Somut Olmayan Kültürel Miras

Cumhurbaşkanı himayesinde gerçekleşen III. Millî Kültür Şûrası, ekonomide, siyasette, askerî kapasitede ve üretimde gelişen ülkenin kültürel varlığını ve etkinliğini geliştirmeyi sağlayacak güçlü bir atılım olmuştur. Millî Kültür’ün farklı boyutlarının ele alındığı bu derinlikli Şûra, gelecek yıllardaki kültür politikalarına sirayet edebilir, içkinleştirilebilir ve uygulanabilirse; bu Şûranın enerjisi her yönüyle yeni uygulamalara aktarılacaktır. Kültürel varlığın gelişimi, uzun erimli bir yolculuktur. Sabır ister, dirayet ister, alınteri ister, emek ister, zaman ister, geceyi gündüze katmak ister, dikkat ve özen ister, ince fikir ve derin bakış ister, geçmişi ve bugünü doğru anlamayı gerektirir, önemli bir enerjinin ve ekonominin ayrılmasını bekler. III. Millî Kültür Şûrası, bunun bilincinde bir çalışma ortaya koymuştur.

Yayın Tarihi: 12-15 Nisan 2017

ÖZET Turistleri, bir destinasyonu ziyaret etmeye iten önemli motivasyon kaynaklarından biri de o yörenin sahip olduğu kültürel değerlerdir. Kültürün yaşatılması ve aktarılabilmesi için, kültürel değerlerin doğru şekilde sunulabilmesi gerekmektedir. 2010 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine eklenen geleneksel sohbet toplantıları kategorisindeki kürsübaşı, Elazığ'a özgü bir somut olmayan kültürel miras değeridir. Somut olmayan kültürel mirasın korunması açısından, kültürel miras turizminin etkinliği ve sürdürülebilirliği önemli bir konudur. Bu bağlamda, kürsübaşı geleneğinin yaşatılması, turistlere sürdürülebilir şekilde sunulması ve bu konuda farkındalık yaratılması açısından, Elazığ'da faaliyet gösteren turizm işletmelerinin rolü büyüktür. Bu çalışmada, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Türkiye Temsil Listesi'nde yer alan kürsübaşı sohbet toplantılarının, geleneklerin yaşatılması adına otel işletmelerinde hangi düzeyde ele alındığının tespiti ve kürsübaşı geleneğinin, otellerde yönetici farkındalığı bağlamında ve kanâât önderleri nezdinde incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre kürsübaşı geleneği günümüzde özünün dışına çıkarak, bir eksen kayması yaşamıştır. Ayrıca, otel misafirlerinden gelen taleplerin düşük seviyede olması ve otel yöneticilerinin bu geleneğe tam anlamıyla vakıf olmamaları, kürsübaşı geleneğinin turistik bağlamda bilinirliğini sekteye uğratmaktadır. ABSTRACT One of the most substantial sources of motivation for tourists to visit a destination is the unique cultural practices carried out in that region. It is important to reveal cultural values effectively in terms of keeping and transferring culture. Kürsübaşı, which was inscribed in the List of the Intangible Cultural Heritage of UNESCO in 2010, in the category of traditional sohbet meetings, is an important cultural value unique to Elazığ. The sustainability and operability of cultural heritage tourism is an important issue for the protection of intangible cultural heritage. In this context, tourism enterprises operating in Elazığ play a big role in keeping the Kürsübaşı tradition alive, presenting it to tourists in a sustainable way and raising awareness on this issue. In this 

Kültür, çok geniş kapsamlı bir kavramdır. Kültürün farklı açılardan pek çok tanımı yapılmıştır. Sosyal miras ve gelenekler birliği olarak kültür; varlığımızın yapısını belirleyen, sosyal bir süreçle öğrendiğimiz uygulama ve inançların, maddi ve manevi öğelerin birliğidir. Yaşam biçimi olarak kültür; bir toplumun tüm hayat biçimidir veya bir gurubun yaşama biçimidir. Değerler, idealler ve davranışlar olarak kültür; sosyal-kültürel çevredeki eylemlerin ve araçların ortaya koyduğu ve nesnelleştirdiği anlamlar, değerler ve kurallar, bunların etkileşim ve ilişkilerinin oluşturduğu guruplardır. Ancak kültür için kapsayıcı bir tanım belki de "insanoğlunun ürettiği her şeydir" şeklindeki tanımdır. Genel olarak bir toplumun ya da bir milletin ürettiği maddi ve manevi değerlerin bütünü olarak tanımlanan "kültür" terimi, somut ve somut olmayan kültür olarak ayrılır. Somut ve somut olmayan kültürel varlıkların birbirleriyle etkileşim içinde oldukları ve aynı derecede önem taşıdıkları burada vurgulanmalıdır. Kültür bir toplumun ortak değerleridir. Kültür saklanan, öğrenilen ve öğretilen; eğitimle yeni kuşaklara aktarılan, aşılanan bir içeriğe sahiptir. Bu bağlamda kazandığı alışkanlıkları, sahip olduğu yeni bilgi ve değerleri yavrusuna öğretebilen tek varlığın insan olduğuna vurgu yapmak yerinde olacaktır. Bu da kültürün ve kültürel değerlerin eğitim yoluyla yeni kuşaklara aktarılması ile mümkün olmaktadır. Kültürün bütünleştirici bir yönü de vardır. Geçmişi olmayanın geleceği de olmaz. Her toplumun bir dünü, önceki günü, kısacası bir tarihi vardır. Bir topluma ait kültür bu tarihi süreçte var olagelmiştir. Çoğu zaman yazılı bir tarihi olmamakla birlikte, kültürel kaynaklarımızın, gelenek ve göreneklerimizin de bir tarihi vardır.

