Kozmoloji

Zaman ve mekân yaşantımızın en temel kavramlarındandır. Bununla birlikte açıklayamasak bile zaman ve mekân kavramlarının hep farkında olmuşuzdur. Farkında olduğumuz ve içinde yaşadığımız bu iki kavramın açıklanması oldukça zordur. Bunun sebebi içinde bulunsak bile anlatmaya çalıştığımızda içinden çıkılamaz bir güçlükle karşılaşmamızdır. Bu güçlük sadece gündelik hayat için değil, bilim adamları, sanatçılar, filozoflar vb. alanlarda bulunan kişiler için bile güçtür. Zaman ve mekân kavramı tam anlamıyla açıklanamasa bile yapılan hiçbir çalışmadan bağımsız değildir ve ister istemez çalışmalarında her daim yer bulur. Bu iki kavramı (özellikle üzerinde duracağımız zaman kavramını) antik yunandan günümüze kadar hemen hemen her düşünürün sistemi içinde bulunduğunu görebiliriz. Her düşünür, bilim adamı veya sanatçı, zaman ve mekân kavramlarını farklı açılardan ele alarak kullanmaktadır. Ama birçok düşünür bu kavramları açıklama gereksinimi duymaz. Bunun sebebi ise zaman ve mekân kavramlarının kullanılması kolay olsa bile açıklanmasının bir o kadar kolay olmamasından kaynaklanmaktadır. Bundan dolayı zaman ve mekân kavramlarına ilişkin net bir açıklama veya cevap görememekteyiz. Ama bu kavramlar üzerine sistematik bir şekilde değinmiş düşünürlerle karşılaşmaktayız. Bu makalemizde özellikle zaman hakkındaki düşüncelerini sistematik bir şekilde aktarmaya çalıştığını söyleyebileceğimiz Aristoteles ile kendinden önceki zaman anlayışlarından tamamen farklı bir düşünce ortaya koymuş olan Bergson'u inceleyeceğiz. Aristoteles, ortaya koyduğu doğa felsefesi ile hareket açıklamaları ve bunu zamanla bağdaştırması kendi dönemini ve sonraki uzunca bir dönemi etkisi altında bırakmıştır. Bergson ise ortaya koyduğu zaman düşüncesi ile kendisinden önceki anlayışlardan devrim niteliğinde bir yenilik getirerek bakış açılarını değiştirmiştir. Bu sebepten ötürü zaman üzerine ortaya koydukları düşünceler ve etkiler sebebi ile öncelikle Aristoteles ve Bergson'un zaman anlayışlarını açıklayacağız. Daha sonra iste bu iki düşünür arasındaki benzerlik ve farklılıkları karşılaştırma yaparak zaman düşüncesinin nasıl bir noktadan çıktığını ve günümüzde nasıl anlaşıldığını göstererek çalışmamızı sonuca bağlayacağız.

Yaratılış, Kur’an metninde oldukça zengin kelime ve kavram çeşitliliğine sahip bir meseledir. Fakat bu kavramsal zenginlik ve çeşitlilik meselenin modern bilimsel platformlarda tartışılan boyutlarına ışık tutma ve çağdaş insanın yaratılışla ilgili bilimsel meraklarını karşılama açısından pek işlevsel değildir. İlk bakışta yadırganması kuvvetle muhtemel olan bu tespit, Kur’an algımız ve bakış açımızın bir neticesidir. Şayet biz yaratılışla ilgili ayetleri kâinat ve insanın ilk varoluşuna dair bilgilendirici, bilgi eksikliğini giderici beyanlar olarak okumaya yönelmişsek, modern çağın astronomi, kozmogoni, kozmoloji ve tıp gibi alanlardaki bilgi birikimiyle kıyaslandığında, bu beyanların basit ve yüzeysel olduğunu fark etmekte gecikmeyiz. Bu sebeple, yaratılışla ilgili ayetleri farklı bir yaklaşımla ele alıp değerlendirmek gerektiği, en başından not edilmelidir. Kur’an’da yaratılış meselesi temelde ilâhî isim ve sıfatlarla ilgilidir. Bu durum, Allah’ın yaratma sıfatı bağlamında kullanılan kelimelerin semantik alanlarını tespitte titiz davranılmasını gerektirir. Zira ilâhî isim ve sıfatlar, kelam tarihinin en tartışmalı konularından biri olması hasebiyle söz konusu kelimeler çok ciddi semantik kayma ve aşınma süreçlerinden geçmiş, birçok Kur’an lafzına çeşitli teolojik (kelâmî) kabuller ve paradigmaları yansıtan içerikler yüklenmiştir. İslam düşünce tarihindeki tartışmalar, özellikle teolojik münakaşalar dikkate alındığında, eğer amacımız Kur’an’daki ilgili ayetlerin ilk ve aslî manalarını arayıp bulmaksa, erken dönemlere ait kaynaklardaki bilgiler üzerinde yoğunlaşmak ve söz konusu manaları art-süremli semantik tahlillerle ortaya çıkarmaya çalışmak esas olmalıdır. Ayrıca Kur’an’ın ilk hitap çevresindeki kültürel kodlar ve metinler-arası ilişki bağlamında farklı din ve kültürlere ait bilgi kaynakları da mutlaka dikkate alınmalıdır.

