Kazan Tatars

Özet
Kimliği belirleyen pek çok unsur bulunmaktadır. Bu unsurlardan biri de dindir. Çarlık Rusyası İdil-Ural bölgesinde yaşayan Türk topluluklarını egemenliği altına aldıktan sonra onlara karşı çeşitli eritme politikaları uygulamıştır. Ekonomi ve eğitimle ilgili bu uygulamalar arasında dini yaptırımlar da yer almıştır. Bu bağlamda bölgedeki Tatar ve Çuvaş gibi toplulukların eritilmesinde Hıristiyanlaştırma faaliyetlerine başvurulmuştur. Hıristiyanlık, Ruslaştırmanın bir aracı olarak kullanılmıştır. Makalede, İdil-Ural bölgesinde Çuvaşlar ve Tatarlar örneğinde, din-kimlik ilişkisi ele alınmıştır.

Abstract
One's identity is shaped by many factors including religion. After governing over the Turkic communities in the Volga-Ural region, The Tsardom of Russia has carried out variety of policies to assimilate them. These policies were not only implemented in economic and educational area but also in religious constraints. In this context, in order to assimilate them, Volga-Ural Tatar and Chuvash communities were subjected to Christianization. Christianity hes been used as a means of Russification. This article deals with the relationship between religion and identity with special reference to Volga-Ural Tatar and Chuvash communities.

Рахно К.Ю. Создание скрипки в народной сказке татар Западной Сибири // История, экономика и культура средневековых тюрко-татарских государств Западной Сибири: материалы III Всероссийской (с международным участием) научной конференции (Курган, 21-22 апреля 2017 г .). – Курган: Изд-во Курганского гос. ун-та, 2017. – С. 113-117.

Harezm Türkçesi adı verilen tarihî Türk edebî dili, Türk dili tasniflerinde XIII-XIV. yüzyıllar arasına sıkıştırılmakta ve Hakaniye Türkçesi ile Nevâyî Türkçesi arasında bir geçiş dili olarak telakki edilmektedir. Yine benzer biçimde Mîr Ali Şîr Nevâyî tarafından standartlaştırılan edebî dilin XV. yüzyıldan XX. yüzyıl başlarına kadar Batı Türklük sahası dışında kalan tüm Müslüman Türkler tarafından ortak yazı dili olarak kullanıldığı teorisi de ekseriyetle kabul görmektedir. Bu çalışmada mezkûr teoriler eleştirel bir bakış açısıyla gözden geçirilmiş ve Harezm Türkçesinin Türkistan’da ortak yazı dili olma vasfını yitirdikten sonra da bilhassa İdil boyunda varlığını sürdürdüğüne dikkat çekilmiştir. Harezm Türkçesinin İdil boyunda XV. yüzyıldan sonra bilhassa dinî-didaktik mensur eserlerde yazı dili olarak kullanılmaya devam ettiğini gösteren en mühim eser, XVI. yüzyılda Nehcü’l-Ferâdîs tesirinde yazılmış olan Nasîhatü’s-Sâlihîn’dir. Çalışmada Nasîhatü’s Sâlihîn’in dil özellikleri üzerinde de durulmuş ve eserden transkripsiyonlu metin örnekleri verilmiştir.

