Türkiye Cumhuriyeti Sosyo ekonomik tarihi

ÖZET Bu çalışmanın esas amacı ülkemiz ekonomisinin yapısal sorunu olan krizlerin tanımını yapmak ve sonrasında makroekonomik programlar anlamında büyük çaplı değişikliklere sebep olan 1994 ve 2001 ekonomik krizlerinin mikroekonoik temel göstergeler açısından analizini yapmaktır.Bu yüzden genel bir kriz tanımı yaptıktan sonra kriz tipleri üzerine teorik bilgi verilecektir ve sonrasında 1994 ve 2001 krizlerinin ortaya çıkmasındaki temel ekonoik atmosfer ortaya konulmaya çalışılacaktır. Teorik çalışma ve modelleme metodu olarak da krizlerin büyümeyi olumsuz yönde etkilediği kabulü ile büyüme verileri belirleyici olacaktır. Doğrudan yabancı sermaye girişinin artışının ve azalışının yaşadığımız ekonoik krizlerle dolayısı ile büyüme ile bağlantılarını kurarken beklenti yönetimi, cari açık ve yatırım-tasarruf açığının da aynı veriler ile ilişkileri irdelenecektir. Son olarak 1994 ve 2001 Krizlerinde kriz yönetiminin nasıl yapıldığı ve krizlerin sonunda yapılan ekonomik düzenlemelerinin sonuçlarının ve başarısının değerlendirmeleri yapılacaktır. Tüm bu incelemelerin ardından 1994 ve 2001 Krizlerinin bilimsel taslağının sunulması ve ekonomi politikası alanında ulusal ve uluslararası ilişkiler anlamında nelere dikkat edileceği noktasında bir ön bilgi sunması hedeflenmektedir. ABSTRACT As a theoretical study and modeling method, the growth rate will be determined by the assumption that crises affect growth negatively. We will examine the relationship between the increase in direct foreign capital inflows and the weaknesses of the current economic situation, the current account deficit and the investment-saving gap in relation to the same economic situation. Finally, in the 1994 and 2001 Crisis, crisis management will be done and assessments of the consequences and success of economic regimes made at the end of crises will be made. After all these examinations, it is aimed to present a preliminary information on the presentation of the scientific proposal of the 1994 and 2001 Crisis and the points to be considered in terms of national and international relations in the field of economic policy. The main objective of this study is to make a definition of the crises which are structural problems of the country's economy and then to analyze the economic crises of 1994 and 2001 in terms of microeconomic indicators. This is why the theoretical information on crisis types will be given after the definition of crisis. The basic economic atmosphere in the emergence of the crises

Şehir tarihi araştırmalarında, bölgenin araştırılan dönem içerisindeki idari taksimatı ve iktisadi yapısı oldukça önemlidir. Bu çalışmamızda Kırşehir’in XIX. Yüzyılın ikinci yarısından XX. Yüzyılın başlarına kadar olan süreç içerisinde ki idari taksimatı ve iktisadi yapısı incelenmiştir. İdari taksimat kısımda Kırşehir Sancağı’na bağlı kazalar, nahiyeler ve köyler hakkında kronolojik süreç takip edilerek önemli bilgiler verilmiştir. Ayrıca Kırşehir Sancağı’na yerleşmiş olan aşiretler ve iskân edilmiş olan muhacirlerin durumları ile ilgili bilgiler derlenmiştir. Çalışmamıza söz konusu olan Kırşehir Sancağı’nın iktisadi yapısında ise tarım, hayvancılık, dokumacılık, madencilik ayrı başlıklar altında incelenerek değerlendirme yapılmıştır. Özellikle dokumacılıkta Kırşehir için oldukça önemli bir değer olan halıcılık üzerinde durulmuştur. Kırşehir Sancağı’nda gerçekleşen kuraklığa da değinilmiş ve kuraklığın Kırşehir’in ekonomisini nasıl etkilediği değerlendirilmiştir. Çalışmamızda Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivi belgeleri, Ankara Vilayet Salnameleri, Salnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye temel alınarak Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kırşehir’in idari taksimatı ve iktisadi yapısı hakkında geniş bilgi verilmiştir.

İçindekiler:

Kudret Emiroğlu: Sunuş,

Hilmi Yavuz: Ya Kebikeç,

Sami N. Özerdim: Yayın Tarihi: İlk Sayı Gazete ve Mecmualar,

Mahmut H. Şakiroğlu: Unutulmuş Kitap ve Dergiler Arasında,

Yahya Erdem: Doğubilimci Langles'nin Notlarında Türkiye Matbaacılığı İlgili Bilgiler,

Ali Birinci: Kitapçılık Tarihimizde Bir İsim: Kaspar Efendi,

M. Bülent Varlık: ABD'nde İlk Türkçe Süreli Yayın: Musavver Şikago Sergisi( 1893 ),

Mehmet Ölmez: Çağdaş Türk Dillerinde Kutadgu Bilig Çevirileri,

Ardından:

İsmail Arar'ın Yayınlanmamış Bir Çalışması:

İsmail Arar: Türk Parlemento Tarihinin Başlangıç Dönemine İlişkin Bir Kaynakça Denemesi,

Mehmet Seyitdanlıoğlu: Türk Parlemento Tarihi Bibliyografyasına Bir Ek,

Sami N. Özerdim: Ömer Asım Aksoy Bibliyografyası: Giriş, Metin Berge: Bibiyografya,

Aydın Sami Güneyçal: Halil Erdoğan Cengiz,    Halil

Erdoğan Cengiz: Kimler Neleri Bilmez,   

Halil Erdoğan Cengiz: Hilmi Yavuz'un Heybesinden Akan Küller,

Kitap / Eleştiri:

Ahmet Yüksel: Necip Asım'ın Yazık Edilen 'Kitab'ı,

Ali Birinci: Hassas Bir Mevzuda Hassasiyetten Uzak Bir Kitap: Başlangıçtan Günümüze Türkiye'de Basın Sansürü,

