ÇORUM İLİ

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
GİRİŞ
BAYAT ADININ ANLAMI
I. BÖLÜM
BAYAT’IN TARİHİNE GENEL BİR BAKIŞ
I.1. Osmanlı Öncesi Dönemde Bayat
I.2. Osmanlı Döneminde Bayat
I.3. Cumhuriyet Döneminde Bayat
I.4. Osmanlı Dönemi Bayat Vakıfları
1.4.a Hasan Çelebi Vakfı (Bayat Merkez)
1.4.b Emirbey Vakfı (Bayat merkez)
1.4.c. Kılıç Arslan Vakfı (Yenişıhlar)
1.4.d. Toyhane Camii Vakfı
I.5. Oğuzların ve Diğer Türk Kavimlerinin Bayat Çevresindeki Yerleşimleri
II. BÖLÜM
BAYAT İLÇESİ NÜFUS DEFTERLERİ
II.1. Depe Karyesi (Tepebayat Mahallesi)
II.2. Bahaeddin (Bahadin, Nihaveddin, Nahadan) Karyesi
II.3. Yatukcı Karyesi (Yatukçu Mahallesi)
II.4. Aksekü Karyesi (Akseki Köyü)
II.5. Toyhane Karyesi (Toyhane Köyü)
II.6. Belviran Karyesi (Belören Mahallesi)
II.7. Kunduzlu Karyesi (Kunduzlu Köyü)
II.8. Viransekü Karyesi
II.9. Lapa Karyesi (Lapa Köyü)
II.10. Kutuğun Karyesi (Dere ve Tepekutuğun)
II.11. Pancarlık Karyesi (Pancarlık Köyü)
II.12. Kayaağzı Karyesi
II.13. Kuruçay Karyesi (Kuruçay Köyü)
II.14. Saray Karyesi (Saray Köyü)
II.15. Yirli Karyesi (Yerli Köy)
II.16. Karakaya Karyesi (Karakaya Köyü)
II.17. Ahacık Karyesi (Ahacık Köyü)
II.18. Müstecab Karyesi (Müstecep Köyü)
II.19. Kerçekler? Karyesi
II.20. Çukur Karyesi
II.21. Ovacık Karyesi
II.22. Emirşah Karyesi (Emirşah Köyü)
II.23. Kalınpelid Karyesi (Kalınpelit Köyü)
II.24. Halife Karyesi
II.25. Demirciler Karyesi (Demirciler Köyü)
II.26. Kuşı Karyesi (Yeşilçat Köyü)
II.27. Çerkeş Karyesi (Çerkeş Köyü)
II.28. Me’va Karyesi (Muğa/Mua/Tevekli)
II.29. İlege Karyesi (İleği Köyü)
II.30. Dorukseki Karyesi (Dorukseki Köyü)
II.31. Şeyhler Karyesi (Yenişıhlar Köyü)
II.32. Çay Karyesi (Çayköy)
II. 33. Bayan Karyesi (Bayan Köyü)
II.34. Beğdili Karyesi (Beydili Köyü)
II.35. Hacıbayram Karyesi (Hacıbayram Köyü)
II.36. Barak Karyesi (Barak Köyü)
II.37. İshaklı Karyesi (İshaklı Köyü)
II. 38. Bey Karyesi (Eskialibey Köyü)
II.39. Köpüklü Karyesi (Köpüklü Köyü)
III. BÖLÜM
TEMETTUAT DEFTERLERİ
III.1. Depebayat
III.2. Bahaeddin (Bahadin, Nahadan)
III.3. Akseki
III.4. Beğdili
III.5. Belviran
III.6. Çayköy
III.7. Çerkeş
III.8. Derekutuğun
III.9. Tepekutuğun
III.10. Dorukseki
III.11. Demirciler
III.12. İleği
III. 13. Kalınpelit
III.14. Kunduzlu
III.15. Kuşu (Yeşilçat)
III.16. Emirşah
III.17. Karakaya
III.18. Kuruçay
III.19. Lapa
III.20. Müstecep
III.21. Pancarlık
III.22. Hacıbayram
III.23. Bayan
III. 24. Meva/Muğa/Tevekli
III.25. Şeyhler (Yenişıhlar)
KAYNAKÇA
EKLER
1. NÜFUS DEFTERLERİ
2. TEMETTUAT DEFTERLERİ
3. DİĞER OSMANLI ARŞİVİ BELGELERİ
4. CUMHURİYET ARŞİVİ BELGELERİ 329


