Nederlandse geschiedenis

Rekeningen van de opbrengsten van het verpachte en gecollecteerde weggeld,  aanlegkosten, onderhoudsuitgaven en financieringslasten.
Gemeenten Meerssen, Beek, Houthem (1779-1782) en de ontvanger-generaal van de barrière penningen in den Lande van Valkenburg (1783-1794).

Een interpretatieve bronanalyse van het pamflet ‘de Morghen-Wecker der vrije Nederlantsche Provincien’ (1610) van Willem Baudartius. In 1610 verschijnt van de hand van Willem Baudartius (1565-1640) het politieke pamflet de Morghen-wecker der vrye Nederlantsche Provintien. Een handzaam maar lijvig pamflet van honderd pagina’s. In deze bronanalyse onderzoek ik de Morghen-wecker inhoudelijk om te achterhalen of Baudartius dit pamflet heeft geframed.

Heeringen, R.M. van/A. Vissinga, 2016: Archeologisch vooronderzoek in het oostelijk deel van het camp d’Utrecht, een Frans legerkamp uit de periode van het Bataafs Gemenebest in Austerlitz. Een inventariserend veldonderzoek onder het protocol proefsleuven tussen Hubertweg 31 en Kamperlinie (Dorpsplan Austerlitz), gemeente Zeist, Amersfoort (Vestigia-rapport V1359).

Het museum moet worden gezien als het medium van het geheugen. Dat betoogt Wim Hupperetz, directeur van het Allard Pierson Museum in Amsterdam, in zijn oratie als bijzonder hoogleraar Nederlandse Cultuurgeschiedenis.

Er moet meer aandacht komen voor de biografie en herkomst van museale collecties vanwege het feit dat deze bepalend zijn voor de betekenis en impact. Daarvoor moet meer aandacht worden geschonken aan de biografie van objecten en verzamelaars en kan er een beter begrip ontstaan van de complexiteit van waarden die juist verbonden is aan museale objecten. Daarnaast is het voor musea van belang om de impact van nieuwe technologie zoals ‘The Internet of Things’ op de positie van de curator/conservator te onderzoeken.

Rol van de curator verandert
Dit zijn de twee belangrijkste uitdagingen die Hupperetz in zijn betoog benoemt. De eerste is sterk verbonden met de actuele gebeurtenissen in Nederland zoals het naast elkaar bestaan van verschillende waardesystemen, die bijvoorbeeld tot uiting komt in de zwartepieten discussie. Hupperetz: “In feite is dit een overgang tussen de uitgangspunten van onze moderne samenleving en het postmoderne gedachtegoed, waarbij begrippen als ‘’waarheid’’ en ‘’werkelijkheid’’ geproblematiseerd worden en dat leidt tot veel onzekerheid en frustratie.” De andere uitdaging is verbonden met technologie zoals The Internet of Things, waarbij de rol van de curator onherroepelijk zal veranderen. Hupperetz: “Als museale collecties onderdeel worden van dat internet der dingen, dan wordt het selecteren en beoordelen overgenomen door de zoeksystemen die achter Amazon, Google en Facebook zitten en krijgen we een heel andere dynamiek.”

Vertaling post-moderniteit naar museale praktijk
Hupperetz bouwt voort op de ideeën van zijn voorganger Ad de Jong, die zich in 2009 al afvroeg wanneer de volgende kentering in het museale domein zou komen. Hupperetz: “Naar mijn mening zitten we nog steeds middenin die kentering tussen modernisme en postmodernisme. De reflectie op de aloude moderniteit is cruciaal maar ook problematisch als het gaat om de vertaling naar de museale praktijk.” De leerstoel betreft in het bijzonder de studie der voorwerpen vanwege het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG). In zijn onderzoek wil Wim Hupperetz duidelijk maken dat voorwerpen het voertuig zijn van ons collectief geheugen en als dynamisch erfgoed is de betekenis daarvan altijd in beweging. Hupperetz: “Het is simpelweg met de tijd meegaan. Dat klinkt eenvoudig, maar het betekent dat we ons open moeten stellen voor verandering, dat we nieuwsgierig zijn naar de ander, gevoelig zijn voor de biografie en diversiteit die besloten ligt in mensen en voorwerpen om ons heen. En dat is wat ik bedoel met het museum als medium van het geheugen.”

Na de Duitse capitulatie moesten duizenden Duitse militairen in West Europa onder geallieerd gezag achtergebleven mijnenvelden en munitie ruimen. Uiteindelijk ruimen ze in Nederland circa 1.378.000 mijnen, vinden circa 227 Duitse militairen direct of indirect de dood door de werkzaamheden en moesten gemiddeld gezien 50 mannen per maand wegens medische redenen uit hun functie worden ontslagen. Deze Duitse mijnenruimers hebben hiermee op een bijzondere manier moeten boeten voor hun deelname aan de oorlog.