“Harikalar, görülmemiş ve duyulmamış şeyler” anlamında kullanılan “acâyib” kelimesi, eskiden insanların seyahatleri sırasında gördükleri coğrafi yerler, hayvan veya bitkiler hakkında bilgi verdikleri Acâyibü’l-Hind, Acâyibü’l-Büldan ve Acâyibü’l-Mahlûkât gibi eserlerin adında kullanılmakta idi. Ansiklopedik özellik taşıyan bu eserlerin Arap ve Fars edebiyatında 12. yüzyıldan itibaren örnekleri verilmeye başlanmıştır. İslam toplumları edebiyatı içerisinde bu türün en meşhur ve en sevileni 13. asırda Kazvinî’nin kaleme aldığı “Acâyibü’l-Mahlûkât ve Garâ’ibü’l-Mevcûdât” isimli eserdir. Kazvinî, dört mukaddime iki makale ve bir hatimeden oluşan bu eserin ilk mukaddimesinde “Acâyib” kelimesinin izahını, ikincisinde mahlûkların taksmini üçüncüsünde “garîb” kelimesinin açıklamasını, dördüncüsünde mevcûdâtın taksimini yapar. Birinci makalede “ulviyyât” başlığı altında kozmik bilgiler ve ikinci makalede “süfliyyât” başlığı altında yeryüzüne dair mevcudat ve mahlûkat hakkında bilgi verir. Hatime kısmında ise deniz ve karaların acayipliklerinden bahseder.
Türk edebiyatında Kazvinî’nin bu eserine yapılmış, müellifi bilinen yedi tercüme vardır. Acâyibü’l-Mahlûkât türünde eserler üzerine çalışmalar yapan Prof. Dr. Günay Kut’un zikrettiği Türkçe tercümeler arasında yer almayan ve yaptığımız kütüphane araştırmaları neticesinde tespit ettiğimiz bir Türkçe Acâyibü’l-Mahlûkât tercümesi vardır. Bu Türkçe Tercüme, 17. yüzyıl Osmanlı sadrazamlarından Murtaza Paşa’nın isteği üzerine saray rûznâmecisi Muhammed b. Şâkir tarafından yapılmıştır. Muhammed Şâkir’in bu eseri, hem Kazvinî’nin “Acâyibü’l-Mahlûkât”ı merkez alınarak ve Mevlana Demirî’nin “Hayâtü’l-Hayevân” adlı eserinden de istifade edilerek yapılmış tercüme olması hasebiyle önemlidir. Bu tercümeden sonra insanın manevi yönünü anlatan bölüm ve son kısımdaki mensur hayvan hikayeleri bölümü ile diğer Acâyibü’l-Mahlûkât tercümelerinden farklılık arz etmektedir.
Bu tebliğde Muhammed Şâkir’in, kaynaklarda zikredilmeyen ve 444 minyatür/resim içeren “Tercüme-yi Acâyibü’l-Mahlûkât” adlı eseri kısaca incelenip bilim dünyasına tanıtılacaktır.

Telif hakkı © 2021 İksad yayınevine aittir. Tüm hakları saklıdır. Bu yayının hiçbir bölümü, kritik metinlerde yer alan kısa alıntılar, telif hakkı yasasının izin verdiği incelemeler ve diğer ticari olmayan kullanımlar dışında, yayıncının önceden yazılı izni olmaksızın, fotokopi, kayıt veya diğer elektronik veya mekanik yöntemler dahil olmak üzere herhangi bir biçimde veya herhangi bir yolla çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya iletilemez.

Eski çağda oldukça önemli bir bilim dalı olan astronominin doğuşu ve gelişmesinin uygarlık safhalarıyla sıkı bir bağlılığı olduğu görülmektedir. Astronominin ilk belirtileri ve bu konuya karşı ilginin doğuşu tarım faaliyetlerinin başlamasıyla ilişkilidir. Tarım mevsimlerin zamanını önceden bilmeye, yani takvim bilgisine ihtiyaç gösterir. Diğer taraftan takvim, gök cisimlerin hareketlerinin bilinmesi ve anlaşılması demekti ve bu da çağlar boyunca yaşamsal önem taşımıştır. Özellikle Mısırlılar takvimle yakından ilgileniyorlardı. Çünkü Nil onların yaşam kaynağıydı ve her yıl aynı dönemde taşıyordu. Diğer taraftan, toprağın sürülmesi, tohumlama ve ürünün toplanması gibi tarımsal faaliyetler için en elverişli zamanların bilinmesi de takvim çalışmalarına olan önemi arttırmıştır. Ancak, gerek Mısır ve gerekse Mezopotamya astronomilerinin ilk gelişme dönemlerinin oldukça karmaşık yönler gösterdiği ve sadece pratik takvim ihtiyaçlarından kaynaklanmadığı görülmektedir. Her iki uygarlıkta astronomi özellikle dinî unsurlarla da iç içedir. Örneğin Mısırlılar gökyüzündeki olayları dinî açıdan yorumlamışlardı. Gök cisimlerini tanrı olarak kabul etmişler ve gökyüzündeki olayların da tanrıların faaliyetleri olduğuna inanmışlardı. Doğuş ve batış olayları da dinî bir özellik taşımaktaydı. Her ne kadar Mezopotamyalılarda astronomi genel manasıyla mitolojiye ve dinî inançlara dayansa da laik ve matematiksel astronomiye geçmeyi başarabilmişler, özellikle astronominin matematikselleşmesinde ön ayak olmuşlardır. Ancak gökyüzü olayları Mezopotamya uygarlıklarında da dini öğeler içermekteydi. Gökyüzü tanrısal bir bölgeydi ve tanrıların faaliyet alanıydı.

“KÂİNATTA YALNIZ MIYIZ” GÖRSEL/İNTERAKTİF KİTAP

(Risale-i Nur İzah Metinleri Küçük Kitaplar Serisi)

Sizleri ETKİLEYİCİ BIR GÖRSEL TASARIM eşliğinde MUHTEŞEM BİR ZİHİNSEL YOLCULUĞA çıkacağınız, ŞAŞIRTICI KEŞİFLERLE dolu interaktif bir kitaba ve BAMBAŞKA BİR DENEYİME davet ediyoruz.

RİSALE-İ NUR’U OKUMAK HİÇ BU KADAR KEYİFLİ VE ZEVKLİ OLMAMIŞTI.

Kendi alanında dünya çapında bir ilk olan, etkileşimli görsellerin kullanıldığı bu etkileyici çalışmada toplam 109 görsel ve 11 video kullanıldı. 

ÖNEMLİ NOT: Uzun ve meşakkatli bir çalışmanın ürünü olanı ALTINCI görsel/interaktif kitabımızı bitirdik. Bu yorucu işte kendimizi bir nevi gönüllü hademe (hizmetkar) olarak görüyor, şahsımız için hiç bir hürmet veya ücret istemiyoruz. Sadece, yüklendiğimiz gerçekten çok zahmetli ve fakat manevi hazzı büyük bu hizmetin neticesinde sizlerden (basit ve kolay bir iş olan) bu çalışmaları etrafınızdaki ihtiyacı olan insanlara ulaştırmanızı talep ediyoruz.

