Bioetyka

Jest to książka z zakresu filozoficznej bioetyki personalistycznej. Podzielona jest na dwie części: zagadnienia ogólne i szczegółowe. Posiada ona mocne odniesienie do światowych debat bioetycznych, szczególnie tych mających swoje miejsce w ramach filozofii anglojęzycznej.

W 1966 r. Hans Jonas opublikował książkę pt. „Fenomen życia. W stronę biologii filozoficznej". Głównym celem tego opracowania jest interpretacja egzystencjalna szeroko rozumianego zjawiska życia. Jonas połączył w swoich analizach różne obszary wiedzy naukowej na temat życia, jaka była dostępna w połowie XX wieku dzięki badaniom fenomenologicznym i odkryciom antropologicznym egzystencjalizmu. Rozwiązania zaproponowane przez Hansa Jonasa stanowią jedną z wielu inspiracji monografii pt. „Etyka a fenomen życia". Nie ulega wątpliwości, że fundamentalne pytania, postawione przez tego myśliciela, zachowują swoją aktualność także w naszym stuleciu. Co więcej, wydaje się, że wraz z gwałtownym rozwojem nauki i techniki coraz bardziej zyskują na znaczeniu. W tym kontekście warto podkreślić, że największym wyzwaniem przyszłości jest niewątpliwie rewolucja biotechnologiczna, która stawia fundamentalne pytania o rozumienie natury człowieka i w dłuższej perspektywie rodzi ryzyko zmiany istoty naszego człowieczeństwa.

Książka przedstawia nauczanie Kościoła dotyczące psychiatrii i opieki nad chorymi psychicznie. Oprócz prezentacji historycznej Autor omawia wizję człowieka w nauczaniu Kościoła. To natomiast wiąże się z misją psychiatry.
Analizowane są w końcu zagadnienia szczegółowe dotyczące pracy psychiatry, jak: formacja do pełnienia misji, zasady działania, psychoterapia, farmakoterapia, edukacja, uzależnienia, stygmatyzacja, poczucie winy i grzechu, rola biegłego psychiatry w Kościele – wszystko to zaś w świetle nauczania Kościoła.

Tadeusz Ślipko (1918-2015) jest autorem 13 książek i ponad 200 artykułów, rozpraw i recenzji. Urodził się jako poddany cesarza monarchii austro-węgierskiej. Przez wiele dziesięcioleci zmagał się ze zbrodniczymi ideologiami systemów totalitarnych, osobiście doświadczył niewyobrażalnego zła XX wieku. Zmarł w wolnej i niepodległej Polsce, należącej do Unii Europejskiej. Żył w niezwykłej epoce historycznej, a jego badania filozoficzne przeplatały się z dramatycznymi dziejami Polski i innych narodów Europy Środkowo-Wschodniej.

The book of papers on the work of Oron Catts and Ionat Zurr, artists forming the Tissue Culture & Art Project. Particular chapters analyses different issues, like artistic, ethical, philosophical of their art as well as problems related to posthumanistic contexts of bio- and biotech art and the relationships between art and science.

Artykuł podejmuje problem zasadności podziału na bioetykę katolicką i bioetykę laicką, opisując ich wzajemne zależności, różnice i charakter sporu w różniących ich kwestiach. Spory bioetyczne są jedną z wielu kategorii sporów, które wpisują się w życie pluralistycznych społeczeństw. Na tle jednak innych debat spory bioetyczne angażują bardzo mocno uczestników debaty, rozgrzewają emocje. W artykule przeprowadzona jest analiza metodologiczna, która pozwala usytuować bioetykę jako odrębną dyscyplinę naukową, charakteryzującą się interdyscyplinarnością, posiadającą właną metodę badawczą. W świetle poczynionych analiz metodologicznych podejmuje się temat zasadności podziału na bioetykę katolicką i bioetykę laicką, wskazując na kryteria takiego podziału. Świadomość różnic, jakie występują w obszarze bioetyki motywuje do zastanowienia się, jaki kształt powinna przybrać debata w kwestiach bioetycznych? Czy jest możliwy dialog, spór, czy może jesteśmy skazani na konfrontację? W których obszarach powinno prowadzić się dialog, spierać się na argumenty? Czy jest możliwy kompromis w kwestiach moralnych?