Günümüzde yerel tarih çalışmalarına ilgi giderek artmaktadır. Bu kitapta; Anadolu’nun ortasında, tarihin ilk dönemlerine ait kalıntıların halen ayakta durduğu ve bakırın dünyaya yayıldığı bir bölge olan Bayat’ın eski çağlardan günümüze uzanan tarihi, belgelerden hareketle gözler önüne serilmiştir. Eserde, yörenin geçmişinin nereye kadar uzandığı ve bölgedeki vakıflar ile köylerde eskiden kimlerin yaşadığına varana kadar ayrıntılı bilgilere ulaşmak mümkündür. Yöredeki ailelerin hangi boy ve aşirete mensup olduğu tek tek yazılmıştır.
Bayat’ın XIX. yüzyıla ait nüfus ve temettuat defterleri çevrilmiş ve araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Yöre insanı, Osmanlı dönemine ait bu belgeler sayesinde 250-300 yıl önceki aile, sülale adını görme ve ailesinin, akrabalarının ne iş yaptığını öğrenme fırsatı bulacaktır. Araştırmada, idarî ve sosyal açıdan hane reisleri ve onların çocukları, ailelerin nereden gelip-nereye gittikleri, akrabaları, bireylerin yaşları ve eşkâli ile ailenin sosyal statüsü gibi tarihi bilgilere yer verilmiştir. Soyağacını çıkarmak isteyenler de kitaptan hareketle bu konuda bir başlangıç yapabilecektir. Bu kitap, geçmiş ile gelecek arasındaki kopukluğun giderilmesine katkı sunacaktır.

Bölgelerarası gelir dengesizlikleri Türkiye'nin en önemli ekonomik ve siyasal sorunlarından biridir. Yıllardan beri süregelen bu sorunla başa çıkabilmek amacıyla hem araştırmacılar hem siyasetçiler çeşitli çözümler önermekte, uygulamaya koymaktadırlar. İktisadi olarak geri kalmış bir bölgenin nasıl kalkındırılabileceği sorununa çoğu zaman akla ilk gelen çözüm devletin bu bölgeye iş imkanları yaratacak işletmeler kurması olmaktadır. Yine aynı gerekçe ile, devlete ait bir işletmenin
kapatılmasına karar verildiğinde birçok kişi buna karşı çıkmakta, kapatmanın bölge ekonomisini olumsuz etkileyeceğini savunmaktadır.
Gerçekten kamu işletmeleri bölgesel kalkınınayı olumlu yönde mi etkilemektedir? Bu çalışma, sıklıkla dile getirilen ama nadiren sorgulanmış bu soruya bir cevap arama iddiasındadır. Bu amaçla Cumhuriyet'in ilk yıllarından beri devletin çok sayıda büyük ölçekli sanayi işletmeleri kurduğu Sivas ili ile bu konuda aynı ölçüde 'cömert davranmadığı' Çorum ilinin ekonomik performansları karşılaştırılmıştır. Sonuçların açık biçimde Çorum lehine olduğu görülmüştür. Bu farkın sebepleri incelendiğinde -geniş kabul gören görüşün aksine- devletin
yaptığı sanayi yatırımlarının Sivas'ın ekonomik perforınansına olumsuz etkisi olduğuna ilişkin kanıtlar bulunmuştur.