Kültürel Miras; bina ölçeğinden, ülke ölçeğine kadar ölçekler arası aidiyet duygusunu temelinde barındıran kültürel, doğal, arkeolojik ve gelecek nesillere aktarılan somut ve somut olmayan eserlerdir. UNESCO’nun ilk yıllarında kültürel mirasın korunmasına yönelik olarak kültürel miras algısının “obje-nesne” “yapı/mimari” odaklı olduğu görülmektedir. Kültürel miras olgusunun somut kültür miras eserlerinden ibaret olmadığı “kuşaktan kuşağa sözlü ortamlarda aktarılan ve bu yolla yaşatılan kültürel miras” olarak somut olmayan kültür miras değerlerinin de var olduğu yaklaşımı günümüzde vurgulanmaya başlanmıştır.

2006 yılı itibari ile Somut Olmayan Kültürel Miras süreçlerine dahil olan ülkemizde Beykoz, tasarlanan “Somut Olmayan Kültürel Miras Bağlamında Üretim Şekli Beykoz ile Özdeşleşen Cam Kültürünün Sürdürülebilirliği ve Turizme Kazandırılması” eylem projesi kapsamında Beykoz ile özdeşleşen “Beykoz Camları” ve “Çeşm-i Bülbül” cam gelenekleri ile ülkemizde önemli bir değer unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. PLN 401-402 Planlama Atölyesi VI – VII kapsamında yürütülen İstanbul Stratejik Mekânsal Gelişme Planı “Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Bağlamında Turizm” teması çerçevesinde cam kültürü üzerinden somut olmayan kültürel mirasın sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik, İstanbul İli, Beykoz İlçesi sınırları içerisinde, Paşabahçe Cam Fabrikası ve yakın çevresi özelinde eylem planı çalışması hazırlanmıştır.

Cultural heritage; cultural, archaeological and intangible works of living the sense of belonging between scales from the scale of the building to the country scale. In the early years of UNESCO, it is seen that the cultural heritage perception was focused on "object-object" "building/architecture" for the protection of cultural heritage. The approach of cultural heritage that consists of tangible cultural heritage artifacts as "cultural heritage transferred from generation to generation and kept alive in this way" has started to be emphasized today.
In our country, which has been involved in the processes of Intangible Cultural Heritage as of 2006, Beykoz is in our country with the "Beykoz Glass" and "Çeşm-i Bülbül" glass traditions, which are identified with the action type Beykoz, which is the "Sustainability of the Glass Culture Identified with Beykoz" It emerges as an important element of value.
PLN 401-402 Planning Workshop VI - VII to examine the Istanbul Strategic Spatial Development Plan, the theme of "Tourism in the Context of Sustainable Urban Development", an action plan study on the opening of intangible cultural heritage through glass culture, in Istanbul Province, Beykoz District, Paşabahçe Glass Factory and its immediate surroundings has been prepared.

Bu çalışmanın amacı, UNESCO tarafından “Yaşayan İnsan Hazinesi” unvanı verilen Neşet Ertaş’ın hayatının öğretiminde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının Türk dili ve edebiyatı öğretmen adayları üzerindeki etkisini belirlemektir. Nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı bu çalışma kapsamında, öğretmen adaylarının “somut olmayan kültürel miras, yaşayan insan hazineleri ve Neşet Ertaş” kavramlarına ilişkin bilgi ve farkındalık düzeyleri sürecin başlangıcı ve sonunda öğrenilerek karşılaştırılmıştır. Araştırma, Ankara’da bir devlet üniversitesinin Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören on beş birinci sınıf öğrencisi ile toplam altı saatlik iki oturumda gerçekleştirilmiştir. Elde edilen nicel veriler Wilcoxon işaretli sıralar testi, nitel veriler ise betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiş ve araştırma, katılımcı görüşlerinden doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının somut olmayan kültürel miras, yaşayan insan hazinesi kavramları ve Neşet Ertaş’a ilişkin bilgi düzeylerinin ve farkındalıklarının arttığı, Neşet Ertaş’ın eserlerini yorumlamalarının ve sanat anlayışını değerlendirmelerinin kolaylaştığı, öğretmen adaylarının, kendilerini kültürlerine ve kültürel değerlere daha yakın hissettikleri ve yaşamın içindeki kültürel ögeleri ve zenginliği fark etmelerinin sağlandığı belirlenmiştir.