Niniejsza praca dotyczy punktów spornych w debacie na temat in vitro i stosunku do nich Ewangelickiego Kościoła Niemiec (EKD) oraz Kościoła Ewangelicko-Au- gsburskiego w RP (KEA). W pracy omówiono siedem takich punktów: wartość Ŝycia, status moralny zarodka, ingerencja w stworzenie, problem nadliczbowych zarodków, diagnostyka preimplantacyjna, korzystanie z gamet osób trzecich i korzystanie z usług matki zastępczej oraz wpływ in vitro na dziecko poczęte tą metodą oraz jego rodzinę. Zasadniczą częścią pre- zentacji kaŜdej z kwestii jest analiza stanowisk EKD i KEA, z uwzględnieniem ich ewentualnej ewolucji w czasie.

The main aim of this article is to outline the discussion on euthanasia that affects the basic issues of human life – the foundation of human dignity, sense of pain and suffering, conception of the afterlife, quality and value of life, etc. All the indications are that the process of the legalization of euthanasia will develop in the coming decades. Today we need a new paradigm of bioethics, built on the basis of a new humanism which will allow us to adequately analyze such phenomena as death, suffering and dying. The new paradigm of bioethics can be an effective tool in the dispute over the death on request.

Aksjologiczne podstawy doświadczenia godności osoby ludzkiej w kontekście dyskusji bioetycznej Fenomen godności inspirował filozofów i myślicieli starożytnych, inspiruje również dziś przedstawicieli różnych obszarów nauki, w tym etyków 1 , bioetyków, lekarzy, psychologów i prawników 2. W reprezen-tatywnych tekstach z tego zakresu najczęściej spotykamy się z takim sposobem myślenia, który godność ustanawia jako źródło − np. praw człowieka, wartości i szeregu innych postaw 3. Chodzi o to, aby ze względu na godność osoby przyjmować wobec siebie i wobec drugiego człowieka określoną postawę, postawę o wysokiej kwalifikacji moral-nej, etycznej czy aksjologicznej. Odnosząc się z uznaniem do tych sposobów ujmowania i opisywania godności ludzkiej, pragnę spoj-rzeć na nią z nieco innej strony i pytać o jej aksjologiczne podstawy. Wychodzę bowiem z przekonania, że doświadczenie godności − osobi-stej, społecznej (godność narodu, rodziny, państwa) zakorzenione jest w pierwotnym doświadczeniu i przeżyciu określonych wartości (wyż-szych wartości).

One of the issues that have divided the contemporary society is the estimation of the methods, procedures and means connected with creating a human by the extracorporeal fertilization with an embryo transfer (FIVET). Since on the one hand the in vitro fertilization belongs to the highest achievements of contemporary medicine and makes possible to fulfill the desire of a fatherhood and motherhood for childless and infertile married couples. However on the other hand the so-called ‘artificial fertilization’ generates many problems and controversies of moral, legal, psychological and social naturę that are often disregarded. The article touches the problem of in vitro fertilizations from a perspective of orthodox Church teaching and orthodox bioethics. The estimation of extracorporeal fertilizations in a frame of the orthodox bioethical reflection concentrates around following questions: the status of the embryo and the holiness of the human life, the meaning and character of the procreation intercourse, weighing the problem of the childlessness and infertility, the sense and dimension of the parenthood (motherhood and fatherhood) and the character of the means, methods and procedures of the in vitro fertilization with an embryo transfer.
On the basis of official Church documents and also numerous statements of orthodox priests and theologians the author points out that the orthodox Church firmly objects to in vitro fertilizations madę according to the now recognized procedures. Nevertheless, guided by mercy it determines the conditions, fulfilling of which could, considering the marital welfare, let the spouses undergo the procedures of the extracorporeal fertilization. It must be stressed that the talked about conditions mean rather a consent, then an acceptation, and they are an expression of Church economics. Official Church positions and also statements of priests and theologians do not obtrude and do not force anything from the faithful. Through a quiet reasoning, based on Church teaching, they try morę to persuade the spouses to weigh abstaining from these means. Besides they show the tolerance borderline of Church, behind which there is only a univocal and firm objection and a pray for returning for the lost.

Ecophilosophical Message of Encyclical Laudato Si' In encyclical Laudato Si' pope Francis summarizes the rich legacy of his predecessors contained in the statements on the ecological question. Starting from Paul VI, successive popes repeatedly referred to the issue in different contexts and aspects. Pope Francis' standpoint actively involved the community of the Catholic Church in the mainstream of contemporary environmental debate, demonstrating full readiness for the broadest cooperation in research and activities inspired by concern for the Earth - our common home. The Pope sees the possibility of such cooperation in consultation with all people of good will who share the appreciation for the set of issues presented in this paper: idea of sustainable development, idea of integral ecology, bioethical issues, climate change issue and eco-justice issue.