Kudret Emiroğlu: Türkiye'de Tarihsel Adlar,

Dosya: Üretim Tarzı Tartışmaları

Sencer Divitçioğlu: Karşılaştırmalı Devlet Modelleri: 10. yy. İngiliz Fransız Feodal ve Türk Selçuklu Devletleri,

Mehmet Ali Kılıçbay: 'Neutrum' ya da 'Başka Bir Tarih',

Metin Berge - Suavi Aydın: Feodalite'ye Giden İki Yol: Avrupa ve Bizans,

Metin Berge: Kemal Tahir'in AÜT-Feodal Üretim Tarzı Üzerine Okumaları,

Süha Ünsal: Kıvılcımlı'nın Tarih Tezi,

Suavi Aydın: Bir Kitap: T. J. Byres, H. Mukhia (eds.), Feudalism and Non-European Societies,

Halil Berktay: Sosyal Bilimlerde Bir Neslin Kendini Arayışı: Üretim Tarzı ve Az Gelişmişlik, Tartışmalarından Geriye Kalan: Bibliyografya, (Vadedilmiş makale olup yayınlanmamıştır.)

Ankara Yazıları:

Mehmet Sarıoğlu:  Bir Vefa Borcu: Taşhan,

Evrak-ı Metruke:

Ethem Coşkun-Ömer Türkoğlu: İngiliz Muhibleri Cemiyeti'ne Ait İki Kimlik,

Ayrıca ek olarak:

M. Bülent Varlık, " Hep Bu Topraktan ", İnceleme - Bibliyografya.

Öz: Cumhuriyetin ilk yıllarından 1960 yılına kadar olan dönemde Türkiye'de çay yetiştiriciliği ve çay politikaları ile bu politikaların ekonomiye olan yansımaları, çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Cumhuriyetin İlk Döneminde Türkiye'de çay yetiştiriciliği (1923-1950); DP Döneminde Türkiye'de çay üretim faaliyetleri (1950-1960) ile sınırlandırılarak iki dönem dâhilinde ele alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nde çay yetiştiriciliği ve çay politikaları ile bu politikaların ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan tarım ve ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye'si ile dünyanın çay üretimi alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne alınarak gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: Cumhuriyetin ilanından hemen sonra 6 Şubat 1924 tarihinde kabul edilen 407 sayılı Kanun ve akabinde çıkarılan 27 Mart 1940 tarih ve 3788 sayılı Çay Kanunu ile çay üretimi konusunda önemli adımlar atılmıştır. Başbakan İsmet İnönü'nün 1935 yılında Rize ziyareti ve Tarım Bakanları Muhlis Erkmen ve Şevket Raşit Hatipoğlu ile Zihni Derin'in çabalarıyla, üretime hız kazandırılmıştır. Rize çay fabrikasının 1947 yılında faaliyete geçmesiyle üretim seri hale getirilmiştir. DP Döneminde çay konusunda yapılan yeni yasal düzenlemeler ve çay giderleri için bütçeden ayrılan ödeneğin çay fabrika ve atölye sayılarını her geçen yıl artırması ve üretimin Rize dışında, Trabzon, Giresun, Artvin, Giresun, Ordu illerine yayılıp yükseltilmesiyle milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır.

Abstract: This study deals with tea cultivation and tea policies in Turkey from the early years of the Republic to 1960 and the reflections of these policies on economy. The study is limited to and addressed under two periods: tea cultivation activities in Turkey in the early years of the Republic (1923-1950) and tea cultivation activities in Turkey in the period of the Democratic Party (DP) (1950-1960). Tea cultivation and tea policies in the Republic of Turkey and the reflections of these policies on economy have been evaluated based on numeric data. The source materials of the study are Prime Ministry Republic archive documents and official publications such as Grand National Assembly of Turkey (TBMM) proceedings of memorandum, laws, journals of official reports, Republic of Turkey official gazette, and articles from economy and agriculture magazines of the period. The relevant evaluations have been made considering the developments in tea cultivation in Turkey and across the world in the periods mentioned. The study has found out that important steps were taken in the field of tea production with the Law no 407 accepted on 6 February 1924, just after the proclamation of the Republic, and Tea Law dated 27 March 1940 and numbered 3788. Tea production gained acceleration thanks to Prime Minister İsmet İnönü's visit to Rize in 1935 and the efforts of Muhlis Erkmen and Şevket Raşit, the ministers of agriculture, and Zihni Derin. Production turned into mass production as Rize Tea Factory came into operation in 1947. In the DP period, new legal regulations were introduced about tea and the funds appropriated for tea expenses from the budget led to an increase in the number of tea factories and workshops every passing year. In addition, production was extended to Trabzon, Giresun, Artvin, and Ordu provinces besides Rize. In this way, tea made significant contributions to the national economy.

This research aims to examine the reforms in social life in the early republican era in the perspective of the The New York Times (NYT) which is one of the most effective newspapers in the USA and the world. The research was made by way of analyzing documents is limited to 1923-1938; the NYT as a research source, and in the content of women rights, the development in education, the art, the transportation, and the clothing reform. The research has been prepared by scanning of the related period of NYT’s collection in the 1851-2015 years. In the newspaper, the articles about the social change of Turkey are generally newsworthy and the number of the writings as a comment about this subject is limited. Whatever the comments are related to Turkey, they were interest in Istanbul and its lifestyle. The themes of the research have been determined as women, education, art, transportation, and clothing. In the newspaper, the rational distribution of news and comments related to the period are as follows: women reform in Turkey is 30%, educational reform is 25%, art reform is 20%, recovery of transportation system is 13% and clothing reform is 12%.


