Güvenlikleştirme

Göçün güvenlikleştirilmesiyle ilgili gelişen araştırmalar göç çalışmalarında yeni yollar açmıştır. Özellikle, göçün bir güvenlik sorunu olarak nasıl çerçevelendiğine dikkat çekmekte ve “liberal” devletlerin “il-liberal” göç uygulamalarına karşı azar azar eleştirisine yol açmıştır. Bununla birlikte, bu çalışmalar yalnızca AB'ye odaklanmakta ve  güvenlikleştirmeyi AB ekseninde inceleyip göç rejimlerini nasıl yeniden yapılandırdığına dikkat etmektedir. Bu makalede; Stratejik jeopolitik konumu nedeniyle ve adaylık statüsü ile ilgili olarak Türkiye, AB’nin güvenlikleştirme sürecini üçüncü ülkelere nasıl genişlettiğini ve aday ülkelerin AB’nin gerekliliklerini nasıl yerine getirdiği anlaşılmaya çalışılacaktır. Türkiye'nin uluslararası bir aktör kadar bölgesel bir güç olma vizyonu göz önüne alındığında, makale çağdaş Türk göç politikaları yapımındaki ana eğilimleri, yeniden yapılanmaları, bunun Türk dış politikası ile ilişkisi ve Suriyeli göçmenlerin Türkiye ve AB tarafından güvenlikleştirilmesi hususunu ele almayı amaçlamaktadır.

Even though Syrian immigrants came to Turkey was six years ago, they haven't been fully integrated into the society. İn a way, they are trying to manage their lives. Syrian immigrants continue to determine Turkey's role in foreign policy. Also Syrians effect Turkeys relationship with the European Union. Most Syrian immigrants want to go to European Union. Countries and this situation creates fear amongst European Union countries. This situation pushes these countries to securitize the migration of Syrians. With this securitization, the relationship between Turkey and European Union is incrased and a re-admission agreement is signed on 16th December 2013. According to this agreement all new illegal immigrants are to be retuned back to Turkey from 20th March 2016. The fulfilment of the visa liberalisation roadmap will be accelerated with a view to lifting the visa requirements for Turkish citizens at the latest by the end of June 2016. Turkey will take all the necessary steps to fulfil the remaining requirements. The 72 requirements listed in the Roadmap are organised in five criteria: document security; migration management; public order and security; fundamental rights and readmission of irregular migrants. Turkey still needs to meet seven of the 72 requirements for a visa-free regime. İn thus study, first of all migration and refugee definitions will be done, the station of Syrian migrants will be handled, securitization of migrants will be discussed. İn the second part, securitization of migration in the European Union, common migration policies related to Syrian migrants will be discussed and the rising of radical rightwing parties, incresed Islamafobia and Xenophobia recently will be handled. In the third chapter, the effects of Syrian immigrants on Turkey and European Union relations will be examined.

Kopenhag Okulu uluslararası siyasette izlenen ana akım rasyonalist güvenlik politikalarına karşı bir sosyal güvenlik anlayışı tezi ortaya koymuştur. Bunun temelinde söylem analizi ve ikna faktörünü önemsemesi güvenlik noktasında merkezi devlet üzerinden bireye kaydırmıştır. Kopenhag Okulu’nun üç tane güvenlik anlayışı vardır: bölgesel güvenlik kompleksi teorisi, sektörel güvenlik yaklaşımı, “güvenlikleştirme” teorisi. Bu anlayışlar ile güvenlik, toplum üzerinden inşa edilmeye çalışılmış, aynı zamanda devletin güvenlik politikaları, halk tarafında bir ikna aracı olarak meşruiyet oluşturmaya çalışmıştır.

Bütünleşme süreci içerisinde olan Avrupa Birliği’nin, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra karşılaştığı en önemli sorunlardan biri, AB topraklarına dışarıdan yönelen göçlerdir. Özellikle Suriye’de yaşanan iç savaş hasebiyle ortaya çıkan mülteci krizi, Birlik içerisinde güvenlik problemi olarak değerlendirilip, bir yandan ortak politikalar çerçevesinde çözüme yönelik girişimler oluşturulmaya çalışılırken, bir yandan da üye devletler sorun üzerinde bireysel hareket etmeye başlamıştır. Bu durum AB’nin varlığına olan şüpheyi arttırırken, beraberinde non-politik konuların politik konular içerisinde değerlendirilmeye başlanmasına sebep olmuştur. Göç ve mültecilik kavramları güvenlik sorunsalının tanımının değişmesine neden olmuştur. Artık güvenlik sadece askeri boyutuyla kalmayıp, çevre kirliliği, açlık, sağlık sorunları, mülteci krizi gibi güvenliğin alt başlıkları beraberinde düşünülmesi ve farklı boyutlarıyla değerlendirilmesi gereken bir kavram haline gelmiştir. Öte yandan bu durum üye devletlerin çıkarları söz konusu olduğunda AB ile ortak hareket etmek yerine bireysel adımlar atmasına sebebiyet vermiş, aşırı sağ söylemlerin Birlik üzerine olumsuz düşüncelerini haklı çıkarmıştır.
Bu çalışmada Suriye iç savaşının neden olduğu mülteci krizinin Avrupa Birliği’nin güvenlik politikalarına etkisi, Kopenhag Okulu bağlamında incelenecektir. Avrupa Birliği’nin güvenlik uygulamaları incelenirken analiz seviyesi olarak Kopenhag Okulu’nun güvenlik yaklaşımları kullanılacaktır. Mülteci ve iltica konularının Birlik içerisinde geliştirilen ortak politikalarla değerlendirilmesinde ne derece başarılı olunduğu gösterilerek, Avrupa Birliği’nin çıkarları doğrultusunda göç ile nasıl mücadele ettiğini belirleyip, göç ve iltica sorunları üzerine geliştirilen alternatif bakış açılarının ne derece sonuç verdiği açıklanacaktır.

