Neoliberal Kentleşme

https://shop.budrich-academic.de/produkt/doing-tolerance-democracy-citizenship-and-social-protests

How is tolerance reflected in urban space? Which urban actors are involved in the practices and narratives of tolerance? What are the limits of tolerance? The edited volume answers these questions by considering different forms of urban in/exclusion and participatory citizenship. By drawing together disparate yet critical writings, Doing Tolerance examines the production of space, urban struggles and tactics of power from an interdisciplinary perspective. Illustrating the paradoxes within diverse interactions, the authors focus on the conflict between heterogeneous groups of the governed, on the one hand, and the governing in urban spaces, on the other. Above all, the volume explores the divergences and convergences of participatory citizenship, as they are revealed in urban space through political, socio-economic and cultural conditions and the entanglements of social mobilities.

From the Contents:

Bariş Ülker, Measuring, Exhibiting, and Mobilizing Tolerance in Berlin

María do Mar Castro Varela & Leila Haghighat: Solidarity and the City. A Complicated Story

Bernd Belina and Jan Wehrheim: ‘Dangerous zones’: How policing space legitimizes policing race

Margit Mayer, The Promise and Limits of Participatory Discourses and Practices

Pelin Tan, Practices of Commoning and Urban Citizenship

Ömer Turan, Resistance and gift-giving: Gezi Park*

Nazlı Cabadağ & Gülden Ediger: We disperse to Berlin: Transnational entanglements of LGBTI+ movement(s) in Turkey

Yener Bayramoğlu/Begüm: Queer migrant spaces and times in Berlin and Istanbul

Julia Strutz, Spiriting off the Bad Urbanite: From the Topkapi Bus Terminal to the Panorama Museum 1453

Liza Wing Man Kam: Protest in Metropolis: Symbolisms in Play from Queen’s Pier Conservation to Umbrella Movement in Hong Kong

Giselle Andrea Osorio: What do claims for participation tell as about city planning? The experience of defenders of an environmental protected area in Bogotá, Colombia

Tania Mancheno: Behind the Walls of Paris: The inhabited history of the space in the Parisian Banlieues

Adham Hamed: What the hell has gone wrong in Egypt? An Elicitive Conflict Mapping Inquiry

Editors:

Prof. Dr. María do Mar Castro Varela teaches at the Alice Salomon University of Applied Sciences, Berlin, Germany.

Dr. Baris Ülker works at the Centre for Metropolitan Studies (CMS), Technical university of Berlin, Germany.

https://www.waveland.com/browse.php?t=196&r=s|urban%20life
https://books.google.com.tr/books?id=9D5FDwAAQBAJ&pg=PA444&lpg=PA444&dq=%22berna+yazici%22&source=bl&ots=9oXGUhcnqg&sig=LhH71ChFYkJekU0Q3NcOzyewHwc&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjRweeqldrYAhUNhaYKHSkcDto4ChDoAQhdMAg#v=onepage&q=%22berna%20yazici%22&f=false

Public transport in urban areas of the developing world is highly complex, due to the systems involved, the large number of origins and destinations, and the amount and variety of traffic. Istanbul is typical of these issues. Due to unplanned urbanisation over the past decades, the city is now facing a severe urban transport crisis, such as noise pollution, traffic congestion, traffic accidents, etc. These crises are mainly due to a limited transport infrastructure, a rapid increase in motor vehicle ownership and poor public transport services, etc. This study will analyse the urban transport systems of Istanbul (i.e. minibus and bus) and the extent and cause of the traffic congestion faced by the city. Through a review of the literature, this essay will attempt to clarify the ways in which the city can mitigate the above mentioned issues and improve its public transport.

HATİBOĞLU EREN, Burcu. Yoksul Kadınlar için ‘Sıcak Yuva/Özgür Kent’ Hayaliyle ‘İmkansız Medeniyet’ TOKİ; Feminist Sosyal Çalışma ve Kent İçi Yoksul Alanların Dönüşümü: Ankara, Aktaş Mahallesi Örneği, Doktora tezi, Ankara, 2014.

Bu çalışmanın amacı, neoliberal kentleşme sürecinde yoksul kadınlar açısından gündelik yaşamın nasıl dönüştüğünü Ankara’nın Aktaş mahallesi örneğinde keşfetmektir. Bu açıdan araştırma kent içi yoksul alanlara yönelen neoliberal kentleşme projelerinin feminist sosyal politika ve sosyal çalışma için önemli bir sorun alanı olduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu çerçevede yoksul kadınların gündelik yaşamları ile yurttaşlık hakları arasındaki bağlantılar görünür kılınmaya çalışılmıştır. Feminist etnografik bir çalışma olarak tasarlanan araştırma kapsamında, arsa sahibi oldukları için TOKİ evlerine geçmeye hak kazanmış konumdaki ve sosyal yardımlarla yaşayan yoksul kadınların deneyimlerine odaklanılmıştır. TOKİ evlerine geçen 14, yıkıntı ve harabe haldeki evinin yıkımını bekleyen 17 ve borcunu ödeyemediği için TOKİ’den atılan 1 kadınla gerçekleştirilen derinlemesine görüşmelerde, kadınların medeni durumu ve çocuklarının yaşlarına bağlı olarak farklılaşan özellikleri dikkate alınmıştır. Analiz, yoksul kadınların yoksulluk, katılım ve güvenlik üzerinden ele alınan gündelik yaşamlarında, üstlendikleri toplumsal cinsiyet rolleri ile ataerkil ilişkiler açısından neoliberal kentleşme projesiyle gerçekleşen dönüşümün nasıl deneyimlendiğini anlamak amacıyla yapılmıştır.
Gerçekleştirilen analiz sonucunda, yoksul kadınların neoliberal kentleşme projesini ‘sıcak yuva’ ve ‘özgür kent’ olarak değerlendirdikleri görülmektedir. Ancak daha derine bakıldığında yoksul kadınların, bu süreci, 1) eşitsiz ataerkil ilişkiler ve toplumsal cinsiyet rolleriyle belirlenen yoksulluk ve güvenlik sorunlarının artması nedeniyle evsizlik, 2) kentleşme projesinin cinsiyetçi ve baskıcı yapısı nedeniyle dışlanma, 3) kamusal alanda muhafazakârlaşma ve 4) güvenlik sorunları karşısında değişmeyen bir korku üzerinden deneyimledikleri ortaya çıkmıştır. Bu durum ise, yoksul kadınların neoliberal kentleşme sürecini ‘imkânsız medeniyet’ olarak tanımlamasına neden olmuştur. Bu çerçevede araştırma, feminist sosyal politika ve sosyal çalışma açısından, yoksullukla mücadelede toplumsal cinsiyet eşitliğini temele alan bir kent yapısının nasıl olması gerektiğine ve neoliberal kentleşme sürecine ilişkin önerilerle son bulmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Neoliberal kentleşme, yoksulluk, katılım, güvenlik, kent içi yoksul alanlar, TOKİ, sosyal yardımlara bağımlılık, feminist sosyal politika, feminist kent politikası, feminist sosyal çalışma.

