Galician History

Neste traballo fago un estudo da presenza da lenda irlandesa de Breogán dentro dos escritos de Manuel Murguía. Cinco son os aspectos que quero analizar aquí: a narrativa da lenda; a interpretación que fixo dela; a adaptación da lenda á súa particular concepción do pasado galego; as funcións que exerceu dentro da obra de Murguía; e as fontes de información nas que el se baseou para coñecer o relato irlandés. No derradeiro apartado analizo algunhas das achegas do autor á popularización de Breogán dentro da cultura galega.

En este trabajo ponemos de manifiesto la necesidad de revisar y ampliar el tradicional esquema interpretativo que ha venido empleándose para explicar el desarrollo de la conflictividad social en la Galicia litoral durante el Antiguo Régimen. El manejo de un variado repertorio documental ha permitido constatar la existencia de una secular cultura de la resistencia entre los mareantes gallegos, la cual se caracteriza por adaptarse y ampliarse en el curso de los diferentes contextos históricos que se sucedieron en la costa gallega a lo largo de la época moderna.

In Galicia, Spanish continues to be the formal language even among defenders of Galician until the beginning of the 20th century. This gap between Spanish as a formal language and Galician as popular language is filled by the Irmandades da fala, a group of activists in favour of the Galician  language, from 1916 onwards. They use the language because they want it to become more important: in the previous history of Galician, the speakers simply spoke the language because it used to be their normal way of expressing themselves. Now, some speakers intervene consciously against the traditional diglossia, and they do it not only metalinguistically, treating the language as an external object, but also including their own linguistic behaviour. In a way, they are linguists (they think consciously about language planning) and speakers at the same time. This is new, and this is what makes the Irmandades so important for contemporary commemoration in a time when conscious, institutionalized language planning is firmly established in Galicia and when the roots of the present situation are highlighted in the history. This paper contextualizes this change in linguistic behaviour and looks at the linguistic situation in Europe in the time of the Irmandades. And it  offers some general reflections on language behaviour and metalinguistic discourse.

Книга присвячена історії руської (православної, згодом греко-католицької) шляхти, що проживала на території Перемишльської землі Руського воєводства часів Давньої Речі Посполитої.
Православна шляхта від початків була складовою частиною шляхетського соціуму Перемишльської землі. У XV ст. її верхівка окатоличилася, що призвело до її суспільної маргіналізації та втрати матеріальних позицій. У наступному столітті руська шляхта еволюціонує, перетворившись на численну групу, з виразними ознаками соціокультурної окремішності. Виникнення унійної церкви стало для неї викликом. Упродовж XVII ст. руській шляхті вдавалося відстоювати свої конфесійні вподобання, однак суспільно-політичні і господарські катаклізми XVII ст. призвели в кінцевому результаті до поразки православ’я. Перехід на унію поклав початок поступовому зближенню руської і католицької шляхи та стиранню відмінностей, що між ними існували.

Resumen:
Los castillos apenas han sido tratados en la historiografía medieval gallega, aunque en los últimos tiempos hayan tenido lugar interesantes tentativas de poner fin a esta situación. El objetivo del presente artículo es hacer un repaso por los precursores del estudio de estas construcciones y por las corrientes investigadoras que están actualmente en marcha. En función de los resultados, traeremos alguna propuesta de mejora de cara a posibles trabajos futuros. Como anexo incluimos un listado de obras que tienen las fortificaciones en Galicia como objeto de estudio y que, sin ser exhaustivo, sí puede ser representativo y sin duda útil para el futuro investigador o investigadora que decida aproximarse al tema.

Muchas familias gallegas, oriundas especialmente del Morrazo o de Tierras de Pontevedra, descienden de los Gago de Mendoza, razón por la que esta estirpe ha sido objeto de espe-cial estudio, en lo que respecta a sus generaciones en los siglos XVII y XVIII, cuando se produjeron tales entroncamientos. Aquí se procurará localizar las noticias más tempranas, donde los ancestros de los Gago de Mendoza ejercieron como notarios y escribientes.

