Springbokke

Hierdie artikel handel oor die nasionale sportspan van Suid-Afrika. Vir die artikel oor die dier, sien springbok, en vir die dorp, sien Springbok, Noord-Kaap.

Suid-Afrika
Unie		Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU)
Bynaam(e)		Springbokke, Springboks of amaBokoboko
Embleem		Springbok
Stadion		Ellispark-stadion Kings Park-stadion Loftus Versfeld Nelson Mandelabaaistadion Nuwelandstadion Vrystaatstadion
President		Mark Alexander
Afrigter(s)		Rassie Erasmus (sedert 2024)
Kaptein(s)		Siya Kolisi
Spankleure		Alt. kleure
Statistiek
Meeste toetse		Eben Etzebeth (128)
Meeste toetspunte		Percy Montgomery (893)
Meeste drieë		Bryan Habana (67)
Eerste internasionale wedstryd
Suid-Afrika 0–4 Britse en Ierse Leeus (Kaapstad, Suid-Afrika; 30 Julie 1891)
Grootste oorwinning
Suid-Afrika 134–3 Uruguay (Oos-Londen, Suid-Afrika; 11 Junie 2005)
Grootste nederlaag
Nieu-Seeland 57–0 Suid-Afrika (Auckland, Nieu-Seeland; 16 September 2017)
Wêreldbeker
Verskynings		8/10 (Eerste in 1995)
Beste uitslag		Kampioen in 1995, 2007, 2019 en 2023
Unie webwerf
www.sarugby.co.za

Die Springbokke (Engels: Springboks; Xhosa en Zoeloe: amaBokoboko; ook korter Bokke of Boks genoem) is die nasionale rugbyspan wat Suid-Afrika in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Die Springbokke is na die springbok, die nasionale dier van Suid-Afrika, genoem. Rugby is een van Suid-Afrika se nasionale sportsoorte en die Springbokke is ’n gedugte krag in internasionale rugby met ’n wenrekord teen byna al die ander lande, behalwe teen die Nieu-Seelandse All Blacks.

Die Springbokke se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse rugbywêreldbekertoernooi. Alhoewel die Springbokke as gevolg van die internasionale boikot teen apartheid nie aan die eerste twee rugbywêreldbekertoernooie in 1987 en 1991 deelgeneem het nie, het dié land in 1995 as gasheer van die toernooi opgetree en tydens hul debuut die beker gewen. Die Springbokke het die All Blacks in die eindstryd met 15–12 geklop, ’n gebeurtenis wat tot vandag toe as een van die grootste prestasies in die Suid-Afrikaanse sportgeskiedenis beskou word. Suid-Afrika het twaalf jaar later die Webb Ellis-beker tydens die Rugbywêreldbeker 2007 in Frankryk en weereens twaalf jaar later tydens die Rugbywêreldbeker 2019 in Japan ingepalm. Tydens die Rugbywêreldbeker 2023 in Frankryk het die Springbokke ná die All Blacks die tweede span geword wat die beker suksesvol kon verdedig en die eerstes geword om vier wêreldbekertoernooie te wen. Die Springbokke het sodoende Nieu-Seeland se vorige rekord van drie titels verbeter, maar met twee wêreldbekerverskynings minder. Daarmee is die Springbokke nou die wêreld se suksesvolste span in wêreldbekerrugby, aangesien hulle sedert 1995 vier uit agt rugbywêreldbekertoernooie gewen het. Die All Blacks het daarenteen sedert 1987 drie uit tien rugbywêreldbekertoernooie gewen.

Die Springbokke speel jaarliks teen die All Blacks van Nieu-Seeland, die Wallabies van Australië en die Poemas van Argentinië in die Rugbykampioenskap, voorheen die Drienasiesreeks genoem, waartydens hulle ook om die Mandela Uitdaagplaat teen Australië en die Vryheidsbeker teen Nieu-Seeland meeding. Die Springbokke het die voormalige Drienasiesreeks reeds drie keer in die toernooi se 14 jaar bestaan gewen (in 1998, 2004 en 2009), en later die uitgebreide Rugbykampioenskapreeks (in 2019 en 2024).

In 1891 het die Springbokke in hul eerste internasionale wedstryd te staan gekom, toe die Britse Leeus, ’n span van gekeurde spelers uit die vier Tuisnasies, tydens hul toer Suid-Afrika besoek het. Tot sy professionalisering was rugby ’n amateursport, wat op internasionale vlak deur soms maandelange, oorsese toere gekenmerk was, waartydens die nasionale spanne nie net teen ander nasionale spanne te staan gekom het nie, maar ook teen plaaslike spanne en rugbyklubs. Sedert die begin van rugby in Suid-Afrika word die Springbokke in groen-en-goud as een van die gedugste nasionale spanne wêreldwyd beskou en die beheerliggaam, die Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU), word deur Wêreldrugby saam met tien ander as ’n vlak-een-span geag. Die Suid-Afrikaanse nasionale rugbyspan is tans (Oktober 2024) tweede op Wêreldrugby se wêreldranglys en in 2004, 2007, 2009 en 2019 is die Springbokke deur Wêreldrugby as die “span van die jaar” aangewys. 13 voormalige Springbokspelers is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem.

Beheerliggaam

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Suid-Afrikaanse Rugbyunie.

’n Kaart van die Suid-Afrikaanse plaaslike beheerliggame en hul spanne

Die beheerliggaam vir rugby in Suid-Afrika is die Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU), tot in 2005 Suid-Afrikaanse Rugbyvoetbalunie (SARVU) genoem. Dit het in 1992 met die saamsmelting van die blanke Suid-Afrikaanse Rugbyraad en die multiëtniese Suid-Afrikaanse Rugbyunie ontstaan. Die Suid-Afrikaanse beheerliggaam kon in Julie dieselfde jaar aansluit by die Konfederasie van Afrikarugby (Engels: Confederation of African Rugby; Frans: Confédération Africaine de Rugby; nou Rugby Afrika) en is sedertdien by verre die vasteland se belangrikste beheerliggaam. Die SARU bestaan uit 14 plaaslike beheerliggame, wat elkeen sy eie span kies vir die Curriebeker, die oudste en belangrikste Suid-Afrikaanse rugbybeker.

Naas die amptelike nasionale span roep die SARU ook ander keurspanne byeen. Die Junior Bokke is die o/20-nasionale span en hulle neem aan die o/20-Rugbykampioenskap en die Wêreldrugby o/20-kampioenskap deel. Die Blitsbokke is die Suid-Afrikaanse sewesrugbyspan en hulle draf tydens internasionale toernooie soos Wêreldrugby se Sewesreeks, Sewesrugbywêreldbeker, die Olimpiese Somerspele en Statebondspele uit. Kinders en jongmense word reeds op skool aan rugby bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hul met hul afrigting. Die talentvolste spelers op skoolvlak word jaarliks ná die Cravenweek (genoem na Danie Craven) vir die “SA Skolespan” gekeur. Elke Suid-Afrikaanse universiteit beskik oor ’n eie rugbyspan wat aan die Varsitybeker en die Varsityskild deelneem.

Benewens die nasionale kampioenskap word daar ook jaarliks in die internasionale Verenigde Rugbykampioenskaptoernooi meegeding teen spanne van Ierland, Italië, Skotland en Wallis. Suid-Afrika neem met vier konsessies, waaroor SARU toesig hou, deel: Die Bulls uit Pretoria, die Lions uit Johannesburg, die Sharks uit Durban en die Stormers uit Kaapstad. Aangesien die seisoene min oorvleuel word baie spelers in albei professionele ligas ingespan.

Geskiedenis

Beginjare

Landskapstoneel by Stellenbosch in die Wes-Kaap, waar in 1883 die Stellenboschklub gestig is

Toe Canon George Ogilvie, wat die bynaam Gog gehad het, in 1861 skoolhoof van Diocesan College in Kaapstad geword het, het hy die vorm van voetbal wat by die Winchesterskool gespeel is ingevoer. Dié weergawe van voetbal, wat hantering ingesluit en as “Gog’s Game” bekend gestaan het, word beskou as die begin van rugby in Suid-Afrika. Jong mans in Kaapstad het spoedig ook die spel begin speel en op 23 Augustus 1862 het die Cape Argus verslag gedoen oor die eerste bekende wedstryd in Suid-Afrika tussen 17 leëroffisiere van die Elfde Regiment en 15 staatsamptenare, waaronder die latere eerste minister van die Kaapkolonie, John X. Merriman, by Groenpunt in Kaapstad. Dié wedstryd het met ’n gelykopuitslag van 0–0 geëindig. Die plaaslike pers het in daardie tyd verslag gedoen oor ’n reeks voetbalwedstryde tussen saamgeroepte spanne; “Dorp teen die Woonbuurte” of “Tuis (Brits)-gebore teen Koloniaal-gebore”.

Die Engelse Rugbyvoetbalunie, wat in 1871 gestig is, het die meeste van die spelreëls neergelê. Die nuwe sport is veral deur Britse koloniste en soldate saamgeneem en versprei. Die voormalige internasionale speler en latere administrateur van Masjonaland, William Henry Milton, het in 1878 die gestandaardiseerde spelreëls na Suid-Afrika gebring. Twee rugbyklubs, Hamilton RFC en Villagers RFC, beweer dat hulle die eerste rugbyklubs in Suid-Afrika is. Britse koloniste het gehelp om die spel in die Oos-Kaap, Natal en langs die goud- en diamantroetes na Kimberley en Johannesburg te versprei. Britse troepe sou ook ’n leidende rol in die uitbreiding van die spel oor die hele land speel.

In 1883 is die Stellenboschklub gestig in die boerderydistrik buite Kaapstad. Rugby is entoesiasties deur die jong Boere aangeneem. Die spel was teen daardie tyd sterk genoeg in die Wes-Kaap vir die Westelike Provinsie Rugbyvoetbalunie om gevorm te word. Griekwaland-Wes het in 1886 gevolg, Oostelike Provinsie in 1888, en Transvaal in 1889. Die eerste landswye toernooi is in dieselfde jaar in Kimberley gehou met die Westelike Provinsie wat Griekwaland-Wes, die Oostelike Provinsie en Transvaal geklop het. In dieselfde jaar is die Suid-Afrikaanse Rugbyraad gestig, maar slegs “blanke” rugbyklubs is toegelaat om by dié raad aan te sluit. Die rugbyklubs van swart en bruin mense moes eie beheerliggame stig en hulle spelers was oor dekades heen van die nasionale span uitgesluit.

Eerste internasionale wedstryde

Donald Currie, skenker van die Curriebeker in beide krieket en rugby

Engeland teen die Kaapkolonie in 1891, die eerste van die onoorwonne Bill MacLagan se Britse Eilande-toer na Suid-Afrika

Die Suid-Afrikaanse Springbokspan wat die tweede toets teen die Britse Leeus in 1891 gespeel het

In 1891 het, gefinansieer deur Cecil John Rhodes en die Westelike Provinsie, die eerste internasionale toer van ’n Britse keurspan (die huidige Britse en Ierse Leeus) deur Suid-Afrika plaasgevind. Dit was die eerste verteenwoordigende wedstryde deur Suid-Afrikaanse spanne wat nog besig was om die spel aan te leer. Die besoekers het altesaam twintig wedstryde gespeel wat hulle almal gewen het en eers in die laaste wedstryd het die Kaapse span daarin geslaag om ’n punt aan te teken. Die drie wedstryde wat die Leeus teen ’n saamgestelde Suid-Afrikaanse span gespeel het (waarvan die eerste op 30 Julie 1891 in Port Elizabeth) word as toetswedstryde beskou, alhoewel die Unie van Suid-Afrika eers in 1910 gestig is. In ’n noemenswaardige gebeurtenis tydens die toer het die Britse span die Curriebeker (wat deur Donald Currie geskenk is) aan Griekwaland-Wes oorhandig, die span wat tydens dié toer volgens hulle mening die beste gepresteer het. Sedertdien is die Curriebeker die trofee waarom tydens die gelyknamige Suid-Afrikaanse rugbykampioenskap meegeding word.

Vyf jaar later het die Leeus vir ’n toer van 21 wedstryde na Suid-Afrika teruggekeer. In die tussentyd het die Suid-Afrikaanse spel aansienlik verbeter en hulle het een van vier wedstryde gewen, toe hulle op 5 September 1896 met 5–0 gewen het. Die voorspelers het veral beïndruk en die span se eerste sege was ’n teken van wat die toekoms sou inhou. Suid-Afrika se span het vir die eerste keer mirtegroen truie gedra wat die kaptein, Barry Heatlie, by sy Old Diocesian-klub geleen het. Die wendrie is deur die Transvaalse losskakel, Alf Larard, gedruk. Rugby in Suid-Afrika het ’n groot hupstoot gekry deur die besoekende Leeus wat belangstelling in die Suid-Afrikaanse pers uitgelok het. Nie net die Britse koloniste, maar ook die Boere van Nederlandse afkoms het die rugbyspel in hul alledaagse lewe geïntegreer. Dié spel was só gewild, dat tydens die Tweede Vryheidsoorlog op 29 April 1902 ’n kort wapenstilstand gesluit is om ’n wedstryd tussen Britte en Boere te speel. Tydens die oorlog is 27 000 Boere krygsgevange geneem, waarvan 24 000 na oorsese kampe in Britse kolonies soos Sint Helena, Ceylon, Brits-Indië en Bermuda asook na Portugal gestuur is. Die speel van rugby het die Boerekrygsgevangenes ’n verlossing van die swaarkry in die kampe gebied en dit was in dié tydperk wat ’n groot deel van die Boeregevangenes vir die eerste keer met rugby kennis gemaak het. Ná die oorlog sou rugby veral in die platteland onder die invloed van die terugkerende krygsgevangenes onder die Afrikanergemeenskap posvat. Sokker en rugby was die enigste spansporte wat vir die boere toeganklik was en rugby het die voordeel gebied dat dit makliker op rowwe ongelyke grond gespeel kon word.

In die Kaap sou veral die Universiteit Stellenbosch ’n belangrike rol speel as die teelaarde van toekomstige spelers en administrateurs. Die eerste dokumentêre bewys van ’n rugbyklub by Stellenbosch dateer uit 1880, alhoewel die Universiteitsklub eers amptelik in 1919 gestig is. Stellenbosch se ligging naby Kaapstad, waar die spel reeds goed gevestig was teen die einde van die 19de eeu, het ongetwyfeld bygedra tot die ontwikkeling van rugby in Stellenbosch. Vandaar is rugby na die platteland versprei deur die jaarlikse rugbytoer en deur Afrikaanse onderwysers en predikante uit Stellenbosch.

