Dezavantajlı Gruplar Research Papers

The capability approach is one of the most recent paradigms that responds quite a number of questions which has not been satisfactorily dealt with in various fields of social sciences such as development economics, poverty, social choice... more

Bookmark
Download
- by M. Onur Arun
- •
- 10
  Social Justice, Capability Approach, Amartya Sen, Gender inequality

Afetler, belirli bir toplumda ya da daha geniş bölgelerde, maddi ve manevi hasarlara yol açan ve gündelik rutinde bozulmalar meydana getiren tehlike ve risklerdir. Afetler kaynağına, türüne ve yayılım sahasına bağlı olarak yalnızca... more

Afetler, belirli bir toplumda ya da daha geniş bölgelerde, maddi ve
manevi hasarlara yol açan ve gündelik rutinde bozulmalar meydana getiren tehlike ve risklerdir. Afetler kaynağına, türüne ve yayılım sahasına bağlı olarak yalnızca belirli toplum veya grupları etkileyebileceği gibi tüm toplumlar üzerinde de olumsuz sonuçlara yol açabilirler. Ancak gerçekleşme biçimi ve etki sahasından bağım- sız olarak afetler, hiyerarşik olarak her zaman belli grupları diğerlerinden daha fazla etkilerler. Bu çerçevede bu araştırma, dezavantajlı bir grup olarak depremzedelerin Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) pandemi sürecinden nasıl etkilendiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, 2021 Şubat ve Mart aylarında görüş- meler yoluyla toplanan verilere dayanmaktadır. Araştırmanın ör- neklemini Ocak 2020’de Elâzığ’da gerçekleşen 6.8 şiddetindeki depremi yaşayan 18 kişi oluşturmaktadır. Afetlerin mekânsal bağlamda yarattığı korku ve kırılganlıkların daha iyi gözlemlenebilmesi amacıyla farklı mekânlarda ikamet eden bireyler örnekleme dahil edilmiştir. Bu bireylerden 10’u deprem sonrası kurulan konteyner kentte, 6’sı ise apartman dairelerinde ikamet etmektedir. Araştırma kapsamında görüşme gerçekleştirilen diğer bireyler ise, konteyner kentin yöneticisi ve psikososyal destek uzmanıdır.
Araştırma sonuçları, korku ve mekânsal kırılganlık olmak üzere iki temanın varlığını ortaya koymuştur. Sonuçlar, apartman dairesinde yaşayanların depremden daha çok korkarken konteyner kent sakinlerinin pandemiden daha çok korktuğunu ortaya koymaktadır. Deprem ve pandemi anlamında korkuyu tetikleyen faktörler olarak, söz konusu mekânın deprem ve Koronavirüs açısından elverişli ve sağlıklı olması, deprem ve Koronavirüs’ten kaçınmaya ve kurtulmaya ilişkin algılar, fiziksel rahatsızlıklar, kaderci bakış açısı ve depremin yaşanması ve pandeminin ortaya çıkmasının üzerinden geçen zaman süresi sıralanmıştır.
Araştırmada ortaya çıkan ikinci tema ise, katılımcıların “hayat eve sığar” slogana ilişkin değerlendirmelerine dayanan “mekânsal kırılganlık” temasıdır. Katılımcıların neredeyse tamamı, kendileri açısından hayatın eve sığmayacağını ifade etmiş ve başta “ev”in fiziksel özellikleri olmak üzere çalışma koşullarını, insanın sosyal bir varlık olmasından kaynaklanan etkileşim ihtiyacını ve evde olma süresinin uzunluğunu bu ifadelerine gerekçe olarak göstermişlerdir. Özellikle konteyner kentlerde yaşayanlar, yaşadıkları mekânların fiziksel özellikleri nedeniyle ev üzerine kurulu bir hayatın imkânını daha fazla sorgulamışlardır. Tüm katılımcılar açısından, pandemi ve deprem şartlarında içerisi ve dışarısı bağlamında yaşa- nan ikilem, ev mekânına dinamik bir kırılganlık atfedildiğini göstermektedir.
Araştırma sonuçları, tüm katılımcılar için hayatın eve sığmasının ancak bazı şartlarda mümkün olacağını ortaya koymuştur. Bu şartlar hem deprem hem de pandemi koşullarına uygun olarak evlerin büyük, sağlam, balkonlu, bahçeli ve tek katlı olmasının yanı sıra ekonomik refaha sahip olmak olarak sıralanmıştır. Konteyner kent sakinleri açısından “ev”de kalmak, söz konusu evin özellikleri sebebiyle, onları diğer katılımcılardan daha dezavantajlı bir konuma sürüklemiş, aile içi gerilimi, sıkışmışlık hissini, çocuklarda davranış bozukluklarını beraberinde getirmiştir. Pandeminin toplumsal dayanışmayı sekteye uğratması, etkileşimi ve sosyal bağı zayıflatması, ayrıca dışarıdan psikososyal destek kanallarını tıkaması depremin yarattığı kırılganlıkla başa çıkmayı engellemiş, bu grupları afetlere karşı daha kırılgan ve dirençsiz kılmıştır.
Araştırma, dezavantajlı toplumsal gruplardan biri olan depremzedelerin Koronavirüs pandemisi sırasında yaşadıkları korkuyu ve değişen güvenlik algılarını ortaya koyması açısından önemli görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Deprem, Koronavirüs, Dezavantajlı gruplar, Korku, Mekânsal kırılganlık.

Özet: Geçmişten günümüze yaşadıkları toplumların tüm şart ve davranışlarına maruz kalmalarına rağmen kendi kültür ve özelliklerini başarılı bir şekilde koruyan Romanların kentlileşme sürecine eklemlenmesini konu edinen bu çalışma, Edirne... more

Özet: Geçmişten günümüze yaşadıkları toplumların tüm şart ve davranışlarına maruz
kalmalarına rağmen kendi kültür ve özelliklerini başarılı bir şekilde koruyan
Romanların kentlileşme sürecine eklemlenmesini konu edinen bu çalışma, Edirne ili
merkez mahallesinde bulunan Roman halkıyla yapılan görüşmeler çerçevesinde
şekillenmiştir.
Tarih boyunca özgün kültürleriyle birlikte yaşadıkları toplumlar tarafından
önyargı ile bakılan Roman toplumu, göç ettikleri topraklarda da asimilasyon, cezalar,
baskı, ötekileştirme ve hatta öldürülmeye kadar giden bir geçmişe sahip olmuşlardır.
Günümüzde ise bu durum kısmen devam etmektedir. Zamanla Roman toplumunun
ihtiyaçlarının karşılanması sosyal politikalar ile desteklenir hale gelmiştir. Süreç
giderek hız kazanmış ve Avrupa Birliği uyum kapsamında gerçekleştirilen reform
sürecinde örgütlenme alanı genişlemiş, Roman toplumu da bu durumu iyi şekilde
kullanmıştır. Roman kimliği etrafında şekillenen örgütlenmeler giderek hız
kazanmıştır. Bu sürecin bir ürünü olmakla birlikte, kentsel dönüşümler ve dışlanmanın
artması bu örgütlenmeye temel oluşturmuştur. Bu süreçte dernekleşme faaliyetlerinin,
kurumlar ve birimler arası yapılan ortak çalışmaların ve sivil toplum olarak Roman
vatandaşların örgütlenmelerinin büyük rolü bulunmaktadır. Örgütlenme sonuçsuz
kalmamış, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, -2018 yılında yapılan değişiklik
ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olarak değiştirilmiştir- 2016-2021
yıllarını kapsayan bir strateji belgesi hazırlamıştır. “Roman Vatandaşlara Yönelik
Sosyal İçerme Ulusal Strateji Belgesi (2016-2021) ile Roman Vatandaşlara Yönelik
Strateji Belgesi I. Aşama Eylem Planı (2016-2018) ve II. Aşama Eylem Planından
(2019-2021) meydana gelen plan Roman toplumu için birtakım amaç ve hedeflerde
bulunmuştur. Bir yol haritası niteliğinde olan Stratejik Belge ve Eylem Planı; aktörler,
kapsayıcılık ve işleyiş süreci açısından Roman toplumu için yapıcı bir başlangıç
niteliğindedir. Çalışmada geçmişte Roman kimliğinin zaman ve mekân çerçevesinde değişimi
ele alınmıştır. Yaşadığımız toplumun asırlardır parçası olan Roman toplumunun
kökenleri, nereden geldikleri, gelenekleri, dini inanışları, dünyada örgütlenmeleri ve
bu örgütlenmelerin Türkiye’ye yansımaları, karşılaştıkları problemler, hak ihlalleri, bu
problemlerin çözümleri, Roman toplumu için yapılan politikalar ve yapılması gereken
politikalar, kente katkıları ve dışlanmışlığın yarattığı kentsel problemler, Edirne kenti
bağlamında değerlendirilmiştir. Romanların içinde bulundukları kent ile ne derece
bütünleştikleri, kentlileşme sürecinde yer aldıkları konumdan bu süreçler kapsamında
yapılan ve yapılması gerekenlerden bahsedilmektedir. Romanların özellikle etnik
kimliklerinden kaynaklı kentsel bağlamda ötekileştirilmeleri kentin belirli bir
bölgesine itilmelerine, bu durumdan kaynaklı ise topluma kapalı bir hal almalarına
sebebiyet vermiştir. Bu durum ise kentlileşme sürecine yansımış ve ortaya kentte
kendilerine her anlamda yer edinmeye çalışan bir toplum yapısı çıkmıştır. Edirne’de
Roman toplumu diğer şehirlerin aksine kent merkezinde kendilerine yer bulmuşlardır.
Edirne’de kentin içinde olan fakat kentin içine almadığı Roman mahalleleri homojen
bir yapıda olması nedeniyle çalışmanın temel mekanını oluşturmaktadır. Bu kapsamda
çalışmanın amacı kentlileşme sürecinin tam anlamıyla gerçekleşmesi ve kentin her
anlamda daha iyi ileri boyutlara taşınması için kentsel ayrışmanın yarattığı
problemlerin çözümünü bulmayı ortaya koymaktır. Kutuplaşma ve ayrışma
süreçlerinin kent dinamikleri eşliğinde incelenmesiyle yaşanabilir bir kentsel
mekanların yaratılması ve toplumun her kesiminin bu kentlileşme sürecine dahil
olması için Edirne ilinin bir rehber olması amaçlanmaktadır.

