Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Skip to main content
  • Δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (ΕΔΙΠ) στο τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας κα... moreedit
Background: The paper discusses the role of reading groups of pre-adolescents (11-12 years old). Reading groups provide a social context that encourages their members to interact and create a sense of community. More specifically, such... more
Background: The paper discusses the role of reading groups of pre-adolescents (11-12 years old). Reading groups provide a social context that encourages their members to interact and create a sense of community. More specifically, such communities that are implemented by libraries help young readers to cultivate the love of reading because their members have the opportunity to discover new genres and authors, and through this exploration to enhance their appreciation for literature. Materials and Methods: In this context, the paper describes the implementation of a reading project-Haiku poems-that was carried out by a reading group of 12-year-old students of a Greek Model Junior High School in a synchronous digital environment. The project combined teaching literature and the role of library on developing reading skills and creativity. The approach proposes ways of capitalizing on children's collections in Public Libraries in order to promote reading. It adheres to modern approaches concerning reader-literary text relationship, experiential learning, collaborative learning as well as distance learning through the Webex platform by Cisco. Results: It suggests that the collaboration of teachers and librarians in the digital space of the library is decisive in encouraging children to read literature and develop creative writing skills during collaborative tasks in a digital environment. Conclusion: The implementation of creative activities using the resources that the library offers can cultivate aesthetic literacy in learners and facilitate collaboration and creativity.
The paper delves into the interplay between the history of books, the evolution of libraries, and reading habits in the Greco-Roman world. It examines how literary production and reading practices were influenced by social and cultural... more
The paper delves into the interplay between the history of books, the evolution of libraries, and reading habits in the Greco-Roman world. It examines how literary production and reading practices were influenced by social and cultural conditions, shaping the relationship between readers and literature. By exploring book production, library institutions, and reading attitudes of that era, it becomes apparent how reading literature not only requires but also enhances linguistic, social, and cognitive skills, thus impacting overall quality of life. This historical perspective underscores the educational role of libraries as hubs for reading, fostering culture, and emphasizing the communal aspect of reading. It suggests that the notion of reading groups as interpretive communities, as we understand them today, has deep historical roots, catering to individuals' mental needs and serving societal functions within each collective.
To κεφάλαιο εξετάζει την επίδραση του F. Kafka στην ελληνική πεζογραφία της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς αναλύοντας ως μελέτη περίπτωσης το δίτομο Πλήθος (1: 1985, 2: 1986) του Α. Φραγκιά. Η μελέτη των θεματικών και μορφολογικών... more
To κεφάλαιο εξετάζει την επίδραση του F. Kafka στην ελληνική πεζογραφία της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς αναλύοντας ως μελέτη περίπτωσης το δίτομο Πλήθος (1: 1985, 2: 1986) του Α. Φραγκιά. Η μελέτη των θεματικών και μορφολογικών χαρακτηριστικών του Πλήθους, σε παράλληλη εξέταση με τη Δίκη (1925), φανερώνει τον βαθμό και τους τρόπους που η αλληγορία αποτέλεσε και στους δύο συγγραφείς ένα λογοτεχνικό μέσο ενδοσκόπησης σε ζητήματα που αφορούν στη συγκρότηση της ταυτότητας και στη θέση του ατόμου σε κοινωνικά συστήματα, τα οποία απώλεσαν αρκετές από τις προγραμματικές αξίες και τα οράματα του Διαφωτισμού. Παρά το γεγονός ότι τα μυθιστορήματα αναφέρονται σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους, η καφκική γραφή είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ελληνική μεταπολεμική παραγωγή, καθώς προσέφερε στους Έλληνες συγγραφείς μια σειρά από καινοτόμες τεχνικές για την απόδοση των ζοφερών βιωμάτων που σημάδεψαν τις δύο γενιές της εγχώριας μεταπολεμικής πεζογραφίας. Κατά συνέπεια, η επισήμανση συγκλίσεων και αποκλίσεων μεταξύ των δύο έργων επιτρέπει να αναδειχθούν οι αφηγηματικοί μηχανισμοί που αντλεί ο Φραγκιάς από το καφκικό πρότυπο, για να οργανώσει το δυστοπικό περιβάλλον του Πλήθους.
Nikos Kasdaglis is one of the pioneers of the shift of post-war Modern Greek Prose towards a realistic and naturalistic writing. Kasdaglis, according to literary criticism, revives and redefines "objective" prose by exploiting the... more
Nikos Kasdaglis is one of the pioneers of the shift of post-war Modern Greek Prose towards a realistic and naturalistic writing. Kasdaglis, according to literary criticism, revives and redefines "objective" prose by exploiting the doctrines of the naturalistic school at the level of both narrative choices and ideological objectives. Therefore, negative characters, social problems and bleak conditions are dissected and studied in his works, with a reference to Zola’s experimental method. In The thirst (1987) Kasdaglis studies the sexual liberality of Helen, a young nurse who exhibits a psychopathological sexual behavior, -following French naturalistic patterns that tended to analyse borderline characters- so as to demonstrate the dependence of human nature on sexual instinct and biological origins. Kasdaglis, like Zola in Nana, presents a naturalistic female portrait which is characterized by apathy, cynicism, cravings of the flesh and lack of emotional love. The composition of the novel models the poetics of naturalism in order to highlight the determinism of human nature which is predetermined by natural laws and social conventions. Kasdaglis achieves to form a contemporary naturalistic portrait with a direct reference to the French model and demonstrates the significant impact of the French novel on European and Modern Greek Prose. Kasdaglis’ The thirst reveals that naturalistic writing is not exhausted in the 19th century, but survives in later times and other cultural systems.
Το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί μια περιεκτική εξέταση των τρόπων αποτύπωσης της εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας των μυθοπλαστικών προσώπων και ιδιαίτερα του πρωταγωνιστή Άγγελου Γιαννούζη, στο έργο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου Αστροφεγγιά... more
Το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί μια περιεκτική εξέταση των τρόπων αποτύπωσης της εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας των μυθοπλαστικών προσώπων και ιδιαίτερα του πρωταγωνιστή Άγγελου Γιαννούζη, στο έργο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου Αστροφεγγιά
(1971), σε συσχέτιση με τον τρόπο απεικόνισης της μεσοπολεμικής Ελλάδας που συνιστά άξονα διαμόρφωσης της ταυτότητας του υποκειμένου. Η μελέτη θα εστιάσει στην αποκωδικοποίηση των μηχανισμών αναπαράστασης της προσωπικότητας του ήρωα που ενσαρκώνει αρκετά βιογραφικά στοιχεία του ίδιου του συγγραφέα (γεννημένου στο Αιτωλικό), ο οποίος κατορθώνει να δημιουργήσει ένα από τα πλέον αγαπητά μυθιστορήματα εφηβείας της νεοελληνικής γραμματείας. Έτσι, με βάση τα εργαλεία της ψυχαναλυτικής προ-
σέγγισης στη λογοτεχνία, όπως αυτή διαμορφώνεται από σύγχρονους θεωρητικούς (H. Kohut, A.M. Scura, M. Alcorn), θα αναλυθεί η δυναμική γραφή του Παναγιωτόπουλου, που καταφέρνει να αποδώσει πειστικά τον ψυχισμό των λογοτεχνικών ηρώων του. Την ίδια στιγμή, η παρούσα μελέτη φανερώνει μια ακόμα μορφή διάδρασης του λογοτεχνικού κειμένου –και ειδικά των χαρακτήρων– με την αναγνωστική πρόσληψη, μέσα όμως από μια άλλη διαδρομή συνάντησης, αυτή της ψυχαναλυτικής θεωρίας.
The chapter explores and elucidates the ways in which the cultivation of creative discourse is associated with the formation of the necessary conditions that promote human creativity. The study focuses on revealing the mechanisms behind... more
The chapter explores and elucidates the ways in which the cultivation of creative
discourse is associated with the formation of the necessary conditions that promote
human creativity. The study focuses on revealing the mechanisms behind attempts of personal expression which incite a multifaceted processing of reality and a redefinition of the relationship between pre-existing and newly acquired knowledge. These mechanisms are studied in order to identify the ways in which creative discourse, under specific conditions, can transform from an innate human capacity into a creative ability.
Το άρθρο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση της μελέτης της Χριστίνας Ντουνιά "Αργοναύτες και σύντροφοι. Όψεις του λογοτεχνικού πεδίου στη δεκαετία του '30" (Εστία, 2021), η οποία αναδεικνύει τον σύνθετο χαρακτήρα της λογοτεχνικής παραγωγής... more
Το άρθρο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση της μελέτης της Χριστίνας Ντουνιά "Αργοναύτες και σύντροφοι. Όψεις του λογοτεχνικού πεδίου στη δεκαετία του '30" (Εστία, 2021), η οποία αναδεικνύει τον σύνθετο χαρακτήρα της λογοτεχνικής παραγωγής των εκπροσώπων της γενιάς του τριάντα και την αλληλεπίδρασή τους με τις πολιτικές συνθήκες της περιόδου.
Το άρθρο αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση της ψυχαναλυτικής ερμηνείας της Λογοτεχνίας και των τρόπων που η θεωρία του Φρόυντ και των υποστηρικτών-συνεχιστών της Ψυχαναλυτικής Σχολής επηρέασαν τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και ειδικά την... more
Το άρθρο αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση της ψυχαναλυτικής ερμηνείας της Λογοτεχνίας και των τρόπων που η θεωρία του Φρόυντ και των υποστηρικτών-συνεχιστών της Ψυχαναλυτικής Σχολής επηρέασαν τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και ειδικά την πρόσληψη της Λογοτεχνίας. Συγκεκριμένα, η εν λόγω παρουσίαση επικεντρώνεται στη σχέση Λογοτεχνίας και Φρόυντ και στα εργαλεία ανάλυσης που δανείστηκαν οι μελετητές της Λογοτεχνίας από τη φροϋδική Σχολή. Επιμένει, επίσης, σε σύγχρονες προσεγγίσεις και εφαρμογές της θεωρίας του Φρόυντ στην ερμηνεία της Λογοτεχνίας, εφόσον οι ερευνητές πλέον ασχολούνται περισσότερο με την ψυχαναλυτική ερμηνεία των μυθοπλαστικών προσώπων και με την ψυχοσύνθεση του αναγνώστη, παρά με αυτή του συγγραφέα.
Το άρθρο εστιάζει στον τρόπο που έργα του λογοτεχνικού κανόνα εντάσσονται στη διδακτική της Λογοτεχνίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε μια εποχή που διερευνώνται συνεχώς νέες μέθοδοι διαμεσολάβησης της λογοτεχνικής γραφής και... more
Το άρθρο εστιάζει στον τρόπο που έργα του λογοτεχνικού κανόνα εντάσσονται στη διδακτική της Λογοτεχνίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε μια εποχή που διερευνώνται συνεχώς νέες μέθοδοι διαμεσολάβησης της λογοτεχνικής γραφής και καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας. Η εργασία προσπαθεί να αναδείξει τη σημασία και τα παιδαγωγικά οφέλη της διδακτικής προσέγγισης σημαντικών έργων του ευρωπαϊκού και νεοελληνικού λογοτεχνικού κανόνα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στο σύνολό τους και όχι μόνο σε μορφή αποσπασμάτων. Για να γίνει πιο εύληπτη και εναργής η πολυεπίπεδη διάδραση εκπαιδευτικού-μαθητών και Λογοτεχνίας που επιτυγχάνεται στη σχολική διαδικασία με τη διδασκαλία σημαντικών έργων,  αξιοποιείται ως μελέτη περίπτωσης η διδακτική προσέγγιση της Αστροφεγγιάς (1971), το μυθιστόρημα εφηβείας του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. Με αφορμή αυτό το διδακτικό εγχείρημα φανερώνεται πώς και σε τι βαθμό τα έργα του Λογοτεχνικού κανόνα, καταφέρνουν με τη διαχρονικότητα των αξιών που προβάλλουν και την αισθητική τους ποιότητα να κινητοποιούν αναγνωστικά τους μαθητές του σύγχρονου σχολείου και να συμβάλλουν σημαντικά σε μια μεγαλύτερη εμβάθυνση των εκπαιδευομένων στο γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας.
Το παρόν δοκίμιο εξετάζει το φαινόμενο της εξάπλωσης των εργαστηρίων δημιουργικής γραφής και εστιάζει στη διερεύνηση των λόγων που γνωρίζουν μια σημαντική αύξηση στην ελληνική πολιτισμική πραγματικότητα. Την ίδια στιγμή, παρουσιάζει τους... more
Το παρόν δοκίμιο εξετάζει το φαινόμενο της εξάπλωσης των εργαστηρίων δημιουργικής γραφής και εστιάζει στη διερεύνηση των λόγων που γνωρίζουν μια σημαντική αύξηση στην ελληνική πολιτισμική πραγματικότητα. Την ίδια στιγμή, παρουσιάζει τους προβληματισμούς, τις ενστάσεις και τον βαθμό αποδοχής των εργαστηρίων από την ακαδημαϊκή κοινότητα, ενώ προσπαθεί να ερμηνεύσει τον πολιτισμικό τους ρόλο μέσα από μια πρώτη κατηγοριοποίηση των σπουδαστών και των κινήτρων τους. Συνεπώς, το συγκεκριμένο κείμενο, βασιζόμενο τόσο στην εμπειρική παρατήρηση, όσο και στη σχετική βιβλιογραφία, επιδιώκει να θέσει μια άλλη μορφή θέασης του ρόλου της δημιουργικής γραφής, επισημαίνοντας τη συσχέτισή της με τον χώρο των λογοτεχνικών σπουδών και ανιχνεύοντας πιθανές διαδράσεις (φανερές και υπόγειες) με την πορεία της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής.