Kökleri ile çok eski dönemlere dayanan Tatar edebiyatı başlangıcında nazım olarak gelişmiş olsa da XIX. yüzyıldan bu yana Tatar edebiyatında nesir türü üstünlük almaya başladı. Tatar nesri 1990’lı yıllardan bugüne üç kolda gelişti: 1. Gazetecilik ruhunda yazılan nesir 2.Otobiyografi, hatırat şeklinde yazılan nesir. 3. Gerçek, saf edebiyat olarak nitelendirilen nesir (roman, öykü, hikâye). XIX.-XX. yüzyıllarda üçüncü tür üstünlük ederken son yıllarda ilk ikisine ilgi daha çok artmış durumda. Çünkü hayat ve edebiyat bir birinden başka asla düşünülemez, ne gibi vaka ve tarihi değişiklikler yapılırsa yapılsın onlar mutlaka yazarların vakaname olarak nitelendirdiğimiz eserlerinde yer alır.1990’lı yıllar, Sovyetler Birliğine ait olan birçok Türk boyu için bir kalkınma ve millî özüne dönüş noktası oldu. Tatar Türkleri için de durum aynıydı. Fakat bu tarihi kalkınma, edebiyatta henüz yeterli derecede aydınlatılmadı. Örneğin, Tatar Türklerinin asırlarca gurbet acısı çekerek dünyaya serpilip yaşamaya mecbur olduklarını konu alan eserler yok derecede. Geçen asrın 20’li yıllarında Mahmut Galev tarafından “Muhacirler” adlı romanında ele alınan mevcut konu, 1990’lı yıllarda Mirgazıyan Yunus’un “Béznéŋ Öy Öyenkèler Astında İdè”(“Bizim Ev Söğütlerin Altındaydı”) adlı hikâyesi hariç Tatar edebiyatında hâlâ kendi yerini alamadı. Ancak son birkaç yıl içinde millî hareket lideri ve ünlü yazar Fevziye Bayramova, Tataristan’dan uzakta çeşitli illerde yaşayan Tatarlarla yakından görüşüp,
onların yaşadıklarını kaleme almaya başladı. Fevziye Bayramova, “Bézné Onıtmagız” (“Bizi Unutmayınız”), “Tegeri Kitté Yomgagım” (“Yere Düştü Yumağım”), “Karurman”(“Karanlık Orman”) adlı eserleriyle 1990’lı yıllar Tatar edebiyatına kendi damgasını vurdu. 2005 yılından bu yana yazarın “Kırk Sırt”, “Karabolak”, “Soŋgı Namaz” (“Son Namaz”), “Kuçum
Han”, “Hicret” ve “Güleyza” adlı romanları da dünya gördü. Uzun yıllar çalışması sonucu F. Beyremova’nın ünlü Kırgız yazar Çengiz
Aytmatov’un Tatar Türkü olan annesi Nagime Aytmatova-Abdulvaliyeva hakkında “Ana” adlı kitabı 2015 yılında Tatar Türkçesinde, 2018 yılında da “Tatarskaya Mat Çingiza Aytmatova” (“Çengiz Aytmatov’un Tatar Annesi”) adı ile Kazan’da Ayaz matbaasında A. İ. Kadırov tarafından Rusçaya çevrilerek yayımlandı. Eser bilimsel popüler nitelikte olup F. Beyremova’nın kendisi de bildirdiği üzere “Tatar ve Kırgız
halklarının ortak tarihine, ortak kaderine, ortak kazançlarına ve ortak geleceğine adanmıştır.”  Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cingiz Aytmatov’un
Tatar Türkü olan annesi Nagime Abdulveliyeva-Aytmatova’yı anlatan bu eserinde F. Beyremova aynı zamanda çeşitli nedenlerle Tanrı dağları eteğinde Kırgız halkı ile aynı coğrafyayı aynı ekmeği paylaşmak ve hayatlarını burada devam etmek zorunda kalan diğer Tatarların da kaderini ele almış olup bir Ana karakteri üzerinden bütün Tatar halkının kaderini anlatmaya çalışır. Ana burada bütün Türk dünyasını titretecek bir yazarın yetişmesinde büyük rol oynayan bir anne olmakla beraber soyu ve milli kimliği koruma sorumluluğunu da üstlenen bir şahıs olarak da anlatılır.

