı daha bu cihazlara az bağımlı olmaktadırlar. Akıllı telefon teknolojisinin sürekli bir gelişim içinde olması ve beraberinde fiyatlarının da ucuzlaması tüketicilerde akıllı telefon kullanımının yaygınlaşmasına neden olmaktadır Bu durum akıllı telefon bağımlılığı konusunun gelecekte toplumun psikolojik ve fiziksel gelişimine daha fazla etki edeceğini öngörüsünü ortaya çıkartmaktadır. Bu durum gelecekte bağımlılık araştırması yapan sağlık bilimine sigara tiryakisi, alkolik gibi kavramlara ek olarak " teknolojikolik " ve " akıllı telefonkolik " gibi kavramların da girmesine ve bu bağımlılık tartışmalarının artmasına neden olacaktır.

Öz Günümüz toplumunda akıllı telefonlar aracılığıyla kullanılan sosyal medya, özellikle üniversite öğrencileri arasında, günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Bu durum, beraberinde akıllı telefonlara olan bağımlılık sorunsalını da gündeme getirmekte ve bireyin kişilik özellikleri ile ilişkilendirilerek açıklanabileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla bu araştırmada; öğrencilerin akıllı telefon bağımlılık düzeyleri ve sosyal medya kullanmalarının, Beş Faktör Kişilik özelliği ile ilişkisi incelenmiştir. Araştırma, Bitlis Eren Üniversitesinde öğrenim gören 343 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplamak amacıyla anket formu yöntemi kullanılmış olup, örneklem seçiminde basit tesadüfi örneklem yöntemi benimsenmiştir. Araştırma kapsamında, tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra, korelasyon, basit doğrusal regresyon, çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğrencilerin kişilik özellikleri ile akıllı telefon bağımlılığı ve sosyal medya kullanımları arasında istatistiki açıdan anlamlı ilişkiler bulunmuş, aynı zamanda sosyal medya kullanımının akıllı telefon bağımlılığını artırdığı tespit edilmiştir. Abstract In today's society, social media usage through smartphones has become an indispensable part of everyday life, especially among university students. This situation brings up the smartphone addiction problem with it and it is thought that it can be explained by associating the case with personality traits. Therefore, in this research; smartphone dependency levels and social media usage in students' relation to the Five Factor Personality traits have been reviewed. To acquire the relevant research data, survey method and simple random sampling method have been used. Correlation, simple linear regression, multiple regression analyses were performed in addition to descriptive statistics. As a result of the analyses, it was found that there were statistically significant relationships between the personality traits of students, smartphone dependency and social media usage. In addition, it was seen that the social media usage increases the smartphone addiction.

Son birkaç yıl içinde, milyonlarca kullanıcı normal telefonlardan akıllı telefonlara geçiş yaptı. Akıllı telefon kullanımı farklı kullanıcılar arasında farklılık gösteriyor ve günde birkaç saat ila 14 saat arasında değişiyor. Akıllı telefonlar, farklı özellikleri sayesinde davranışsal müdahale iletimi için iyi birer aday. Öncelikle, bireyler tarafından çok büyük önem verilen taşınabilir cihazlar oldukları için gün boyunca açık bırakılma eğilimi olmakta. Akıllı telefon uygulamalarıyla ilgili olarak geçerlilik ve kabul edilirlik cesaret verici düzeyde bulunmaktadır. Kullanıcı bakış açılarının incelemesi genellikle kısıtlı ve oldukça yüzeysel bir şekilde yapılmış. Kullanıcıların deneyimlerini, görüşlerini ve kullanım şekillerini tarif etmelerine olanak sağlayan derinlikli, niteliksel araştırma sayısı çok az. Bazı önemli noktalara daha önceki araştırma çalışmalarında değinilmiş. Öncelikle, yaşça daha büyük yetişkinlerin uygulamaları nasıl algıladıkları ve davranışsal değişim için nasıl kullandıklarıyla alakalı araştırma sayısı neredeyse yok denecek kadar az. Bu kullanıcı kesimi için müdahalelerin geliştirilmesini tartışan birkaç rapor mevcut. Akıllı telefon bağımlılığıyla ilgili bilgilerin eksikliği göz önünde bulundurulduğunda, niteliksel bir yöntem kullanılması uygun görüldü. Akıllı telefonların bağımlılık yapıcı kullanımlarıyla alakalı öncüller, davranışlar ve sonuçları araştırmak için tümevarımsal bir strateji benimsenmiştir. Çalışmada tüm katılımcılara kısa bir soru formunda sorular yöneltilerek demografi, yaşam tarzları ve akıllı telefonlarla ilgili bilgiler edinildi. Katılımcılar 6 kadın ve 6 erkekten ibaretti. Katılımcıların akıllı telefon bağımlılık seviyelerini daha objektif bir şekilde değerlendirebilmek adına, her bir oturum, Vaghefi vd. (2016) tarafından geliştirilen bir röportaj takvimi rehberliği eşliğinde yürütüldü. Programlama iki araştırmacı tarafından doğrulandı. Uyuşmazlıkları çözmek için oybirliği yaklaşımı benimsendi. Veri analizi sonucu bazı örüntüleri tanımlandı ve akıllı telefon kullanıcılarının profilleri ayrıştırıldı.