Anadolu toprakları, jeopolitik konumu gereği bir çok medeniyete ev sahipliği yaparken mit, efsane, kutlama, gelenek-görenek, örf ve adetlerin bir araya geldiği kültürel zenginliğe sahip bir coğrafya haline gelmiştir. Nesilden nesile aktarılan bu öğeler, halk kültürünü oluştururken, aynı coğrafyada yaşayan toplumları da bir araya getiren bir güç olmuştur. Geçmişten geleceğe aktarılan bir özelliği olması bağlamında kültür, uluslararası platformda ayrıştırıcı ve farklılaştırıcı bir unsur olarak tanımlanırken, ülkelerin sahip olduğu inanışlar ve ritüeller, halk kültürünün örüntülerini oluşturmuş ve somut olmayan kültürel miras alanları olarak tanımlanmıştır. UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) kapsamında ele alınan alanlarda “toplumsal uygulamalar” kapsamında ele alınan inanışlar ve ritüellerin bir araya getirilmesini amaçlayan “Anadolu Halk Kültüründe İnanış ve Ritüeller: Teoriden Pratiğe Kökenleri ve Yansımaları” isimli bu kitap ile geçmişten geleceğe köprü gibi uzanacak olan Anadolu halk kültür mirasına bir iz bırakılmak istenmiştir. Nereden geldiğini ve neden yaptığımızı bilmediğimiz bazı ritüellerin ve kökeninde yatan inanışların toplandığı bu kitap Anadolu’nun halk kültüründe yatan inanışları ve ritüellerini kültür meraklılarına sunuyor. Hep var ol Anadolu…
https://www.nobelyayin.com/anadolu-halk-kulturunde-inanis-ve-ritueller-teoriden-pratige-koken-ve-yansimalar_17261.html?fbclid=IwAR0yjsaxtsOD8s_PNaCoyeaQLtipxxbOay0bJk08X5anDxbrREgjZD8jwDc

Kültür, çeşitli sembollerle nesilden nesile aktarılan, insan gruplarının ayırt edici özelliklerini içeren, açık veya gizli şablonları kapsayan bir kavramdır. Kültürün temelinde geleneksel fikirler ve onlara bağlı değerler yatmaktadır. Miras ise bir nesilden diğerine geçen her türlü kaynağı ifade etmektedir. Bu kaynakların kullanımı ise kültürel miras turizmini oluşturmaktadır. Anadolu Akdeniz uygarlıklarının beşiğidir. Bilge düşüncelerin, sanat akımlarının, dinlerin ortaya çıktığı, kaynaştığı, çevreye yayıldığı yerdir. Tüm uygarlıkların kaynağı sayılan Sümer uygarlığının, dinle düşüncenin, doğayla doğa ötesinin birleşip kaynaştığı yer olması nedeniyle Anadolu’nun her karış toprağında farklı uygarlıkların kültürel mirası bu topraklarda kozmopolit bir yapı oluşturmuştur. Değişik uygarlıklardan bize miras kalan, çok değerli olan, kültürel mirasımızı korumak ve onu gelecek nesillere aktarmak ise bizim en önemli görevlerimizdendir. Çalışma kapsamında kültürel miras kavramı açıklanmış ve somut kültürel miras örneği olarak Klazomenai (Urla) antik kentinin tarihsel süreçleri anlatılarak soyut kültürel miras örneği olarak ünlü filozoflar Anaksagoras ve Skopelianos’un öğretileri açıklanmaya çalışılmıştır.

Bu çalışmanın amacı, yapı ustalarının kullandıkları yapım teknikleri, malzeme ve yapma biçimlerini inceleyerek Doğu Karadeniz Bölgesi geleneksel yapı kültürü üzerine bütüncül bir değerlendirme yapmaktır. Çalışma kapsamında, bölgesel konut yapım teknikleri, literatür araştırması verileri ile yapı ustalarından edinilen bilgiler doğrultusunda ele alınarak geleneksel mimari hem somut hem de somut olmayan değerleri açısından incelenmektedir. Çalışma yöntemi, literatür araştırması ve belgesellerde sunulan yapı ustalarıyla yapılmış mülakatların birlikte değerlendirilmesi ve elde edilen verilerin mimari çizimler üzerine aktarılmasından oluşmaktadır. Yapı ustalarını konu alan belgesel araştırmaları kapsamında, Süha Arın'ın 1986'da hazırladığı Karadeniz Geleneksel konutları ve ustalarını konu alan Sisler Kovulunca Belgeseli ile TRT tarafından 2005 yılında yayınlanan Derin Kökler Belgeseli'nin Doğu Karadeniz Evleri'ni konu alan 81. bölümü incelenmiştir. Literatür verileri ve belgesellerden elde edilen bilgiler, yapı ustalarının kullandıkları yapım teknikleri, malzeme ve araçların anlaşılması ve inşa süreciyle ilgili uygulamalar ve kuralların ortaya konulması, inşa sürecinin somut ve somut olmayan değerlerinin birlikte belgelenmesi amacıyla değerlendirilmiştir. Literatür verileri ve belgesellerden elde edilen bilgiler doğrultusunda, Doğu Karadeniz geleneksel mimarisinin inşa sürecine yönelik üç boyutlu çizimler hazırlanarak hem yapı ölçeğinde hem de uygulama detayları üzerinde ustaların farklı teknikleri uygulama biçimleri gösterilmiştir.