ÖZET İnsanlar doğdukları andan itibaren ihtiyaçlarını veya tecrübelerini ifade etmek için çeşitli iletişim araçları kullanmaktadır. İletişimin en etkin yollarından birisi olan dil sayesinde, insanlar birbirlerine duygu ve düşüncelerini rahatlıkla aktarabilmektedir. Onu şekillendiren toplumun, asli yansıtıcısı olan dil sayesinde yüzyıllar sonra dahi toplumlar arası iletişimin ve dolayısıyla duygu ve fikir aktarımının devam ettiğini söylemek mümkündür. Bu aktarımı sağlayan dilin en önemli birimlerinden biri de atasözleridir. Özellikle atasözleri gibi kalıplaşmış ifadeler, toplumların tarihî dönemlerinden itibaren, dillerinde daima canlı kalan ürünler olarak kabul edilmektedir. Bu canlılığın en önemli sebebi olarak, bazen birkaç kelime ile sayfalar dolusu ifadeyi karşılaması dolayısıyla iletişimi kolaylaştırma işlevi gösterilmektedir. İçerisindeki herhangi bir kelimeyi çıkarmanın veya yerini değiştirmenin mümkün olmadığı bu tür, mensup olduğu toplumla nesilden nesile aktarılarak zaman süzgecinden geçmesiyle son şekline kavuşmuştur. Bu kalıplaşmış ifadeler bize geçmişteki insanlarla iletişime geçme imkânı da sunmaktadır. Bu sayede, onların duygu ve düşüncelerini ifade etme tarzlarının yanı sıra olaylar karşısındaki tutumları gözlemlenebilmektedir. Bugün geçmiş ile bağlantı kurabildiğimiz türlerden biri olan atasözleri, geçmişten geleceğe uzanan bir ışık olarak nitelendirilir. Atasözleri geçmişten geleceğe uzanmış, belki de en belirgin kültür köprüsüdür. Yaşanan tecrübeler neticesinde verilen kesin hükümler olan atasözleri her zaman merak konusu olan halk yaşantısının da dilde ifade bulmuş şeklidir. Kazan Tatar Türkleri, 1552'den bu yana Rus etkisi olmasına rağmen, kültür değerlerini de dillerini de terk etmeyen ve büyük ölçüde korumayı başarmıştır. Çalışmada, insan yaşantısında önemli bir yere sahip olan düğün kavramının Kazan Tatar Türklerinin atasözleri ile nasıl ifade edildiği ve ne anlatılmak istendiği ele alınacaktır. Kazan-Tatar Türklerinde düğün ile ilgili atasözleri, düğünün gerçekleşme aşamalarına göre tasnif edilerek Kazan Tatar Türklerinde düğün gelenekleri ve bu konuyla ilgili kültürel değerler tespit edilecektir.

В статье речь идет об одной знаменитой в Турции, но абсолютно неизвестной в Татарстане женщине – Бехидже Боран, чьи родители переселились в Стамбул и Бурсу в 1890-х гг. из Казани. Выпускница Мичиганского университета, доктор социологии Бехидже Боран стала одним из активных лидеров левого движения и возглавила Рабочую партию Турции. Ее антифашистские выступления, смелые демократические требования в прессе нашли отклик в широких массах и становились причиной для ее арестов и тюремных заключений. Научные труды Б. Боран, основанные на полевых исследованиях, а также политические идеи о равенстве, социальном устройстве общества и ныне сохраняют свою актуальность

Mâni söyleme geleneği, geniş bir coğrafyada hayat sürdüren Tatar Türkleri için asırlarca yaşayan ve en yaygın olan geleneklerden biridir. Mânilerde ümit, sevgi, dostluk, hoşgörü gibi konuların yanında özlem, kadere boyun eğme gibi hayatın içinden alınan konular da işlenmiş olup onlara daha çok kadınların hayatını anlatan mânilerde rastlarız. Hangi coğrafyada yaşarlarsa yaşasınlar hayatlarını hep aynı uğraş -su kenarında çamaşır tokaçlama, tandır başında yufka açma, ormanda odun toplama, tarlada ekin biçme ve harmanlama, kışın uzun akşamlarında ip eğirme- ile geçiren bütün Türk kadınları gibi Tatar kadınları da içlerine attıkları dertlerini ve hayat karşısındaki ezilmişliklerini mânilerde dile getirmişlerdir. Tatar kadınlarının zor kaderini anlatan mânileri konu bakımından incelediğimizde içtimai ve şahsi sıkıntıları dile getiren mâniler olarak ayırabiliriz. İçtimai nedenlerden en çok karşılaştığımız, kadınların toplum içinde kısıtlanan özgürlükleridir. Bu sebep aslında doğrudan onların şahsi sıkıntılarına da yol açmıştır. Maddi sıkıntılardan dolayı genç kızlar, aileleri tarafından yaşça büyük veya sevmedikleri birileriyle evlendirilmekteydiler. Bu durum, ana babaya ve sılaya hasret ile de örülmekteydi. Fakat mutlu bir evlilik yaptıkları sırada bile kızları güvey evinde yaşanan ve bazen trajik bir renk alan kaynanayla anlaşamama, hor görülme sıkıntısı da beklemekteydi. Ayrıca, kadınların en içten çığlıklarını dile getiren mânilerde yaşanan yoğun duygularla birlikte Tatar Türklerinin kültürel değerleriyle ilgili kayda değer birçok bilgi de verilmektedir.