Skaars ’n jaar nadat die Vrede van Vereeniging gesluit is om ’n einde te maak aan die Boereoorlog het die Britse Leeus in 1903 vir hulle derde besoek in Suid-Afrika aangekom. Die Leeus sou vir die eerste keer ’n reeksnederlaag in Suid-Afrika lei nadat hulle gelykop gespeel het in die eerste twee toetswedstryde en die laaste op 5 September 1896 op Nuweland met 0–8 verloor het. Tydens die toer het die Leeus slegs elf van hul 22 wedstryde gewen. Die Suid-Afrikaners sou in teenstelling hiermee tot in 1956 nie weer ’n reeks verloor nie – hetsy tuis of weg. In die finale toets het Suid-Afrika se span weer die groen kraaglose Old Diocesan-truie gedra wat hulle tydens hul eerste oorwinning in 1896 gedra het. Die sukses wat die span in die toets in die groen trui behaal het, het gelei tot ’n besluit om voortaan altyd in groen te speel.

Vestiging van die “Springbokke”

Die Springbokke in Parys, Januarie 1907

Die 1906-Springbokke in aksie teen Cambridge

Die 1906-Springbokspan, teen Cambridge

Paul Roos, Springbokkaptein van die eerste Suid-Afrikaanse rugbytoerspan na die Britse Eilande in 1906

Die Springbokke draf uit teen Cornwall tydens hul Europese toer in 1912/13

Gesamentlike groepfoto van die Ierse en Suid-Afrikaanse spanne op 30 November 1912

Reeds voor die 1903-besoek deur die Leeus het die Suid-Afrikaanse Rugbyraad besluit om ’n groen trui met ’n springbok as embleem vir Suid-Afrika se nasionale span te gebruik. Die embleem kon egter nie betyds borduur word vir die reeks nie. Dit is dus oorgelaat aan die eerste Suid-Afrikaanse span wat in 1906/1907 oorsee getoer het om die eerste Springboktruie te dra. Die 1906/7 span het groen truie met wit krae gedra met swart broeke en blou kouse. Paul Roos was die kaptein van dié eerste Springbokspan, wat oorheers is deur spelers van die Westelike Provinsie. Die eerste toer na Brittanje het in 1906/7 plaasgevind en 29 wedstryde ingesluit, waaronder een toetswedstryd elk teen die nasionale spanne van Skotland, Engeland, Wallis en Ierland. Engeland het daarin geslaag om gelykop te speel, maar Skotland was die enigste van die Britse Tuisunies wat teen die Springbokke gewen het. Die Springbokke het ook die Engelse Kanaal gekruis om ’n nieamptelike wedstryd op die Paryse Parc des Princes teen ’n Franse keurspan te speel wat saamgestel is uit lede van twee Paryse klubs: Stade Français en Racing Club de France. Die amptelike Franse span was op daardie stadium op besoek aan Engeland. Die Springbokke het 13 drieë aangeteken in hulle oorwinning met 55–6.

Die naam ‘Springbokke’ is vir die eerste keer tydens die 1906/7-toer gebruik. Paul Roos het saam met die adjunkkaptein Paddy Carolin en die toerbestuurder Cecil Carden die naam by ’n vergadering uitgedink om die Britse pers daarvan te verhoed om hul eie bynaam vir die span te bedink. Roos het aan koerante gesê om die span ‘De Springbokken’ te noem. Die Daily Mail het daarna ’n artikel gepubliseer waarin na die ‘Springboks’ verwys is. Die span het van toe af baadjies met ’n springbok op die linkersak gedra. Die toer het bygedra tot die heel van wonde ná die Tweede Vryheidsoorlog en ’n sin van nasionale trots onder Suid-Afrikaners gekweek. Die term ‘Springbok’ is later gebruik vir al die individue of spanne wat Suid-Afrika internasionaal verteenwoordig het, ongeag van die sportsoort. Dié tradisie is beëindig met die begin van die demokratiese bedeling in 1994 in Suid-Afrika en tans word die term slegs vir die nasionale rugbyspanne gebruik.

Die 1903-Leeutoer en die Springbokke se eerste toer word gesien as belangrike gebeurtenisse in die versoening tussen die twee wit groepe in Suid-Afrika ná die verwoestende effek van die Tweede Vryheidsoorlog (swartes, bruines en Indiese Suid-Afrikaners is deur dié versoening egter nie geraak nie). Paul Roos se toerspan het spelers soos Billy Millar, wat ernstig gewond is in die oorlog, A.F.W. Marsberg en W.C. Martheze wat aan die Britse kant geveg het ingesluit sowel as burgers wat die Boererepublieke ondersteun het, soos W.S. Morkel wat ’n krygsgevangene in Sint Helena was. Paul Roos het hom soos volg oor die saak uitgespreek:

The tour had united us...from Cape Agulhas to the Zambesi, South Africa was one, and all differences had been forgotten. Here, we are one; may it always be the same. (As for the British) We now understand each other better, and if that is going to be one of the results of our tour, we shall be more than satisfied.

Die toer het ons verenig...vanaf Kaap Agulhas tot die Zambezi, Suid-Afrika was een, en al die geskille was vergete. Hier is ons een; mag dit altyd dieselfde wees. (Wat die Britte betref) Ons verstaan mekaar nou beter, en as dit een van die resultate van ons toer sou wees, sal ons meer as tevrede wees.

Die toer het ook die beeld van Afrikaners en Suid-Afrikaners in Brittanje verbeter, nadat die Boere in oorlogspropaganda as agterlik beskryf is. Tydens ’n dinee ná die gelykopuitslag teen Engeland het Paul Roos die saak volgens die Sportsman soos volg beskryf:

The draw was perhaps the best result. Does not this teach that they should all be equal and should “Dutch” and “English” work together side by side? Just as they respected one another so he wished to find things prevail in South Africa. He was proud of his side and the behaviour of his men, who were drawn from all parts and parties, and included men who had fought on each side. They had seen that the Boer was, perhaps, not so bad as he had been painted; on the other hand, the latter had been able to understand things better by making actual acquaintance with this country, and he hoped that in the near future the two races would understand each other better and work hand in hand to noble purpose.

Die gelykop was miskien die beste uitslag. Leer dit ons nie dat almal gelyk moet wees nie en dat ‘Nederlanders’ en ‘Engelse’ langs mekaar moet werk nie? Net soos hulle mekaar respekteer wou hy hê dat dinge in Suid-Afrika seëvier. Hy was trots op sy span en die gedrag van sy mans, wat uit alle dele en partye benoem is, en mans ingesluit het wat aan albei kante geveg het. Hulle het gesien dat die Boer, miskien, nie so sleg was soos wat hy daargestel is nie; aan die ander kant het laasgenoemde dinge beter begryp deur kennis te maak met hierdie land, en hy het gehoop dat die twee rasse in die nabye toekoms mekaar beter sal verstaan en hand aan hand sou werk tot ’n edele doel.

Die 1910-Leeutoer na Suid-Afrika was die eerste wat verteenwoordigers van al die vier Britse Tuisunies ingesluit het. Die toerspan het gemiddelde sukses teen nietoetsspanne behaal en net meer as die helfte van hulle wedstryde gewen. Onder hul Ierse kaptein Tom Smyth het die besoekers slegs een van hulle drie toetswedstryde gewen, die tweede toets in Port Elizabeth met ’n telling van 8–3. Die Springbokke het die eerste en laaste toetswedstryde met onderskeidelik 14–10 in Johannesburg en 21–5 in Kaapstad gewen om die reeks met 2–1 te beklink. Gedurende die volgende jare het die Springbokke opgebloei. Die Bokke se tweede Europese toer het in 1912/13 plaasgevind. Op dié toer het die Springbokke al die vier Tuisunies verslaan en sodoende hul eerste Grand Slam behaal (Skotland met 16–0, Ierland met 38–0, Wallis met 3–0 en Engeland met 9–3). Die span het ook teen Frankryk gewen (met 38–5 in Bordeaux).

Tussenoorlogse era

Die Springbokspan wat in 1921 teen Nieu-Seeland te staan gekom het

Die 1937-Springboktoerspan na Australië en Nieu-Seeland

Die Eerste Wêreldoorlog het internasionale rugby onderbreek. Die oorlog sou ook die Springbok Jackie Morkel se lewe eis toe hy in gevegte tydens die Oos-Afrika-veldtog omgekom het. Tydens die Suid-Afrikaanse toer na Australasië in 1921 het die wedywering tussen die Suid-Afrikaanse Springbokke en die Nieu-Seelandse All Blacks wat tot op hede voortduur ’n aanvang geneem. Albei spanne is reeds as die beste spanne wêreldwyd beskou, maar het nog nie een toetswedstryd teen mekaar gespeel nie. Vervolgens is die Springbokke se toer na Australië en Nieu-Seeland as ’n soort “rugbywêreldbekertoernooi” beskryf. Die strawwe toer het helaas gelykop geëindig, nadat die drie wedstryde in ’n oorwinning, ’n gelykop en ’n nederlaag geëindig het. Die All Blacks het Suid-Afrika vir die eerste keer in 1928 besoek. Die reeks het weereens gelykop geëindig.

In 1924 het die Britse en Ierse Leeus Suid-Afrika vir die eerste keer sedert 1910 besoek. Die Leeuspan is deur beserings geteister en swak skopwerk het die span verder in die steek gelaat. Die 1924-Leeus het slegs nege van hul 21 wedstryde in Suid-Afrika gewen en hulle het al vier toetswedstryde verloor. ’n Wedstryd teen die Westelike Provinsie het ook toetsstatus geniet. Met die Springbokke se 1931/32-toer na die Britse Eilande het hulle hul tweede Grand Slam behaal. Die span het oor ’n magtige pak voorspelers beskik, wat gebaat het by die losskakelkaptein Bennie Osler se skopskoen, alhoewel dit net min entoesiasme veroorsaak het. ’n Sterk Walliese span is by St Helen’s met 8–3 verslaan, nadat Danie Craven ’n uitstekende debuut gelewer het. In 1933 het die Australiese Wallabies vir die eerste keer Suid-Afrika besoek. Die Springbokke het dié naelskraapse toetsreeks met 3–2 beklink. Die All Blacks het eers in 1956 daarin geslaag om Suid-Afrika tuis in Nieu-Seeland te klop en dit het selfs langer geneem om die Springbokke in Suid-Afrika te klop (in 1996).

Die Springbokke het in 1937 weer Nieu-Seeland besoek en dié toetsreeks met 2–1 beklink. Die All Blacks het die eerste toetswedstryd gewen, maar hulle is in die twee daaropvolgende toetswedstryde verslaan. Vervolgens is die 1937-Springbokke as die beste span beskryf, wat “Nieu-Seeland ooit verlaat het”. Die reeksoorwinning oor Nieu-Seeland het gevolg op ’n 2–0-reeksoorwinning oor die Australiese Wallabies. In 1938 het die Leeus weer Suid-Afrika besoek. Die Leeus het meer as die helfte van hulle wedstryde gewen. Die Springbokke het, soos verwag, die eerste twee toetswedstryde gewen (onderskeidelik met 26–12 in Johannesburg en 19–3 in Port Elizabeth). Die Leeus het egter verras met ’n 21–16-oorwinning in die derde toets in Kaapstad, die eerste Leeus-oorwinning oor Suid-Afrika sedert 1910. Die Tweede Wêreldoorlog het alle internasionale toere gekniehalter.

Naoorlogse tydperk

Die Wallabies-kaptein John Solomon word deur die Springbokke gedra (1953)

’n Saamgestelde Pontypool-Newbridge-span teen Suid-Afrika op 18 Oktober 1951 in Wallis

Llanelli RFC speel op 26 Oktober 1951 teen die Springbokke, Stradeypark, Wallis

In 1949 het die Suid-Afrikaanse beheerliggaam saam met sy Australiese en Nieu-Seelandse eweknieë volle lede geword van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby) wat voorheen slegs uit verteenwoordigers van Engeland, Ierland, Skotland en Wallis bestaan het. In dieselfde jaar is Danie Craven as afrigter aangestel. Die Springbokke sou onder sy leiding tien agtereenvolgende wedstryde wen, insluitende ’n 4–0 pak slae oor Nieu-Seeland tydens hulle 1949-toer na Suid-Afrika, tot op hede ’n wenrekord teen die All Blacks. Die Nieu-Seelanders het ’n swaar pak voorspelers, wat almal meer as 90 kg geweeg het, gekies. Craven se strategie het op die spoed van die Transvaalse agsteman Hennie Muller staatgemaak. Muller sou die All Black-skakelpaar teister en die span sou ’n vinnige pas op die wedstryd afdwing om ’n oorwinning oor die swaar All Blacks te verseker. Gelyktydig het die Wallabies ’n toer na Nieu-Seeland onderneem, omdat die Māorispelers as gevolg van die Apartheidpolitiek nie vir die wedstryde teen die Springbokke gekies is nie en saam met reserwespelers ’n tweede span gevorm het. Vervolgens het die Springbokke slegs teen Pākehā (Nieu-Seelanders met ’n Europese afkoms) gespeel.

Die 1951/52-span is beskou as een van die beste Springboktoerspanne ooit. Die span het tydens hul besoek aan Europa deur al vier Tuisunies te klop Suid-Afrika se derde Grand Slam behaal. Hennie Muller het die kapteinskap by Basil Kenyon oorgeneem nadat laasgenoemde ’n ernstige oogbesering opgedoen het. Die span het Frankryk ook verslaan en 30 van hul 31 wedstryde tydens die toer gewen; slegs in die naelskraapse wedstryd teen ’n Londense keurspan is die Springbokke verslaan. Veral die 44–0-oorwinning oor Skotland is noemenswaardig, destyds die hoogste oorwinning ooit (volgens die huidige puntestelsel sou dit ’n 62–0-oorwinning gewees het). In 1953 het die Wallabies weer ’n toer na Suid-Afrika onderneem. Tydens die tweede toetswedstryd het die Australiërs aan die Springbokke hul tweede nederlaag ná 15 jaar besorg. Die Suid-Afrikaanse span was baie beïndruk met dié prestasie en sodoende het twee Springbokspelers die Australiese kaptein John Solomon op hul skouers van die speelveld gedra.

Tydens hul 1955-besoek aan Suid-Afrika het die Leeus 19 van hul 25 wedstryde gewen en in een gelykop gespeel. Die toetsreeks van vier wedstryde het gelykop geëindig. Die span onder die Ierse kaptein en slot Robin Thompson se taktiek was om by elke geleentheid met die bal te hardloop eerder as om met die Springbokke se voorspelers slaags te raak. Die taktiek het die Leeuspan gehelp om nuwe standaarde daar te stel vir opposisie teen die Springbokke wat as byna onoorwinlik beskou is. In 1956 het die Springbokke ’n toer na Nieu-Seeland onderneem. Tydens dié toer het die All Blacks onder kapteinskap van Bob Duff vir die eerste keer daarin geslaag om ’n reeksoorwinning oor die Springbokke te behaal. Met die verrassende insluiting van Don Clarke uit Waikato, wat die bynaam The Boot gekry het, het die All Blacks die beslissende strafdoele behaal wat die reeks in hul guns beklink het.