Bu makalenin amacı 19. yüzyılda bir bilim dalı olarak ortaya çıkan folklorun Türkiye’deki seyrini ortaya koymaktır. Türkiye’de Türkçülük fikriyle bağlantılı olarak ortaya çıkan folklor çalışmaları, bu ilk dönemde Ziya Gökalp, Fuat Köprülü ve Rıza Tevfik’in folkloru tanıtıcı mahiyette kaleme aldıkları makaleler, 1927’de kurulan Türk Halk Bilgisi Derneği, halkbilimiyle ilgili dergiler, Halkevleri, 1947’den itibaren Ankara Üniversitesi’nde folklorun akademik bir disiplin olarak yer bulması gibi pek çok çalışmayla sürdürülmüştür. 1966’da Milli Folklor
Enstitüsü’nün kuruluşu ile folklor derleme/araştırma çalışmaları devletin bugüne kadar kesintisiz desteğini almıştır. 1980 sonrasında da folklor çalışmalarının Türkiye’de önemli bir disiplin olarak gelişmeye devam ettiği
görülmektedir. 1980 sonrası çalışmalarda dikkati çeken en önemli husus, folklor çalışmalarının gerek Kültür ve Turizm Bakanlığı gerekse üniversitelerde yoğun ve yaygın bir biçimde sürdüğüdür. Eşdeyişle bu dönem sonrasında folklorla ilgili çalışmaların gözle görünür bir hızla artmasıyla birlikte, yapılan çalışmalar toplumun bütününe daha çok mâl olmuştur. Bu bağlamda makalenin amacı Türkiye’deki folklor hareketlerinin günümüze kadarki seyrini panoramik bir bakışla gözler önüne sermektir.

Tarihsel süreç içerisinde her toplumun kendine has etnik kültürel özellikleri bulunmaktadır. Bu bakımdan Kars bölgesi geçmişten günümüze bulunduğu coğrafyanın da etkisiyle çok farklı medeniyetlere beşiklik yapmıştır. Her toplumun kendinden bir şeyler kazandırdığı bu bölge birtakım etkileşimler sonucunda bu kazanımları gelenekler haline dönüştürmüştür. Nevruz kültürü her toplumda kendini farklı bir şekilde göstermektedir. Fars kökenli olan bu kavram nev (yeni) ile ruz (gün) sözcüklerinden oluşmuş birleşik bir isimdir. Nevruz toprağın su ile harmanlanıp, toprak altındaki canlıların uykudan uyanışlarının, dirilişlerinin, kısaca baharla buluşmalarının ilk günüdür. Bir bayram niteliğinde kutlanmaktadır fakat bir din ya da bir etnik kimlik adına bağlı bir gelenek olarak gösterilmemektedir. Mart ayının bu dönemi Karsta kutlanan Nevruz geleneğinde halk Levin adı verilen 7 çeşit kuruyemişten oluşan ikramları her zaman o gün için hazır bulundurmaktadır. O gün gelen misafirler yahut kapıya bayramlaşmaya gelen çocuklar için günün simgesi olan boyanmış Yumurtalar çocuklara ikram edilir. Baharın gelişini en etkin bir şekilde karşılayan Semeni (rengârenk küçük kaplarda toprak içerisine ekilen buğday, mısır, nohut gibi tahıl yetiştirme geleneği olan) halk arasında Yaşam Otu olarak adlandırılmaktadır. Bir hafta öncesinden yeşertilen ve ne kadar gür bir yeşillenme oluşursa o yılın o kadar bereket ve bolluk içerisinde geçeceğine inanılan bir çeşit otsu bu bitki mutlaka her evde bulundurulmaktadır. Sonraları gün ortasında veya akşamüzeri yakılan Ateş ile geçmiş olan senenin/senelerin tüm olumsuz etkilerinden arınma niteliği taşımaktadır. Birde olmazsa olmaz Kapı/pencere dinleme, Mendil atma/açma vb. geleneklerde bulunmaktadır. Bu çalışma Kars bölgesinde kuşaktan kuşağa aktarılan, sosyal miras unsuru gelenekler hakkında farklı kaynaklar ve saha araştırmasıyla edinilen bilgiler doğrultusunda hazırlanmıştır.

Çalışmamızın amacı; Kırşehir İli, Mucur Ilçesi Geycek köyünde yetişen âşık ve şairlerin bilim ve edebiyat dünyasına tanıtılmasıdır. Yörece bilinen ancak geniş kitlelerce tanınmayan, bu kadar aşığı ve şairi yetiştiren Geycek Köyünün daha sonraki akademik çalışmalara bir ön hazırlık oluşturmasını sağlamaktır. Çalışmamızın içerisinde kısaca Kırşehir’in kısaca tarihine değinilmiş  olup asıl konumuz olan Geycek köyünde yetişen  âşık ve şairlerin antolojik çalışmalardan alınan bilgilerle kısaca hayatlarıma ve antolojik çalışmalarda yer almayan âşık ve şairlerden sözlü mülakat neticesinde alınan bazı dörtlüklerle yer verilmiştir. Temel amacımız Geycek köyünü ve yetiştirdiği âşık ve şairleri sadece tanıtmaktır. Küçücük bir köyde bu kadar âşık ve şairin çıkması tesadüf değil âşıklık geleneğin olduğunun bir göstergesidir. Bunun böyle olmasını bulgularımız ve yorumlarımız şuna bağlamaktadır: Âşıklık geleneği ve şairlik köyün genelinde olmasına rağmen bazı ailelerde genetik kodlarla olup sonraki nesillere aktarıldığında dair tahminlerimiz olup çalışmamızın içerisinde Bandura'nın “Sosyal Öğrenme Kuramı" ile de bağlantılar kurarak bu teze ulaşılmıştır. Bu ailelerden Bazıları;Ölöler Nebioğluları(Ertuğrul),Faydacılar,Sargınlar(Hocalar),Kevgirler(Şahinler),Bayraktarlar.Yeterli oranda veri ve doküman elde ettiğimiz ve üzerinde çalışma yaptığımız On dört şair ve âşığımızı tanıtmak ve hepsinde ortak temalar ve şiir anlayışını bulmaktır.