Word ve Pdf formatında kitabımızı İndirebileceğiniz adres: https://yadi.sk/d/09r41tL9ecYUA Bu adresteki "Kitaplar (Risale-i Nur İzah Metinleri)" bölümündeki "Görsel-İnteraktif Kitaplar" klasöründen kitabımızı indirebilirsiniz. Ayrıca bu depolama alanında diğer tüm kitaplarımızın dosyalarını ve seminerlerimizin videolarını, metinlerini ve Powerpoint sunumlarını hem görüntüleyebilir, hem de ister tek tek, ister toplu olarak indirebilirsiniz. (TÜM RİSALE-İ NUR ÇALIŞMALARIMIZIN DOSYALARININ YÜKLÜ OLDUĞU ADRES)

İnternet Adreslerimiz:
www.kesifyolculuklari.com
www.risaleinuregitimprogrami.com

(Kitabın ele aldığı konuları daha aşağıya aldık)

GÖRSELLER HAKKINDA: Konu anlatımlı şemalar, metin vurguları ve etkileyici resimlerden oluşan görseller, daha önce sunulan Keşif Yolculukları Risale-i Nur Eğitim Programı derslerimizin sunumlarından titizlikle alındı, geliştirildi ve kitap metni içine entegre edildi. Normalde 77 sayfa olan kitabımızın hacmi görsellerle 124 sayfaya çıktı. (Ana metin ise 29’ten 67’e çıktı) Yani bu kitapta görsellik oranı %56! Bu gerçekten çok yüksek bir oran.

VİDEOLAR HAKKINDA: “Kâinatta Yalnız Mıyız” konulu eğitim müfredatı metinlerinin tamamı, iki adet görsel destekli ders programında işlenmişti. Bu interaktif kitapta, okuduğunuz yerleri pekiştirmek ve daha iyi anlayabilmek için konu sonlarında ilgili ders videolarını tıklayarak kitap üstünden açılan video penceresinden izleyebilecek ve pencerenin kapanmasıyla tekrar kitabı okumaya geri dönebileceksiniz. Ayrıca bunların haricinde seminerlerimizde kullandığımız etkileyici ve şaşırtıcı videoları da aynı şekilde bu kitap üstünden interaktif bir şekilde izleme imkanına sahip olacaksınız.

NEDEN GÖRSEL/İNTERAKTİF KİTAP OKUMALISINIZ?

Yazılı olarak kaleme alınmış hakikatleri, sözlü ve görsel bir şekilde okumanız ve izlemeniz (kitap çalışmamızda olmayan ilave izahlarla) daha iyi anlama ve hissetme imkânı sunuyor. Böylece sadece akılla anlaşılmayan ve aslında “hissedilen hakikatler” olan iman ilmini anlamakta ve “farklı mana açılımları”na kapı açmakta, en verimli bir metodu takip etmiş oluyorsunuz. Bu pekiştirme yöntemiyle (Allah’ın izniyle) Risale-i Nur’u ve kainatı anlamak noktasında en üst düzeyde bir istifadenin gerçekleşeceğine kuvvetle inanıyoruz.

En yukarıdaki bağlantıdan indirebileceğiniz Word dosyası 30 mb, Pdf dosyası 13 mb. (Bilgisayarda Pdf dosyasını Adobe Reader ile açtığınızda “iki sayfa görünümü”nü secerek ve zoom yaparak daha rahat okuyabilirsiniz. Word’un tam ekran okuma modu görsellerin yerlerini değiştirerek gösterdiğinden sayfa düzeninde yakınlaştırarak okumalısınız. Tercihimiz hem dosya boyutunun küçüklüğü hem okuma rahatlığı açısından pdf dosyasından indirip Adobe Acrobat Reader programıyla okumanızdan yana.)

Bu interaktif kitabın word ve pdf dosyalarını içindeki linkleri ve videoları tıklayarak açmak tablet, cep telefonu ve bilgisayarda mümkün oluyor. (Cep telefonlarında Word için Wps Office, Pdf için Adobe Acrobat Reader programını kullanın. Wps Office dipnotları üstüne dokunduğunuzda açan güzel bir program ama linklere dokunduğunuzda açmıyor. Bu nedenle size kitabın interaktif özelliğinden yararlanabilmeniz için Adobe Acrobat Reader programını tavsiye ediyoruz)

KİTAP TAKDİMİ:

Risale-i Nur’un 29.Söz’ün Mukaddimesi ve Birinci Maksadı üzerinde geliştirilmiş bir izah çalışması olan bu eserde; kâinat içinde yapayalnız olma düşüncesine tahammül edemeyerek çaresizce sorular soran ve ebedî yalnızlığına çözüm arayan insanın, aradığı doğru cevabı nereden bulabileceği, meseleyi kökünden yakalayan aklî çıkarımlarla ortaya koyuluyor.

Ayrıca meleklere ve ruhanî varlıklara inanmanın ne kadar makûl olduğu ve varlıklarının insan ve hayvanların varlıkları kadar kesin olduğu, detaylı analizler ve mantıkî delillerle ispat ediliyor.
Gerek Risale-i Nur’a gönül vermiş düzenli okuyucularına, gerek Risale-i Nur’u okumaya yeni başlayacaklara çalışmamızı tavsiye ve takdim ediyoruz.

Kitap içeriğinde eser metni, izah metni ve kavram açıklamaları birarada sunulmuştur.

Bu çalışma, “Olağanüstü Bir Hazinenin Keşif Yolculuğu: Risale-i Nur İzah Metinleri” isimli kitap çalışmamızın bir parçasıdır ve kitabın “İman Hazinesinin Varlığını Delillerle İspatlamak” isimli ikinci bölümündeki altı adet “hakikatin”, İkinci Hakikatidir.

Kitap çalışmamızın “Yolculuğunuz Daha Yeni Başlıyor!” isimli son sözü ise, Risale-i Nur’un okunmasının ve Risale-i Nur derslerine katılmanın önemi hakkında kalbin derinliğinden samimiyetle kopup gelen duygulu, çarpıcı ve etkileyici tespitler içerdiğinden, bu çalışma içine alınmıştır.