Ele alınan bu çalışmada ABD’nin Irak’ı işgali temelinde şekillenen güvenlikleştirme anlayışı ortaya konulacak, ABD-Irak ilişkileri kısa dönemler içerisinde ele alınarak savaşa ve işgale yol açtığı düşünülen sebepler işlenecek ve söz konusu sebepler güvenlikleştirme anlayışı çerçevesinde analiz edilerek okuyucuya sunulacaktır.

Esasen geçmişi çok eskilere dayanan Transdinyester Sorunu, Sovyetler Birliği’nin dağılma emareleri gösterdiği 1980’lı yılların sonlarında Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (SSC) içerisinde sıcak çatışmaya dönüşen bir anlaşmazlıktır. Bu sorun toprak temelli bir anlaşmazlık olarak görülmektedir. Ancak bu problemin ortaya çıkmasında dönemin Rus yönetiminin önemli bir payı bulunmakta olup, Rus Çarlığı’nın 18. yüzyılda bugünkü Moldova topraklarını ele geçirmesini takiben söz konusu topraklara Rus ve Slav nüfusu iskan etmesinin sorunun temel nedenlerinden biri olduğu söylenebilir. Bu nedenle çalışmada, temel referans nesnesi olarak devleti alan ve devletin güvenliğine yönelik en önemli tehdit kategorisi olarak da askeri tehditleri gören klasik güvenlik çalışmalarının yerine, Kopenhag Okulu temsilcileri tarafından geliştirilen Güvenlikleştirme Teorisi tercih edilmiştir. Çünkü bu teorinin bir alt sektörü olan Toplumsal Güvenlik referans nesneleri arasına kimliği de eklemekte ve Moldova’daki ayrılıkçılık probleminin de temelinde yer aldığı düşünülen “göç”, “yatay rekabet” ve “dikey rekabet” gibi tehditleri de güvenlik analizlerine dahil etmektedir. Bu doğrultuda yapılan inceleme sonucunda sorunun esasen kimlik temelli bir anlaşmazlık olduğu ve tarihsel süreçte Rus Çarlığı tarafından bölgeye teşvik edilen Slav göçleri sonucunda, bölgenin etnik yapısının bugünkü etnik Moldova nüfusunu da teşkil eden Romenlerin aleyhine değiştirilmesine dayandığı tespit olunmuştur.

En basit şekliyle tehdit bulunmaması hali olarak tanımlanabilecek olan güvenlik, uluslararası ilişkilerin en temel konularından biridir. Güvenlik kavramı Soğuk Savaş döneminde daha çok blok politikaları çerçevesinde ele alınmış olup, bu dönemde güvenlik büyük ölçüde temel aktör olarak kabul edilen devletin bekasına yönelik tehditlerin en sert bir şekilde (yani askeri tedbirlerle) bertaraf edilmesi şeklinde anlaşılmıştır. Ancak Soğuk Savaş’ın sona ermesi devletin uluslararası ilişkilerin temel aktörü olma özelliğini aşındırmış ve ona alternatif olarak devlet-altı ve devlet-üstü seviyelerde yeni aktörlerin sahneye çıkmasına neden olmuştur. Ayrıca tehdit kaynakları da çoğalmış olup, askeri sektöre ilave olarak, politik, ekonomik, toplumsal ve çevresel sektörlerden de gittikçe artan bir şekilde tehdit algılanmaya başlanmıştır. Bu ise Soğuk Savaş döneminin güvenlik anlayışına göre analizlerini gerçekleştiren realist ve liberal teorilerin yerini yeni bir teorik çerçevenin alması zorunluluğunu getirmiş olup, devlet dışı düzeylerin yanısıra, yeni tehditleri de analiz çerçevesine dahil eden güvenlikleştirme yaklaşımının ön plana çıkmasına neden olmuştur. Diğer taraftan Soğuk Savaş sonrası dönemin çatışmalarının daha çok kimlikle, göçle, dinsel hassasiyetlerle ve toplumsal cinsiyetle alakalı olması ise, güvenlikleştirme yaklaşımı içerisinde bu hususları ön plana çıkaran toplumsal güvenlik anlayışının belirginleşmesine neden olmuştur.