Bu araştırmanın amacı, erken cumhuriyet döneminin sosyal hayatındaki reformlarını Amerika’nın ve dünyanın en etkili gazetelerinden biri olan The New York Times (NYT) perspektifinden ele almaktır. Doküman inceleme yoluyla yapılan araştırma dönem olarak 1923-1938 tarihleriyle; kapsam olarak, kadın hakları, eğitimdeki gelişmeler, sanata yaklaşım, ulaşım ve kıyafet reformu; araştırma kaynağı olarak da NYT gazetesiyle sınırlandırılmıştır. Araştırma NYT’nin 1851-2015 yıllarındaki koleksiyonunun ilgili döneminin taranmasıyla hazırlanmıştır. Gazetede Türkiye’deki sosyal değişime ilişkin yazılar genellikle haber niteliklidir ve bu konuda yorum tarzındaki yazı sayısı sınırlıdır. Yapılan yorumlar her ne kadar Türkiye ile ilgili gibi görünse de ağırlıklı olarak İstanbul ele alınmıştır. Araştırmanın temaları kadın, eğitim, sanat, ulaşım ve kıyafet olarak belirlenmiştir. Gazetede dönemle ilgili haber ve yorumların oransal dağılımı şöyledir: Türkiye’de kadın reformu % 30, eğitim reform % 25, sanat reform % 20, ulaşım sisteminin iyileştirilmesi % 13, kıyafet reform % 12.

İkinci Dünya Savaşı’nın ağır ekonomik koşulları savaşa girmemiş olsa da Türkiye’de aşırı derecede hissedilmiştir. Tarafsızlığını korumaya çalışan Türkiye, bir yandan da milli savunma tedbirleri nedeniyle harcamalarını arttırmaya başlamıştır. Bu harcamalar bütçe açığının büyümesine ve buna bağlı olarak enflasyonun yükselerek aşırı fiyat artışlarına neden olmuştur. Sıkıntı içinde bulunan halk gündelik ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorluk çekmekte iken, bu durumu fırsata çevirip karaborsacılık ve vurgunculuk yaparak aşırı kazanç elde edip zenginleşenler olmuştur. Hükümet, ekonomiyi düzenlemek için alınan tedbirlerin işe yaramaması, enflasyonun ve fiyatların istenen seviyeye çekilememesi yüzünden aşırı kazanç elde edenlerden bir defaya mahsus alınmak üzere 11 Kasım 1942 tarihinde Varlık Vergisi Kanunu’nu çıkarmıştır. Bu çalışmada, Varlık Vergisi Kanunu’nun Erzurum’daki uygulama safhaları, komisyonların çalışmaları, kimlerden ne kadar vergi toplandığı ve sonuçları özellikle mahalli basın kaynaklarından faydalanılarak detaylı bir şekilde sunulmaya çalışılmıştır.

Özet Bu araştırmada, Türk Savunma Sanayiinin girişimci bir kuruluşu olan Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumunun (MKEK) askeri fabrikaların teşkilinden itibaren te-sisi, görevleri, üretim faaliyetleri ve iştirak ettiği ortaklıklarla üretimde sağladığı artış ve bunun ekonomiye olan yansımaları ele alınmıştır. Konu, askeri fabrika-ların kuruluşu ve MKEK bünyesine katılması (1921-1950); MKEK'nin kuruluşu ve görevleri (1950); MKEK'nin üretim faaliyetleri (1950-1960) adı altında üç bö-lümde ele alınmıştır. MKEK'nin kuruluşu, görevleri ve üretim çalışmaları ve bu çalışmaların ekonomiye olan yansımaları incelenirken, sayılar veriler üzerinde değerlendirmelerde bulunulmuştur. Araştırmanın konusu hakkında literatürde yer alan eksiklikler birincil kaynaklardan yararlanılması yoluyla tamamlanmıştır. Ça-lışmanın konusu incelenirken dönemin Türkiye'sinin MKEK uhdesinde dünyanın çeşitli ülkeleriyle silah ve tarım makineleri üretimi konusunda yaptığı anlaşmalar ve bu anlaşmalarla ortaya çıkan ikili ilişkileri göz önüne getirilerek gerekli de-ğerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren teşkil edilen askeri fabrikalar 1950 yılında bir iktisadi devlet teşekkülü olarak kurulan MKEK'nin çekirdeğini oluşturmuştur. Kurumun tesisle-rine yeni fabrika ve ilave üniteler eklenerek verimli çalışması, savunma sanayii dışında ekonominin hemen her alanında üretim yapması ve ulusal ve uluslararası kurduğu ortaklıklarla üretimini artırması, milli ekonominin gelişmesine önemli ölçüde katkı yapması sağlamıştır.

ÖZET Araştırmamızın konusu olan tarım genel anlamda ülkelerin kalkınması ve özellikle açlık dönemleri yaşanmaması için tarih içinde hep birincil önem taşımıştır. Sağlıklı bir tarımsal yapı, sağlıklı bir kent ve sağlıklı bir sanayi yapısını ortaya koymaktadır. Tarım sektörünü ele alırken diğer sektörlerle ilişkisi ve etkileşimi açısından bütünsel bir yaklaşımla konu ele alınmalı ve değerlendirmeler rasyonel bir anlayışa dayandırılmalıdır. Tarım sektörü ve sorunları sınırlı ve dar bir çerçevede tek başına değerlendirildiğinde; ekonomik olmayan, verimliliğe ve rasyonaliteye dayanmayan bir anlayış, kalkınmanın önünde engel oluşturmaktadır. Osmanlının son döneminde kapalı (izole) alanlar içerisinde tarımsal üretim yapılması, nüfusunun % 80'inden fazlası kırsal alanda yaşayan ülkenin, kendi kentsel alanlarını hatta komşu tarım bölgelerini besleyemez duruma gelmesi sonucunu yaratmıştır. Nitekim İstanbul'un buğday vb. tahıl ürünleri gereksinimi sürekli olarak yabancı ülkelerden karşılanmıştır. Milli Mücadelenin başında Anadolu; halkı tarım kesiminde çalışan, fakat ekonominin bütünü üzerinde pek de etkin role sahip olmayan bir tarım ülkesi durumundaydı.  , Uludağ Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü,

In this research, the influence of John Dewey's visit to Turkey in 1924, his report on Turkish education system and its influence on Turkish education system in the early republic era were discussed. John Dewey was invited by Ministry of Education in 1924. He made investigations concerning the education system, participated in interviews, and submitted a report to the ministry. He stayed approximately two months in Turkey and prepared two reports about Turkish education system: The first report was mainly about urgent addition of some allowances to the budget rather than a report on the general problems of education, and it was in nature of memorandum indicating how to share these allowances. After returning to his country, he wrote and sent the second report. Dewey emphasized a new and unique Turkish education system. Dewey stated that teachers' salaries have to be increased rapidly, appointments should be balanced and it is crucial to provide housing for teachers. He emphasized the importance of awareness of the innovation of the managers and teachers in the education system through training magazines which will be published. He pointed out the importance of the establishment of a library in every school, and a course set on the librarianship at schools. He recommended establishment of an independent unit at the school buildings and architecture in the training organizations, and doing studies abroad on the subject. He expressed that Turkish education system was in a centralized structure whereas having a decentralized structure as well will form a structure distant from bureaucracy.