W tajonej wiedzy o nieuniknionym końcu zwierząt upatruję źródła popularności animal studies oraz inicjatyw, mających na celu poprawę dobrostanu zwierząt i uświadomienie masom rozmiaru ich cierpień.  Nauczeni doświadczeniem kolonializmu i shoah przepraszamy z góry, w pełni świadomi, że czyn, za który przepraszamy, i tak się dokona. Wiemy, że to kres zwierząt, jesteśmy więc dla nich uprzejmi jak wobec ludzi, których śmierć jest pewna, bo są nieuleczalnie chorzy albo nie przedstawiają sobą wartości.

Niniejsza praca dotyczy punktów spornych w debacie na temat in vitro i stosunku do nich Ewangelickiego Kościoła Niemiec (EKD) oraz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP (KEA). W pracy omówiono siedem takich punktów: wartość życia, status moralny zarodka, ingerencja w stworzenie, problem nadliczbowych zarodków, diagnostyka preimplantacyjna, korzystanie z gamet osób trzecich i korzystanie z usług matki zastępczej oraz wpływ in vitro na dziecko poczęte tą metodą oraz jego rodzinę. Zasadniczą częścią prezentacji każdej z kwestii jest analiza stanowisk EKD i KEA, z uwzględnieniem ich ewentualnej ewolucji w czasie.

Między teorią a sztuką:  filozoficzno-bioetyczna problematyka cielesności  i jej audiowizualne reprezentacje"
Konferencja naukowa odbyła się w dniach 1-2 marca 2019 r. w Centrum Dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w ramach realizacji projektu „Rozwój 2b” Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki w latach 2016-2019 (nr. projektu: 0073/NPRH4/H2b/83/2016). W skład komitetu naukowego weszły dr hab. Monika Michałowska i dr Anna Alichniewicz z Zakładu Bioetyki Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W konferencji udział wzięli badacze z 14 ośrodków akademickich w Polsce.

Relacja z konferencji dostępna jest tutaj:
http://unikonferencje.pl/relacja/9778-miedzy-teoria-a-sztuka-filozoficzno-bioetyczna-problematyka-cielesnosci-i-jej-audiowizualne-reprezentacje

Głównym celem artykułu jest analiza etycznych aspektach aborcji chemicznej, nazywanej również aborcją farmakologiczną lub medyczną. Aborcja chemiczna jest zwykle wykonywana przy użyciu dwóch preparatów. Pierwszym jest Mifepriston, znany także jako tabletka RU-486, a drugi to Mizoprostol. Preparaty są przyjmowane doustnie zasadniczo przez trzy dni, chociaż sama aborcja może potrwać znacznie dłużej. Mifepriston odpowiada za blokowanie działania kobiecego hormonu ciążowego progesteronu. Progesteron sprawia, że składniki odżywcze są dostępne w macicy dla nowo powstałego ludzkiego embrionu. Aborcja chemiczna nie tylko uśmierca nowe życie ludzkie na pierwszym etapie jego rozwoju, ale w niektórych przypadkach jest także niebezpieczna dla życia i zdrowia kobiet. Globalne zjawisko aborcji medycznej otwiera dziś nowy etap publicznego sporu o początek ludzkiego życia i uznanie ludzkiego zarodka jako istoty ludzkiej od momentu poczęcia.

On Two Manners of Acquiring Organs for Transplantation
Summary
The technical possibility of carrying out transplantations of different human organs is usually associated with their scarce availability. Two solutions are put forward in order to deal with the issue: acquiring organs via a free market or sensitizing people to dona- tion of organs as gifts. In the article these two proposals are considered with a special emphasis on the philosophical concepts of the person and his/her body which are pre- supposed in them. Critical examination reveals that a human body is an integral part of the person, hence cannot be treated as a commodity. Bodily organs can be treated, how- ever, as a gift of one person to another. The logic of gift, then, is more adequate to who the person is, and it should influence people’s attitudes concerning organ donation.

