Magdalena Kozicka

In 2018, excavations at Markowice in central Poland produced sound evidence for the uptake of the Baden Culture in the region: the remains of a young male interred with two cattle drawing a funerary sledge were unearthed, along with several other Funnel Beaker (TRB) inhumations that date to 3500–3100 BC.

Streszczenie: O swoistej rewolucji, jaką dla archeologii było wprowadzenie metody radiowęglowej, napisano już wiele. Za wydarzenie podobnej wagi uznaje się wprowadzenie kalibracji wyników datowań, a następnie ich analizy statystycznej. Teoria prawdopodobieństwa Bayesa umożliwia archeologom precyzowanie wieku zabytków i układów nawarstwień, a co za tym idzie, dynamizo-wanie opisu zdarzeń i korelowanie ich między sobą. Jednak samo wyliczenie w kolejności faktów zarejestrowanych na stanowisku nie wykorzystuje potencjału modelowania statystycznego datowań radiowęglowych, podobnie jak fenomenologiczna narracja nie oddaje prawdopodobnego tempa zdarzeń. Jednak mogą się one wzajemnie uzupełniać, pozwalając na śledzenie złożonych relacji kulturowych. Opracowania neolitycznego nasypu w Fussell's Lodge stanowią tego dobry przykład. Słowa kluczowe: chronologia absolutna stanowisk; modelowanie bayesowskie Jednym z podstawowych zadań archeologa jest określenie chronologii stano-wisk i materiałów archeologicznych, które bada. Dopiero takie klasyczne podejście umożliwia mu kolejny etap studiów nad opracowywanymi zabytkami. Zawarty w tytule cytat, zaczerpnięty z pracy C. Lévi-Straussa1, chyba najdokładniej oddaje sens takiej pracy. Współczesny archeolog ma kilka narzędzi umożliwiających mu przypisywanie wieku studiowanym materiałom. Modelowanie z zastosowaniem statystyki bayesowskiej jest koniecznym ele-mentem pracy z datowaniami radiowęglowymi2. Ten szczególny rodzaj statystyki jest wyjątkowo " przyjazny " archeologowi. Dzięki formule twierdzenia prawdopo-dobieństwa Bayesa możliwe jest umieszczanie w opisie matematycznym zmiennych, które są znane a priori3, przy czym ich geneza związana jest raczej z rzeczywistością zastaną na stanowisku archeologicznym niż matematyką sensu stricto4.

W latach 80. ubiegłego wieku w Instytucie Archeologii i Etnografii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika rozpoczęto realizację programu badań nad neolitem ziemi chełmińskiej. Od samego początku był on trwale związany z projektem Archeologicznego Zdjęcia Polski. W wyniku podjętych prac na obszarze dawnego województwa toruńskiego zlokalizowano około 2500 stanowisk archeologicznych z młodszej epoki kamienia, z których około 120 przebadano metodą wykopaliskową. Pozyskano źródła archeologiczne od wczesnych faz kultury ceramiki wstęgowej rytej aż do schyłku kultury ceramiki sznurowej. Pozwala to na prowadzenie przez Zakład Młodszej Epoki Kamienia, a w jego ramach przez autorów tego opracowania, wieloaspektowych studiów nad społecznościami neolitycznymi. Skupiają się one wokół kwestii związanych z mentalnością społeczności pradziejowych, modelowaniem bayesowskim oznaczeń radiowęglowych, dynamiką osadnictwa społeczności wczesnorolniczych i warunków współczesnego ich manifestowania się w przestrze...

The Zedmar culture is linked with the subneolithic circle of the South-Eastern Baltic region. So far, excavations have been carried out only on seven archaeological sites. Nonetheless, there are quite a lot of radiocarbon measurements. Most of them refer to the stratigraphic contexts. This allows to integrate all of the data into statistical models. With these, it is possible to query some statements about the Zedmar culture origin and its duration. At least as long as placing the Zedmar culture into an absolute timescale may offer any solution to those issues. The idea that radiocarbon dates could provide solutions or even final answers to some arguable questions in prehistorical studies was dropped, as soon as it became clear that in the whole approach the key role is played by calibration methods and the general variability of sampled material. However – thanks to including Bayesian analysis, a better understanding of dated materials and more complex examination of received resul...

Society of Archaeology Students (SAS), in Polish: Koło Naukowe Studentów Archeologii (KNSA), is one of the oldest student societies working within the Institute of Archaeology of Nicolaus Copernicus University in Toruń. In recent years SAS began to work in cooperation with other archaeological, historical and educational organisations, as well as with museums and open-air archaeological reservations. Most of our work is focused around building and maintaining the archaeological consciousness in contemporary society – not only through participating in various mass events but also through preparing workshops for people from local communities, as well as through adding archaeological impressions to various museum events and mass outdoor reenactment festivals. Within the current outlook on archaeological methodology, those actions are linked to so-called public archaeology – the concept that is still somewhat new in many areas of archaeological activities in Poland. The following articl...

Streszczenie: O swoistej rewolucji, jaką dla archeologii było wprowadzenie metody radiowęglowej, napisano już wiele. Za wydarzenie podobnej wagi uznaje się wprowadzenie kalibracji wyników datowań, a następnie ich analizy statystycznej. Teoria prawdopodobieństwa Bayesa umożliwia archeologom precyzowanie wieku zabytków i układów nawarstwień, a co za tym idzie, dynamizo-wanie opisu zdarzeń i korelowanie ich między sobą. Jednak samo wyliczenie w kolejności faktów zarejestrowanych na stanowisku nie wykorzystuje potencjału modelowania statystycznego datowań radiowęglowych, podobnie jak fenomenologiczna narracja nie oddaje prawdopodobnego tempa zdarzeń. Jednak mogą się one wzajemnie uzupełniać, pozwalając na śledzenie złożonych relacji kulturowych. Opracowania neolitycznego nasypu w Fussell's Lodge stanowią tego dobry przykład. Słowa kluczowe: chronologia absolutna stanowisk; modelowanie bayesowskie Jednym z podstawowych zadań archeologa jest określenie chronologii stano-wisk i materiałów archeologicznych, które bada. Dopiero takie klasyczne podejście umożliwia mu kolejny etap studiów nad opracowywanymi zabytkami. Zawarty w tytule cytat, zaczerpnięty z pracy C. Lévi-Straussa1, chyba najdokładniej oddaje sens takiej pracy. Współczesny archeolog ma kilka narzędzi umożliwiających mu przypisywanie wieku studiowanym materiałom. Modelowanie z zastosowaniem statystyki bayesowskiej jest koniecznym ele-mentem pracy z datowaniami radiowęglowymi2. Ten szczególny rodzaj statystyki jest wyjątkowo " przyjazny " archeologowi. Dzięki formule twierdzenia prawdopo-dobieństwa Bayesa możliwe jest umieszczanie w opisie matematycznym zmiennych, które są znane a priori3, przy czym ich geneza związana jest raczej z rzeczywistością zastaną na stanowisku archeologicznym niż matematyką sensu stricto4.