Bu makalenin amacı 19. yüzyılda bir bilim dalı olarak ortaya çıkan folklorun Türkiye’deki seyrini ortaya koymaktır. Türkiye’de Türkçülük fikriyle bağlantılı olarak ortaya çıkan folklor çalışmaları, bu ilk dönemde Ziya Gökalp, Fuat Köprülü ve Rıza Tevfik’in folkloru tanıtıcı mahiyette kaleme aldıkları makaleler, 1927’de kurulan Türk Halk Bilgisi Derneği, halkbilimiyle ilgili dergiler, Halkevleri, 1947’den itibaren Ankara  Üniversitesi’nde folklorun akademik bir disiplin olarak yer bulması gibi pek çok çalışmayla sürdürülmüştür. 1966’da Milli Folklor Enstitüsü’nün kuruluşu ile folklor derleme/araştırma çalışmaları devletin bugüne kadar kesintisiz desteğini almıştır. 1980 sonrasında da folklor çalışmalarının Türkiye’de önemli bir disiplin olarak gelişmeye devam ettiği görülmektedir. 1980 sonrası çalışmalarda dikkati çeken en önemli husus, folklor çalışmalarının gerek Kültür ve Turizm Bakanlığı gerekse üniversitelerde yoğun ve yaygın bir biçimde sürdüğüdür. Eşdeyişle bu dönem sonrasında folklorla ilgili çalışmaların gözle görünür bir hızla artmasıyla birlikte, yapılan çalışmalar toplumun bütününe daha çok mâl olmuştur. Bu bağlamda makalenin amacı Türkiye’deki folklor hareketlerinin günümüze kadarki seyrini panoramik bir bakışla gözler önüne sermektir.
Somut Olmayan Kültürel Miras.

Somut Olmayan Kültürel Mirasın (SOKÜM) Korunması Sözleşmesi kapsamında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü’nün 2008 yılından bu yana yürütmüş olduğu araştırma, derleme, arşivleme çalışmaları neticesinde Aralık 2013 tarihi itibariyle 60 adet kültür miras unsuru SOKÜM Ulusal Envanterine kaydedilmiştir.
Bu çalışmada SOKÜM Ulusal Envanteri’ne 13.03.2013 tarih ve 01.0021 envanter numarası ile kaydedilen “Arguvan Türküleri”, SOKÜM kapsamında ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Bu bağlamda söz konusu türkülerin SOKÜM Ulusal Envanter listesinde yer almasına neden olan belirleyici ve belirgin özelliklerinin tespit edilmesi ve tespit edilen bu özelliklerin yaşadığı coğrafyada sergilediği kültürel farklılığın farkındalık yaratmasında rol oynayan Araştırma ve Eğitim Merkezi’nin konumuzla ilgili çalışmalarına dikkat çekilmesi suretiyle, Arguvan Türküleri’nin mevcut haliyle taşınabilirliğinin sağlanmasına ve geleceğe aktarılmasının süreğenliğine katkıda bulunmaya çalışılmıştır.

The subject of this study is on the function of the “emphasis on identity” in the contexts of the diversity of sociocultural and cultural expression other than the known biological function of food (feeding oneself). 
The field studies made in Ankara (Çubuk), Eskişehir (Alpu), Kütahya, İzmit (Kocaeli) and Tekirdağ in Turkey and in Karcag, Kisújszállás, Jászberény, Jászfényszaru and Budapest in Hungary and a scanning of the literature gave direction to the study.

Bu çalışmanın konusu, yemeğin bilinen biyolojik (karın doyurma) işlevi dışında sosyokültürel ve kültürel ifade çeşitliliği bağlamlarında “kimlik vurgusu” işlevi üzerinedir.
Türkiye’de Ankara (Çubuk), Eskişehir (Alpu), Kütahya, İzmit (Kocaeli), Tekirdağ;
Macaristan’da Karcag, Kisújszállás, Jászberény, Jászfényszaru, Budapeşte’de yapılan alan araştırmaları ve literatür taraması çalışmaya yön vermiştir.