Many galician families, especially from the Morrazo and from Tierras de Pontevedra, descend from the lineage of the Gago de Mendoza, which is why this family has been the subject of special study, about its generations during the seventeenth and eighteenth centuries. Here we will try to locate the earliest news, corresponding to the fifteenth and sixteenth centuries, in the flourishing town of Pontevedra, where the ancestors of the Gago de Mendoza exercised as notaries.

Moito antes de que Manuel Murguía e outros historiadores decimonónicos adoptasen o celtismo como un elemento esencial da historia e da identidade galegas, xa os anticuarios dos séculos XVII e XVIII aceptaran a idea de que a Galiza antiga estivera habitada polos celtas. Mesmo eruditos de tanta sona como frei Martín Sarmiento e Joseph Cornide tiveron interese por descubrir unha parte do legado dos antigos celtas que aínda se conservaba na lingua e nos costumes dos seus contemporáneos, a pesar de que ningún dos dous, nin outros autores galegos antes do século XIX, afirmaron expresamente que a poboación galega do presente descendía dos celtas do pasado. Esta última característica -a ausencia dunha reivindicación explícita da celticidade dos galegos- constitúe a diferenza máis importante entre o celtismo galego dos séculos XVII e XVIII e o celtismo posterior.

Este libro ofrece por primeira vez un estudo polo miúdo do celtismo galego anterior á época contemporánea. Nel preséntanse as opinións de diversos autores acerca da cuestión do poboamento céltico da Galiza, ao mesmo tempo que se procura entender esas opinións inseríndoas dentro do contexto da produción historiográfica galega e relacionándoas co celtismo europeo e hispánico dese período.

Nell'anno 409 Vandali, Alani e Suebi - pochi anni dopo aver fatto collassare il limes renano - oltrepassano i Pirenei e fanno il loro ingresso in Hispania. La convivenza tra elemento romano e barbarico si presenta sin da subito alquanto difficile. Le residue speranze dei Romani in un intervento militare dell'Impero diventano sempre meno concrete: il fallimento di ogni tentativo di recupero delle province perdute, tra trattati di pace e alleanze rovesciate, finirà per consegnare la penisola iberica e le sue sorti al regno dei Suebi e ai foederati Visigoti. Le istituzioni ecclesiastiche intanto, oltre a fronteggiare le eresie religiose della comunità, prenderanno gradualmente il posto delle autorità civili romane assenti in difesa dell'oppressa popolazione locale.

Tra questi Idazio di Lemica, vescovo di Aquae Flaviae, testimone contemporaneo e autore di un Chronicon che ripercorre i principali eventi dell'Hispania romana dal 379 al 468 d.C., unica fonte dell'epoca (qui tradotta integralmente per la prima volta in italiano) sulle vicende di una realtà provinciale "periferica", quella galiziano-asturica, nel V secolo d.C., alla vigilia della caduta dell'Impero d'Occidente.

В статье рассматриваются различия в сепаратистских тенденциях в Каталонии, Стране Басков и Галисии в XXI в. Демонстрируется, что в Стране Басков они ослабевали, а в Каталонии усиливались. На основе анализа колебаний общественного мнения и экономических данных констатируется, что определяющим фактором стал кризис в экономике: уровень безработицы в Каталонии был значительно выше, чем в Стране Басков. В Галисии же, где масштаб кризиса был сопоставим с ситуацией в Каталонии, слабость регионалистских сил не позволила трансформировать социальное недовольство в требования независимости.

The article addresses the differences in separatist tendencies in Catalonia, the Basque Country and Galicia in the 21st century. Although Madrid granted wide autonomy to the regions after the fall of the dictatorship in 1975, it has not solved the problem of separatism. The most striking examples are Catalonia and the Basque Country.
Both regions maintain a distinctive cultural and linguistic identity, have a long history of movements struggling for autonomy. However, statistics show that in the Basque Country separatist sentiment decreased in the 21st century, while in Catalonia the situation was the opposite, leading to a crisis in 2017. To explain these tendencies, two main
factors are considered: the unwillingness of Madrid to expand the autonomy, and the impact of the economic crisis.
An analysis of public opinion fluctuations shows that the refusal of the Spanish government to expand autonomy led to the strengthening of separatist sentiments in Catalonia. However, it had almost no effect in the Basque Country. An investigation of economic data, particularly of the unemployment level, demonstrates that the consequences of the crisis have been a decisive factor. Unemployment in Catalonia was only slightly lower than generally in Spain, whereas in the Basque Country it was the lowest. The difference was a result of the broad financial autonomy that the Basque Country achieved in the 1980s. In Galicia, preconditions for the emergence of separatist sentiments have been similar to those in Catalonia: an original culture, comparable damage from the economic crisis. Nevertheless, regionalist forces in Galicia do not enjoy such support: historically, regionalist movements have not been strong there and could not take advantage of the crisis to spread separatist ideas.