Το παρόν δοκίμιο δεν αποτελεί μια τυπική επιστημονική εξέταση του φαινομένου των λογοτεχνικών διαγωνισμών, αλλά μια πρώτη προσέγγιση, ταξινόμηση και αποτίμησή τους, με σκοπό να αναδειχθεί η πολιτισμική τους αναφορά και αλληλεπίδραση με... more
Το παρόν δοκίμιο δεν αποτελεί μια τυπική επιστημονική εξέταση του φαινομένου των λογοτεχνικών διαγωνισμών, αλλά μια πρώτη προσέγγιση, ταξινόμηση και αποτίμησή τους, με σκοπό να αναδειχθεί η πολιτισμική τους αναφορά και αλληλεπίδραση με την εκάστοτε κοινωνική και λογοτεχνική πραγματικότητα. Στο συγκεκριμένο άρθρο επιδιώκεται να φανερωθεί η σημασία των λογοτεχνικών διαγωνισμών, όσον αφορά στην ανάδειξη ή έστω παρουσίαση  νέων δημιουργών στα ελληνικά γράμματα, όπως και η έμμεση ή άμεση συσχέτιση που παρατηρείται  σε επίπεδο αισθητικής με τον λογοτεχνικό κανόνα και τις επικρατούσες τάσεις της λογοτεχνικής κριτικής,
Το παρόν άρθρο αποτελεί ένα λογοτεχνικό δοκίμιο που πραγματεύεται με παιγνιώδη τρόπο το ζήτημα της δημιουργικής γραφής ως ένα αναπτυσσόμενο πεδίο της ελληνικής πολιτισμικής πραγματικότητας και ένα αυτόνομο αντικείμενο των ανθρωπιστικών... more
Το παρόν άρθρο αποτελεί ένα λογοτεχνικό δοκίμιο που πραγματεύεται με παιγνιώδη τρόπο το ζήτημα της δημιουργικής γραφής ως ένα αναπτυσσόμενο πεδίο της ελληνικής πολιτισμικής πραγματικότητας και ένα αυτόνομο αντικείμενο των ανθρωπιστικών επιστημών, αντανακλώντας, ωστόσο, τη σχετική βιβλιογραφία και τις σύγχρονες τάσεις της ακαδημαϊκής πρόσληψης του φαινομένου, Στο συγκεκριμένο δοκίμιο επιδιώκεται να διαμορφωθεί ένας άξονας βασικών αρχών-σταδίων εξέλιξης των ασκούμενων σπουδαστών της δημιουργικής έκφρασης ή εκκολαπτόμενων/επίδοξων λογοτεχνών, με σκοπό να βοηθήσει ή να συστηματοποιήσει τις προσπάθειές τους, χωρίς να αναιρείται ο παράγοντας της ελευθερίας που χρειάζεται να διασφαλιστεί σε κάθε απόπειρα προσωπικής έκφρασης και δημιουργικού λόγου,
Η παρούσα εισήγηση μελετά στους τρόπους παρουσίασης και πολιτισμικής πρόσληψης της ταυτότητας των Μικρασιατών Προσφύγων στη σύγχρονη νεοελληνική πεζογραφία, εξετάζοντας ως μελέτη περίπτωσης το ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Θέμελη, Οι... more
Η παρούσα εισήγηση μελετά στους τρόπους παρουσίασης και πολιτισμικής πρόσληψης της ταυτότητας των Μικρασιατών Προσφύγων στη σύγχρονη νεοελληνική πεζογραφία, εξετάζοντας ως μελέτη περίπτωσης το ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Θέμελη, Οι αλήθειες των άλλων (2011). Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα επικεντρώνεται στη λογοτεχνική απόδοση των εννοιών της ταυτότητας και της ετερότητας, κατά τρόπο που αναδεικνύει τη ρευστότητα των μηχανισμών διαμόρφωσης τόσο της ατομικής όσο και της συλλογικής συνείδησης. Άτομο και κοινότητα αλληλεπιδρούν δυναμικά στο μυθιστόρημα, φανερώνοντας τους ρητούς και άρρητους μηχανισμούς: α. κατασκευής της αυτό-αφήγησης, β. διεκδίκησης της κοινωνικής ενσωμάτωσης και γ. συγκρότησης της φαντασιακής σύνδεσης με την εθνότητα ως ιδεολογικό άξονα οργάνωσης της σχέσης του υποκειμένου με τον εαυτό του και τους άλλους.  Ο Ν. Θέμελης, έχοντας απόσταση ασφαλείας από τα γεγονότα, επιχειρεί μια πιο δυναμική και μοντερνιστική απόδοση της ιστορικής ύλης, σε σχέση με την παλαιότερη πεζογραφία (π.χ. Η. Βενέζης). Η πολυφωνική διάσταση του μυθιστορήματος επιτρέπει στον αναγνώστη να κατανοήσει τον παλίμψηστο χαρακτήρα της εθνικής ταυτότητας και της πάλης για κοινωνική ένταξη. Φανερώνεται πώς ο λόγος των Άλλων ορίζει διχαστικά διλήμματα στο έργο του Θέμελη, περιχαρακώνοντας κατά τρόπο προβληματικό την προσπάθεια αυτοπροσδιορισμού κάθε ατόμου και ομάδας.
Η παρούσα εισήγηση εξετάζει τα ταξιδιωτικά κείμενα των πεζογράφων της Αιολικής Σχολής, και συγκεκριμένα των Σ. Μυριβήλη, Η. Βενέζη, Σ. Δούκα και Φ. Κόντογλου, με σκοπό να αναδείξει τις ιδεολογικές και αισθητικές λειτουργίες της περιγραφής... more
Η παρούσα εισήγηση εξετάζει τα ταξιδιωτικά κείμενα των πεζογράφων της Αιολικής Σχολής, και συγκεκριμένα των Σ. Μυριβήλη, Η. Βενέζη, Σ. Δούκα και Φ. Κόντογλου, με σκοπό να αναδείξει τις ιδεολογικές και αισθητικές λειτουργίες της περιγραφής των ελληνικών και ξένων τοπίων. Η ανακοίνωση διερευνά τον βαθμό που τα περιηγητικά τους κείμενα συμβάλλουν στη διαμόρφωση των θεωρητικών και καλλιτεχνικών αναζητήσεων της γενιάς του τριάντα (με έμφαση στον ρόλο των εκπροσώπων της Αιολικής Σχολής), αναφορικά με την αισθητικοποίηση του εθνικού χώρου. Επιπλέον, μελετά κατά πόσο τα ταξιδιωτικά τους έργα εστιάζουν σε μια ανάλογη με την πεζογραφία τους συμβολοποίηση και πνευματοποίηση του εθνοτοπίου, ελέγχοντας αν η πολιτισμική διάσταση του χώρου σε αυτά τα κείμενα πληροί τα κριτήρια για να προσδιορίσουμε αυτές τις απεικονίσεις ως ετεροτοπίες, σύμφωνα με τον ορισμό του M. Foucault.
Η παρούσα εισήγηση εξετάζει τον ρόλο των αναγνωστικών θεωριών και των θεωριών μάθησης στην ανάπτυξη αναγνωστικού ενδιαφέροντος και στην καλλιέργεια αναγνωστικών κινήτρων σε εφήβους. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται η προσέγγιση μιας συστάδας... more
Η παρούσα εισήγηση εξετάζει τον ρόλο των αναγνωστικών θεωριών και των θεωριών μάθησης στην ανάπτυξη αναγνωστικού ενδιαφέροντος και στην καλλιέργεια αναγνωστικών κινήτρων σε εφήβους. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται η προσέγγιση μιας συστάδας λογοτεχνικών έργων μέσω της εφαρμογής της Συναλλακτικής Θεωρίας της L. M. Rosenblatt σε μια αναγνωστική κοινότητα εφήβων στη Δημοτική Βιβλιοθήκη, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό που διδάσκει το γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας στη Γ΄ Γυμνασίου. Βασικός σκοπός της εισήγησης είναι να παρουσιάσει σύγχρονες τεχνικές ανάπτυξης δεξιοτήτων δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής, φανερώνοντας έμπρακτα τρόπους αλληλεπίδρασης της σχολικής κοινότητας και του πολιτιστικού ρόλου των βιβλιοθηκών στον 21ο αιώνα. Η εν λόγω προσέγγιση ακολουθεί τις θεματικές των νέων Προγραμμάτων Σπουδών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εστιάζει στη λειτουργική χρήση θεωρητικών εργαλείων, προκειμένου να καλλιεργηθεί ο ψυχαγωγικός χαρακτήρας της ανάγνωσης και να αναδειχθεί η αισθητική αξία των λογοτεχνικών κειμένων.
Η παρούσα ανακοίνωση αφορά στον σχεδιασμό μιας διδακτικής πρότασης για τη διδασκαλία της συστάδας λογοτεχνικών κειμένων, σε κύκλους ανάγνωσης, στο γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο, όπως αυτή προτείνεται από το νέο... more
Η παρούσα ανακοίνωση αφορά στον σχεδιασμό μιας διδακτικής πρότασης για τη διδασκαλία της συστάδας λογοτεχνικών κειμένων, σε κύκλους ανάγνωσης, στο γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο, όπως αυτή προτείνεται από το νέο Πρόγραμμα Σπουδών (2023). Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται τρόποι γόνιμης ένταξης της δημιουργικής γραφής και του διακαλλιτεχνικού διαλόγου στη
σχολική τάξη κατά τη συνανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων, που συνδέονται μεταξύ τους οργανικά γύρω από ένα κοινό θέμα, με στόχο την πολύπλευρη ενεργοποίηση της δημιουργικότητας των μαθητών/-τριών. Εφαρμόζοντας μια σειρά από θεωρητικές αρχές (διαλογικότητα, διακειμενικότητα, αναγνωστική ανταπόκριση κ.ά.) που σχετίζονται με την ανάδειξη της λογοτεχνίας ως αισθητικού αγαθού, αλλά και συνδυαστικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις, η εργασία παρουσιάζει τρόπους αξιοποίησης της δημιουργικής γραφής και του διακαλλιτεχνικού διαλόγου ως κατάλληλων εργαλείων για τη μετατροπή της σχολικής τάξης σε κοινότητα αναγνωστών, την κατανόηση της ετερότητας μέσω της ενσυναίσθησης και την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας.
This paper examines the ways in which Creative Writing as a scientific method of approaching and enhancing creative discourse and as a field where the conditions that support the emergence of creativity are studied is also a tool for the... more
This paper examines the ways in which Creative Writing as a scientific method of approaching and enhancing creative discourse and as a field where the conditions that support the emergence of creativity are studied is also a tool for the cultivation of critical thinking. More specifically, the paper will elaborate on the mechanisms through which creative reading and writing operate as a powerful impetus for the processing of the received information and aid in the redefinition of the relationship between pre-existing and newly-acquired knowledge. In the light of interdisciplinarity, I will draw on data from the fields of Literary Theory, Cognitive Psychology as well as Literature Education, highlighting the ways in which the brain acquires new perceptions of reality via creative reading, while approaching the literary writing multidimensionally. Through this principle, the work will attempt to explore the mental processes that occur in humans, which constitute a re-evaluation of experiences, in an attempt to awaken its creative forces.
Η παρούσα εργασία εξετάζει τους τρόπους που η Δημιουργική Γραφή ως επιστημονική μέθοδος προσέγγισης και ανάπτυξης του δημιουργικού λόγου και πεδίο μελέτης των συνθηκών που λειτουργούν ενισχυτικά για την ανάδειξη της δημιουργικότητας,... more
Η παρούσα εργασία εξετάζει τους τρόπους που η Δημιουργική Γραφή ως επιστημονική μέθοδος προσέγγισης και ανάπτυξης του δημιουργικού λόγου και πεδίο μελέτης των συνθηκών που λειτουργούν ενισχυτικά για την ανάδειξη της δημιουργικότητας, αποτελεί την ίδια στιγμή ένα βασικό εργαλείο καλλιέργειας της κριτικής σκέψης. Έτσι, η συγκεκριμένη ανακοίνωση μελετά τον βαθμό και τους όρους με τους οποίους η Δημιουργική Γραφή, ως διαδικασία καλλιέργειας/ανάδειξης της αναγνωστικής ευαισθησίας και της δημιουργικής έκφρασης, αλληλεπιδρά με την αναλυτική ικανότητα και συνιστά μέσο ενίσχυσης της κριτικής στάσης (Μουλλά, 2012), ένα διαρκές ζητούμενο όλων των παιδαγωγικών θεωριών σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Ειδικότερα, η εισήγηση θα επικεντρωθεί στη φανέρωση και  διασαφήνιση των μηχανισμών που η δημιουργική ανάγνωση και οι απόπειρες προσωπικής έκφρασης των εκπαιδευομένων (ενηλίκων και ανηλίκων) λειτουργούν ως μια ισχυρή ώθηση πολύτροπης επεξεργασίας των προσλαμβανόμενων πληροφοριών και συνδράμουν σε ένα είδος αναπροσδιορισμού των σχέσεων σύνδεσης ανάμεσα στις προϋπάρχουσες και νέο-λαμβανόμενες γνώσεις κατά τρόπο που οδηγούν στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και την ενδυνάμωση της φαντασίας. Υπό το πρίσμα της διεπιστημονικότητας, η συγκεκριμένη ανακοίνωση θα αξιοποιήσει βιβλιογραφικά δεδομένα της Λογοτεχνικής θεωρίας, της διδακτικής της Λογοτεχνίας και της γνωστικής ψυχολογίας επισημαίνοντας τους τρόπους που ο εγκέφαλος δια της δημιουργικής ανάγνωσης και έκφρασης ενεργοποιεί ένα απόθεμα γνώσεων για την πληρέστερη κατανόηση της νέας γνώσης και λεκτικής πληροφορίας (Swinney, 1979; Κωτόπουλος & Παπαντωνάκης, 2011). Έτσι, ο εκπαιδευόμενος μέσα από την ενασχόληση με τη δημιουργική γραφή αποκτά νέες μορφές θέασης και αντίληψης της πραγματικότητας, ενώ οικειώνεται πολύμορφα την έννοια και τη σημασιακή προοπτική της λογοτεχνικής γραφής. Δια αυτής της αρχής, η εργασία θα επιχειρήσει να διερευνήσει τις νοητικές διεργασίες που συντελούνται στον άνθρωπο, οι οποίες συνιστούν μέσο αναθεώρησης στερεοτυπικών δομών και έναν νέο άξονα επαναξιολόγησης των εμπειριών/πληροφοριών που λαμβάνει από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, κατά την προσπάθειά του να αφυπνίσει εγγενείς δημιουργικές του δυνάμεις. Η ανακοίνωση θα επιδιώξει, επίσης, να εξετάσει τον βαθμό που η βιωματική εμβάθυνση μέσω της Δημιουργικής Γραφής στις κοινωνικές και λογοτεχνικές νόρμες της εποχής του μπορεί να οδηγήσει στη διαμόρφωση μιας ολιστικής κριτικής πρόσληψης των πολιτισμικών φαινομένων και του τρόπου που οι εκάστοτε συνθήκες διαμορφώνουν αισθητικά το δημιουργικό υποκείμενο (Dawson 2005; Κωτόπουλος, 2014), λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε επαφή με ένα κειμενικό είδος είτε ως αναγνωστική εμπειρία είτε ως συγγραφική πράξη αποτελεί μια δραστηριότητα δημιουργική/ανακατασκευαστική, όταν είναι εκούσια και ψυχαγωγική. (Andrews, 2009).