KONU FİHRİSTİ

* Biz Yalnız Değiliz! (Giriş Metni )
* Hayat Neden Vardır?
* Hayat Olmadan Var Olmanın Anlam ve Kıymeti Nedir?
* Meleklerin Gerçekliği
* Müthiş Bir Ekosistemde Paylaşılan Roller

TÜM ÇALIŞMALARIMIZA ULAŞABİLECEĞİNİZ VE EĞİTİM PROGRAMI DUYURULARININ YAYINLANDIĞI İNTERNET ADRESLERİMİZ:

http://www.kesifyolculuklari.com/
http://www.risaleinuregitimprogrami.com/

Çok renkli ve zengin bir içeriğe sahip bu adresler üzerinden,

* Hakikat arayışında çok ciddî bir kaynak olma mahiyetini taşıyan ve hem kendiniz için, yazılı olan hakikatleri, sözlü ve görsel bir şekilde izleyerek daha iyi anlama imkânı sunan, hem de etrafınızdaki insanları bu hakikatlerden haberdar etmek için, elinizde kuvvetli bir hizmet aracı olan YouTube VİDEO KANALIMIZA,

* "OLAĞANÜSTÜ BİR HAZİNENİN KEŞİF YOLCULUĞU: RİSALE-İ NUR İZAH METİNLERİ" isimli kitap çalışmamıza ve diğer E-Kitaplarımıza,

* Seminer metinlerine, videolarına ve Powerpoint sunumlarına ulaşabilir, görüntüleyebilir ve indirebilirsiniz.
RİSALE-İ NUR ÇALIŞMALARIMIZIN TÜMÜNÜ BİR ARADA BULABİLECEĞİNİZ ADRES: yadi.sk/d/09r41tL9ecYUA (Bu adreste seminer video, metin ve sunumları, E-Kitap dosyaları gibi içerikler bulunuyor)

Mitlerin herkes tarafından kabul edilecek bir tarifini yapmak zordur. Mitoloji, vakaların ortaya çıkışını, dünyanın oluşumunu açıklayan dinamik bir sistemdir. İlkel şuurun anlatımı olarak görülmesi ile birlikte değişen dünya ile insanın nesneye, evrene bakış açısını yüzyıllar öncesinden bizlere getirir.

Felsefe-din uzlaşısının en önemli aktörlerinden biri şüphesiz İbn Rüşd’dür. Onun kozmoloji anlayışı, diğer birçok meselede olduğu gibi, hayranı olduğu Aristo’dan salt bir şekilde aldığı ve felsefesinde kullandığı sebeplilik teorisine dayanmaktadır. İbn Rüşd, özellikle din-felsefe uzlaşısından hareketle bütün kâinatı Allah’ın eseri olarak temellendirmektedir. Filozofa göre varlıklar arasında mertebeler vardır. Maddi veya cevheri formlar, en alt derecesi heyûlânî formdan en üst derecesi âlemin ilk formunu teşkil eden İlk Fail’e kadar, hepsi birbiri üzerine gelerek aralıksız bir silsile halinde bir bütün teşkil ederler. Bu bakımdan kozmoloji, filozofumuz için fizikten metafiziğe geçişte önemli bir aşamadır. İslam felsefesinde kozmolojiden anlaşılan genel olarak Allah’tan sudûr eden ay üstü âlemin varlıklarının hareketleri, canlılığı, iradeleri ve bilgisi ile bu varlıkların ay altı âlemin varlıklarına etkisi olmuştur. İbn Rüşd de bu perspektifte bir anlayış benimseyerek göksel olanların canlılığına, hareketlerindeki dairesel düzene, iradelerine ve bunların neticesinde ortaya çıkan bilgilerine vurgu yapmaktadır. Bir farkla ki bunların hepsi İbn Rüşd’e göre sebeplilik anlayışının bir gereği olarak gerçekleşmektedir. Gök cisimleri, ay altı âlemdeki yine basit olan dört unsura etki ederek, onların birleşme, dönüşüm ve karışımı sonucunda birleşik cisimlerin oluşmasını sağlayan uzak etkin sebeplerdir. Özetle İbn Rüşd’ün bu düşüncesi Fârâbî ve İbn Sînâ ile aynı görünmesine rağmen o, kendinden önceki Müslüman filozoflar gibi Yeni Eflâtuncu kökenden süzülüp gelen bir sudûrcu yaratma anlayışı benimsememiştir. Bu bakımdan İbn Rüşd’ün kozmolojisi, çalışmamızın özünü teşkil ettiği gibi, ziyadesiyle Aristo’nun sebeplilik teorisine dayanmaktadır.
One of the most important actors of philosophy-religion compromise is undoubtedly Ibn Rushd. His understanding of cosmology is based on the theory of causality, which, as in many other matters, is simply taken from Aristotle and used in his philosophy. Ibn Rushd (Averroës) is based entirely on the religion-philosophy consensus and the whole universe as the work of God/Allāh. According to philosopher, there are ranks among the beings. The material and peculiar forms, from the lowest level sculptural form to the first form of Allāh the top-level universe, all bring to a holistic structure depending on the causality. In this respect cosmology is an important step in transition from physics to metaphysics for our philosopher. In the Islamic philosophy, the cosmologically understood, in general, the movements, vitality, wills and knowledge of the heavenly beings that find their existence out of God. Thus, these assets are influential in the existence of the material universe. Ibn Rushd also adopts an understanding in this perspective, emphasizing the vividness of the celestial beings, the circular planes of his movements, the wills and the resulting information. One difference is that all of them are realized as a requirement of the theory of causality according to Ibn Rushd. The celestial bodies, by acting on four simple elements, organize the union, transformation, and mixture in the material universe. These are the remoting effective means by which compound bodies are formed. To sum up, although Ibn Rushd does not seem to be the same as al-Fārābī and Ibn Sīnā (Avicenna) in this thought, he does not adopt the doctrine of emanation ( fayḍ) based on the Neoplatonic phil-osophy root like the previous Islamic philosophy. In this respect, Ibn Rushd's cosmology is based on Aristotle's theory of causality, as it is the essence of our work.

As a result of the investigations made from the first time that Turkish architecture appeared on the stage of history, it is seen that he was not only content with an effort to meet housing, worship, administration and social needs, but also reflected the understanding of the universe he envisioned in his own world of belief and imagination. Proto Turks; his three-layered understanding of the universe he designed as sky, earth and underground; It is possible to see in the tomb structures we call kurgan, dormitory type tents, and the tombs and cupolas typologized with the same forename, in Turkish mosque architecture that has reached the maturity level with the use of baldaken. Especially in the era of Mimar Sinan, it is remarkable that the city silhouettes, which became the universal symbols of Islam, were born from the centuries-old comprehensive structural and covering system studies of Turkish architectural history, as this is a technical summit of the history of architecture, as well as the universal picture of Turkish universe thought. The most important aim of our work is to reveal the desire of Turkish architecture to create a central space, which has worked for centuries, with concrete examples. From this point of view, he aims to convey to the readers the development of the dome, which reached its peak in the Great Seljuk, Anatolian Seljuk and Classical Ottoman Art, after expressing the signs related to our subject in Central Asian Turkish life.