Poderiamos entender unha Galicia sen vacas?
Que papel xogou a gandería nas transformacións do agro galego e quén foron os seu promotores?
Por que dicía Castelao que o que non lle dá de comer a unha vaca non ten dereito a muxila, ou que o día que emitamos papel moeda estamparemos nel soamente a figura dunha vaca, como símbolo da nosa economía?
Como naceu a Raza Rubia Galega? Cal foi a labor da profesión veterinaria na súa mellora?
En definitiva, CAL É O VALOR DA VACA NA CONFORMACIÓN DA GALICIA CONTEMPORÁNEA?

A obra gañadora do IX Premio de Ensaio “Manuel Murguía” da Deputación da Coruña, é unha achega que responde dende un punto de vista histórico e social ao papel que a gandería, e en especial o gando vacún, tivo no desenvolvemento contemporáneo da economía rural galega. Unha viaxe dende o pasado para entender o presente, onde se pon de manifesto o carácter diferencial que a cuestión pecuaria aporta ao sector agrario galego e a súa articulación.

O libro ten por obxecto analizar a presenza na Galiza decimonónica daqueles conceptos, teorías e clasificacións antropolóxicas que eran características das imaxes da Alteridade e do pensamento racial europeo do século XIX. Da miña análise resulta que a reflexión acerca da diversidade humana na Galiza estaba centrada en dous intereses principais: as discusións verbo da orixe e da natureza do ser humano, entre os partidarios do Creacionismo e os valedores de teorías materialistas e do Evolucionismo; e a construción dunha identidade galega que a miúdo se baseaba no concepto de "raza celta". Estes dous intereses, así como a particular elección e exposición de argumentos, amosan en que maneira teorías e debates presentes en toda Europa foron adoptados e adaptados dentro do contexto particular da Galiza do século XIX.

Галисия, как и Каталония и Страна Басков, обладает особой культурой, основанной на собственном языке. Но если в Каталонии и Стране Басков на протяжении полутора веков сформировались сильные региональные идентичности, в Галисии этого не произошло. Напротив, в этой области в течение всего ХХ века наблюдалась стойкая приверженность центральному правительству. Регионалистские организации, которые появились в Галисии на рубеже XIX и XX веков, не получили какой-либо серьезной поддержки, в отличие от Каталонии и Страны Басков. В годы гражданской войны Галисия быстро и без серьезного сопротивления оказалась в руках франкистов. Активного противодействия властям не наблюдалось и после войны. Более слабая выраженность региональной идентичности в Галисии на протяжении ХХ в. в сравнении с другими схожими областями связана, среди прочего, с особенностями экономического развития. Каталония и Страна Басков во второй половине XIX века переживали бурный процесс индустриализации и стали главными промышленными центрами всей Испании. Именно в это время в этих регионах активно развивались национальные движения. В Галисии же вплоть до 1950-х гг. основным занятием жителей оставалось сельское хозяйство.

Abstract:
Galicia, like Catalonia and the Basque Country, has a specific culture based on its own language. However if in Catalonia and the Basque Country for a century and a half strong regional identities were formed, this did not happen in Galicia. On the contrary, in this area throughout the XX century there was a strong commitment to the central government. Regionalist organizations that appeared in Galicia at the turn of the XIX  and XX centuries did not receive any serious support, in contrast to Catalonia and the Basque Country. During the Civil War, Galicia quickly and without serious resistance was in the hands of the Franco. Active opposition to the authorities was not observed even after the war. The weaker intensity of regional identity in Galicia throughout the XX century in comparison with other similar areas is connected, among other things, with the features of economic development. Catalonia and the Basque Country in the second half of the XIX century experienced a rapid process of industrialization and became the main industrial centers throughout Spain. It was at this time in these regions the national movements actively developed. In Galicia, however, until the 1950s agriculture remained the predominant occupation of the inhabitants.

