Turkmen

Structural functionalism is a social approach to trace out the complex society where all segments work together regarding promoting solidarity and stability. Likewise, cosmopolitanism means a society where people from distinct cultures, ethnicities and religious backgrounds not only live together but interact with each other too. This study aims to highlight that any state and the society can experience both; structural functionalism and cosmopolitanism only when it establishes economic relations with its counterpart. As Iran and Turkmenistan are neighboring states while, Iranian Turkmens (staying at borderland) had dream to get regional autonomy on ethnic bases within Iran (under federal state structure) or amalgamation of Iranian Turkmen-populated region with Turkmenistan. Study proves that railway connectivity between both states regarding trade and cooperation (in different sectors) not only undermined ethnic dilemma at Iran-Turkmenistan border but it has been promoted structural functionalism and cosmopolitanism in major Turkmen-populated cities of Golestan Province, North Khorasan Province and Razavi Khorasan Province in Northeastern Iran.

In this article, the concept of Yuruk is studied within the framework of social differentiation in the developmental stage of societies. This concept is studied as a sub-cultural group of Turkish culture. In this qualitative research we will attempt to identify the nomadic life style and the status of women in Yuruk society.
Özet Bu makalede yörük kavramı, toplumların gelişimsel seviyelerinde sosyal ayrımın dayanağı olarak ele alınmıştır. Söz konusu kavram, Türk kültürünün alt kültür grubunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada göçebe yaşam tarzı ve yörük toplumlarında kadının yeri niteliksel olarak ortaya koyulmaya çalışılacaktır.

Suriye’de halk ayaklanmasının başladığı 2011 yılından bu yana, Suriye’nin kadim halklarından birisi olan Türkmenler hem Esad rejiminin insanlık dışı saldırılarıyla hem de terör örgütleri ile mücadele ediyor. Suriye Türkmenleri yüzyıllardan beri yaşadıkları topraklarını ve kimliklerini korumak için bugün dört cephede birden savaşıyor. Cenevre- Viyana süreçleri çerçevesinde Suriye’de 2016 yılı ile beraber yeni bir dönemin başlaması umuluyordu, ancak umutlar şimdilik boşa çıktı ve Cenevre görüşmeleri ertelendi. Yeni siyasi süreç ile ilgili uluslararası hazırlık çalışmalarında ülkenin kadim halklarından birisi olan Türkmenlere ilk etapta yer verilmedi. Biz de bu çalışmamızda derinleşen Suriye krizinin mevcut durumunu ve önümüzdeki süreçte Suriye Türkmenlerinin siyasi ve hukuki olarak nasıl bir strateji izlemeleri gerektiği konusunu tartışacağız...

The province of Khurāsān constituted the centre of political, cultural, and religious life in the Sunni Islamic world from the ninth until the mid-twelfth century, after which Khurāsān was completely eclipsed. The question of how this occurred has remained almost completely unstudied; and the one study that there is does not consult the key primary literary sources for the time. The purpose of this article, therefore, is to re-examine what the primary sources reveal about the catastrophic cultural and political eclipse of Khurāsān in the mid-twelfth century, in order to demonstrate that this catastrophe was not due to “climate, cotton and camels” – in fact, Khurāsān was doing very well until the 1150s – but to concrete human agency and action: namely, the province's destruction by the rampaging Oghuz Turkmens after Sultan Sanjar had been taken captive by them in 1153, thus leading directly to the downfall of the Great Seljuq Sultanate.

This essay examines Nader Shah Afshar's attempts to legitimize his rule by dint of his Turkic background. Over the course of his rise to power and reign, Nader consistently argued that his Afshar and Turkman affiliations granted him the right to rule over Iranian territory as an equal to his Ottoman, Mughal, and Central Asian contemporaries. Aided by his chief secretary and court historian, Mīrzā Mahdī Astarābādī, Nader's assertions paralleled those found in popular narratives about the history of Oghuz Turks in Islamic lands. This element of Nader's political identity is often overlooked by historians because it did not outlive the brief Afsharid period, but it demonstrates how the Safavid collapse led to the circulation of dynamic new claims to Iranian and Islamic political power.

NOTE: the page number in footnote 81 should read 7416.

The concept, practice, institution and appearance of ‘the state’ have been hotly debated ever since the emergence of history as a discipline within modern scholarship. The field of medieval Islamic history, however, has remained aloof from most of these debates. Rather it tends to take for granted the particularity of dynastic trajectories within only slow-changing bureaucratic contexts. Trajectories of State Formation promotes a more critical and connected understanding of state formation in the late medieval Sultanates of Cairo and of the Timurid, Turkmen and Ottoman dynasties. Projecting seven case studies onto a broad canvas of European and West-Asian research, this volume presents a trans-dynastic reconstruction, interpretation and illustration of statist trajectories across fifteenth-century Islamic West-Asia.