ÖZ Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren 1960 yılına kadar Türkiye'de elektrik enerjisi üretimi çalışmaları ve enerji politikaları ile bu politikaların ekonomiye olan yansımaları, çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Konu, Cumhuriyet Halk Parti-si (CHP) döneminde elektrik üretimi (1923-1950); Demokrat Parti (DP) döneminde elektrik üretimi (1950-1960) ile sınırlandırılarak iki dönem dâhilinde ele alınmıştır. Türkiye'de elektrik üretimi çalışmaları ve enerji politikaları ile bu politikaların eko-nomiye olan katkıları sayısal veriler üzerinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın kay-nak materyalini, Cumhuriyet arşivi belgeleri, resmi yayınlardan; zabıt ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, resmi gazete, istatistik yıllıkları, ayın tarihi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye'si ile Dünyanın elektrik üretimi alanında yaşa-nan gelişmeleri göz önüne alınarak gerekli değerlendirilmeler yapılmıştır. Çalışma-da elde edilen sonuç şudur: Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren CHP Hükümetleri zamanında elektrik üretimi faaliyetleri yabancı sermayeli imtiyazlı ortaklıklar şeklinde yürütülmüş, 1930'lu yıllara gelindiğinde yabancı sermayenin elinde bulunan imtiyazlar Devlet tarafından satın alınmaya başlanmıştır. 14 Haziran 1935 tarihinde Etibank ve Elektrik İşleri Etüt İdaresinin (EİEİ) kurulması ile elektrik enerjisinin üretimi ve dağıtımı bu kurumların uhdesine alınmıştır. DP hükümetinin iktidara gelmesi akabinde, 18 Aralık 1953 tarihinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün kurulması ve enerji üretimine daha da önem verilmesi ile beş büyük hidroelektrik santrallerinin yanı sıra orta ölçekte birçok santraller kurulmuştur. Bu suretle 1950 yılında 789.5 milyon kilovat saat olan enerji üretimi 1960 yılında 2 milyar 815 milyon kilovat saatin üzerine çıkarak ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamıştır.

Öz
Bu çalışmada öncelikle Alacami köyünün antik ve Türkler dönemindeki durumu üzerinde durulmuştur. Türkler döneminde Alacami köyünün ol-duğu bölgede batıda Pınarcık, doğuda Ayanozlar Yeri, Ayanoz adlı köyle-rin olduğu görülmüştür. Ama Alacami adını çağrıştıran Akçakilise köyü-nün de bu sahada olduğu düşünülmektedir. Ayrıca Alacami köyünün ku-rulması, Alacami köyü caminin inşası ve köyde modern ilk eğitim hayatının başlaması üzerine bilgiler verilmiştir. Alacami köyünün kurulması ile de-ğirmencilik faaliyetlerinin canlanması ilginç bir şekilde aynı döneme rast-ladığı görülmektedir. Böylece Serik kazasının ilk köy incelemesini yapılmış olduğu gibi doğduğum yere olan borcumu ödemiş olacağımı ümit ediyo-rum.
Abstract
In this study, at first, the situation of Alacami during the ancient and Turks period is emphasized. It is seen that during Turks period, where there is Alacami village now, there were villages named Pınarcık in west, Ayano-zlar Yeri in east and Avanoz. However, it is thought that Akçakilise village, which recalls the Alacami name, was within that area as well. Information on the foundation of the Alacami village, the construction of the Alacami village mosque and the beginning of the first modern education life in the 

Özet Malazgirt Savaşı’nı takiben Orta Asya’dan Anadolu’ya gerçekleşen göçler, Anadolu’nun sosyal, kültürel ve demografi k yapısını değiştirmiştir. Anadolu’nun diğer bölgeleri gibi erken dönemlerden itibaren Düzce yöresinde de yoğun bir göçebe grubun olduğu tespit edilmiştir. Yörük olarak adlandırılan bu göçebe grupların büyük bir kısmı, yaklaşık 250 yıllık bir zaman içerisinde yerleşik hayata geçmiştir. Temel ekonomik faaliyetleri hayvancılık olan ve zamanla tarımla uğraşmaya başlayan Yörüklerin kendilerine has bir kültür ve uygarlık değerleri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı tarihleri çok eskiye dayanan ve yakın zamana kadar da kültürel özelliklerini ve yaşam biçimlerini muhafaza etmiş bu bölge Yörüklerinin, sanayileşmenin hızlandığı 1960-2000 yılları arasında geçirdiği sosyo-ekonomik değişimi, istatistiki veriler ışığında ortaya koyabilmektir. Bu bağlamda çalışma alanı olarak Düzce bölgesinde, erken dönemlerden itibaren Yörük nüfusun yoğun olarak yaşadığı, Akçakoca ve Yığılca ilçeleri ve örnek köyler seçilmiştir. Kullandığımız temel kaynaklar, Türkiye İstatistik Kurumu kayıtları, 1968 ve 1997 tarihli Bolu Köy Envanter Etüdü verileri ile 1967, 1973 ve 1998 Bolu İl Yıllıklarıdır. Aynı zamanda saha araştırmalarımız neticesinde, sözlü tarih yöntemi ile köylülerden derlediğimiz bilgiler de mevcuttur.