ABSTRACT
HATİBOĞLU EREN, Burcu. ‘TOKİ’ as ‘Imposible Civilisation’ for Poor Women with Dreams of ‘Warm Home’ and ‘Free City’; Feminist Social Work and Transformation of Poor Inner City Areas: Sample of Aktaş District in Ankara, Doctoral Thesis, Ankara, 2014.
The aim of this research is to find out how the daily lives of women are changing within a framework of neoliberal urbanization. The research is based on the case of the Aktas district of Ankara, Turkey, and is developed on the assumption that the neoliberal urbanization projects directed at poor inner city areas create a significantly problematic issue for feminist social policy and social work. Within this context, the research tries to make visible the relations between the daily lives of poor women and their citizenship rights in the process of neoliberal urbanization. The research is designed as a feminist etnography and focuses on the experiences of poor women that live on social aids and entitled to live in cluster housing TOKI because they are land owners. 14 in-depth interviews are conducted with women living in cluster housing TOKİ, 17 with women waiting for the demolition of their ruined houses, and 1 with a woman who was expelled from cluster housing due to her inability of paying her debts. During the interviews, the diverging characteristics of women based on their marital status and the age of their children were taken into account. The analysis has been conducted on the basis of the experiences of poor women in realation to poverty, participation and security in their daily lives within the transformation process caused by a neoliberal urbanization projects. The analysis also focuses on how these women participate in the aforementioned projects through their gender roles within the patriarchal realtions in which they are placed.
The findings of the research indicate that poor women perceive the neoliberal urbanization projects as ‘warm home’ and ‘free city’. However, a deeper analysis indicates that poor women experience this process through 1) unequal patriarchal relations and homelessness resulting from poverty and security problems defined by gender relations, 2) marginalization due to the sexist and oppressive structure of the urbanization projects, 3) increasing conservatism in the public sphere, and 4) an unchanging fear in terms of security problems. This situation results in poor women’s definition of the neoliberal urbanization process as an ‘impossible civilization’. Within this context, the research concludes with suggestions in relation to the neoliberal urbanization process and how an urban structure should be developed upon the basis of gender equality in terms of fighting poverty.
Keywords: Neoliberal urbanization, poverty, participation, security, poor inner city areas, TOKİ, dependency on social aids, feminist social policy, feminist urban policy, feminist social work.

Kentler; doğal, kültürel, tarihi, mimari, sosyal ve yapay öğeleri içinde barındıran ve bu öğelerin karşılıklı etkileşim içerisinde olduğu dinamik bir olgudur. Türkiye gibi çarpık ve hızlı
kentleşme sürecini yaşayan ülkelerde kentlerin estetik kaygılardan uzak bir şekilde dizayn ya da talan edilmektedir. Buna karşılık kentleşme sürecini kontrollü ve planlı gerçekleştiren İskoçya ve İngiltere gibi Avrupa ülkelerinde tarihi, kültürel ve fiziki çevrenin uyum içerisinde harmanlandığı görülmektedir. Kent nüfusunun hızla artmasına bağlı olarak kentlerin estetik açıdan tatmin edici bir şekilde dizayn edilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu çalışmanın temel amaçlarından bir tanesi, kentlerin estetik yapıları tartışmaktır. Çarpık ve hızlı kentleşmenin yaşandığı İstanbul ile düzenli ketleşmenin en iyi örneklerinden biri kabul edilen İskoçya'nın Edinburgh kenti estetik değerleri açısından karşılaştırılacaktır.

Köy, kır ve kent tartışmaları ekseninde bugün dünyada yaşanan toplumsal değişimlere yönelik detaylı açıklamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Köy ve kenti açıklayıcı mahiyetteki çalışmaların tamamı köyü ve kenti birbirinden ayırıcı tanımlamalar üzerine inşa edilmiştir. Bir tarafta kırsal alanın ne olduğu ve diğer tarafta onu kentten ayıran özellikler sıralanmaktadır. Yerleşim birimleri olarak köy ve kentin birbirinden farklılıklar gösterdiği söylenmekte, kırsal alanın ise her iki birimi çevrelediği gerçeği çoğunlukla ihmal edilerek ya kent sınırına ya da köyün sınırına dahil edilmektedir. Dolayısıyla son dönemlerdeki gelişmelere de dikkat edildiğinde küresel ölçekte köy ve kentin etkileşim yönünden benzerlikler gösterdiği ortadadır. Bu çalışmada da dünyada yaygın şekliyle bilinen kırsal alan ve Türkiye'de de yerleşim birimi merkezi olarak köy ve kentin bütünleşme linkleri ve etkileşimlerinin ne olduğu temellendirilmekte ve gri set olarak tanımladığımız köy ya da kente yakınlaşmış bölgelere, periferileşmeye yönelik yapılacak kavramsallaştırma ve tanımlamalar için açıklamalar geliştirilmiştir.

Yeni yoksulluk ya da kentsel yoksulluk kavramı, başta ekonomik olmak üzere, gündelik yaşama dair çeşitli sosyomekânsal paylaşımlardan yararlanamayan insanların dezavantajlılık durumlarını içermektedir. Kentsel yaşam pratiğinde; refah, adalet ve temsiliyetten mahrum kalmış bu dezavantajlı insanların önemli paydaşlarından biri de atık toplayıcılarıdır. Bu bağlamda, ilgili çalışmada, atık emekçilerinin gündelik yaşamda karşılaştıkları zorlukların neler olduğu, kente dair deneyim ve aidiyetlerine ilişkin ne tür yansımalar ve psikososyal etkilerin geliştiği ile ilgili sorulara cevaplar aranmıştır. Araştırmanın evreni Ankara'nın üç (3) metropol ilçesi (Altındağ, Çankaya ve Keçiören); örneklem grubu ise, bu ilçelerde atık toplayarak yaşama tutunan yetmiş (70) atık emekçisinden oluşmaktadır. Nitel araştırma tekniklerinden yüzyüze görüşme şeklinde gerçekleştirilen çalışmada elde edilen veriler, betimsel ve içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, atık emekçilerinin kentsel yoksulluğu, gündelik yaşama dair sosyomekânsal ilişkilerinde de deneyimledikleri tespit edilmiştir. Yeni yoksulluk kavramının ürettiği marjinallik, kentsel mekânla ilişki kuramama, dışlanma ve damgalanma gibi birtakım mekânsal ve psikososyal örselenmelerin geliştiği belirlenmiştir. Çalışmada, atık emekçilerinin karşılaştığı çoklu dezavantajlılık durumuna çözüm üretmek adına, geri dönüşüm sektörüne nasıl dâhil olabileceklerine ilişkin çeşitli önerilere yer verilmiştir.