Η παρούσα εισήγηση δεν είναι τόσο ένα προτεινόμενο διδακτικό σενάριο, αλλά μια εποπτική εξέταση του βαθμού συσχέτισης και αλληλεπίδρασης της Θεωρίας της Λογοτεχνίας και της δημιουργικής έκφρασης, ως δύο διακριτούς χώρους της γνώσης, οι... more
Η παρούσα εισήγηση δεν είναι τόσο ένα προτεινόμενο διδακτικό σενάριο, αλλά μια εποπτική εξέταση του βαθμού συσχέτισης και αλληλεπίδρασης της Θεωρίας της Λογοτεχνίας και της δημιουργικής έκφρασης, ως δύο διακριτούς χώρους της γνώσης, οι οποίοι λειτουργούν συνδυαστικά στην προσπάθεια των ενηλίκων σπουδαστών της Δημιουργικής Γραφής (ΔΓ) να οικειωθούν θεωρητικά και έμπρακτα τον κώδικα της δημιουργικής έκφρασης. Η εν λόγω εργασία βασίζεται στο γεγονός ότι τα ελληνικά και διεθνή εργαστήρια δημιουργικής γραφής, ειδικά σε ακαδημαϊκό επίπεδο, διαμορφώνουν μια σύνθετη στοχοθεσία, καθώς η διδακτική πράξη αποσκοπεί τόσο στην καλλιέργεια της αισθητικής παιδείας και τη μελέτη του λογοτεχνικού κανόνα μέσω της φιλαναγνωσίας, όσο και αποβλέπει στην ενίσχυση της δημιουργικότητας και την ανάπτυξη ενός κλίματος που διευκολύνει την αυτοέκφραση. Έτσι, η θεωρία και τα συμπεράσματα του Propp σχετικά με τη δομή των λογοτεχνικών έργων, όπως την αναλύει στη Μορφολογία των παραμυθιών (1928· 1968), αξιοποιώντας την απλοποιημένη εκδοχή της από τον Ρόνταρι (1994), θα αποτελέσει μια βάση ανάδειξης ενός επίκαιρου προβληματισμού της σύγχρονης διδακτικής προσέγγισης της δημιουργικής γραφής και της σχέσης της με την ακαδημαϊκή κριτική. Η μορφολογική θεώρηση του Propp, όπως και άλλες όψεις των κειμενοκεντρικών θεωριών, μπορεί μέσα από μια επεξεργασμένη και απλοποιημένη εκδοχή της να αποτελέσει ένα σύγχρονο διδακτικό μηχανισμό μελέτης των λογοτεχνικών κειμένων, καθώς διαμορφώνει ένα ολιστικό μοντέλο ερμηνείας τους και την ίδια στιγμή έναν τρόπο οργάνωσης της μυθιστορηματικής ύλης ενός ασκούμενου στην παραγωγή δημιουργικού λόγου. Η παρούσα ανακοίνωση θα επιμείνει στη διασαφήνιση των όρων, στη διάρθρωση των στόχων, στην οργάνωση και αποκρυστάλλωση μιας κατάλληλης μεθοδολογίας στη διδακτική αξιοποίηση οπτικών της λογοτεχνικής θεωρίας ως μαθησιακό εργαλείο της δημιουργικής έκφρασης και ως δείκτη-άξονα παραγωγής δημιουργικού λόγου.
Η παρούσα εισήγηση αποσκοπεί στην εξέταση των τρόπων αποτύπωσης του ελληνικού τοπίου, με έμφαση στον φυσικό χώρο, ως φορέα ιδεολογικών σημάνσεων και διαμόρφωσης μιας άχρονης και αρχετυπικής διάστασης της ελληνικότητας στα πεζογραφικά έργα... more
Η παρούσα εισήγηση αποσκοπεί στην εξέταση των τρόπων αποτύπωσης του ελληνικού τοπίου, με έμφαση στον φυσικό χώρο, ως φορέα ιδεολογικών σημάνσεων και διαμόρφωσης μιας άχρονης και αρχετυπικής διάστασης της ελληνικότητας στα πεζογραφικά έργα του Γ. Θεοτοκά, Αργώ (1936), Το δαιμόνιο (1938) και Λεωνής (1940), σε άμεση συσχέτιση με τον τρόπο απεικόνισής του από Έλληνες ζωγράφους της ίδιας περιόδου.  Η μελέτη θα εστιάσει στην αποκωδικοποίηση των μηχανισμών αναπαράστασης της ελληνικής φύσης στα συγκεκριμένα πεζογραφικά έργα του σημαντικού Έλληνα δημιουργού και κριτικού, τα οποία εκδίδονται, όχι τυχαία, μέσα στη δεκαετία του ’30 φανερώνοντας τη διαλεκτική που αναπτύχθηκε με τους εικαστικούς της εποχής. Τα υπό εξέταση πεζογραφικά έργα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό αποτύπωση των θεωρητικών και καλλιτεχνικών αναζητήσεων μιας γενιάς που μέσα σε μια μεταβατική εποχή, διερεύνησαν τα όρια και τις διαστάσεις της ελληνικής ταυτότητας, όπως αυτή σχηματοποιείτο ή όφειλε να σχηματοποιηθεί μέσα σε ποικίλες πολιτικές, οικονομικές και πολιτισμικές κρίσεις που αντιμετώπιζε η χώρα.
Η γραφή του Θεοτοκά και η τάση του να προσδίδει στην ελληνική τοπιογραφία μια έντονη πολιτισμική αναφορά εγγράφοντας τον παράγοντα φύση στην ιστορική φυσιογνωμία και προοπτική του ελληνισμού, είναι ενδεικτική των οραματισμών της μεσοπολεμικής καλλιτεχνικής παραγωγής, αφού παρά τις ιδιομορφίες της δημιουργικής φωνής του καθενός και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε τέχνης, μια ετερόκλητη ομάδα ανθρώπων συναντήθηκαν στην κοινή αντίληψή τους ότι είναι απαίτηση των καιρών να συναρθρωθεί ένας επαναπροσδιορισμός της ελληνικότητας με αισθητικούς όρους. 
Ακολουθώντας τα θεωρητικά εργαλεία της διακαλλιτεχνικής σύγκρισης και της σημειωτικής θεωρίας, η ανακοίνωση θα φανερώσει τη συνεχή διάδραση των τεχνών μέσα σε μια ορισμένη πολιτισμική ατμόσφαιρα και θα αποκαλύψει την ιδεολογική προοπτική της καλλιτεχνικής παραγωγής μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικοπολιτισμικά συμφραζόμενα.  Με αυτή την έννοια, τα καλλιτεχνικά έργα συνιστούν σημασιακά φαινόμενα και είναι εφικτό να αναλυθούν μέσω αυτού του θεωρητικού πρίσματος.
Η έρευνα θα επικεντρωθεί στην υπογράμμιση των βασικών στοχεύσεων των εξεταζόμενων έργων του Θεοτοκά και παραδειγματικών ζωγραφικών έργων εικαστικών της περιόδου, όπως των Κ. Παρθένη, Σ. Παπαλουκά, Γ. Τσαρούχη κ.α., να αντιμετωπίσουν τον γεωγραφικό χώρο ως πολιτισμικό δείκτη επιφορτισμένο με την ανθρώπινη σημασιολογική πρόσληψη. Μέσα από θεματικές και μορφολογικές ταξινομήσεις και αποτιμήσεις της απόδοσης του τοπίου θα επισημανθεί η πρόθεση, αλλά και το επίτευγμα των δημιουργών της συγκεκριμένης γενιάς να αναδείξουν στο έργο τους αθέατες όψεις του ελληνικού τοπίου με σημασιολογικές προεκτάσεις, καταφέρνοντας να συγκεράσουν τις αντιφάσεις των ετερόκλητων επιδράσεών τους από την ευρωπαϊκή και νεοελληνική τέχνη.  Θα μελετηθεί, τόσο σε λογοτεχνικό, όσο και εικαστικό επίπεδο, η αφαιρετική και σχεδόν μυθική αποτύπωση της θάλασσας, της ιδιόμορφης ελληνικής αρχιτεκτονικής, της μεσογειακής βλάστησης και του ελληνικού φωτός, για να αποκαλυφθούν οι τρόποι οικοδόμησης μιας ιδιοπροσωπίας της εθνικής ταυτότητας.  Τέλος, η έρευνα θα επιδιώξει μέσω της μελέτης και εμβάθυνσης στους κύριους μηχανισμούς θέασης και απεικόνισης της ελληνικής φύσης στα έργα της περιόδου, να προσδιορίσει τα όρια της διαλεκτικής της παράδοσης και του μοντερνισμού, καθώς και τους τυχόν μορφολογικούς και σημασιακούς μετασχηματισμούς που προέκυψαν από τη γόνιμη αυτή συνάντηση.
Η παρούσα εργασία αποτελεί μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών εισάγουν, προτείνουν και εφαρμόζουν την έννοια της διαθεματικότητας (ΑΠΣ) στη σύγχρονη εκπαίδευση. Η έρευνα... more
Η παρούσα εργασία αποτελεί μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών εισάγουν, προτείνουν και εφαρμόζουν την έννοια της διαθεματικότητας (ΑΠΣ) στη σύγχρονη εκπαίδευση. Η έρευνα επικεντρώνεται στη συγκριτική συσχέτιση της διαθεματικότητας, όπως παρουσιάζεται στα νέα ΑΠΣ του Γυμνασίου, στα γνωστικά αντικείμενα που άπτονται των Ανθρωπιστικών και Φυσικών Επιστημών, επιμέρους ενότητα των θετικών επιστημονικών κλάδων, γι’ αυτό δεν εξετάζεται επισταμένως η περίπτωση των Μαθηματικών και της Πληροφορικής, καθώς ξεπερνά τη δυνατότητα εξαγωγής ασφαλών συμπερασμάτων μέσα στα πλαίσια της συγκεκριμένης μελέτης. Ωστόσο, η εισήγηση αποπειράται μια σφαιρική ανάδειξη των διαρθρωτικών ακολουθιών που λειτουργούν ως οι ενοποιητικοί πυρήνες συνάντησης των διδακτικών αντικειμένων και πεδίο εφαρμογής της διαθεματικότητας, τόσο σε επίπεδο συγγενών διδακτικών αντικειμένων, όσο και μεταξύ διακλαδικών επιστημονικών συσχετίσεων, όπως προκύπτουν από τα πρόσφατα ΑΠΣ. Μάλιστα, η συγκεκριμένη εργασία επιχειρεί μια πρώτη συσχέτιση και οριοθέτηση ανάμεσα στη διαθεματικότητα και διεπιστημονικότητα, όπως και μια αποτίμηση-αξιολόγηση των δυνατοτήτων, καινοτομιών και ελλείψεων που εντοπίστηκαν αναφορικά με το εν λόγω ζήτημα στα νέα ΑΠΣ.
Το άρθρο παρουσιάζει μια διδακτική πρόταση που εφαρμόστηκε στο Πιλοτικό Γυμνάσιο Νέας Αρτάκης νομού Ευβοίας το σχολικό έτος 2013-2014 και αφορά τη σύνδεση της σχολικής εφημερίδας με τα πολυμέσα. Συγκεκριμένα αναλύονται οι στόχοι, καθώς... more
Το άρθρο παρουσιάζει μια διδακτική πρόταση που εφαρμόστηκε στο Πιλοτικό Γυμνάσιο Νέας Αρτάκης νομού Ευβοίας το σχολικό έτος 2013-2014 και αφορά τη σύνδεση της σχολικής εφημερίδας με τα πολυμέσα. Συγκεκριμένα αναλύονται οι στόχοι, καθώς και η μεθοδολογική προσέγγιση της διεύρυνσης των στόχων και των εφαρμογών ενός Πολιτιστικού Προγράμματος Σχολικών Δραστηριοτήτων στη δημιουργία δύο ενημερωτικών-ψυχαγωγικών οπτικοποιημένων εκπομπών με άξονα τη συντακτική ομάδα της σχολικής εφημερίδας. Βασική στόχευση της δράσης ήταν η αξιοποίηση της τεχνολογίας και της ψηφιακής πραγματικότητας εντός των δραστηριοτήτων της εκπαιδευτικής πρακτικής, εξοικειώνοντας τον μαθητή με τον κόσμο των πολυμέσων και της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας, παρέχοντας τα εργαλεία για μια κριτική και γόνιμη προσέγγισή της.