Özet Enformasyon ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler, tüm bir beşeri fa-aliyet alanını derinden etkilediği gibi; gençlerin serbest zaman aktivitelerini de dönüş-türmektedir. Özellikle mobil iletişim teknolojileriyle iletişim sürecinde bireyin artan ha-reketliliği ve iletişimin zaman ve mekân birlikteliğinden kopuk yapısı: gençlerin medya tüketim eğilimleri ve serbest zaman aktiviteleri üzerinde tahakküm oluşturmasına ne-den olmaktadır. Bu durum tüketim toplumunun önemli aktörleri olan gençlerin serbest zaman aktivitelerini mobil iletişim araçları merkezinde yeniden düzenlenmektedir. Bu perspektiften hareketle çalışmanın amacı: gençlerin serbest zaman aktivitelerinin mobil iletişim araçları merkezli olarak geçirmekte olduğu dönüşümünü incelemektir. Çalışma kapsamında öncelikli olarak serbest zaman kavramıyla ilgili literatür taraması argüman-tatif bir çalışma çerçevesinde yapılmıştır. Çalışmanın araştırma kısmında 2013 yılında Rosen, Whaling, Carrier, Cheever ve Rokkum tarafından geliştirilen " Medya, ve Teknoloji Kullanımı ve Davranışları Ölçeği – MTUAS " referans alınmıştır. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi örneklem yöntemiyle İstanbul Ticaret Üniversitesi, İletişim Fakültesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde eğitim gören 229 öğrenci olarak belirlenmiş ve örneklem üzerin-de anket yöntemi uygulanmıştır. Çalışmanın varsayımı: öğrencilerin serbest zamanlarını değerlendirmede, dijital iletişimin ve mobil teknolojilerin etki düzeylerinin zamansal olarak artmasıdır ve bu cihazların öğrencilerin hayatlarında önemli bir yer tutmasıdır. Bu varsayım doğrultusunda teknoloji kullanım davranışı motivasyonları ve değişkenleri oluşturulmuştur. Bu doğrultuda yapılan anket çalışmasının sonucunda görülen, öğrenci-lerin serbest zaman aktivitesi olarak, mobil cihaz kullanımlarının arttığı ve hayatlarında önemli bir yer işgal ettiği görülmektedir. Araştırma sonrasında elde edilen bulgular ge-nel olarak değerlendirildiğinde, dijital iletiim çağında gençlerin serbest zaman aktivite-lerinin mobil teknolojiler merkezli bir dönüşüm sürecinde olduğu yönündedir. Abstract The developments occurring in the Information and Communication Technologies in the Digital Communication Age are transforming youths' leisure time activities, as the whole human activities are being profoundly challenged and affected. Particularly, the increased mobility of individuals by the mobile communication tools and communica-tion's structure disconnected from the unity of time and space cause the mobile communication tools to exercise influence over the youths' media consumption tendencies and leisure time activities. As a result of that, the leisure time activities of the youths, who are the prominent actors of the consumer culture, are being rearranged at the centre of mobile communication tools. Considering that perspective, the aim of this work is to analyse the mobile communication cantered transformation of the youths' leisure