S özlüklerde "burjuva" kelimesi için "orta yönetici sınıftan olan, el işçiliği yapmayan in-san" "burjuvazi" sözcüğü içinse "kapitalist rejimde üretim araçlarını elinde bulundu-ran egemen sınıf" betimlemesi yapılmaktadır. Bu tanımlamanın ilk bölümü bir birey tipolojisini, ikincisi ise toplumsal bir türü ifade eder (Borlandi, Boudon, Cherkaoui, &Vala-de, 2005). W. Sombart'ın burjuva tanımının ifadesi ise girişimcidir. Bu sosyal kategorideki müteşebbiste bulunması gereken özellikler ise düşünce kıvraklığı, ileri görüşlülük, zekâ keskinliği, çabuk düşünebilme, kesin ve hızlı karar alabilme, konunun özünü kavrayabilme ve dünyayı iyi tanıyan fırsatçı (opportunist) olmaktır (Sombart, 1913). Toplumsal "ruh hâli" olarak burjuvazi kategorisine dâhil olmak ise sosyal ve sınıfsal sürekliliği ifade eder. Bu an-lamda burjuvazi; zenginliğin, modanın, mesleğin, ahlaki, entelektüel ve estetik eğitimin, kendi çevresine sınırlar çizmenin ve layık olduğunu düşündüğü seviyede kalmanın araçla-rını sağlayan toplumsal bir sınıf analizidir (Borlandi et al., 2005). Burjuvaziye (bourgeoisie) zaman içerisinde verilen farklı anlamlara bakıldığında bu sosyal kategorinin ortak özelliğinin, kapitalist düzende üretim araçlarını ellerinde bulunduranlar ile çıkarları bunlara bağlı olanların oluşturduğu, katmanlı toplumsal bir sınıf olduğu görülür.

Bizim icad ettiğimiz bir tabirle tefahhuş, veya garbî ve memleketimizde de maruf olan tabiriyle
enflasyon, fiyatlar umum seviyesinin yükselmesi demektir. Fiyatlar Umum Seviyesi’nin
yükselmesi demek, satın alınan mal ve hizmetlerin paravî bedelinin ortalamasının artması
demek olup, bu da insanların iktisadî teşebbüsler yapmasını teşvik edici bir mahiyettedir, zira
müteşebbislere daha çok kar etmek imkanı olduğunu telkin eder.
Bu itibarla söyleyebiliriz ki, tefahhuş iktisadî büyüyüşün en elzem müşevvikidir. Bir memleket
nüfus artmadan da iktisaden büyüyebilir, emisyon yapılmadan da büyüyebilir, teknolojik
tekamül olmadan da büyüyebilir. Lakin tefahhuş veyahut aksî tefahhuşun(deflasyon) olmadığı
bir memlekette iktisadî büyüyüşün cereyan etmesi bizim kanaatimize göre iktisadiyata hariçten
net sermaye girişini icab ettirir, başka türlü cereyan etmez. Çünkü orada tevakkuf(resesyon),
yani yerinde saymak, yani bir nev’î sessizlik olacaktır, kimse kolay kolay iktisadî teşebbüss
yapmak istemeyecek, insanlar me’yus olacak ve bu da şübhesiz idarecilerin başına hem siyasî,
hem askerî, hem de iktisadî şekilde derdler getirecektir.
Bu makalemizde, pek çok eseri tedkik ederken gördüğümüz, yani “Atatürk’ devrinde enflasyon
yoktu.” İddiasının ne kadar doğru olabileceğini tedkik edeceğiz.

II. Meşrutiyet’in ertesinde Salah Cimcoz, Hüseyin Suad ve Cenab Şahabeddin, Bahr-i Lût sularından brom madeni çıkartma imtiyazı almak adına harekete geçmişlerdir. İlk talepleri, yapılan incelemenin ardından uygun bulunmamıştır. Karara itiraz etmelerinin ardından Ocak 1911’de imtiyazı elde etmişlerdir. Bundan sonraki süreç imtiyaz sahipleri açısından kolay olmamıştır. Muhalefetin oldukça canlı olduğu 1911 yılında özellikle muhalif basında, imtiyaz sahipleri İttihat ve Terakki ile ilişkilendirilerek devamlı surette eleştiriye uğramışlardır. İmtiyazı bir yabancı sermaye grubuna satma veya işletme konusunda da başarılı olamamışlar ve sonuçta imtiyaz 1915 yılında feshedilmiştir. Filistin topraklarındaki Türk hakimiyetinin sona ermesinin ardından süreç daha da karmaşıklaşmıştır. 1925’de imtiyaz yeniden Salah Cimcoz ve arkadaşlarına iade edilirken onlar da imtiyazı satmayı başarmışlardır. Ancak mesele, onlardan imtiyazı alan Fransız ağırlıklı grup ile rakip İngiliz şirket arasında mahkemelik olmalarına dek uzayan bir anlaşmazlığa dönüşmüştür. Bu çalışmada daha önce ele alınmamış olan brom madeninin imtiyaz sürecinin takip edilmesi hedeflenmektedir. Brom madeni imtiyazı, devamlı olarak tartışma konusu olması bakımından farklı bir yere sahiptir. Biz de tartışma süreçleri üzerinden konunun işlenmesini uygun gördük. Çalışmamız ağırlıklı olarak Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi arşiv belgelerine, yerli ve yabancı gazetelerde sürece ilişkin yayınlanan haberlere dayanmaktadır. Konuyla ilgili resmi yayınlardan ve araştırma eserlerinden de yararlanılmıştır.