Özet Türklerde önemli bir yeri olan tabiata ait unsurların tespiti ve bunların çeşitli motifler hâlinde gelecek nesillere aktarımı kültürel değerlerimizin yaşatılması açısından önemlidir. Evrenin var oluşundan itibaren su, hava, toprak kadar elzem, hayatın merkezinde var olan bir unsur da ağaçtır. Ağaç her şeyden önce var oluşu, hayatı, canlılığı, bereketi temsil eder. Türk ve Dünya kültüründe ağaca çağlar içinde birbirinden farklı pek çok rol verilmiştir. Eski Türklerin ilk dö-nemlerinde çeşitli tabiat unsurlarına ve bunların arasında ağaca atfedilen kutsallık ona ibadet etme şeklindedir. Bu dönemde çeşitli tabiat unsurlarına dinî-mistik manada bağlanma "kült" leri meydana getirir. Ağaç kültü içerisinde kutsallık atfedilen ağaçlardan biri de dut ağacıdır. Evin ruhu olarak ad-landırılan dut ağacı, evin huzurunun, istikbalinin ve bereketinin de sembolüdür. Türk gele-neksel yapısında evin temeli atılmadan etrafına meyveli ağaçlar dikilmesine öncelik verilir. Hacı Bektaş Veli Velayetnamesinde yer alan Ahmet Yesevi' nin fırlattığı ucu yanmış dut ağa-cının Hacı Bektaş Dergâhının önüne dikilmesi ve Eski Türk dininde önemli yeri olan dut ağacının dallarına bez bağlanarak dileklerin dilenmesi ağaca bir kutsallık kazandırmıştır. Bu durum özellikle Alevi Bektaşi geleneği içerisinde önem kazanmış ve çeşitli ritüellerle günü-müze kadar gelmiştir. Dut ağacı, ipek böceği, ipek yetiştirilmesi açısından da önemlidir. Bu konuda tarihî ipek yolu üzerinde bulunan yerleşim yerlerinin bitki örtüsü ve özellikle de dut ağacına ait menkıbeler, Eski Türklerden günümüze dut ağacının önemli bir yeri olduğunu göstermektedir. Abstract Determination of the elements which belong to the nature and the transference of various motifs to future generations are important for the Turks for preserving cultural values. One of the elements in the center of life is tree which is as essential as water, air, soil from the occurrence of the universe. First of all, tree represents the existence, the life, vitality and fertility. Many different roles are given to tree in Turkish and World cultures in history. In the first periods of ancient Turks, the sanctity which is attributed to various natural elements and to tree among them is in the way of praying to it. In that period, binding to the various natural elements in a religious-mystical sense brought about "cults"

Çalışmanın konusunu Fahri Bilge’nin şu an Millî Kütüphane’nin İbni Sina Yazmaları bölümünde bulunan Yz. FB 430 Halk Bilim Derlemeleri, Yz. FB 513 Avsar Âdetleri ve Yz. FB 582 Avsar Boyunun Beyânındadır adlı defterlerindeki Halk Bilimi derlemelerinin okunması ve tasnifi oluşturmaktadır. Derlemelerin hepsi Fahri Bilge’ye aittir.
Çalısmada öncelikle Fahri Bilge ve onun derleyici kimliginden bahsedilmistir. Daha sonra ise Prof. Dr. Dursun Yıldırım’ın köy, kasaba, kent monografisi çalışma planından yararlanarak, Fahri Bilge’nin derlemeleri tasnif edilip incelenmiştir. Bu defterlerdeki derlemeler genel olarak Afşarlarla ilgilidir. Defterlerdeki konuşma ve şiirlerin transliterasyonu yapılmıştır.
Çalışmanın önemli yönlerinden bir diğeri de Fahri Bilge’nin yaptığı derlemeleri oldukça profesyonel bir şekilde ve derlemeleri geleneğin hâlen yaşatıldığı yerlerde yapmasıdır.
Metinlerin içinde Afşar sözlü tarihinin yer alması ise dikkat çekici noktalardan biridir.

Kadim bir millet olan Türklerin MS VIII. yüzyılla birlikte Müslüman Araplarla kurdukları
siyasi, kültürel ve ekonomik münasebetler neticesinde İslamlaşma sürecine girmesi, Dünya tarihi açısından bir dönüm noktası olmuştur. Emeviler Döneminde bilhassa Kuteybe b. Müslim tarafından askerî faaliyetlerle Orta Asya’ya yayılması amaçlanan ve önce Türgişler daha sonra ise Hazarlar tarafından mukavemet gören İslamiyet, devam eden süreçte Abbasilerin iktidara gelmesiyle tesis edilen Türk-Arap ittifakı neticesinde Türk toplulukları arasında hızlı bir şekilde yayılma imkânı bulacaktır. Talas Savaşı ile ortak düşmanları Çinlilere ağır bir darbe indiren Türk-Arap ittifakının iştirakçilerinden Karluk Türkleri, İslamiyeti kabul eden ilk Türk topluluğu olarak tarihteki yerini almıştır. İslamiyet’in Türkler arasında taraftar bulmasının siyasi nedenler dışında önemli kültürel açılımlarının da bulunması ve özellikle eski Türk ananesi ile İslam’ın yayılış ideolojisi
arasındaki şekilsel benzerlikler, bu dinin Orta Asya’da kökleşmesinin en belirgin sebebi
olarak karşımızda durmaktadır. Zira İslamiyet’in yaratmış olduğu yeni heyecanla kabiliyetlerini tek bir amaca yönlendiren Türkler, X. asırla birlikte İslam ve Dünya tarihinde söz sahibi olacak yeni siyasi teşekküllerin temellerini atacaklardır.

Anahtar Kelimeler: Türk-Arap Münasebetleri, Horasan, Türgişler, Abbasiler, Emeviler, Orta Asya, Türkistan, Hazarlar, İslam, Talas Savaşı.