Видання містить відомості генеалогічного характеру про окремі
шляхетські роди, котрі проживали у Перемишльської землі з часу перших документальних згадок до кінця XVIII ст.
Бандрівські, Баранецькі, Бачинські, Бережанські, Бережницькі, Білашівські, Білинські, Блажівські, Боберські, Бориславські, Боярські, Братківські, Брилинські

RESUMEN: Pese a que la Tercera Guerra Carlista (1872-1876) no tuvo en Galicia a uno de los grandes focos de la insurrección, no pueden pasar desapercibidos ciertos aspectos para entender, en su conjunto, la guerra que por tercera vez emprendía el carlismo para llevar al trono de España a su rey. Las cifras de efectivos, cualidades sociales, objetivos operacionales de las facciones gallegas, el papel del Norte de Portugal en los planes del Estado Mayor de don Carlos y la magnitud de la represión son algunos de los matices de interés que aborda este trabajo.
Palabras clave: Carlismo – Tercera Guerra Carlista – Galicia – Portugal – Contrarrevolución – Guerrilla Carlista


The Third Carlist War in Galicia: an epithome and
some interesting observations
ABSTRACT: Although Galicia was not a big center of the insurrection in the Third Carlista War (1872-1876), certain aspects can not be overlooked in order to understand, as a whole, the war that for the third time began the Carlism to take to the throne of Spain to its king. The strengths, social qualities, operational targets of the Galician carlist guerrilla, the role of the North of Portugal in the plans of the General Staff of Don Carlos and the magnitude of the repression, are some of the nuances of interest that this work addresses.
Key words: Carlism – Third Carlist War – Galicia – Portugal – Counterrevolution– Carlist Guerrilla

A reading of the novel by Carlos Casares Toys for a forbidden time (Xoguetes para un tempo prohibido). There is a renounciation of the event as the center of the fictional artifact, and also a sample of the search for the model of transparency the author wanted as a stylist. The novel is a biographical short story that recounts the first part of a boy's life, structured into four movements: childhood, boarding school, adolescence and university. Four movements that show evidence of writing in two different cycles, as the author himself has stated , one belonging to the first part of his life, and which would be a continuation of the writing model of his first two books, and another pertaining to adolescence and youth, which would inaugurate the new model of construction that the author wanted to launch.

Esta tesis ofrece un panorama extenso del genero family novel, desarrollado en Inglaterra en el siglo XIX, asi como el acercamiento a la escritora inglesa Charlotte Yonge, una autora de family novels ya olvidada, desconocida en Espana, no canonica, doblemente marginalizada en su condicion de mujer escritora para mujeres jovenes en edad de formacion y considerada antifeminista por la mayoria de los estudios criticos. En la ultima mitad del siglo XIX se instauro en Inglaterra una practica de lectura diferenciada de acuerdo con el genero del lector, con la finalidad de instruir a los miembros mas jovenes de la sociedad victoriana sobre las principales ideologias, costumbres y reparto de roles. A lo largo del siglo XIX innumerables mujeres escriben para mujeres jovenes en un afan de proporcionarles lecturas adecuadas. A pesar de que la obra de Yonge influyo de manera decisiva en autoras posteriores, como es el caso de Louise May Alcott, sus novelas han sido, en terminos generales, poco ...