Η παρούσα εισήγηση επικεντρώνεται σε μια παράλληλη εξέταση των έργων Πολιορκία του Αλ. Κοτζιά (1953) και Δόντια της μυλόπετρας του Ν. Κάσδαγλη (1955), που πραγματεύονται το εύφλεκτο θέμα της εμφύλιας διαμάχης μέσα στην Κατοχή και... more
Η παρούσα εισήγηση επικεντρώνεται σε μια παράλληλη εξέταση των έργων Πολιορκία του Αλ. Κοτζιά (1953) και Δόντια της μυλόπετρας του Ν. Κάσδαγλη (1955), που πραγματεύονται το εύφλεκτο θέμα της εμφύλιας διαμάχης μέσα στην Κατοχή και σηματοδοτούν τη στροφή της μεταπολεμικής πεζογραφίας προς την αποτύπωση του ιστορικού παρόντος. Τα δύο έργα δεν εμφανίζουν μόνο αναλογίες στο θέμα, αλλά και στη διαχείρισή του σε επίπεδο μορφής και παρουσίασης των χαρακτήρων και της κοινωνίας. Ο δύο πεζογράφοι αποτυπώνουν την κατοχική πραγματικότητα και την παραβατική συμπεριφορά των μελών των παρακρατικών οργανώσεων με φωτογράφηση βίαιων σκηνών, για να καταγράψουν τη δύναμη των ενστίκτων που εξωθούν τα άτομα σε ένα αναπότρεπτο αδιέξοδο. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουν να διαμορφώσουν αντιπροσωπευτικές φιγούρες, κυρίως αρνητικές, για να καταδείξουν την αποκτήνωση των ανθρώπων μέσα στο περιβάλλον της εποχής τους και τη ντετερμινιστική πορεία των ηρώων τους, ασκώντας κριτική στην ιδεολογική πόλωση της εποχής τους.
Η παρούσα εργασία εξετάζει τη δαρβινική επίδραση που απηχεί ο τρόπος απεικόνισης και παρουσίασης των πορτρέτων του στρατιώτη στον Νίκο Κάσδαγλη στο μυθιστόρημα του Οι Κεκαρμένοι (1959) και στο διήγημά του «Μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί... more
Η παρούσα εργασία εξετάζει τη δαρβινική επίδραση που απηχεί ο τρόπος απεικόνισης και παρουσίασης των πορτρέτων του στρατιώτη στον Νίκο Κάσδαγλη στο μυθιστόρημα του Οι Κεκαρμένοι (1959) και στο διήγημά του «Μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται» (1990), στα οποία ανατέμνει τον μηχανισμό του στρατώνα και τους τρόπους στρατικοποίησης των φαντάρων σε εποχές πολιτικής αναταραχής. Η νατουραλιστική επίδραση συνίσταται στην αξιοποίηση της ταυτότητας του στρατιώτη ως αντιπροσωπευτική φιγούρα της νεοελληνικής κοινωνίας της περιόδου, για να εξυπηρετήσει την πρόθεση του Κάσδαγλη να αποτυπώσει τον βιολογικό και κοινωνικό ντετερμινισμό του δαρβινικού προτύπου,  που είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη θεωρία της νατουραλιστικής σχολής. Έτσι, η συγκριτική μελέτη φανερώνει ότι και στα δύο έργα οι αρνητικοί ήρωες θέτουν στο προσκήνιο τις προβληματικές κοινωνικές δομές και αναδεικνύουν τη θηριωδία ως μέσο επιβίωσης και επιβολής, ενώ ο πεζογράφος εστιάζει στη σταδιακή αποκτήνωση των κληρωτών που μετατρέπονται σε αγέλη ζώων, όπου ο δυνατότερος επικρατεί.
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα εγχώρια Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων εισάγουν και προσλαμβάνουν ως επιστημονικό κλάδο τη Δημιουργική Γραφή... more
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα εγχώρια Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων εισάγουν και προσλαμβάνουν ως επιστημονικό κλάδο τη Δημιουργική Γραφή (Creative Writing) αντανακλώντας έτσι τις διεθνείς τάσεις, σε σύγκριση με τα ανάλογα ΠΣ στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της Μεγάλης Βρετανίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα αποδοθεί στη συγκριτική συσχέτιση της στοχοθεσίας, της διδακτικής μεθοδολογίας και αξιολόγησης των σπουδαστών της Δημιουργικής Γραφής (ΔΓ) των δύο χωρών σε ένα αντικείμενο που πρωτίστως στοχεύει στην ανίχνευση, καλλιέργεια και ανάπτυξη δημιουργικών δεξιοτήτων και σε δεύτερο επίπεδο αποσκοπεί στη φιλολογική επάρκεια των σπουδαστών. Η έρευνα επικεντρώνεται στη συγκριτική μελέτη των ΠΣ σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, κατά τρόπο ώστε να αναδείξει την εγχώρια και ευρωπαϊκή τάση προσέγγισης της δημιουργικό έκφρασης και να αναδείξει έμμεσα με ποιους τρόπους και με ποιους όρους μπορεί η ΔΓ να γίνει αντικείμενο σπουδών της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Έτσι, θα παρουσιαστεί συνοπτικά η δομή και το περιεχόμενο των μαθημάτων που ορίζουν τα εκάστοτε πανεπιστημιακά ιδρύματα ως προαπαιτούμενα, για να πιστοποιήσουν ότι οι φοιτητές τους κατέκτησαν επαρκώς τους μηχανισμούς που συναρθρώνουν, σύμφωνα με τη Λογοτεχνική θεωρία, έναν αισθητικό λόγο, αλλά ταυτόχρονα είναι σε θέση να παράγουν επαρκώς επιστημονικό λόγο. Η εισήγηση θα επιχειρήσει, επίσης, μια πρώτη καταγραφή των κριτηρίων εισαγωγής των σπουδαστών, θα διερευνήσει το επιστημονικό και επαγγελματικό προφίλ του διδακτικού προσωπικού των εν λόγω τμημάτων, όπως και τις ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης και σταδιοδρομίας που υπόσχονται στους υποψηφίους. Τέλος, η εργασία επιχειρεί μέσω της σύγκρισης μια πρώτη οριοθέτηση των σύγχρονων ευρωπαϊκών τάσεων στη διδακτική του συγκεκριμένου γνωστικού πεδίου, όπως και μια αποτίμηση-αξιολόγηση των δυνατοτήτων, καινοτομιών και ελλείψεων που εντοπίστηκαν αναφορικά με το ζήτημα στα δύο εθνικά συστήματα.
Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται σε μια πρώτη καταγραφή-περιγραφή των πιο σημαντικών Πανελλήνιων Μαθητικών Διαγωνισμών (ΠΜΔ) σε επίπεδο Θετικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, επιχειρώντας μια αποτίμηση του θεσμού των Πανελληνίων Μαθητικών... more
Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται σε μια πρώτη καταγραφή-περιγραφή των πιο σημαντικών Πανελλήνιων Μαθητικών Διαγωνισμών (ΠΜΔ) σε επίπεδο Θετικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, επιχειρώντας μια αποτίμηση του θεσμού των Πανελληνίων Μαθητικών Διαγωνισμών που αφορούν Έλληνες μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Μάλιστα, για το σκοπό αυτό εκπονήθηκε εμπειρική έρευνα με ποσοτική μεθοδολογία κατά το σχολικό έτος 2015-2016 σε δείγμα 108 μαθητών, της Β΄ τάξης, Πειραματικού Γυμνασίου της Περιφέρειας Αττικής-Πειραιά, διερευνώντας την ενημέρωσή τους, τη συμμετοχή τους και τις στάσεις τους απέναντι στους ΠΜΔ. Όσον αφορά στην έρευνα χρησιμοποιήθηκαν ανώνυμα ερωτηματολόγια με την κλίμακα Likert ως ερευνητικά εργαλεία, των οποίων η διαδικασία σχεδίασης και επεξεργασίας συντελέστηκε από τους αρμόδιους εκπαιδευτικούς. Η εν λόγω εισήγηση αποτελεί μια ποσοτική και ποιοτική περιγραφή των αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων, έχοντας υπόψη τη σχετική βιβλιογραφική έρευνα, ενώ στα τελικά συμπεράσματα συνδράμουν, επίσης, συνεντεύξεις που υλοποιήθηκαν σε μαθητές που έχουν συμμετάσχει σε μαθητικούς διαγωνισμούς.
Η παρούσα ανακοίνωση αφορά ένα διδακτικό σενάριο με θέμα την αστικοποίηση και την εφαρμογή του με χρήση των ΤΠΕ και συγκεκριμένα χρήση google docs με σκοπό τη συνεργατική συγγραφή και μάθηση σύμφωνα με τη θεωρία του εποικοδομητισμού... more
Η παρούσα ανακοίνωση αφορά ένα διδακτικό σενάριο με θέμα την αστικοποίηση και την εφαρμογή του με χρήση των ΤΠΕ και συγκεκριμένα χρήση google docs με σκοπό τη συνεργατική συγγραφή και μάθηση σύμφωνα με τη θεωρία του εποικοδομητισμού (Vygotski, 1978). Βασίζεται στη μέθοδο του Κόκκου «Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρία» (2010), η οποία αξιοποιεί την τέχνη για κριτικό στοχασμό και αναθεώρηση των απόψεων ενηλίκων εκπαιδευόμενων για ποικίλα θέματα. Θεωρήθηκε δυνατή η χρησιμοποίηση και προσαρμογή της μεθόδου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και με τη βοήθεια της τεχνολογίας διαμορφώθηκε ένα διδακτικό σενάριο προσέγγισης της αστικοποίησης σε μαθητές της Β΄ Γυμνασίου στο μάθημα της Νεοελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας. Έπειτα από σύντομη αναφορά στο θεωρητικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο, το προφίλ των μαθητών και τα στάδια της μεθόδου, αναλύονται τα στάδια της προσέγγισής μας, καθώς και η αποτίμηση των αποτελεσμάτων, για να διαγνωσθεί η αποτελεσματικότητα της διδακτικής πρότασης.
Οι Αναγνωστικές Λέσχες σε βιβλιοθήκες. Διερεύνηση στάσεων φοιτητών/-τριών Βιβλιοθηκονομίας σχετικά με τη συμβολή τους στην ενίσχυση του πολιτιστικού ρόλου των σύγχρονων βιβλιοθηκών
Η παρούσα εισήγηση επικεντρώνεται στους προβληματισμούς που εγείρονται από την αντιπαράθεση των Ελλήνων μεσοπολεμικών και μεταπολεμικών πεζογράφων, σχετικά με τον διαφορετικό τρόπο πρόσληψης της εγχώριας πεζογραφικής παράδοσης. Έχοντας ως... more
Η παρούσα εισήγηση επικεντρώνεται στους προβληματισμούς που εγείρονται από την αντιπαράθεση των Ελλήνων μεσοπολεμικών και μεταπολεμικών πεζογράφων, σχετικά με τον διαφορετικό τρόπο πρόσληψης της εγχώριας πεζογραφικής παράδοσης. Έχοντας ως βάση τις αφηγηματικές επιλογές του Α. Κοτζιά στον Πυγμάχο και τα σχόλια περί ποιητικής που εντοπίζονται στο έργο, η εισήγηση θα φανερώσει τις αισθητικές αποκλίσεις της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς από τη γενιά του τριάντα, εφόσον οι συγγραφείς αντιλαμβάνονται διαφορετικά τον ρόλο της πεζογραφίας και υιοθετούν μια διακριτή στάση απέναντι στο κοινωνικό τους παρόν. Το κριτικό και πεζογραφικό έργο του Κοτζιά συγκεφαλαιώνει εν πολλοίς τη στάση των μεταπολεμικών, και η μελέτη του  θα αναδείξει πολύπτυχα τους λόγους και τα αποτελέσματα που είχε αυτή η αντιπαράθεση για την εξέλιξη της ελληνικής πεζογραφίας.
Η ελληνική μεταπολεμική πεζογραφία, ειδικά η πρώτη μεταπολεμική γενιά, οριοθετεί μια θεματολογική και μορφολογική στροφή στη νεοελληνική γραμματεία. Οι συγγραφείς επηρεασμένοι βαθιά από τα βιώματα της Κατοχής και του Εμφυλίου έρχονται σε... more
Η ελληνική μεταπολεμική πεζογραφία, ειδικά η πρώτη μεταπολεμική γενιά, οριοθετεί μια θεματολογική και μορφολογική στροφή στη νεοελληνική γραμματεία. Οι συγγραφείς επηρεασμένοι βαθιά από τα βιώματα της Κατοχής και του Εμφυλίου έρχονται σε ρήξη με τους μεσοπολεμικούς εκπροσώπους και επιζητούν την ανανέωση της πεζογραφικής γραφής, θεωρώντας ότι είναι χρέος της λογοτεχνίας να απεικονίσει με αισθητικούς όρους τις καταστάσεις και τα βιώματα που συγκροτούν τον μεταπολεμικό άνθρωπο στην Ελλάδα. 
Ο λογοτεχνικός μύθος τους οικοδομείται με άξονα την αποτύπωση της βίας, της ωμότητας και της αποκτήνωσης που επιφέρει ο πόλεμος στον άνθρωπο της εποχής τους, συγκλονίζοντας τη γενιά τους και σφραγίζοντας τη λογοτεχνική τους εξέλιξη. Ανάμεσα στα διδάγματα της ρεαλιστικής φωτογραφίας, της νατουραλιστικής υπερεστίασης στα ζοφερά ανθρώπινα ένστικτα και του μοντερνιστικού πειραματισμού στην αφήγηση, οι πεζογράφοι συχνά στα έργα τους περιγράφουν και οριοθετούν μια αλληγορική και μεταφορική εξομοίωση ανθρώπων και ζώων, κατά τρόπο που υπηρετείται πιστά η ρεαλιστική αποτύπωση, αλλά και η μεταφορική και συμβολική υποδήλωση της αποθηριοποίησης του ανθρώπου μέσα στις ακραίες ιστορικές συνθήκες που βιώνει. Έτσι, σε έργα των Κάσδαγλη, Κοτζιά και Πλασκοβίτη, για παράδειγμα, σημαίνοντες εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, επισημαίνεται συχνά το μοτίβο του ζώου, σε άμεση σύνδεση με την ανθρώπινη φύση και κοινωνία είτε με τη μορφή περιγραφής ζώων και της έμμεσης ή άμεσης συσχέτισής τους με τους ανθρώπους είτε με την απεικόνιση μυθοπλαστικών προσώπων που δρουν με ζωώδη ορμή, την οποία η αφήγηση υπογραμμίζει ότι συνδέεται με συγκεκριμένα ζώα-συμβολικούς δείκτες μιας μεταφορικής και αλληγορικής εξομοίωσης.