Türk mimarlığının tarih sahnesinde boy gösterdiği ilk andan günümüze yapılan incelemeler sonucunda, onun sadece barınma, ibadet, yönetim ve sosyal ihtiyaçları karşılamaya yönelik bir çabayla yetinmediği, bununla beraber kendi inanç dünyasını ve evren tasavvurunu da sanatına yansıttığı görülür. Proto Türklerin; gökyüzü, yeryüzü ve yeraltı olarak tasarladığı üç katmanlı evren anlayışını; kurgan olarak adlandırdığımız mezar yapılarında, yurt tipi çadırlarında ve aynı ön adla tipolojilendirilen türbe ve kümbetlerinde, baldaken kullanımıyla nihayetlendirilip olgunluk seviyesine ulaşan Türk cami mimarisinde görmek mümkündür. Özellikle Mimar Sinan çağında, İslam şehirlerinin evrensel temasını oluşturan kent silüetlerinin, Türk mimarlık tarihinin yüzyıllara dayanan, kapsamlı strüktürel ve örtü sistemi çalışmalarından doğmuş olması, bu durumun mimarlık tarihinin teknik bir zirvesi olmasıyla beraber, Türk evren düşüncesinin de evrensel bir resmi olması açısından dikkate değerdir. Çalışmamızın nihai hedefi; Türk mimarlığını yaratanların yüzyıllar boyu emek verip hayata geçirdiği, merkezi mekân yaratma arzusunu somut örneklerle gözler önünü sermektir. Çalışma buradan hareketle, Orta Asya Türk yaşamında var olan ve konumuzla ilintili emareleri dile getirmenin ardından Büyük Selçuklu, Anadolu Selçuklu ve Klasik Dönem Osmanlı Sanatında zirve noktaya ulaşan kubbe gelişimini okuyuculara aktarmayı da amaçlamaktadır.

“KAİNATTA YALNIZ MIYIZ?”

(AKADEMİK SEMİNER PROGRAMI)

Keşif Yolculukları Risale-i Nur Eğitim Programı-15
(Farklı Mana Açılımlarıyla, İzahlı ve Görsel Sunumlu)
5 Mart 2015 18.00 Cumartesi / Türkiye Yazarlar Birliği Sümer-1 Sok. No: 11/9 Kat: 4 Kızılay/ANKARA

Etkileyici görüntüleri ve hareketli müziğiyle 3 dk. 35 sn.lik tanıtım videosunu tam ekran ve HD izleyin:
Fragman Video Adresi: https://youtu.be/iB11VkWe_AM

Karanlık bir boşlukta, dehşetli ateş topları ve büyük gök cisimleri arasında müthiş bir hızla akıp giden dünyanın içindeki insan, “şu koca kâinatta ne yaptığını ve burada yapayalnız olup olmadığını” sorar. Gelin bu soruları bir de biz soralım ve “Kainatta Yalnız Mıyız” sorusunun cevabını aramak için düzenlediğimiz özel programımızda buluşalım.

KUR’ÂN, MODERN BİLİM VE FELSEFE YAYINDA! (Görsel/İnteraktif Kitap)
11. 12. ve 13.Söz İzahı

(Risale-i Nur İzah Metinleri Küçük Kitaplar Serisi)

Sizleri ETKİLEYİCİ BIR GÖRSEL TASARIM eşliğinde MUHTEŞEM BİR ZİHİNSEL YOLCULUĞA çıkacağınız, ŞAŞIRTICI KEŞİFLERLE dolu interaktif bir kitaba ve BAMBAŞKA BİR DENEYİME davet ediyoruz.
RİSALE-İ NUR’U OKUMAK HİÇ BU KADAR KEYİFLİ VE ZEVKLİ OLMAMIŞTI.

Kendi alanında dünya çapında bir ilk olan, etkileşimli görsellerin kullanıldığı bu etkileyici çalışmada toplam 210 görsel ve 15 video kullanıldı. 

İnternet Adreslerimiz:
www.kesifyolculuklari.com
www.risaleinuregitimprogrami.com

Kur’ân, Modern Bilim ve Felsefe Görsel/İnteraktif Kitap İndirme Linki: (Word ve Pdf formatında) https://yadi.sk/d/cs2sRKj_czB2J

Bu adresteki "Görsel-İnteraktif Kitaplar" bölümünden kitabımızı indirebilirsiniz. Ayrıca burada diğer tüm kitaplarımızın dosyalarını da bulabilirsiniz. Google Books ve Google Play’de linkleri ve videoları tıklayarak açmak mümkün olmuyor. Tavsiyemiz Pdf dosyasını aşağıda verdiğimiz adresten veya Google Books üzerinden indirerek bu kitabı okumanız.

Google Books: https://books.google.com.tr/books/about?id=jb1lCwAAQBAJ&hl=tr
(Kitabın tamamı önizlenebilir ve pdf olarak indirilebilir)

Google Play: https://play.google.com/store/books/details?id=jb1lCwAAQBAJ

Kitabımız ücretsizdir, “Ücretsiz Örnek” bölümünden tamamı okunabilir. Google Play'de "0 (sıfır)" liraya satın almak için kredi kartı bilgilerinizi kaydettirmeniz, tamamen teknik bir gerekliliktir.

(Kitabın ele aldığı konuları daha aşağıya aldık)

KİTAP TAKDİMİ:

GÖRSELLER HAKKINDA: Konu anlatımlı şemalar, metin vurguları ve etkileyici resimlerden oluşan görseller, daha önce sunulan Keşif Yolculukları Risale-i Nur Eğitim Programı derslerimizin sunumlarından titizlikle alındı, geliştirildi ve kitap metni içine entegre edildi. Normalde 91 sayfa olan kitabımızın hacmi görsellerle 181 sayfaya çıktı. Yani bu kitapta görsellik oranı %50! Bu gerçekten çok yüksek bir oran.

VİDEOLAR HAKKINDA: 11,12 ve 13.Söz’lere ait eğitim müfredatı metinlerinin tamamı, 4 adet görsel destekli ders programında işlenmişti. Bu interaktif kitapta, okuduğunuz yerleri pekiştirmek ve daha iyi anlayabilmek için konu sonlarında ilgili ders videolarını tıklayarak kitap üstünden açılan video penceresinden izleyebilecek ve pencerenin kapanmasıyla tekrar kitabı okumaya geri dönebileceksiniz. Ayrıca bunların haricinde seminerlerimizde kullandığımız etkileyici ve şaşırtıcı videoları da aynı şekilde bu kitap üstünden interaktif bir şekilde izleme imkanına sahip olacaksınız.

NEDEN GÖRSEL/İNTERAKTİF KİTAP OKUMALISINIZ?