2014 yılında Kırım’ın Rusya Federasyonu tarafından ilhakıyla yeniden alevlenen ve halen Ukrayna’nın doğusunda Rusya Federasyonu destekli militanlarla Ukrayna Ordusu arasında devam eden çatışmalarla farklı bir boyuta taşınan Rusya Federasyonu-Ukrayna anlaşmazlığının kökleri çok eski tarihleri kadar gitmektedir. Tarihsel süreçte Ukrayna’nın doğusu genel olarak Ruslar’ın, batısı ise farklı Batılı milletlerin hakimiyetleri altında kalmıştır. Bu nedenle ülkenin doğusunda yaşayan halk genel olarak Rus idaresine meylederken, batısında yaşayan halk ise geleceğini Batı’da görmektedir. Yaşanan bu süreci göz önünde bulundurmadan sadece askeri perspektiften Rusya Federasyonu-Ukrayna çatışmasına bakmak sorunun nedenlerinin doğru bir şekilde tespit edilerek, analiz edilmesine mani olacaktır. Bu nedenle çalışmada Rusya
Federasyonu-Ukrayna çatışmasının temelinde yatan nedenlerin ortaya çıkarılabilmesi ve böylelikle de sorunun çözümü için daha isabetli çözüm yollarının tespit edilebilmesi için askeri sektörden kaynaklanan tehditlerin
yanı sıra, politik, ekonomik, toplumsal ve çevresel sektörlerden kaynaklanan tehditleri de güvenlik gündemine dahil ederek daha kapsayıcı bir güvenlik anlayışı inşa eden Güvenlikleştirme Teorisi kullanılarak, söz konusu anlaşmazlık analiz edilmeye çalışılmıştır.

Bu makale, Avrupa Komşuluk Politikası’nda uluslararası göç olgusunun bir güvenlik konusuna dönüştürülmesini Kopenhag Okulu’nun Güvenlikleştirme Teorisi çerçevesinde incelemektedir. 2003-2015 yılları arasında Avrupa Komisyonu’nun (2011 ve sonrasında AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ile birlikte) yazdığı İletişim Belgeleri’ndeki söylem mercek altına alınarak uluslararası göçün AKP içindeki inşa süreçleri güvenlik ekseninde değerlendirilmektedir. AKP söyleminde farklı zamanlarda tercih edilen yasadışı ve düzensiz göç/göçmen, mülteci krizi gibi ifadelerin nasıl oluştuğu ve ne şekilde güvenlik sorunu haline getirildiği çalışmanın odak noktalarını oluşturmaktadır. Güvenlikleştirme söyleminin göç politikaları ile ilgili konuların geleneksel politika alanından olağan politika oluşturma prosedürlerinin dışında ele alınabildiği acil durum politikasına aktarılmasını kolaylaştırmak için bilinçli olarak kullanıldığı varsayımına dayanan bu çalışma, Avrupa Birliği’nin uluslararası göçe karşı alabileceği olağan üstü politika önlemlerinin bu ifadeler aracılığıyla meşrulaştırıldığı iddiasını savunmaktadır.

İnsanoğlu kitle iletişim araçlarının kıtalar ötesine uzanması mucizesine henüz alışırken ortaya çıkan bilgisayar teknolojileri ve her şeyin sayısallaşması toplumlara olağanüstü olanaklar sağlamıştır. İletişim teknolojilerinin de gelişimi ve dijitalleşmesi bu olanakların gündelik hayatı kolaylaştırmanın ötesinde bir yere taşımıştır. Teknoloji, toplumu kitlesel iletişimi küresel bazda tecrübe etmenin hazzına ulaştırırken; ülke yönetimleri ise güçlerinin tahakküm alanlarını geliştirmek için önemli bir araç elde etmişlerdir. Üstelik teknolojinin güvenli yaşam alanları vadetmesi devletleri sosyal hayatta bireyin takipçisi yapmıştır. Ancak bu takip sosyal medyadan farklı olarak tek yönlüdür. Bu nedenle dijital yönetimler dijital
hapishaneleri doğurmaktadır. Bireyin sosyal medya ve akıllı teknolojiler aracılığıyla gönüllü katılımıyla bu süreç daha da kolaylaşmaktadır. Bu açıdan çalışmada amaç, dijitalleşmeyle birlikte gelişen güvenlikleştirme vaadinin toplum hayatına nasıl entegre edildiği örnekler aracılığıyla tartışmaktır.