Öz: Gençlerin teknoloji kullanımı ve buna bağlı olarak da akıllı telefon kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. Gündelik yaşantıyı kolaylaştıran bu gelişme zaman zaman bazı sorunlara da neden olabilmektedir. Akıllı telefon kullanımı internet bağımlılığı gibi tanımlanan bir bağımlılığa dönüşebilmektedir. Yalnızlık ise, dönemsel olarak ergenlikte daha fazla görülebilen bir durumdur. Bu nedenle de bu araştırmada lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 öğretim yılında Ankara'da bulunan kamu ve özel liselerden tesadüfi olarak seçilen toplam 540 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada iki farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Bunlar Demirci, Orhan, Demirdaş, Akpınar ve Sert (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği " ile Yıldız ve Duy (2014) tarafından uyarlaması yapılan " UCLA Yalnızlık Ölçeği-Kısa formu'dur. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığı ve yalnızlık düzeyleri orta düzeydedir. Akıllı telefon bağımlılığı ile yalnızlık arasında pozitif ve anlamlı ilişki bulunmaktadır. Anahtar kelimeler: Yalnızlık, akıllı telefon bağımlılığı, problemli telefon kullanımı, lise öğrencileri, ergenler Abstract: Teenagers' usage of technology is getting increased day by day and so is the usage of smart phones. This development that makes daily lives easier can cause some problems at times. The usage of smart phone can be transformed into an addiction that can be described like internet addiction. Therefore, in this study it is aimed to reveal the correlation between high school students' loneliness levels and their smart phone addiction. The study group of the research is made up with 540 high school students, who were randomly selected from state and private high schools in Ankara in 2014-2015 education year. Two different data collecting tools were used in the study. One of them is "Smart Phone Addiction Scale", which was adapted into Turkish by Demirci, Orhan, Demirdaş, Akpınar and Sert (2014) and the other one is "UCLA Short Form of Loneliness Scale", which was adapted into Turkish by Yıldız and Duy (2014). According to research findings, the students' smart phone addiction and loneliness levels are in medium level. There is a significant and positive correlation between smart phone addiction and loneliness. Giriş Yalnızlık kavram olarak bakıldığında bireyin tek başınalığı anlamına gelmekteyken, günümüzde teknolojinin insanları yalnızlığa ittiği de bir gerçektir. Bundan 10-15 yıl öncesinde yalnızlık kavramı ile arkadaşı olmamak anlamını anlatırken, günümüzde bu kavram kişinin kendi dünyası içinde teknolojik aletlerle oynaması olarak ifade edilebilir. Yalnızlık araştırmacılar tarafından bireyin yakın ve sosyal ilişkilerinde ki eksikliğinin bilişsel farkındalığı, umutsuzluk, özlem duyma ve farkındalığa eşlik eden duygusal boşluk tepkileri olarak tanımlanan bir kavramdır (Asher ve Paquette, 2003; akt, Yıldız ve Duy, 2014).

Main Points • The smartphone addiction variable has a very strong explanation effect on phubbing addiction. • The General Phubbing Scale, which is adapted to Turkish, is found to be a valid and reliable. • The level of phubbing addiction of individuals is increased as the level of smartphone addiction, FOMO, and boredom tendency. • Positive correlation is found between phubbing levels of university students, daily Internet usage time, and Internet usage time on phone. • FOMO, and boredom tendency are significant predictors of phubbing addiction.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Abstract This study aimed to adapt the Generic Phubbing Scale (GPS) to Turkish culture and to examine the phub-bing levels of university students concerning various variables. Acceptable goodness-of-fit indices were found in the first-order confirmatory factor analysis (x 2 /df=2.47, GFI=0.92, IFI=0.92, CFI=0.95, NFI=0.92 AGFI=0.89, TLI=0.94, and RMSEA=0.067) and the second-order confirmatory factor analysis (x 2 /df=2.61, GFI=0.92, IFI=0.95, CFI=0.95, NFI=0.92 AGFI=0.89, TLI=0.93, and RMSEA=0.070) performed to test the construct validity of the GPS. Later, the significance of the upper and lower 27% groups was analyzed using an independent t-test. The analysis results showed that the scale has the power to measure the desired characteristics. Chronbach's alpha internal consistency coefficient was found to be a=89. The study examined university students' phubbing levels in terms of various variables and performed a hierarchical regression analysis to explore whether the variables of smartphone addiction, fear of missing out, and boredom prone-ness were predictive variables for university students' phubbing addiction levels. According to the results, these three variables were found to be significant predictor variables for the phubbing levels of university students.