Συνεπώς, η εν λόγω ανακοίνωση αποσκοπεί να φανερώσει τους λόγους, τους τρόπους και τη δυναμική της απεικόνισης ή αξιοποίησης των ζώων στη μεταπολεμική πεζογραφία, επιμένοντας στην αναφορά σε έργα-δείκτες των Κάσδαγλη, Κοτζιά και Πλασκοβίτη. Το πεδίο που ανοίγει η συγκεκριμένη εισήγηση είναι ακόμα εν πολλοίς ανεξερεύνητο και θέτει ένα σύνολο ερωτημάτων που συμβάλλει στον προβληματισμό για τις θεματολογικές και μορφολογικές αναζητήσεις στη μεταπολεμική πεζογραφία.
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα εγχώρια Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ) εισάγουν και προσλαμβάνουν ως γνωστικό αντικείμενο τη Λογοτεχνία στη σύγχρονη Δευτεροβάθμια... more
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και περιεκτική εξέταση του τρόπου που τα εγχώρια Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ)  εισάγουν και προσλαμβάνουν ως γνωστικό αντικείμενο τη Λογοτεχνία στη σύγχρονη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, αντανακλώντας έτσι τον λογοτεχνικό κανόνα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, σε σύγκριση με τα ανάλογα ΑΠΣ της Μεγάλης Βρετανίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα αποδοθεί στη συγκριτική συσχέτιση της στοχοθεσίας, της διδακτικής μεθοδολογίας και αξιολόγησης της Λογοτεχνίας ως γνωστικό αντικείμενο στη δημόσια εκπαίδευση των δύο εκπαιδευτικών συστημάτων. Η έρευνα επικεντρώνεται στη συγκριτική μελέτη των Αναλυτικών Προγραμμάτων των σχολικών τάξεων που αντιστοιχούν στη βαθμίδα του ελληνικού Γυμνασίου, κατά τρόπο ώστε να αναδείξει τις διεθνείς τάσεις προσέγγισης των λογοτεχνικών έργων ως σχολική ύλη, η οποία παρουσιάζει εξαρχής δομικές δυσκολίες, αλλά και έχοντας ως βασικό άξονα τη Λογοτεχνία να φανερώσει τις ποικίλες  συναντήσεις και αποκλίσεις των δύο χωρών σε επίπεδο εκπαιδευτικών δομών και νοοτροπιών. Συγκεκριμένα, η εισήγηση αποπειράται μια σφαιρική ανάδειξη των διαρθρωτικών ακολουθιών που λειτουργούν ως οι ενοποιητικοί πυρήνες συνάντησης των στόχων και μεθόδων επιλογής και προσέγγισης των λογοτεχνικών κειμένων από τους διδάσκοντες μέσα στη σχολική πράξη. Μάλιστα, η εργασία επιχειρεί μέσω της σύγκρισης μια πρώτη οριοθέτηση των σύγχρονων ευρωπαϊκών τάσεων στη διδακτική του εν λόγω μαθήματος, όπως και μια αποτίμηση-αξιολόγηση των δυνατοτήτων, καινοτομιών και ελλείψεων που εντοπίστηκαν αναφορικά με το  ζήτημα στα δύο εθνικά ΑΠΣ.
Η παρούσα εισήγηση αποτελεί μια διδακτική εφαρμογή της μεθόδου του Αλέξη Κόκκου «Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρία» (Κόκκος και Συνεργάτες, 2011), η οποία αξιοποιεί την τέχνη στην εκπαίδευση, όχι ως μια αφόρμηση,... more
Η παρούσα εισήγηση αποτελεί μια διδακτική εφαρμογή της μεθόδου του Αλέξη Κόκκου «Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρία» (Κόκκος και Συνεργάτες, 2011), η οποία αξιοποιεί την τέχνη στην εκπαίδευση, όχι ως μια αφόρμηση, αλλά ως ολοκληρωμένη διδακτική πρόταση για την κριτική προσέγγιση ενός θέματος με παιδαγωγικό ενδιαφέρον.  Συγκεκριμένα οι συνεργαζόμενοι εκπαιδευτικοί διαμορφώσαμε έναν κοινό άξονα διδακτικής προσέγγισης του ζητήματος της «ανεργίας» μέσω της ερμηνευτικής πρόσληψης εικαστικών έργων σε μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου στο μάθημα της Νεοελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας στα ελληνικά και τα αγγλικά αντίστοιχα. Ακολουθήσαμε τα έξι στάδια της μεθόδου, από τη διάγνωση των αναγκών και την επιλογή του θέματος μέχρι τον μετασχηματισμό των απόψεων και τη νέα πλέον γνώση των μαθητών και συμπεριλάβαμε, επίσης, την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μέσω μιας κλίμακας αποτίμησης της κριτικής σκέψης, για να διαγνωσθεί ο βαθμός της συμβολής της μεθόδου στην προσέγγιση και διερεύνηση του επιλεγμένου θέματος.
The paper presents an educational approach of modern literature in a student reading group based on cross-curricular principles and it attempts to propose a specific framework for reorganizing teaching goals and methods with the aim to... more
The paper presents an educational approach of modern literature in a student reading group based on cross-curricular principles and it attempts to propose a specific framework for reorganizing teaching goals and methods with the aim to promote School Library as an educational tool. The lesson plan was implemented in a Model Junior High School of Attica in the second term of the 2019-2020 school year and concerns a reading community of adolescent readers. It is a form of educational application of literary theories and involves collaborative writing and creative expression during a dialogic reading of a whole novel in the School Library. The design is based on the connection of the teaching of literature in the classroom and its expansion in the educational environment of a library, even with the deficiencies observed in Greek School Libraries. The paper supports a more holistic approach of literature in secondary education, applying creative reading and writing techniques. The results of the approach reveal the extent to which enhancing the recreational nature of reading fosters reading motivation in young readers. In addition, it highlights the contribution of the School Library to the cultivation of a more positive attitude of students towards the literature.
Το παρόν άρθρο πραγματεύεται τον ρόλο της λογοτεχνικής θεωρίας στη σχεδίαση στόχων και μεθόδων προσέγγισης του λογοτεχνικού κειμένου σε αναγνωστικές κοινότητες βιβλιοθηκών. Επικεντρώνεται σε θεωρητικά εργαλεία που συμβάλλουν στην ανάπτυξη... more
Το παρόν άρθρο πραγματεύεται τον ρόλο της λογοτεχνικής θεωρίας στη σχεδίαση στόχων και μεθόδων προσέγγισης του λογοτεχνικού κειμένου σε αναγνωστικές κοινότητες βιβλιοθηκών. Επικεντρώνεται σε θεωρητικά εργαλεία που συμβάλλουν στην ανάπτυξη φιλαναγνωσίας σε προεφήβους και έφηβους αναγνώστες. Γι’ αυτό και εστιάζει στην αξιοποίηση των Σχολικών ή των Παιδικών Βιβλιοθηκών, οι οποίες εξορισμού απευθύνονται σε κοινό αυτών των ηλικιών. Το άρθρο επισημαίνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την άκριτη εφαρμογή θεωρητικών αρχών που δεν συνάδουν με την αναγνωστική ετοιμότητα του πληθυσμού-στόχου ή με τον αισθητικό χαρακτήρα της ανάγνωσης.
The paper delves into the interplay between the history of books, the evolution of libraries, and reading habits in the Greco-Roman world. It examines how literary production and reading practices were influenced by social and cultural... more
The paper delves into the interplay between the history of books, the evolution of libraries, and reading habits in the Greco-Roman world. It examines how literary production and reading practices were influenced by social and cultural conditions, shaping the relationship between readers and literature. By exploring book production, library institutions, and reading attitudes of that era, it becomes apparent how reading literature not only requires but also enhances linguistic, social, and cognitive skills, thus impacting overall quality of life. This historical perspective underscores the educational role of libraries as hubs for reading, fostering culture, and emphasizing the communal aspect of reading. It suggests that the notion of reading groups as interpretive communities, as we understand them today, has deep historical roots, catering to individuals' mental needs and serving societal functions within each collective.
The following paper presents an exploration of the history of books and libraries in conjunction with the development of historical reading practices, focusing on the culturally rich periods spanning from the Renaissance to the... more
The following paper presents an exploration of the history of books and libraries in conjunction with the development of historical reading practices, focusing on the culturally rich periods spanning from the Renaissance to the Enlightenment. The study combines literary theory and learning theories with a historical survey of the social and cultural milieu during the Renaissance and Enlightenment eras, which influenced the reader's perception of engagement with books and reading. More specifically, the article delves into: a) the interplay between publishing output, library functions, and reader-text dynamics, b) the impact of mass information dissemination on the reading skills prevalent in each era, using specific historical periods as case studies and c) the role of literary salons and the circulation of journals during the Enlightenment era in shaping the archetype of the recreational reader, as observed in contemporary reading communities, library environments and educational settings.
The paper examines the parameters influencing the formation of literary schools within the framework of Cultural History. Employing methodologies which are derived from both Literary Theory and Cultural Studies, its objective is to... more
The paper examines the parameters influencing the formation of literary schools within the framework of Cultural History. Employing methodologies which are derived from both Literary Theory and Cultural Studies, its objective is to illuminate the ongoing dialogue between literature and the socio-cultural milieu of each era. Recognizing the substantial impact of literary and artistic movements on creative output, the article endeavors to elucidate the boundaries, potentials, and ruptures inherent in their examination within cultural history, as well as their interplay with social history and the intellectual movements of their respective periods. The arguments presented underscore the need for a shift in approach towards the study of literary schools, emphasizing both the usefulness of terminologies in analyzing aesthetic trends and the requisite flexibility inherent in any form of classification within literary theory and criticism.
This paper examines the contribution of using the arts as an educational method to reading groups in a library setting. The aim of the paper is to highlight the extent and the ways in which the inter-artistic dialogue strengthens the... more
This paper examines the contribution of using the arts as an educational method to reading groups in a library setting. The aim of the paper is to highlight the extent and the ways in which the inter-artistic dialogue strengthens the reading interest of the minor or adult participants and cultivates their aesthetic education. More specifically, the work aims to highlight: a. which theoretical principles and educational methods effectively support the utilization of other art forms in the reading approach, b. what specific techniques are involved in the inclusion of inter-artistic comparison in the reading process, c. in which phases of the reading process they can be included with a greater impact on reading motivation and d. how artistic works are selected depending on the literary texts being interpreted, the characteristics of the members of the reading community and the library environment. In order to answer the research questions, the opinions of two groups of participants are used: a. 15 Library Science student participants from the "Literature" course (spring semester 2022) and 18 participants from the "Applications of Reading Literacy" course (winter 2023) who systematically participated in the weekly meetings. The participants, having familiarized themselves with a variety of techniques for approaching literature, answered which they consider most appropriate for each phase of reading (thus also for inter-artistic dialogue). Based on their responses, it appeared that the use of arts in library reading groups is the most appropriate method for enhancing reading interest in preparing the response and one of the most effective methods for further engaging in dialogue about the projects during reading procedure. Also, the use of inter-artistic dialogue is particularly important for the development of critical appreciation of cultural works, as a means of awakening creativity and developing the aesthetic education of readers of all ages.
This paper examines the significance of creative writing in cultivating a deeper, more meaningful connection between children and literary reading within the library setting. Employing an interdisciplinary approach, it views creative... more
This paper examines the significance of creative writing in cultivating a deeper, more meaningful connection between children and literary reading within the library setting. Employing an interdisciplinary approach, it views creative writing as an educational tool that serves to ignite the imagination of young readers and harness the expressive potential of language within reading groups hosted in libraries. The study begins with a concise historical overview of the formation of creative writing and proceeds to examine various approaches to the cognitive processes stimulated by creative writing techniques. It then proceeds to present illustrative applications of creative activities grounded in foundational texts, tailored for implementation in Children's Library settings. These activities are categorized into three levels based on the participants' preparedness for creative engagement. Furthermore, to underscore the pivotal role of creative writing in fostering a love for reading, the paper incorporates feedback from 18 Library Science students who participated in a reading group during the spring semester of 2019 at a Greek University. The group's thematic focus was on analyzing the structure of short stories through creative writing exercises. The students' perspectives, gathered through a brief questionnaire, provide valuable insights into the symbiotic relationship between creative writing and the educational mission of libraries.
The paper investigated how Reading Groups in Academic Libraries can contribute to increasing library users' interaction with literature and improving language skills. A case study was conducted with the inclusion of creative writing... more
The paper investigated how Reading Groups in Academic Libraries can contribute to increasing library users' interaction  with  literature  and  improving language  skills. A case study was conducted with the inclusion of creative writing exercises in a reading group. This initiative took place during the winter semester of the 2022-2023 academic year and involved Library Science students at a Greek University. The focus of the reading community was Franz Kafka's The Metamorphosis, targeting 12 students who had completed the Literature course of the 5th semester and volunteered to participate. The meetings were conducted within the Academic Library environment, aiming to familiarise participants with significant works of World Literature. Educational methodologies were employed based on reader-response theories, particularly Rosenblatt's Transactional Model, to underscore the creative engagement inherent in contemporary readers' interpretation of literary texts. After the conclusion of the  program, students  were  asked  to  share  their  thoughts  and  experiences through open-ended questionnaires. The purpose was to evaluate how participation in reading groups at the library helped improve their language and reading skills, as well as sparked a deeper interest in exploring classic literature further. It was found that the reading group in Academic Libraries played a significant role in cultivating reading and language skills to students, as well as changing their attitudes towards literature. This paper filled a notable gap in the literature, particularly within the Greek context, regarding the role of reading groups in Academic Libraries as a means of bolstering students' reading capabilities.