Anahtar Sözcükler: Kazan Tatarları, folklor, mâni, kadın, talihsizlik, kader.

This thesis deals with the influence of the Jadid movement of the Volga Tatars in the formation of the Ottoman protectionist economic thought. It analyzes the subjects of the economic and cultural history of the Volga Tatars, their intellectual approach to the economic issues shaped around the Jadid movement under the effects of the Russian modernization in the second half of the nineteenth century, and its influence on the development of the Ottoman protectionist economic thought through a Jadidist Volga Tatar intellectual named Akyiğitzade Musa who migrated to the Ottoman Empire in the 1880s. The thesis is consisted of 3 chapters, and in the first chapter, the development of the Jadidist approach to the economic issues is analyzed with the factors which contributed to its development. In the second chapter, the moderniza-tion of the Ottoman economic thought is reviewed until the development of the Ottoman protectionism with the contribution of Akyiğitzade Musa who migrated to the Ottoman Empire when there was a hea-ted debate between the supporters of free trade and protectionism. In the last chapter, the contribution of Akyiğitzade Musa to the Ottoman protectionist thought is examined in the lights of these two chapters.

Mevsimlerle ilgili gelenek-görenekler ve bayramlar, insanların ekonomik hayatı ve halkın temel ihtiyaçlarının sağlanmasıyla ilgilidir. Tatar Türkleri, yaşadıkları iklimden dolayı olmalı mevsimlerle ilgili gelenek-görenekler bakımından zengin bir halktır. Etnografya gezileri sırasında köy köy dolaşıp toplanan zengin malzeme sayesinde, Tatarların yaşadığı yörelerde içtimaî törenler ve bayramların
çoğunlukla ilkbahar ve yaz mevsiminde uygulandığı tespit edilmiştir. Bu geleneklerin çoğu takvimin belli bir gününde yapılmaktan ziyade, yılın nasıl geldiğine bağlı olarak uygulanırmış. Kutlamanın yapılacağı uygun günü genelde köyün en yaşlı ve en tecrübeli ihtiyarları (aksakalları) seçermiş. Ayrıca, bahar ile ilgili gelenek ve görenekler, tarım işlerin öncesi veya sırasında, ya da sonrası yerine getirilir.
Mevsimlerle ilgili gelenekler, Türk halklarının yaşadıkları bütün inançların ve girdikleri bütün
dinlerin izlerini taşırlar. Meselâ, kadim insanların en eski çağlarda güneşe tapmaları (baharda güneş hareketini tekrarlayarak saban ile daire çizme, askere uğurlarken gençleri masa

... Ancak Sovyetler Birliği'nden önceki dönemde olduğu gibi Birliğin dağılmasından sonra da Rus Ortodoks Kilisesi Kreşinlerle yoğun bir yakınlaşma çabası içine girmiştir. Makalede Kreşinlerin dini inanışları çeşitli yönleriyle incelenmektedir...