In 1958 het Frankryk die tweede land van die Noordelike Halfrond geword om Suid-Afrika te besoek; van die Franse is egter min verwag. Die Franse het die Springbokke geskok deur die toetsreeks van twee te wen. Dié span is gelei deur Lucien Mias pleks van die beseerde toerkaptein Michel Celaya. Die onderskatte Franse het gelykop gespeel in die eerste toetswedstryd op Nuweland (met 3–3). Dié prestasie is oortref toe die Franse die Springbokke met 9–5 op Ellispark geklop het. Daardie reeksoorwinning word as ’n keerpunt in die Franse rugbygeskiedenis beskou én het aangedui dat Frankryk nou ’n toprugbyland is. Die 1958-toer is opgevolg deur besoeke in 1964 (’n Franse 1–0-oorwinning) en in 1967 (’n Suid-Afrikaanse 3–1-oorwinning).

Toenemende Anti-Apartheid-proteste

Standbeeld van Danie Craven in Stellenbosch

Aankondiging van ’n protesvergadering deur die Nieu-Seelandse “Burgerlike All Blacks Toervereniging” (1959)

Suid-Afrika teen Argentinië in 1972, El Gráfico

Reeds voor die instel van Apartheidswette sedert 1948 het spanne wat toere na Suid-Afrika onderneem het, dit as nodig geag om geen nieblanke spelers saam te neem nie. Hierdeur is veral Māorispelers van Nieu-Seelandse spanne geraak. Oor die uitsluiting van George Nepia en Jimmy Mill tydens die All Blacks se 1928-toer, maar ook oor Ranji Wilson se uitsluiting uit die weermagspan nege jaar vroeër is destyds weinig kommentaar gelewer. Maar in 1960 het, veral as gevolg van die “wind van verandering”-toespraak deur die Britse eerste minister Harold Macmillan en die Sharpeville-slagting, die internasionale kritiek teen die Suid-Afrikaanse apartheidsbeleid skerp toegeneem. Sedertdien het die Springbokke in ’n toenemende mate die teiken van internasionale kontroversies en proteste geword. In dieselfde jaar het die All Blacks sonder hul Māorispelers, wat weens druk van die Suid-Afrikaanse regering uitgesluit is, ’n toer na Suid-Afrika onderneem. In Nieu-Seeland was hierdie toer hoogs omstrede: ’n georganiseerde petisie deur die “Burgerlike All Blacks Toervereniging”, wat 160 000 handtekeninge versamel het, het tevergeefs vir die skrapping van dié toer gepleit. Op sportvlak het die Springbokke tydens dié toer twee oorwinnings behaal en een gelykop en een nederlaag gely. Rondom die draai van die jaar 1960/61 het die Springbokke onder hul kaptein Avril Malan ’n viermaande-lange toer na Europa onderneem, waartydens hulle 34 oorwinnings behaal het. Met naelskraapse oorwinnings oor die Tuisunies het hulle hul vierde en laaste Grand Slam van die 20ste eeu beklink, alhoewel die Springbokke teen Frankryk slegs 0–0-gelykop kon speel. Die span het ’n voorspelergeoriënteerde wedstryd gespeel waarin intimidasie ’n belangrike faktor was. Hul teenstanders het ’n reeks omstrede beserings opgedoen. Die Bokke het hulle laaste wedstryd teen die Britse Barbarians in Cardiff met 0–6 verloor, teen wat moontlik die beste Barbarianvoorspelers ooit was.

Tydens hul 1962-toer na Suid-Afrika het die Leeus 16 van hul 25 wedstryde gewen en vier gelykop gespeel. In die toetswedstryde het hulle egter nie goed gevaar nie en drie verloor, nadat hulle in die eerste toets gelykop gespeel het. Die toer is gekenmerk deur die voorspelerspel wat in die verlede baie sukses aan die Springbokke besorg het. In 1964 het die Walliese span sy eerste toer na Suid-Afrika onderneem. Die enigste toetswedstryd teen die Springbokke het hulle met 3–24 verloor, hul ergste nederlaag in 40 jaar. Die jaar 1965 word as die swakste in die geskiedenis van Springbokrugby beskou. Tydens hul Europese toer van vyf wedstryde in April het hulle slegs in een gelykop gespeel; die Springbokke is in albei toetswedstryde deur onderskeidelik Ierland en Skotland verslaan. Tydens hul langer toer na Australië en Nieu-Seeland vanaf Junie tot September het die Springbokke herstel, maar hulle is in albei toetswedstryde deur die Wallabies en in drie van die vier toetswedstryde deur die All Blacks verslaan. Die Nieu-Seelandse Rugbyvoetbalunie (NZRFU) het die beplande 1967-toer na Suid-Afrika gekanselleer, nadat die Suid-Afrikaanse regering steeds geweier het om Māorispelers in die All Blackspan te aanvaar.

In 1968 het die Leeus tydens hul toer na Suid-Afrika 15 van hul 16 wedstryde teen provinsiale spanne gewen, maar hulle het drie van die vier toetswedstryde teen die Springbokke verloor en in een gelykop gespeel. Die teenbesoek op die Britse Eilande in 1969 het tot groot protesaksie gelei, waarvolgens van die wedstryde agter doringdraad gespeel is. Die Tuisnasies het nuwe selfvertroue verkry en die Springbokke het twee van hul sewe wedstryde in Wallis, teen Newport RFC en ’n saamgestelde span uit Gwent, verloor. Die Walliese nasionale span was op die punt van ’n oorwinning oor Suid-Afrika, nadat hulle met 6–6 gelykop gespeel het. Teen Ierland het die Springbokke ook gelykop gespeel, terwyl hulle deur Engeland en Skotland verslaan is. Om verdere toerkansellasies deur die Nieu-Seelandse beheerliggaam te voorkom, het die Suid-Afrikaanse regering voor die All Blacks se 1970-toer van mening verander en ingestem om spelers en toeskouers met ’n Māori-afkoms as “eerblankes” toe te laat, soos hulle voorheen met Japanners in Suid-Afrika gedoen het. Australië het geweier om die All Blacks se vliegtuig te laat land, waarvolgens hulle oor die VSA, Portugal, Griekeland en Nigerië na Suid-Afrika moes reis. Verskeie Māori het tydens die besoek aan Suid-Afrika die apartheidswette doelbewus oortree en met swart mense gesels, waardeur hulle die Suid-Afrikaanse regering opsetlik omgekrap het. Die Springbokke het die toetsreeks van vier wedstryde met 3–1 gewen.

Met die oog op die 1971-toer van die Franse span na Suid-Afrika is die gekleurde speler Roger Bourgarel aanvanklik deur die Keurkomitee uitgesluit, maar ná ’n intervensie deur Albert Ferrasse, president van die Franse Rugbyfederasie, weer vir die span gekeur. Die met Ferrasse-bevriende Danie Craven, destyds president van die Suid-Afrikaanse beheerliggaam, het hy uitdruklike toestemming hiervoor gegee. Die twee toetswedstryde het in ’n gelykop en ’n oorwinning vir die Springbokke geëindig. Massabetogings teen apartheid en onluste het in dieselfde jaar die Springbokke se toer na Australië gekenmerk. Lugrederye, hotelle, restourante, poskantore en hawens is deur stakings gedwing om Suid-Afrikaanse burgers, maatskappye en instellings te boikot. Die Springbokke kon hul toer slegs met hulp van die Koninklike Australiese Lugmag voortsit en hulle het al drie toetswedstryde met tellings van 19–11, 14–6 en 18–6 gewen.

Die 1974-Leeus, aangevoer deur Willie John McBride, het tydens hul toer na Suid-Afrika gedurende al 22 wedstryde onoorwonne gebly. Hulle het drie van die vier toetswedstryde gewen en in een gelykop gespeel. Die afrigters van die Leeus het opgemerk dat die Springbokke hul teenstanders met fisiese aggressie oorheers het. Die Leeus het besluit om “hulle vergelding eerste in te kry” met hul berugte ‘99 call’. Die idee was dat ’n Suid-Afrikaanse skeidsregter waarskynlik nie al die Leeus sou afstuur as hulle almal teruggeveg het teen blatante vuilspel nie. Die derde toetswedstryd tussen die Leeus en die Springbokke in Port Elisabeth het in die “Slag van Boet Erasmus-stadion” ontaard, een van die mees geweldadige gevegte in die rugbygeskiedenis. Tydens dié wedstryd het JPR Williams ná so ’n roep oor die helfte van die veld gehardloop en ‘Moaner’ van Heerden aangeval. In 1975 het die Franse span weer na Suid-Afrika getoer en elf wedstryde gespeel, waarvan hulle ses gewen het (in albei toetswedstryde het die Springbokke egter geseëvier). Gedurende dié toer het Craven drie wedstryde teen swart en multiëtniese spanne gereël – ’n voorwaarde “sine qua non”, wat Ferrasse vir die Franse besoek geëis het.

Sportiewe isolasie

Die Suid-Amerikaanse Jaguares speel in 1982 teen die Springbokke, El Gráfico. Die Suid-Amerikaanse Jaguares is in 1980 gestig om die sportiewe isolasie van Suid-Afrika te omseil

Polisiebeamptes buite Edenpark voor ’n All Blacks-wedstryd tydens die Springboktoer in 1981

Polisiebeamptes bewaak ’n doringdraad rondom Edenpark naby die Kingsland-spoorwegstasie in 1981

Protes teen die Springbokke in Hamilton, aan die regterkant die aktivis Tom Newnham (1981)

Suid-Afrika is in ’n toenemende mate geïsoleer, wat ook sy nasionale spanne se oorsese toere ingesluit het. Gedurende die toer na Australië vanaf Julie tot Augustus 1971 het die Springbokke se teenwoordigheid tot ’n groot openbare debat gelei. In Adelaide, Brisbane, Melbourne, Perth en Sydney is teen die apartheidspolitiek groot protes aangeteken. Gedurende hierdie betogings het die deelnemers met polisiebeamptes slaags geraak. Volgens ramings is tussen 500 en 700 betogers in hegtenis geneem. Die toer van ses weke is nie afgelas nie, maar die stadions het soos met doringdraad beweerde vestings gelyk en is deur ’n groot aantal polisiebeamptes beskerm. Johannes Bjelke-Petersen, Queensland se eerste minister, het op 14 Julie ’n eenmaandse noodtoestand verklaar, waaruit ’n 24 uur se staking deur sowat 125 000 werknemers ontwikkel het. Die koste vir die beskermingsmaatreëls wat getref is, is deur Suid-Afrika op sowat 1,6 miljoen rand beraam.

Die Nieu-Seelandse eerste minister Norman Kirk het die Springbokke se beplande 1973-toer na Nieu-Seeland gekanselleer, aangesien beide die toeskouers en spelers se veiligheid nie gewaarborg kon word nie. Hy het dié besluit ook gemeen om ’n aangekondigde boikot van die Statebondspele 1974 in Christchurchte deur Afrikalande verhoed. Kirk se opvolger Robert Muldoon het in 1976 egter sy toestemming vir ’n toer van die All Blacks na Suid-Afrika gegee. Nadat die span ondanks skerp proteste na Suid-Afrika vertrek het, het ’n aantal Afrikalande die uitsluiting van Nieu-Seeland by die Olimpiese Somerspele 1976 geëis. Die Internasionale Olimpiese Komitee het egter nie gereageer nie aangesien rugby destyds nie ’n Olimpiese sportsoort was nie. Vervolgens het 28 oorwegend Afrikalande die Olimpiese Spele in Montreal geboikot. Die All Blacks se omstrede toer het met die Soweto-opstand teen die rassistiese Onderwysbeleid (Wet op Bantoe-onderwys) en die Apartheidsregering saamgeval, waartydens minstens 176 mense dood is. Die boikot het die wêreld se aandag op samewerking met apartheidsport gevestig. Uit ’n sportiewe oogpunt was die All Blacks se Suid-Afrika-toer van 24 wedstryde minder suksesvol: Hulle het drie wedstryde teen provinsiale spanne en ook drie van die vier toetswedstryde teen die Springbokke verloor.

Die ondertekening van die Gleneagles-ooreenkoms deur 33 lidlande van die Britse Statebond op 15 Junie 1977 het Suid-Afrika se sportiewe isolasie verder verskerp. As gevolg van die ooreenkoms is die land ten einde van stappe teen die apartheidspolitiek stelselmatig van die Britse Statebond se sportwêreld ontkoppel. In die ooreenkoms is ook voorsiening gemaak vir sanksies teen lidlande wat die ooreenkoms sou oortree, en instellings wat bewysbaar die Suid-Afrikaanse rasseskeiding ondersteun het, is uit alle internasionale sportgeleenthede uitgesluit.

Die internasionale druk op die apartheidstelsel het ook in Suid-Afrika tot debate en veranderinge gelei. Die Suid-Afrikaanse Rugbyraad (SARR), die beheerliggaam van swart rugbyspanne, het in 1977 sy naam in Suid-Afrikaanse Rugbyvereniging (SARV) verander. Hulle het ook daarop besluit om die spannaam “Luiperds” te laat vaar, aangesien albei name ’n “rassistiese konnotasie” gehad het. Die vorige Springbokspeler Cheeky Watson het by die multietniese Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU) aangesluit, waar hy ’n leidende spanmaat van die Kaapse span geword het. In April 1978 het, as gevolg van die internasionale reaksies, die verskeie Suid-Afrikaanse rugbyliggame vergader. Hulle was SARV (swart spelers), SARR (wit spelers), SARU (multietniese spelers) en die Suid-Afrikaanse Rugbyfederasie (bruin spelers). Hulle het onder andere ooreengekom om wedstryde op klub-, provinsiale en nasionale vlak op openbare sportvelde sonder demografiese segregasie te reël. Die SARU-president Abdul Abbas het egter aangekondig, dat hy aan geen verdere onderhandelinge oor sulke multietniese wedstryde sou deelneem nie, totdat die regering al die wette skrap wat sulke wedstryde verbied of verhinder.

Ná openbare teenkanting en internasionale voorleggings het die Franse regering die 1979-Springboktoer na Frankryk afgelas en aangekondig dat dit “onvanpas” vir Suid-Afrikaanse spanne sou wees om na Frankryk te toer. Nadat die visumaansoeke vir die Suid-Afrikaanse spelers in September 1979 deur die Franse owerhede afgekeur is, het die buitelandse ministers van albei lande vergader. Daarna het die Suid-Afrikaanse buitelandse minister die Suid-Afrikaanse Rugbyraad (SARR) oor die Franse houding ingelig, waarvolgens tot minstens ná die Olimpiese Somerspele 1980 ’n wedersydse ontmoeting op sportiewe vlak onmoontlik sou wees. Ten spyte van die Franse regering se protes het die Franse Rugbyfederasie daarop besluit om ’n uitnodiging van die SARR te aanvaar om in 1980 na Suid-Afrika te toer, maar ook om vooraf die stand van sake in Suid-Afrika te laat ondersoek. Dié ontmoeting het in Oktober 1980 te midde van internasionale betogings plaasgevind. Ná afsluiting van die Franse ondersoek in Suid-Afrika het die president van die Franse beheerliggaam, Albert Ferrasse, verklaar, dat hy nog nie met die vordering rakende die opheffing van rasseskeiding in die Suid-Afrikaanse rugbyspel tevrede was nie.