Bu araştırmanın amacı Doğu Anadolu bölgesinde görev yapan fen bilimleri öğretmenlerinin Doğu Anadolu genelinde ve fen eğitimi özelinde karşılaştıkları güçlüklerin belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda nitel yöntemlerden fenomolojik... more

ÖZET: TUİK verilerine göre ülkede istihdam edilen işçilerin yüzde 22- 24'lük kısmının tarım sektöründe odaklandığı bulgulanırken, 6 milyon kişilik bir işgücü pazarını bünyesinde barındıran tarım işçilerinin yarısının, mevsimlik göçer ya... more

ÖZET:

TUİK verilerine göre ülkede istihdam edilen işçilerin yüzde 22- 24'lük kısmının tarım sektöründe odaklandığı bulgulanırken, 6 milyon kişilik bir işgücü pazarını bünyesinde barındıran tarım işçilerinin yarısının, mevsimlik göçer ya da yarı-göçer ailelerin üyelerinden oluşması dikkati çekiyor. (TUİK, 2013) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri, tarımdaki işgücünün büyük ölçüde örgütsüz durumda olması nedeniyle, mevsimlik tarım işçilerinin en temel insan haklarına ulaşmada bile güçlük çektiklerini anımsatıyorlar. Üstelik "Gezicilik" ve "geçicilik" üzerinden tanımlanan mevsimlik göçer/ yarı- göçer ailelerle birlikte kentten kente sürüklenen çocuklardan, normal iş saatlerini çok aşan sürelerde ucuz işgücü olarak yararlanılması, bu kesimin her türlü istismara açık yapısını gözler önüne seriyor.(Kaya- Özgülnar, 2015:115-116) (Miga, 2012:3-6)

Bu bildiride çoğunlukla Doğu- Güneydoğu illerinden, ekonomik nedenlerle Türkiye'nin daha Batıdaki 48 iline doğru yaşanan mevsimlik tarım işçisi göçünde, aileleriyle beraber hareket eden çocukların sosyal sorunları ve eğitime erişim olanağından, ne ölçüde yararlanabildikleri irdelenecektir. Hükümetin 2010 yılında başta mevsimlik tarım işçisi çocukların eğitime erişim hakkından faydalandırılmaları, ailelerininse sağlık- barınma koşullarının düzeltilmesine ilişkin başlattığı çalışmanın, mevcut yaşam koşulları karşısında ne derece başarılı olabileceği, mevsimlik tarım işçisi ailelerin beklentileri, yapılan derinlemesine görüşmeler üzerinden sunulmaya çalışılacaktır.

ABSTRACT:

According to the TurkStat data, 22-24 percent of the workers employed in the country were found to be concentrated in the agricultural sector, and half of the agricultural workers, which refers to a workforce of 6 million people in the labor market, are the members of seasonal migrant/semi-migrant worker families. (TUİK, 2013) Because the workforce in agriculture is largely unorganized, officials of the Ministry of Labor and Social Security state that seasonal agricultural workers have difficulties even in reaching the most basic human rights. The officials also indicate that children who are dragging from town to town along with their seasonal migrant/semi-migrant families that are defined over the concepts of "traveling" and "temporary" are also used as a cheap labor force working far greater than normal business hours.

This situation, in turn, reveals the open structure of this population segment to abuse and exploitation (Kaya-Özgülnar, 2015:115-116; Miga, 2012:3-6). This study will examine the social problems of the children who move together with their seasonal agricultural migrant/semi-migrant families mostly migrating from the Turkey's East-Southeast provinces to western provinces for economic reasons, as well as investigate the extent to which they benefit from access to education. Furthermore, in the past few months, the government has initiated a project to support children of the seasonal agricultural worker families to have access to education, and also improve health-care conditions for these families (Ateş, 2017).

Bookmark
Download
- by Baran Dural
- •
- 7
  Eğitim Bilimleri, SOSYAL HAKLAR, Göç Sosyolojisi, Dezavantajlı Gruplar

EDİTÖRDEN... Değerli okuyucular, Sosyal hizmet, birey, grup ve toplumların yaşam kalitesini arttırmak için -yaşamış oldukları çevre koşularında- maddi ve manevi ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan, dezavantajlı/risk altındaki gruplar... more

EDİTÖRDEN...
Değerli okuyucular,
Sosyal hizmet, birey, grup ve toplumların yaşam kalitesini arttırmak için -yaşamış oldukları çevre koşularında- maddi ve manevi ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan, dezavantajlı/risk altındaki gruplar olarak tanımlanabilecek toplumdan soyutlanmış veya arka plana itilmiş bireylere yönelik destekleyici uygulamaları kendi içerisinde barındıran uygulama temelli bir disiplindir. Bu yüzdendir ki öncelikle savunmasız, yoksul, toplumda kendini güçsüz hisseden kesimlere hitap etmektedir. Bu gruplara yönelik sosyal devlet bağlamında sosyal eşitliği sağlayıcı mekanizmaların oluşturulması sosyal refahın sağlanmasında büyük öneme sahiptir.
Sosyal Hizmette Dezavantajlı / Risk Altındaki Gruplar adlı bu kitapta öncelikle dezavantajlılığın ne olduğu, dezavantajlı / risk altındaki grupların sosyal hizmet ve sosyal politika açısından önemine değinilmiş ardından da kitapta tanımlanan 13 farklı grup ayrı bölümlerde ele alınmıştır. Bölümlerde ilkin grupsal tanımlamalara yer verilmiş ardından da bu gruplara yönelik risk faktörleri ve bu risk faktörlerine yönelik sosyal hizmet uygulamalarına yer verilmiştir. Çalışmada giriş bölümünün ardından sırasıyla “Çocuklar”, “Kadınlar”, “Yaşlılar”, “Engelliler”, “Yoksullar”, “Göçmen, Sığınmacı, Mülteci ve İnsan Ticareti Mağdurları”, “Madde Bağımlıları”, “Afetzedeler”, “Ordu Mensupları”, “Tutuklu ve Hükümlüler”, “Kronik Hastalığı Olan Bireyler”, “Mevsimlik Tarım İşçileri”, “Romanlar” bölümlerine yer verilmiştir.
Müracaatçılar hakkında bilgi edinmek amacıyla başvurulan sosyal inceleme raporları kişiyi çevresi içerisinde kapsamlı bir şekilde değerlendirmekte olup sosyal hizmetin uygulama alanı içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bundan hareketle kitapta ele alınan 13 farklı dezavantajlı / risk altındaki gruba yönelik örnek sosyal inceleme raporlarına yer verilmiş ve sosyal hizmet içerisinde başvurulan en temel bilgi kaynaklarından biri olan sosyal incelemenin okurun zihninde canlandırılması hedeflenmiştir.
Sosyal hizmet alanına katkıda bulunmak amacıyla editörlüğümce hazırlanan bu kitap çalışmasının ortaya çıkmasına katkıda bulunan yazarlar, Prof. Dr. Yasemin Özkan, Prof. Dr. Mehmet Zafer Danış, Doç. Dr. Hasan Hüseyin Taylan, Doç. Dr. Taner Artan, Doç. Dr. Rıfat Bilgin, Doç. Dr. Adnan Küçükali, Dr. Öğr. Üyesi İsmail Dönmez, Dr. Öğr. Üyesi Rumeysa Akgün, Dr. Öğr. Üyesi Beyza Erkoç, Dr. Öğr. Üyesi Deniz Şarlak, Dr. Öğr. Üyesi Bekir Güzel, Dr. Öğr. Üyesi Sayra Lotfi, Dr. Öğr. Üyesi Ayşin Çetinkaya Büyükbodur, Dr. Öğr. Üyesi Çetin Yılmaz, Öğr. Gör. Kenan Özmen, Öğr. Gör. Bekir Altıok, Öğr. Gör. İslam Akçe, Öğr. Gör. Resul Duran, Arş. Gör. Hüseyin Zahid Kara, Arş. Gör. Ayşe Şeyma Turgut, Arş. Gör. Meryem Danışmaz Sevin, Psk. Dan. Percihan Zengin, SHU Aybüke Kaplan’a; çalışmanın olgunlaşma sürecinde desteğini esirgemeyen Prof. Dr. İshak Aydemir’e ve Nika Yayınevi ekibine içtenlikle teşekkür etmek istiyorum.
Türkiye’de dezavantajlı / risk altındaki gruplara yönelik oluşturulacak sosyal politikalara katkı sağlama gayesiyle hazırladığımız bu kitabın, tüm öğrencilere ve konuyla ilgilenenlere faydalı olması dileğiyle…
Öğr. Gör. Hüseyin Doğan
Muş Alparslan Üniversitesi
Sosyal Hizmet ve Danışmanlık Bölüm Bşk.