Özet: Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine değin geçen sürede Belçika Krallığı ile Türkiye Cumhuriyeti arasında kurulan olumlu ilişkiler bugün sözde Ermeni Soykırımı söylemi ile sarsılmış ve karşılıklı güven sorununa dönüşmüştür. Bu sorun Belçika'da yaşayan ve " göçmenler " olarak görülen Türklerin normal yaşamlarını etkilemiş ve konunun siyasal aktörler tarafından ele alınması ile ülkede demokratik duruşu askıya alacak hareketlerin yaşanmasına imkan kılmıştır. Mahinur Özdemir vakası bunlardan biri olmuştur. İlaveten sürece, Belçika'da yeşeren İslamofobya tehdit algısının da bir güvenlik meselesi olarak yerleşmesi ve Belçika'da yaşayan Türklere eklemlenmesi ile göçmenlere karşı oluşan tehdit algısına vurgu yapılmıştır. Belirtilen konuyu daha iyi analiz etmek adına çalışmada teorik olarak Kopenhag Okulu'nun güvenlikleştirme kuramı çerçevesinde Türkiye-Belçika ilişkileri özetle açıklanmış ve özellikle Belçika'da yaşayan Türklerin yaşadıkları temel sorunlara toplumsal güvenlik anlayışı çerçevesinde değinilmiştir.

Devletlerin oluşturduğu göç temalı yasalar sonucunda suni bir kavram olarak yasa dışı göç doğmuş ve göç meselesi zamanla güvenlik kapsamına alınmaya başlanmıştır. Arap ayaklanmaları ve Suriye İç Savaşı sonrası yaşanan gelişmeler ise göçün güvenlikleştirilmesini yoğunlaştırmıştır. Bu bağlamda artan güvenlik merkezli politikalar, 2015’te Akdeniz’de yoğunlukta olan yasa dışı göçleri insani trajediye dö- nüştürmüştür. Ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyi sebebiyle göçmenler için hedef bölge olarak beliren Avrupa Birliği’nin güvenlik eğilimli tutumunda ısrarcı olması krizi daha dramatik hâle getirmiştir. Birlik hem güvenlik hem de göçmen krizini yönetebilmek için üye devletler arasında yeni uygulamaların benimsenmesini sağlamaya çalışmıştır. Fakat bu politikalar kısa vadeli çözümler üretebilmiş ve üçüncü ülkelerle iş birliği stratejisi çerçevesinde oluşturulmuştur. Avrupa Birliğin’in göç konusunu dışsallaştırma tutumu, göç akımına direkt sınırı olan Türkiye’yi dışsal uygulayıcı ülke olarak Birlik nezdinde önemli bir partnere dönüştürmüştür. Göçmenler tarafından hem hedef hem de transit ülke olarak görülen Türkiye, krizin yönetimi için müzakere süreci kapsamında Birliğin ilgili müktesebatına uyum sağlamayı hızlandırmış ve Birlik ile iş birliği faaliyetlerine başlamıştır. Ancak süreç içerisinde Birliğin güvenlik öncelikli yaklaşımından taviz vermemesi, Türkiye’nin ise açık kapı politikasındaki ısrarını sürdürmesi aktörler arasındaki farklılıkların derinleşmesine yol açmıştır.
Yasa dışı göçü kavramsal çerçeveye oturtan bu çalışmanın temel amacı, Birlik ile Türkiye’nin yasa dışı göçe ilişkin yaklaşım farklılıklarını özellikle Arap Ayaklanmaları ve Suriye İç Savaşı gelişmelerine odaklanarak analiz etmektir. Yöntem olarak literatürün birincil ve ikincil kaynaklarına başvuran çalışma, Türkiye’de yasa dışı göçle mücadele uygulamalarına Birliğin önemli katkı yaptığını fakat Türkiye’nin son dönemde daha hissedilir olan güvenlik öncelikli Kale Avrupası yaklaşımından zamanla farklı tutum sergilediği sonucuna ulaşmıştır.