Religious Beliefs of Kryashen (Baptized-Christian) Tatars as a Different Dimension
of Turkish Culture. Turkish Community has chosen Islam as a religion in general and Turkish culture has been formed with Islam mostly. However, Christianity has found an opportunity to spread among Turkish groups due to various reasons throughout the history as well. Within this respect, Christian Turks (Gagauses, Chuvashes, Kryashens –Baptized-Christian Tatars) have made up a different dimension of Turkish culture. Kryashen Tatars who live in the Autonomy Republic of Tatarstan of Russian Federation today is of a great significance in terms of being one of the Turkish communities converted into Christianity from Islam and of Turkish religion history. Although Christians, they have some common traditional beliefs and applications at the territory of Islam and all Turkish communities in their faith. Having a unity of origin, language and history with Muslim Tatars, Kryashen Tatars are being considered and presented as a separate ethnic group by Russian researchers in particular at the historical process which starts with baptism and carry on up to now. Taking all these mentioned above into consideration, the place, religion, history and beliefs of Kryashen Tatars in Turkish religion history will be studied in the paper.
Key Words: Kryashens - Baptized Tatars, Christian Turkish Community, Russia, Christianity, Islam, Conversion

Bir toplumun giyim-ku
am kültürü, yaş
adıkları bölgenin iklim ve hayat
şartları ile yakından ilgilidir. Dört mevsimi de doya doya yaş
ayan Kazan Tatarlarının giyim-ku
am kültürü de o derece zengindir. Fakat günümüzde bütün Türk toplumları ile kıyaslarsak daha erken modernleş
mi
ş Kazan Tatarlarının milli giyim-kuş
am kültürü XX yüzyılın 30’lı yıllarından itibaren
değiş
ikliğe uramış
ve artık geçmiş
te kalan ama asla unutulmayan zengin bir milli miras olarak bilinmektedir. Kazan Tatarlarının giyim-kuş
am sanatı kendi içinde ba
ka birçok sanatı da birleş
tirmektedir: dokuma sanatı, süsleme sanatı, deri mozaiği vb. Kazan Tatarlarının giyim-kuş
am kültürünü iki ana kolda inceleyebiliriz: 1. Şehirde yaş
ayan zengin tabakanın giyim kültürü. 2. Köylü insanların giyim kültürü. Günlük kıyafetlerin yanında bayram kıyafetleri de bulunmaktaydı. Tabii, kadın ve erkek kıyafetleri ayrı izlenilmektedir.

Beşik, bütün canlıların saklandığı ve onlara hayatta kalma imkânı sağladığı Nuh Peygamber’in gemisini hatırlatan doğa rahminin
simgesidir. İnsan, doğduğu günden ölünceye kadar, cenin olduğu dönemde bulunduğu ana rahmi özlemini yaşar ve ona benzer nesneler
(beşik, yatak ve tabut) yaratmaya çalışır. Dünyanın herhangi bir yerinde ve bütün halklarda rastladığımız beşiğin yaratıcıları Türklerdir. Göçebe Türk halklarının hayat şartlarına uygun şekilde tasarlanmış olması ise onu özel yapmıştır. Fakat Tatar Türkleri bütün Türk boylarına nazaran oturak hayata daha erken dönemlerde geçtiklerinden ve soğuk iklimde
yaşadıklarından dolayı bu toplumda beşik, şekil olarak biraz daha farklı –asılı- olup tavana sabitleştirilmektedir. Tatar Türklerinin aile içi
gelenekleri içinde çocuk doğunca mutlaka yerine getirilen en güzel geleneklerin biri de Bebeği Beşiğe Yatırma ya da diğer adıyla Beşik
Toyudur. Bebeğe isim koyduktan sonra beşiğe yatırırlar ve o gün sofraya sadece kadınlar çağırılır. Herkesin kendi durumuna göre bebeğe para ya da hediye getirmesi de adettendir. Tataristan’ın bazı ilçelerinde beşiği loğusanın annesi, birçok il ve ilçede ise genelde kayınvalide veya çocuğun babası hazırlar. Bunun en güzel örneğini Altın Urda devri yadigârı olan Kazan Tatar destanı İdegey’de görebiliriz. Eskiden beşik, Tatar
Türklerinde genel olarak söğüt ağacından örülür ve ona sevgi yüklü Talbişek adı verilirdi. Ayrıca, Tatar Türklerinde beşik etrafında birçok inanç da oluşmuştur. Beşikteki bebek, bir neslin –daha fazlası bir milletin- devamını ve ailedeki huzuru simgeler. Bebeği beşikte sallarken annesi bebeğe ninniler söyler. Böylece bebek annesinin sesi aracılığıyla onu kuşatan dünya ile bir bağlantı kurar. Beşikte yatan çocuğa söylenen
ninniler, Tatar Türklerinde Bişek Cırları olarak adlandırılır. Konuya ilişkin birçok literatür taranmış olup konuyu ele alan akademik bir
makaleye rastlanılmamıştır. Bu bağlamda Tatar Türklerinin kültüründe beşik konusu araştırma için problem edinmiştir. Bu probleme bağlı
olarak bütün halkların kültüründe rastlanan ve evrensel bir değer olan beşiğin Tatar Türklerinin yaşamında tuttuğu yeri, onun etrafında oluşan
inançları ve onun halk edebiyatına da yansımasını araştırma amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Kazan Tatarları, beşik, kültür, halk edebiyatı.