Suid-Afrika het gepoog om die land se internasionale sportisolasie teen te werk deur die Suid-Amerikaanse Jaguares in 1980 te nooi vir ’n toer na Suid-Afrika. Dié span het byna slegs uit Argentynse spelers bestaan, aangesien die amptelike Argentynse nasionale rugbyspan (die Poemas) verbied is om teen die Springbokke te speel. Ten spyte van duidelike protes deur beide die Britse en Ierse regerings wat geen wetlike beheer gehad het nie, het die Leeus na Suid-Afrika getoer. Hulle het al 14 hul nietoetswedstryde gewen. Daarteenoor is hulle in die eerste drie toetswedstryde verslaan, voordat hulle in die vierde geseëvier het. In dieselfde jaar het die Springbokke ’n toer na Paraguay, Uruguay en Chili onderneem. Hulle het die vyf wedstryde maklik gewen, waaronder twee toetswedstryde teen die Jaguares, wat slegs uit Argentynse spelers bestaan het. As gevolg van die verbod op toetrede vir Suid-Afrikaners kon geen wedstryde in Argentinië aangebied word nie. Op 30 Mei 1981 het Errol Tobias tydens ’n wedstryd teen Ierland gedebuteer. Hy was die eerste nieblanke speler wat enigsins vir die Springbokke gekies is, alhoewel baie hom as ’n swart alibi-speler (tokenisme) beskou het.

In weerwil met die Gleneagles-ooreenkoms het die Springbokke in 1981 ’n toer na Nieu-Seeland onderneem. Hulle het 16 wedstryde gespeel, waaronder drie toetswedstryde teen die All Blacks. Reeds voor die begin van die toer het dit groot kritiek ontlok. Baie het dit as ondersteuning van ’n blanke oorheersing in Suid-Afrika beskou, terwyl ander na die gespanne verhoudings met die Māori tuis verwys het. Muldoon het weer die omstrede standpunt ingeneem dat die politiek nie by sport mag inmeng nie. Die wedstryde het groot skares gelok, maar baie stede het ook massabetogings gesien. In Hamilton het 350 betogers die versperrings verwyder, die speelveld ingestorm en ’n kansellasie van die wedstryd afgedwing. In Timaru moes ’n wedstryd ook afgelas word en Wellington het herhaaldelike straatgevegte gesien. Gedurende die laaste wedstryd in Auckland is uit ’n laagvlieënde vliegtuig meelsakke, pamflette en ’n plakkaat wat Steve Biko gehuldig het op die speelveld in Edenpark neergegooi. As gevolg van hierdie omstandighede was die uitslag van die toer (2–1 in die guns van die All Blacks) minder belangrik. Op 8 April 1983 het die Franse regering alle sportbeheerliggame verbied om in verbinding met hul Suid-Afrikaanse eweknieë te tree, wat onder andere die skrapping van die Franse span se toer na Suid-Afrika tot gevolg gehad het. In 1984 het die Engelse span ondanks groot kritiek en politieke druk ’n toer na Suid-Afrika onderneem en sewe wedstryde gespeel. Dit was die laaste toer van ’n belangrike span na Suid-Afrika onder die apartheidstelsel. Die Britse regering se onverskilligheid het onder andere tot die boikot van die Statebondspele 1986 in Edinburg deur 32 lande gelei.

In 1985 het voorbereidings vir ’n beplande All Black-toer na Suid-Afrika plaasgevind te midde van ondersteuning en teenkanting in die land. ’n Toerspan is gekies en sou oor vyf dae na Suid-Afrika vertrek toe die hooggeregshof in Nieu-Seeland op 21 Junie 1985 ’n interdik toegestaan het om die toer te stop. Die regters het beslis dat die toer nie in die grondwetlike belang van die Nieu-Seelandse Rugbyvoetbalunie ten einde van die bevordering van die spel was nie. Nieu-Seeland se eerste minister, David Lange, het verklaar dat die span nie as verteenwoordigers van die Nieu-Seelandse Rugbyunie kon toer nie maar dat spelers as “indiwidue” kon gaan. Spelers het ’n private toer gereël, maar dié is ook afgelas en ’n toer na Argentinië is pleks van die toer na Suid-Afrika gereël.

Beide in Suid-Afrika en Nieu-Seeland was daar mense wat steeds ’n toer van Nieu-Seeland na Suid-Afrika sou ondersteun het. Laat in 1985 vind ’n vergadering plaas in Hongkong tussen die Nieu-Seelanders Andy Haden, Andy Dalton, Ian Kirkpatrick, die Aucklandse sakeman Winston McDonald en ’n groep Suid-Afrikaners gelei deur Louis Luyt (voorsitter van die Transvaalse Rugbyunie) en Johan Claassen van Volkskas Bank, waarin reëlings vir ’n rebelletoer na Suid-Afrika getref is. ’n Toer deur ’n span wat as die Kavaliers bekend gestaan het, het in 1986 plaasgevind deur ’n span wat 28 van die 30 spelers wat vir die 1985-All Blacks-toer gekies is, ingesluit het. Die Kavaliers het twaalf wedstryde in Suid-Afrika gespeel, insluitend vier wat as “toetswedstryde” bestempel is. Die Springbokke het die eerste, derde en vierde toetswedstryde gewen en die rebelle kon nie die droom om die Springbokke in Suid-Afrika te klop verwesenlik nie. Die Geel Bladsye het die toer met R2,5 miljoen geborg wat beskryf is as die grootste rugbyborgskap in Suid-Afrika tot op daardie stadium. Gerugte het die rondte gedoen dat die spelers betaal is, op ’n stadium toe rugby nog ’n streng amateursport was. Die hoofinpak van die Kavalierstoer in Nieu-Seeland was ontwrigting van die All Blacks se voorbereiding op die eerste rugbywêreldbekertoernooi in 1987. Die rebelle is baie lig gestraf en slegs vir twee toetswedstryde geskors. Lede van die Kavaliers het maklik gemeng met hul tydelike plaasvervangers, die sogenaamde ‘Baby Blacks’. Die Kavaliers se beproewing op die Suid-Afrikaanse Hoëveld het waarskynlik bygedra tot die All Blacks se oorwinning tydens die eerste wêreldbeker. Meer as die helfte van die span wat Frankryk in die eindstryd geklop het, was voormalige Kavaliers. Die Springbokke kon nie aan die eerste rugbywêreldbekertoernooi in 1987 deelneem nie, maar ook nie aan die tweede Rugbywêreldbekertoernooi in 1991 nie. In 1989 het ’n Wêreld XV met die toestemming van die Internasionale Rugbyvoetbalraad ’n minitoer na Suid-Afrika onderneem. Al die belangrike rugbylande, behalwe vir Nieu-Seeland, het spelers aan die span verskaf met tien Walliesers, agt Franse, ses Australiërs, vier Engelse, een Skot en ’n Ier. Dit was weereens ’n privaat georganiseerde toer om die apartheidsboikot te omseil.

“Reënboognasie” en eerste wêreldbekertitel

Op 2 Februarie 1990 het Suid-Afrika se nuwe staatspresident, FW de Klerk, dramatiese aankondigings gemaak wat gelei het tot die ontbanning van die ANC, die vrylating van Nelson Mandela en uiteindelik tot die opheffing van Apartheid en die eerste demokratiese verkiesing vir alle Suid-Afrikaners in 1994. Dié politieke veranderinge het spoedig tot Suid-Afrika se terugkeer na internasionale sportdeelname gelei. In Maart 1992 het die “blanke” Suid-Afrikaanse Rugbyraad en die multietniese Suid-Afrikaanse Rugbyunie saamgesluit om die Suid-Afrikaanse Rugbyvoetbalunie te vorm, wat sedert 2005 die naam Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU) dra. Tot in die 1990’s het die Springbokke ’n positiewe wenrekord teen alle teenstanders gehad. Ná Suid-Afrika se hertoetrede tot internasionale rugby in 1992 het die span aanvanklik gesukkel om hulle vorige hoë standaarde te handhaaf.

In hul eerste wedstryd ná hertoelating, later “terugkeertoets” genoem, het die Springbokke op 15 Augustus 1992 met 24–27 teen die All Blacks op Ellispark verloor. As gevolg van die Boipatong-slagting twee maande tevore was die situasie gespanne. Die ANC het voor die afskop van die wedstryd ’n minuut van stilte geëis en daarop aangedring dat die vlag van Suid-Afrika (Oranje, Blanje, Blou) nie gehys word nie en die volkslied, Die Stem van Suid-Afrika nie gespeel word nie. Nie een van die vereistes is nagekom nie, waarvolgens die ANC gedreig het om die sportboikot weer in te stel. Die latere Minister van Sport en Ontspanning, Steve Tshwete, het egter ten gunste van ’n tweede kans vir die ondersteuners gepleit en voorgestel om slegs ’n waarskuwing uit te reik. Hulle het ook teen die Wallabies in Kaapstad met 3–26 verloor. Later dieselfde jaar het die Springbokke vir die eerste keer weer na die buiteland getoer en in Lyon met 20–15 teen Frankryk gewen, maar hulle het die tweede toets in Parys met 16–29 verloor en is ook deur Engeland op Twickenham met 33–16 verslaan. In 1993 het die Franse span vir die eerste keer in 13 jaar weer ’n toer na Suid-Afrika onderneem; hulle het die toetsreeks ná ’n oorwinning en ’n gelykop gewen. Die Springbokke het tydens hul toer na Australië in dieselfde jaar twee toetswedstryde verloor en een gewen.

Die Springbokke se 1993-toer na Suid-Amerika het, in teenstelling met die eerste toer 13 jaar gelede, sonder enige kontroversie verloop; tydens dié toer het die Springbokke in die eerste twee amptelike toetswedstryde teen die Poemas te staan gekom en albei gewen. Eweneens ná ’n onderbreking van 13 jaar het die Springbokke tussen Junie en Augustus 1994 hul eerste toer na Nieu-Seeland onderneem. Hulle het tien van hul elf wedstryde teen provinsiale spanne gewen, terwyl hulle in die drie toetswedstryde teen die All Blacks twee keer (in Dunedin en Wellington) verslaan is en in die derde toetswedstryd in Auckland gelykop gespeel het. Dit was hul ergste toetsreeks in Nieu-Seeland nog. In 1994 het die Nasionale Sportraad op aansoek van die intussen regerende ANC voorgestel die Springbokke in Proteas (na die Protea, die Suid-Afrikaanse nasionale blom) te hernoem – soos reeds met die nasionale krieketspan gedoen is. Die Springbokkenteken sou oorspronklik ook deur dié nasionale blom vervang word om met die dubbelsinnige geskiedenis weg te doen. Hierdie stappe is ná die nuutverkose president Nelson Mandela se ingryping nie geneem nie en beide die spannaam en kenteken het onveranderd gebly. Hy het die Sportraad se lede daarvan oortuig om die deur die apartheid ontstelde simbole met ’n nuwe betekenis te voorsien, wat met die nuwe Suid-Afrika se waardes van ’n verenigde land ooreenstem. Aartsbiskop Desmond Tutu, wat die term “reënboognasie” uitgedink het, het met hierdie voorstel saamgestem. Om enige onrus onder spelers en ondersteuners net voor die Rugbywêreldbeker 1995 in Suid-Afrika te vermy, het die Sportraad toe besluit om die simbole tydelik te behou (in Maart 1996 het die Sportraad die simbole uiteindelik goedgekeur).

Die naderende rugbywêreldbekertoernooi was die eerste groot sporttoernooi in Suid-Afrika ná die einde van die apartheidsera. In aanloop tot die toernooi is die Springbokke ná aanhoudende oorreding deur Nelson Mandela deur beide blankes en swartes ondersteun en hulle het groot ondersteuning in die hele bevolking geniet. Alhoewel die span multietnies opgetree het, was Chester Williams die enigste nieblanke speler. Voor die afskop van die rugbywêreldbekertoernooi was die Springbokke in die negende plek van die wêreldranglys en nie een van die gunstelinge om die toernooi te wen nie. Tydens die groepfase het hulle Australië, Roemenië en Kanada verslaan. In die kwarteindstryd het hulle Wes-Samoa verslaan en in die naelskraapse halfeindstryd Frankryk. In die eindstryd op Ellispark het die Springbokke teen die Nieu-Seelandse All Blacks, die eerste span op die wêreldranglys, te staan gekom. Die Springbokke het teen die skynbaar verswakte mededingers met 15–12 in ekstra tyd gewen, nadat Joel Stransky die beslissende skepskop aangeteken het, en sodoende tydens hul eerste deelname die rugbywêreldbekertoernooi gewen. Die All Blacks is skynbaar deur ’n onheilspellende voedselvergiftiging van die vorige dag geteister. Tot vandag toe bestaan samesweringsteorië, waarvolgens Suid-Afrikaanse rugbyamptenare of ’n kelnerin genaamd “Suzie” ’n stof in die All Blacks se ete sou gemeng het. Tydens die toekenningsgeleentheid het ’n in ’n Springboktrui geklede Nelson Mandela die Webb Ellis-beker aan die kaptein Francois Pienaar oorhandig. Hierdie gebaar word as ’n belangrike stap vir die versoening tussen die Suid-Afrikaanse bevolkingsgroepe gesien en as een van die mees simboliese oomblikke in die sportgeskiedenis beskou. SARFU se president Louis Luyt het op ’n omstrede wyse die na-wedstrydverrigtinge versuur, toe hy by die dinee verklaar het dat die Springbokke die vorige twee Wêreldbekers ook sou gewen het as hulle daaraan kon deelneem. Die dag ná die Wêreldbekeroorwinning het die Xhosawoord vir die Springbokke, Amabokoboko! as die opskrif van die Sowetan se sportafdeling verskyn. Krisisse in 1995 tot 1997 sou egter later aantoon dat alles nog nie wel was met etniese aangeleenthede in Suid-Afrikaanse Rugby nie.