TURKEY’S SECURITY PERCEPTION AND DEFENSE EXPENDITURES IN THE
BUDGET IN THE FIRST YEARS OF THE REPUBLIC (1924-1929)
Considering the occupations of the Allied States after the Armistice of Mudros, the strategically
determined places were vital for the heart of the Ottoman Empire, that is, places of economic
importance. Undoubtedly, the historical reasons behind the occupied Turkish homeland, as well
as the economic importance of these regions, have a great role. The notables of the young
Turkish Republic were also aware of the importance of economic issues as well as defense for
the survival of the state, and in this context, they tried to direct defense expenditures and other
expenditure items with scarce resources. But how to optimize this balance was important.
The first priority for the young Turkish Republic, which took over the Ottoman industry under
the control of minorities and foreigners, was to realize the development move under the
umbrella of survival. For a newly established state, the war industry and regional production
places of the war industry were very important, which would guide other industries. The
production of weapons, ammunition, tools, equipment, materials and spare parts, which are all
kinds of war industry products that will be needed for the survival of the state in case of
mobilization and war, and their contribution to the country’s economic structure were
important. However, the stock of capital available was very limited. For this, it was necessary
to wait until 1929 and give priority to agriculture, trade and banking.
It is very important to deal with the events after the establishment of the Republic of Turkey in
terms of economic history in terms of revealing the characteristic features of the period, namely
the structural appearance of the society and the route of the state’s upper mind. In order to make
sense of the economic history of this period, it is necessary to take into account what has been
done for the security of the country in the national economy. Thus, the analyzes reveal more
concrete issues. In the paper, the defense expenditures in the context of the national budgets
and the perception of security in the period before the Great Depression of 1929 (1924-1929),
when the Republic of Turkey applied the liberal economic model, will be revealed.

Tam bağımsızlık; sadece siyasi bir kavram olmayıp askeri, iktisadi, hukuk, kültür gibi pek çok başlığı içerir. İnsanoğlunun içtimai bir varlık olması, kıt kaynaklarla yaşamanı sürdürmesi zorunluluğu nedeniyle bu başlıklardan belki de en yaygın hissedilen ve toplumun pek çok kesimini bir şekilde etkileyen konu ise iktisattır. Bu çıkarım ise bizi tam bağımsızlık ilkesinin olmazsa olmaz ön koşulu niteliğindeki iktisadi bağımsızlık kavramına götürür.
Azınlıklar ile yabancıların kontrol altındaki Osmanlı sanayisini devralan genç Türkiye Cumhuriyeti için birinci öncelik, mutlak bağımsızlık ilkesinden ödün vermeden liberal modeller ile beka şemsiyesi altında niteliksel bir dönüşümü yani kalkınma hamlesini gerçekleştirebilmekti. Tam bağımsızlığın en önemli unsurlarından olan iktisadi bağımsızlığından ödün vermeden dışa dönük, barışçıl bir dış politika benimseyen Türk Devleti’nin yönetim kadrosu öncelikle yeni kurulmuş bu genç devleti liberal yaklaşımlarla sağlam temellere oturtmak istiyordu.
Türkiye Cumhuriyeti kendi kalkınma hamlelerini yaparken 1929 senesinde ABD’de başlayan ve sonrasında tüm devletleri etkileyen, adı gibi sonuçları itibariyle de büyük olan bu ekonomik kriz dünya tarihinde derin izler bıraktı. 1929 Krizi ile tüm dünya ülkelerinde ekonomik modeller yeniden tartışıldı ve kapitalizmin değerleri sorgulanmaya başlandı. Genç Türk Devleti’nin yöneticileri, icra edilen politikalarla arzu edilen kalkınma ivmesini yakalamanın mümkün olmadığının farkında idi. Başta ekonomi olmak üzere diğer alanlarda dünyada yaşanan gelişmeler, zamanla liberal iktisat politikalarında revize edilmeyi zorunlu kıldı. Neticede Türk Devleti de gelişmelere ayak uydurarak tam bağımsızlık ilkesinden taviz vermeden tatbik ettiği modelde güncellemeler yaptı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması sonrasında yaşananları iktisat tarihi açısından ele almak döneminin karakteristik özelliklerini yani toplumun yapısal görünümünü ve devlet üst aklının rotasını ortaya koymak açısından oldukça önemlidir. Fakat bu dönemin iktisat tarihini anlamlandırabilmek için tatbik edilen ekonomik modelin mevcut gereklilikler ve güvenlik ihtiyaçları ile birlikte dikkate alınması gerekir. Bu şekilde yapılan analizler, dönemi yorumlamak açısından daha somut hususları ortaya koyacaktır. Bildiride; tam bağımsızlık ilkesi ile kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin liberal ekonomik modelden 1929 Büyük Ekonomik Buhranı ile daha planlı ve merkezi bir modele geçiş serüveni, dönemsel yönetim tutumları ve tam bağımsızlık yaklaşımı ile ortaya konulacaktır.
Complete independence; It is not just a political concept, but includes many topics such as military, economic, law and culture. Due to the fact that human beings are social beings and have to live with scarce resources, perhaps the most common topic among these topics and
affecting many segments of society in some way is economics. This inference leads us to the
concept of economic independence, which is an indispensable prerequisite for the principle of
complete independence.
The first priority for the young Turkish Republic, which took over the Ottoman industry under
the control of minorities and foreigners, was to realize the development move under the
umbrella of survival with liberal models without compromising the principle of absolute
independence. The administrative staff of the Turkish State, which adopted an outward-looking,
peaceful foreign policy without compromising its economic independence, which is one of the
most important elements of full independence, primarily wanted to put this newly established
young state on solid foundations with liberal approaches.
While Turkey Republic was making its own development moves, this economic crisis, which
started in the USA in 1929 and then affected all states, and which was big in terms of its
consequences, left deep traces in the history of the world. With the 1929 Crisis, economic
models were discussed again in all countries of the world and the values of capitalism began to
be questioned. The administrators of the Young Turkish State were aware that it was not
possible to achieve the desired development momentum with the implemented policies. The
developments in the world, especially in the economy, made it necessary to revise liberal
economic policies over time. As a result, the Turkish State kept up with the developments and
made updates in the model it applied without compromising the principle of full independence.
To consider the events after the establishment of the Turkish Republic in terms of economic
history is very important in terms of revealing the characteristic features of the period, namely
the structural appearance of the society and the route of the upper mind of the state. But in order
to make sense of the economic history of this period, the applied economic model should be
taken into account together with the current requirements and security needs. Analyzes made
in this way will reveal more concrete issues in terms of interpreting the period. In the statement;
The adventure of the Republic of Turkey, which was established with the principle of full
independence, from the liberal economic model to a more planned and centralized model with
the Great Economic Depression of 1929, will be revealed with periodic management attitudes
and full independence approach.