Özet: Kapitalist sistem 19. Yüzyılın sonlarından bu yana kent mekânını artı ürünün soğurulmasında ve yeniden üretiminde bir araç olarak kullanmıştır. Kent mekânı sermayenin yeniden üretimi doğrultusunda biçimlenirken, geniş halk kitleleri sürecin dışında tutulmuştur. Devlet bu süreçte burjuvaziyle iş birliği yaparak sermaye birikim sürecinde ittifak içine girmiştir. Fakat bahsettiğimiz kapitalist kentleşme süreci gelişmiş ve az gelişmiş ülkelerde farklı şekilde işlemiştir. Özellikle neo-liberal süreçte kapitalizmin kentlere müdahalesi çok daha yıkıcı olmuştur. Gelişmiş ülkelerde süreç artı ürünün soğurulması biçiminde devam ederken, azgelişmiş ülkelerde ise neo-liberal kentler kaynak yaratmanın aracı olmuştur. Bu yüzden az gelişmiş ülkelerde neo-liberal kentleşme pratikleri emekçi kesimler için daha yıkıcı olmuştur. Türkiye'de İslami referanslı partiler 1990'lardan bu yana belediyeleri kazanarak neo-liberal-muhafazakâr bir kentleşme pratiği sergilemektedir. Söz konusu yönetim anlayışı öncelikle taraftan inşaat-emlak sektörü üzerinden kaynak yaratarak kendi sermaye kesimini destekleme yoluna gitmiştir. İkinci olarak mekânsal ve kültürel olarak İslami sembol ve simgeleri kullanarak Cumhuriyetin kurucu değerlerinden uzaklaşmaktadır. Son olarak yoksullara yönelik yardım ve desteklerle geniş halk tabakasının desteğini sağlamaktadır. Gaziantep'te 2004'ten bu yana neo-liberal-İslamcı AKP'li belediyeler tarafından yönetilmektedir. Bu çalışma kapsamında, Gaziantep'te AKP'li belediyelerin yönetiminde neo-liberal kentleşme sürecinin nasıl geliştiği ele alınmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Neo-liberal kentleşme, Kapitalizm, Gaziantep, Mekân
Summary:
Urbanization in the Effect of Neo-liberal Conservatism and the Case of Gaziantep Abstract: The capitalist system has used the urban space as a tool for the absorption and reproduction of the surplus product since the late 19th century. While urban space was shaped in line with the reproduction of capital, large masses of people were excluded from the process. The state entered into an alliance with the bourgeoisie cooperated in the process of capital accumulation. But the capitalist urbanization process has worked differently in developed and underdeveloped countries. The neo-liberal process has been much more destructive the intervention of capitalism in cities, in particular. The process continued in the form of the absorption of the surplus product in developed countries, while in neo-liberal cities were the means of fundraising in the underdeveloped countries. Therefore, in less developed countries, neo-liberal urbanization practices have been more destructive for the laborers. Since the 1990s in Turkey, Islamic parties have started to exhibit practical reference neo-liberal-conservative urbanization by winning local municipalities. The management approach in question has primarily started to support its own capital sector by creating resources through the construction-real estate sector. Second, he moved away from the founding values of the Republic using the Islamic symbols and symbols spatially and culturally.

Küçük bir kent olmasına rağmen Tunceli, daha geniş bir bölgenin daha eski adı olarak da Dersim her daim siyasal gündemin bir konusu olagelmiş bir yerdir. Son yıllarda bu yörenin sosyal-siyasal-kültürel yapısına ve tarihine ilişkin artan bir akademik ilgi söz konusu olsa da burada bugün geçerli olan sosyal ve ekonomik ilişkilerin analizi pek ilgi gören konular değildir. Çalışmamız, bu eksikliğin emek süreçlerinin iki önemli boyutunu oluşturan çalışma/istihdam biçimleri ve işgücü piyasasının yapısı bağlamlarının yanında işsizlik, proleterleşme, zorunlu göçün etkisi gibi olgularla giderilmesine dönük bir çabanın ürünüdür. Bu analizi yaparken aynı zamanda, Tunceli'de gündelik yaşamda sıklıkla dile getirilen Tuncelilerin/Dersimlilerin çalışmayı sevmediği, tembel olduğu savının geçerliliğini ve anlamını da tartışmak istedik. Tembelliğin bir toplum kesimi veya insan topluluğunu tanımlayan özelliklerden biri olarak yaygın biçimde kullanılmasına, "tembelliğin kültürelleştirilmesi" diyebiliriz. Gerek Türkiye gerekse de Dünya'nın pek çok yerinde kapitalizmin kendi suretinde bir dünya yaratmaya başladığı tarihlerden bu yana karşımıza daha sık biçimde çıktığı için tembelliğin kültürelleşmesi dediğimiz bu tavrı eleştirel yaklaşımla, dünya-tarihselliği içinde değerlendirmenin en doğru yol olduğunu düşünüyoruz.