This article analyzes the reasons, the means and the potential of using animalistic characteristics in the description of humans in Greek postwar prose (G.P-W.P). It deploys several seminal works of the Greek writers Nikos Kasdaglis,... more
This article analyzes the reasons, the means and the potential of using animalistic characteristics in the description of humans in Greek postwar prose (G.P-W.P). It deploys several seminal works of the Greek writers Nikos Kasdaglis, Alexandros Kotzias and Spyros Plaskovitis using specific criteria for their selection. The analysis of the works reveals that the animalistic motif is used to show the dehumanization of humans, caused by the extreme social conditions during World War II and the postwar era, which marked this generation of writers, and its allegorical dimension.
Το άρθρο εξετάζει τους μορφολογικούς μηχανισμούς και τις σημασιακές συνδηλώσεις της απεικόνισης των μυθοπλαστικών προσώπων και του κοινωνικού / φυσικού χώρου στο έργο του Έλληνα μεταπολεμικού πεζογράφου Σπύρου Πλασκοβίτη, ο οποίος... more
Το άρθρο εξετάζει τους μορφολογικούς μηχανισμούς και τις σημασιακές συνδηλώσεις της απεικόνισης των μυθοπλαστικών προσώπων και του κοινωνικού / φυσικού χώρου στο έργο του Έλληνα μεταπολεμικού πεζογράφου Σπύρου Πλασκοβίτη, ο οποίος αξιοποιεί την περιγραφή ως τρόπο νοηματικής και αισθητικής οργάνωσης των έργων του. Το άρθρο επικεντρώνεται στη μελέτη των αφηγηματικών παύσεων στο "Nature Morte", από τη συλλογή Γυμνό δέντρο κι άλλα διηγήματα (1952), ένα σύντομο διήγημα που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς από την κριτική και στο οποίο ο συγγραφέας επιτυγχάνει να διαρθρώσει την πλοκή και τον ιδεολογικό πυρήνα της ιστορίας του, κατά τρόπο που φανερώνεται μια γόνιμη αφομοίωση του νατουραλιστικού προτύπου. Έτσι, η ανάλυση της αφηγηματικής δομής του κειμένου αποκαλύπτει τον βαθμό που ο Πλασκοβίτης διαλέγεται με την προγενέστερη παράδοση της ευρωπαϊκής και της ελληνικής πεζογραφίας, αλλά ταυτόχρονα επιτυγχάνει τον εκμοντερνισμό και την προσαρμογή της στις αισθητικές και πολιτιστικές ανάγκες της εποχής του.
The chapter explores and elucidates the ways in which the cultivation of creative discourse is associated with the formation of the necessary conditions that promote human creativity. The study focuses on revealing the mechanisms behind... more
The chapter explores and elucidates the ways in which the cultivation of creative discourse is associated with the formation of the necessary conditions that promote human creativity. The study focuses on revealing the mechanisms behind their attempts of personal expression which incite a multifaceted processing of reality and a redefinition of the relationship between pre-existing and newly acquired knowledge. These mechanisms are studied in order to identify the ways in which creative discourse, under specific conditions, can transform from an innate human capacity into a creative ability.
Το συγκεκριμένο άρθρο μελετά, με εργαλεία της Σημειωτικής, το φάσμα των δυνατών σημασιών που επιτρέπει η αναγνωστική πρόσληψη της υλικής αρχαιότητας στην πεζογραφία της γενιάς του τριάντα. Η εργασία αποσκοπεί, μέσω παραδειγματικών... more
Το συγκεκριμένο άρθρο μελετά, με εργαλεία της Σημειωτικής, το φάσμα των δυνατών σημασιών που επιτρέπει η αναγνωστική πρόσληψη της υλικής αρχαιότητας στην πεζογραφία της γενιάς του τριάντα. Η εργασία αποσκοπεί, μέσω παραδειγματικών αναλύσεων, να φανερώσει με ποιους τρόπους η λογοτεχνική απόδοση των Αρχαιοτήτων αποκτά ιδεολογικές σημάνσεις και πώς αυτές συμβάλλουν στην ανασύνθεση της εθνικής ταυτότητας.
Το συγκεκριμένο άρθρο επισημαίνει τη σημασία της καλλιέργειας του Ακαδημαϊκού Λόγου στην ελληνική εκπαίδευση, επιμένοντας στην ανάγκη οργάνωσης σχετικών Εργαστηρίων στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική βιβλιογραφία για... more
Το συγκεκριμένο άρθρο επισημαίνει τη σημασία της καλλιέργειας του Ακαδημαϊκού Λόγου στην ελληνική εκπαίδευση, επιμένοντας στην ανάγκη οργάνωσης σχετικών Εργαστηρίων στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική βιβλιογραφία για τα χαρακτηριστικά του Ακαδημαϊκού Λόγου, όπως αυτά περιγράφονται στους Οδηγούς Σπουδών ελληνικών ΑΕΙ και σε Πανεπιστήμια της Ευρώπης και Αμερικής, αναφορικά με την αξιολόγηση των διπλωματικών εργασιών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, το άρθρο εξετάζει τους λόγους για τους οποίους καταγράφονται σημαντικά προβλήματα κατά την εκπόνησή τους και γενικά κατά την παραγωγή επιστημονικού λόγου στην ελληνική γλώσσα. Ειδικότερα, προτείνονται συγκεκριμένοι τρόποι για τη θεσμική του υπόσταση και εκπαιδευτική του διάρθρωση σε επίπεδο διδακτικών στόχων ως αυτόνομου γνωστικού αντικειμένου και ορίζεται ένα μεθοδολογικό πλαίσιο διδακτικής προσέγγισης της Ακαδημαϊκής Γραφής κατά τα πρότυπα των εργαστηρίων Δημιουργικής Γραφής. Αξιοποιώντας νεότερα ερευνητικά δεδομένα για την αλληλεπίδραση κριτικής και δημιουργικής σκέψης κατά την παραγωγή επιστημονικού λόγου, η εργασία επικεντρώνεται στην ανάδειξη καλών πρακτικών διδασκαλίας της Ακαδημαϊκής Γραφής, για να αντιμετωπιστούν γνωστικά χάσματα και ασυνέχειες χρόνων του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Έτσι, η εργασία επιχειρεί να περιγράψει μια διεπιστημονική διδακτική προσέγγιση του Ακαδημαϊκού Λόγου, προκειμένου οι Έλληνες σπουδαστές και νέοι ερευνητές να είναι σε θέση να παράγουν επιστημονικό λόγο με ποιοτικά κριτήρια, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
During school year 2018-2019 we worked with our students (Experimental Junior High School in Athens) on an after school activity. The duration of the project was three months (November 2018 to January 2019). A group of 16 students (B and... more
During school year 2018-2019 we worked with our students (Experimental Junior High School in Athens) on an after school activity. The duration of the project was three months (November 2018 to January 2019). A group of 16 students (B and C class of Junior High School) took part in the project making investigation and experiments for 2 hours per week. The basic idea was first of all to make a historical reference in wine mentioning the role of Greece (in this step a philologist teacher took part in the whole project). Then the chemistry of fermentation reaction was taught to students and the benefits of wine consumption to human health. These topics are also included in chemistry school book of C class and in biology school book of A class of Junior High School. Then the experiment procedure took place in the school lab. The main aim of this article is to show the dynamic of afterschool activities in the school process.
Η παρούσα εργασία παρουσιάζει μια συνδυαστική διδακτική προσέγγιση της Νεοελληνικής Γλώσσας και συγκεκριμένα τη διδασκαλία των εγκλίσεων στη Β΄ Γυμνασίου μέσω του ρητορικού παιχνιδιού, όχι ως προφορική αντιλογία ανά άτομο ή ομάδα, αλλά... more
Η παρούσα εργασία παρουσιάζει μια συνδυαστική διδακτική προσέγγιση της Νεοελληνικής Γλώσσας και συγκεκριμένα τη διδασκαλία των εγκλίσεων στη Β΄ Γυμνασίου μέσω του ρητορικού παιχνιδιού, όχι ως προφορική αντιλογία ανά άτομο ή ομάδα, αλλά μεταφερμένο σε ψηφιακό περιβάλλον με την αξιοποίηση εφαρμογών Google. Το διδακτικό σενάριο αποσκοπεί σε μια πολυεπίπεδη κινητοποίηση των μαθητών εφαρμόζοντας διαφορετικά καινοτόμα μοντέλα της σύγχρονης διδακτικής σε ένα πρωτότυπο εκπαιδευτικό μόρφωμα (Rheingold, 1993). Μέσο επίτευξης των μαθησιακών στόχων της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας θα αποτελέσει ο αγώνας επιχειρηματολογίας των μαθητών με θέμα τη θετική ή αρνητική επίδραση των κοινωνικών δικτύων στις ανθρώπινες σχέσεις. Η αντιπαράθεση αυτή θα γίνει μέσω γραπτών μηνυμάτων στο Hangouts της Google, όπου η κάθε ομάδα θα χρησιμοποιεί ρήματα στην έγκλιση που της έχει ανατεθεί εκ των προτέρων, ακολουθώντας σαφείς οδηγίες. Το παρόν διδακτικό σενάριο βασίζεται στην πεποίθηση ότι η σχολική διαδικασία μπορεί και οφείλει να διατηρεί τη σύνδεσή της με τη σύγχρονη ζωή, αξιοποιώντας πολυδύναμα τις ψηφιακές δεξιότητες των μαθητών (Bostock, 1998). Μετά από σύντομη αναφορά στο θεωρητικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο αναλύονται τα στάδια της προσέγγισης, καθώς και μια πρώτη αποτίμηση της αξίας των συγκεκριμένων παιδαγωγικών εργαλείων, για να διαγνωσθεί η αποτελεσματικότητα της διδακτικής πρότασης.
Η παρούσα διδακτική πρόταση αποτελεί μια διαθεματική προσέγγιση του γνωστικού αντικειμένου της Λογοτεχνίας, καθώς επιχειρεί να προτείνει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αναδιοργάνωσης των διδακτικών στόχων και μεθόδων, με σκοπό την ανάδειξη της... more
Η παρούσα διδακτική πρόταση αποτελεί μια διαθεματική προσέγγιση του γνωστικού αντικειμένου της Λογοτεχνίας, καθώς επιχειρεί να προτείνει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αναδιοργάνωσης των διδακτικών στόχων και μεθόδων, με σκοπό την ανάδειξη της Σχολικής Βιβλιοθήκης ως εκπαιδευτικό μέσο. Το διδακτικό σενάριο εφαρμόστηκε στο Ζάννειο Πειραματικό Γυμνάσιο Πειραιά, το σχολικό έτος 2019-2020, σε τμήμα της Γ΄ Γυμνασίου και εκτείνεται τυπικά σε όλο σχεδόν το πρώτο τετράμηνο (μέσα Οκτωβρίου-αρχές Ιανουαρίου), έχοντας ως βασικό στόχο να αναπτυχθεί η φιλαναγνωσία στη σχολική κοινότητα. Εμπλέκει τη μέθοδο project, τη συνεργατική γραφή σε ψηφιακό περιβάλλον (Google Drive) και την οργάνωση μιας ιδιαίτερης
παρουσίασης βιβλίων του παγκόσμιου και εγχώριου λογοτεχνικού κανόνα από τις ομάδες των μαθητών, χρησιμοποιώντας αρχές δημιουργικής έκφρασης και θεατρικής ανάγνωσης.
Το άρθρο εξετάζει τους μορφολογικούς μηχανισμούς και τις σημασιακές συνδηλώσεις της απεικόνισης των μυθοπλαστικών προσώπων και του κοινωνικού / φυσικού χώρου στο έργο του Έλληνα μεταπολεμικού πεζογράφου Σπύρου Πλασκοβίτη, ο οποίος... more
Το άρθρο εξετάζει τους μορφολογικούς μηχανισμούς και τις σημασιακές συνδηλώσεις της απεικόνισης των μυθοπλαστικών προσώπων και του κοινωνικού / φυσικού χώρου στο έργο του Έλληνα μεταπολεμικού πεζογράφου Σπύρου Πλασκοβίτη, ο οποίος αξιοποιεί την περιγραφή ως τρόπο νοηματικής και αισθητικής οργάνωσης των έργων του. Το άρθρο επικεντρώνεται στη μελέτη των αφηγηματικών παύσεων στο "Nature Morte", από τη συλλογή Γυμνό δέντρο κι άλλα διηγήματα (1952), ένα σύντομο διήγημα που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς από την κριτική και στο οποίο ο συγγραφέας επιτυγχάνει να διαρθρώσει την πλοκή και τον ιδεολογικό πυρήνα της ιστορίας του,  κατά τρόπο που φανερώνεται μια γόνιμη αφομοίωση του νατουραλιστικού προτύπου. Έτσι, η ανάλυση της αφηγηματικής δομής του κειμένου αποκαλύπτει τον βαθμό που ο Πλασκοβίτης διαλέγεται με την προγενέστερη παράδοση της ευρωπαϊκής και της ελληνικής πεζογραφίας, αλλά ταυτόχρονα επιτυγχάνει τον εκμοντερνισμό και την προσαρμογή της στις αισθητικές και πολιτιστικές ανάγκες της εποχής του.