1929 Dünya Ekonomik Krizi, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere dönemin önemli güçlerini etkisi altına almıştır. Türkiye de bu krizden en az büyük devletler kadar etkilenmiştir. Ekonomi politikasını 1923-1930 döneminde özel sermayeyi destekleyerek kalkınmak üzerine inşa eden Türkiye, kriz ile birlikte devletin daha müdahaleci olduğu bir ekonomik modeli benimsemiştir. Atatürk döneminin denk bütçe, dengeli dış ödeme politikasına kriz döneminde de devam edilmiştir. Ancak bu dönemde genel ekonomik politika değişimine paralel olarak denk ve dengeli ekonomi hedefine ulaşma görevini devlet üstlenmiştir. Böylece devletin aldığı tedbirler vasıtasıyla krizle mücadele etmek adına Türk parasını korumak ve dış ödemeler dengesini sağlamak üzere çeşitli tedbirler alınmıştır. Hükümet kriz döneminde dış ticaret dengesini sağlamak için, ihraç ettiğin kadar ithal et anlayışı ile hareket etmiştir. Ticari ilişkiler olan ülkelerle, imkânlar dâhilinde karşılıklı ve eşit miktarlı alışveriş yapmayı sağlayacak anlaşmalar yapılmıştır. Böylece kriz döneminin dış ticaret politikasını çeşitli kontenjan, takas ve kliring anlaşmaları oluşturmuştur. Türkiye’nin, almış olduğu bu tedbirler dâhilinde para, bankacılık ve ticaret politikası ile vergi sistemi üzerinde önemli değişiklikler yapılmıştır. İkili ticari ilişkiler olan devletlerle yapılan anlaşmalar ile de bu değişiklikler hayata geçirilmiştir. Böylece krizle mücadele adına daha korumacı bir politika benimsenmiştir.

This academic study analyses the agriculture of Ağrı Province in the period between 1950 and 1980 which is called as "Green Revolution" in Turkish Agriculture and experienced important social and economic transformation. Furthermore, this study explains the influence of the geographical conditions of Ağrı Province on animal production and plant production that were realized in the rural areas under the social and economic living conditions. Furthermore, this article also explains the agricultural mechanization, yield increase, crop diversity and market oriented agricultural production process in the rural areas of Ağrı. In addition to all of these, this study compares the plant production and animal production statistics of Ağrı and those of Turkey with each other to be able to reveal the socioeconomic transformation of rural areas in Ağrı more clearly. Thus, it searches for an answer that to which extent the agricultural structures and the dynamics of change in daily social life of Ağrı indicate transformation or indicate to which extent stability in traditional social structure. However, when the cultivable lands of Ağrı and the transportation facilities of Ağrı with Erzurum are considered, this study emphasizes that Ağrı has high agricultural potential for market oriented agricultural production. However, as a result this study tries to explain the geography, the demographic structure, and the transformation in agricultural activities of Ağrı from the perspective of different disciplines such as geography, economy, agriculture, sociology, and history.

İnsanlık için hayati bir önemi haiz olan su, tarihsel süreç içerisinde birçok medeniyetin kuruluşunda etkin bir rol üstlenmiştir. Dolayısıyla "Medeniyetler Beşiği" "olarak adlandırılan İzmir için de su, sıradan bir besin maddesi olmanın ötesinde manevi yaşamı anlamlandıran, edebiyatı yücelten, geçmiş ile bugün arasındaki bağı koruyan bir köprü demektir.

İzmir için böylesine yoğun anlamlar içeren su, 19. yüzyılda kent merkezinde yaşanan içme suyu sıkıntısının giderilmesi amacıyla Osmanlı İmparatorluğu tarafından özelleştirilmiş ve su imtiyazı bir karmaşık geçen süreç sonunda Belçika menşeili İzmir Suları Osmanlı Anonim Şirketi'ne verilmiştir. Bu imtiyazı İzmir'in sosyo-ekonomik tarihi açısından önemli bir dönüm noktası olarak görmemiz mümkündü. Zira, sahip olduğu ticaret hacmi nedeniyle "metropol kent" haline gelen İzmir'de, şirket eliyle uygulanan hizmet politikası, suyu sadece alınıp satılan bir metaya dönüştürmekle kalmamış, aynı zamanda kent yerleşimlerindeki sosyo-ekonomik ayrımların da çok daha belirgin bir şekilde ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Dahası; şirket eliyle belirginleşen bu ayrım, Cumhuriyet Dönemi'nin "Devletçi" politikasının bir tezahürü olarak şirketin kamulaştırılması sonrasında da sürmüştür.

Hiç kuşku yok ki kentlerin sosyo-ekonomik süreçlerinin gelişiminde birçok belirleyici unsur mevcuttur. Gerek suyun isale edildiği bölgelerde yaşayanların yaşam standartlarını, gerekse şirketin ticari/hizmet politikalarının seyri göz önüne alındığında aslında bir "insan hakkı" olarak düşünülmesi gereken suyun sosyo-ekonomik açıdan önemli bir "ayrım noktası" haline geldiği görülecektir. Dolayısıyla arşiv belgeleri, raporlar ve yerel gazeteler yoluyla İzmir'in özellikle 20. yüzyılın başından itibaren sosyo-ekonomik gelişimi incelendiğinde ortaya çıkan sonuç, kentin sosyo-ekonomik tarihinde suyun önemli bir yeri olduğunu düşündürmektedir.

Cumhuriyetin ilk yıllarından 1950’ye kadar olan dönemde Türkiye’de fındık üretimi ve ihracatı ile bunun ekonomiye olan yansımaları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Cumhuriyetin ilk döneminde fındık üretimi ve ticareti (1923-1950) ile sınırlandırılarak tek dönem dâhilinde ele alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nde fındık üretimi ve ticaretinin ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan tarım ve ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın fındık üretimi ve ticareti alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne alınarak gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: Cumhuriyetin ilanından hemen sonra çıkarılan 6 Şubat 1924 tarih ve 407 sayılı Kanun ile Giresun, Ordu ve Trabzon’dan sonra Rize ve Artvin’in Borçka kazası da fındık üretim kapsamına alınmıştır. Akabinde beş kooperatifin birleşmesiyle 28 Temmuz 1938’de kurulan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) sayesinde fındık fiyatları istikrara kavuşmuştur. Fındık ihracatının denetimine dair çıkarılan tüzüklerle de fındığın standardizasyonuna özen gösterilmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmalara ülkenin iklim ve arazı imkânlarının elverişliliğinin de dâhil edilmesiyle fındığın yetişme alanı, üretimi ve ihracatı artarak dünyada ilk sıraya yerini almasıyla milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır.