Öz Çalışmada, eğitimde olunması gereken ve psiko-sosyal yönden hazır olunmayan bir yaşta, erken evlenen Roman çocukların önemli bir sorununu gün yüzüne çıkarmayı ve sorunu anlamayı amaçladık. Araştırmada, Roman çocuklarda erken... more

Bookmark
Download
- by Hasan H. Taylan
- •
- 7
  Romani Studies, Evlilik, Aile Sosyal Hizmet, Aile Sosyolojisi

Bookmark
Download
- by Hasan H. Taylan
- •
- 3
  Sosyal Dışlanma, Romanlar, Dezavantajlı Gruplar

ÖZ Dezavantajlı gruplar kavramı genel olarak belirli özelliklerinden dolayı toplumsal ve ekonomik yaşama tam anlamıyla katılabilme şansı bulunmayan gruplar için kullanılan bir kavramdır. Toplum içerisinde farklı toplumsal risklere en... more

ÖZ Dezavantajlı gruplar kavramı genel olarak belirli özelliklerinden dolayı toplumsal ve ekonomik yaşama tam anlamıyla katılabilme şansı bulunmayan gruplar için kullanılan bir kavramdır. Toplum içerisinde farklı toplumsal risklere en fazla açık olan gruplardan biri olan çocuklar çeşitli nedenler ile dezavantajlılığın farklı sonuçlarını (çocuk işçiliği, sokak çocukluluğu, şiddet ile tanışma ve çocuk gelin) deneyimlemek zorunda kalmaktadır. Çocukların deneyimlemek zorunda kaldıkları bu haller ise onların topluma sağlıklı bireyler olarak katılabilmeleri önündeki en büyük engelleri oluşturmakla birlikte, toplumların geleceğini tehdit etmektedir. Dezavantajlılığın farklı hallerine dünyada olduğu gibi Türkiye'de de rastlanmakta ve çocukların durumuna ilişkin veriler kaygı verici düzeylerde olmaktadır. Bu çalışmada dezavantajlılık kavramının içeriği ve kapsamına dair yapılan tartışmalar ile birlikte, çocukların deneyimlediği farklı dezavantajlılık hallerinin dünya ve Türkiye'de ki durumlarına değinilmiştir.
ABSTRACT Disadvantage group is a concept that is used for groups that do not have the chance to wholly join to social and economic life due to their specific qualities. Children who are one of the groups that are most vulnerable to social risks have to experience several outcomes of disadvantageousness (child labor, street children, violence and child marriage). These conditions that children have to experience, besides constituting the major obstacle to join the society as healthy individuals, are also threatening the future of the society. Different examples of disadvantageousness are seen in Turkey too as it is seen in the world. And the data about conditions of children are at a worrisome level. In this study, discussions about the content and scope of the concept of disadvantageousness, and different examples of disadvantage conditions that children experience in Turkey and in the world will be examined.

Devletlerin sahip oldukları sosyo-ekonomik hatta kültürel olanaklarından toplumun geri kalan kısmı kadar faydalanamayan dezavantajlı gruplar sosyal dışlanmayla karşı karşıyadırlar. Toplumsal hayatta pek çok birey engeli, cinsiyeti, ırkı,... more

Devletlerin sahip oldukları sosyo-ekonomik hatta kültürel olanaklarından toplumun geri kalan kısmı kadar faydalanamayan dezavantajlı gruplar sosyal dışlanmayla karşı karşıyadırlar. Toplumsal hayatta pek çok birey engeli, cinsiyeti, ırkı, dini, hastalığı, yaşı, etnik kökeni, göçmen statüsü, yoksulluğu gibi vasıflar sebebiyle dezavantajlı konuma getirilmekte ve sosyal dışlanmaya maruz bırakılmaktadır. Sosyal devlet olarak nitelendirilen devletler bu kişilerin sosyal dışlanmalarına neden olan faktörleri ortadan kaldırarak, yoksul durumda iseler refahlarını arttırarak, engellilerse engellerinden dolayı sosyal hayata karışmalarına engel olan tüm faktörleri ortadan kaldırarak, toplumsal cinsiyetin neden olduğu eşitsizlikleri gidererek, mültecileri vatandaş gibi kucaklayarak, çocukların dezavantajlı oldukları konuları iyileştirerek, eski hükümlülere yeniden şans vererek kısaca tüm dezavantajlı gruplara sosyal içerme politikaları uygularlar.
Bir topluma dahil edilmek, parçası olmak ve katkıda bulunabilmek herkes için temel bir ihtiyaç olup genel iyilik hali temininde önceldir. Liberal politikaların uygulanması dezavantajlı grupların korunmasına yönelik önlemlerin azalmasına, sosyal dışlanmanın daha da görünür hale gelmesine yol açacaktır. Halbuki sosyal içermenin hedefi ise, özellikle toplumsal yaşamın dışına itilen dezavantajlı gruplar başta olmak üzere tüm insanlar için sosyal adalet temelinde toplumun ekonomik, sosyal, politik ve kültürel yaşamına tam katılımı sağlamaktır. Sosyal içerme politikaları her ülkede farklılıklar gösterebilir.
“Sosyal İçerme ve Dezavantajlı Gruplar” isimli kitabımızdaöncelikli olarak Türkiye’ de dezavantajlı gruplara uygulanan sosyal içerme politikalarına ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Konuya ilişkin kavramsal ve kuramsal çerçeve ile uluslararası politikalara değinilmiş, sonrasında pek çok dezavantajlı grubun yaşadığı sosyal dışlanma problemleri ve sosyal içermeye ilişkin politikalara yer verilmiştir. Kadınlar, eski hükümlüler, gençler, yaşlılar, HIV pozitif bireyler, romanlar, engelliler, ruhsal bozukluğu olan bireyler, sığınmacı/mülteciler, yoksullar, madde bağımlıları, otizmli bireyler, çocuk işçiler ve korunma ihtiyacı olan çocuklar çalışmada ele alınan dezavantajlı gruplardır. İşin bilimsel boyutu ile ilgilenenlere, konuya ilgi duyanlara yönelik hazırlanan bu çalışmanın alanyazında önemli bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyiz. Kitabın ortaya çıkmasında emeği olan tüm meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz.
Prof. Dr. Elif YÜKSEL OKTAY
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ÇÖLGEÇEN

Bookmark
Download
- by Elif Yuksel Oktay
- •
- 11
  HIV/AIDS, Kadın, Gençlik, Çocuk

Engellilik haliyle ve engelli bireylerle ilgili meseleler, sinema sanatı içerisinde sinematografik anlatım olanakları dâhilinde ele alınabilmektedir. Ayrıca sinema sanatı, izleyeni ve bütün sanat camiasını etkisi altına alabilme ve belli... more

Bookmark
Download
- by Büşra Büke
- •
- 4
  Disability Studies, Sosyoloji, Engellilik, Dezavantajlı Gruplar

Otizm bireylerin sosyal iletişim ve etkileşim davranışlarını olumsuz yönde etkileyen yaygın gelişimsel bozukluk olarak tanımlanmaktadır. 2003’te her 123 çocuktan birinde rastlanan bu olgu günümüzde ise her 68 çocuktan birinde... more

Bookmark
Download
- by Çağlar Özbek
- •
- 4
  LGBT Issues, Turkey, Sosyoloji, Dezavantajlı Gruplar

Öz: Toplumsal hareketlerin ortaya çıkışı mutlak bir sorunun çözümü ya da bu soruna bir tepki olarak gerçekleşir. Bunların başında toplum içerisindeki dezavantajlı gruplara uygulanan ayrımcılıkla mücadele gelir. Dezavantajlı grupların... more

Bookmark
Download
- by Çağlar Özbek
- •
- 5
  LGBT Issues, Ayrımcılık, Sivil Toplum, Yeni Toplumsal Hareketler

Bu çalışmanın amacı Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Kur’an kurslarında eğitim gören öğrencilerden sosyoekonomik ve sosyokültürel sebeplerle dezavantajlı durumda olan kadınların sosyalleşme problemlerini ve Kur’an kursu eğitim sürecinin... more

Bu çalışmanın amacı Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Kur’an kurslarında eğitim gören öğrencilerden sosyoekonomik ve sosyokültürel sebeplerle dezavantajlı durumda olan kadınların sosyalleşme problemlerini ve Kur’an kursu eğitim sürecinin bu sorunların çözümüne ne gibi katkılarda bulunduğunu tespit etmektir. Çalışmanın temel hedefi ise dezavantajlı
kadınların sosyalleşmesinde Kur’an kurslarının ve Kur’an kursu öğreticilerinin daha aktif rol almasına yönelik tekliflerde bulunmaktır. Nitel araştırma yönteminin esas alındığı çalışmada veri toplama araçları olarak literatür taraması, doküman incelemesi, gözlem ve görüşme teknikleri kullanılmıştır.
Araştırmanın birincil veri kaynağını Kur’an kursu öğreticileri ve öğrencileriyle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler oluşturmaktadır.
Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular, Kur’an kurslarında eğitim gören kadınların önemli bir kısmının dezavantajlı bireylerden oluştuğunu göstermektedir. Yine yapılan alan araştırmasında, bu kadınların önemli bir kısmının birbiriyle iç içe geçmiş çeşitli sebeplerden kaynaklanan sosyalleşme sorunları yaşadığı ortaya çıkmıştır. Bu anlamda mahallelerinde veya köylerinde açılan bir Kur’an kursu meslek sahibi olamayan, örgün veya yaygın eğitim kurumlarına düzenli olarak devam etmemiş kadınlar için önemli bir sosyalleşme imkânı sağlamaktadır. Çalışma kapsamında yapılan gözlem ve yarı yapılandırılmış görüşmeler Kur’an kurslarında eğitim gören/ görmekte olan yetişkin kadınların önemli bir kısmının çeşitli sosyoekonomik ve sosyokültürel nedenlerden dolayı dezavantajlı bireylerden oluştuğunu göstermektedir. Kadınların
dezavantajlı olmalarının sebepleri düşük eğitim seviyesi, ekonomik yetersizlikler, iletişim problemleri; özgüven eksikliği, çekingenlik ve utangaçlık gibi psikolojik faktörler ile aile yapısı ve göç gibi sosyolojik etmenler etrafında toplanmaktadır.
Bu çalışma özellikle eğitim eksikliği sebebiyle dezavantajlı duruma düşmüş yetişkin kadınlara odaklanmaktadır. Kur’an kursu öğrencileri üzerinde yapılmış az sayıda nicel çalışma dışında, bu kurslardaki dezavantajlı kadınların sosyalleşme sorunlarını ve bu sorunların çözümünde Kur’an kurslarının oynayabileceği rolü inceleyen bir çalışmaya literatürde ulaşılamamıştır. Çalışmamız ilgili kurumlara yeni açılımlar sağlaması, Kur’an kurslarının daha işlevsel hale getirilmesi ve
dezavantajlı kadınların sosyal uyumuna katkı sağlaması açısından önemli görülmektedir.
Çalışma sonucunda Kur’an kurslarının dezavantajlı yetişkin kadınların sosyalleşmesinde önemli fonksiyonları olacağı görülmüştür.