W dniach 15–16 października 2019 roku na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie miało miejsce międzynarodowe sympozjum naukowe nt. „Przyrodoznawstwo – filozofia – teologia. Obszary i perspektywy dialogu”. W konferencji wzięło udział ponad dwudziestu naukowców z dziesięciu krajów. Otwarcia obrad sympozjalnych dokonał prof. UKSW dr hab. Grzegorz Bugajak, dyrektor Instytutu Filozofii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W swoim wystąpieniu przybliżył on problematykę konferencji oraz zaprezentował specyfikę badań filozoficznych prowadzonych na tej uczelni. Prof. Bugajak podkreślił, że jednym z najważniejszych przedstawicieli środowiska filozoficznego tego uniwersytetu był prof. dr hab. Kazimierz Kloskowski (1953–1999), który koncentrował swoją uwagę na zagadnieniach z pogranicza biologii, filozofii biologii, biofilozofii, genetyki i bioetyki. Konferencja została zorganizowana w dwudziestą rocznicę jego śmierci.

Głównym celem artykułu jest analiza najważniejszych dylematów etycznych, związanych z badaniami prenatalnymi w kontekście polskiego prawodawstwa i praktyki lekarskiej oraz w świetle bioetyki personalistycznej. Podjęte rozważania zwracają uwagę na role osób, biorących udział w przeprowadzaniu badań prenatalnych: rodziców i lekarza, ze szczególnym uwzględnieniem osobowej roli nienarodzonego dziecka, które także jest pacjentem.

Problematyka podejmowania decyzji medycznych dotyczących pacjentów niezdolnych do samodzielnego podejmowania decyzji oraz tych, którzy na własne życzenie rezygnują z uzyskania informacji na temat własnego stanu zdrowia wymaga utworzenia stosownych uregulowań prawnych w tym zakresie. Polska Grupa Robocza ds. Problemów Etycznych Końca Życia proponuje wprowadzenie do prawa polskiego instytucji pełnomocnika medycznego, wskazując zasady powoływania, zadania i zakres jego odpowiedzialności w świetle Rekomendacji nr 11 Rady Europy z 2009 r.
Prezentowane stanowisko jest rozszerzoną wersją artykułu opublikowanego w języku angielskim jako praca oryginalna w „Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej” pt.: The institution of health care agent in Polish legislation: position of the Polish Working Group on End‑of‑Life ethics.

The dynamic development of biology, medicine and technology is one of the main reasons behind ethical reflection on interference in the natural processes of life, which has led to the emergence of a new interdisciplinary field – bioethics. This approach combines scientific knowledge and ethical values, and indicates the need to reconcile the achievements of science and humanistic values, as determinants for mutual relations between science and ethics. The originality of Chinese culture inspires us to appreciate Confucian philosophy, which is a cultural repository of knowledge about human life, personal relations and connections between human beings and nature. In this text, I describe some basic problems of bioethics, e.g. euthanasia, suicide, abortion, and the death penalty, from the perspective of Confucian and Western bioethics. Confucius’s ethical thought is based on five regulations: humaneness (ren), righteousness (yi), ritual (li), wisdom (zhi), and faithfulness (xin), which determine the boundaries of human activity. These ideas underlie the cultural richness of modern Chinese bioethics and they can successfully inspire European bioethics; therefore they promote mutual understanding between East and West.

21 października 2020 r. w trakcie festiwalu filmowego w Rzymie miała miejsce premiera filmu „Franciszek”, którego twórcą jest Evgeny Afineevsky. Urodzony w Rosji izraelsko-amerykański reżyser i producent wykorzystał w swoim dziele filmowym fragment rozmowy papieża z Argentyny z jedną z telewizji meksykańskich. Nagranie miało miejsce kilka lat temu. Wyrażenie kluczowe w tej wypowiedzi, dotyczące legalizacji związków jednopłciowych, to dwa słowa hiszpańskie „convivencia civil”. Papież Franciszek opowiedział się za prawną ochroną takich związków.