Bireylerin davranışlarını sergilemesinin arkasında bazı nedenler, motivasyonlar vardır. Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidinde 5 ayrı basamakta bireylerin ihtiyaçları belirtilmiş ve bir üst basamağa çıkabilmesi için bir önceki basamaktaki ihtiyaçlarını gidermesi gerekmektedir. Bir geleneksel kitle iletişim etki teorisi olan “Kullanımlar ve Doyumlar” yaklaşımı ise medya içeriklerini kullanarak belirli ihtiyaçların doyurulması şeklinde ifade edilmektedir. Genellikle televizyonu ve radyoyu merkeze alan bu yaklaşım gelişen bilgi teknolojileri ile birlikte yeni medya ortamlarına evrilmektedir. Bununla beraber ise bireyler çeşitli ihtiyaçlarını gidermek için mobil uygulamaları indirmektedir. Bu uygulamalar ise indirme esnasında çeşitli izinler isteyerek kişisel verilerin gizliliği, mahremiyet ve gözetlenme gibi sorunları ortaya çıkarmaktadır.

Bu çalışma ile birlikte amaçlanan bireylerin yeni medya uygulamalarını kullanarak hangi ihtiyaçlarını doyuma ulaştırdıklarını ve uygulamaları indirirken istenilen izinlerin kişisel verileri kapsadığının farkında olup olmadıklarını tespit etmektir.

Bu araştırma kapsamında nitel bir veri yöntemi olan odak grup görüşmesi ile 20 Şubat 2017 tarihinde Düzce Üniversitesi Gölyaka MYO, Hit Bölümü 2. sınıf öğrencilerinden oluşan 6 katılımcının yer aldığı görüşme gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kullanımlar ve Doyumlar, Yeni Medya, Akıllı Telefon Uygulamaları, Kişisel Verilerin Gizliliği