Bookmark
Download
- by abdullah ince and +1
  Abdulmuttalip Baycar
- •
- 5
  Religion, Sociology of Religion, Education, Kadın çalışmaları

ÖZ Kadınlar, yaşlılar, eşcinseller, göçmenler gibi belli başlı dezavantajlı gruplardan birisi olan Çingenelerin yerel yönetimlere katılımları ve yerel yönetimlerce algılanırlılığı beklenilenin çok altında seyretmektedir. Kimi hallerde... more

ÖZ Kadınlar, yaşlılar, eşcinseller, göçmenler gibi belli başlı dezavantajlı gruplardan birisi olan Çingenelerin yerel yönetimlere katılımları ve yerel yönetimlerce algılanırlılığı beklenilenin çok altında seyretmektedir. Kimi hallerde yaşamlarını sürdürüp asgari ihtiyaçlarını karşılayabilmek için bile devlet desteğine ihtiyaç duyan dezavantajlı grupların, yerel siyasete katılım konusunda teşvik edilmelerinin, ülkenin farklı kesimlerine dağılan bu topluluğun hem yönetimde var olmasını hem de toplumca kazanılmasını sağlayacağı açıktır. Her ne kadar devlet eliyle, çingene haklarının korunması ve düzeltilmesine yönelik bir " Roman Açılımı " başlatılmış olsa da, yerel yönetimlerin katkıları sağlanmaksızın, bu projenin akim kalacağı bilinmelidir. Bu çalışmada Türkiye'de en önemli Çingene nüfusuna sahip bölgelerden Tekirdağ ve Bandırma'da Çingenelere yönelik faaliyetler incelenecek ve bu faaliyetlerin yeterlilik düzeyi saptanmaya çalışılacaktır. Abstract The level of participation in local administrations and representation in local administrations is much lower than expected for the Gypsy community, who constitute to be one of the main disadvantaged groups such as women, old people, homosexuals and immigrants. It is without a doubt that encouragement of disadvantaged groups, of which some even need support from the state to simply survive and meet their most basic needs, to participate in local administration will both enable these communities from various regions of the country to be involved in management and integrated into society. Even though the former AKP goverments has started a " Romani Initiative " for protection and improvement of the rights of the gypsy community, it should be understood that this project will be unsuccessful without contribution from the local administrations. In this study, activities regarding the gypsy people in Tekirdağ and Bandırma, which are among the regions of Turkey with the most significant population of gypsies will be discussed according to the support they get from local and public administrative units.

Bu çalışmanın konusu, insan hakları perspektifinden engellilerin adalete erişimi meselesinde yürüttüğümüz çalışmalar, eleştiriler ve önerilerimiz ışığında engellilik çalışmalarının değerlendirilmesidir. Bu çerçevede çalışmanın amacı,... more

Bookmark
Download
- by A. Aslı Şimşek and +1
  Damla Songur
- •
- 5
  Engellilik, Dezavantajlı Gruplar, Adalete Erişim, Engellilik Çalışmaları

Özet Çocuk parkları kentsel alanların en önemli kamusal alanlarından biridir. Bu alanlar çocuklar için açık alanda aktivite yapabileceği ve sosyal bağlantılar kurabileceği ideal yerlerdir. Bu açıdan tüm kentlinin ortak kullanım alanıdır... more

Özet
Çocuk parkları kentsel alanların en önemli kamusal alanlarından biridir. Bu alanlar çocuklar için açık alanda aktivite yapabileceği ve sosyal
bağlantılar kurabileceği ideal yerlerdir. Bu açıdan tüm kentlinin ortak kullanım alanıdır ve herkes için tasarlanmalıdırlar. Bu çalışmada oyunun ve
çocuk parklarının önemi açıklanarak, dezavantajlı çocukların kullanımının sağlanması için olması gereken tasarım ilkeleri ortaya konulmuştur.
Çalışmada, Çanakkale Kepez ilçesinde örnek bir çocuk oyun alanı tasarımı yapılması amaçlanmıştır. Bu amaçla Kepez Belediyesinin uygun
bulduğu bir proje alanı belirlenmiş ve tasarım aşamaları sunularak öneriler geliştirilmiştir. Çalışmada yöntem olarak birinci aşamada literatür
araştırmaları ile kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. İkinci aşamada Kepez ilçesinde kamusal açıdan ihtiyacın en fazla olduğu, konut ve okul
yakın çevresinde bir alan belirlenerek sörvey analizi yapılmıştır. Üçüncü aşamada Dezavantajlı çocuklar için yapılacak tasarımda çalışma alanı
için gerekli olan tüm ilkeler irdelenmiştir. Sonuç olarak bu veriler dikkate alınarak tasarım projesinin plan görünüşü, perspektif görünüşleri
çizilmiş ve tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çanakkale, Kepez, evrensel tasarım, çocuk parkı, peyzaj tasarımı
Universal Accessible Playground Design: Çanakkale, Kepez Case
Abstract
Children's parks are one of the most important public spaces of urban areas. These areas are ideal places for children to do outdoor activities
and social connections. In this respect, it is the common area of use for all citizens and should be designed for everyone. In this study, there
was explained the importance of play and children's parks and the design principles that should be used to ensure the use of disadvantaged
children are presented. The aim of the study is to design a sample playground in Çanakkale Kepez district. For this purpose, a project area have
determined that has been approved by Kepez Municipality and design stages have been presented and suggestions have been developed. In the
first phase of the study, conceptual framework was formed by literature research. In the second stage, a field survey was conducted in Kepez
district, where public need for highest, and an area is determined in the vicinity of the housing and school. In the third stage, all the principles
which are necessary for the study area have discussed. As a result, the plan view and perspective views of the design project have been drawn
and discussed.

Bookmark
Download
- by Emrah Başaran
- •
- 3
  Disadvantaged Groups, Disadvantages, Dezavantajlı Gruplar

Türkiye’de Toplumun yüzde %50’den fazlası gibi büyük bir kesimi dezavantajlı gruplardan oluşmaktadır. Dezavantajlı gruplar ve özellikle bunun bir alt grubu olan engelliler kurumlarla iletişimde kendi engel gruplarına özel çok çeşitli... more

Bu araştırma TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları kapsamında yürütülen “Doğada Bilim Yapıyorum!” projesinin sonuçlarını içermektedir. Proje kapsamında, beş gün boyunca Sevgi Evlerinden gelen 40 ortaokul öğrencisi ile fen,... more

Bookmark
Download
- by Aysegul Kinik
- •
- 2
  Science Education, Dezavantajlı Gruplar

Devletlerin sahip oldukları sosyo-ekonomik hatta kültürel olanaklarından toplumun geri kalan kısmı kadar faydalanamayan dezavantajlı gruplar sosyal dışlanmayla karşı karşıyadırlar. Toplumsal hayatta pek çok birey engeli, cinsiyeti, ırkı,... more

Devletlerin sahip oldukları sosyo-ekonomik hatta kültürel olanaklarından toplumun geri kalan kısmı kadar faydalanamayan dezavantajlı gruplar sosyal dışlanmayla karşı karşıyadırlar. Toplumsal hayatta pek çok birey engeli, cinsiyeti, ırkı, dini, hastalığı, yaşı, etnik kökeni, göçmen statüsü, yoksulluğu gibi vasıflar sebebiyle dezavantajlı konuma getirilmekte ve sosyal dışlanmaya maruz bırakılmaktadır. Sosyal devlet olarak nitelendirilen devletler bu kişilerin sosyal dışlanmalarına neden olan faktörleri ortadan kaldırarak, yoksul durumda iseler refahlarını arttırarak, engellilerse engellerinden dolayı sosyal hayata karışmalarına engel olan tüm faktörleri ortadan kaldırarak, toplumsal cinsiyetin neden olduğu eşitsizlikleri gidererek, mültecileri vatandaş gibi kucaklayarak, çocukların dezavantajlı oldukları konuları iyileştirerek, eski hükümlülere yeniden şans vererek kısaca tüm dezavantajlı gruplara sosyal içerme politikaları uygularlar.
Bir topluma dahil edilmek, parçası olmak ve katkıda bulunabilmek herkes için temel bir ihtiyaç olup genel iyilik hali temininde önceldir. Liberal politikaların uygulanması dezavantajlı grupların korunmasına yönelik önlemlerin azalmasına, sosyal dışlanmanın daha da görünür hale gelmesine yol açacaktır. Halbuki sosyal içermenin hedefi ise, özellikle toplumsal yaşamın dışına itilen dezavantajlı gruplar başta olmak üzere tüm insanlar için sosyal adalet temelinde toplumun ekonomik, sosyal, politik ve kültürel yaşamına tam katılımı sağlamaktır. Sosyal içerme politikaları her ülkede farklılıklar gösterebilir.
“Sosyal İçerme ve Dezavantajlı Gruplar” isimli kitabımızdaöncelikli olarak Türkiye’ de dezavantajlı gruplara uygulanan sosyal içerme politikalarına ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Konuya ilişkin kavramsal ve kuramsal çerçeve ile uluslararası politikalara değinilmiş, sonrasında pek çok dezavantajlı grubun yaşadığı sosyal dışlanma problemleri ve sosyal içermeye ilişkin politikalara yer verilmiştir. Kadınlar, eski hükümlüler, gençler, yaşlılar, HIV pozitif bireyler, romanlar, engelliler, ruhsal bozukluğu olan bireyler, sığınmacı/mülteciler, yoksullar, madde bağımlıları, otizmli bireyler, çocuk işçiler ve korunma ihtiyacı olan çocuklar çalışmada ele alınan dezavantajlı gruplardır. İşin bilimsel boyutu ile ilgilenenlere, konuya ilgi duyanlara yönelik hazırlanan bu çalışmanın alanyazında önemli bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyiz. Kitabın ortaya çıkmasında emeği olan tüm meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz.
Prof. Dr. Elif YÜKSEL OKTAY
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ÇÖLGEÇEN