Το άρθρο διερευνά τη θέση και τον ρόλο της λογοτεχνικής θεωρίας στη σύγχρονη εκπαίδευση και στη διαμεσολάβηση των λογοτεχνικών έργων, όπως αυτή συντελείται είτε στη σχολική τάξη και πανεπιστημιακή αίθουσα είτε σε ένα... more
Το άρθρο διερευνά τη θέση και τον ρόλο της λογοτεχνικής θεωρίας στη σύγχρονη εκπαίδευση και στη διαμεσολάβηση των λογοτεχνικών έργων, όπως αυτή συντελείται είτε στη σχολική τάξη και πανεπιστημιακή αίθουσα είτε σε ένα σεμινάριο/μεταπτυχιακό πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής. Η παρούσα προσέγγιση επιμένει ιδιαίτερα στην ανάδειξη του κλάδου της αφηγηματολογίας ως εκπαιδευτικού εργαλείου, καθώς αποτελεί ένα θεωρητικό πεδίο που μπορεί να προσφέρει σημαντικά στη διδακτική της Λογοτεχνίας και στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, τόσο σε επίπεδο δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όσο και μέσα στο πλαίσιο ενός εργαστηρίου Δημιουργικής Γραφής για ενήλικες. Η συγκεκριμένη εργασία φανερώνει πώς η αξιοποίηση της λογοτεχνικής θεωρίας στη διδακτική διαδικασία έρχεται να θέσει εμφατικά το ζήτημα της ταυτότητας και ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου αναφορικά με τη διαμεσολάβηση της λογοτεχνικής γραφής, σε μια εποχή που η φιλαναγνωσία και η προσέγγιση της λογοτεχνίας ως γνωστικό αντικείμενο, τείνει να νοηματοδοτείται συχνά, λόγω παρερμηνειών των Προγραμμάτων Σπουδών και των παιδαγωγικών θεωριών,  ως κατανάλωση έργων με ποσοτικά και όχι ποιοτικά κριτήρια.
Το άρθρο αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση του ρόλου της ιδεολογίας στην παραγωγή αισθητικού λόγου, αλλά και μια εξέταση του βαθμού αυτονομίας που διατηρεί ο λογοτεχνικός κώδικας. Η εργασία αναφέρεται στους μηχανισμούς εγγραφής των... more
Το άρθρο αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση του ρόλου της ιδεολογίας στην παραγωγή αισθητικού λόγου, αλλά και μια εξέταση του βαθμού αυτονομίας που διατηρεί ο λογοτεχνικός κώδικας. Η εργασία αναφέρεται στους μηχανισμούς εγγραφής των ιδεολογικών προβολών της εκάστοτε πολιτισμικής πραγματικότητας στον λογοτεχνικό κώδικα, κατά τρόπο που επηρεάζει τις σημασιακές σχέσεις τις οποίες διαρθρώνει η μορφή του έργου. Το άρθρο επικεντρώνεται στις λογοτεχνικές θεωρίες που μελετούν τη σχέση κοινωνίας και λογοτεχνικής παραγωγής είτε εστιάζοντας στην επίδραση που ασκεί το χωροχρονικό πλαίσιο στον συγγραφέα και στον αναγνώστη είτε στον τρόπο που οι πολιτισμικές διαδικασίες επηρεάζουν τελικά την αισθητική αποτύπωση.  Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στις απόψεις θεωρητικών της Σχολής της Φρανκφούρτης που συμπλήρωσαν κενά του ορθόδοξου μαρξισμού και σε ειδικότερες θέσεις του Αντόρνο, Αλτουσέρ και Μαρκούζε που επηρέασαν σημαντικά τις μεθοδολογικές αρχές αρκετών θεωρητικών της λογοτεχνίας (βλ. Eagleton), φωτίζοντας τον τρόπο που η λογοτεχνία αλληλεπιδρά με ιδεολογικά σχήματα της εποχής της.
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και εξέταση των τρόπων που η διδακτική πράξη της Λογοτεχνίας ως γνωστικό αντικείμενο στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση φανερώνει τον βαθμό που η εκπαιδευτική πραγματικότητα... more
Η παρούσα εργασία εστιάζει σε μια πρώτη προσέγγιση και εξέταση των τρόπων που η διδακτική πράξη της Λογοτεχνίας ως γνωστικό αντικείμενο στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση φανερώνει τον βαθμό που η εκπαιδευτική πραγματικότητα προσλαμβάνει τις νέες κατευθύνσεις των ανανεωμένων εγχώριων Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών (ΑΠΣ). Το συγκεκριμένο άρθρο αποτιμά συνολικά τη σχέση της Λογοτεχνίας ως τέχνη και αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Προχωρά, επίσης, σε μια κατηγοριοποίηση των σύγχρονων τάσεων στη διδακτική της Λογοτεχνίας και θέτει τα διλήμματα και τους προβληματισμούς που προκύπτουν από την απότομη μετάβαση σε μια άλλη δομή σχολικής κοινότητας, τον αυξημένο ρόλο που προσδίδεται από τα νέα ΑΠΣ στη Λογοτεχνία και τον τρόπο που η παιδαγωγική πρακτική εφαρμόζει τις νέες οδηγίες. Κατ' επέκταση, η εργασία επιχειρεί μια πρώτη οριοθέτηση της σύγχρονης πραγματικότητας στη διδακτική της Λογοτεχνίας τον 21 ο αιώνα, φανερώνοντας νέες και χρόνιες αγκυλώσεις/προβληματισμούς, αλλά και τις διαφορετικές δυνατότητες που διαφαίνονται στο ελληνικό σχολείο, προτείνοντας έμμεσα λύσεις γεφύρωσης των χασμάτων που προκύπτουν κατά τη μετάβαση από το παραδοσιακό στο σύγχρονο σχολείο.
Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί σε μια πρώτη υπογράμμιση της διαλεκτικής μεταξύ Φυσικών Επιστημών και λογοτεχνικής παράδοσης μέσω του πιο απτού και εμφατικού παραδείγματος του νατουραλιστικού ρεύματος. Το εν λόγω λογοτεχνικό κίνημα που... more
Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί σε μια πρώτη υπογράμμιση της διαλεκτικής μεταξύ Φυσικών Επιστημών και λογοτεχνικής παράδοσης μέσω του πιο απτού και εμφατικού παραδείγματος του νατουραλιστικού ρεύματος. Το εν λόγω λογοτεχνικό κίνημα που γεννήθηκε στη Γαλλία του 19ου αιώνα με αρχηγό τον συγγραφέα Εμίλ Ζολά, αποτελεί μια διακριτή περίπτωση σύγκλισης δύο διακριτών πεδίων της ανθρώπινης γνώσης και συνιστά μια σπάνια περίπτωση στην ιστορία της δυτικής γραμματολογίας και του ευρωπαϊκού πολιτισμού, εφόσον παρατηρήθηκε μια προσπάθεια αφομοίωσης αρχών και μεθόδων των Φυσικών Επιστημών από τους λογοτέχνες και κριτικούς. Είναι φανερό ότι ο νατουραλισμός ως λογοτεχνικό κίνημα αποδεικνύει νομοτελειακά τη δυναμική διάδραση Λογοτεχνίας και Φυσικών Επιστημών, ξεπερνώντας η εν λόγω συσχέτιση τα όρια θεματικών μοτίβων, αλλά προχωρώντας στην οικείωση της θετικιστικής μεθοδολογίας ως τρόπο οργάνωσης και πραγμάτωσης της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Έτσι, ο μελετητής της νατουραλιστικής γραφής, προκειμένου να κατανοήσει τους τρόπους μετεγγραφής όρων και μεθόδων της επιστήμης στη λογοτεχνική πράξη, οφείλει να ανοιχτεί σε μια διεπιστημονική προσέγγιση του θέματός του, όπως ακριβώς επιδίωξαν και οι νατουραλιστές συγγραφείς του 19ου και 20ου αιώνα.
Το άρθρο αποτελεί μια εισαγωγή στο κίνημα και τις αρχές του μοντερνισμού, επιμένοντας ιδιαίτερα στους τρόπους που οι μοντερνιστές προσέγγισαν την έννοια της κοινωνικής αναπαράστασης στο λογοτεχνικό έργο και της σχέσης ανθρώπου και... more
Το άρθρο αποτελεί μια εισαγωγή στο κίνημα και τις αρχές του μοντερνισμού, επιμένοντας ιδιαίτερα στους τρόπους που οι μοντερνιστές προσέγγισαν την έννοια της κοινωνικής αναπαράστασης  στο λογοτεχνικό έργο και της σχέσης ανθρώπου και περιβάλλοντος. Αναφέρονται οι αισθητικές αρχές του ρεύματος ως λογοτεχνικό κίνημα και οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. Επιπλέον, γίνεται μια πρώτη αποτίμηση των διαφορών και συγκλίσεων με τις φιλοσοφικές, ιδεολογικές και μορφολογικές αρχές της ρεαλιστικής σχολής που προηγήθηκε.
Το παρόν άρθρο διερευνά την έννοια της διεπιστημονικότητας (interdisciplinarity) ως ένα ενδιαφέρον πεδίο της σύγχρονης έρευνας και εκπαίδευσης, η οποία διαρθρώνει και αναζητά διαρκώς νέες μορφές αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε επιστημονικούς... more
Το παρόν άρθρο διερευνά την έννοια της διεπιστημονικότητας (interdisciplinarity) ως ένα ενδιαφέρον πεδίο της σύγχρονης έρευνας και εκπαίδευσης, η οποία διαρθρώνει και αναζητά διαρκώς νέες μορφές αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε επιστημονικούς κλάδους, που με βάση τον παραδοσιακό τρόπο διάκρισης των γνωστικών αντικειμένων θα φάνταζε κάποτε ουτοπικό.
Η παρούσα διδακτική πρόταση αφορά στη διεπιστημονική προσέγγιση των ιδιαιτεροτήτων του ελληνικού τοπίου (ιστορικού, αστικού, γεωγραφικού) μέσω της παραγωγής χαϊκού σε ένα τμήμα της Α΄ Γυμνασίου. Το σενάριο εμπλέκει τα γνωστικά αντικείμενα... more
Η παρούσα διδακτική πρόταση αφορά στη διεπιστημονική προσέγγιση των ιδιαιτεροτήτων του ελληνικού τοπίου (ιστορικού, αστικού, γεωγραφικού) μέσω της παραγωγής χαϊκού σε ένα τμήμα της Α΄ Γυμνασίου. Το σενάριο εμπλέκει τα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Ιστορίας της Τέχνης, της Γεωγραφίας και της Ιστορίας και προϋποθέτει συνεργασία των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών σε όλα τα στάδια της διδακτικής εφαρμογής. Το ποιητικό είδος του χαϊκού επιλέχθηκε λόγω του φυσιολατρικού του προσανατολισμού, του ευσύνοπτου μεγέθους και του παιγνιώδους χαρακτήρα του, προκειμένου οι μαθητές να προβληματιστούν κριτικά για την πολιτισμική πρόσληψη του γεωγραφικού και ιστορικού χώρου. Η διδακτική προσέγγιση σχεδιάστηκε για μαθητές της Α’ Γυμνασίου, ολοκληρώνεται χρονικά σε 4 διδακτικές ώρες με συνδιδασκαλία των καθηγητών της Λογοτεχνίας, Ιστορίας, Γεωγραφίας και Εικαστικών. Το εκάστοτε πληροφοριακό υλικό στις διδακτικές συναντήσεις προσαρμόστηκε κατάλληλα, ώστε να αξιοποιηθεί ως εφαλτήριο για τη δημιουργική έκφραση των μαθητών.
Η ανακοίνωση εστιάζει σε μια περιεκτική εξέταση των τρόπων που η Δημιουργική Γραφή ως επιστημονική μέθοδος ανάπτυξης του δημιουργικού λόγου συντελεί στην καλλιέργεια της αναγνωστικής ευαισθησίας. Υπό το πρίσμα της διεπιστημονικότητας, η... more
Η ανακοίνωση εστιάζει σε μια περιεκτική εξέταση των τρόπων που η Δημιουργική Γραφή ως επιστημονική μέθοδος ανάπτυξης του δημιουργικού λόγου συντελεί στην καλλιέργεια της αναγνωστικής ευαισθησίας. Υπό το πρίσμα της διεπιστημονικότητας, η ανακοίνωση θα αξιοποιήσει βιβλιογραφικά δεδομένα της Λογοτεχνικής Θεωρίας, της Διδακτικής της Λογοτεχνίας και της Γνωστικής Ψυχολογίας επισημαίνοντας αποκλίσεις και συγκλίσεις από τον λογοτεχνικό λόγο, αλλά και πώς το άτομο μέσα από την ενασχόληση με τη Δημιουργική Γραφή επαναπροσδιορίζει τη σχέση του με τον εαυτό του και τον κόσμο. Η ανακοίνωση θα επιδιώξει, επίσης, να εξετάσει τον βαθμό που η δημιουργική έκφραση μέσω της γραφής μπορεί να οδηγήσει τον σπουδαστή στη διαμόρφωση μιας ολιστικής κριτικής πρόσληψης των πολιτισμικών φαινομένων.
Η κριτική στη βραβευμένη μελέτη της Χ. Ντουνιά εξετάζει αναλύει τη συμβολή της στις γνώσεις για τη γενιά του τριάντα. Συγκεκριμένα, παρουσιάζει με ποιους τρόπους η μελετήτρια επιτυγχάνει, μέσα από τις ποικίλες θεματικές που πραγματεύεται,... more
Η κριτική στη βραβευμένη μελέτη της Χ. Ντουνιά εξετάζει αναλύει τη συμβολή της στις γνώσεις για τη γενιά του τριάντα. Συγκεκριμένα, παρουσιάζει με ποιους τρόπους η μελετήτρια επιτυγχάνει, μέσα από τις ποικίλες θεματικές που πραγματεύεται, να εμβαθύνει στους τρόπους αλληλεπίδρασης της λογοτεχνικής παραγωγής με τις εκάστοτε πολιτικές και κοινωνικές συγκυρίες του μεσοπολέμου στην Ελλάδα.
Η κριτική στην επανακυκλοφορία έργων του σημαντικού εκπροσώπου της γενιάς του 1880 για το σύγχρονο αναγνωστικό κοινό παρουσιάζει πώς μέσα από τα κείμενά του ο Μητσάκης επιτυγχάνει, με την οξυδέρκεια και την παρατηρητικότητα που... more
Η κριτική στην επανακυκλοφορία έργων του σημαντικού εκπροσώπου της γενιάς του 1880 για το σύγχρονο αναγνωστικό κοινό παρουσιάζει πώς μέσα από τα κείμενά του ο Μητσάκης επιτυγχάνει, με την οξυδέρκεια και την παρατηρητικότητα που χαρακτηρίζει τη γραφή του, να αποτυπώσει εξαιρετικά όψεις της τότε νεοελληνικής κοινωνίας.