Sürekli katma değer üreten ve Türkiye’nin birçok yönden potansiyel ili durumunda bulunan Çorum üzerine yapılan bu çalışma, Çorum’a yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar için kılavuz niteliğinde hazırlanmış akademik bir çalışmadır. İstikrarlı bir şekilde sürekli büyüyen ve gelişen Çorum için yapılmış olan SWOT Analizi kendi alanında yapılan çalışmalardan farklı olarak daha fazla birincil ve ikincil veriler kullanılarak hazırlanmış olup yaklaşık 2 yıllık bir emeğin ürünüdür. Çorum ili SWOT analizi Çorum’da karar vericiler ve yöneticilere, Çorum ekonomisi için önemli stratejik kararlar almalarında kolaylık sağlarken belirlenen hedef ve politikaların sağlanması ve gerçekleştirilmesine de imkân verecektir. Çorum ilinde birçok projeyi kaleme alarak emeği ve özverisiyle bizleri onurlandıran SWOT toplantılarında moderatörlük görevinin yanı sıra SWOT sonuçlarının analizi ve yorumlanmasında önemli katkılar sunan değerli eğitimci dostum Oğuzhan ZOBU’ya şükranlarımızı sunarız. SWOT ekibinde yer alıp 2 ay boyunca il merkezi başta olmak üzere Çorum ilinin 13 ilçesinde üstün gayret gösteren Engin TÜRKOL, Nurten TÜRKMEN, Seyfettin YAZICI ve Ferhat APAYDIN’a teşekkür ederiz. Bize her konuda daima desteklerini esirgemeyen Çorum sanayi ve ticaretinin gelişmesi için gecesini gündüzüne katarak önemli işler yapan Çorum TSO Başkanı Çetin BAŞARANHINCAL’a şükranlarımızı sunarız. Tam gün süren SWOT çalıştaylarına katılarak uzun süren saatler boyunca özverilerinden ve katkılarından dolayı değerli katılımcılara teşekkürü bir borç biliriz. Çorum ili Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Çorum İl Defterdarlığı, Çorum ili Bilim ve Sanayi Müdürlüğü, Çorum İli Gümrük ve Ticaret Müdürlüğü, Çorum ili Kültür ve Turizm Müdürlüğü güncellenmiş brifingleri ve diğer çalışmaları ile çalışmamızın eksik kalan taraflarının tamamlanması noktasında son derece yararlı olmuş olup bu konuda özverili çalışmalarından dolayı il müdürlerini ve ekiplerini canı gönülden kutluyorum. Çorumda yatırım yapmayı düşünen bir yatırımcıya ekonomik rehber anlamında hazırlanmış önemli bir eser niteliğinde olan bu çalışmanın Çorum’umuzun ekonomik olarak hem dünya da hem de Türkiye de daha iyi yerlere gelmesine yardımcı olacağı düşüncesindeyiz.

In the present study, it was aimed to determine the indoor and outdoor fungal flora of five different elementary schools using petri-plate method based on gravitation in Çorum city between the years of 2007-2008. 64 species belonging to the 29 genera from 80 petri plates were identified. The most prevalent genera were as follows Cladosporium spp. (%18.35), Aspergillus spp. (% 15.62), Penicillium spp. (%10.93), Ulocladium spp.(%9.37), Alternaria spp. (% 6.25), Scolecobasidium spp. (%3,12).

Menkıbevi mahiyette yazılmış bir kahramanlık destanı olan Danişmendname' deki Çorum şehrinin fethine dair anlatı şehrin fetihle birlikte yeni baştan kurulmuş bir Türk şehri olduğunu düşündürtmektedir. Danişmendname'de geçen anlati kısmen doğru gözükmektedir de; çünkü şehrin Türk hakimiyeti öncesine dair bilgi bulmak oldukça zor olduğu gibi günümüzde şehir merkezinde geçmiş uygarlıklara ait pek bir kalıntı da kalmamıştır. Dolayısıyla şehrin fethi takiben bölgeye yerleşen Türkmenler ile birlikte yeni baştan inşa edildiğini söylemek abartı olmasa gerektir. Kale merkezli kurulan şehir zamanla genişleyerek Çorum Ovasına yayılmış ve önemini de buna paralel olarak arttırmıştır. Şehrin gelişiminde dönemin merkezi otoriteleri tarafından inşa edilmiş yapılar etkili olduğu gibi bölgeye yerleşenlerin çeşitli vasıtalarla kurduğu yapılara da denk gelinmektedir. Bunların kurucusu olarak dervişler, şeyhler, ahiler ve mevlevilerin isimleri ön plana çıkmaktadır. Şehir merkezinde kale, cami, mescit, han, hamam vb. yapılar ve ahiler ve mevleviler gibi gruplar dikkati çekmekteyken şehrin çevresinde ve kırsalda türbeler, tekkeler, yatırlar gibi yapılar ve şeyh, baba, eren, evliya vb. gibi kişiler ön plana çıkmaktadır.