Öz
Bu çalışma, Türkiye’nin Soğuk Savaş sonrası güvenlik tehdidi algılamalarını, Türkiye Büyük Millet
Meclisi (TBMM) tarafından kabul edilen askeri tezkere kararları üzerinden incelemektedir. Teorik
çerçeve bakımından Kopenhag Okulu’nun güvenlikleştirme yaklaşımını kullanan bu çalışma, Soğuk
Savaş sonrasında TBMM tarafından kabul edilen askeri tezkere kararlarının gerekçe metinleri
Türkiye’nin güvenlik tehdidi algılamaları bakımından analiz etmiştir. Nitekim askeri tezkerelerin her
birine ait bir gerekçe metninin bulunuyor olması, güvenlikleştirme yaklaşımının bu konuya yönelik iyi
bir çerçeve oluşturabilmesinin önünü açmaktadır. Bu noktada, TBMM tarafından, 1990-2021 yılları
arasında toplamda 95 askeri tezkere kabul edilmiştir. Bu askeri tezkerelerin 47 tanesinde gerekçe olarak
Türkiye’nin güvenliği ve/veya Türkiye’ye yönelik bir güvenlik tehdidi belirtilmiştir. Çalışmanın ulaştığı
en temel sonuç, Türkiye’nin Soğuk Savaş sonrasındaki güvenlik tehdidi algısı, güney kara sınırındaki
meseleler etrafında şekillendirdiğidir. Bu noktada, bir süreklilik halinde, Irak ve Suriye’den askeri ve/
veya düzensiz göçe dair bir güvenlik tehdidi algılayan Türkiye, zaman içerisinde söz konusu bu tehdit
algılamalarının kaynağı olarak PKK/YPG/PYD ya da DEAŞ gibi devlet dışı aktörlerin de içerisinde
bulunduğu farklı aktörleri belirtmiştir. Elbette ki söz konusu bu dönemde Türkiye’nin güvenlik algısı
yalnızca askeri tezkerelere konu olmuş ülke veya aktörlerce şekillenmemişse de askeri tezkerelerin
incelenmesi somut bazı çıkarımlar yapılabilmesine olanak tanımıştır. Bu noktada, Türkiye’nin güvenlik
algısı 1990’larda Irak’tan kaynaklı meselelerle şekillenmişse de sonradan Suriye’den kaynaklı meselelerle
birlikte büyük bir değişim geçirdiğini söylemek mümkündür. Bu süreç irdelendiğinde hem güvenlik
tehdidinin kaynaklandığı aktör sayısında bir artış gözlemlenmiştir hem de tehdidin konusunun ve
yapısının çeşitlendiği görülmüştür. Bunun yanında tüm bu başarılı güvenlikleştirmelerde, güvenlik
tehdidi bakımından askeri sektör birincil olarak mevcut iken, aynı zamanda, ekonomik ve toplumsal
sektör de tezkere metinlerinde zaman zaman vurgulanan sektörler olmuştur.

Abstract
In this study, Turkey’s post-Cold War security threat perceptions are analyzed by using the mandates for
military actions (MMAs) adopted by Grand National Assembly of Turkey (GNAT). This study, which
uses the securitization approach of the Copenhagen School as the theoretical framework, analyzed
the justification texts of the MMAs of GNAT after the Cold War in terms of Turkey’s security threat
perceptions. As a matter of fact, the existence of a justification text for each of the military resolutions
paves the way for the securitization approach to create a good framework for this issue. A total of 95
MMAs were accepted by GNAT between 1990-2021. In 47 of them, Turkey’s security and/or a security
threat to Turkey has been pointed as the main reason. One of the main conclusions of the study is that
Turkey’s security threat perception after the Cold War mostly shaped by developments in Turkey’s
southern border neighbors. At this point, Turkey, as a continuum, perceived security threats arising
from some military issues and / or irregular immigration from Iraq and Syria. But, over time, different
actors, including non-state actors such as PKK / YPG / PYD or DAESH, have been pointed as the main
source of these perception of threat in the justification texts of the mandates for military actions.
it is a very clear fact that, within related era, Turkey’s security threat perception is not solely shaped
by the countries which mentioned in related MMAs. But analyzing MMAs is giving an opportunity
for much more concreate facts. In this term, while Turkey’s security threats perception is shaped by
Iraq during the 1990, this has changed with especially after the Syrian civil war. Thus, mostly because
of outside developments, an increase has been observed in the number of actors from which the
security threat originates, and the subject and structure of the threat have diversified. Lastly, in all these
successful securitizations, while the military sector was the primary factor in terms of security threat,
at the same time, the economic and social sectors became prominent together with the military sector.

Kopenhag Okulu yazarları Güvenlikleştirme Teorisi’ni kapsamlı olarak 1998 yılında ortaya koymuşlardır. Sonrasında teori birçok farklı konunun incelenmesinde kullanılmıştır. Teorinin gücü açık ve pratik bir analiz çerçevesi sunması ve inşacı ontolojisinden kaynaklanmaktadır. Ancak teorinin karşıt görüşlerin analiz edilmemesi gibi birtakım eksiklikleri de mevcuttur. Bu çalışma Güvenlikleştirme teorisinin güçlü ve zayıf yanlarını analiz ederek, yeni bir ikili güvenlikleştirme çerçevesi ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu yeni analiz çerçevesi güvenlikleştirmeye karşı olan, şiddet içermeyen muhalif görüşleri ve karşıt güvenlikleştirmeleri inceleme imkanı sunmaktadır. Bunun yanında ikili güvenlikleştirme yaklaşımı güvenlikleştirmeyi tanımlama, inşa ve güvenliksizliklerin ortaya çıkışı olmak üzere üç temel safhada incelenmektedir.