Bookmark
Download
- by Elif Yuksel Oktay
- •
- 11
  HIV/AIDS, Kadın, Gençlik, Çocuk

Bookmark
Download
- by Celal Ince
- •
- 11
  Social Work, Sosyoloji, Göç, Sosyal Bilimler

Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) pandemisi, yaklaşık iki yıldır dünyadaki tüm toplumların olumsuz anlamda etkilendikleri bir süreci ortaya çıkarmıştır. Çin'de ortaya çıkan virüs, küreselleşmenin sağlamış olduğu kazanımları kullanarak kısa... more

Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) pandemisi, yaklaşık iki yıldır dünyadaki tüm toplumların olumsuz anlamda etkilendikleri bir süreci ortaya çıkarmıştır. Çin'de ortaya çıkan virüs, küreselleşmenin sağlamış olduğu kazanımları kullanarak kısa bir süre içerisinde dünya geneline yayılmıştır. Tarihsel süreç incelendiğinde farklı zamanlarda çok sayıda salgının yaşandığı görülebilecektir. Ancak Covid-19 ortaya çıkışı, yayılımı ve etkileri bağlamında diğer salgınlardan ayrılmaktadır. Covid-19, tıp alanında yaşanan gelişmelerin zirveye ulaştığı bir dönemde tüm öngörülerin aksine hızlı bir yayılım göstererek kır-kent ayrımı yapmaksızın dünyadaki en uzak noktalara kadar ulaşmıştır. Covid-19'un ortaya çıktığı ve etkilerinin tartışıldığı günlerde bu virüs hakkında pek çok şeyin bilinmiyor olması bu sürecin genellikle "tıbbi" bir bakış açısıyla şekillenmesine neden olmuştur. Ancak aradan geçen zamanla birlikte Covid-19'un yalnızca sağlık alanında bir risk oluşturmadığı aynı zamanda sosyal, ekonomik ve psikolojik riskler de taşıdığı anlaşılmıştır. Bu bakımdan Covid-19 pandemisini tıbbi ve sosyal aşamadan oluşan 2 boyutlu bir süreç olarak okumak isabetli olacaktır. Pandeminin tıbbi aşaması "tanı ve tedavi" odaklı ilerlerken, sosyal aşaması "toplumsal etki" odaklı bir seyir izlemektedir. Bu ikinci gruptaki risklerin konuşulduğu dönem ise pandeminin en kritik kırılma noktasını oluşturmaktadır. Her ne kadar pandemi süreci, tüm toplumları ve toplumsal grupları etkilese de söz konusu süreçte bir eşitlikten söz edilmesi pek de mümkün değildir. Pandemi öncesi dönem düşünüldüğünde eğitim, sağlık, beslenme, barınma başta olmak üzere hemen her alandaki eşitsizliklerin giderek derinleştiği sosyal bilimciler tarafından söylenmekte ve çeşitli araştırmaların sonuçlarında da karşımıza çıkmaktaydı. Covid-19 pandemisinin umulmadık bir şekilde ortaya çıkışı ve yayılışı zaten var olan bu eşitsizliklerin kök derinleşmesine neden olmaktadır. Pandemi sürecinde ortaya çıkan bu eşitsizlik hâli ise en çok dezavantajlı grupları etkilemektedir. Genel olarak bakıldığında engelliler, mülteciler, hükümlüler, kadınlar, çocuklar, yaşlılar başta olmak üzere pek çok farklı grubun toplumda dezavantajlı bir konumda oldukları düşünülmektedir. Ancak Covid-19

Sosyal organizasyonun azınlıkları da kapsamak yerine çoğunluğun istek ve ihtiyaçlarına göre tasarlanması, engelli bireylerin hayatları boyunca birbirinden farklı dezavantajlılık durumuyla karşı karşıya kalmalarının ana etmenlerindendir.... more

Sosyal organizasyonun azınlıkları da kapsamak yerine çoğunluğun istek ve ihtiyaçlarına göre tasarlanması, engelli bireylerin hayatları boyunca birbirinden farklı dezavantajlılık durumuyla karşı karşıya kalmalarının ana etmenlerindendir. Örneğin normallik ve sağlamcılığa dayanan toplumsal örgütlenme, engelli bireyleri dışlayan söylem ve pratiklerin üretilmesine neden olmaktadır. Sağlamcılık, engelli olmayanların engelli bireylerden daha üstün olduğuna dair önyargılı inancı ifade etmektedir. Dolayısıyla bu anlayış engelli bireylerin dışlanmalarına, damgalanmalarına, izole edilmelerine, ayrımcılığa uğramalarına ve mikro saldırılara maruz bırakılmalarına yol açmaktadır. Dünya üzerindeki “en büyük azınlık” kabul edilen engelli bireylerin karşılaştıkları
bu tip problemler engellilik meselesinin sosyal bir fenomen olarak incelenmesini gerekli kılmaktadır. Engellilerin karşılaştığı ayrımcı uygulamalarla ilgili birçok araştırma projesi yapılmış olsa da engellilere yönelik mikro saldırılar çoğunlukla fark edilmemekte ve çalışmalarda kendine fazla yer bulamamaktadır. Bu nedenle engelli
bireylerin hangi ayrımcı ve mikro saldırgan uygulamalarla karşılaştıkları ve deneyimlerini nasıl aktardıkları sorularının sorulması gerektiği sonucuna vararak
ayrımcılık ve mikro saldırganlık literatüründen yararlandım. Engellilerin deneyimlediği ayrımcılık ve mikro saldırganlıkları yorumlayıcı paradigmanın izinden giderek yorumlayarak analiz etmeyi amaçladım. Engelli bireylerin kendilerine yönelmiş ayrımcı pratikleri ve mikro saldırganlık örneklerini dijital medya platformlarından Twitter’da ifade ediyor ve seslerini duyuruyor olmalarını önemsedim. O nedenle nitel araştırma tekniklerinden olan içerik analizini kullandım ve Twitter’da açılmış olan #engellenmekistemiyoruz ve #sağlamcılardışarı başlıklı hashtag etkinliklerindeki verilerden yararlandım. Kimliğin yadsınması, ikincilleştirme ve egzotikleştirme temalarına ulaştım ve Twitter’daki engelli kullanıcıların anlatılarına yer verip sınıflandırma ve yorumlama süreçlerini tamamladım. Engelli bireylerin uğradıkları ayrımcılık ve mikro saldırıların çok farklı boyutlarda görülebildiğini örneklerle göstererek konunun daha fazla önemsenmesi gerektiğine dikkat çekmek istedim.

ÖNSÖZ NEÜ Yayınları’nın Pandemi Serisi, 2020 yılının aralık ayında yayımlanan Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler (Fırsatlar, Tehditler ve Yeni Normaller) başlıklı kitabıyla başlamıştı. Bu çalışmada, pandeminin... more