Irak Türkmenleri denildiği zaman hafızamızda ilk olarak Kerkük ve Musul canlanır. Fakat Osmanlı İmparatorluğunun dağılmasından sonra maalesef Türkler için hüznün ve acının adeta merkezi haline gelmiştir. Bu acılar dokunaklı bir şekilde halk edebiyatına ve o bölgenin türkülerine de yansımıştır;

“Yıktılar kal’amızı
Sürdüler balamızı
Daha can boğazdayken
Çektiler sâlamızı
Ah Kerkük yüz ah Kerkük
Her zaman yüz ak Kerkük
Ölseydim düşmeseydim
Men senden uzak Kerkük...”
 
Türkünün dizelerinden de anlaşılacağı gibi Türkmenler maalesef kaderine terkedilmiş ve geçen yıllar boyunca adeta bir mum gibi yavaş yavaş bölgede asimile politikaları ile erimektedirler. Bu konuya değinmeden önce bölgedeki Türk varlığını incelemekte fayda vardır. Türklerin Irak’a ilk girişleri H. 54 / M. 674 tarihlerine kadar uzanmaktadır. Emevi Halifesi Muaviye tarafından Horasan’a gönderilen Ubeydullah bin Ziyad ile Buhara prensesi Hatun emrindeki Türk kuvvetleri arasında yapılan çarpışmadan sonra bir barış yapılmıştır. Bu barıştan sonra Ubeydullah yanına aldığı Türk askerlerini Irak’a götürüp, Basra’ya yerleştirmiştir. Türklerin Irak’a gelişleri Abbasi döneminde, Halife Memun ve Halife Mutasım’ın iktidarı sırasında meydana gelen siyasi gelişmelerden dolayı daha da sıklaşmıştır. Emevi ordularında olduğu gibi Abbasi ordularında da yer alan Türkler, üstün savaşçı yetenekleri ile maharetlerinden dolayı üst mevkilere getirilmişlerdir. Ayrıca H. 211 / M. 836 ’da Halife Mutasım’ın emriyle Türk kumandanı Türk hassa askeri için Somerna şehri kurulmuştu. 25 Aralık 1055’te Bağdat’a giren Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey Büveyhoğulları’nın Irak’taki hakimiyetine son verilmiştir. Tuğrul Bey Bağdat ve Oğuzların yayıldığı Irak’ı Selçuklu Ülkesine katmıştır. Bu tarihten sonra Oğuz boylarına mensup birçok Türk, bu bölgeye yerleştirilmiştir. Böylece bölgede Büyük Selçuklular ile Türk hakimiyeti başlamıştır. Türklere daha önce yalnızca Etrak (Türkler) diyen Araplar, “Etrak-u Bağdat” (Bağdat Türkleri) demeye başlamışlardır.  1258 Moğol istilası ile Abbasi hilafeti son bulmuş, bölge Moğolların eline geçmiştir. Ayrıca bu bölgede Moğollarla birlikte çok sayıda Türk askeri gelmiştir. 1258 – 1336 İlhanlılar, 1338 – 1360 Celayirliler, 1360 – 1469 Karakoyunlular ve 1470 tarihinden itibaren de Akkoyunlular hakimiyetinde kalan bölge 1508 yılında Safevilerin eline geçmiştir. Safeviler’in Çaldıran’da (1515) Yavuz Sultan Selim Han’a yenilmesi ve Kanuni Sultan Süleyman Han’ın da 1534’te Bağdat’ı almasıyla bugün Irak olarak anılan bölge Osmanlı hakimiyetine geçmiştir. Osmanlılar Irak’ı, Bağdat, Basra, Musul, Şehrizor ve el-Ahsa olmak üzere beş bölgeye ayırarak idare ettirmişlerdir. 1623’te bölge tekrar Safeviler’in eline geçmiş ve Safeviler binlerce kişiyi katletmişlerdir. Sultan IV. Murad Han’ın 1638’de Bağdat’ı tekrar geri almasıyla Kasr-ı Şirin Antlaşması yapılmış ve kesin sınır çizilmişti. Böylece Musul-Kerkük bölgesi de dahil olarak I. Dünya Savaşı sonuna kadar bölge Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır. Sonuç olarak Kanuni Sultan Süleyman Han ve Sultan IV. Murad Han zamanında Anadolu’dan getirilen çok sayıda Türk de bölgeye yerleştirilmiştir. I. Dünya Savaşından itibaren Irak’ın işgal edilmesi ve 1926 Musul Meselesi görüşmeleri sonucu Musul ve Kerkük’ün Irak’a bırakılmasıyla Musul ve Kerkük Irak’la birlikte İngiliz sömürgesi haline gelmiştir. 1920 – 1932 yılları arasında Irak’ın İngiliz Mandası altında bulunduğu dönemde Türkler baskı ve zulüm dolu bir devre yaşamışlardır. Irak’ın 1932 ’de Milletler Cemiyeti’ne kabul edilip bağımsızlığına kavuşmasından sonra da Irak Türkleri rahat yüzü görmemiş, baskı ve şiddet daha da artmıştır. Bütün bu baskı ve sindirme politikalarının Irak’ta bulunan Türk varlığını yok edemediği 1937 Sadâbâd Paktı’yla ortaya çıkmıştır. 27 Haziran 1937’de imzalanan Sadâbâd Paktı için bölgedeki Türkler büyük bir sevinç yaşasalar da pakttan sonra polis tarafından yapılan işkence ve zulme maruz kalmışlardır. II. Dünya Savaşı’nın sıkıntıları sebebiyle savaşı sakin geçiren Türkler savaştan sonra yeni bir katliamla karşılaştılar. 1946 yılında Gavurbağı’nda Kerküklü işçiler polis kuvvetleri tarafından yaylım ateşine tutulmuşlardır. Yine Bağdat Paktı’nın imzalanacağını duyan Türkler, bölgelerinde büyük bir sevinç yaşamışlardır. Fakat yine paktın imzalanmasından sonra Türklere yapılan baskılar artmıştır. Irak’ta 14 Temmuz 1959 Cumhuriyet’in birinci yılı kutlamalarında sokağa dökülen Kerkük Türkleri komünistler tarafından katliama uğramışlardır. 3 gün süren bu katliamda soydaşlarımız inanılmaz derecede zulüm ve işkenceye maruz kalmışlardır. Yaklaşık 1500 yıl kadar bu topraklarda varlığını gösteren Türkler I. Dünya Savaşı’ndan sonra batılı devletlerin bölgedeki çıkarlarından dolayı sistematik olarak çeşitli haksızlık, baskı ve katliama uğramışlardır. Emperyalist güçlerin özellikle yer altı bakımından zengin olan kuzey Irak’taki emellerinden dolayı bölgede yaşayan Türkler birçok zorlukla karşılaştıysa da bunlar karşısında Türk hükümeti ise maalesef hiç bir etkinlik göstermemiştir.