Распределенный научный центр Минобрнауки РФ и ИЭА РАН по изучению межнациональных и межрелигиозных проблем в ПФО, СКФО и ЮФО. Астраханский офис ТАТАРСКИЕ, ПО ТРАКТУ И В ИЛЬМЕНЯХ, СЕЛЕНИЯ НАРИМАНОВСКОГО РАЙОНА АСТРАХАНСКОЙ ОБЛАСТИ: ЭТНОПАНОРАМА СОБЫТИЙ И ЛИЦ (изучение в развитии) Складывается весьма устойчивое впечатление, что сюжеты этнокультур в Астраханской области и процессы их постижения имеют (те и другие сами по себе; а порою, как и у нас здесь,-совместно) свои собственные, вплоть до совсем не явных, закономерности проявлений и развития. Татарские переселенческие села в нынешнем Наримановском районе, по автодороге на гг. Элисту и Армавир (старинный «Кизлярский», иначе «Линейный» тракт), возникали сперва организованно, с началом боевых действий на Кавказе, в конце 80-х гг. XVIII в. Но пополнялись они далее уже инициативно, к сер. XIX в., легализовываясь к завершению войны и с послаблениями в режиме на тракте. Этномиграции того периода были разнонаправленными, но подчас встречавшимися. Кочевые и полукочевые народы и люди, семьи, присоединявшиеся к ним, стремились из степей к Астрахани. Оседлые земледельцы разного происхождения спускались с севера вдоль р. Волги к здешним низовьям, а отсюда продвигались на запад, к почти замиренному Предкавказью. Непросты, хотя и интересны сами по себе, оценки пропорции в числе средневолжских переселенцев (с обоих берегов р. Волги в теперешнем Татарстане) татар казанского диалекта и пензенско-симбирских мишарей, как и степень их контактов с более ранними здесь ногайцами (и прежними ногайцами особого, туркменского происхождения). Новый материал каждый раз заставляет уточнять и отчасти пересматривать ранее заявленное. Между выходом в свет нашей совместной «сельско-юбилейной» книги «Сто пятьдесят лет на Линейном тракте. Татарское с. Туркменкав подстепных ильменях ... (традиции, люди, предания и судьбы). Очерки» (2014 г.: В.М. Викторин, Р.Р. Алабердеев, Р.М. Абдулаева, Г.А. Зайнутдинова, Г.Р. Хафизова и Э.Ш. Идрисов) и более нового издания двоих двоюродных братьев, с семейными корнями именно в регионе (2019 г. : Р.Р. Алабердеев и Р.Р. Алабердеев), «В поисках родины : судьбы, люди, поколения татар-переселенцев», незаметно минуло пять лет (3. 92 с. ; 1. 230 с.). Наш добрый коллега, полковник полиции в отставке, ученый и педагог, кандидат экономических наук, астраханец, служивший в г. Москве, уважаемый Раис Рашидович Алабердеев был главным инициатором замечательного юбилея 150-летия с. Туркменка 17-го августа 2014 г. Заданное тогда «юбилеем давнего аула» творческое направление получило в его новой книге интересное и