Begin van die professionele tydperk

Bobby Skinstad wat in 1997 vir die Springbokke begin speel het (foto 2007 teen Samoa)

Die Springbokke teen Georgië tydens die Rugbywêreldbeker 2003 – die Springbokke het met 46–19 gewen

Victor Matfield wen die bal in ’n lynstaan teen die All Blacks in Wellington

’n Lynstaan tydens die Drienasie-wedstryd tussen die Wallabies en die Springbokke op 7 Julie 2007

Om die toenemende oorskakeling van goeie spelers na finansieel-gevestigde rugby league-spanne teen te werk het die Internasionale Rugbyvoetbalraad in Augustus 1995 besluit om van rugby ’n professionele sport te maak. In dieselfde jaar het die beheerliggame van Suid-Afrika, Nieu-Seeland en Australië die konsortium SANZAR gestig om televisie-uitsaairegte vir twee nuwe kompetisies te verkoop, die internasionale kompetisie Super 12 (nou Superrugby) en die Drienasiesreeks van die nasionale spanne (nou Die Rugbykampioenskap). Aangesien die nuwe toernooie min plek vir maandelange oorsese toere gelaat het, het hierdie tradisie uit die amateurtydperk vinnig tot ’n einde gekom (met uitsondering van die vierjaarlikse Leeustoere). Op die veld is die Springbokke swaar getref deur afrigter Christie se uittrede in 1996 nadat hy met leukemie gediagnoseer is. Die Springbokke het al 14 hul toetswedstryde gewen terwyl Christie die afrigter was. Suid-Afrika het daarna ’n insinking beleef en gesukkel in beide die provinsiale Super 12 en in die Drienasiesreeks met Nieu-Seeland en Australië. Tydens die laaste toer volgens die ou tradisie deur Suid-Afrika in 1996 het die All Blacks die toetsreeks met 2–1 beklink en wraak geneem vir die nederlaag tydens die rugbywêreldbekereindstryd.

In 1997 is die afrigter André Markgraaff verplig om te bedank, nadat hy ’n rassistiese opmerking oor die foon gemaak het wat openbaar gemaak is. Sy opvolger Carel du Plessis het ook nie lank gehou nie, nadat die Springbokke tydens die Leeus se 1997-toer na Suid-Afrika en die 1997-Drienasiesreeks swak presteer het. Hy is deur Nick Mallett opgevolg, wat die Springbokke terug na sukses geneem het. In 1998 het Mallett en die nuwe kaptein Gary Teichmann ’n rekordwenlopie behaal met 17 opeenvolgende toetsoorwinnings wat die 1998-Drienasiesreeks ingesluit het. Christie is dié jaar oorlede. Die Springbokke het die Rugbywêreldbeker 1999 as verdedigende kampioen aangepak. Tydens die groepfase het hulle Skotland, Spanje en Uruguay verslaan en in die kwarteindstryd Engeland. In die halfeindstryd op Twickenham is hulle in ’n taai wedstryd deur die latere kampioen Australië verslaan. Die Springbokke het wel daarin geslaag om die derde plek te behaal deur die All Blacks met 22–18 op die Millennium-stadion in Cardiff te klop.

Ná die teleurstellende 2000-Drienasiesreeks het Mallett die beheerliggaam van gierigheid beskuldig, aangesien kaartjies teen baie hoë pryse verkoop is. Die beheerliggaam het met die beskuldiging gereageer, dat Mallett die sport diskrediteer het. Net voor die begin van die eerste dissiplinêre verhoor het hy bedank. Onder Mallett se opvolgers Harry Viljoen en Rudolf Straeuli was die Springbokke blykbaar op ’n laagtepunt. Op 23 November 2002 het die Springbokke hulle ergste nederlaag ooit op Twickenham teen Engeland gely (met 3–53). Tydens die wedstryd het die al hoe moedeloser Suid-Afrikaanse span die Engelse spelers met fisiese aanvalle begin teiken. Beeldmateriaal van die wedstryd dui daarop dat die kaptein Corné Krige ’n voorbok in die optrede was. In die 2002/3-seisoen het die Springbokke ook met rekordtellings teen Frankryk, Skotland en die All Blacks verloor.

Die aanloop tot die Springbokke se Rugbywêreldbeker 2003-veldtog het heelwat opskudding veroorsaak. Gedurende die oefenkamp voor die kompetisie was daar ’n wydgepubliseerde onderonsie tussen die wit speler Geo Cronjé en die bruin speler Quinton Davids. Albei is uit die span weggelaat en Cronjé is voor ’n tribunaal gehaal om op aantygings dat sy aksies rasgemotiveer was te antwoord. Cronjé is uiteindelik kwytgeskeld. In September het die Springbokke op ’n militêre-styl boot camp genaamd “Kamp Staaldraad” in die bos naby Thabazimbi byeengekom. Toe twee maande later besonderhede en videomateriaal van Kamp Staaldraad uitgelek is, het die Suid-Afrikaanse rugbyondersteuners met misnoeë gereageer, aangesien die spelers in die kamp onmenslik behandel is en vernederende teisteringe moes ondergaan. Die uiteindelike toernooi het teleurstellend verloop: Hulle het tydens die groepfase maklik teen Uruguay en Georgië gewen, maar Argentinië is met slegs een punt geklop en in die laaste groepwedstryd is hulle deur die latere kampioen Engeland verneder. In die kwarteindstryd is hulle deur die All Blacks uitgeskakel.

Na die wêreldbekerdebakel was die Bokafrigter Rudolf Straeuli in die spervuur, nie net as gevolg van die span se powere prestasie nie maar ook as gevolg van sy rol in die organisering van Kamp Staaldraad. Hy het bedank en in Februarie 2004 is Jake White as die nuwe afrigter aangewys. White het tevore die o/21-Springbokspan afgerig wat die eerste o/21-Rugbywêreldbeker in 2002 gewen het. Die Bokke het hierna voortgegaan om aan die rugbywêreld te bewys dat hulle gereed was om na hulle voormalige glorie terug te keer. Hulle het in ’n tweetoetsreeks Ierland weggevee en Wallis in die span se besoek aan die Suidelik Halfrond in Junie 2004 verslaan, waarop ’n oorwinning oor die Pasifiese Eilanders gevolg het. Die 2004-Drienasiesreeks het met die nouste eindresultaat ooit geëindig: Al drie spanne het twee oorwinnings en nederlae elk aangeteken, maar as gevolg van ’n beter puntestand het die Springbokke hul tweede titel na 1998 ingepalm. In November 2004 het die Springbokke vertrek op ’n ambisieuse Grand Slam-toerpoging. Hulle is egter beslissend deur Engeland verslaan en het op omstrede wyse teen Ierland verloor. Die span het egter wel daarin geslaag om in ’n harde stryd teen Wallis te wen en het met Skotland maklik afgereken. Hoewel die toer nie voldoen het aan die verwagtinge wat geskep is nie, het dit aangetoon dat die Springbokke die insinking van die afgelope jare te bowe gekom het. Die Springbokke se herstel is beloon met ’n reeks IRR-toekennings. Die Bokke is aangewys as die IRR se “span van die jaar”, Jake White as “afrigter van die jaar” en die jong flank Schalk Burger as “speler van die jaar”.

Op 11 Junie 2005 het die Springbokke ’n rekordoorwinning oor Uruguay aangeteken: met 134–3 in Oos-Londen. Die Zimbabwies-gebore Tonderai Chavhanga het ses drieë in dié wedstryd gedruk om Stefan Terblanche se rekord van vyf te verbeter. Die span het tweede geëindig in die 2005-Drienasiesreeks nadat hulle in die eindstryd teen die All Blacks verloor het. Die jaar het geëindig met oorwinnings oor Argentinië en Wallis en ’n nederlaag teen Frankryk in Parys. Met verskeie nuwe spelers het die 2006-Springbokke weggespring met twee oorwinnings oor Skotland in Suid-Afrika voordat hulle teen Frankryk verloor het in hulle eerste nederlaag teen dié span in Suid-Afrika. Tydens ’n swak begin van die 2006-Drienasiesreeks het die Springbokke met 0–49 teen die Wallabies verloor. Die Springbokke het beter vertonings gelewer in die volgende twee wedstryde en naelskraap in die laaste minute van die tweede toets teen Australië verloor. Suid-Afrikaanse ondersteuners se oproep vir ’n meer expansive rugbystyl is deur White beantwoord met die samestelling van ’n meer uitdagende span. Die span het Suid-Afrika se verloorlopie van vyf wedstryde beëindig deur die All Blacks met 21–20 op die Royal Bafokeng-stadion te klop in die eerste toetswedstryd wat op dié landelike stadion naby Rustenburg gespeel is. Die hoogtepunt van Suid-Afrika se Europatoer was ’n 25–14 oorwinning oor Engeland op Twickenham, ná nederlae teen Ierland en Engeland die vorige week. ’n Suid-Afrika XV het ook teen ’n Wêreld XV gewen tydens die toer by die Walkersstadion in Leicester. In Julie 2006 het die Springbokafrigter Jake White die pers meegedeel dat hy nie toegelaat is om sommige wit spelers te kies nie “as gevolg van transformasie” – ’n verwysing na die ANC-regering se beleid wat daarop gemik is om historiese raswanbalanse in nasionale sport teen te werk.

Tweede wêreldbekertitel en daarna

Springbokheelagter Percy Montgomery vleg sy pad oop na die doellyn tydens die toets teen Samoa op Saterdag, 9 Junie 2007 op Ellispark in Johannesburg. Montgomery het dié drie in die drie-en-sestigste minuut gedruk om sy 700ste punt in toetsrugby aan te teken. Die Springbokke het Samoa met 35–8 geklop.

Die Springbokke voor hul Rugbywêreldbeker 2007-wedstryd teen Samoa

Bryan Habana wys die Webb Ellis-beker in 2007

Die Springbokke teen Fidji tydens die Rugbywêreldbeker 2011

Suid-Afrika teen die VSA tydens die Rugbywêreldbeker 2015

Die Springbokke se voorbereiding vir die Rugbywêreldbeker 2007 in Frankryk is afgeskop met twee toetsoorwinnings oor ’n besoekende Engelse span; met 58–10 op 26 Mei in Bloemfontein en met 55–22 op 2 Junie in Pretoria. Die Engelse span was egter nie ’n volstoomspan nie met 35 Engelse spelers wat as gevolg van klubverpligtinge en beserings vir die toer nie beskikbaar was nie, maar ook weens siektes en beserings terwyl hulle in Suid-Afrika was. Die oorwinning oor Engeland is opgevolg deur ’n 35–8-oorwinning op 9 Junie oor Samoa teen wie Suid-Afrika later in groep A in die wêreldbeker sou kragte meet. Tydens die 2007-Drienasiesreeks het Suid-Afrika Australië op Nuweland op 16 Junie met 22–19 geklop en op 23 Junie in Durban met 21–26 teen die All Blacks verloor in die tuisbeen van Suid-Afrika se veldtog. Ná vyf toetswedstryde in minder as ’n maand is daar te midde van groot omstredenheid besluit om 20 van Suid-Afrika se topspelers te laat rus tydens die wegbeen van die Drienasiesreeks in Nieu-Seeland en Australië. Die sogenaamde “tweede span” verras egter deur ’n goeie vertoning te lewer en op 7 Julie met slegs 17–25 teen Australië te verloor. Die All Blacks moes hard werk vir hul 33–6-oorwinning in Christchurch op 14 Julie waarin dit Nieu-Seeland 69 minute geneem het voordat hulle teen die Springbokke ’n drie gedruk het. Die Springbokke se plaaslike voorbereidings is afgesluit met ’n vriendskaplike wedstryd teen Namibië op Nuweland wat hulle met 105–13 gewen het. Tydens Suid-Afrika se eerste wedstryd in Europa in 2007 het die Bokke nie juis oortuig met ’n 18–3-oorwinning oor die Ierse klubspan Connacht in Galway nie. Op 25 Augustus 2007 het die Springbokke egter beter vertoon in ’n oortuigende 27–3-oorwinning oor Skotland op Murrayfield.

Voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2007 in Frankryk is die uitgeruste Springbokke as een van die gunstelinge beskou om die toernooi te wen. Hulle het hul groepwedstryde teen Samoa, Engeland en die VSA maklik gewen, maar teen Tonga het hulle ’n nederlaag net naelskraap vermy. Ná oorwinnings oor Fidji met 37–20 in die kwarteindstryd en oor Argentinië met 37–13 in die halfeindstryd het die Springbokke weer teen Engeland te staan gekom. In die eindstryd klop Suid-Afrika Engeland met 15–6 om die Webb Ellis-beker vir ’n tweede keer omhoog te hou. Die telling, waarin geen drieë gedruk is nie, is behaal met vier strafskoppe deur Percy Montgomery en een deur François Steyn, teenoor die twee van Engeland se Jonny Wilkinson. Vervolgens het Suid-Afrika vir die eerste keer die eerste plek op die wêreldranglys behaal. Ná die Springbokke se triomf tydens die Rugbywêreldbeker 2007 is hulle as die IRR se “span van die jaar”, Jake White as “afrigter van die jaar” en die vleuel Bryan Habana as “speler van die jaar” aangewys. Daarna het hulle Laureus se toekenning as “beste span” gewen.

Ná die bedanking van White is Peter de Villiers in Januarie 2008 as die eerste nieblanke afrigter aangestel. Hy het tien gekleurde spelers vir sy eerste span benoem, wat die jaar met twee oorwinnings oor Wallis en een oorwinning oor Italië afgeskop het. Tydens die 2008-Drienasiesreeks het die Springbokke ’n reeks van vyf tuisoorwinnings deur die All Blacks beëindig, nadat Suid-Afrika Nieu-Seeland met 30–28 in Dunedin verslaan het; dit was ook die Springbokke se eerste oorwinning oor hul mededinger sedert 1998. Daarbenewens is Carisbrook as ’n soort vestiging van die All Blacks beskou, aangesien die Springbokke gedurende sewe pogings sedert 1921 nie daarin geslaag het om op dié stadion ’n oorwinning te behaal nie. Gedurende dieselfde toernooi het die Springbokke die hoogste oorwinning oor die Wallabies ooit aangeteken, nadat Suid-Afrika hulle met 53–8 verslaan het. Nadat die Springbokke in die vier oorblywende wedstryde verslaan is, het hulle op die laaste plek van die toernooi geëindig. Hulle het egter Wallis (met 20–15), Skotland (met 14–10) en Engeland (met 42–6) tydens die 2008-eindjaarrugbytoetsreeks verslaan. Die 2009-seisoen was meer suksesvol. Die Britse en Ierse Leeus het een van hul intussen skaars toere na Suid-Afrika onderneem. Die Springbokke het twee van die drie toetswedstryde gewen en sodoende die toetsreeks met 2–1 beklink. Die Springbokke het ook die 2009-Drienasiesreeks op ’n oortuigende manier ingepalm, nadat hulle vyf van die ses wedstryde gewen het. Hulle het egter hul 2009-eindjaarrugbytoetsreeks verloor nadat die Springbokke deur Frankryk en Ierland geklop is. Suid-Afrika het vervolgens sy top-posisie op die IRR-ranglys kwytgeraak. Nogtans is die Springbokke deur die IRR as die “span van die jaar” aangewys.