The smartphone addiction has gained attention in recent years with the increase development in technology. People use smartphones for several purposes but this also result in pathological behavioral, emotional and cognitive problems. Aim of current study is to reveal the associations among smartphone addiction, general belongingness and happiness by using structural equation modelling. Method: Participants of study consists of 312 university students. In data collection process , "Smartphone Addiction Inventory Short Form-", "Oxford Happiness Scale" and "General Belongingness Scale" were used. In data analysis correlation analysis and structural equation modelling were used to reveal the associations among smartphone addiction, general belongingness and happiness levels of participants. Results: Results of study revealed a negative significant correlation between smartphone addiction and hapiness levels of participants. Moreover a positive significant correlation was found between smartphone addiction and rejection-the dimension of general belongingness-, whereas no significant correlation was found smart-phone addiction and acceptance-the dimension of general belongingness-. Happiness levels of participants were found to be positively and significantly correlated with acceptance and negatively correlated with rejection. Path analysis showed that general belongingness predicted smartphone addiction in a positive way. General belongingness also predicted happiness directly and smartphone addiction negatively predicted happiness. Discussion: In sum, smartphone addiction was significantly correlated with both happiness and general belongingness levels of participants. Moreover, a structural equation model among the smartphone addiction, general belongingness and happiness revealed an acceptable fit indexes. Lastly, findings were discussed and suggestions were given in line with the theorotical background and literature.
ÖZET Amaç: Bu araştırmanın amacı akıllı telefon bağımlılığı, genel aidiyet ve mutluluk arasındaki yordayıcı ilişkileri ortaya koymaktır. Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu farklı bölümlerde öğrenim gören toplam 312 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Verilerin toplanması amacıyla Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği Kısa Formu, Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu, Genel Aidiyet Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin ortaya konulmasında korelasyon analizi ve yapısal eşitlik mod-ellemesi kullanılmıştır. Bulgular: Bulgular akıllı telefon bağımlılığının mutluluk ile negatif yönlü ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Akıllı telefon bağımlılığı genel aidiyetin reddedilme boyutu ile pozitif yönlü ilişkili bulunmuştur ancak kabul edilme boyutu ile anlamlı ilişki bulunmamıştır. Mutluluk ise genel aidiyetin kabul edilme boyutu ile pozitif, reddedilme ile negatif yönlü ilişki bulunmuştur. Yol analizi sonuçları genel aidiyetin kabul edilme ve reddedilme boyutlarının akıllı telefon bağımlılığını pozitif yönde yordadığını göstermiştir. Kabul edilme ve reddedilme boyutları mutluluğu doğrudan yordadığı ve akıllı telefon bağımlılığının mutluluğu negatif yönde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Elde edilen sonuçlara göre akllı tele-fon bağımlılığı ile genel aidiyet duygusu arasında pozitif, mutluluk ile negatif bir ilişki vardır. Ayrıca akıllı telefon bağımlılığı, mutluluk, kabul edilme ve reddedilme arasındaki yol analizine ilişkin oluşturulan modelin iyi uyum gösterdiği sonucu elde edilmiştir.

Akıllı telefonların hayatlarımızda belirgin bir yere sahip olması ile birlikte birçok faaliyet eskiye nazaran oldukça kolaylaşmış durumdadır. Bilgiye erişim, iletişim, eğlence gibi unsurlara her an erişebilmek oldukça cazip gibi dursa da zaman içerisinde bu teknolojinin olumsuz yönleri de gün yüzüne çıkmaya başlamıştır. Bu teknolojilerin bilinen en önemli psikolojik zararı mobil telefon yoksunluğu korkusudur (nomofobi). Bu çalışmada bireylerin öz düzenleme seviyelerinin nomofobi üzerindeki etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Muş ilindeki telekomünikasyon şirketleri çalışanları ile nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Anket tekniği ile toplanan veriler en küçük kısmi kareler (partial least squares-PLS) yapısal eşitlik modellemesi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda öz düzenlemenin nomofobinin alt boyutları olan bilgiye erişememe, bağlılığı kaybetme, iletişim kuramama ve kolaylıktan vazgeçme üzerinde negatif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Araştırma, nomofobiyi işletme literatürü açısından incelemesi ve öz düzenlemenin etkisine odaklanması yönleriyle özgün bir çalışmadır. Bu nedenle araştırma bulgularının ilgili literatüre katkı sunması beklenmektedir.

Objective: The aim of this study was to determine high school students’ usage behavior and views about mobile phones.

Methods: Totally 253 (85.5%) students educated at Honaz High School within the academic year 2010-2011, participated to this cross-sectional study and a questionnaire consisting of 42 questions which aimed to determine usage behavior and views about mobile phones was administered to the students.

Results: The mean age of the students was 16.1 ± 1.1 years, and 56.9% of them were girl. 79.8% of students have mobile phone and 53.9% of them make daily average of over 30 minutes mobile phone calls. 76.1% of participants stated that they did not use headphones, 78.1% did not turn off their mobile phones when they are sleeping and 67.3% put it right next to them or under the pillow. 83.1% of students think mobile phones are harmful for human health, 56.7% think the base stations are harmful to human health and the environment, 91.3% think mobile phones are harmful for children, pregnant women and elderly people.

Conclusion: It is found that students’ mobile phone ownership is widespread, the age of starting to use mobile phone and headphones usage is low, knowledge about the base stations is not adequate.