Çağdaş Tatar şairinin en ünlü isimlerinden biri olan şair Redif Gataş, Tatar, Türk, Doğu ve Avrupa edebiyatının en güzel, en zengin gelenek ve kazançlarıı şiirlerine temel alarak, kırk yılı aşkın bir süre durmadan eserler veriyor. O, şiirlerinde Tatar halkını, vatanını, güzelliği ve aşkı methetmektedir. Her kuşakta kendi okuyucusunu bulabilen şair, Tatar milletinin şanlı geçmişi ile gurur duyarak, bugüne hakkında edişelenip, geleceğiyle ilgili yorumlarda bulunarak öz mü öz milli şiirler yazmaktadır.

İnsanlar en eski dönemlerden itibaren bir birleriyle mektup yazışarak haberleşmişlerdir. Mektup aracılığı ile insanlar haber, sır ve
duygu alış verişinde bulunmuşlardır. Mektuplar her halkın folkloruna ve yazılı edebiyatına sıkı bir şekilde örülmüştür. Kazan Tatarlarının da
halk edebiyatının nerdeyse her türünde mektuba ya da mektupla ilgili bilgiye rastlamaktayız.
Kazan Tatarları oturak hayata çok erken dönemlerde geçmiş olup okuma yazma oranı yüksek olan ve sosyal ilişkilerini hep geniş tutan
bir Türk boyu olmuştur. Ayrıca çeşitli tarihi nedenlerden dolayı Kazan Tatarları her devirde gurbette yaşamak zorunda kalmıştır. İşte bu
durumda mektuplaşma onlar için memlekette kalan aile ve akrabalarla görüşmeyi sağlayan tek çare olmuştur. Mektup içerikli maniler birçok
konuyu içinde barındırmasına rağmen (gurbet, askerlik, savaş, genç kızın evlenip başka aileye ve köye gitmesi vb.) genelde aşk konuludurlar. Bazen duygularını aktarmakta zorlanırken insanlar mektuplarını aşk konulu manilerle süslemişlerdir. Çünkü bu tür manilerin mektuba özel bir duygusallık yüklediğine inanmışlardır. Ama burada tabi ki en önemli nokta, bir insanın mektup yazarken yaşadığı ruh haletinin bu manilere yansımış olmasıdır. Mektup içerikli manilerde duyguları bildiren söz varlığı ile kıyaslamalar da büyük önem taşır. İçeriğine yansımış birçok detaydan dolayı mektup konulu Kazan Tatar manilerinin genelde kadınlar tarafından yazılmış olduğunu tahmin etmek güç değildir. Erkeklerden farklı olarak kadınlar
duygularını her zaman daha yoğun yaşamış ve en güzel şekilde ifade etmiş olup beklemek gibi zor bir durumda da kadınlar erkeklere nazaran daha sabırlı olmuşlardır. Mektup konulu maniler Kazan Tatarlarının kültürel değerlerini yansıtma açısından da bu halkın geçmişini, yaşadığı coğrafyasını ve hayat tarzı ile felsefesini öğrenmek için de bire bir kaynaktır.

Tatar edebiyatı klasiği, ünlü devlet ve cemiyet adamı, filolog, tarihçi ve muallim Alimcan (Galimcan) İbrahimov sadece Tatar Türklerinin değil birçok Türk boyunun medeni ve tarihi bilincinin gelişimini sağlayan ediplerdendir. A. İbrahimov’xxun bütün yaratıcılığı ve faaliyetleri kardeş halkların dostluğunu sağlamlaştırmaya yönelikti. Eserlerinde hangi konuyu eline alırsa alsın her şeyden önce Tatar halkının hayatını, yaşam tarzını anlatmaya çalıştı ve halkın umutlarını ve isteklerini daha gerçekçi bir şekilde ortaya koymak için halk edebiyatından ustaca yararlandı.

The article is devoted to consideration of the features and methods of recreating traditional motifs of national ornaments, as well as their use in modern design of clothes and accessories.
Статья посвящена рассмотрению особенностей и способам переработки традиционных мотивов национальных орнаментов, а также их применению в современном дизайне одежды и аксессуаров.