Die Springbokke se Junie 2010-toetsveldtog het ’n oorwinning oor Frankryk ingesluit, hul eerste oorwinning oor die Franse sedert 2005 Tydens die 2010-Drienasiesreeks het die Springbokke egter sleg gevaar, slegs een oorwinning aangeteken en in die derde plek van die wêreldranglys geëindig. Op 6 November 2010 het die Springbokke die eer gehad om die eerste besoekende span in die nuwe Aviva-stadion in Dublin te wees. Die Springbokke het tydens die 2010-eindjaarrugbytoetsreeks gepoog om ná vyf dekades hul eerste Grand Slam te behaal. Hulle het wél daarin geslaag om Ierland, Wallis en Engeland te verslaan, maar hulle is op ’n verrassende manier deur Skotland geklop. Tydens die 2011-Drienasiesreeks het Peter de Villiers in voorbereiding op die komende Rugbywêreldbeker 2011 in Nieu-Seeland van sy spelers laat rus. In teenstelling met die 2007-toernooi het hierdie taktiek dié keer egter misluk. Die Springbokke het hul groepwedstryde teen Wallis, Fidji, Namibië en Samoa gewen, maar hulle is met 9–11 in die naelskraapse kwarteindstryd deur die Wallabies uitgeskakel.

Die Springbokke het onder hul nuwe afrigter Heyneke Meyer die 2012-seisoen met twee oorwinnings en een gelykop teen Engeland afgeskop. Ná die aansluiting van Argentinië by die Drienasiesreeks het dié toernooi die Rugbykampioenskap geword. Tydens die eerste Rugbykampioenskapreeks het die Springbokke slegs twee oorwinnings aangeteken en teen die nuweling uit Argentinië slegs gelykop gespeel. Tydens die 2012 eindjaarrugbytoetsreeks het die Springbokke drie naelskraapse oorwinnings oor Ierland, Skotland en Wallis aangeteken. Dié wenreeks is in Junie 2013 met oorwinnings oor Italië, Skotland en Samoa voortgesit. Tydens die 2013-Rugbykampioenskapreeks was die Springbokke op die punt om dié toernooi te wen, maar hulle is in die beslissende laaste tuiswedstryd deur die All Blacks geklop. Daarteenoor was die 2013 eindjaarrugbytoetsreeks meer suksesvol, nadat die Springbokke drie oorwinnings aangeteken het. Ná oorwinnings oor Wallis en Skotland tydens die Junie 2014-toetswedstryde het die Springbokke blykbaar hul pad na sukses voortgesit, maar hulle is tydens die 2014-Rugbykampioenskapreeks deur Australië en Nieu-Seeland verslaan, waardeur hulle die toernooi-oorwinning ten spyte van vier oorwinnings misgeloop het. Hulle het die jaar met nederlae teen Ierland en Wallis afgesluit.

In voorbereiding op die daaropvolgende Rugbywêreldbeker 2015 in Engeland is die 2015-Rugbykampioenskapreeks in ’n verkorte formaat uitgespeel. Suid-Afrika het al sy drie wedstryde verloor en in die laaste plek geëindig. Gedurende die laaste wedstryd van die toernooi het die Springbokke ’n geskiedkundige nederlaag gely: Suid-Afrika is in Durban deur Argentinië met 25–37 verslaan; dit was die Poemas se eerste oorwinning oor die Springbokke. Vyf weke later het die Springbokke hierdie nederlaag blykbaar nog nie oorgekom nie, toe hulle in hul eerste groepwedstryd vir die eerste keer teen Japan te staan gekom het. Die buiteperde, wat voor die afskop van die wedstryd heeltemal laer geag is, het in Brighton een van die grootste verrassings in die rugbygeskiedenis behaal, nadat hulle die Springbokke met 34–32 verslaan het. Ná oorwinnings oor Samoa, Skotland en die VSA het die Springbokke nogtans die eerste plek in Groep B behaal. Nadat hulle tydens die kwarteindstryd Wallis met 23–19 verslaan het, is hulle in die naelskraapse halfeindstryd deur die latere kampioen Nieu-Seeland met 20–18 uitgeskakel. Tydens die klein finale om die derde plek het die Springbokke aan die Poemas wraak geneem.

Vanaf laagtepunt tot die vierde wêreldbekertitel

Die Springbokke tydens hul toer deur Suid-Afrika in Johannesburg nadat hulle die Rugbywêreldbeker 2019 in Japan gewen het

Australië teen Suid-Afrika tydens die 2022-Rugbykampioenskapreeks in Adelaide

Allister Coetzee het in 2016 by Heyneke Meyer as afrigter van die Springbokke oorgeneem. In Junie 2016 het die Springbokke die Iere vir drie toetswedstryde gehuisves (twee oorwinnings en een nederlaag). Die daaropvolgende 2016-Rugbykampioenskapreeks het die Springbokke ná twee oorwinnings in ses wedstryde in die derde plek afgesluit. Tydens dié toernooi moes hulle hul eerste wegnederlaag teen Argentinië in Salta met 24–26 en hul ergste tuisnederlaag teen die All Blacks in Durban met 15–57 verduur. In die drie toetswedstryde aan die einde van die jaar is die Springbokke ook verslaan. Onder andere is hulle op 19 November vir die eerste keer deur Italië verslaan, nadat hulle naelskraap in Florence met 18–20 verloor het. Ondanks sy swak wenrekord het die beheerliggaam agter Coetzee geskaar. Die vertroue in hom is aanvanklik vergoed, toe die Springbokke in Junie 2017 drie agtereenvolgende oorwinnings oor Frankryk en aan die begin van die 2017-Rugbykampioenskapreeks twee oorwinnings oor Argentinië aangeteken het. Gedurende die verdere toernooi het hulle egter nie meer oortuig nie: Hulle is op 16 September in North Shore City deur die All Blacks met 57–0 verslaan, die swakste telling vir die Springbokke in hul geskiedenis. In November dieselfde jaar is hulle deur die Iere met 38–3 weg verslaan.

Coetzee is deur Rassie Erasmus vervang en Erasmus het die opdrag gekry om die Springbokke vanuit hul laagtepunt te neem. In Junie 2018 het hulle twee oorwinnings oor Engeland aangeteken en tydens die 2018-Rugbykampioenskapreeks het hulle die tweede plek behaal; tydens dié toernooi het hulle slegs naelskraapse nederlae gely. Aan die einde van die jaar was hul wenrekord geëwenaar. Tydens die verkorte 2019-Rugbykampioenskapreeks het die Springbokke twee oorwinnings en een gelykop aangeteken, waardeur hulle dié toernooi vir die eerste keer gewen het; as die vorige toernooi, die Drienasiereeks, in ag geneem word, was dit hul eerste toernooi-oorwinning in tien jaar én ná die aansluiting van Argentinië in 2012.

Voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2019 in Japan was die Springbokke een van die gunstelinge om die toernooi te wen. Alhoewel hulle in die eerste groepwedstryd deur die All Blacks verslaan is, het hulle ná goeie oorwinnings oor Namibië, Italië en Kanada die uitklopfase gemaklik bereik. In die kwarteindstryd het hulle die gasheer Japan verslaan en in die halfeindstryd Wallis. Die eindstryd tussen Suid-Afrika en Engeland was ’n herontmoeting van die 2007-eindstryd, maar dié keer het die Springbokke met 32–12 ’n makliker sege aangeteken en hul derde wêreldbekertitel ingepalm. Hierdie sukses is uit verskeie redes noemenswaardig: Die Springbokke het die vorige rekord van die All Blacks geëwenaar, hulle is die eerste wêreldkampioen wat tydens die groepfase ’n nederlaag gely en Siya Kolisi is die eerste swart kaptein wat die Webb Ellis-beker omhoog gehou het; hy het vervolgens die nommer 6-trui aan president Cyril Ramaphosa oorhandig in herinnering aan Nelson Mandela wat dié trui tydens die Rugbywêreldbeker 1995 ná Suid-Afrika se oorwinning gedra het. Ná die afloop van die Rugbywêreldbeker 2019 was die Springbokke eerste op Wêreldrugby se wêreldranglys. Die Bokke is aangewys as Wêreldrugby se “span van die jaar”, Rassie Erasmus as “afrigter van die jaar” en die slot Pieter-Steph du Toit as “speler van die jaar”. Daarna het hulle Laureus se toekenning as “beste span” gewen.

In Januarie 2020 is Rassie Erasmus opgevolg deur Jacques Nienaber. Die Springbokke het vanweë die wêreldwye Covid-19-pandemie nie aan die 2020-Drienasiesreeks deelgeneem nie. Die Britse en Ierse Leeus se 2021-toer was vir Suid-Afrika die terugkeer na die internasionale speelprogram, hoewel van die wedstryde sonder toeskouers moes plaasvind. Die gasheer het dié reeks met 2–1 beklink. Die daaropvolgende 2021-Rugbykampioenskapreeks het Suid-Afrika ná drie oorwinnings en nederlae elk slegs in die derde plek afgesluit. Tydens die 2021 eindjaarrugbytoetsreeks het Suid-Afrika Wallis en Skotland geklop, maar hulle het teen Engeland verloor. Tydens die 2022 midjaarrugbytoetsreeks het die Springbokke hul tuisreeks teen Wallis met 2–1 beklink, nadat die gaste vir die eerste keer in Suid-Afrika kon wen. Die 2022-Rugbykampioenskapreeks kon die All Blacks slegs met een bonuspunt meer as die Springbokke beklink. Tydens die 2022 eindjaarrugbytoetsreeks het Suid-Afrika teen Ierland en Frankryk verloor, terwyl hulle Italië en Engeland kon klop. Tydens die verkorte 2023-Rugbykampioenskapreeks het hulle ná twee oorwinnings en nederlae elk die tweede plek behaal.

In hul laaste opwarmingswedstryd voor die Rugbywêreldbeker 2023 in Frankryk het Suid-Afrika hul aartsvyand Nieu-Seeland op Twickenham met 35–7 hul ergste nederlaag in hul geskiedenis toegedien. Vir die hooftoernooi is die Springbokke as verdedigende kampioen en vanweë hul goeie prestasies in die onlangse jare as een van die gunstelinge op die titel beskou. In die groepfase het Suid-Afrika maklike oorwinnings oor Skotland (met 18–3), Roemenië (met 76–0) en Tonga (met 49–18) aangeteken, terwyl hulle teen die medegunsteling Ierland naelskraap verloor het (met 8–13). In die kwarteindstryd het die Springbokke met die gasheer Frankryk nog ’n medegunsteling ontmoet en hulle kon ’n naelskraapse 29–28-oorwinning aanteken. In die halfeindstryd kon hulle ook Engeland naelskraap klop (met 16–15), waarmee hulle hul vierde eindstryd gehaal het. Hier het hulle die aartsvyand Nieu-Seeland ontmoet, waarby een span vir die eerste keer die vierde wêreldbekertitel kon inpalm. In een van die nouste eindstryde ooit het Suid-Afrika met 12–11 gewen, waartydens hulle vanweë ’n rooikaart vir ’n Nieu-Seelandse speler van die 27ste minuut af een speler meer op die veld gehad het.

Vroeg in 2024 het Rassie Erasmus weer oorgeneem as Springbokafrigter. Tydens die 2024-Rugbykampioenskapreeks het die Springbokke hul eerste titel in vyf jaar ingepalm, waaronder hul vierde agtereenvolgende oorwinning oor die All Blacks sedert 1949.

Springboktrui

’n Vorige Springboktrui (2002), deur Castle geborg

’n Kleurafbeelding van Paul Roos, kaptein van die 1906-Springbokke

Oorsig oor die vorige Springbok-embleme by die Springbokmuseum in Kaapstad

Suid-Afrika speel in groen truie met ’n goue kraag, wit broeke en groen sokkies. Op die linker bors is die SA Rugbykenteken en op die regter bors die springbokkenteken geborduur. Die Japannese maatskappy ASICS is tans die truiverskaffer vir al die Suid-Afrikaanse rugbyspanne, nadat hulle ’n kontrak met SARU onderteken het wat tot minstens 2024 streek. Suid-Afrika se hempborg is die plaaslike selfoonverskaffer MTN. Bykomende truiborge sluit in ENB bo die nommers op die rug, Land Rover, FlySafair, en Suidelike Paleis wat om die agterste soom van die kortbroek roteer.

Tydens die Britse Leeus se 1903-toer na Suid-Afrika is die groen trui vir die eerste keer deur ’n Suid-Afrikaanse span gedra. Nadat hulle die eerste twee toetswedstryde in wit truie gespeel het, het Suid-Afrika in hul laaste toetswedstryd op Nuweland vir die eerste keer in ’n groen trui uitgedraf, wat by die Old Diocesan-klub geleen is.

Tydens hul eerste toer na die Britse Eilande in 1906–07 het Suid-Afrika in ’n groen trui met ’n wit kraag, blou broeke en blou sokkies gespeel; dié trui is by die Old Diocesan-klub geleen. Tydens die Suid-Afrikaanse toer na Ierland in 2006 het die Springbokke tydens hul toets teen Ierland in Dublin in ’n replika van die historiese trui uitgedraf om die eeufees van die eerste toer te herdenk. Toe die Australiese Wallabies in 1933 vir die eerste keer na Suid-Afrika getoer het, het die besoekers hemelblou truie gedra om verwarring te voorkom, omdat destyds albei spanne donkergroen truie gebruik het. Tydens die Australiese toer in 1953 het die Suid-Afrikaners tydens die toetswedstryde wit truie gedra. Tydens hul 1961-toer het die Wallabies in goue truie uitgedraf om verdere verwarring te vermy. In 2017 het die Springbokke in Argentinië in ’n rooi wegtrui gespeel, dit was deel van ’n Asics-program tydens die seisoen waarin die Springbokke en Blitsbokke truie in al die kleure van die Suid-Afrikaanse vlag gedra het — die XV-span het in groen, wit en rooi truie gespeel, terwyl die sewesspan goud, blou en swart gedra het. Geel/goud en groen is die nasionale sportkleure van Suid-Afrika en word ook op die landsvlag gebruik.

Die bynaam van die Springbokke het sy oorsprong ook in die 1906–07-toer na die Britse Eilande. Die springbok is deur die destydse kaptein Paul Roos as simbool gekies om te verhoed dat die Britse pers op sy beurt ’n simbool aan die Suid-Afrikaners toeken. Die kenteken was nie vir die wit span alleenlik nie – die springbok is in 1939 deur die eerste gekleurde span en in 1950 deur die eerste swart gebruik. Ná die einde van apartheid in 1992 is ’n krans van die koningsprotea by die kenteken bygevoeg. Nadat die ANC die verkiesings in 1994 gewen het, is die spannaam, anders as by die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan, nie in Proteas verander nie, deels te danke aan die destydse president Nelson Mandela se ingryping.