Tras sentar as bases do fenómeno da zarzuela galega nun arti-go anterior de GRIAL (cf. Jurado 2011a: 144-155), esta achega pretende demostrar a participación do escritor e fun-dador de Galaxia, Ramón Otero Pedrayo, na representación que en 1959 se realizou da zarzuela Miñatos de vran, con música de José Fernández Vide (1893-1981), na cidade de Ourense. A pesar de que o libreto orixinal foi escrito por Enrique Zas para a estrea na Habana (1928), demostraremos que ese orixinal se perdeu tras a morte do escritor coruñés, sendo reelaborado por Otero Pedrayo a partir dos datos proporcionados por Vide, quen tería que modifi-car parte da música para dar cabida aos novos textos, máxime ao considerar as diferentes circunstancias políticas e sociais correspon-dentes a ambas as representacións. En canto ao compositor, o mestre Vide traballou na emigración en Cuba (cf. Villanueva 2004), á que chegou en 1924 para facerse cargo da dirección artística do Centro Gallego de La Habana. Durante os anos que viviu nesta cidade desenvolveu o seu traballo como profesor de solfexo e instrumentos de corda (pulso e puga, e mais violín) e dirixiu unha serenata, un coro típico e un orfeón, agrupacións integradas na denominada "Sección de Bellas Artes del Muy Ilustre Centro Gallego" (cf. Calero Martín e Valdés Quesada 1929: 1043). Durante a súa estancia na illa, Vide compuxo dúas zarzuelas galegas, Miñatos de vran e Proba d'amor, estreadas no Teatro Nacio-nal de La Habana no ano 1928 (cf. Jurado 2005: 95). Tendo en conta a capacidade do compositor para compor cos medios (vocais e instrumentais) que tiña á man, non é de estrañar que incluíse a serenata (no pasodobre "La tuna" de Miñatos de vran), varios coros (o que lle permitiría lucir as voces de home do orfeón, como se observa en ambas as zarzuelas, máis as do coro típico), solistas reco-ñecidos residentes na illa ou ben voces privilexiadas das súas agru-pacións (ao estilo habitual, tamén presente na zarzuela galega na península), así como os instrumentos populares e as voces do coro galego (no "Canto de Reis" de Proba d'amor).

El texto aborda, a través de la información recogida en la prensa coetánea (Diario de León), la génesis y el desarrollo de la sociedad de emigrantes denominada Lar Gallego, entidad que se estableció en la capital legionense en 1932. El estudio abarca hasta 1936.

Este texto se remonta a la situación de mujer durante la II República Española en Galicia, además de analizar los primeros moviemientos de mujeres surgidos en esta época. Posteriormente relata la vida de las mujeres y su rol durante la Dictadura Franquista. Finalmente el papel jugado por las mismas en la Transición y el nacimeinto de las primeras organizaciones feministas, la intrusión de los partidos y sus futuras excisiones.

La principal novedad de este trabajo es analizar la búsqueda del Grial a través de los símbolos astronómicos contenidos en este relato medieval (y su relación con las Perseidas y el Camino de peregrinación a Santiago de Compostela), donde los personajes del ciclo artúrico asumen la identidad de determinadas estrellas y constelaciones, siguiendo la lectura indicada por von Eschembach, quien afirma que el Santo Grial fue observado por primera vez, entre las estrellas, por el sabio Flegetanis. Además, el artículo trata de explicar el misterioso significado de la inscripción CAPUT LVIIIm descubierta en una reliquia templaria, así como determinar hasta qué punto pudo haber existido una bailía templaria en la ciudad gallega de Pontevedra.

The chartulary of the Monastery of Santa Maria de Fiães consists of documentation dating mostly back to the 12th century which concerns the process of constitution of the land patrimony of the Benedictine abbey located on the Galician-Portuguese border. This documentary source offers several interesting aspects for linguistic research. In particular, it is worth highlighting the fact that this source contains some of the earliest records (or even, in some cases, the only ones) available for the analysis of a significant number of place-names in the extensive geographic area (the Portuguese Minho land as well as the southern and southwestern regions of Galicia) in which the monastery had a greater number of properties. Therefore, the purpose of this paper is to explore this line of research, by collecting the records in the chartulary for a micro-corpus of four place-names (one being Portuguese and three Galician) and by using them to identify both their etymon and their formal and semantic evolution. Moreover, we will establish, when necessary, their possible relations with other toponymic items, finally analyzing certain dynamics and phenomena (essentially phonetic ones). Their research interest stems from their relatively rare nature in the context of Galician-Portuguese toponymy.