Seyitgazi is a small town with its 13.000 population at a district of Eskişehir Province. However, it has become a vibrant centre from the Phrygians due to its position on historical trade routes. Byzantine city Nakoleia was named as Seyitgazi after the construction of zaviye and a tomb dedicated to Battal Gazi, a Muslim saint and warrior in the 8th century. The zaviye containing a tomb was built in 1208 on a hill overlooking the town by Ümmühan Hatun, wife of the Anatolian Seljuk Sultan Gıyaseddin Keyhüsrev. During the Islamization of Anatolia, these structures established by the Sultans connected to the Sunni Islamic belief have become a sacred religious centre of the Kalenderî-Alevî-Bektashi community too and further extended in 1511 by the Ottomansultans to serve the rituals of more than one religious community. The shrine and the adjoining complex remain popular with local as well as foreign visitors. Given the fact that this multi-layered cultural heritage is a special architectural complex with its utmost importance, the interventions need to be carried out with detailed studies here. The interventions, which are generally viewed as technical issues within the field of preservation aren't limited to the survival of structures. The liturgical meaning of the architecture-between worship and the space in which it occurs- must not be erased during the arrangements of the space. The wider definition of cultural heritage and conservation also brings responsibility for the preservation of cultural diversity. According to the proposal titled tourism in the Valletta Principles adopted by the ICOMOS in 2011: “The development of tourism in historic towns should be based on the enhancement of monuments and open spaces; on respect and support for local community identity and its culture and traditional activities; and on the safeguarding of regional and environmental character.” Within the scope of this study, the restoration of Seyyid Gazi Complex realized in 2006-2009 and implementation made within the scope of the "Tourism Potential Development Project" initiated jointly by Seyitgazi District Governorate and Bursa-Eskişehir-Bilecik Development Agency (BEBKA) in 2014 has been evaluated taking into account the deep mutual commitment between the tangible and intangible cultural heritage.

Özet
Arkaik köklere dayanan ve kuşaktan kuşağa aktarılarak yakın zamana kadar getirilmiş olan pek çok kültürel miras örneği, başta değişen yaşam şartları olmak üzere çeşitli sebeplerle modern dünyada yaşama şansını yakalayamamaktadır. Özellikle modern medya aygıtlarının, kültürleşme süreçlerinin yoğun bir şekilde yaşanmasına olanak tanıdığı çağdaş dünyada, gelenekte var olan ve çeşitli işlevleri üstlenen kültürel yaratmaların yerini, tek bir merkezden üretilip bu medya aygıtları ile dünyaya dağılan kültürel unsurlar almakta ve bu durum sonucunda da yeryüzündeki pek çok yerel ve ulusal kültür yaşama şansını kaybetmektedir. Uzun vadede bu problemin doğuracağı tektipleşme tehlikesinin aslında insanlık adına evrensel bir tehlike oluşturduğunun farkına varılması ile birlikte bu tehlike olasılığı ile Birleşmiş Milletler öncülüğünde çok uluslu bir mücadele başlatılmıştır. İşaret edilen tehlike içerisindeki modern dünyada, başta SOKÜM Sözleşmesi’nin doğurduğu farkındalıkla, geleneksel olanı korumanın yolları aranmaktadır. SOKÜM Sözleşmesi’nde belirtilen kimlik saptaması, belgeleme, araştırma, muhafaza, koruma, geliştirme, güçlendirme, aktarma ve canlandırma gibi koruma biçimlerinden bazıları; halkbilimcilerin uygulamalı halk bilimi, fakelore, geleneğin icadı gibi kavramlar üzerinden yürüttüğü yenilikçi koruma yaklaşımları ile kesişmektedir. Bu kesişim kümesinde yürütülen çalışmaların ortaya çıkmasını sağlayan başta ticaret olmak üzere, eğitim, sanat gibi farklı motivasyon kaynakları bulunmaktadır. Politika da bu motivasyon kaynakları içerisinde, geleneğin yeniden yaratılmasında etkin ve güçlü itici kuvvetlerden biri olarak belirmektedir. Türkiye’de özellikle İkinci Meşrutiyet’in ilan edilmesinden sonra ortaya çıkan milliyetçi derneklerin folklorik imgeleri çeşitli şekillerde kullanmasından Cumhuriyet’in erken yıllarındaki güçlü uluslaşma sürecinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin izlediği politikalarda İslam Öncesi ve Türkistan merkezli mitolojinin canlandırılmasına; Milliyetçi Hareket Partisi’nin 1969 yılında mitolojiden aldığı Bozkurt imgesini modern dünyaya adapte etmesinden, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin atlı okçuluk gibi geleneksel sporları canlandırma faaliyetlerine ve alplık-gazilik kurumlarının etkisinde geliştirilen hikâyelerin televizyon dizilerinde işlenmesine kadar, bu uygulama örnekleri geniş bir kümeyi oluşturmaktadır. Bu çalışmada, kaynağını politik yapılanmalardan alan belli başlı uygulama örneklerinin uygulanış biçimleri, hedefleri ve sonuçlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Uygulama örneklerinin belirlenmesinde SOKÜM Sözleşmesi’ndeki tasnif sistemi temel alınmıştır. Buna göre beş kategoriye ayrılan somut olmayan kültürel mirasa dair seçilen örnekler şu şekildedir: Birinci kategori olan somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar kümesine dâhil edilebilecek bozkurt imgesi, seçilen ilk örnektir. İkinci kategori olan gösteri sanatlarına giren askeri bando organizasyonu olan mehter uygulamaları, çalışmada kullanılacak bir başka örnektir. Toplumsal uygulamalar ritüeller ve şölenler şeklinde belirtilen üçüncü kümeye dâhil edilebilecek örnekse atlı okçuluk uygulamaları olarak belirlenmiştir. Doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar kategorisine dâhil olan Nevruz etrafında oluşan inanç ve uygulamalar ve son küme olan el sanatları geleneğine dâhil edilebilecek olan hat geleneği ise çalışmada ele alınacak diğer örnekleri oluşturmaktadır. Söz konusu beş kültürel mirasın, siyaset eliyle modern dünyada yeniden yaratılması, canlandırılması ya da güçlendirilmesi şeklindeki uygulama örneklerinin hedefleri ile sonuçlarının örtüşüp örtüşmediği araştırılacaktır. Çalışma kapsamında veriler, medya kanalları ve sahada kaynak kişilerle yapılacak olan anketlerden elde edilecektir. Toplanacak olan bilgi yorumlanarak, folklordan alınarak gündelik hayatın içine siyasi bir motivasyonla yerleştirilen geleneksel unsurların üzerine yapışan politik anlamlar olup olmadığı, geleneğin yeniden yaratılmasında hangi aygıtların kullanıldığı, yeniden yaratılan geleneğin işlevsel bir dönüşüm yaşayıp yaşamadığı, geleneğin yeniden yaratılmasında siyasal güçlerin olumlu ve olumsuz sonuçlarının neler olduğu gibi konular üzerine genellemelere ulaşılmaya çalışılacaktır. Araştırma sonucunda elde edilecek olan genellemelerden hareketle, SOKÜM Sözleşmesi’nin hedefleriyle de bağlantılı olarak gelecekte yapılacak olan uygulamalı halk bilimi örneklerinde nelere dikkat edilmesi gerektiğine ulaşılmaya çalışılarak, ileriye dönük uygulama demelerinden olumlu sonuçların alınmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.