DP’nin iktidara geldiği 14 Mayıs 1950 tarihinden yönetiminden uzaklaştırıldığı 27 Mayıs 1960 tarihine kadar olan dönemde Türkiye’de tütün tekeli ve bu tekelin ekonomiye olan yansımaları, çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Demokrat Parti Döneminde tütün tekeli (1950-1960) ile sınırlandırılarak tek dönem dâhilinde ele alınmıştır. DP Döneminde tütün tekeli ve bu tekelin ekonomiye olan yan-sımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları, İletişim Başkanlığı Ayın Tarihi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmak-tadır. Konu incelenirken, başta tütün olmak üzere Tekel ürünlerinin hazineye sağladığı katkılar göz önüne alınarak gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: 14 Mayıs 1950 tarihinde DP’nin iktidara gelme-siyle birlikte özel sermayenin teşebbüs alanını genişletme çabasına girilerek dış ülkelerde acente ve ortaklıklar kurulmuştur. Dahası yıldan yıla artış gösteren sigara tüketimini karşılamak amacıyla üreticilere sağlanan destek alımlarıyla tütün üretim miktarı yükseltilerek Maltepe Sigara Fabrikasının temeli atılmıştır. Bu suretle başta tütün geliri olmak üzere diğer Tekel gelirleriyle birlikte Milli Savunma Vergisinin devreye girmesi, 1950 yılının ikinci yarısından itibaren milli ekonomiye her yıl 100 milyonlarca lira katkı sağlanmasına yol açmıştır.

Cannabis is in the groups of fiber plants, cash crops and medicinal-aromatic plants. Kastamonu is the province where there had been the highest levels of cannabis production in the first years of the Republic of Turkey. The geographical conditions of Kastamonu are quite suitable for cannabis production. However, from the cultivation of cannabis to the harvest, and processing of cannabis, there had been quite primarily modes of production until 1950. Due to the primary and traditional characteristics of the agriculture in Kastamonu, cannabis production capacity was at low level. Cannabis was an agricultural product that had been produced by small sized family business through the common labor of household. However, the crop could not be more than traditional village art and having been weaved in hand loom. Thus, cannabis lacked a value-added production. The marketplaces of the cannabis produced in Kastamonu are Kastamonu, Germeç, and Taşköprü. The hemp fiber of Kastamonu was very qualified. Thus, Taşköprü Cannabis Industry was founded in 1946. Furthermore, it was thought that there would not be the problems of raw material, energy, and transportation in the foundation of the plant. However, since there had been an insufficient capital of the local people and transportation problems, the plant worked under the capacity. This situation prevented the production and the processing of cannabis by means of modern techniques. Furthermore, although Taşköprü Cannabis Industry was accepted as an important enterprise within the scope of statism to produce hemp products, it could not be long lived. Furthermore, this study reflects the political, economic, and social structure of Turkey specific to the cannabis farming, and the industrialization process of cannabis in Kastamonu province. In other words, it examines the rural areas, the society, and the industrialization dynamics of Turkey in the 1930s. This study also deals with the cannabis production and the industrialization in Kastamonu with regards to international relations. In this context, it elaborates on the negative influence of the First Industrial Revolution and the First World War in cannabis production. Consequently, Kastamonu cannabis could not be a market-oriented commodity in national and international markets. This crop was limited to the local markets of Kastamonu.

DP’nin yönetime geldiği 14 Mayıs 1950’den 27 Mayıs 1960’a kadar Türkiye’de fındık üretimi ve ticareti ile bunun ekonomiye olan yansımaları, makalenin konusunu meydana getirmektedir. Çalışma, DP Döneminde fındık üretimi ve ticareti (1950-1960) ile sınırlandırılarak tek dönem halinde ele alınmıştır. Bu dönemde fındık üre-timi ve ticaretinin ekonomiye olan etkileri sayısal veriler ışığında değerlendirilmiş-tir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları, İletişim Başkanlığı Ayın Tarihi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi ve tarım dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın fındık üretimi alanında yaşanan gelişmeleri ve fındığın ekonomiye temin ettiği destekler göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmeler yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: 14 Mayıs 1950 tarihinde DP’nin iktidara gelmesinin ardından köylü fındıklarının ıslahı için Tarım Bakanlığı bütçesinden her yıl çiftçilere ödenek tahsis edilmiş, örnek fındıklık tesis edenlere de para mükâfatı verilmiştir. Bunun yanı sıra Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı ile Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine her kampanya döneminde fındık alım yetkisi ve-ren çeşitli Kararlar yürürlüğe konulmuştur. Dahası Türk fındığının yurt içi ve yurt dışında hak ettiği gerçek değeri bulması ve sürümünün artırılması amacıyla, basın ve yayın yolu ile tanıtımı yapılarak zararlılarıyla mücadele edilmiştir. Bu suretle üretim ve ihracat artırılarak milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır.

Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nin son dönemindeki 1875 moratoryumundan başlayarak 2008 ve 2015 ekonomik krizlerine varan tarihsel süreç boyunca ekonomik krizlerin Türkiye siyasal sistemi ve rejimi üstündeki etkilerini tartışmak amacıyla hazırlanmıştır.

Economic Crisis as A Political Transformator in the Context of Economic and Political Integrity: The Case of the Relations between Devaluations and Political Change in Turkey

Focusing on the connection between the chronology of devaluations and the evolution of the political system, this study will basically discuss the impacts of the economic crises on the political system of Turkey during the historical period starting from the 1875 moratorium to the 2008 and 2015 economic crises.