Yazılı olarak kaleme alınmış hakikatleri, sözlü ve görsel bir şekilde okumanız ve izlemeniz (kitap çalışmamızda olmayan ilave izahlarla) daha iyi anlama ve hissetme imkânı sunuyor. Böylece sadece akılla anlaşılmayan ve aslında “hissedilen hakikatler” olan iman ilmini anlamakta ve “farklı mana açılımları”na kapı açmakta, en verimli bir metodu takip etmiş oluyorsunuz. Bu pekiştirme yöntemiyle (Allah’ın izniyle) Risale-i Nur’u ve kainatı anlamak noktasında en üst düzeyde bir istifadenin gerçekleşeceğine kuvvetle inanıyoruz.

En yukarıdaki bağlantıdan indirebileceğiniz Word dosyası 58 mb, Pdf dosyası 24 mb. (Bilgisayarda Pdf dosyasını Adobe Reader ile açtığınızda “iki sayfa görünümü”nü secerek ve zoom yaparak daha rahat okuyabilirsiniz. Word’un tam ekran okuma modu görsellerin yerlerini değiştirerek gösterdiğinden sayfa düzeninde yakınlaştırarak okumalısınız. Tercihimiz hem dosya boyutunun küçüklüğü hem okuma rahatlığı açısından pdf dosyasından indirip Adobe Acrobat Reader programıyla okumanızdan yana.)

Bu interaktif kitabın word ve pdf dosyalarını içindeki linkleri ve videoları tıklayarak açmak tablet, cep telefonu ve bilgisayarda mümkün oluyor. (Cep telefonlarında Word için Wps Office, Pdf için Adobe Acrobat Reader programını kullanın. Wps Office dipnotları üstüne dokunduğunuzda açan güzel bir program ama linklere dokunduğunuzda açmıyor. Bu nedenle size kitabın interaktif özelliğinden yararlanabilmeniz için Adobe Acrobat Reader programını tavsiye ediyoruz)

KİTABIN ELE ALDIĞI KONULAR:

Risale-i Nur’un Sözler kitabının 11, 12. ve 13.Söz’leri üzerinde geliştirilmiş bir izah çalışması olan bu eser; Kur’ân, modern bilim ve felsefenin kâinata bakış açılarını ve aynı bilgi üzerinde geliştirdikleri yorum farklılıklarını ve çıkardıkları farklı manaları karşılaştırmalı olarak ele almaktadır.

Kitabı tamamladığınızda, "Kur'an" ile "ateist bir gözle kâinata bakan felsefe ve bilim"in verdiği derslerin derin farkını çarpıcı bir şekilde görecek ve bu kâinatı anlamlandırmada en temel ve doğru Kur’ânî kavramları kazanmış olacaksınız.
11.Söz’de insan ve kâinatın yaratılışının gizli kalmış sırrını, “Kâinatımızın Yaratılış Hikâyesi” isimli harika bir misalin yardımıyla keşfediyoruz, sizi bambaşka bir zihinsel yolculuğa davet ediyoruz ve birlikte çıkacağımız bu hayalî yolculukta daha önce hiç gitmediğiniz yerlere gideceğinizin sözünü veriyoruz.

İşte sorduğumuz sorulardan bazıları: Neden buradayız, kim göndermiştir bizi ve buradan nereye gideceğiz? Biz kimiz ve bizden istenen nedir? Akıl neden tek başına yolunu bulamaz? Kâinatın gerçek şekli ve insanın yaratılış maksadı nedir? Kâinatın hakikatini keşfedebilmek için, kâinata hangi açıdan bakmalıyız? Dünyaya yeni gelmiş bir ziyaretçi gözüyle bakarsak neler görürüz? Neden tesadüfen oluşmuş varlıkların mevcudiyetine muhtacız? Kâinat ve dünya içindeki tabiat neden güzel?

12.Söz’de Kur'an, felsefe ve modern bilimi, kâinatı anlama ve anlamlandırma yönünden karşılaştırıyoruz. Bu bölümde sizleri “Bir Hediye Paketi” isimli çok özel bir başlık karşılıyor. “Hediye Paketi”miz, mantıkî kurgularının sağlamlılığıyla ve edebî tasvirlerinin şairaneliğiyle sizi alıp başka bir âleme götürecek.

13.Söz’de keyifli ve kısa bir bilim tarihi yolculuğundan hemen sonra “Kozmik Takvim” içinde hayalî bir yolculuğa çıkıyoruz ve “İlim adına ortaya koyulan bir üründen ne beklenmelidir? Kıymeti nasıl ölçülmelidir?” sorusunun cevabını arıyoruz.  Dünya üzerindeki “hassas ayar”ın ifade ettiği doğru manayı bulup takdir edenlerin “Kâinat Yüksek Okulu”ndan yüksek dereceyle mezun olacaklarına kesinlik derecesinde şahit oluyoruz.

Gerek Risale-i Nur’a gönül vermiş düzenli okuyucularına, gerek Risale-i Nur’u okumaya yeni başlayacaklara çalışmamızı tavsiye ve takdim ediyoruz.
Kitap içeriğinde eser metni, izah metni ve kavram açıklamaları birarada sunulmuştur.

Bu çalışma, “Olağanüstü Bir Hazinenin Keşif Yolculuğu: Risale-i Nur İzah Metinleri” isimli kitap çalışmamızın bir parçasıdır ve kitabın “İman Hazinesinin Kıymetini Keşfetmek” isimli birinci bölümündeki beş adet “keşfin”, Dördüncü Keşfidir.

Kitap çalışmamızın “Yolculuğunuz Daha Yeni Başlıyor!” isimli son sözü ise, Risale-i Nur’un okunmasının ve Risale-i Nur derslerine katılmanın önemi hakkında kalbin derinliğinden samimiyetle kopup gelen duygulu, çarpıcı ve etkileyici tespitler içerdiğinden, bu çalışma içine alınmıştır.

KONU FİHRİSTİ

I-Kâinatın Sırrını Anlamada Kur'an, Felsefe ve Modern Bilim Karşılaştırması

* Kâinatımızın Yaratılış Hikâyesi (11.Söz) :

İnsan ve kâinatın yaratılışının gizli kalmış sırrını, harika bir misalin yardımıyla keşfediyoruz.