Jedną z kluczowych idei transhumanizmu jest chęć uzyskania nadzwyczajnych zdolności intelektualnych dzięki usprawnieniu funkcjonowania ludzkiego umysłu i mózgu. Zadanie to realizowane jest w ramach koncepcji wzmocnienia poznawczego (cognitive enhancement) i jest definiowane jako całokształt działań mających na celu usprawnienie i rozszerzenie podstawowych zdolności umysłu przez poprawę i uzupełnienie systemów poznawczych, co obejmuje usprawnienie inteligencji, poprawienie uwagi, wzmocnienie kreatywności, ulepszenie pamięci czy też rozszerzenie spektrum percepcji. Metody wzmocnienia poznawczego dotyczą rozwiązań: neurofarmakologicznych, genetycznych, prewencyjnych, „naturalnych” oraz informatycznych, o charakterze inwazyjnym i nieinwazyjnym. Należy mieć na uwadze, iż wiele metod wzmocnienia jest już dostępnych bądź będzie można z nich skorzystać w najbliższych latach. Transhumaniści są zdania, że wzmocnienie poznawcze będzie miało pozytywny wpływ zarówno na jednostkę, jak i społeczeństwo. Pojawiają się jednak liczne stanowiska bio- i technokonserwatywne, które nie podzielają transhumanistycznego optymizmu w usprawnianiu władz poznawczych. Artykuł przedstawia ideę wzmocnienia poznawczego oraz metody jego wdrażania. Główny problem koncentruje się na konsekwencjach społecznych wynikających z zastosowania rozwiązań mających usprawniać funkcjonowanie umysłu. Podejmowane kwestie to: (1) czy należy usprawniać naturę, czyli jakie korzyści i zagrożenia płyną ze wzmocnienia poznawczego dla jednostki i społeczeństwa, (2) czy wzmocnienie nie jest narzędziem nowej eugeniki, czyli kogo powinno dotyczyć wzmocnienie poznawcze, (3) wzmocnieni kontra niewzmocnieni poznawczo, czyli jaka powinna być dostępność środków służących wzmocnieniu poznawczemu, (4) wzmocnienie poznawcze jako narzędzie biopolityki, czy technologie usprawniające ludzkie władze poznawcze mogą być środkiem kontroli społecznej.

In contemporary world there are a lot of idea of dignity and we can observe many differences in the perception and interpretation of it. One can find many reasons for this discrepancy. While focusing on the most important human rights, the authors want to demonstrate that, despite the many changes that have occurred in recent decades, the idea of human rights is essential to human dignity. For these reasons, we believe that the nature of human rights require its re-examination in the prism of human dignity. Analysis of philosophical, cultural and legal contexts in which a concept of dignity occurs, may contribute to a better understanding of what dignity is and what is not. Above all, may allow reflection on the crisis of dignity of the XXI century human. Dignity is a type of value that co-creates the sense of human life, directs to a specific goal, and also regulates interpersonal connections. Here, the authors analyze dignity in the context of specific concepts of man to show the relations between dignity and the eternal question: " who am I in the light of my rights? " Secondarily, we show how crucial contextual and hermeneutical thinking is, while studying fundamental concepts of human experiences such as dignity. The analysis of the subject carried out by experts in fields of legal and philosophical sciences, based on the common foundation, which is an individual and his life, points to many critical issues that need to be thoroughly evaluated, as long as the subject is approached holistically.

W ostatnich latach pojawia się coraz częściej w domenie publicznej pojęcie biopolityki. Jego twórcą jest szwedzki politolog Johan Rudolf Kjellén (1864–1922), który jako pierwszy używał w swoich pracach także słowa geopolityka. O głębokich zmianach w obrębie biopolityki traktuje prezentowane opracowanie włoskiego filozofa Vittoria Possentiego (1938–), który twierdzi, że istotą współczesnej rewolucji biopolitycznej jest przymierze między materializmem i techniką.

Dynamiczny rozwój nowych obszarów wiedzy otwiera przed nami nieznane dotychczas mozliwosci działania. Zmusza tym samym do dokonywania wyborów, do których nie jestesmy przygotowani. Problemy te wystepuja ze szczególna intensywnoscia w medycynie i w naukach przyrodniczych. Mozliwosc farmakologicznej i zabiegowej ingerencji w procesy zyciowe człowieka rodzi potrzebe refleksji etycznej. Jednakze szczegółowych odpowiedzi na pytania o sposób postepowania w przypadkach przeszczepiania narzadów, stosowania
aparatury podtrzymujacej zycie, farmakologicznej regulacji płodnosci, stosowania komórek macierzystych do celów badawczych i leczniczych oraz na wiele podobnych zagadnien nie da sie udzielic opierajac sie wyłacznie na tradycyjnym aparacie pojeciowym antropologii filozoficznej. Pojecia i wartosci, poprzez które człowiek na przestrzeni dziejów sie samookreslał, wymagaja twórczego wyrazenia w kontekscie
nauk biomedycznych. W takich okolicznosciach, na przecieciu
praktyki klinicznej i badawczej oraz refleksji filozoficznej, powstała i rozwija sie bioetyka. W ostatnich latach ubiegłego stulecia z bioetyki zaczeła sie wyodrebniac nowa, roszczaca sobie prawo do autonomii dyscyplina, neuroetyka.