Hittite and Çorum Tour Proposal
Assistant Prof. Dr Ali İzzet YILMAZ, Hitit University, Faculty of Tourism, Çorum, e-mail:
aliizzetyilmaz@hitit.edu.tr
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4513-5518
Abstract
This study was carried out in order to create new tour routes for a few days, including Çorum
city center, its districts and Hittite ruins. Ten professional tourist guides came to Çorum in 2020
as three separate groups and participated in this study, in which phenomenology, one of the
qualitative research methods, was used. The guides examined the historical and natural tourist
attractions they determined together with the researcher. During the visits of the guides, audio
and picture recordings were taken and data were collected. The collected data were analyzed by
content analysis. The tourist attractions in Çorum city center, its districts and Hittite ruins are
sufficient to organize a three- to four-day tour program. Despite the lack of infrastructure, Çorum
city center, Iskilip, Osmancık and Mecitözü districts, apart from the Hittite ruins, have enough
attractions for daily visits. It has been stated by the guides that the tour programs of Hattusa,
which has been used for many years for a few hours and Alaca Höyük - Hattusa visits with one
night accommodation, should be updated. The guides requested that the infrastructure
deficiencies such as bringing accommodation, food-beverage, entertainment and souvenir places
to the level desired by today's tourists and increasing their number should be completed by
making arrangements in accordance with the suggestions they conveyed to the local
administrators during their visits. This study does not cover all districts of Çorum. The guides
only made suggestions within the scope of history, culture and gastronomy tourism. With the
study, it was revealed that tours with the theme of Çorum and Hittite can be made. The new tour
program proposed by the first group of guides was tested by the second group of guides. The
necessity of determining and implementing a tourism policy at the local level has emerged. It is
necessary to re-plan, market and raise awareness of the local people in a way that covers the
entire province of Çorum and provides income for the local people living in the region.
Keywords: Hittite, Çorum, Urban Tourism, Professional Tourist Guide, Phenomenology.
Received: 25.08.2021
Accepted: 03.12.2021

In this study, it was aimed to determine, from the perspectives of professional tourist guides, the attractiveness of Hattusa, the negativities and infrastructure problems experienced by tour guides during their Hattusa visits, how Hattuşa could be promoted acoording to them and what suggestions they could give about Hattusa. In the study, the views of the participants, the observations and suggestions of the authors living in the region were given together. In this study, in which qualitative research method was used, the interviews were conducted with 13 tour guides between the dates of 5-24 August 2020 by using the semi-structured interview form created by the authors of the study. Due to Covid-19 pandemic, the interviews were made via phone. The interviews were recorded by means of a voice recorder and then they were analyzed with content analysis. The tour guides explained Hattusa, the capital of the Hittites, to tourists according to their own knowledge and experiences. The guides perceived Hattusa as "The City Cursed by Anitta", "The City of Gods and Temples", "The City of a Thousand Gods", "The Treaty of Kadesh", "The City of Equality between Men and Women", "The Cite Which is included in the UNESCO World Heritage List", and "Yazılıkaya". Most of the guides introduced the city as Hattuşaş or Boğazköy. The guides even perceived Hattusa and Yazılıkaya as separate settlements. The guides stated that they visited Hattusa during the training trip, but they could not come back again because most of the tours they took did not include Hattusa in their programs. During the interviews, the guides implied such negativities in Hattusa as transportation problems, lack of good roads,lack of washrooms, lack of enough animation, lack of information, the density of grass and the danger of ticks, the inability of the vehicles to move during the visit of the ruins in cold and snowy weather, lack of information about the recent excavations and their results, lack of information about the cuneiform tablets, problems experienced at the ticket office, lack of enough souvenir shop, etc. Besides, the inadequacy of the places where they had lunch in Boğazkale and the services provided in these places were also expressed. This study was limited to Hattusa and other Hittite settlements such as Alaca Höyük, Şapinuva and Eskiyapar were not included. The fact that the problems identified in the study are sorted out is