Öz: Anadolu genelindeki nüfus ve iskân yapısı, pek çok iç ve dış sebep yüzünden, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna kadar istikrarsız bir görünüm arz eder. Anadolu'nun geneli için yapılan bu tespit, özelde Bozok sancağı için de varittir. Sancağın istikrarsız yapısı Roma ve Bizans dönemlerinin yanı sıra Türk hâkimiyetinin başladığı ilk yıllardan Osmanlı Devleti'nin sonuna kadar devam etmiştir. Bununla birlikte Osmanlı dönemi öncesine dair elimizde ayrıntılı bilgilerin olmaması, bu dönemin aydınlatılmasına pek imkân vermemektedir. Ancak bölgenin Osmanlı hâkimiyetine geçmesinden itibaren nüfus, iskân ve ekonomik istatistiklerini ihtiva eden defterler tutulmaya başlanmıştır. İlk olarak 1529 tarihinde düzenlenen bu defterler 1542, 1576, 1642, 1831 ve 1844 tarihlerinde çeşitli isimler altında yenilenmiştir. Bu itibarla, defterlerin tartışmaya açık yönleri şimdilik bir tarafa bırakılacak olunursa, bölgenin yaklaşık 300-350 yıllık bir zaman dilimine dair nüfus, iskân ve ekonomik yapısıyla ilgili tespit ve değerlendirmeler yapmayı sağlayacak kaynakları mevcuttur. İşte bu çalışmada tahrir, avarız ve nüfus defterleri esas alınarak 1529 tarihinden 1831 tarihine kadar geçen zaman diliminde bölgenin nüfus ve iskân yapısı üzerinde durulacak, bu süreçte konar-göçer hayat ve yerleşiklik arasında yaşanan gelgitlerin sebep ve sonuçları tartışılacaktır. Bozok sancağı özelinde yapılan bu tartışmaların pek çoğu, Anadolu genelinin nüfus ve iskân yapısıyla da ilgili bir takım değerlendirmeler yapma imkânı vermektedir. Anahtar kelimeler: Bozok sancağı, İskân, Nüfus, Tahrir defterleri, Avarız defterleri, Nüfus defterleri. Abstract: Population and settlement structure in Anatolia were unstable until the establishment of the Republic of Turkey because of many internal and external reasons. This determination made for the whole of Anatolia is also true for the Bozok sanjak specifically. The unstable structure of the Sanjak continued from the beginning of the first Turkish rule to the end of the Ottoman Empire in addition to the Roman and Byzantine periods. On the one hand, the lack of detailed information about the pre-Ottoman period does not allow us to clarify this period, on the other hand, since the region came under the rule of Ottoman were started to be prepared books containing population, settlement and economic statistics. These records, first prepared in 1529, have been renewed under various names of 1542, 1576, 1642, 1831 and 1844. In this respect, if the debated issues of the records are to be left aside for now, there are resources to provide the determination and evaluation of the population, settlement and economic structure of the region for a period of 300-350 years. In this study, we focus on population and settlement structure of the region and causes and consequences of tides between nomadic and sedentariness based on avariz tax, tahrir register (tax, income and population registers) and census registers from 1529 to 1831. Many of these debates about Bozok Sanjak give the opportunity to make some evaluations about the population and settlement structure of Anatolia.