Her çağa özgü sosyo-ekonomik koşullar ve bu kapsamda üretim araçları, biçimleri ve ilişkileri, insan yerleşiminin dönemsel yapılarını belirleyen temel etkenler olmuştur. Köleci toplum yapısı antik siteyi ve feodalite kırsal toplumu ve yerleşimi üretirken, Endüstri Devrimi, nüfusu ticaret ve sanayi merkezi olan şehirlerde merkezîleştirerek günümüzdeki modern kentleri oluşturmuştur. Özetle, tarihsel süreçte tarım, ticaret ve sanayi gibi ekonomik etkenler, şehirlerin oluşumunu belirlemiştir (Keleş, 1993: 23-24).Günümüzü tanımlayan küreselleşme sürecinde de, ortaya çıkan sosyo-ekonomik koşullar, dünyanın her yerinde olduğu gibi, kentleşme süreçlerini ve modellerini de doğrudan etkilemekte ve biçimlendirmektedir. Küreselleşme sürecine özgü sosyo-ekonomik etkenlerin kentsel alanların yeniden düzenlenmesi üstündeki belirleyici etkilerinin Türkiye’de gözlendiği örneklerden biri de, Diyarbakır olmuştur. Küreselleşme sürecinin getirdiği etkenlere dayalı sosyo-ekonomik yapısal değişme, Diyarbakır’da da kentsel gelişimi ve mimarî yapılanmayı aynı yönde değişime uğratmaktadır (Özyılmaz ve Sahil, 2017). Bu çerçevede, Diyarbakır şehir merkezinde 2000’li yıllarda gerçekleşmekte olan kentleşme sürecinde, kentsel alanda gerçekleştiği gözlenen mekânsal değişmeler, eski şehir merkezini oluşturan Yenişehir’de ticarîleşme, kentin büyüme alanlarını oluşturan eski kırsal çevre olan Bağlar’da ve Kayapınar’da konutlaşma ve nihayet yine kentin dış çeperlerine yerleştirilmiş özel sanayileşme sahalarıyla sınıflandırılarak incelenebilir. Bu çalışmada, ikibinli yıllarda Diyarbakır kent merkezinde gerçekleşen mekânsal-kentsel değişme süreci ve biçimleri, küreselleşmenin neoliberal ekonomi politik ağlarıyla ve ekonomik etkileriyle yapısal ilişkileri ışığında,  neoliberal kentleşmenin tipik bir örneği olarak tartışılmaktadır.

İdealKent Dergisi'nin 16. Sayısında çıkan bu yazıda neoliberalizm, kentleşme ve yoksulluk ilişkisini irdeliyorum. Başlıkta yer alan "Kent Alanları" sözcüğü ise günümüzde kentleşmenin tanımının son derece karmaşık hale gelmesinden ötürüdür. Tek bir geleneksel kent alanından bahsetmek artık çok zor. Kent hayatı az çok her yerde ve kent alanından ziyade kent alanlarını görmekteyiz. Urban kelimesinin tam olarak Türkçe karşılığının olmaması meseleyi anlamamızı zorlaştırabilmekte. Ancak kavramsal tartışma başka bir yazının konusu.  Not (Yazı hatası olarak Gary Becker'in adı Gery Becker olarak yazılmış, küçük bir hata diyelim)

Odağında yerel yönetim kurumlarının (başta da belediyelerin) bulunduğu kentsel siyasetin ekonomik ve toplumsal olmak üzere iki ana ekseni vardır. Bunlardan ekonomik olanı, kent mekanının sermaye birikiminin bir aracı olarak kullanılmasını sağlayarak ekonomik gelişmeyi desteklemek ve onu şekillendirmektir. Başta ücretli çalışanlar olmak üzere kentsel alan içinde yaşayan nüfusun barınma, dinlenme, kolektif tüketim ve hizmet gereksinimlerinin karşılanmasıyla, yani toplumsal refahın arttırılmasıyla ilgili kamusal işler ise kentsel siyasetin ikinci eksenidir. Bunlardan hangisinin ön plana çıkacağı, baskınlaşacağı sermaye birikim süreçleri, özellikle bu süreçlerde etkili olan siyasal-toplumsal aktörlerin mücadeleleriyle belirlenir. Ancak, her yerellikteki sosyo-mekansal gelişmeler de, mekanik olarak birikim süreçleri doğrultusunda yaşanan değişiklikler biçiminde somutlaşmaz. Kentler arasındaki mekansal-eşitsiz gelişme dinamiklerinin yarattığı farklar, bu farklardan kaynaklı işbölümleri, kentlerin içinde barındırdığı ekonomik ve toplumsal ilişki biçimleri, toplum kesimlerinin mekanı deneyimleme biçimleri, kentlerdeki toplumsal aktörlerin mücadelelerinin yol açtığı ittifaklar, ulusal düzeyde birikim sürecindeki değişikliklere paralel sosyo-mekansal gelişmelere yol açabileceği gibi, ona direnen hatta onun tersi yönde hareket eden (kentsel) gelişme doğrultularına da neden olabilir.

Bu çalışma, Diyarbakır şehir merkezindeki kentleşme sürecini, kentsel alanın mekânsal dağılımı örnekleminde, David Harvey’in kent sosyolojisine dair düşüncelerinin kuramsal ışığında, sosyo-ekonomik yapılar ve ilişkiler çerçevesinde değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır.

Mart 2009 yerel seçimlerinin Türkiye siyasetinde yol açtığı sonuçlar Kasım 2002 ölçüsünde önemli gözükmese de Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve İslamcı siyasetin tarihinde bir kırılma noktası olarak değerlendirilebilecek sonuçları oldu. Bunlardan biri aldığı oyların oranının ilk defa bir önceki seçime göre düşmesidir (%46,7’den 38,4’e). Üzerinde bundan daha az durulan bir diğer önemli sonuç, AKP’nin 2002’den beri her seçimde en yüksek oy yüzdelerine ulaştığı yoksul-emekçi sınıfların yaşadığı mahallelerin en azından bir kısmında karşılaştığı oy kaybıdır.
Bu çalışmanın temel savı, kentsel dönüşüm projeleri ve bunlara karşı verilen mücadelelerle bunların söz konusu olduğu kentlerdeki (29 Mart 2009) yerel seçim sonuçları ve yukarıda savladığımız sarsılma arasında doğrusal bir ilişki kurulabileceğidir. Çalışma başlarda, konuya ilişkin en fazla gürültünün yükseldiği İstanbul’un mahallelerinde kentsel dönüşüm ve ona karşı yükselen muhalefetin sandıkta yankısını bulup bulmadığı sorusu üzerine kurulmuştu. Kentsel dönüşümün AKP’nin yoksul-emekçi kesimlerle kurduğu ilişkilerde bir değişiklik yaratıp yaratmadığı gibi genel bir sorunsalla birlikte değerlendirildiğinde çalışmanın daha geniş bir karşılaştırma ölçeğine sahip olması gerektiği görüldü. Bundan dolayı, dönüşüm süreçlerini yakından takip ettiğim Ankara, Mersin, Malatya kentlerdeki belli başlı kentsel dönüşüm mahallelerinin sonuçları da değerlendirmeye dahil edildi. Değişimi görmek için bütün mahalleler için zaman boyutunda iki farklı seçimin verilerini de karşılaştırmak gerekiyordu. Bu nedenle, Mart 2009 yerel seçimlerinin İl Genel Meclisi düzeyindeki sonuçları, Temmuz 2007 seçimlerinin sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır.