ÖNSÖZ

NEÜ Yayınları’nın Pandemi Serisi, 2020 yılının aralık ayında yayımlanan Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler (Fırsatlar, Tehditler ve Yeni Normaller) başlıklı kitabıyla başlamıştı. Bu çalışmada, pandeminin üzerinden geçen bir yıllık süreç ekonomik, siyasi, sosyal, kültürel ve psikolojik yönleriyle ele alınmış ve kitap Türkiye’de birçok okura ulaşarak konuyla alakalı çalışma yapmak isteyen araştırmacılar için bir referans kaynağı hâline gelmiştir. Pandemi Serisi’nin ikinci kitabında Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar başlıklı edisyon ile okura ulaşmanın mutluluğunu yaşamaktayız. Serinin bu ikinci kitabında, Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) sonrası dünyada mesleki, ekonomik ve toplumsal yaşantı açısından “normal”in dışında konumlan(dırıl)mış dezavantajlı grupların yaşadığı yoksunluklar, kaynaklara erişim sorunları, hastalıkla baş etmedeki çaresiz durumları ve her şeye rağmen “evde kalamamaları”, kıymetli yazarlarımızın kalemleri vesilesiyle ve saha çalışmalarına dayanan argümanlarla ortaya konulmuştur. Çalışmanın hikâyesinden kısaca bahsetmek gerekirse pandeminin ikinci yılına doğru yaklaştığı günümüzde, ilk dönemlerdeki panik ve korku ortamına nazaran gerek aşılama çalışmalarındaki gelişmeler ve aşılanma oranlarındaki artış gerekse yeni normal hayata ilişkin içselleştirilmeye başlanan süreçler, odağımızı Covid19’un toplumun farklı kesimleri açısından yarattığı gelişmelere doğru çevirmiştir. Nitekim salgının dünya çapında yarattığı olumsuzluklar, bu kesimler arasındaki dezavantajlı olarak tabir edilen ya da pandemi sonrasında bu kategoriye dâhil edilebilecek gruplar arasında çok daha derinden hissedilen durumları açığa çıkarmıştır. Mevcut çalışmada, klasik dezavantajlı gruplar teorisinde var olan yaşlılar, kadınlar, engelliler, yoksullar, Romanlar ve diğer grupların yanı sıra sağlık çalışanları, uluslararası öğrenciler ve AVM çalışanları da dezavantajlı kategorisine dâhil edilen gruplar arasındadır. Zira bu gruplar, pandemiye bağlı çalışma, eğitim ve hizmet sunumu süreçlerinde fiziki ve psikolojik olarak yıpranma potansiyeli yüksek olan, bu doğal afetin etkilerinden sakınmada çok daha fazla zorluk çeken gruplardır. Hatta sağlık çalışanları, pandemiden kaçmak bir yana, tüm yaşantısını Covid-19 gerçeği ve tehlikesi ile geçiren bir risk ve “dezavantaj” hâlini tecrübe etmektedir. Sonuç olarak, dezavantajlılığın toplumsal, siyasal, ekonomik, coğrafi vb. faktörlere göre dönüşen içeriği, yukarıda bahsi geçen üç grubun çalışmaya dahil edilmesindeki temel teorik ve pratik sebepler arasındadır. Çalışma vesilesiyle Türkiye’nin farklı üniversitelerinden hocalarımızla çalışmanın memnuniyetini yaşadığımızı da belirtmemiz gerekiyor. Yazarlarımızın, salgının yarattığı yeni bir toplumsal düzende bizzat salgın ve bundan etkilenen kesimlere yönelik yürüttükleri saha çalışmaları, edisyonun belki de en kıymetli yönünü ortaya koymaktadır. Nitel araştırma pratiğinin baskın geldiği kitap bölümlerinde yazarlarımız gerek yüz yüze gerekse çevrimiçi olarak yürüttükleri nitel görüşmeler aracılığı ile bu süreci belki de en zor hâlleriyle tecrübe eden toplumsal gruplara ulaşmış ve sahada ortaya çıkan toplumsal gerçekliği okura ulaştırmaya gayret etmiştir. Bu vesileyle bütün yazarlarımıza canı gönülden teşekkür ederiz. Sosyal bilimlerin, özelde sosyolojinin temel inceleme konularından biri olan dezavantajlı grupların Covid-19 gerçeği ve bu gerçeğin yeniden kurguladığı sosyoekonomik yaşantı karşısında verdiği tepkileri bilimsel yollarla ortaya koymaya çalışan bu edisyonun okura faydalı olmasını temenni ederiz. Emrah BAŞARAN - Ruhi Can ALKIN Ekim, 2021 İzmir - KonyaÖNSÖZ NEÜ Yayınları’nın Pandemi Serisi, 2020 yılının aralık ayında yayımlanan Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler (Fırsatlar, Tehditler ve Yeni Normaller) başlıklı kitabıyla başlamıştı. Bu çalışmada, pandeminin üzerinden geçen bir yıllık süreç ekonomik, siyasi, sosyal, kültürel ve psikolojik yönleriyle ele alınmış ve kitap Türkiye’de birçok okura ulaşarak konuyla alakalı çalışma yapmak isteyen araştırmacılar için bir referans kaynağı hâline gelmiştir. Pandemi Serisi’nin ikinci kitabında Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar başlıklı edisyon ile okura ulaşmanın mutluluğunu yaşamaktayız. Serinin bu ikinci kitabında, Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) sonrası dünyada mesleki, ekonomik ve toplumsal yaşantı açısından “normal”in dışında konumlan(dırıl)mış dezavantajlı grupların yaşadığı yoksunluklar, kaynaklara erişim sorunları, hastalıkla baş etmedeki çaresiz durumları ve her şeye rağmen “evde kalamamaları”, kıymetli yazarlarımızın kalemleri vesilesiyle ve saha çalışmalarına dayanan argümanlarla ortaya konulmuştur. Çalışmanın hikâyesinden kısaca bahsetmek gerekirse pandeminin ikinci yılına doğru yaklaştığı günümüzde, ilk dönemlerdeki panik ve korku ortamına nazaran gerek aşılama çalışmalarındaki gelişmeler ve aşılanma oranlarındaki artış gerekse yeni normal hayata ilişkin içselleştirilmeye başlanan süreçler, odağımızı Covid19’un toplumun farklı kesimleri açısından yarattığı gelişmelere doğru çevirmiştir. Nitekim salgının dünya çapında yarattığı olumsuzluklar, bu kesimler arasındaki dezavantajlı olarak tabir edilen ya da pandemi sonrasında bu kategoriye dâhil edilebilecek gruplar arasında çok daha derinden hissedilen durumları açığa çıkarmıştır. Mevcut çalışmada, klasik dezavantajlı gruplar teorisinde var olan yaşlılar, kadınlar, engelliler, yoksullar, Romanlar ve diğer grupların yanı sıra sağlık çalışanları, uluslararası öğrenciler ve AVM çalışanları da dezavantajlı kategorisine dâhil edilen gruplar arasındadır. Zira bu gruplar, pandemiye bağlı çalışma, eğitim ve hizmet sunumu süreçlerinde fiziki ve psikolojik olarak yıpranma potansiyeli yüksek olan, bu doğal afetin etkilerinden sakınmada çok daha fazla zorluk çeken gruplardır. Hatta sağlık çalışanları, pandemiden kaçmak bir yana, tüm yaşantısını Covid-19 gerçeği ve tehlikesi ile geçiren bir risk ve “dezavantaj” hâlini tecrübe etmektedir. Sonuç olarak, dezavantajlılığın toplumsal, siyasal, ekonomik, coğrafi vb. faktörlere göre dönüşen içeriği, yukarıda bahsi geçen üç grubun çalışmaya dahil edilmesindeki temel teorik ve pratik sebepler arasındadır. Çalışma vesilesiyle Türkiye’nin farklı üniversitelerinden hocalarımızla çalışmanın memnuniyetini yaşadığımızı da belirtmemiz gerekiyor. Yazarlarımızın, salgının yarattığı yeni bir toplumsal düzende bizzat salgın ve bundan etkilenen kesimlere yönelik yürüttükleri saha çalışmaları, edisyonun belki de en kıymetli yönünü ortaya koymaktadır. Nitel araştırma pratiğinin baskın geldiği kitap bölümlerinde yazarlarımız gerek yüz yüze gerekse çevrimiçi olarak yürüttükleri nitel görüşmeler aracılığı ile bu süreci belki de en zor hâlleriyle tecrübe eden toplumsal gruplara ulaşmış ve sahada ortaya çıkan toplumsal gerçekliği okura ulaştırmaya gayret etmiştir. Bu vesileyle bütün yazarlarımıza canı gönülden teşekkür ederiz. Sosyal bilimlerin, özelde sosyolojinin temel inceleme konularından biri olan dezavantajlı grupların Covid-19 gerçeği ve bu gerçeğin yeniden kurguladığı sosyoekonomik yaşantı karşısında verdiği tepkileri bilimsel yollarla ortaya koymaya çalışan bu edisyonun okura faydalı olmasını temenni ederiz.

Emrah BAŞARAN - Ruhi Can ALKIN
Ekim, 2021
İzmir - Konya

Bookmark
Download
- by Ruhi Can Alkın and +1
  Emrah Başaran
- •
- 5
  Disadvantaged Groups, Dezavantajlı Gruplar, Coronavirus COVID-19, koronavirüs

Özet Türkiye'de yaşayan Çingenelerinin genel görünümü ve sosyo-ekonomik özelliklerini irdelemeyi hedefleyen bu çalışma, İzmir Bornova Tarlabaşı mahallesinde ikamet eden Çingeneler arasında gerçekleştirilen alan çalışmasının sonuçlarını... more

Bookmark
Download
- by Suat Kolukirik
- •
- 7
  Sociology, Romanlarda Yoksulluk, İzmir, Kültürel çalışmalar

Bu çalışmanın amacı, sosyal hizmet eğitimine devam etmekte olan lisans öğrencilerinin, insan haklarını ve sosyal adaleti gerçekleştirme hedeflerini nasıl kavramlaştırdıklarını metafor analizi aracılığıyla anlamaktır. Öğrencilerin bu iki... more

Bu çalışmanın amacı, sosyal hizmet eğitimine devam etmekte olan lisans öğrencilerinin, insan haklarını ve sosyal adaleti gerçekleştirme hedeflerini nasıl kavramlaştırdıklarını metafor analizi aracılığıyla anlamaktır. Öğrencilerin bu iki kavram çerçevesinde ürettikleri metaforlar analiz edilerek, hakim kültürel değer yargılarının insanı odak alan mesleklerin temel becerilerinden biri olan iletişimi nasıl etkileyebileceği değerlendirilmiştir. Böylece mesleki iletişimin insan hakları dilini kullanmasının önemi tartışmaya açılmıştır. Öğrencilerin insan haklarına ilişkin ürettikleri metaforlar; insan haklarının neliği, insan haklarının korun[a]maması, ve insan haklarında ısrar etme şeklindedir. Öğrencilerin sosyal adalet kavramına dair ürettikleri metaforlar ise benzer biçimde sosyal adaletin neliği, sosyal adaletin sağlan[a]maması ve sosyal adalette ısrar etme temaları altında ele alınmıştır. Araştırma sosyal hizmet bölümü lisans öğrencilerinin, birey, grup ve toplulukları dezavantajlı ve incinebilir kılan ekonomik, toplumsal, politik, kültürel koşullar konusunda bilgi sahibi olduklarını ve insan hakları perspektifini, sosyal adalet bağlantısıyla ele aldıklarını göstermektedir. Böyle bir perspektifin gelişmiş olması, mesleki iletişimde insan hakları dilinin kullanılacağına dair umutvar bir öngörüde bulunmayı sağlamaktadır. Ancak öğrencilerin geliştirdiği kimi metaforlarda, mesleki iletişimde insan hakları dilinden hayırseverlik diline kayılmasına zemin hazırlayabilecek hakim kültürel değer yargılarının izlerine de rastlanmaktadır. Bu açıdan öğrencilerin, insan hakları dilinin önündeki tuzaklara ilişkin farkındalık geliştirerek insan hakları ve sosyal adalet değerlerini içselleştirmelerini ve kültürel yetkinliklerini geliştirmelerini hedefleyen bir eğitime ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Anahtar Sözcükler: İnsan hakları, sosyal adalet, mesleki iletişim, insan hakları dili, metafor analizi.