Migration has become a popular subject in many fields such as international relations, political science, sociology, psychology, security studies, labor economics and public administration. As the number of immigrants in the world gradually increases, the saturation of immigrants in the receiving societies and the irregular and illegal dimension of the process comes to the forefront, the issue of migration has reached at the top of the agenda. Individual or mass mobility, seen as a natural process of humanity, has been subjected to politicization and then to securitization, especially in the late and immediately after the Cold War. Migrants, previously encouraged for the development of national economies, have been mentioned with various security problems and have been expressed as threats through discourse. Immigration, which has started to be seen as a process affecting individual, society, state, region and international security areas, has become an area where the state authorities have focused on as an important subject of discussion. While the national security concerns are more involved in the security-migration relationship, it is remarkable that the relationship between migration and human security is less talked about. Interestingly, the more immigration is associated with security, the more human security concerns are ignored. The security threats forcing individuals to migration, they face during the route, they confront in receiving countries and the problems expressed by individuals in the receiving communities should be addressed in this context. In this study, first of all, the securitization approach and the process of migration getting into the security field will be examined. Then, the relationship between migration and human security will be considered within four headings. This study is thought to contribute to the field in terms of systematically dealing with the process of establishing the relationship between migration and security and revealing the ways in which individuals are affected from this process.

Kophenag Okulu tarafından geliştirilen 'güvenlikleştirme teorisi' bir sorunun söylem yoluyla güvenlik sorunu olarak inşa edilmesi süreciyle ilgilenir. Bu araştırmada güvenlikleştirme teorisi ve bu teoriyi siber alana uyarlayan Hansen ve Nissenbaum'un yaklaşımından hareketle, popüler korku ve gerilim filmlerindeki siber güvenlikleştirme söylemi incelenmektedir. Bu bağlamda, farklı ülke sinemalarından internetin risklerine odaklanan 13 adet korku/gerilim filmi seçilmiştir. Bu filmlerde internet ve siber alandan kaynaklı bireysel ve toplumsal güvenlik tehditlerinin nasıl tanımlandığı, referans nesneleri, güvenlikleştirici aktörler gibi unsurların nasıl konumlandığı içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Filmlerde internetin her türlü kontrol ve denetimden azade, tehlikeli ve kuralsız bir alan olarak sunulduğu, internet aracılığıyla tehdit unsurlarının kılık değiştirerek gündelik hayatın içerisine kadar sızabildiği ve kişisel mahremiyetin ihlal edildiği yolundaki argümanların öne çıktığı görülmektedir. Öte yandan gençler siber güvenlik söyleminin en temel referans nesnesi olarak sunulmakta ve siber alanın denetim altına alınması için devletin, uzmanların, bireylerin ve/veya ailenin vakit kaybetmeksizin harekete geçmesi gerektiği savunulmaktadır.

Araştırmada Kopenhag Okulunun Güvenlikleştirme teorisi merkeze alınarak, Türkiye’de devletin İnternete yönelik yasal ve idari düzenlemelerinin medya ve siyasi karar alıcılar tarafından nasıl meşrulaştırıldığı ele alınmıştır. Bu kapsamda, temelde İnternet yayıncılığının RTÜK denetimine alınmasını öngören ‘Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamında Sunumu Hakkında Yönetmeliğin’ hazırlanma ve kamuoyunda tartışılma süreci ve gerek medyanın gerekse de karar alıcıların bu süreci meşrulaştırmak üzere güvenlikleştirme söylemini nasıl kurguladığı, vaka analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda medya ve karar alıcıların ‘kadın istismarı’, ‘toplum ahlakının korunması, ‘çocukların korunması’ gibi gerekçeler ve bunlarla paralel olarak LGBTİ bireylerin ve Adnan Oktar Tarikatinin güvenlik tehdidi olarak kurgulandığı gündemler öne sürerek toplumu Yönetmeliğin gerekliliğine ve aciliyetine ikna etme yolunu seçtiği gözlemlenmiştir.

Ekonomik kalkınmasını takip eden dönemde Avrupa ülkelerine birçok coğrafyadan göç başladı. Hatta bu kalkınmayı hızlandırmak için
yabancı ülkelerden işçi isteyen, bu ülkelerin kendisiydi. Fakat bu göç akışının durdurulamaması nedeniyle Avrupa ülkelerinde yaşayan
üçüncü ülke vatandaşı (non-EU) göçmen sayısı, 2012 yılı başında 20,7 milyonu buldu. Göçmenler, son yıllarda muhafazakârlaşan bir görüş
çerçevesinden, iktidarlar tarafından yönetsellik sürecinde kullanılıyor. Bu bağlamda göçmenler, ulusal egemenliğin karşısında mutlak bir
korkuya dönüştürüldü