In this study, it is intended to determine microfungi flora isolated from some ATM and cell phones buttons in Çorum city. Herein, sampling process has been done from pre-determined commonly used 5 ATM cabin and 5 people who use these
ATM’s in Çorum city. Over the course of process, the sampling was done under sterile conditions. The samples were taken by swabbing using gelly swab. Samples was brought to laboratory in a short time and were planted in previously prepared (
Rose Bengal Ağar- Streptomycin), MEA (Malt Extrakt Agar), CA (Czapek Agar) curd powers and were taxonomically identified. After incubation period, six types of microfungi were determined: Acremonium sp., Amblyosporium sp., Botrytis sp., Corynascus sp., Penicillium spp.and Scopulariopsis spp. according to the findings, The species belonging to the genus Scopulariopis sp. were found to be most colony forming organisms.
By determining microfungus flora on commonly used devices; microfungus flora on ATM cabin and cell phones has been compared.

Sonuç olarak, 7 Haziran 2014 seçimleri CHP açısından çok değişik bir sonuç çıkaracak gibi görünmemektedir. Sahip olunan bir milletvekili muhafaza edilecek, ancak ikinci bir milletvekili olasılığı çok gerçekçi durmamaktadır. Oy potansiyeli düşük diğer partiler açısından çok bir değişiklik yoktur ve seçim barajı sebebiyle diğer partileri destekleme olasılıkları yüksektir. Öte yandan, ülke barajını yakalamak adına HDP’nin oy yükseltmek için çalışması gerektiği açıktır. 7 Haziran seçimlerinde Çorum’da asıl yarış, 4. milletvekilinin AKP’de mi kalacağı, yoksa MHP’ye mi geçeceği ile alakalıdır. MHP bir milletvekili çıkarmaya çok yakındır ve yanına BBP veya Saadet Partisinin desteğini aldığında veya az miktarda bir oyu AKP seçmeninden apardığında Çorum’da üç genel seçimdir değişmeyen siyasal tablonun değişme olasılığı çok yüksektir. Ancak burada şunu hatırlatmakta yarar vardır. Çok az miktarda oy farkı dahi bu çekişmede çok etkili olacaktır ve özellikle MHP’nin gümrük oyları konusunda dikkatli olması gerekir.

Özet İletişim teknolojilerdeki hızlı gelişmeler kaçınılmaz olarak tanıtım faaliyetlerini de etkilemiş ve tanıtım temel işlevi olan duyurma çalışmasından çıkarak, toplumu inandırma ve çekebilme sanatı haline gelmiştir. Yazılı ve elektronik basında yer alan bir haber, kuşkusuz reklamdan daha etkili ve inandırıcıdır. Böylece tanıtma yöntem ve tekniklerinde en önemli araç hatta silah, basın olarak adlandırılan yazılı ve elektronik basın olmaktadır. Gerek yazılı, gerekse elektronik basındaki okuma, dinleme ve izleme oranının artması tanıtma açısından son derece yararlıdır ve basının konumunu çok daha önemli hale getirmiştir. Bu noktadan hareketle bu araştırmada Çorum ili ile ilgili ulusal basında yer alan haberler incelenmiştir. " Çorum Turizmi " ile ilgili haberlerin ulusal gazetelerin internet siteleri arşivlerindeki haber sayılarını tespit etmek ve bu haberlerin basına nasıl yansıdığını içerik analizi yönetimi ile ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu kapsamda uyarlanan ölçek doğrultusunda 259 haber araştırma kapsamına alınarak analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda; Turistik değerlerin ulusal gazetelerde yer alan haberlerin tonunun büyük çoğunlukla pozitif değere sahip olduğu görülmekte ve Hattuşaş'ın UNESCO listesinde olmasından dolayı değerinin ve öneminin ülke ve dünya çapında bilindiği düşünülerek, Çorum ile ilgili faaliyetlerde turistik bir değer vurgulanmak istendiğinde Hattuşaş ve Hitit Medeniyeti ile ilişkilendirilerek faaliyetlerin yapılmasının daha etkili olacağı sonuçlarına varılmıştır. Abstract Increasing advances in communication technology has inevitably also affect the promotional activities. Thus, promotion, convince society Taking announce that the work has become the basic functions and be able to take art. A news in printed press and electronic press could be more attractive than advertising activities. Therefore, press is seen as the best attractive method for advertising methods and techniques. Increasing reading, writing and listening rates in both printed media and on electronic media is so useful for the aspect of advertising and it made more important to position of media. From this viewpoint, in this study, news, which printed in the national press, regarding to Çorum have been investigated. "Corum Tourism" of the related articles in national newspapers to determine the number of news websites and archives are intended to reveal how management is reflected in the content analysis of the news media. In this context the scale line tailored reports 259 were subjected to analysis according to the study. The results of the tourist value of the news in national newspapers seem to have positive values of the majority. Hattusa importance due to the UNESCO list is known worldwide. Corum is therefore to emphasize the value of tourist-related activities should be associated with the Hattusa and the Hittite civilization. Thus, it is thought that more effective results returned.

XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti, batılılaşma sürecinde kendi coğrafyasını, kaynaklarını …. tanıma fırsatını bulmuştur. Bu tanıma ve tanıtma sürecinde salnameler ön plana çıkmaktadır. XIX. yüzyılın son çeyreğinde yayınlanması yaygınlaştırılan salnamelerle, ülkenin maddi ve manevi kültürel varlıkları tespit edilerek, kalkınma planlarının yapılması başlatılmıştır. 1870-1907 yılları arası çıkarılan vilayet salnameleri, bir bakıma II. Abdulhamid döneminin bir özeti şeklinde de değerlendirilebilir. Devlet veya vilayet salnamelerinin, Abdulhamid döneminden önce çıkarılmaya başlanmış olması, bir bakıma eski yönetimlerle II. Abdulhamid döneminin karşılaştırılmasına imkan vermiştir.

Bu çalışmada, Çorum il merkezine bağlı 5 farklı mahallede, bina içi ve bina dışı havasındaki allerjen fungus sporlarının, 8 ay boyunca aylara göre dağılımlarının tespiti amaçlanmıştır. Bu amaç çerçevesinde belirlenen mahallelerde 12 Ekim 2007 - 16 Mayıs 2008 tarihleri arasında birer ay arayla (her ayın ikinci haftası) bu 5 istasyonun 2 farklı noktasından örnek alınmıştır. Örneklemelerde “Yerçekimine Dayalı Petri Plak Metodu” kullanılmıştır. Çalışma boyunca toplam 240 (Rose-bengal Streptomycin Agar’lı) Petri plağın çoğunda üreme olup, mevsim ve istasyonlara bağlı olarak bazı Petrilerde üreme gözlenmedi. Yapılan istatistiklere göre toplam 2468 koloni sayılmış olup bunların 642 (%26,02)’ı iç havada, 1826 (%73,98)’si dış havada olduğu belirlendi (Dekil 1). En yüksek değer 814 (%34,0) koloni ile Ekim ayında gözlenmiştir. Toplam 23 cins (Acremonium, Alternaria, Arthroderma, Aspergillus, Ceratocystis, Cladosporium, Curvullaria, Fusarium, Geotrichum, Monilia, Mucor, Mycelia, Penicillium, Phialophora, Phoma, Phytopthora, Pleospora, Rhizopus, Stachybotrys, Stemphylium, Scolecobasidium, Torula, Ulocladium) teşhis edildi.
Bunlardan en sık rastlanan cinsler ve yüzde oranları: Aspergillus (% 23.15), Cladosporium (% 21,30), Penicillium (% 11,11), Ulocladium (% 10,18), Alternaria (% 5,55), Mycelia (% 5,55) şeklindedir. Bu cinslerin tamamı Çorum ili mikoflorası için yeni kayıttır. Çalışma orijinal olup sonraki çalışmalara ışık tutması ümit edilir.