Türk dilinin Güney- Batı grubunda ve bu grubun da doğu kolunda yer alan Türkmen Türkçesi, çağdaş Oğuz şivelerinden olup Oğuz Türkçesinin karakteristik özellikleriyle birlikte, Doğu Türkçesinden de bazı özellikler barındırır. Batı grubu yazı dilleri arasında yer alan Türkmen Türkçesinde dudak uyumunun incelendiği bu yazıda Türkmence-Türkçe Sözlük’te yer alan madde başı sözcükler taranmıştır. Giriş kısmında Türkmen Türkçesine dair kısa bilgiler verilmiş; bu şivedeki dudak uyumu, ait olduğu Batı grubu yazı dilindeki diğer şivelerle kıyaslanarak ele alınmıştır. Türkmen Türkçesinde dudak uyumunu zayıflatan sebepler Giriş kısmında sıralanmış; bu sebeplerin örneği olabilecek sözcükler taranan sözlükten verilmiştir. Türkmence-Türkçe Sözlük’te yer alan sözcükler “Yabancı kökenli olanlar” ve “Türkçe kökenli olanlar” olmak üzere iki gruba ayrılarak, dudak uyumu bakımından incelenmiştir. Tarama sonucunda ortaya çıkan sözcüklerin uyum dışında kalma sebepleri irdelenmiştir. Sonuç kısmında elde edilen veriler ışığında Türkmen Türkçesinde dudak uyumuna aykırı olan sözcüklerin sözlüğün geneline oranı verilmiştir.
Turkmen Turkish is one of the writen language of contemporary Oguz dialect and belongs to Southern West group and the east side of this group. It has some features of East Turkish as much as speciality of Oğuz dialect. In this paper, Türkmence-Türkçe Sözlük is searched for analyzing of the labial harmony of Turkmen Turkish which is a part of the Western Written Language Groups. Some information about Turkmen turkish is announced at the first part, and the labial harmony of Turkmen Turkish is compared according to the other written languages of Western group. The reasons of the weakness of labial harmony at Turkmen Turkish are ordered at the first part and the examples of the words which is not suitable for labial harmony was given from the lexicon. The words of Türkmence-Türkçe Sözlük is separated as “foreign origin” and “Turkish origin” for the analysing of labial harmony and the reasons of keeping out the harmony is scrutinised. At the end the rate of the words which is not suitable for labial harmony was given.

Selçuklulardan itibaren Türkleşen Sakarya bölgesi yüzyıllarca Manavlara vatan olmuştur. Bu önemli coğrafyada yüzyıllardır yaşayan Manavlar bölgenin tarihine ve kültürüne çok şey katmışlardır.
Manav kelimesinin kökeni Orta Asya’ya gitmektedir. Sakarya’da ve ülkemizin bazı bölgelerinde yerleşik Türkmen halk olarak kullanılan bu kelime etnik anlam içermemektedir. Bu kelime Daha çok 19. yüzyılda göçlerin yoğunlaşması ile gerek bölgedeki gayrimüslimler ve gerekse gelen muhacirlerin yerli ahali için kullandıkları kelime olmuştur.
Sakarya’da bir köyün Manav köyü olup olmadığı için kritik tarih 1850’lerdir. Bu tarihten sonra göçmenler tarafından kurulan köyler Manav köyü değildirler. Bu nedenle özellikle Temettuat ve Nüfus defterlerinin tamamının incelenmesi ile verilen köy isimlerinin tam bir manav köyü olduğunu söyleyebilmekteyiz. Ancak bu tarihten sonra ismi değişen veya küçük bir yerleşim birimi olduğu için kayıtlara giremeyen köyler ile zamanla nüfus artışıyla bölünen köyler de ayrı bir çalışmanın konusudur.
Meşakkatli araştırmalar sonucunda ortaya çıkan ve Sakarya Manavların tarihi konusunda ilk kitap olan bu çalışma daha sonra yapılacak çalışmalara da kaynak teşkil edeceği kanısındayım.

Irak’ta yaşanan her önemli gelişme bu ülkenin asli unsurlarından olan Türkmenleri de doğrudan etkilemektedir. Özellikle Irak’ın çalkantılı tarihi boyunca yaşadığı inişli çıkışlı dönemlerde maruz kaldıkları uygulamalar Irak Türkmen toplumu ile ilgili karamsar bir tablo ortaya koymuştur. Arap milliyetçisi politikalar, ülke içinde diğer etnik gruplara karşı güvensizlik olarak kendini gösterirken, 1946’da Gavurbağı ve 1959 Kerkük olaylarında olduğu gibi doğrudan Türkmenleri hedef alan şiddet uygulamaları da yaşanmıştır.

Ancak Irak Türkmenleri için en önemli toplumsal kırılmalar, Saddam Hüseyin idaresinin 1990’daki Kuveyt işgali ile başlayan izolasyon sonrasında başladı. Uluslararası ambargo ve peşi sıra gelen savaşlar Irak’ta büyük bir yıkım ve çözülme getirirken, Türkmenler için çok daha zorlu bir dönemi başlattı. 1991 Körfez Savaşı, 2003 Amerikan işgali, 2006 sonrası Irak iç savaşı, 2013’ten itibaren DAEŞ katliamları ile kendini gösteren kaos sürecinde Iraklı Türkmenlerin en önemli sığınağı Türkiye oldu.

Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk olarak Irak’ta Türkmen varlığı ve yerleşim bölgeleri hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Irak Türkmenlerinin kaynaklarda geçen tanımı, Irak’taki varlıkları ve yaşadıkları coğrafyalar hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Böylece Irak Türkmenleri hakkında ana vatanlarındaki yaşam ve kültürleri hakkında genel bilgilerin oluşturulması hedeflenmiştir.

İkinci olarak Irak Türkmenlerinin siyasal yapılanmaları üzerinde durulmaya çalışılmıştır. 1920’den itibaren karşılaştıkları sıkıntılar, maruz kaldıkları katliamlar incelenmiştir. Yaşanılan acı olaylar sonrasında birlik içerisinde hareket etmeleri için kurdukları siyasi yapılar incelenmiştir. Günümüze kadar sürecek olan siyasi mücadelelerinde 2015 yılı itibarıyla Irak parlamentosundaki milletvekili sayıları güncel olarak verilmiştir. Yine bu bölümde 2003 yılında Amerika’nın Irak’ı işgali ile oluşan sözde demokrasi ortamı içerisinde Türkmenlerin siyasi mücadeleleri ve Irak siyaseti içerisindeki rollerine değinilmiştir.