Öz: Sürdürülebilir turizm kavramı, yerel kültürün korunması ve gelecek nesillere aktarılmasında stratejik bir öneme sahiptir. Yerel kültürün özgün niteliklerini bünyesinde barındıran ve yaşayan hafızasını oluştu-ran somut olmayan kültürel miras unsurları ise, sürdürülebilir turizm bağlamında tartışılması gereken bir konudur. Bu noktada bu çalışmanın amacı, halen özgün niteliklerini korumayı başaran Gümüşhane’nin somut olmayan kültürel miras unsurlarının sürdürülebilir turizm bağlamında incelenmesidir. Çalışmada amaçlı örneklem yöntemlerinden kartopu örneklem yöntemine göre katılımcılar belirlenmiştir. Bu kap-samda çalışmanın örneklemini 16 paydaş katılımcı oluşturmuştur. Söz konusu katılımcılara yarı yapılandırılmış görüşme soruları yöneltilmiş olup, elde edilen sonuçlar betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, Gümüşhane’de çok sayıda unutulmaya yüz tutmuş somut olmayan kültürel mirasın bulunduğu, turizmin Gümüşhane’ye özgü somut olmayan kültürel mirasın korunmasında stratejik bir araç olabileceği ve turizm kapsamında değerlendirilmesi mümkün olan somut olmayan kültürel miras unsurları arasında en çok el sanatlarının ön plana çıktığı belirlenmiştir.
Anahtar sözcükler: Gümüşhane, Somut Olmayan Kültürel Miras, Sürdürülebilir Turizm, Yerel Kültür

Amacı: Gaziantep ilinin bayramlarda yaptıkları özel yemekler ele alınarak; yöreye özgü
kültürün ve buna bağlı olan yöresel yemeklerin sürdürülebilirliğine, yazına katkı ve farkındalık oluşturmaktır.
Araştırmanın Yöntemi: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yapılandırılmamış
görüşme tekniği uygulanmıştır.
Bulgular: Katılımcılara üç soru yöneltilerek elde edilen bilgiler doğrultusunda
Gaziantep‘te bayram günlerinin heyecanının sadece ilk gün değil bayramdan günler
önce başladığı belirlenmiştir. Bunda bayramlarda yapılan yemeklerin (yuvalama, kahke,
sütlü, zerde vb.) yapımı zor ve uzun zaman alması etkili olduğu gözlemlenmiştir.
Sonuç ve Öneriler: Kaynak kişilerden elde edilen bilgiler ışığında Gaziantep halkının
bayramlarda önemli bir yemek kültürüne sahip olduğu belirlenmiştir. Mevcut araştırma
sonuçları da somut olmayan kültürel mirasın sürdürülebilirliği açısından ileriki yıllar
için bir yazılı bir kaynak olacaktır.
Araştırmanın Sınırları: Araştırma dini bayramlarda Gaziantep ilinin yemek kültürü,
Gaziantepli olup ve 40 yaş üzeri katılımcılar ile sınırlandırılmıştır.
Sosyal etkileri: Uluslararası turizmde yerel kimliğin ön plana çıkmasını sağlayarak,
Gaziantep gastronomisinin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacaktır.
Orijinalliği/değeri: Anadolu‘da farklı bölgelerde farklı yerel kültürlerin ortaya
çıkmasına destek olup bundan sonraki araştırmalara kaynak olacaktır. Ayrıca diğer
somut olmayan kültür miraslarının araştırılmasına da katkı sağlayacaktır.

“Kültürel miras” kavramı, geçmişte, yapılar ve yapılı çevreler gibi somut
kültürel miras unsurlarıyla tanımlanırken, günümüzde kültürel pratik ve
anlatımlar ile el sanatları gibi somut olmayan kültürel miras unsurlarını da kapsayacak şekilde kavramın içeriği zenginleşmiştir. Kültürel mirası koruma süreci de bu tanımdaki genişlemeye koşut olarak, somut ve somut olmayan unsurları ele alan bütüncül bir çerçeveye doğru gelişmektedir. Kültürel mirasın korunması, değişen miras tanımıyla birlikte, yerel, ulusal ve uluslararası aktörlerin eşgüdüm içinde çalışmasını gerektiren, farklı uzmanlıkların bir arada olacağı disiplinler arası bir çalışma sürecini gerektirmektedir. Koruma sürecinde yerel yönetimlerin rolünün tartışılması, uluslararası belgelerde tartışılan bütüncül koruma anlayışının ulusal düzeyde koruma uygulamalarına yansımaları, bu anlayışa aykırı yapılan uygulamalardaki eksikliklerin eleştirel bir yaklaşımla değerlendirilmesi, bu çalışmanın temel konusudur.