Key words: Mobile phone, electromagnetic radiation, student, dependency

(Tur.) Akıllı telefonlar günümüzde en çok kullanılan elektronik araçlardan biridir. Günlük hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelen akıllı telefonların kullanıcılar açısından hem olumlu hem de olumsuz etkilerde bulunduğu söylenebilir. Akıllı telefonların ilk ortaya çıktığı tarihlerden günümüze kadar kullanım oranlarının sürekli arttığı görülmektedir ayrıca yakın gelecekte de bu oranların artması beklenmektedir. Kontrolsüz ve aşırı akıllı telefon kullanımı toplumdaki her bireyi etkilediği gibi ortaöğretim öğrencilerinin eğitim yaşantılarını da etkileyen bir rol oynamaktadır. Bu araştırma ortaöğretim öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerini ve kullanım alışkanlıklarını betimlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma Kahramanmaraş ilinin merkez Dulkadiroğlu ve Onikişubat ilçelerinde bulunan farklı okul türlerinde (Fen lisesi, Anadolu lisesi, İmam hatip lisesi, Çok programlı lise vb..) yapılmıştır. Küme örnekleme yöntemiyle farklı niteliklere sahip 8 ayrı okul türü belirlenerek bu okullarda uygulama yapılmıştır. 2018-2019 eğitim öğretim yılında belirtilen okul türlerinde öğrenim görmekte olan 9, 10, 11, ve 12. sınıf kademelerindeki 609 öğrenciye ölçek uygulanmıştır. Lise öğrencilerine ‘‘Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği’’ uygulanmış, kişisel veriler ise araştırmacı tarafından hazırlanan ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’ kullanılarak elde edilmiştir. Öğrencilerden elde edilen verilerin analizinde SPSS 25.0 istatistik programı kullanılmıştır. Yapılan çalışma sonucuna göre öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığının orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Kız öğrencilerin akıllı telefon bağımlılık düzeyinin erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. En düşük bağımlılık oranının Fen lisesinde, en yüksek bağımlılık oranının ise Mesleki ve Teknik Anadolu lisesinde olduğu bulunmuştur. Ayrıca okul başarı puanı ile akıllı telefon bağımlılığı arasında negatif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Öğrencilerin boş zamanlarında en fazla akıllı telefonlarıyla vakit geçirdikleri ve müzik dinlendikleri bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin çoğunun akıllı telefonlarında en çok sosyal ağları kullandığı belirlenmiştir. Öğrencilerin akıllı telefonlarında en çok kullandıkları uygulamaların sırasıyla Whatsapp, İnstagram ve Youtube olduğu tespit edilmiştir.
(Eng.) Smartphones are one of the most used electronic devices nowadays. Becoming an indispensable part of daily life, it can be said that smartphones have both positive and negative effects on users. From the times when smartphones first used till today, usage rate of smartphones has been increasing and this rate is expected to increase more in near future. Just as uncontrolled and excessive usage of smartphones affects every individual in society, it has also a role effecting the education life of secondary education students. This study has been done to describe smartphone addiction and usage habit of secondary education students. The study has been conducted in different school types (Science high school, Anatolian high school, İmam Hatip high school, Multi-Program high school etc.) in Dulkadiroğlu and Onikişubat central provinces of Kahramanmaraş city. The study was conducted by using cluster sampling method in 8 different school types having different qualifications. The scale was applied on 609 students studying 9 ,10, 11 and 12th grades in mentioned school types during 2018-2019 education year. ‘‘Smartphone Addiction Scale’’ was applied on high school students, and personal data was obtained by using ‘‘Personal Information Form’’ by researcher. For the analysis of obtained data SPSS 25.0 statistic program was used. According to the study result, smartphone addiction of students found to be medium level. It is ascertained that addiction level of girls are higher than boys. The lowest addiction level was found in Science high schools, and the highest level in Vocational and Technical Anatolian high school. It is determined that there is a negative directed relation between school success grades and smartphone addiction. It is found that students are using their smartphones and listening music in their free times. It is specified that students are using their smartphones most to use social networks. It is confirmed that the most used applications in smartphones by students are Whatsapp, Instagram and Youtube.