The concepts of social functionality and advocacy are extremely important in terms of ensuring and improving the well-being of people. The goals of the discipline and profession of social work include rights-based goals for the protection... more

Özet: Bu çalışmada, ülkemizdeki Avrupa kökenli olmayan mülteciler olan ve " şartlı mülteci " olarak tanımlanan mültecilerin, hukuksal statülerinden kaynaklı dışlanma süreçlerinin beraberinde getirdiği dezavantajlılık ve bunun toplumsal... more

Özet: Bu çalışmada, ülkemizdeki Avrupa kökenli olmayan mülteciler olan ve " şartlı mülteci " olarak tanımlanan mültecilerin, hukuksal statülerinden kaynaklı dışlanma süreçlerinin beraberinde getirdiği dezavantajlılık ve bunun toplumsal yaşam ve ilişkilere olan etkisi tartışılmaktadır. Çalışmanın verileri 2014 yılında, Isparta'da, Afganistanlı, İranlı, Somalili ve Sudanlı 15 mülteci ile yapılmış derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, makro düzlemde, Avrupa kökenli olmayan bu kişilerin mülteci statüsünün sağladığı haklardan doğrudan dışlanması söz konusudur. Bu dışlanma sonucu, barınma, sağlık, istihdam gibi temel insan hakları sahip olunan değil, " bağışlanan " hizmetlere dönüşmektedir. Bu durum mikro düzlemde ise, sığınmacı-mülteci-şartlı mülteci gibi farklı tanımlamaların beraberinde getirdiği kavram kargaşasının da etkisi ile Türkiye geneli yerel politika uygulamalarında Avrupalı olmayan mülteciler arasında din, milliyet, etnisite, cinsel yönelim vb. temelli ayrımcılığı yeniden üreten süreçlere karşılık gelmektedir. Sonuç olarak, ülkelerindeki dezavantajlı konumlarını gittikleri ülkelere de taşıyan mülteciler için Türkiye'deki yaşamlar, haklardan uzak " hakka " bırakılmış yaşamlar olmaktadır. Abstract: In this study, the impact of the deprivation of refugees called as " conditional refugees " due to their non-European origin from their basic human rights on their social life and relations in Turkey is discussed. Data used in this study have been gathered with in-depth interviews with 15 Afghani, Iranian, Sudanese and Somalian refugees carried out in Isparta in 2014. According to the results, those who are not European are deprived from the rights granted by their refugee status at the macro level. As a result of this deprivation, the provision of basic services in the areas of accommodation, healthcare and employment as basic rights seems to be carried out as " favors " rather than services resulting from " basic rights. " At the micro level, this situation is experienced as a process of reproduction of the discrimination, based on religion, nation, ethnicity and sexual orientation in the local government practices in Turkey in accordance with the various descriptions such as conditional refugee and asylum seeker.

Bookmark
Download
- by Özlem Kahya Nizam
- •
- 4
  Isparta, Mülteci, UYDU KENT, Dezavantajlı Gruplar

Öz: 1990 sonrası Batı Avrupa kentlerinde artan işsizlik toplumsal kutuplaşmaya ve sosyo-mekânsal ayrışmalara neden olmuştur. Almanya, bu sorunlarla baş edebilmek amacıyla 1999 yılında, mahalle-temelli bir program olan, Sosyal Şehir... more

Bookmark
Download
- by Arzu Başaran Uysal
- •
- 5
  Berlin, Katılım, Kadın Göçmenler, Dezavantajlı Gruplar

Bookmark
Download
- by Mehmet Anık
- •
- 12
  Sociology, Disability Studies, Critical Disability Studies, Disability

ÖZET Toplumsal kalkınma ve gelişme tartışmaları günümüz dünyasının önemli sorunlarından birisidir. Ekonomik büyümeye paralel olarak insan kaynağının gelişmişliği ve sürdürülebilir yaşam kalitesi, ülkelerarası rekabete açık bir alan ve... more

ÖZET Toplumsal kalkınma ve gelişme tartışmaları günümüz dünyasının önemli sorunlarından birisidir. Ekonomik büyümeye paralel olarak insan kaynağının gelişmişliği ve sürdürülebilir yaşam kalitesi, ülkelerarası rekabete açık bir alan ve sosyal politika gerektiren konulardır. Zira toplumu oluşturan insan kaynağının yaşam kalitesi, bireylerin sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılayabilme kapasitesiyle değerlendirilmektedir. Değişen yaşam koşulları ve bireysel tercihler, kentsel mekanlarda ilişkileri yeniden sorgulamakta, bireylerin yaşamlarından ne derece hoşnut oldukları, nelerden şikayet ettikleri ve kaliteli bir yaşamın bileşenlerinin ne olduğu sıklıkla tartışılmaktadır. Özel politika gerektiren grupların istihdamı ve bütünleşik sosyal politika üretimini Roman nüfus üzerinden ele alan bu makale de ise istihdam ve aktif içerme imkanları tartışılmakta, uygulanabilir çözüm ve politika önerileri değerlendirilmektedir. Anahtar kelimeler: Özel politika gerektiren gruplar, sürdürülebilir yaşam kalitesi, istihdam, aktif içerme, romanlar ABSTRACT Social development and improvement discussions are one of the important issues of modern-day. In parallel with economic growth, development of human resources, sustainable quality of life are open to competition internationally and require social policy. Then, the quality of human resources generating society is qualified with the capacity to afford individuals' social and economic necessities. Changing life conditions and individual preferences, relations in rural places are questioned again; how satisfied from the individual life, what the complain about and components of life og good quality are argued. In this article employment of groups requiring special policy and creation of integrated social policy for Roma citizens are handled and oppurtunities of employment, active inclusion are discussed, practicable solution and policy proposals are evaluated.

Bu analizde koruyucu ailelik hakkında kamuoyunda sıkça gündeme gelen sorular etrafında uygulamanın işleyişine yönelik olarak bilgilendirme yapılması amaçlanmaktadır. Aynı zamanda koruyucu aileliğin kuruluşlarda bakım seçeneğine kıyasla... more

Bookmark
Download
- by Dilruba K Toklucu
- •
- 11
  Social Policy, Foster Care, Turkey, Children in Foster Care

The capability approach initially developed by Amartya Sen is a new evaluative framework frequently used by scholars and policy makers who aim to deal with issues related to development, welfare, poverty, social choice theory, inequality... more

Bookmark
Download
- by M. Onur Arun
- •
- 15
  Sociology, Social Justice, Capability Approach, Turkey

Covid-19 Salgın Sürecinde Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Teknolojik gelişme ve birikim, üretim teknolojilerinde kullanıldıktan yaklaşık bir asır sonra insanların yaşamlarını kolaylaştırması maksadıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojileri özellikle 1970’li yıllardan... more

Teknolojik gelişme ve birikim, üretim teknolojilerinde kullanıldıktan yaklaşık bir asır sonra insanların yaşamlarını kolaylaştırması maksadıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojileri özellikle 1970’li yıllardan itibaren ilerleme sağlamış, ağ teknolojileri ve bilgisayarlar geliştirilmiştir. Dünya teknolojik gelişmelere bağlı olarak 1980’li yıllardan itibaren yoğun bir dijitalleşme evresine girmiştir. Öyle ki içinde bulunduğumuz zaman dilimi “Dijital Çağ” olarak da tanımlanmaktadır. Kamu sektöründe veya özel sektörde hemen hemen her kurum ve kuruluş bu yeni çağa uyum sağlamayabilmek için çok büyük maddi kaynak ayırmakta ve bir o kadar da yoğun çaba sarf etmektedir. İnsanların özellikle içerisinde bulunduğumuz yüzyılda teknolojiye olan bağlılığı ve bu imkanların gelişmesi, yaşadıkları coğrafya üzerindeki sorunların çözümüne yönelik katkı sunmalarına olanak tanımaktadır. Bilgi çağı ve bilgi toplumu ile teknoloji toplumu arasındaki ilişki bu dönemlerde kurulmaya başlanmıştır. Teknolojinin değişim ve dönüşümü, insan yaşamını kolaylaştırmaya yönelik birtakım uygulamaları ve çözümleri gündeme getirmiştir. Tüm bu imkanlar doğrultusunda akıllı kent yaklaşımı yeni bir model olarak görülmüş, insan yerleşimlerinin sürdürülebilmesi ve kaliteli yaşamın sağlanması maksadıyla birçok uygulama karşımıza çıkmaya başlamıştır. Bununla birlikte yine 1980’li yıllarla birlikte Türkiye göç meselesi bakımından da hareketli yıllar yaşamıştır. Önceleri sadece bir geçiş ülkesi olarak anılan Türkiye artık bir son durak ülke olma durumuna gelmiştir. Özellikle 2011 yılında baş gösteren Suriye İç Savaşı ve buna bağlı olarak yaşanan kitlesel göç hareketleri Türkiye’de göç meselesinin bir kez daha yoğun bir şekilde gündeme gelmesine sebep olmuştur. Bugün Türkiye hem sınırları dahilinde hem de sınır ötesinde milyonlarca göçmen ve yerinden edilmiş kişinin sorumluluğunu üstlenmiş durumdadır. Bu yoğun göç hareketleri yaşanırken göçmenlerin dijital imkanlara erişimi hususu da önem arz eden bir mesele olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira internet başta olmak üzere diğer birçok dijital imkana erişim noktasında göçmenler dezavantajlı bir grup olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmada dijital dezavantajlı bir grup olarak göçmenler ele alınmaktadır. Göçmenlerin bilgi ve iletişim teknolojilerinin aktif olarak kullanıldığı akıllı kent altyapısını kullanma noktasında yaşadıkları sıkıntılar dijital imkanlara erişim boyutuyla irdelenmektedir.