28 maja 2019 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu miało miejsce międzynarodowe sympozjum naukowe nt. „Jakie będzie chrześcijaństwo przyszłości? Doświadczenie religijne, kultura i racjonalność wiary w twórczości Romano Guardiniego”. Patronat nad konferencją objął metropolita wrocławski abp Józef Kupny oraz niemiecka Fundacja Guardiniego (Guardini Stiftung) z siedzibą w Berlinie. Problematykę konferencji zaprezentował dr Johannes Modesto z Kurii Arcybiskupiej w Monachium, który od 2018 roku pełni funkcję postulatora procesu beatyfikacyjnego Romano Guardiniego (1885–1968). W swoim wystąpieniu zwrócił on uwagę na niezwykle szerokie zainteresowania intelektualne tego myśliciela, który w swoich dziełach analizował różnego rodzaju problemy filozoficzne, teologiczne, moralne, literackie, światopoglądowe.

Czy fakt, że wiele organizacji pacjentów w Polsce przyjmuje środki pieniężne od firm farmaceutycznych powinien niepokoić? Jakie potencjalne zagrożenia wiążą się z relacjami finansowymi przemysłu lekowego i stowarzyszeń pacjentów? Jaki jest zakres tego zjawiska? Niniejszy tekst stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania.
W tym celu, w pierwszej części artykułu przedstawiono dane dotyczące wsparcia udzielonego wybranym organizacjom pacjentów przez firmy zrzeszone w Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA w 2015 roku. Zbiór tych danych stanowi efekt systematycznego przeglądu stron internetowych niniejszych firm oraz wspieranych przez nie organizacji pacjentów. Następnie, dane te zanalizowano w kontekście artykułów 47, 48 oraz 14 Kodeksu Dobrych Praktyk Przemysłu Farmaceutycznego regulującego współpracę owych firm z organizacjami pacjentów oraz przejrzystość stron internetowych sponsorowanych przez sygnatariuszy Kodeksu.
W drugiej części artykułu, w oparciu o analizę dwóch przypadków – kampanii zdrowotnej szczepimy.com.pl oraz informacji dotyczących insulin publikowanych na stronie internetowej Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków – zilustrowano potencjalne szanse i zagrożenia związane z relacjami finansowymi przemysłu lekowego i stowarzyszeń pacjentów.
Artykuł kończy się krótką listą proponowanych zmian instytucjonalnych i prawnych, które mogłyby przyczynić się do rozwiązania opisanych uprzednio problemów. Z pewnością jednak kwestia optymalnego uregulowania relacji firm farmaceutycznych ze stowarzyszeniami pacjentów wymaga dalszych badań oraz debaty z udziałem przedstawicieli wszystkich zainteresowanych stron - w tym organizacji pacjentów, działających na polskim rynku firm farmaceutycznych, Ministerstwa Zdrowia, Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego, Rzecznika Praw Pacjenta oraz Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Niniejszy artykuł powinien wykazać pilną potrzebę rozpoczęcia takiej dyskusji.

Głównym celem opracowania jest analiza przyczyn i skutków głębokiego konfliktu światopoglądowego we współczesnym społeczeństwie polskim. Polska jest ciągle najbardziej religijnym krajem w całej Unii Europejskiej. Reszta społeczeństw europejskich jest w dużym stopniu postchrześcijańska, a religią, która zyskuje w nich na znaczeniu jest islam. Te dwa nurty ideowe będą coraz bardziej decydować o losach Europy: z jednej strony oświeceniowa myśl liberalno-ateistyczna, z drugiej – religia muzułmańska.

Głównym celem opracowania jest analiza etycznych aspektów aborcji eugenicznej oraz prezentacja zmian zachodzących w społeczeństwie polskim, gdy chodzi o podejście do religii w czasie pandemii koronawirusa. W całej Unii Europejskiej aborcja jest coraz częściej traktowana jako prawo człowieka. W Polsce spór o aborcję eugeniczną jest ważny, ale zupełnie marginalny. Prawdziwą plagą jest dzisiaj aborcja chemiczna, farmakologiczna. W świecie aborcja przenosi się coraz bardziej ze szpitali do aptek. Na przykład we Włoszech w tym roku bardzo ostry spór światopoglądowy dotyczył stosowania pigułki aborcyjnej RU-486.