Το άρθρο αναλύει ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα ενός σύγχρονου δημιουργού, παρουσιάζοντας πώς η γραφή ενός σύγχρονου και αναγνωρισμένου συγγραφέα ισορροπεί μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, μεταξύ επιθυμίας και ματαίωσής της,... more
Το άρθρο αναλύει ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα ενός σύγχρονου δημιουργού, παρουσιάζοντας πώς η γραφή ενός σύγχρονου και αναγνωρισμένου συγγραφέα ισορροπεί μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, μεταξύ επιθυμίας και ματαίωσής της, γοητεύοντας τον σύγχρονο αναγνώστη.
Η κριτική παρουσίαση της μελέτης του Γ. Ανδρειωμένου, Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας, για τον Κ. Παλαμά εξετάζει πώς ο μελετητής διερευνά περιεκτικά τις πολύπτυχες διαδρομές του Πολιτικού Φιλελευθερισμού και την επίδρασή του στο εγχώριο... more
Η κριτική παρουσίαση της μελέτης του Γ. Ανδρειωμένου, Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας, για τον Κ. Παλαμά εξετάζει πώς ο μελετητής διερευνά περιεκτικά τις πολύπτυχες διαδρομές του Πολιτικού Φιλελευθερισμού και την επίδρασή του στο εγχώριο λογοτεχνικό πεδίο. Συγκεκριμένα, επισημαίνονται ενδιαφέροντα στοιχεία που αναδεικνύει η έρευνα του συγγραφέα, αναφορικά με τον τρόπο που ο Παλαμάς (1859-1943), κορυφαία φυσιογνωμία της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, διαλέγεται με τις φιλελεύθερες ιδέες.
Το άρθρο εξετάζει πώς η έρευνά τους παρουσιάζει με εμβρίθεια ένα μεγάλο εύρος ζητημάτων που αφορούν τη θεωρία της λογοτεχνίας και τη διδακτική διαμεσολάβηση των λογοτεχνικών έργων σε αναγνωστικές κοινότητες. Αναλύει με ποιους τρόπους... more
Το άρθρο εξετάζει πώς η έρευνά τους παρουσιάζει με εμβρίθεια ένα μεγάλο εύρος ζητημάτων που αφορούν τη θεωρία της λογοτεχνίας και τη διδακτική διαμεσολάβηση των λογοτεχνικών έργων σε αναγνωστικές κοινότητες. Αναλύει με ποιους τρόπους συμβάλλει στον ανοιχτό διάλογο για το μέλλον των λογοτεχνικών σπουδών, με έναν ανανεωτικό τρόπο πραγμάτευσης των εννοιών και ζητημάτων που εξετάζει.
Το παρόν άρθρο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος του Τζόναθαν Φράνζεν Σταυροδρόμια (2022) και επικεντρώνεται στην ανάδειξη των επιμέρους χαρακτηριστικών που συγκροτούν τον μυθοπλαστικό κόσμο του Φράνζεν, τα οποία... more
Το παρόν άρθρο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος του Τζόναθαν Φράνζεν Σταυροδρόμια (2022) και επικεντρώνεται στην ανάδειξη των επιμέρους χαρακτηριστικών που συγκροτούν τον μυθοπλαστικό κόσμο του Φράνζεν, τα οποία γοητεύουν τον αναγνώστη.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του συλλογικού τόμου Εισαγωγή στις ψηφιακές σπουδές, σε επιμέλεια του Μ. Πατηνιώτη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροπή (2020). Το βιβλίο συνιστά συλλογή από αντιπροσωπευτικά κείμενα... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του συλλογικού τόμου Εισαγωγή στις ψηφιακές σπουδές, σε επιμέλεια του Μ. Πατηνιώτη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροπή (2020). Το βιβλίο συνιστά συλλογή από αντιπροσωπευτικά κείμενα σημαντικών επιστημόνων  και διανοητών που διερεύνησαν τον αντίκτυπο της παραγωγής, αποθήκευσης και διανομής της ψηφιακής πληροφορίας στην πολιτισμική, κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα. Η εν λόγω ανθολογία φανερώνει εμφατικά ότι οι αλλαγές που επέφεραν οι ψηφιακοί μετασχηματισμοί ανα-νοηματοδότησαν γενικότερα τη σύγχρονη ακαδημαϊκή ζωή και έχουν ισχυρό αντίκτυπο και στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες.
Το εν λόγω κείμενο αποτελεί λογοτεχνική κριτική του βιβλίου του Ζακ Πρεβέρ, Βροχή και λιακάδα (γαλλ. La Pluie et le beau temps), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντης (2019) σε μετάφραση του Γ. Θηβαίου, ενώ τη συλλογή προλογίζει η Μ.... more
Το εν λόγω κείμενο αποτελεί λογοτεχνική κριτική του βιβλίου του Ζακ Πρεβέρ, Βροχή και λιακάδα (γαλλ. La Pluie et le beau temps), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντης (2019) σε μετάφραση του Γ. Θηβαίου, ενώ τη συλλογή προλογίζει η Μ. Βαμβουνάκη. Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου επιχειρείται μια περιεκτική αποτίμηση της γραφής του Γάλλου ποιητή, αναδεικνύοντας βασικά μορφολογικά και θεματικά μοτίβα του έργου του.
Το παρόν κείμενο αποτελεί κριτική παρουσίαση του βιβλίου Η τέχνη του γνώθι σαυτόν του Arthur Schopenhauer (2018), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροές, σε μετάφραση και εισαγωγή του Παύλου Κλιματσάκη και επιμέλεια του Δημήτρη Υφαντή. Η... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί κριτική παρουσίαση του βιβλίου Η τέχνη του γνώθι σαυτόν του Arthur Schopenhauer  (2018), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροές, σε μετάφραση και εισαγωγή του Παύλου Κλιματσάκη και επιμέλεια του Δημήτρη Υφαντή. Η κριτική δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουλίου του 2020 στο περιοδικό diastixo
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Ελένης Μαρινάκη, Μετράω ως το δέκα (2018) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι. Η κριτική δημοσιεύτηκε στις 20 Μαρτίου του 2020 στο περιοδικό diastixo.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Ψυχοπαίδη, Άστατος καιρός. Μικρά κείμενα για την τέχνη, (2019) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Η κριτική δημοσιεύτηκε στις 4 Φεβρουαρίου του 2020 στο περιοδικό... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια κριτική παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Ψυχοπαίδη, Άστατος καιρός. Μικρά κείμενα για την τέχνη, (2019) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Η κριτική δημοσιεύτηκε στις 4 Φεβρουαρίου του 2020 στο περιοδικό διάστιχο.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση του βιβλίου Ο μονοδιάστατος άνθρωπος (2020) του Herbert Marcuse σε μετάφραση της Κ. Γούλα και επιστημονική επιμέλεια του Αλ. Κουτσογιάννη και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση του βιβλίου Ο μονοδιάστατος άνθρωπος (2020) του Herbert Marcuse σε μετάφραση της Κ. Γούλα και επιστημονική επιμέλεια του Αλ. Κουτσογιάννη και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο. Η κριτική δημοσιεύτηκε στο περιοδικό diastixo στις 23 Νοεμβρίου 2020.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της ποιητικής συλλογής του Saint-John Perse, Ακτοσημεία, σε μετάφραση της Ελένης Κόλλια, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος (2018). Τα Ακτοσημεία του Saint-John Perse... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της  ποιητικής συλλογής του Saint-John Perse, Ακτοσημεία, σε μετάφραση της Ελένης Κόλλια, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος (2018).  Τα Ακτοσημεία του Saint-John Perse (1887-1975), λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Alexis Léger, αποτελούν μια πολύ ενδιαφέρουσα μεταφραστική δουλειά της Ελένης Κόλλια, όπου συμπεριλαμβάνονται δύο ποιητικές συλλογές του Γάλλου ποιητή και διπλωμάτη: Ακτοσημεία [Amers] (1957) και Πουλιά [Oiseaux] (1963), ενώ στο τέλος παρατίθεται η ομιλία του από την τελετή αποδοχής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας (1960). Ο Perse, πολυμαθής και κοσμοπολίτης, διαμόρφωσε από νωρίς προσωπικό ύφος και αξιοποίησε στην ποίησή του ένα σύνολο διακείμενων από την παγκόσμια μυθολογία, λογοτεχνία, αλλά και τις θρησκευτικές και λαϊκές παραδόσεις πολλών εθνών, όπως φαίνεται και στις δύο συλλογές. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ηλεκτρονικό περιοδικό diastixo.gr, στις 11-10-2019.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της πρώτης ποιητικής συλλογής της ψυχολόγου Αλεξίας Καλογεροπούλου, Λέξεις στην άμμο (2019), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24 γράμματα. Η Αλεξία Καλογεροπούλου ανήκει... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της πρώτης ποιητικής συλλογής της ψυχολόγου Αλεξίας Καλογεροπούλου,  Λέξεις στην άμμο (2019),  που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24 γράμματα.  Η Αλεξία Καλογεροπούλου ανήκει στους ποιητές της νεώτερης γενιάς και είναι δημιουργός του ιστότοπου για τα βιβλία και τις τέχνες Booksitting.gr.  Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ηλεκτρονικό περιοδικό τοβιβλιο.net, 4 Αυγούστου 2019 και αναδημοσιεύτηκε στο Ποιείν, στις 29-9-2019.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της ενδέκατης ποιητικής συλλογής του λογοτέχνη και μεταφραστή Γιάννη Βαλούρδου, Αέρας στο χαρτί (Air on Paper) (2019), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα, τόσο στα... more
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια παρουσίαση και κριτική αποτίμηση της ενδέκατης ποιητικής συλλογής του λογοτέχνη και μεταφραστή Γιάννη Βαλούρδου, Αέρας στο χαρτί (Air on Paper) (2019), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα, τόσο στα ελληνικά, όσο και στα αγγλικά (τη μετάφραση υπογράφει η Δέσποινα Κερεβάντη). Η συγκεκριμένη ανάλυση δεν συνιστά απλώς μια κριτική προσέγγιση του τελευταίου του βιβλίου, αλλά αποτελεί μια γενικότερη εισαγωγή στα μορφολογικά και θεματικά μοτίβα του εν λόγω δημιουργού, με στόχο να τον συστήσει στο ευρύτερο κοινό.  Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό oanagnostis.gr , στις 12-8-2019.
Κριτική του ενδιαφέροντος βιβλίου του Σ. Κιοσσέ (2018) Εισαγωγή στη δημιουργική ανάγνωση και γραφή του πεζού λόγου. Η συμβολή της αφηγηματολογίας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική. Το βιβλίο αποτελεί μια εμπεριστατωμένη παρουσίαση... more
Κριτική του ενδιαφέροντος βιβλίου του Σ. Κιοσσέ (2018) Εισαγωγή στη δημιουργική ανάγνωση και γραφή του πεζού λόγου. Η συμβολή της αφηγηματολογίας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική. Το βιβλίο αποτελεί μια εμπεριστατωμένη παρουσίαση της σύνδεσης Δημιουργικής Γραφής και Λογοτεχνικών Σπουδών και διαμορφώνει ένα υλικό κατάλληλο για τη διδασκαλία του γνωστικού αντικειμένου της Δημιουργικής Γραφής στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια διαθεματική και διεπιστημονική προσέγγιση του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ) ως γνωστικό αντικείμενο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το εκπαιδευτικό υλικό παρουσιάζει εκπαιδευτικές δράσεις που... more
Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια διαθεματική και διεπιστημονική προσέγγιση του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ) ως γνωστικό αντικείμενο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το εκπαιδευτικό υλικό παρουσιάζει εκπαιδευτικές δράσεις που υλοποιήσαμε από κοινού οι συγγραφείς στη σχολική κοινότητα, θεωρώντας ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως καλές πρακτικές μιας πιο διεπιστημονικής και σύγχρονης διδακτικής διαμεσολάβησης του ΣΕΠ. Έτσι, πέρα από κάποια βασικά στοιχεία θεωρίας και πληροφορίες για το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με το εν λόγω αντικείμενο, το πρωτότυπο υλικό που παραθέτουμε αποσκοπεί στη σύνδεση του ΣΕΠ με άλλα διδακτικά αντικείμενα. Επιπλέον, επιδιώκει να συμβάλλει στον διάλογο της σχολικής ζωής με την κοινωνική πραγματικότητα, που συνιστά βασικό στόχο των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών.
Κατ’ επέκταση, η συγκεκριμένη προσέγγιση, μέσα από τις δράσεις που περιγράφονται αναλυτικά σε όλα τα στάδια εφαρμογής τους, καλλιεργεί τη φιλαναγνωσία, τη δημιουργικότητα, την πολιτισμική ευαισθησία, τη συνεργασία και την αυτενέργεια, ενώ την ίδια στιγμή εντάσσει έννοιες, όπως η επιχειρηματικότητα, ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η οικονομική σκέψη, που μέχρι τώρα δεν έχουν βρει τη θέση που τους αρμόζει στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Γι’ αυτό επιλέξαμε να παρουσιάσουμε διδακτικά σενάρια που διαπιστώσαμε έμπρακτα ότι μπορούν να γεφυρώσουν αυτές τις αποστάσεις και ότι κινητοποιούν τους σύγχρονους εφήβους. Συνεπώς, θέλοντας να επικοινωνήσουμε με ένα κατά το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό, δεν αποφασίσαμε απλώς να κοινοποιήσουμε το εκάστοτε εγχείρημα σε ένα ακόμα παιδαγωγικό συνέδριο, αλλά συγκροτήσαμε ένα ολοκληρωμένο υλικό με τη μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου, ελεύθερα προσβάσιμο στον φιλόξενο χώρο των εκδόσεων Μολύβι.