Çanakkale 2010'lu yıllarla birlikte neoliberal kentleşme politikalarının etkisi altına girmeye başlamıştır. Bu etkiyle artan kentsel büyüme baskısı Çanakkale kıyı şeridinde birçok yatırım projesinin geliştirilmesine neden olmuştur. Artan büyüme baskısı karşısında, kentteki sivil toplum inisiyatifleri bu projelerin gerçekleşmesini engellemek üzere kent konseyi içinde ve dışında direngen bir mücadele örmüştür. Bu-gün, neoliberal kentleşme karşısında Lefebvre'nin 1968'de ortaya attığı kent hakkı kavramı daha da önem kazanmaktadır. Kentsel mekânı dönüştürme hedefiyle geliştirilen projelere karşı örülen kent hakkı talebi bu çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Sivil toplum içinden kentin mekânsal gelişimine dair alınan kararlara katılım talebiyle ortaya çıkan kentsel muhalefet, zamanla kent hakkı mücadelesine dönüşerek daha geniş bir toplumsal kesime yayılmış ve daha direngen bir hal almıştır. Bu araştırma kapsamında Yat Limanı Projesi ve Tekel arazisi için geliştirilen proje olmak üzere kentsel muhalefet tarafından yapımı engellenen iki proje ele alınmıştır. Bu projelerin ortaya çıkışı, içeriği ve bu projelere karşı üretilen kentsel muhalefet, yapılan derinlemesine görüşmeler ve basın taraması yoluyla araştırılırken kentsel muhalefet tarafından üretilen yayınlar da bu kapsamda incelenmiştir. Müzakereci ve direngen iki farklı kentsel muhalefet biçiminin dene-yimlendiği Canakkale örneği kentteki sivil toplumu güçlendirirken yerel yönetimin sivil toplumla olan ilişkisini de yeniden tanımlamıştır. Bu yazı, Çanakkale'deki kent hakkı mücadelesinin, yerel demokrasinin güçlenmesi ve toplumsal dönüşüm arasında karşılıklı bir ilişkiden ortaya çıktığını iddia etmektedir.

Neo-liberal ideolojinin yükselişi ile birlikte 1980’lerden beri mekânların rekabetçi olması düşüncesi çağdaş kent anlayışına içkin kılınmış, özellikle, “marka kentler” bağlamında 'imaj üretimi' paradigması kentsel kalkınmada girişimci bir strateji olarak kurulmuştur. Bu süreçte kentlerin sahip olduğu coğrafi, ekonomik, gastronomik, kültürel, tarihi değerler ön plana çıkarılarak etiketlenmiş ve kentlerin farklılıkları vurgulanmıştır. Kanımızca her ne kadar tüm şehirlerde gerçekleşmese de kentlerin markalaşması, kentsel alanların giderek farklı şekillerde ve farklı oranlarda metaya dönüştürülmesi anlamına gelmektedir. Aslında kentlerin markalaşması ile tanık olduğumuz durum, insanların bir yere ilişkin anlamlı buldukları şeylerin (endüstri, tarih, binalar, yazın, çevre), zaman içinde kullanılarak azaltılmakta, bitirilmekte veya tüketilmekte olduğudur. Bununla birlikte belirtilmelidir ki bu, kapitalizmin sadece tesadüfi bir sonucu değil, aynı zamanda, kent içinde yeni yatırım fırsatları yaratarak kendisini yeniden üretebilmek için kullandığı önemli bir araçtır. Çalışma tesadüfi olmayan bu ilişki üzerine olup neoliberal politikaların “marka kent” stratejisi ile kentleri nasıl şekillendirdiğini bir diğer deyişle kendisi için nasıl mekân yarattığını açıklamayı hedeflemektedir.

Kapitalist üretim tarzında sermaye-mekân etkileşiminin işleyişine yönelik çarpıcı çözümlemeleri ve isabetli öngörüleri Henri Lefebvre’i özgün bir noktaya taşımaktadır. Şehir ve kent arasında tanımladığı ve çözümlediği ayrım, kapitalizmin kent sorunsalına tüm boyutlarıyla temas etmektedir. Kullanım değeri ve sahiplenmeye endeksli, belirlenim, tahakküm ve sömürü süreçlerinden bağımsız bir nitelik arz eden ‘şehir’ ile söz konusu süreçlerin küresel ölçekte somutlaştığı ve özgün nitelikleri yok ettiği, tüm unsurlarıyla sermayenin yeniden üretiminin bir aracına dönüşen ‘kent’ arasındaki bu ayrım, bu anlamda dikkat çekicidir. Lefebvre’in şehir hakkı olarak kavramsallaştırdığı çözüm arayışı da bu ayrım üzerinden somutluk kazanmaktadır.

Şehir hakkı kavramsallaştırması, hem üretim ilişkilerinin ürettiği/yeniden ürettiği ve ekonomik, toplumsal, siyasal ve mekânsal düzlemde gözlemlenen sorunları anlamlandırma hem de bunları ve bir bütün olarak kapitalist üretim ilişkilerini ortadan kaldıracak devrimci dönüşümü formüle etme açısından kilit bir unsur olarak ön plana çıkmaktadır.

Bu kitabın temel iddiası da şehir hakkı kavramının kapitalizmi aşmaya koşullu bir devrimin kuramsal yol haritasına karşılık geldiğine ilişkindir. Bu iddiasını da Lefebvre’in mekân-sermaye, gündelik hayat ve toplumsal mücadele pratiklerine yönelik öne sürdüğü argüman ve kavramsallaştırmalara dayandırmaktadır. Bunu yaparken, özellikle neoliberal politikalarla daha da görünür hâle gelen, Lefebvre tarafından başarıyla öngörülen ve çözümlenen, şehrin özgün nitelikleri ile kapitalizme içkin temel yasalar arasındaki çatışma noktaları aydınlatılmakta ve şehir hakkının gerçekleşmesinin kapitalist üretim ilişkilerinin ortadan kalkması anlamına geldiğine yönelik iddia kuramsal ve pratik boyutlarıyla gerekçelendirilmektedir.