* Bir Hediye Paketi (12.Söz’ün Birinci Esası) :

Kur'an, felsefe ve modern bilimi, kâinatı anlama ve anlamlandırma yönünden karşılaştırıyoruz. Böylece "Kur'an" ile "ateist bir gözle kâinata bakan felsefe ve bilim"in verdiği derslerin derin farkı, çarpıcı bir şekilde ortaya çıkmış oluyor.

* Kâinat Yüksek Okulundan Mezun Olmak (13.Söz’den alınan bir bölüm) :

Kur'an ve felsefe ilimlerinin ilim adına ne kadar farklı ürünler ortaya koyduklarının ibret verici dersi verilerek, Kur’an’ın pozitif bilimlere kıyasen ne kadar yüksek bir ilim derecesine sahip olduğu çok çarpıcı bir tespitle gösteriliyor.

II- Ek Bölümler

* Kâinatın Gizli Sırrını Merak Edenler İçin
* Evrim ve Yaratılış Hakkındaki Bilimsel Bulgular Üzerine
* Kur’ân Mucizeleri Bilimsel Bulgular Üzerine
* Kuantum Fiziği ve İlahî Hakikatler

III-Akademik Eğitim Faaliyetleri Sunumları

* Medresetüzzehra Eğitim Yaklaşımı ve Bilim Felsefesi Üzerine Değerlendirmeler

* Bilimsel Bilginin Gerçek Kıymetini Belirleyen Unsurun Sorgulanması

TÜM ÇALIŞMALARIMIZA ULAŞABİLECEĞİNİZ VE EĞİTİM PROGRAMI DUYURULARININ YAYINLANDIĞI İNTERNET ADRESLERİMİZ:

http://www.kesifyolculuklari.com/
http://www.risaleinuregitimprogrami.com/

Çok renkli ve zengin bir içeriğe sahip bu adresler üzerinden,

* Hakikat arayışında çok ciddî bir kaynak olma mahiyetini taşıyan ve hem kendiniz için, yazılı olan hakikatleri, sözlü ve görsel bir şekilde izleyerek daha iyi anlama imkânı sunan, hem de etrafınızdaki insanları bu hakikatlerden haberdar etmek için, elinizde kuvvetli bir hizmet aracı olan YouTube VİDEO KANALIMIZA,

* "OLAĞANÜSTÜ BİR HAZİNENİN KEŞİF YOLCULUĞU: RİSALE-İ NUR İZAH METİNLERİ" isimli kitap çalışmamıza ve diğer E-Kitaplarımıza,

* Seminer metinlerine, videolarına ve Powerpoint sunumlarına ulaşabilir, görüntüleyebilir ve indirebilirsiniz.

Klasik tefsir kitaplarına yansıdığı üzere Müslüman düşüncesinde de hâkim evren resmi aslında Antik Çağ'dan modern zamanlara, dünyanın hemen her yerinde geçerli geosantrik evren modelidir. Nihayetinde Kur'an'ın asli gayesi astronomi bilgisi değil, geçerli dış dünya algısı ne olursa olsun insanların yeryüzünü ifsat etmeden bir arada yaşayabilecekleri bir toplum düzeni yönünde yaratılış gayesine matuf ilkeleri hatırlatmaktır. Bunu yaparken de dönemin dil ve kültürel gerçeklerinden hareket eder. Buna göre verili kültürün kendi iç tutarlılığı içinde bu hikmeti gözeten bir toplumsal düzen tesis edilen ilk İslam toplumda siyasal sistemin dayanağı tanrısal temsil de "halife" kavramı üzerinden topluma şamil hale gelir. Ne var ki, Hz. Peygamber sonrası siyasi ihtilaflarda tarafların kendi konumlarını dini referanslarla tahkim etmeleri, dünya merkezli bir evren fikrine ilişkin teolojik kabulleri pekiştirir.

Edebî metinler yaşanmış, yaşanabilecek ve yaşanması ümit edilen hayatın aynası olarak görülmüş ve bazıları sözlü ortamlarda doğarak zamanla yazıya geçmiştir. Halk Edebiyatı da çeşitli edebi metinleri bünyesinde barındırmaktadır. Bu metinler içerisinde gerek sözlü gerekse yazılı olarak bulunan Masallar, Dünya ve Türk edebiyatı açısından oldukça önemli bir türdür. Masallar, milletlerin benliklerini oluşturan ve geçmişle geleceği aynı paydada, belirli mesajlar etrafında toplayarak sembolik değerler vasıtasıyla halkın kültür, yaşayış ve inanış biçimlerini yansıtmaktadır. Türkler ve diğer milletlerin var olmaya başladığı çağlardan itibaren doğa ile bir iletişim içerisinde oldukları bilinmektedir. Diğer bir deyişle tabiatta bulunan unsurlar inanışların da etkisiyle milletlerin ilmî ve fikrî dünyalarında canlanmıştır. Tabiatta yaşadıkları olaylara neden arayışları sırasında gökteki unsurlarla bağlantı kurma çabasına girmişleridir. Yer altından gökyüzüne kadar varlıkları benimsemiş ve yaşamlarında bir yere ait kılmışlardır. Bu unsurlardan biri olan gök, uçsuz bucaksız ve kapsayıcı bir metafor olarak Türk tahayyülünde önemli bir yere sahiptir. Ulaşılmaz ve engin bir sembol olan gök, güneş, ay ve yıldız gibi hayatın idamesinde ve yaşamın yansıtıldığı metinlerinde önemli bir yere sahip olan ögeleri içeren bir kavramdır. Bu göğe ait olan üç öge, Türk masallarında kimi zaman özlerinde taşıdıkları özellikleriyle kimi zaman da sembolik bir anlatımla motif yahut kült olarak yer almışlardır.