In Desember 2008 het die SARU besluit om die Springboktrui te herontwerp en die protea na die linkerkant van die Springbokke se trui te skuif, soos op ander truie van Suid-Afrikaanse nasionale spanne, en die springbok na die regterkant van die trui. Die nuwe trui is tydens die Britse en Ierse Leeus se 2009-toer na Suid-Afrika gebruik. Die span se gelukbringer is ’n springbok en dra die bynaam “Bokkie”.

Truiverskaffers en -borge

Springboktrui (2018) in Kaapstad met MTN as hoofborg

Sedert Suid-Afrika se hertoelating by internasionale sportbyeenkomste in 1992 het die volgende truiverskaffers en -borge verskyn:

Tydperk	Verskaffer	Borg
1992–1996	Cotton Traders	Lion Lager
1996–1999	Nike	Geen truiborg
2000–2003		Castle Lager
2004 midjaarrugbytoetsreeks	Geen truiverskaffer
2004-Drienasiesreeks	Canterbury
Desember 2004–2010		SASOL
2011–2013		Absa
2014–2015	Asics
2016 midjaarrugbytoetsreeks		Blue Label Telecoms
2017–2023		MTN
sedert 2023	Nike

Tuisstadions

Stadions in Suid-Afrika tydens die Rugbywêreldbeker 1995

Loftus Versfeld

Nuweland

Kings Park

Vrystaatstadion

Nelson Mandelabaai

Ellispark

Kaart van Suid-Afrika se huidige tuisstadions

Net soos ander vername rugbylande soos Argentinië, Australië, Frankryk en Nieu-Seeland beskik Suid-Afrika oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Springbokke span vir hul toetswedstryde eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Suid-Afrika in. Ellispark in Johannesburg met sowat 60 000 sitplekke was die hoofstadion gedurende die Rugbywêreldbeker 1995, waar die Springbokke die All Blacks in die eindstryd verslaan het. Ander gereelde stadions vir toetswedstryde sluit in Pretoria se Loftus Versfeld, Nuweland in Kaapstad, Kings Park in Durban, Vrystaatstadion in Bloemfontein en Nelson Mandelabaaistadion in Port Elizabeth. Die Springbokke het op 21 Augustus 2010 hul eerste toetswedstryd op Sokkerstad gespeel, ’n Drienasieswedstryd teen Nieu-Seeland. Ander stadions wat al vir toetswedstryde gebruik is, sluit in Buffalo City-stadion in Oos-Londen, die Royal Bafokeng-stadion net buite Rustenburg, Mbombela-stadion in Nelspruit en die Pumastadion in Witbank. Tydens die Rugbywêreldbeker 1995 is ook die Boet Erasmus-stadion in Port Elizabeth, die Olympia-park in Rustenburg en die Danie Craven-stadion in Stellenbosch vir wedstryde gebruik. Oorspronklik is ook wedstryde in Brakpan, Germiston, Pietermaritzburg, Potchefstroom en Witbank beplan, maar dié wedstryde is na ander plekke verskuif.

Suid-Afrika se eerste toetswedstryd is in 1891 op Port Elizabeth se St. Georgespark gespeel. Ellispark is in 1928 opgerig en het in 1955 ’n rekordskare van 100 000 toeskouers tydens die wedstryd tussen Suid-Afrika en die Britse en Ierse Leeus gehuisves.

Die Springbokke het glo ’n goeie vertoning teen besoekende spanne wanneer hulle op die Hoëveld speel. Wedstryde op Ellispark, Loftus Versfeld of Vodacompark laat vervolgens fisiese probleme opduik, en beïnvloed ’n wedstryd op ’n aantal ander maniere, soos die bal wat verder rol indien hy geskop word. Deskundiges is nie eens nie of besoekende spanne se tradisioneel swak vertonings direk verband hou met die hoogte bo seespieël en ’n fisiese uitdaging as gevolg daarvan of dit eerder ’n saak van hul gemoedstoestand is.

Toetswedstryde

Suid-Afrika se plek op Wêreldrugby se ranglys vanaf 10 Oktober 2003 tot op hede

Die Springbokke het teen byna elke teenstander ’n positiewe wenrekord; slegs teen die Nieu-Seelandse All Blacks is hul wenrekord negatief. Suid-Afrika het 349 van sy 558 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 62,55%. Daarmee is die Springbokke een van die mees suksesvolle nasionale rugbyspanne. Hul hoogste oorwinning het die Springbokke op 11 Juli 2005 met 134–3 teen Uruguay aangeteken, hul ergste nederlaag was op 16 September 2017 met 0–57 teen Nieu-Seeland. Suid-Afrika se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek in Oktober 2024):

Opponent	Gespeel	Gewen	Verloor	Gelykop	% Gewen
Argentinië	38	33	4	1	86,84
Australië	95	52	40	3	54,74
Barbarians	8	3	4	1	37,50
Britse en Ierse Leeus	49	25	18	6	51,02
Engeland	46	28	16	2	60,87
Fidji	3	3	0	0	100,00
Frankryk	46	28	12	6	60,87
Georgië	2	2	0	0	100,00
Ierland	30	19	10	1	63,33
Italië	16	15	1	0	93,75
Japan	3	2	1	0	66,67
Kanada	3	3	0	0	100,00
Namibië	3	3	0	0	100,00
Nieu-Seeland	108	42	62	4	38,89
Pasifiese Eilanders	1	1	0	0	100,00
Portugal	1	1	0	0	100,00
Roemenië	2	2	0	0	100,00
Samoa	9	9	0	0	100,00
Skotland	29	23	6	0	79,31
Spanje	1	1	0	0	100,00
Suid-Amerikaanse Jaguares	8	7	1	0	87,50
Tonga	3	3	0	0	100,00
Uruguay	3	3	0	0	100,00
Verenigde State	4	4	0	0	100,00
Wallis	42	33	8	1	78,51
Wêreld XV	5	5	0	0	100,00
Algeheel	558	349	184	25	62,55

Wedstryde teen verskeie saamgestelde spanne tydens oorsese toere van die amateurtydperk en die deur Nieu-Seeland Rugby nieerkende wedstryde teen die Nieu-Seelandse Kavaliers is nie in die lys ingesluit nie. Wedstryde teen die Nieu-Suid-Walliese Waratahs (1920–1928) word deur die Suid-Afrikaanse Rugbyunie ook nie as sulks erken nie.

Wedywering met ander nasionale spanne

Noordelike Halfrond

Net soos die ander rugbylande van die Suidelike Halfrond handhaaf Suid-Afrika ’n wedywering met die nasionale spanne van die Noordelike Halfrond. Net só het Suid-Afrika tydens twee van sy eindstrydverskynings teen Engeland te staan gekom (in 2007 en 2019), wat hulle albei kon wen. Sedert 2007 ding Suid-Afrika en Wallis mee om die Prins William-beker (genoem na prins William).

Nieu-Seeland

Die All Blacks se 1981-toetswedstryd teen die Springbokke in Auckland moes agter doringdraad plaasvind en is deur betogings begelei

Sedert die eerste ontmoeting in 1921 op Nieu-Seelandse bodem handhaaf die Springbokke en die All Blacks, wat albei as die beste nasionale rugbyspanne wêreldwyd beskou word, ’n intensiewe wedywering. Reeds destyds is albei spanne as die bestes beskou, wat deur die gelykopuitslag van die eerste toetsreeks bevestig is. Die tweede toetsreeks tydens die teenbesoek van 1928 in Suid-Afrika het ook in ’n gelykopuitslag geëindig. In 1937 het die Springbokke daarin geslaag om in Nieu-Seeland ’n toetsreeks teen die All Blacks te wen. In 1949 het die Springbokke die tuisreeks teen die All Blacks met ’n negatiewe rekord vir die Nieu-Seelanders, wat vandag nog bestaan, gewen. In 1956 het die All Blacks egter die tuisreeks teen die Springbokke gewen. In 1960 was die Springbokke weer tydens die tuisreeks teen die All Blacks suksesvol; dié toer word egter vir politieke rusies as vir sportiewe suksesse onthou. Daarna is die wedersydse toetsreekse veral deur die Suid-Afrikaanse apartheidsbeleid en die gepaardgaande twis oor die All Blacks se Māorispelers gekenmerk. Tot in die 1980’s is onderlinge toere onderneem, maar hulle het veral politieke weerstand van anti-apartheidsaktiviste ontlok en is vervolgens deur proteste van ander lande begelei. Die Nieu-Seelandse regering se vashou aan die 1976-toer na Suid-Afrika en die Internasionale Olimpiese Komitee se weiering (rugby was destyds nie ’n Olimpiese sportsoort nie) om Nieu-Seeland ná proteste deur Afrikalande van die Olimpiese Somerspele 1976 te skors het tot die boikot van dié Olimpiese Spele deur 30 oorwegend Afrikalande gelei.

Eers ná die einde van die apartheidsbewind in Suid-Afrika het die onderlinge wedywering genormaliseer. Tot vandag toe het die Springbokke slegs teen die All Blacks ’n negatiewe wenrekord. Die wedywering sluit intussen ook die rugbywêreldbekertoernooie in, aangesien beide die All Blacks en die Springbokke die enigste nasionale rugbyspanne was wat die Webb Ellis-beker al drie keer omhoog kon hou. In 2023 het die Springbokke die eerste span geword wat die toernooi vir ’n vierde keer kon wen (gedurende altesaam tien rugbywêreldbekertoernooie). Albei spanne het tot dusver tydens ses rugbywêreldbekertoernooie ontmoet, waarvan die All Blacks en die Springbokke drie wedstryde elk kon wen. Die Springbokke se belangrikste oorwinnings was die 1995-eindstryd, toe hulle met 15–12 in ekstra tyd gewen het, en die 2023-eindstryd, wat hulle met 12–11 kon wen. Sedert 1996 ontmoet albei spanne tydens die jaarlikse Drienasiesreeks, sedert 2012 die Rugbykampioenskap. Tydens die 2017-Rugbykampioenskapreeks moes die Springbokke hul (tot dusver) swaarste nederlaag verduur: 0–57 teen die All Blacks. In die opwarmingswedstryd voor die Rugbywêreldbeker 2023 op Twickenham het die Springbokke die All Blacks hul swaarste nederlaag ooit toegedien: 7–35.

As gevolg van die Springbokke se geskiedenis as ’n suiwer “wit” span het baie Suid-Afrikaners, wat destyds onder die rassistiese diskriminasie gely het, die All Blacks pleks van die Springbokke ondersteun, ook oor generasies heen. Dit het sy oorsprong in apartheid, toe anti-apartheidsaktiviste by elke geleentheid die teenstaander van die Springbokke as ’n soort weerstand teen apartheid en sy simbole ondersteun het. Ná die einde van apartheid is hierdie gedrag deur ander Suid-Afrikaners egter as “onpatrioties” en “verraaiend” bestempel. Sedert die oorwinnings van ’n span toenemend saamgestel uit “swart”, “wit” en “bruin” spelers (sedert die Rugbywêreldbeker 1995), asook herstrukturering in die bestuurspan kon al hoe meer Suid-Afrikaners van alle etniese agtergronde hulself met die nasionale rugbyspan identifiseer, en om hierdie rede het die ondersteuning vir die All Blacks of ander spanne gekwyn.

Rekords

Wêreldbekerrekord

Suid-Afrika het in 1995, 2007, 2019 en 2023 die Webb Ellis-beker omhoog gehou

Alhoewel die Springbokke as gevolg van apartheid die eerste twee wêreldbekertoernooie misgeloop het, het hulle die Webb Ellis-beker, die trofee waarom tydens die vierjaarlikse rugbywêreldbekertoernooi meegeding word, reeds vier keer verower: tydens die derde toernooi tuis in 1995, 2007 in Frankryk en 2019 in Japan. Daarmee het die Springbokke die tweede span geword wat dié toernooi drie keer gewen het. In 1999 en in 2015 is hulle in die halfeindstryd uitgeskakel, maar het die daaropvolgende klein finale om die derde plek gewen. In 2003 en in 2011 is hulle reeds in die kwarteindstryd uitgeskakel, tot dusver hul swakste uitslag tydens ’n wêreldbekertoernooi.

Jaar	Uitslag
1987	Geen deelname
1991	Geen deelname
1995	Kampioen
1999	Derde plek
2003	Kwarteindrondte
2007	Kampioen
2011	Kwarteindrondte
2015	Derde plek
2019	Kampioen
2023	Kampioen
2027	gekwalifiseer
2031	N.v.t.

Drienasies/Rugbykampioenskap

Suid-Afrika se enigste jaarlikse toernooi is die Rugbykampioenskap (voorheen die Drienasies), waar hulle teen drie ander lande van die Suidelike Halfrond speel: Australië en Nieu-Seeland sedert 1996; Argentinië het in 2012 by dié toernooi aangesluit. Suid-Afrika het die toernooi tot dusver vyf keer gewen: in 1998, 2004, 2005, 2019 en 2024. As deel van die Rugbykampioenskap ding die Springbokke sedert 2000 met die Wallabies om die Mandela Uitdaagplaat en sedert 2004 met die All Blacks om die Vryheidsbeker mee.

Nasie	Wedstryde				Punte			Bonus- punte	Tabel- punte	Kampioen- skappe
	gespeel	gewen	gelykop	verloor	vir	teen	verskil
Nieu-Seeland	76	52	0	24	2054	1449	+605	35	243	11
Australië	76	30	3	43	1591	1817	–226	34	160	3
Suid-Afrika	72	28	1	43	1480	1831	–351	24	138	3
Argentinië	4	1	2	1	56	84	–28	0	8	0

Bron: espnscrum.com(besoek op 8 Oktober 2018, statistiek dus op datum.)

Nasie	Wedstryde				Punte			Bonus- punte	Tabel- punte	Kampioen- skappe
	gespeel	gewen	gelykop	verloor	vir	teen	verskil
Nieu-Seeland	63	51	2	10	2154	1197	+957	40	249	9
Suid-Afrika	63	33	4	26	1637	1383	+254	30	166	2
Australië	63	26	3	34	1411	1735	–324	14	131	1
Argentinië	63	12	1	50	1196	2063	–867	14	60	0

Bygewerk op 5 Oktober 2024
Bron: espnscrum.com (besoek op 5 Oktober 2024)

Punte word soos volg toegeken: 4 punte vir ’n oorwinning, 2 punte vir ’n gelykopuitslag, 0 punte vir ’n nederlaag (saam met moontlike bonuspunte), 1 bonuspunt vir ten minste drie drieë meer as die opponent, 1 bonuspunt vir ’n nederlaag met minder as sewe punte.

Ander toetswedstryde

Gedurende die amateurtydperk het die Springbokke maandelange oorsese toere onderneem, waartydens hulle teen ander nasionale spanne, plaaslike saamgestelde spanne en klubspanne gespeel het. Eweneens het oorsese spanne na Suid-Afrika getoer. Die Springbokke het al vier keer ’n Grand Slam behaal, d.w.s. ’n oorwinning oor die vier Tuisnasies Engeland, Ierland, Skotland en Wallis tydens dieselfde toer (die Grand Slam-toere was in 1912/13, 1931/32, 1951/52 en 1960/61).