Kapitalist üretim biçimi ve ilişkileri, bireyi, üretim süreci içerisinde emek-işgücü ve dışında kendisi olarak bölünmüş bir kişilik haline getirirken, onun günlük yaşayışının zamanlamasını da aynı parçalara bölmüş olmaktadır. Bu kapsamda birey, üretim sürecinde bulamadığı aileyle zaman geçirme, dinlenme, sosyalleşme, bakım, gezme gibi kişisel etkinliklerini gerçekleştirme zamanı ve imkânı bulmuş olur. Böylece, üretim dışı görünen zaman, aslında, bireyin üretimdeki yerini yeniden almak için hazırlanışını içermesi bakımından, üretim sürecinin içinde yer
almakta ve pasif kısmını oluşturmaktadır. Sonuçta, boş zaman, üretim dışı görünürken, gerçekte üretimin yeniden üretiminin ve sürdürülebilirliğinin bir aracı olmaktadır. Üretim araçlarının, biçimlerinin ve ilişkilerinin doğrudan belirlediği alanlardan biri olan ve bu haliyle, ekonomi politik rejimin mekânsal üretimi ve yansıması olan kentler ve kentleşme süreçleri, günümüzde, neo-liberal kapitalizmin gereksinmelerine göre gerçekleşmekte, bu kapsamda, kentsel imar ve diğer kamu hizmetleri, bu gerçekliğe uygun yürütülmektedir. Kentsel alanlar konutsal, endüstriyel, ticarî bölgelerin genişlemesiyle hızla büyürken, bireylerin üretim dışı zamanlarını değerlendirmeleri için, New York’ta Central Park, Londra’da Hyde Park örneklerinde olduğu gibi, geniş kitlelerin kullanabileceği büyük kentsel park alanları üretilmektedir. Bu, aynı zamanda, işgücünü oluşturan bireylerin, üretim mekânı olan kentlerden, üretimi aksatacak mesafede ve zamanda uzaklaşmamalarını sağlamaya yarayan bir alternatifi oluşturmaktadır. Türkiye’de de, son yıllarda, merkezî ve yerel yönetimlerin, kentsel politikalarında, şehir
parklarına ve rekreasyon alanlarına özel bir önem verdikleri ve bu anlayışı, İstanbul’da Yenikapı, Kazlıçeşme ve Ankara’da Gölbaşı Şehir Parkı, Millet Bahçeleri gibi güncel örneklerde olduğu gibi, imar politikalarının ve siyasal propagandalarının başat bir unsuru haline
getirdikleri gözlenmektedir. Bu durumun, son yıllarda nüfusu bir milyonun üzerine çıkarak
metropolleşme aşamasına varan Diyarbakır şehir merkezinde de yansımasını bulduğu, Sümer Park, Rihan Parkı, Koşuyolu Parkı, Park Orman, Göletli Park, Tema Park, Park 75, Kent Meydanı, Dicle Vadisi Tema Parkı, Kardeşlik Parkı, Hazreti Süleyman Parkı gibi örneklerin yakın zamanda yerel toplumun hizmetine sunumu ile, gözlenmektedir. Bu çalışma, Diyarbakır’da, ikibinli yıllarda yaşanmakta olan kentleşme süreci ve imar politikası kapsamında, yerel yönetimler eliyle uygulanan şehir parkı modelini, küreselleşmenin bölgesel etkileri altındaki yerel kapitalistleşme sürecinin bir görünümü ve ürünü olarak ele almak, Henri
Lebefvre’nin, Devid Harvey’in ve Manuel Castells’in kentleşmeye ilişkin görüşlerinin kuramsal ışığında tartışmak amacıyla hazırlanmıştır.

Reconstruction of the Leisure Time in the Context of the Spatial Production of Capıtalism: the Case of City Parks in Diyarbakir

While dividing his/her personality as labor in the process of production and himself/herself outside it, the capitalist mode of production and relations divides the the timing of individual’s daily life into the same pieces. In this context, the individual finds out time and opportunity to perform his/her personal activities such as spending time with his family, resting, socializing, caring and traveling. Thus, the time which appears as out of the production, is involved in the production process and constitutes its’ passive part in fact, as it includes the repreparation
of the individual to re-take place in production, As a result, leisure time is a means of reproduction and sustainability of production in fact, when it appears out of production. Cities and urbanization processes, which are one of the areas directly determined by the tools, modes and relations of production, and which are the spatial production and reflection of the
economic political regime, are recently exist according to the needs of neo-liberal capitalism, and in this context, urban reconstruction and other public services carried out in accordance with this reality. While urban areas are growing rapidly with the expansion of residential,
industrial, and commercial areas, large urban park spaces are produced for large masses, for individuals to evaluate their non-production times, such as the Central Park in New York and Hyde Park in New York. Therewithal, this creates an alternative for the individuals who make
up the labor to ensure that they do not move away from the cities which are the places of production, at the distance and time that would hinder production. In Turkey too, in recent years, it is observed that the central and local governments give a special importance to city parks and recreation areas in their urban policy, and they make this approach become a dominant element of urban policies and political propaganda, as in current examples such as the Yenikapi and Kazlıçeşme in Istanbul, Golbasi City Park in Ankara, and National Gardens. It is observed that this situation is also reflected in the city center of Diyarbakir, which has reached the stage of metropolization in recent years with its population exceeding one million, with the presentation of the examples such as Sümer Park, Rihan Park, Koşuyolu Park, Park Forest, Pond Park, Theme Park, Park 75, City Square, Dicle Valley Theme Park, Brotherhood Park, Hazreti Suleyman Park in the recent past. This study is prepared to aim to handle the cityparks model implemented by local administrations in the context of urbanization process and urban planning policy in Diyarbakır in the twenties, as a view and product of the local capitalization process under the regional effects of globalization, and to discuss it in the theoretical light of Henri Lebefvre, David Harvey and Manuel Castells’ views on urbanization.

Bu çalışma, kentsel büyümeyi ve dönüşümü, yerel toplumsal değişimin sonuçlarından biri ve bu bağlamda sınıfsal ayrışmanın mekânsal temsili olarak, bu bakış açısına uyan Soylulaştırma kavramı ve kuramı ışığında ve Diyarbakır örneğinde ele almak amacıyla hazırlanmıştır.