Öz Güvenlikleştirme Kuramı uluslararası yazında olduğu gibi Türkçe yazında da sık kullanılan bir kuramsal yaklaşımdır. Bu araştırmanın ortaya koyduğu üzere, özellikle 2010 yılından itibaren yıllık ortalama üç güvenlikleştirme makalesi yayınlanmakta, her dört ayda bir güvenlikleştirme konulu yeni bir makale Türkçe literatürde yerini almaktadır. Türkçe literatürde kurama yönelik bu rağbetin artışını tartışan bu makale, Türkiye'de yayınlanmış olan güvenlikleştirme çalışmalarına dair kapsamlı bir inceleme yapmak amacıyla hazırlanan veri-temelli bir incelemeye dayanmaktadır. Türkçe yazına dair içerik analizi yöntemi ile yapılan kapsamlı bir veri-kodlaması ışığında (1) genel bir kantitatif bir inceleme ve (2) Türkiye'de güvenlikleştirme çalışmalarının mevcut durumuna (State of the Art) dair kalitatif bir değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirme neticesinde, makale Türkçe güvenlikleştirme yazınında önemli boşluklar olduğunu, bu boşlukların doldurulmasının da alana yeni girecek araştırmacılar için birtakım fırsatlar doğurduğunu ortaya koymaktadır. Makale bir yandan güvenlikleştirme yaklaşımlarının

ARKA KAPAK‘tan

İster politikayla ilgilenin ister iş dünyasıyla, ister orduyla isterseniz medyayla ya da sadece sıradan bir vatandaş olun, bu kitapta mutlaka size dair bir şeyler bulacaksınız.

Ağ ve bilgi teknolojilerinin gelişiminin sürekli arttığı, yeni teknolojilerin üretildiği günümüzde revaçta olan bir kavram olarak siber uzay; bu alandaki hakimiyet mücadelelerini ve riskleri de beraberinde getirmektedir. Düşük maliyetlerle büyük çapta hem maddi hem manevi hasarlara yol açabilen siber saldırılar mümkün olabilmektedir. Bu çalışmada, siber uzayda sıklıkla karşılaşılan tehditlerin; günlük yaşamda sıklıkla karşılaşılan saldırı teknikleri örnekleriyle birlikte okuyucuya sunulmuştur. Bu tehditlerin Avrupa Birliği tarafından nasıl değerlendirildiğine dair  kavramsal bir çerçeve sunulmuş ve devamında AB’nin bu alandaki güvenliği sağlamak için geliştirdiği politikalar değerlendirilmiştir.



ÖNSÖZ’den

Günümüz dünyasında değişen koşullara uygun doğru politikaların belirlenmesi ve bu politikaların başarılı uygulanması büyük önem kazanmaktadır. Bu düşünceden hareketle; dünyayı, olayları ve olguları daha iyi analiz etmeyi sağlayan teorilere ve bunları kullanarak mevcut politikaları yorumlayan çalışmalara gereksinim duyulmaktadır.

Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişme ile önem kazanan siber güvenlik ve Avrupa Birliği’nin geliştirmiş olduğu siber güvenlik politikası çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır. Geleneksel güvenlik tanımına ek olarak kapsamlı bir siber güvenlik tanımı ile başlayan bu çalışmada, siber güvenlik, Barry Buzan ve Ole Wæver’ın başını çektiği Kopenhag Ekolünün gündeme getirdiği güvenlikleştirme kavramı ile teorik çerçeveye oturtulmuştur. Çalışmada oltalama, kötücül yazılım, botnet, hizmeti engelleme ve sosyal mühendislik saldırı türlerinde örneklerle siber saldırı tekniklerine değinilmiştir. Çalışmada ayrıca devletler, kurum ve kuruluşlar için önemli bir siber saldırı tekniği olan gelişmiş kalıcı tehdit saldırılarına (APT) da değinilmiştir. Avrupa Birliği’ni etkileyen siber saldırı örnekleri olarak Alman Parlamentosuna yapılan siber saldırılar, Estonya devleti kurumlarına yapılan siber saldırılar ve Fransız TV5 Monde kanalına yapılan siber saldırılar incelenmiştir. AB’nin siber güvenlik politikasının temelini oluşturan “Avrupa Birliği için Siber Güvenlik Stratejisi” belgesi ile birliğin ortak siber güvenlik politikası kapsamında gerçekleştirdiği ve gerçekleştirmeyi öngördüğü temel politikalar ve yol haritaları çalışmanın ana konusunu oluşturmuştur. Bu kapsamda AB’nin belirlemiş olduğu “siber güvenliğin hedefleri”, “stratejik öncelikler ve eylemler”, ile “roller ve sorumluluklar” detaylı olarak incelenmiştir. Kitabın ana argümanı, AB siber güvenlik politikalarının tüm dünyada göze çarpan ve örnek unsurları içerdiği, etkin ve kararlı bir siber güvenlik politikasının AB kurumları, üye devletlerin yetkili politika yapım mercileri ve ortak paydada buluşulmuş uluslararası ortaklıklar ile oluşturulacak koordinasyon sayesinde geliştirilebileceği, ancak bu iş birliğinin AB’de henüz sağlanmadığıdır.