Son olarak Türk dış politikasında Irak Türkmenlerinin konumu tartışılmıştır. “İki ülke arasındaki ilişkilerde Irak Türkmenlerinin yeri nedir?” sorusuna cevap aranmıştır. Dönemsel olarak incelenen Türk dış politikasında 2015 yılına kadar icra edilen politikalar ele alınmış, dönemin getirdiği şartlar dâhilinde incelenmeye çalışılmıştır.

ÖZ
Tarih boyunca bir halkın ortaya koyduğu maddi ve manevi değerler bütünü olan kültür, sadece bir miras değil, aynı zamanda yaşayan bir bellektir. Millet olmanın temelinde dil, din ve ideal birliği yatar. Milletler geçmişten günümüze kadar edindikleri kültürel değerlerini koruyup muhafaza ederek gelecek nesillere aktarırlar. Böylece millet olma özelliklerini korurlar. Son 40 yıldır iç savaşlar ve çatışmalarla boğuşan Afganistan bölgesinde bulunan farklı etnik gruplarda önemli kültürel erozyonlar meydana gelir. Bütün bu değişikliklere 1979’da Rus işgali ile başlayan ve günümüze kadar devam eden sıkıntılar ve karışıklıklar sebep olur. Kültürel miraslar korunamamış veya yanlış bir yola sevk edilir. Bazı dini değerler kültürel olarak kabul edilirken, kültürel değerler dinin yerini alır. 2001 yılından itibaren Afganitan’da Taliban rejiminin devrilmesiyle, hızla ilerleyen teknoloji ve medya, Afganistan toplumunu büyük ölçüde etkisi altına alır. İlk olarak Hint dizileri ve daha sonra Türk dizileri televizyonlar’da yayınlanırken, Afganistan toplumunun geleneksel ve kültürel değerlerinin korunması zorlaşır ve önemli değişikliklere uğramaya başlar. Buna bir de bilinçsiz cep telefonunu eklersek nasıl bir kültürel erozyon yaşandığı görülür. Afganistan’da yaşayan Türkmenler, her ne kadar aynı sıkıntılara maruz kalıp çalkantılı bir süreçten geçse de yaşadığı bölgeleri büyük ölçüde terk etmemişler ve tarihten gelen gelenek – görenek ve adetlerini ağırlıklı olarak koruyabilmişlerdir. Biz bu yazımızda Afganistan’da yaşayan Türkmenlerin tarihine kısaca değindikten sonra Faryab bölgesinde yaşayan Türkmen toplumunun tespit edebildiğimiz doğum ve çocukla ilgili örf, adet, inanç ve uygulamalarını vermeye çalışacağız.

Anahtar sözcükler: Afganistan, Türkmenler, Faryab, halk inançları, doğum
ve çocuk

Abstract
Culture, which is the body of material and spiritual values revealed by a people throughout history, is not only a heritage, but also a living memory. Language, religion and ideal unity lie on the basis of being a nation. Nations preserve the cultural values they have acquired from the past to the present and pass them on to future generations. Thus, they maintain their nationhood characteristics. Significant cultural erosions occur in different ethnic groups in the Afghanistan region, which has been grappling with civil wars and conflicts for the last 40 years. All these changes are caused by the troubles and confusion that started with the Russian occupation in 1979 and continue until today. Cultural heritages are not preserved or are misdirected. While some religious values are considered cultural, cultural values replace religion. In the Afghanistan region, which has been struggling with civil wars and conflicts for the last 40 years, significant cultural erosions occur in different ethnic groups. With the overthrow of the Taliban regime in Afghanistan since 2001, rapidly advancing technology and media have greatly influenced the Afghan society. While firstly Indian TV series and later Turkish TV series are broadcasted on television, the protection of the traditional and cultural values of Afghanistan society becomes difficult to preserve and begins to undergo significant changes. If we add the unconscious mobile phone to this, we can see what kind of cultural erosion is experienced. Although the Turkmens living in Afghanistan were exposed to the same troubles and went through a turbulent process, they did not leave the regions they lived in, and they were able to preserve their traditions and customs coming from the history. In this article, after briefly mentioning the history of the Turkmen living in Afghanistan, we will try to give the customs, traditions, beliefs and practices of the Turkmen community living in the Faryab region about birth and children that we can identify.

Keywords: Afghanistan, Turkmens, Faryab, folk beliefs, birth and child

Başlangıçta Batı Anadolu’da bir uç beyliği olarak kurulan Osmanlı Devleti, diğer Türk Aşiretlerinin de desteğiyle devletleşme sürecine girdi. Aşiret gelenekleriyle devleti yönetmek çok zor olduğu için, Kayı Hanedanı bazı geleneklerini değiştirerek yazılı hukuk kurallarını uygulamaya başladı. Bu durum konar-göçerlerin yerleşik hayata geçmelerini de kapsıyordu. Fakat ananelerine sıkı sıkıya bağlı olan Türkmenler için ‘yerleşmek’ uzak bir kavramdı ve bu durum yönetim-reaya gerginliğine zemin hazırladı. Çünkü devlet için bazı kabilelerin iskânları; fetihlerin doğal bir sonucu olduğu kadar, ekonomik istikrarın ve kentleşmenin de gereğiydi. Bu nedenle “Eşitler Arasında Birinci” olan Osmanlı Beyi, bir taraftan tebaasını iskân etmeliydi, diğer taraftan ülkenin büyük ölçüde gıda ve hayvan ihtiyacını sağlayan konar-göçerlerin serbest hareketlerine göz yummalıydı. İşte bu ikilem Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan yıkılışına kadar sürüp-gitti.
Bu çalışmada; Osmanlı Devleti’nin uyguladığı iskân politikalarına değinilirken, devletin uzun ömürlü olmasında etkili olan bazı faktörler de bilgi ve belgelerle açıklanmaya çalışılmıştır.

Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-İran-Suriye) Sempozyumu / 93 ORTADOĞU'DA TÜRKMEN FAKİHLER (İSLÂM HUKUKÇULARI) M. Abdülmecit KARAASLAN Özet Türkmenler, Müslüman olduktan sonra kendilerinden önce Müslüman olma şerefinden dolayı Farslara ve Araplara saygı, Kur'an Dilinin Arapça olması ve müslüman topluma aidiyet hissi vb. sebeplerle çocuklarına Arapça ve Farsça isimler verdiler. Bu nedenlerle Türkmenler, Arap Kültürü ve Arapçadan önemli ölçüde etkilenmişlerdir. Diğer yandan özellikle Horasan ilim havzasında Türkmenlerin fazla olması, evlilik, komşuluk, birlikte yaşama, Türk talebe yetiştirme gibi bir takım sosyolojik sebeplerle de Arap fakihler; Türk ilim ve kültüründen zamanla etkilenmiş ve böylece Türkleşmişlerdir. Fakat yetiştirdikleri Türkmen talebeleri Türkmenler arasında İslamın yayılıp özümsenmesine katkı sağladığı gibi İslam Dünyasında ölümsüz fıkhi eserleri miras bırakmışlardır. Türk ve Türkmen kelimeleri birbirinin yerine kullanılmakta olup aralarında belirgin bir fark yoktur. Dolayısıyla biz bu tebliğimizde bu kavramları birbirinin yerine kullandık. Bu verilerden hareketle; birçok Fars ve Arapın Türklerle bir arada yaşaması, onlara hoca veya talebe olması, Türklerin Arap ve Fars ismi alması sebebiyle; artık yüzyıllar sonra bir fakihin Türk/Türkmen mi yoksa başka bir unsurdan mı olduğunun tespiti gerçekten zordur. Bu, ancak bir takım fakihler (Türk illerinde yaşıyor da o şehrin meskûnu daha çok Türkse gibi) faraziyelerle tespit edilebilir. Dolayısıyla yüzyıllara göre fakihleri sıralayarak hem bugünkü devlet sınırlarına hem de tarihteki Şam-Horasan İlim Havzaları gibi ilim bölgelerine göre fakihleri ele aldık. İslam hukuk tarihinde önemine binaen ilk on fakihin ayrıntılı bilgisini, diğerlerinin ise sadece tam ismi, muhtemel kavmî mensubiyeti ve fıkıh eserlerini verdik.

ÖZET İnsan hayatında üç önemli geçiş töreni olduğuna inanılır. Bunlar " doğum, evlenme ve ölüm " dür. İslam inancına göre ölümün son olmadığı ve ahiret hayatına olan inanç düşünülürse ölüm, tam olarak bu dünyadan öteki dünyaya geçişi temsil eden bir kavram olarak karşımıza çıkar. Metaforlarla dolu dünyamızda, insan hayatı bir yolculuğa benzetilecek olursa, doğumla başlayan bu yolculuğun son durağı ölümdür. Nerede, nasıl gerçekleşeceği bilinmediğinden ve insanı sevdiklerinden ayırmasından ötürü ölümden korkulsa da, kaçınılmaz bir son olmasından ötürü eski Türkler tarafından bir tehdit olarak görülmediği ve soğukkanlılıkla karşılandığı ifade edilir. Bu çalışmada ölümle ilgili söz varlığı, Türkmen Türkçesinde ele alınıp incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda ölmek fiili başta olmak üzere bu fiilden türeyen ölü, ölüm, ölen gibi isimler ile ölüyü defnetmek anlamındaki fiiller ve defin işlemleri sırasında kullanılan eşyaların (kefen, tabut vb.) Türkmen Türkçesindeki karşılıkları tespit edilmiş; yer yer bunlarla ilgili karşımıza çıkan metaforik kullanımlara (örneğin TTü. tahta at " tabut " = TrkmT. ağaç at), ölümle ilgili inanışlara, ölümden sonra ölüyü gömme sırasındaki ve defin sonrasındaki uygulamalara dikkat çekilmiştir. Türkmen Türklerinde ölüm, dil ve kültür bağlamında ele alınmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın teorideki ilham kaynakları Jean Paul Roux'un Altay Türklerinde Ölüm ve Edward Tryjarski'nin Türkler ve Ölüm adlı eserleri olmakla birlikte, Türkmen Türkçesindeki söz varlığı Türkmen Türkçesindeki sözlüklerden ve başta büyük Türkmen şairi Mahtumkulu'nun şiirleri olmak üzere edebî eserlerden tespit edilmiş ve tanıklanmıştır. ABSTRACT It is believed that there three major transitions in human life; these are " birth, marriage, and death ". Death is not the end according to the Islam, and when one considers the afterlife, death becomes a concept that symbolizes the transition from one World to another. In the