”Favela, sadece Brezilya’nın değil, hemen hemen bütün Latin Amerika ülkelerinin, “siyah ırk gettosu” olarak gelişen öteki-kenti: Boenos Aires’de “Gizli Şehir”, Mexico City’de “Kayıp Şehir”, Rio’da “Safra-kent”[6] olarak tanımlanıyorlar. Onlardan oluşan bairro’lar, 19. yüzyıldan beri, merkez-kente özellikle de modern planlama süreçleri sonucunda tanımlanmış “iş” bölgelerine (work zone) yakın yerlerde, bir anlamda, birer “müstahkem mevki” olarak mevzileniyorlar. Favelalar, çoğunlukla coğrafi imkansızlıkların biriktiği yamaçların, tepelerin eteklerinde kurulmuşlar: Kentten mega-kente evrilen Rio’da olduğu gibi, zamanla büyük kentlerin çeperlerini kuşatan halkalara dönüşmüşler.” 
Serim Baysan, I., 2007. Viva Vigario Geral! Öteki Rio’da “Yükselen Favela” üzerinden Güncel Kent Mesel(e)lerine Dokunmalar, Doxa 4, Norgunk Yayınları, İstanbul

1991’de I. Körfez Savaşı sonucunda 36. paralel kuzeyinin Birleşmiş Milletler kararı ile Irak merkezi yönetimine kapatılması, Kuzey Irak bölgesinde devlet denetiminden yoksun bir ekonomik pazar ve zamanla onun üstünde varlık kazanan bir siyasal yönetim meydana getirmiştir. Bu ekonomik pazar, sınır ticareti ile gelişen dolaşım ağlarıyla, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde geniş ölçekli bir girişimcilik atılımının ve sermaye birikiminin kaynağını oluşturmuştur.

Körfez savaşları sonrasında, küresel güçlerin Baas yönetimine karşı uyguladıkları 36.paralel sınırı ile yönetsel ve dolayısıyla ekonomik bakımdan Irak merkezi yönetiminden koparılan Kuzey Irak’ın bütün bir ekonomik yaşamı, coğrafyasının sınırları neredeyse bütünüyle Türkiye ile ticarete dayandırılmıştır. Bu durumun temel nedeni, Kuzey Irak coğrafyasını denetimi altına alan özerk Kürt yönetiminin, çevresindeki Güney Irak (Şii Arap Bölgesi)-İran-Suriye otoriteleri ile çelişkili-çatışmalı ilişkileri ile sınırlanmışlığıdır. Sınırın bu yakasında, yani Türkiye’de ise, yerel girişimcinin, ekonomik varlığını ve etkinliğini Kuzey Irak’a taşımasının, taşımasa bile en azından Kuzey Irak ile ilişkilendirmesinin, dil ve tarih bağı gibi kültürel nedenlerden önceki temel ekonomik mantığı, İktisat ve İşletme bilimleri literatüründe yer alan tanımıyla “yatırımın maliyeti ve geri dönüş süresi” ile ilgilidir. Yani, ticari etkinliğe yatırılan anaparanın ve kazancın maliyet ve zaman ölçüsü üstündeki karşılaştırmada, Kuzey Irak kaynaklarının Türkiye’de bulunanlardan daha kârlı, verimli bulunması söz konusudur.

Yirmi yıldan bu yana, Kuzey Irak kaynaklarını, yasal veya yasa dışı “tanker-kamyon” ticareti yoluyla Türkiye piyasasına sunan ve Kuzey Irak coğrafyasının perakende tüketiminin hemen tümünü Türkiye’den karşılayan karşılıklı sınır ticareti, ve sonra, özellikle bölgesel müteahhitlik hizmetlerinin, Kuzey Irak inşaat sektöründeki ağırlığı ile yarattığı yatırım ve istihdam dolaşımı, bölgeler arası, doğrusu “bölgeleri birleştiren” ekonomik ilişkileri yatay ve dikey olarak büyütmektedir. Özellikle Gaziantep’te gözlenen endüstriyel gelişme, ağırlıkla Kuzey Irak’a dönük ihracat etkinliğine bağlıdır. Gaziantep, 1980’lerden itibaren sanayi üretiminde bir atılım yapmış ve bölgenin en önemli sanayi merkezi haline gelmiştir (Ayata, 2004). Gaziantep’in Türkiye sanayii içindeki payı 1980’de % 1.61’den 1992’de % 1.74’e, 1997’de % 2.73’e yükselmiştir.

Sermaye birikiminin yarattığı zenginlik, kentsel alanın hızla dönüşmesine ve genişlemesine neden olurken, sanayinin yarattığı istihdam da hem kente göçü tetiklemekte, hem de kentin çeperindeki kırsal alanların tarımsal istihdamdan sanayi işçiliğine geçmesine neden olmaktadır. GAP bölgesi kırsalından ve küçük ölçekli kentlerden, bölgenin metropol kentlerine doğru son 10-15 yılda yoğun göçün yaşandığı söylenebilir. GAP bölgesinde, toplam nüfusun neredeyse üçte ikisi Gaziantep, Diyarbakır ve Şanlıurfa illerinde yaşamaktadır. Bu illerin nüfusu son 15 yıllık periyotta hemen hemen iki misline çıkmıştır. (Yıldız, 2008:290-291). Köyden kente göçün yoğunlaşması ise, büyüyen kent merkezlerinin nüfusu ile birlikte fiziksel ve ekonomik çehresini de değiştirmektedir. Kentleşme süreçlerindeki hızlı ve yoğun değişim, yarattığı konut ve işyeri gereksiniminin karşılanması sürecinde, özellikle belediyelerin imar uygulamaları ile yaratılan arsa spekülasyonu ve inşaat hizmetleri ticaretiyle yerel sermaye birikiminin temel kaynaklarından birini oluşturmuştur. Bu bağlamda, bölgesel yerleşim dokusunun, gerek ticari gerek konutsal mimari bakımından, lüks tüketimin çarpıcı boyutlara ulaştığı Diyarbakır kent merkezi örneğinde olduğu gibi açıkça gözlenen dönüşüm, bölgedeki sermaye birikimini işaret eden en belirgin örneklem alanıdır.

Buna karşın, Bölge’de yaşanan bu ticari merkezileşme üzerinde gözlenen kentleşme ve bu bağlamda toplumsal değişme süreçleri, temelde ideolojik-politik algılara dayalı kırsallık-köylülük, bölgesel kalkınmamışlık, yoksulluk gibi giderek gelenekselleşmiş yargılar olmaya varan ön kabullere dayalı yaklaşımlarda ve tartışmalarda gözardı edilmektedir. Küreselleşme öncesine kökenlenen ve güncel koşulları içermeyen, bu haliyle bilimsel gözleme dayanmaktan çok 1960’lı yıllarda beliren ideolojik-politik anlayışların uzantısı olduğu bilinen bu kabuller, günümüzde yaşanan süreci, tüm öğeleri ve değişkenleri ile açıklamakta yetersiz kalmaktadırlar.