Bookmark
Download
- by Abdullah Selim DOĞAN
- •
- 12
  Migration, Urbanization, Asylum seekers, Refugees

Bookmark
Download
- by Hasan H. Taylan
- •
- 3
  Sosyal Hizmet, Bağımlılık, Dezavantajlı Gruplar

Her yıl dünya çocuk hakları günü kutlarken Afrika, Latin Amerika ve Ortadoğu bölgelerinde süregelen çatışma ve savaş ortamlarında binlerce çocuk can vermekte ya da özürlü olarak kalmaktadır. Savaş ortamında yaşamak zorunda kalan bu... more

Bookmark
Download
- by Yaser Snoubar
- •
- 5
  War Studies, Sosyal Hizmet, çocuk Hakları, çatışma

Türkiye, geçmişten günümüze Roman kültürünün gelişimi ve yaşamı açısından önemli bir coğrafya konumunda olmuştur. Fakat Roman toplumu tam anlamıyla toplumun bir parçası olarak görülmemiş, temel haklarını ise diğer vatandaşlarla eş değer... more

Türkiye, geçmişten günümüze Roman kültürünün gelişimi ve yaşamı açısından önemli bir coğrafya konumunda olmuştur. Fakat Roman toplumu tam anlamıyla toplumun bir parçası olarak görülmemiş, temel haklarını ise diğer vatandaşlarla eş değer şekilde kullanamamıştır. Bu durum Romanların etnik kimliklerinden dolayı kentsel bağlamda ötekileştirilmeleri neticesinde kentin belirli bir bölgesine itilmelerine sebebiyet vermesinden kaynaklıdır. Bu durum ise kentlileşme sürecine yansımış, kentte kendilerine her anlamda yer edinmeye çalışan bir toplum yapısı ortaya çıkmıştır. Edirne’de yaşayan Roman toplumu, çoğu kentlerin aksine kent merkezinde kendilerine yer bulmuştur. Toplumda dezavantajlı grup statüsünde bulunan Romanlar yaşadıkları mahalleler kapsamında çok boyutlu dışlanmaya da maruz kalmıştır. Kentin merkezinde konumlanan Roman mahalleleri, suçun merkezi olarak tehlikeli görülmeleri ve kötü fiziki çevre koşulları nedeniyle suç yuvası haline gelmiştir. Bu bağlamda kentleşmenin ve kentlileşme sürecinde ortaya çıkan toplumsal, ekonomik ve demografik yapıdaki değişimin, kent merkezlerinde suç olgusuna doğrudan ve/veya dolaylı etkisi bulunmaktadır. Edirne’de yaşayan Romanlar bu süreçte kısır döngüye girmiştir. Mekânsal bakımdan kentten kendilerini soyutlayan Roman bireyler iş başvurusu sırasında sadece Roman oldukları için değil adreslerini beyan ettikleri içinde olumsuz yanıt almaktadır. Ekonomik yetersizliğe düşen Romanların suça yönelimleri böylece daha fazla artmıştır. Böylece kentte Roman mahalleleri toplumun diğer kesimlerince yoksulluk temelli suçun yuvası olarak görülmüştür. Suç işleyen Roman birey aynı suçu tekrar etmektedir. Hem Roman olup Roman mahallesinde yaşamak hem de suç işlemiş kişinin iş bulması artık çok daha zorlaşmıştır. Bu bağlamda çalışma, Edirne’de yaşayan Romanların toplumsal açıdan yaşam şartları kapsamında kentteki yerleri dikkate alınarak ve kentlileşme sürecindeki sosyal dışlanmayı görünür kılmaya bağlı olarak ekonomik durumları irdelenerek suça yönelmelerini ortaya koyma amacı taşımaktadır. Çalışmada Edirne’de Romanların yaşadıkları, dışlanmadan kaynaklanan suça meyillenme, tavır ve tutumları sonuçları ile birlikte tartışılacaktır. Bu kapsamda 115’i kadın ve 241’i erkek olmak üzere toplam 356 Roman vatandaş çalışmaya katkı sağlamıştır

Toplumsal bütünleşme, 20. Yüzyılın başlarında endüstri toplumunun, toplumsal sorunlarını anlamak için ortaya atılmış bir sosyoloji kavramıyken; 2.dünya savaşında sonra refah devleti anlayışıyla eko politik ‘in konusu haline gelmiştir.... more

Bookmark
Download
- by İslam Akçe
- •
- 3
  Sosyal Hizmet, Dezavantajlı Gruplar, EVSİZLİK

GİRİŞ İnsanlık tarihine bakıldığında dinin çok erken dönemlerden itibaren toplumsal hayatın merkezinde ve etkin bir konumda olduğunu söyleyebiliriz. Bu durum her toplumun kendi di-ninin olması neticesini pek tabii olarak ortaya... more

Öz: Son yıllarda okullarımızdaki öğrenci profili değişmekte ve çeşitli sosyo-ekonomik, etnik ve kültürden öğrenciler diğer öğrencilerle beraber aynı sınıflarda eğitim almaktadır. Bu öğrencilerin okul başarısını, sosyal uyumunu geliştirmek... more

Öz: Son yıllarda okullarımızdaki öğrenci profili değişmekte ve çeşitli sosyo-ekonomik, etnik ve kültürden öğrenciler diğer öğrencilerle beraber aynı sınıflarda eğitim almaktadır. Bu öğrencilerin okul başarısını, sosyal uyumunu geliştirmek ve kaynaştırmak için öğretmenlerin çabaları yetersiz kalabilir. Bu nedenle bu öğrencilere okul sonrası fazladan eğitim vermek gerekebilmektedir. Dezavantajlı öğrencilere destek olmak amacıyla, Topluma Hizmet Uygulamaları (THU) dersini alan 10 Fen Bilgisi ve 8 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği öğretmen adayları gruplar halinde araştırmanın yapıldığı şehir merkezinde bulunan ilk ve ortaokullarda proje geliştirmiş ve belirlenen dezavantajlı öğrencilere akademik, kültürel ve sosyal destek amaçlı eğitim vermişlerdir. Bu araştırmada " Öğretmen adaylarının THU dersi kapsamında dezavantajlı öğrencilere eğitim verme deneyimleri nelerdir? " sorusuna cevap aranmış ve dezavantajlı öğrencilere eğitim verme olgusu araştırılmıştır. Yorumlayıcı olgubilimsel (fenomenolojik) bir araştırma olan bu çalışma için öğretmen adayları yansıtıcı rapor yazmıştır. Raporlar, öğretmen adaylarının proje sürecini tanımlama, karşılaştıkları sorunları ve öğretmen olma yolundaki kazanımlarını ifade etmelerine imkân tanıyan 16 açık uçlu soru temelinde yazılmıştır. Ayrıca, araştırmacı günlüğü ve toplantılardaki gözlemler araştırma verisi olarak kullanılmıştır. Veriler 2016-2017 akademik yılında toplanmıştır ve tematik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgulara göre destek eğitimi sırasında karşılaşılan zorluklar, bu öğrencilerle çalışmaktan elde edilen psikolojik kazanımlar ve bu projenin mesleki eğitimlerine katkıları temaları bulunmuştur. Bulgular ışığında getirilen öneriler şunlardır: Öğretmen adaylarının dezavantajlı öğrencilerle bir araya gelebileceği projelerin oluşturulması, onların bu öğrenci grubuyla ilgili bilgiler edinmesini kolaylaştırabilir. Bu, dezavantajlı öğrencilerin eğitiminin daha da iyileştirilebilmesine katkı sağlayabilir. Öğretmenlerin farklı gruplardan öğrencilerin eğitimsel ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde yetiştirilmesi için öğretmen eğitiminde gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Dezavantajlı öğrenciler, öğretmen adayları, öğretmen eğitimi, topluma hizmet uygulamaları dersi, olgubilim

Abstract: In recent years, the student profile in our schools has changed and students from different backgrounds are studying in the same classrooms with other students. Teachers' efforts to improve their academic success and integrate them for social cohesion may be inadequate. For this reason, it can be necessary to provide these students with an after-school program. The teacher candidates taking Community Service Learning (CSL) course prepared a project to support academic and social developments of disadvantaged students. 10 Science and 8 Social Studies Education teacher candidates took part in and completed the project in different primary and middle schools located in the city, where this study was done. The disadvantaged students were selected by their classroom, subject teachers, and school administrators. The following research question guided this study: What are the experiences of pre-service teachers about educating disadvantaged students? To collect the data for this phenomenological study, we used a form including16 open-ended questions that allowed participants to describe the process of the project, their challenges, and the project's contribution to their journey towards becoming a teacher. Each prospective teacher prepared a final report based on the questions and they formed the data of this study. Observations in regular meetings and researcher journal were the additional data sources for the analysis. According to the analysis, the participants experienced challenges, had psychological and occupational gains.
Keywords: Community service learning, disadvantaged students, teacher education, phenomenology

Bookmark
Download
- by Zeynel Amac and +1
  Muhammet Ruhat Yaşar
- •
- 8
  Teacher Education, Phenomenology, Education of Disadvantaged Groups, Öğretmen Eğitimi

Özet Göç politikası, pek çok alt politika alanını da etkileyen meta bir konudur. Türkiye de son yıllarda bu alanda ciddi değişimler yaşamaktadır. Suriye'deki krizle daha da derinleşen ulusal göç sorunu, yerelde de farklı sorun alanlarına... more

Son dönemde sadece ülkemizde değil dünyada da sıkça gündeme gelen göç olgusu, birçok problemi beraberinde getirmektedir. Göçmenler, göç ettikleri ülkelerin çalışma hayatlarında dezavantajlı bir konumda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı;... more

Bookmark
Download
- by Nur Birinci Gemici
- •
- 5
  Migration, Migration Studies, Göçmen, Dezavantajlı Gruplar

Dezavantajlı Gruplar

Log In