Özet Ceridler, XVI. yüzyılda Maraş ve Çukurova dolaylarında yaşamışlardır. XVII. yüzyılın sonlarında Çukurova'ya iskân edilmişlerdir. XVII. yüzyılın sonlarından başlayarak XVIII. yüzyıl boyunca devlet ile olan ilişkileri durmaksızın çatışma halinde devam etmiştir. Vergi vermemek, dağlara çıkmak, yoldan gelip geçenlere saldırmak gibi eşkıyalık faaliyetlerine girişmişlerdir. Devlet, Ceridlerin de bulunduğu aşiretler üzerine zaman zaman büyük askeri harekatlar yapmış, Ceridleri ve diğer aşiretleri iskân etmeye yönelik çeşitli yöntemler denemişse de başarılı olamamıştır. Bu araştırmada Ceridlerin iskân edilmelerinden XVIII. yüzyılın ikinci yarısına kadar olan süreçteki durumları konu edilmiştir. Abstract Cerids had been living in Cukurova and Maras in XVIth century. Last decades of XVIIth century, they settled to Cukurova. From last years of XVIIth century to the second half of the XVIIIth century their relationship with the state had gone on conflict without stopping. They had undertaken to banditry movement by rejecting to give taxes to the state, taking to the hills, attacking the passersby etc. The state occasionallly had made big military operations on Cerids and the other nomads but would have failed despite of the fact that the state had tried to settled the nomads. In this research, it will be analyzed the situations of Cerids from the settlement process to the half of XVIIIth century.

Türkmenistan’ın 27 Ekim 1991 tarihinde bağımsızlığın ilan ederek SSCB’den ayrılmasından sonra bir asırdan fazla süren Rus ve Sovyet hâkimiyetinin izlerini silmek için çok yönlü faaliyet içerisine girilmiştir. Bu yeni dönemde SSCB döneminin ideolojik kaygılarının yansıması olan dil, tarih, kültür ve eğitim politikaları terk edilerek Türkmen ulusal kimliğini inşa etmek yolunda yeni ve milli politikalar takip edilmeye başlanmıştır. Bu politikaların Türkmenistan’daki tarih öğretim sistemi üzerindeki en belirgin etkisi Sovyet yönetiminin ideolojik kaygılarla okullarda Türkmenistan tarihinin öğretilmesi üzerine koyduğu sınırlamaların kaldırılması olmuştur. Bu yeni dönemde tarih dersi öğretim programları ve ders kitapları yeniden hazırlanmış, SSCB döneminde tüm öğrenim hayatı süresince toplam 30 saat ve ancak SSCB Tarihi kapsamında ve SSCB’nin yönetsel ve ideolojik amaçlarına hizmet edecek şekilde okutulan Türkmenistan tarihi ayrı bir ders olarak okutulmaya başlanmıştır. Bu araştırmanın amacı Türkmenistan’da okutulan tarih ders kitaplarında Osmanlı tarihinin ele alınış şekli ve Osmanlılara olan yaklaşımı ortaya koymaktır. Genel tarama modelinde betimsel bir çalışma olan araştırmada doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkmenistan’da okutulan tarih ders kitaplarında Osmanlı tarihine geniş yer ayrıldığı, Osmanlı devletinin bir Türkmen devleti olarak kabul edildiği ve bu durumun sık sık vurgulandığı, Osmanlılara karşı yaklaşımın ise olumlu olduğu anlaşılmıştır. Ders kitaplarında ağırlık verilen hususlar ile tarihsel olay ve kişilerle ilgili verilen bilgilerde ortak bir anlayışın sağlanabilmesi için tarih öğretimi konusunda Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Cumhuriyeti yetkilileri arasında daha sıkı iş birliği yapılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.

Letter 'A' from the Turkmen-English dictionary. I've started adding Russian glosses for each translation equivalent but need help finishing this work. Can you work on this, virtually, using a program called 'WeSay' (or Fieldworks, if you like IT)?

Erdebil tekkesi 1277 yılında günümüz İran’ın Erdebil şehrinde İbrahim Zahid Giylanî tarafından kurulmuştur. Kuruluşundan Şey Cüneyd dönemine kadar tarikat olması gereken bir biçimde pek çok coğrafyaya halife göndererek irşat faaliyetlerini sürdürmüştür. Tekkedeki yaşanan kırılma Şeyh Cüneyd döneminde olmuştur. O nedenle bu çalışmada, özellikle Şeyh Cüneyd ve
oğlu Şeyh Haydar ve halifelerinin Anadolu’nun Orta ve Güney bölgeleri ile Kuzey Suriye’de yaşayan konar-göçer ve yarı-yerleşik Türkmen aşiretleri üzerindeki dinî ve siyasi propaganda faaliyetleri ele alınmaktadır.

The main aims of this article are threefold. It initially seeks to address two popular
misconceptions frequently found in crusade histories and general histories of the Byzantine empire concerning the Turkish invasion and settlement of western Anatolia after the battle of Mantzikert in 1071. The article maintains that blurring the distinctions between the Seljuk Turks of Rum and the tribes of pastoral nomads or rather transhumants who came to be known as Türkmens or Turcomans is incorrect. The oft-repeated assumption that the Seljuk Turks of Baghdad oversaw the Turkish conquest of Anatolia is addressed when tracing the unstructured nature of the Turkish migration and the subsequent lack of unity amongst the invaders. After providing the context of the Turkish settlement in western Anatolia, the article throws new light on the relative ease with which the armies of the First Crusade traversed the Anatolian plateau and Byzantine forces compelled the speedy capitulation of Turkish towns and territories along the western coastal plains and
river valleys of Anatolia in 1097 and 1098 respectively.