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının problemli internet kullanım davranışları ve üstbilişsel farkındalıkları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmada öğretmen adaylarının problemli internet kullanım durumları ile üstbilişsel farkındalıklarını ortaya koyabilmek, bunlar arasındaki ilişkileri belirlemek için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bir üniversitenin öğretmenlik programlarında okuyan ve araştırmaya gönüllülük esasına dayalı olarak katılan 276 öğretmen adayı araştırmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcılarını oluşturan öğretmen adayları; sosyal bilgiler öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği sınıf öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği bölümlerinde öğrenim görmektedirler. Kişisel Bilgi Formu, Üstbilişsel Farkındalık Envanteri ve Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin; cinsiyet, bölüm, yaş gibi bazı demografik özellikleriyle ilgili bilgi edinmek amacıyla araştırmacılar tarafından bir Kişisel Bilgi Formu hazırlanmış ve katılımcılara uygulanmıştır. Katılımcılardan elde edilen ölçek puanlarının normallik dağılımı incelenmiştir. Bulgular neticesinde ölçeklerden elde edilen verilerin dağılımın normal olduğu belirlenmiştir (p>.05). Bu sebeple analizde parametrik testler kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular; öğretmen adaylarının problemli internet kullanım durumları ile üstbilişsel farkındalıkları arasında negatif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda çeşitli önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: öğretmen adayları, problemli internet kullanımı, üstbilişsel farkındalık

This study has been aimed to determine the nomophobia levels of secondary school students using smartphones and to examine the relationship between nomophobia levels of secondary school students and social network usage purposes. The research has been conducted by using a relational screening model with the participation of 514 secondary school students in the fall semester of the 2016-2017 academic year. As a result of the research, it has been found that the students have a low level of nomophobic behavior and that there is a negative significant correlation between the nomophobic behavior and social network usage purposes. On the other hand, it has been seen that there is a negative yet higher correlation, in comparison to the use of social networks for entertainment purposes, between social network usage for the purpose of research, cooperation, initiating communication, communication, maintaining communication and content sharing and the tendency of nomophobic behavior. Keywords: Nomophobia, Social networks usage purpose, Middle school.

ÖZET Bu çalışmada ergenlerin sanal zorbalık davranışlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yaşları 14 ile 18 arasında değişen 175 ergene ulaşılmıştır. Ergenlerin sanal zorbalık davranışları cinsiyet, akıllı telefona sahip olma, evlerinde internet bağlantısı ve bilgisayar olup olmaması ve yaşları açısından incelenmiştir. Veriler sanal zorbalık ölçeği ve kişisel bilgi formunun ergenler tarafından doldurulması sonucunda elde edilmiş olup verilerin analizinde SPSS 18 paket programı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; ergenlerin sanal zorbalık davranışlarının cinsiyetlerine, akıllı telefona sahip olma durumlarına ve kaldıkları yerde internet bağlantısı bulunma durumlarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. Ayrıca evlerinde bilgisayar olan ergenlerin olmayanlara göre sanal zorbalık düzeylerinin düşük olduğu bulunmuştur. Son alarak yapılan korelasyon analizinde ergenlerin yaşları ile sanal zorbalık düzeyleri arasında pozitif yönde düşük düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar literatür dikkate alınarak tartışılmış ve bu kapsamda çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Sanal zorbalık düzeyleri, ergen, bilgisayar, akıllı telefon

The purpose of this study is to examine the relationships between smartphone addiction, cyberloafing, stress and social support. The research data were collected from 885 undergraduate students studying at a public university in Turkey using an online questionnaire. The relationship between the variables was tested by path analysis. The results of the research showed that class level, family income and place of residence did not have a significant effect on smartphone addiction, cyberloafing, stress and perceived social support. Smartphone addiction, stress and perceived social support differed significantly by gender. Stress was shown to have a significant effect on cyberloafing and smartphone addiction, and cyberloafing to have a significant effect on smartphone addiction. Social support had a small but significant effect on cyberloafing, but did not seem to have a significant effect on stress. The results of the research are discussed with regard to higher education students and future studies.