Rural architecture has been constructed in a process through which building masters have used their technique, know-how, and skills by re-evaluating cultural values which have survived as a tradition in particular to each building.  Knowledge and practices that have continued through the building tradition in rural settlements in Anatolia are a significant part of intangible cultural heritage. For the conservation of intangible cultural heritage, the continuity of practices provided by practitioners is a most significant requirement. The documentation and transmission of know-how, skills, techniques and methods of the masters as the practitioners of the building tradition is compulsory for the continuity of tradition. The practices of maintenance, renewal and ornamentation carried out by women occupying a secondary role besides building masters as the practitioners of mud-brick building tradition in the rural settements in Anatolia also have value as intangible cultural heritage. In this respect, the identification and documentation of the role of women in local building tradition is necessary for its conservation as intangible cultural heritage. This study aims to investigate the practices of women in the maintenance, cleaning, renewal and ornamentation practices of mud-brick buildings still continuing as a tradition in Çavuş and Değirmenaltı Villages of Hüyük in Konya and to evaluate them both as tangible and intangible cultural heritage. As the method of study, the data obtained from the architectural surveys of the traditional buildings carried out in July 2017 and September 2018 within the scope of the site surveys in Çavuş and Değirmenaltı Villages, observations, photographic documentation, and the in-depth interviews that were carried out with peasant women, building masters and local authorities will be evaluated.

Kırsal mimari, çevresel koşullarla, geleneksel olarak sürdürülen kültürel değerlerin yapı ustaları tarafından her yapı özelinde yeniden değerlendirilerek, teknik bilgi ve becerilerini kullandıkları bir süreçle inşa edilmiştir. Anadolu’da kırsal yerleşimlerde, yapı geleneği içinde yüzyıllardır sürdürülmekte olan bilgi ve uygulamalar, somut olmayan kültürel mirasın önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Somut olmayan kültürel mirasın korunmasında, uygulayıcılar tarafından uygulamanın sürekliliğinin sağlanması en önemli koşuldur. Yapı geleneğinin uygulayıcıları olarak ustaların bilgi, beceri, teknik ve yöntemlerinin belgelenmesi ve yeni nesillere aktarımı, geleneğin sürekliliği için zorunludur. Anadolu’da kırsal yerleşimlerde kerpiç yapı geleneğinin uygulayıcıları olarak yapı ustalarından sonra gelen kadınların, bakım, yenileme ve süsleme amacıyla yaptığı uygulamalar da somut olmayan kültürel miras olarak değer taşımaktadır. Bu anlamda, yerel yapı geleneğinde kadının rolünün tanımlanması ve belgelenmesi, somut olmayan kültürel miras olarak korunması anlamında gereklidir. Bu çalışma, Konya’nın Hüyük İlçesi, Çavuş ve Değirmenaltı Köyleri’nde halen kadınlar tarafından sürdürülen bir gelenek olarak, kerpiç yapıların bakımı, temizliği, yenilenmesi ve süslenmesine yönelik uygulamaları, somut ve somut olmayan kültürel miras olarak değerlendirilmesine yönelik incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma yöntemi olarak, 2017 yılı Temmuz ile 2018 yılı Eylül aylarında Çavuş ve Değirmenaltı Köy’lerinde gerçekleştirilen alan araştırmaları kapsamında yapılan geleneksel konutların mimari incelemeleri, gözlemler, fotoğraflı belgeleme, ile köylü kadınlar, yapı ustaları ve yerel yöneticilerle yapılan derinlemesine görüşmelerin verileri değerlendirilecektir.

Somut olmayan kültürel miras unsurlarının geçmişte kalmış, donmuş ve arkaik kültür unsurları olmadığı; yine
geçmişte olduğu gibi günümüz ve geleceğin insanına söyleyecek birçok sözü olduğunu ifade etmek mümkündür.
Bilindiği üzere, geleneksel kültür içerisinde yaratım ve aktarımı yapılan somut olmayan kültürel miras unsurları,
özellikle bir beldenin ya da bölgenin kendini tanıtmasında, ifade etmesinde ve kimlik oluşturmasında önemli
birçok işleve sahiptir. Küresel değerlerin hâkim olduğu günümüz dünyasında, somut olmayan kültürel miras
çalışmalarının özellikle kültür turizmi ve kültür ekonomisi bağlamında da büyük bir öneme sahip olduğunu ifade
etmek mümkündür. Çalışmada bu bağlamda, özellikle Bandırma ve çevresindeki somut olmayan kültürel miras
unsurlarının tespit, derleme ve inceleme çalışmalarının önemine vurgu yapılacaktır.
Anahtar Sözcükler: Somut Olmayan Kültürel Miras, Kültür Turizmi, Sosyal Medya, Kültür Ekonomisi, Bandırma.