Bu çalışma, kırsal yerleşim, köylülük, yoksulluk odaklı söylemlerden oluşan geleneksel-politik yaklaşımların verili-güncel durumu açıklamaktaki yetersizliklerine karşı, bölgede yaşanan merkezileşme-kentleşme sürecine ilişkin güncel gözlemlere dayalı bilimsel açıklamalar üretmek amacıyla kaleme alınmıştır. Bu anlayışla, çalışmada, nesnel olguyu çözümleme yöntemi, “Ekonomi Politik” olarak belirlenmiştir. Ekonomi Politik yöntemi, en basit anlamıyla ve açıklamasıyla toplumsal olgunun ekonomik alanla ilişkilendirilmesi, bir başka deyişle, toplumsal-siyasal olguyu açıklamak için ekonomik olayla toplumsal olay arasında neden-sonuç ilişkisi kurulmasıdır. Bu bakımdan, ticari pazarın merkezileşmesi ile oluşan kentleşme eğilimi, çalışmada, örneklem alanı olarak seçilen Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne ilişkin sayısal verilerle ve gözlemlerle ortaya konulmuştur.

Anahtar Sözcükler: Sınır Ticareti, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Ekonomik Etki, Kentleşme.

HATIBOĞLU EREN, B. (2016). Poor Women At The Grip of Neoliberal Urbanism, Kadın/Woman 2000 -  Journal for Women's Studies, Issue 2-December 2016, Special Issue: Gender of Neoliberalism, 17 (2): 45-67. (invited paper to special issue) (English)

Abstract

Neoliberal ideology and its profit-driven policies have rapidly gained worldwide popularity in urbanization process since 1970s. Especially in the global south, it is argued that slum renewal projects as an engine of neoliberal capital accumulation were constructed through gendered discourses relied on women’s capacity for the material and social welfare of the family and community. From this point, some feminists warn about the danger of producing neoconservative lifestyle for women via neoliberalism and its liberal gender mainstreaming policies which is called ‘new patriarchal reforms’. Turkish urban areas are no exception of this process. Especially after new regulations for urban transformation and decentralisation in 2000s, the rent-seeking slum renewal projects in the city centers based on women participation for developing informal solidarity and sustainability of the development are co-implemented by TOKI (Housing Development Administration) and the municipalities.  Thus, I argue that there is a strong connection between the ‘gender specific characteristics of decentralization’ and the slum renewal projects in which many paradoxes have arised between the policy discourse and the daily life of women within the context of women civil rights. As a matter of fact, daily life experiences of poor women in Ankara-Aktaş district have showed that urbanization process has been shaped by patriarchal assumptions about citizenship, identity and needs which is paradoxically deepening gender inequalities. In this study, the paradoxes between slum renewal policy discourses and transformation of women daily lives which make the process 'impossible’ are discussed with respect to feminist ethnographic field study implemented in Ankara-Aktaş district (Altındağ) between January 2012-March 2013. Consequently, statements of poor women provide us significant information about paradoxical nature of neoliberal urbanization and the ideal urban structure based on gender equality.



Keywords: Neoliberalism, urbanization, slum renewal, participation, poverty, security, women experiences, patriarchal relations, gender roles.



Neoliberal Kentleşme Kıskacında Yoksul Kadınlar



Burcu Hatiboğlu Eren,  Hacettepe Üniversitesi



Öz

Neoliberal ideoloji ve içerdiği kâr odaklı politikalar, 1970’lerden bu yana kentleşme süreçlerini belirlemeye başlamıştır. Bu çerçevede küresel güney olarak kabul edilen ülkelerde neoliberal sermaye birikiminin motoru olarak kent içi yoksul alanlara yönelen dönüşüm projeleri, aile ve topluluk refahı için vazgeçilmez olan kadın kapasitesine odaklanarak toplumsal cinsiyete dayalı bir söylemi temele almaktadır. Bu noktadan hareketle, kimi feministler, neoliberalizm ve temele aldığı ana akım toplumsal cinsiyet politikalarının, kadınlar için ‘yeni ataerkil reformlar’ olarak işleyerek muhafazakâr bir yaşam tarzı üretilebileceğine dikkat çekmektedir. Türkiye kentleri de bu süreçten bağımsız değildir. Özellikle 2000’lerde kentsel dönüşüm ve yerelleşmeyi temele alan yeni yasal düzenlemelerin ortaya çıkmasıyla, kent merkezlerindeki yoksul alanlara yönelen kâr odaklı kentleşme projeleri, TOKİ ve belediyeler işbirliğiyle, sürdürülebilir kalkınma ve informel dayanışmayı sağlamak amacıyla kadın katılımını temele alarak gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle, ben ‘yerelleşmenin toplumsal cinsiyete dayalı karakteri’ ile yoksul alanlara yönelen kentsel dönüşüm projeleri arasında güçlü bir bağlantı olduğunu ancak bu bağlantının politik söylem ve kadınların gündelik yaşamı arasında kadınların yurttaşlık hakları açısından birçok çelişkiye neden olduğunu iddia ediyorum. Nitekim Ankara-Aktaş mahallesindeki yoksul kadınların gündelik yaşam deneyimleri de, kentleşme sürecinin söylemle çelişkili bir şekilde yurttaşlık, kimlik ve ihtiyaçlarla ilgili ataerkil varsayımlarla şekillendiğini ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirdiğini göstermektedir. Bu çalışmada, kent içi yoksul alanların dönüşümüne odaklanan politik söylem ile bu süreci ‘imkânsız’ kılan kadınların gündelik yaşamındaki dönüşüm arasındaki çelişkiler, Ocak 2012-Mart 2013 tarihleri arasında Ankara’nın Aktaş mahallesinde (Altındağ) feminist etnografiye dayalı alan araştırması sonuçlarına dayanarak tartışılmaktadır. Sonuç olarak, yoksul kadınların anlatımları, bize, neoliberal kentleşme sürecinin çelişkili doğasına ve toplumsal cinsiyet eşitliğini temele alan bir kent yapısının nasıl olması gerektiğine ilişkin önemli bilgiler vermektedir. 



Anahtar Kelimeler: neoliberalism, kentleşme, kentsel dönüşüm, katılım, yoksulluk, güvenlik, kadın deneyimleri, ataerkil ilişkiler, toplumsal cinsiyet rolleri.