In 2012 en 2017/2018 werd een van de kampementen voor deze krijgsgevangenen opgegraven op de Frederik Hendrikkazerne in Blerick. Het kamp in Blerick was van eind 1945 tot eind 1946 in gebruik en stond niet op zichzelf. In Nederland lagen er behalve in Blerick, nog vele soortgelijke kampementen. De kampen zijn slechts sporadisch bekend en nooit op een archeologische manier onderzocht. De complexen vormen een beladen en bijzonder onderdeel van de Nederlandse wederopbouwperiode. Ze zijn verder niet alleen illustratief voor het dagelijkse leven en de werktaken die de mannen moesten uitvoeren, maar ook voor de naoorlogse politiek en de wijze waarop met de ‘bezetter’ werd omgegaan. Het huidige onderzoek hoopt hier een bijdrage aan te leveren en het begin te zijn van verder onderzoek naar
deze terreinen.

Overview of the naming of streets and neighbourhoods in The Hague after locations from the former Dutch East Indies and historical figures from its colonial history. This article is intended for a book on such naming practices in various cities across the Netherlands as a commemoration of the historical ties with Indonesia.

Vanwege het grote bestand is hier gekozen voor een pdf-bestand.

De geschiedenis van Rabobank Rijk van Nijmegen aan het Keizer Karelplein is een breed omvattende geschiedenis van een perceel dat in een brede historische context te plaatsen is. De geschiedenis van Nijmegen, het bank-en kredietwezen en planologie is nauw verweven met de grote sociaal-economische geschiedenis van Nijmegen en Nederland.

The Blue Blood Is Black blood Theory (1100-1848) states that Europe was ruled by a brown and black complexioned royal, noble, bourgeois en intellectual elite, but their portraits were falsified, whitened or restored: The Syndics of the Clothesmakers Guild or De Staalmeesters (1662) by Rembrandt, before and after retouch. Photo by A. Braun & co, before 1880. Willem van Beyeren by Van Mierevelt. Jaques van Aerssen by De Vries. Voltaire black and white

"So in an unexpected twist, it is now possible to confirm that many soldiers in the later Thirty Years’ War were, in fact, veterans of the English Civil War."

This article gives an overview for the arrival and motivations of soldiers from Great Britain who served in the Thirty Years' War. While highlighting the well understood service of Scots, it especially adds to our understanding of English recruits. It will surprise many that from both kingdoms, the 1640s saw large scale recruitment particularly to the Dutch and French armies.

The Holy Land was described not just in the accounts of the pilgrims who visited the most sacred land of Christianity, but also in several compilations and collections of texts conceived as guidebooks for clerics and pilgrims. From the fourteenth century onwards, many of these collections are clearly linked to the Franciscan Convent of Mount Sion. These assemblages often include texts on customs and religious beliefs of the peoples of the Near East and on the history of the Holy Land. One of the aims of the compilers seems to have been to prepare the reader to meet unorthodox practices and beliefs, emphasising the contrast between Latin Christianity and Eastern Christianity or Islam.

Four hunderd years ago, Netherlandish representation of the Turks was mostly negative. However, a more positive image was also current, which was expressed in the slogan 'Rather Turkish than Papist'. What did this slogan mean? Was it meant to insult the Spaniards, was it a way to praise the Ottomans, or was it an empty phrase? In this article, I argue that it served both as an anti-Spanish formula and as a representative of a more profound ideological ideas on religious freedom.
(article in Dutch)

Vierhonderd jaar geleden was de beeldvorming in Nederland over de Turken voornamelijk negatief. Maar er bestond ook een positiever beeld, verwoord in de leus ‘Liever Turks dan paaps’. Wat betekende de leus? Was het een belediging van de Spanjaarden, een loftuiting op de Osmanen of een loze kreet? In dit artikel betoog ik dat de leus zowel als anti-Spaanse uitroep diende, als als representant van een dieper ideologisch gedachtegoed betreffende godsdienstvrijheid.

Nederland keek Zuid-Afrika lange tijd met de nek aan. Toen de Boeren zich tegen de Britse overheersing verzetten, herontdekten we plotseling ‘stamverwanten’. De ‘Boerenliefde’ zorgde voor dromen van een ‘Nieuw-Holland onder het Zuiderkruis’, ongekende geestdrift voor de flinke en vrome Boeren als nazaten van de Gouden Eeuw en een nationale trots als nooit tevoren. Wat na de Tweede Boerenoorlog overbleef waren monumenten, straatnamen en kampvuurliedjes.