Kitapta her konu bir önceki konuyu destekleyecek ve açıklayacak biçimde ele alınmıştır. Kitabın, toplumda siber güvenlik alanında farkındalık oluşturması; Türkiye’de yeterince çalışılmadığını ve eksik olduğunu düşündüğüm siber güvenlik alanı için literatüre katkıda bulunarak yararlılık göstermesi ve öğretici olması en büyük isteğimdir.

1980’lerden sonra küresel bağlamda Neo-liberal ekonomi politikalarının
uygulanmaya başlamasıyla birlikte oluşan yeni eşitsizlik alanları, hâlihazırda toplumsal cinsiyet (gender) eşitsizliğinin mağduru olan kadınları daha da eşitsiz bir konuma sürüklemiştir. Bu durum, kadının geleneksel toplumsal cinsiyet rollerini güçlendirerek, büyük bölümünün âtıl kalmasına ve emeklerini iş gücü piyasasına düşük ücretle sunmasına
yol açmıştır. Türkiye, 2000’li yılların başlarından itibaren Avrupa Birliği (AB)’ne entegrasyon süreci içerisinde gerek Medeni Kanun gerekse İş Kanunu’nda yaptığı düzenlemelerle bir dizi cinsiyet eşitliği politikalarını hayata geçirmiş, ancak toplumsal cinsiyet eşitsizliği tamamen ortadan kaldırılamamıştır. Bu çalışmada, “Kadınlara yönelik bir tehdit unsuru olarak algılanan toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sosyal, siyasal ve ekonomik
alana yansımaları ve bu tehdidin ulusal ve uluslararası bağlamda güvenlikleştirilmesine yönelik girişimler” incelenmiştir. Bu bağlamda, Uluslararası İlişkiler disiplini içerisinde ana akım güvenlik çalışmalarından ayrışan Feminist güvenlik yaklaşımları ile AB ve Türkiye’deki uygulamalar, “nitel araştırma” yöntemi kapsamında doküman incelemesi yoluyla analiz edilmiştir. Ulaşılan bulgular, cinsiyet eşitsizliğinin uluslararası bağlamda
güvenlikleştirilmesine yönelik çabaların yavaş, fakat istikrarlı bir biçimde ilerlediğini, ancak ulusal düzeydeki girişimlerin bu istikrardan yoksun olduğunu ortaya koymuştur.
Abstract
The new spheres of inequalities that occurred along with the implementation of neoliberal economy policies in the global context after the 1980s have led women victims of social gender inequality towards an even more unequal position. This situation has caused the majority to remain idle and to serve their labor to the labor markets on low prices by
strengthening the traditional social gender roles of women. Turkey have implemented various gender equality policies through both the civil law and the labor law as a part of EU integration process since the beginning of 2000s, but social gender inequality was not completely exterminated. In this study, “the reflections of social gender inequality, which is regarded as a threat risk towards women, on social, political and economic areas, and the efforts aiming the securitization of this threat in national and international context” are examined. In this context, Feminist security approaches that are dissociate from the mainstream security studies in international relations discipline, with the applications of European Union (EU) and Turkey was analyzed through document analysis within the scope of qualitative research method. The findings achieved show that efforts to securitize gender inequality in the international context are progressing slowly but steadily, but those attempts at the national level lack this stability.

Türkiye’nin yakın zamanda dış politikada yaşadığı sorunlara Doğu Akdeniz’de yaşanan hidrokarbon arama anlaşmazlığı eklenmiştir. Doğu Akdeniz’de hidrokarbon arama anlaşmazlığı Türkiye ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında devam eden kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge sınırlarının belirlenememesi sorununun bir uzantısı olarak görülebilir. Lakin Doğu Akdeniz’de varlığı kanıtlanmış hidrokarbonların olması, bu hidrokarbonların Avrupa’ya taşınması için planlanan Eastmed Boru Hattı projesi, Libya ve Suriye’de devam eden iç karışıklıklar; Doğu Akdeniz’de hidrokarbon arama anlaşmazlığını daha karmaşık hale getirmektedir. Bunların neticesinde Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e yönelik politikalar geliştirmesi ve güvenlikleştirici önlemler alması kaçınılmazdır. Bu makale, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’i 2018 – 2020 arasında nasıl güvenlikleştirdiğini bulmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Doğu Akdeniz’deki anlaşmazlığa yönelik söz edimleri incelenmiş ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’i güvenlikleştirirken iki tane güvenlikleştirici önlem aldığı tespit edilmiştir. Makalede ayrıca Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e yönelik aldığı güvenlikleştirici önlemler sonrası bölgeye yönelik şu an için sabit bir dış politikası olduğu ve artık Doğu Akdeniz hidrokarbon arama anlaşmazlığının güvenlik-dışılaştığı iddia edilmektedir.