Teen die jaar 2000 het die oorsese toere volgens die ou tradisie tot ’n einde gekom, aangesien die professionalisering van die rugbyspel te min tyd vir toere oorlaat (’n uitsondering is die Britse en Ierse Leeus se vierjaarlikse toere). Deesdae is toetswedstryde teen die spanne van die Noordelike Halfrond tweekeer per jaar moontlik. Gedurende Juniemaand se midjaarrugbytoetsreeks vertrek Europese spanne na Suid-Afrika en gedurende Novembermaand se eindjaarrugbytoetsreeks reis die Springbokke na Europa. As deel daarvan ding die Springbokke sedert 2007 met Wallis om die Prins William-beker (genoem na prins William) mee.

Spelers

Huidige span

Die volgende spelers het die Springbokspan gevorm tydens die 2024-Rugbykampioenskapreeks:

Agterspelers Speler Posisie Klub Toetswedstryde Cobus Reinach Skrumskakel Montpellier 33 Morné van den Berg Skrumskakel Lions 01 Grant Williams Skrumskakel Sharks 11 Sacha Feinberg-Mngomezulu Losskakel Stormers 04 Manie Libbok Losskakel Stormers 15 Handré Pollard Losskakel Leicester Tigers 71 Lukhanyo Am Senter Sharks 36 Damian de Allende Senter Panasonic Wild Knights 81 Jesse Kriel Senter Yokohama Canon Eagles 71 Kurt-Lee Arendse Vleuel Bulls 18 Cheslin Kolbe Vleuel Tokyo Sungoliath 33 Makazole Mapimpi Vleuel Sharks 43 Aphelele Fassi Heelagter Sharks 04 Willie le Roux Heelagter Bulls 95

Voorspelers Speler Posisie Klub Toetswedstryde Johan Grobbelaar Haker Bulls 001 Malcolm Marx Haker Kubota Spears 067 Bongi Mbonambi Haker Sharks 071 Jan-Hendrik Wessels Haker Bulls 001 Thomas du Toit Stut Bath 019 Vincent Koch Stut Sharks 052 Frans Malherbe Stut Stormers 072 Ox Nché Stut Sharks 031 Gerhard Steenekamp Stut Bulls 003 Ben-Jason Dixon Slot Stormers 002 Eben Etzebeth Slot Sharks 122 Salmaan Moerat Slot Stormers 006 Ruan Nortjé Slot Bulls 001 RG Snyman Slot Leinster 037 Pieter-Steph du Toit Losvoorspeler Toyota Verblitz 079 Siya Kolisi Losvoorspeler Racing 92 085 Kwagga Smith Losvoorspeler Shizuoka Blue Revs 043 Marco van Staden Losvoorspeler Bulls 020 Elrigh Louw Agsteman Bulls 004

Bekende spelers

Barry Heatlie

Naas Botha (1987)

John Smit (2008)

13 voormalige Suid-Afrikaanse spelers is vir hul uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:

Speler	Posisie	Inskrywing
Naas Botha	Losskakel	2015
Danie Craven	Skrumskakel	2007
Bryan Habana	Vleuel, senter	2023
Morné du Plessis	Agsteman	2015
Frik du Preez	Slot, Flank	2009
Os du Randt	Stut	2019
Danie Gerber	Senter	2015
Barry Heatlie	Slot	2009
Hennie Muller	Agsteman	2015
Bennie Osler	Losskakel	2009
Francois Pienaar	Flank	2011
John Smit	Haker, Stut	2009
Joost van der Westhuizen	Skrumskakel	2015

Daarbenewens is die twee wêreldkampioenafrigters Kitch Christie en Jake White asook oudpresident Nelson Mandela (vir sy invloed op die sport) ingeskryf. 25 spelers is tweeledige wêreldkampioene: Os du Randt (in 1995 en in 2007), François Steyn (in 2007 en in 2019), asook Damian de Allende, Lukhanyo Am, Faf de Klerk, Pieter-Steph du Toit, Eben Etzebeth, Steven Kitshoff, Vincent Koch, Cheslin Kolbe, Siya Kolisi, Jesse Kriel, Willie le Roux, Frans Malherbe, Makazole Mapimpi, Malcolm Marx, Bongi Mbonambi, Franco Mostert, Trevor Nyakane, Handré Pollard, Cobus Reinach, Kwagga Smith, RG Snyman, Duane Vermeulen en Damian Willemse (almal in 2019 en 2023). Wêreldrugby het drie Springbokke as speler van die jaar benoem: Schalk Burger (in 2004), Bryan Habana (in 2007) en Pieter-Steph du Toit (in 2019).

Spelerkeuring

Rugby was oor dekades heen ’n amateursport, waarvolgens die spelers hul geld met ’n beroep moes verdien en slegs van hul prestasies finansieel kon baat as hulle by rugby-league-spanne aangesluit het, waardeur hulle nie meer in aanmerking vir rugby union gekom het nie. Hierdie situasie het in 1995 verander, toe rugby union ’n professionele sport geword het. Vervolgens het baie Suid-Afrikaanse spelers kontrakte met Europese spanne onderteken, aangesien hulle in die Europese ligas hoër salarisse verdien het as tuis. ’n Aantal bekende Springbokke het in die buiteland gespeel, waaronder Naas Botha (Italië), Francois Pienaar (Engeland), Percy Montgomery (Wallis en Frankryk), Stefan Terblanche (Wallis), Butch James (Engeland), Victor Matfield (Frankryk) en John Smit (Frankryk). Die beheerliggaam het oor jare heen sulke spelers nie vir die nasionale span benoem nie. Dienooreenkomstig het die afrigter Jake White in 2004 verras, toe hy twee spelers wat buite Suid-Afrika gespeel het, vir die nasionale span benoem het: Percy Montgomery en Jaco van der Westhuyzen.

Te midde van voortdurende vertrek na Europa en ook na Japan, bestaan die risiko van permanente uitvloei aan talentvolle spelers, veral omdat, volgens Wêreldrugby se reëls, ’n ononderbroke verblyf van vyf jaar in die buiteland voldoende is om in aanmerking te kom vir ’n ander land se nasionale span (tot einde 2020 was dit drie jaar).

Sedert 1 Julie 2017 laat die Suid-Afrikaanse Rugbyunie spelers wat by ’n buitelandse klub aangesluit het, slegs toe om vir die Springbokke gekies te word indien hulle al meer as 30 toetswedstryde vir die Bokke gespeel het.

Spelerstatistieke

Victor Matfield (2006)

Bryan Habana (2006)

Morné Steyn (2010)

Vervolgens die belangrikste statistieke van Suid-Afrika se spelers. Die spelers wat met * gekenmerk is, is nog aktief en kan hul statistieke verbeter.

(Korrek in Oktober 2024)

Meeste toetswedstryde Rang Naam Tydperk Toetswedstryde 01 Eben Etzebeth * 2012–2024 128 02 Victor Matfield 2001–2015 127 03 Bryan Habana 2004–2016 124 04 Tendai Mtawarira 2008–2019 117 05 John Smit 2000–2011 111 06 Jean de Villiers 2002–2015 109 07 Percy Montgomery 1997–2008 102 08 Willie le Roux * 2013–2024 097 09 Siya Kolisi * 2013–2024 089 10 Joost van der Westhuizen 1993–2003 089	Meeste toetswedstryde as kaptein Rang Naam Tydperk Toetswedstryde 01 John Smit 2003–2011 83 02 Siya Kolisi * 2018–2024 58 03 Jean de Villiers 2012–2015 37 04 Gary Teichmann 1995–1999 36 05 Francois Pienaar 1993–1996 29 06 Victor Matfield 2007–2015 27 07 Dawie de Villiers 1965–1970 22 08 Corné Krige 1999–2003 18 09 André Vos 1999–2001 16 10 Morné du Plessis 1975–1980 15
Meeste punte aangeteken Rang Naam Tydperk Punte 01 Percy Montgomery 1997–2008 893 02 Handré Pollard * 2014–2024 755 03 Morné Steyn 2009–2021 742 04 Bryan Habana 2004–2016 335 05 Elton Jantjies 2012–2022 331 06 Naas Botha 1980–1992 312 07 Joel Stransky 1993–1996 240 08 Braam van Straaten 1999–2001 221 09 Joost van der Westhuizen 1993–2003 190 10 Jannie de Beer 1997–1999 181	Meeste drieë gedruk Rang Naam Tydperk Drieë 01 Bryan Habana 2004–2016 67 02 Joost van der Westhuizen 1993–2003 38 03 Jaque Fourie 2003–2013 32 04 Makazole Mapimpi * 2018–2024 30 05 Jean de Villiers 2012–2015 27 06 Breyton Paulse 1999–2007 26 07 Percy Montgomery 1997–2008 25 08 JP Pietersen 2006–2016 24 09 Malcolm Marx * 2016–2024 21 10 Pieter Rossouw 1997–2003 21

Afrigters

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Springbokafrigters.

Danie Craven (1956)

Jake White wys die William Webb Ellis-beker wat deur die Springbokspan as wenner van die Wêreldbekertoernooi van 2007 omhoog gehou is

Peter de Villiers (2011)

Aangesien die definisie en rol van afrigters tot die besoek van die All Blacks in 1949 baie uiteenlopend was, bevat die volgende tabel slegs afrigters wat sedertdien benoem is. Sedert die begin af was al die Springbokke se afrigters Suid-Afrikaners.

Naam	Tydperk	% Gewen
Danie Craven	1949–1956	74
Basil Kenyon	1958	0
Hennie Muller	1960–1961, 1963, 1965	44
Boy Louw	1960–1961, 1965	67
Izak van Heerden	1962	75
Felix du Plessis	1964	100
Ian Kirkpatrick	1967, 1974	60
Avril Malan	1969–1970	50
Johan Claassen	1964, 1970–1974	50
Nelie Smith	1980–1981	80
Cecil Moss	1982–1989	83
John Williams	1992	20
Ian McIntosh	1993–1994	33
Kitch Christie	1994–1996	100
André Markgraaff	1996	61
Carel du Plessis	1997	37
Nick Mallett	1997–2000	71
Harry Viljoen	2000–2002	53
Rudolf Straeuli	2002–2003	52
Jake White	2004–2007	67
Peter de Villiers	2008–2011	62
Heyneke Meyer	2012–2015	67
Allister Coetzee	2016–2018	47
Rassie Erasmus	2018–2019	63
Jacques Nienaber	2020–2023	69
Rassie Erasmus	sedert 2024	80

Toekennings

Die Italiaanse sporttydskrif Gazzetta dello Sport het die Springbokke in 2007 as “wêreldspan van die jaar” aangewys. Die Internasionale Rugbyraad, sedert 2014 Wêreldrugby, het die Springbokke vier keer as “span van die jaar” benoem (in 2004, 2007, 2009 en 2019). Die Springbokke het ook twee keer die Laureus Wêreldsporttoekennings as “span van die jaar” ontvang (in 2008 en 2020).

Kulturele invloed

Rolprente

Die Springbokke speel ’n sentrale rol in die Amerikaanse 2009-rolprent Invictus. Die rolprent, wat op die boek Playing the Enemy van John Carlin gebaseer is, beskryf hoe die destydse Suid-Afrikaanse president Nelson Mandela die rugbywêreldbekertoernooi ingespan het om die Suid-Afrikaanse samelewing, wat kort tevore nog weens apartheid erg verdeeld was, met hulp van die Springbokke oor die politiesgemotiveerde verdeling heen verenig het. Die regie is behartig deur Clint Eastwood, die hoofrolle is Morgan Freeman as Nelson Mandela en Matt Damon as spankaptein Francois Pienaar.

Die Suid-Afrikaanse 2016-rolprent Modder en bloed handel oor die benadering van rugby in die krygsgevangenekamp op die Britse eiland Sint Helena tydens die Tweede Vryheidsoorlog. Die Suid-Afrikaanse musikant en akteur Bok van Blerk speel die rol as Boerbevelvoerder Gideon Scheepers. Die protagonis Willem Morkel is op die rugbyspeler Sommie Morkel gebaseer, wat in 1906 in vier wedstryde vir die Springbokke uitgedraf het.

Die Australiese 2019-rolprent Die Wonderwerk van Brighton handel oor die verrassende Japannese oorwinning oor Suid-Afrika tydens die Rugbywêreldbeker 2015 se groepfase in die Engelse stad Brighton.

Liedjies

Sedert hul sukses tydens die Rugbywêreldbeker in 1995 word die Springbokke deur die tradisionele volkslied Shosholoza begelei. Onder meer Ladysmith Black Mambazo en die Soweto Gospelkoor het die liedjie ter ondersteuning van die Springbokke opgeneem.

Leon Schuster se Hier kom die Bokke is nog 'n gewilde liedjie wat ter ondersteuning van die Springbokke gesing word. Dit het ook tydens die Rugbywêreldbeker 1995 gewild geword en begeester die Springbokke sedertdien.

Siya Kolisi het as Springbokkaptein saam met Makazole Mapimpi en Lukhanyo Am die ritueel begin, om voor elke wedstryd in hul Xhosa-moedertaal ’n Gwijo op te se. ’n Gwijo is ’n tradisionele a capella-gesangstyl in die Xhosakultuur in ’n vraag-en-antwoord-formaat wat emosies en motivering sal oordra. Dié idee is deur ondersteuners oorgeneem en sodoende is die Springbokke tydens beide die 2019- en 2023-rugbywêreldbekertoernooie musikaal deur ’n Gwijo-span aangemoedig en ondersteun.

Sien ook

• Proteas

Verdere leesstof

• (en) Grant Harding, David Williams (2000). The Toughest of Them All: New Zealand and South Africa: The Struggle for Rugby Supremacy. Auckland, Nieu-Seeland: Penguin Books. ISBN 0-14-029577-1.
• (en) Bob Howitt (2005). SANZAR Saga – Ten Years of Super 12 and Tri-Nations Rugby. Harper Collins Publishers. ISBN 1-86950-566-2.
• (en) John Nauright (1997). Sport, Cultures, and Identities in South Africa. Continuum International Publishing Group. ISBN 0-7185-0072-5.
• (en) A.C. Parker (1970). The Springboks, 1891–1970. Londen: Cassell & Company Ltd. ISBN 0-304-93591-3.
• (en) David Smith, Gareth Williams (1980). Fields of Praise: The Official History of The Welsh Rugby Union. Cardiff: University of Wales Press. ISBN 0-7083-0766-3.

Eksterne skakels

• (en) Amptelike webwerf
• (en) Amptelike webwerf van die Springbokke se aanhangersklub Geargiveer 22 Julie 2020 op Wayback Machine
• (en) Springbokke se Rugbyheldesaal
• (en) Suid-Afrika by Wêreldrugby
• (en) Suid-Afrika op Planet Rugby