Öz Dünya'nın uydusu olan ve dokuz kat feleğin birinci tabakasından bulunan Ay, divan şiirinde kullanılan önemli kozmik unsurlardandır. Dünya etrafında 29,5 günlük devrini yaparken hilal, yarım ay ve dolunay şekilleri; parlaklığı ve dünyayı aydınlatması, yüzeyinde bulunan lekeler, rengi, diğer kozmik unsurlarla münasebeti ve bu münasebetlerin insan üzerindeki etkisi olduğu düşüncesi gibi birçok yönü şairlerin muhayyilesinde bir karşılık bulur. Divan şiirinde bu kozmik unsur son derece zengin bir kullanım çeşitliliğine sahiptir, hatta âşık-sevgili münasebeti anlatılırken başvurulan en önemli kozmik kavramın ay olduğu söylense yeridir. Özellikle sevgiliyle özdeşleştirilerek sevgilinin kendisi, yüzü, yanağı, alnı, kaşı gibi unsurları ayın çeşitli evrelerine benzetilir. Bunun yanı sıra âşıkla ilgili olarak kurulan benzetmelerde de âşığın kendisi, âşığın boyu, göğsünde bulunan yara, zayıflıktan dolayı dışarıdan görünen omurga kemikleriyle benzerlik ilişkisi içinde aydan faydalanıldığı görülmektedir. Söz konusu benzetmeler içinde ayın en çok kullanılan yönü hilal, yarım ay, dolunay gibi şekil özellikleridir. Biz de bu düşünceden hareketle Revani'nin gazellerinde ay kavramının kullanım özelliklerini ortaya koymaya çalıştık. Abstract The moon, which is the satellite of the Earth, and which revolves in the first layer of the nine felek (i. e. sky), is one of the important cosmic elements used in Divan Poetry. With its various forms such as crescent, half-moon and full-moon during its 29.5-day cycle around the world, the Moon has its place in the imaginations of many poets with its many aspects, such as its brightness and illumination on the world, the stains on its surface, its color, relation with other cosmic elements, and with the idea that these relations have effects on human beings. It is possible to argue that this cosmic element has an extremely rich variety of use in divan poetry, and is even the most important cosmic concept used when explaining "the lover and the loved" relation. Especially when it is identified with the lover, the elements, such as the lover himself/herself, his/her face, cheek, face, and eyebrow are likened to various stages of the moon. Also, in the analogies established in relation with the lover, it is seen that the Moon has been made use of in relation with the lover himself/herself, the height of the lover, the wound in his/her chest, and with the similarity with the spinal bones visible from the outside because of weakness. Among these analogies, the most frequently used aspect of the Moon is the shape characteristics, such as crescent, half-moon, and full-moon. Based on this, we tried to reveal the usage characteristics of the concept of Moon in Revani's odes.

Felekler ve bunların dairesel deviniminde yer bulan göksel
varlıkların canlılığı, idrak ve itaat özelliklerinden dolayı
bir iradeye sahip olmaları gibi hususlar bugün için modern
bilimde kabul edilebilir şeyler değildir. Keldâniler, Bâbilliler,
Sabiîler ve Antik Yunan’dan bu yana kutsallığı kabul edilen
gökseller, genellikle Tanrı’dan sonra ikinci öneme sahip varlıklar
olarak kabul edilmişlerdir. Geçmişte maddenin çekim
kanununun bilinmediği ve bu sebeple feleklere canlılık, irade
ve devrî hareket özelliği verildiği gibi çeşitli iddialar olmasına
rağmen, hem bilimsel hem de düşünsel bilgi birikiminin
mimarları filozofların kastını doğru anlamak gerekir. Her
şeyden önce bugün modern fiziğin bir taş olarak algıladığı
gökteki varlıkları, metafizik bağlamından kopararak maneviyatsız
bir bilimin kütle yığınları olduğuna hükmetmek, felsefenin peşinden koştuğu hakikati anlamada ortaya koyduğu
emeğe haksızlık olacaktır. Kindî’nin dediği gibi, bütün
âlemi yaratan ve “Hayy” ismiyle varlığa tecelli eden Allah’ın,
yarattığı birçok şeyi cansız, hissiz ve bilinçsiz yaratması ne
kadar doğru bir çıkarımdır? Özellikle Fârâbî ve İbn Sînâ tarafından
varlığın Allah’tan taşmasında önemli bir konumda yer
alan göksel varlıklar, nefis ve maddeleriyle beraber meleklere
benzetilmiş, böylece hem metafizik bir temellendirmeye,
hem de din-felsefe uzlaşısı ekseninde dinî bir delillendirmeye
tabi tutulmuştur. Bu konuda Gazzâlî’nin eleştirilerine rağmen
feleklere canlılık ve irade vermede kararlı olan filozoflar,
Aristo’nun aksine bütün âlemi, Allah’ın varlığının canlı bir
tecellisine dönüştürmüşlerdir.

ÖZET Yunus Emre, yazdığı Divan ve Risâletü'n-Nushiyye adlı eserleri ve bu eserlerinde dile getirdiği fikirler vasıtasıyla yedi yüz yıldır kültür ve edebiyatımızda varlığını sürdüren dâhi bir sanatkârdır. Fikirlerini muhataba aktarmak için şiir formunu kullanan şair, şiirlerindeki varlık âlemine ait maddî unsurları ve şiirin suretini teşkil eden kelimeleri mana âlemine geçiş için bir araç olarak kullanır. Yani onun şiirleri mananın surete bürünmüş şeklidir ki bu durum, genel anlamda estetiği, özel anlamda da İslam estetiğini yansıtır. Bu yüzden onun sanatkârlığı incelenirken İslam estetiğinin temelini oluşturan suret-mana ilişkisi mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Suret ve mana da estetik obje olan şiirde, real ve irreal varlık alanlarına karşılık gelir. Estetik objenin (sanat eserinin) real varlık alanını oluştururken sanatçının faydalandığı önemli kaynaklardan biri tabiat, yani fizikî çevredir. Fiziksel çevre, sanatçının çevresinde bulunan bütün tabiat varlıklarını kapsar. Bu kadar geniş bir malzemenin, Yunus Emre'nin eserlerinde tespit edilmesi ve incelenmesi bu çalışmanın sınırlarını aşacaktır. Dolayısıyla bu çalışmada fiziksel çevrede bulunan ve birçok bakımdan insanları etkileyen kozmik unsurların, sanat eserinin ve eserdeki mananın oluşumuna katkısı incelenecektir. Fiziksel çevrede bulunan kozmik unsurlar da Yunus Emre'nin şiirlerinde hem real varlık alanını oluşturan bilgi objeleri hem de irreal varlık alanıyla ilgili düşüncelerin yüklendiği anlam alanları olarak kullanılmıştır. Şimdiye kadar Yunus'un şiirleri hakkında yapılan çalışmalarda İslam estetiğinin izlerini görmek mümkünse de genel anlamda estetik biliminin imkân ve yöntemlerini kullanan çalışmaların yeterli düzeyde olmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın ilk amacı, Yunus Emre'nin şiirlerinde kullanılan kozmik unsurları tespit etmek ve estetik biliminin yöntemlerinden hareketle estetik objedeki suret-mana ilişkisinin nasıl kurulduğunu araştırmaktır. İkinci ve temel amaç da şairin fikir dünyasının anlaşılmasına katkı sağlamaktır.

Evrenin kozmik dokusu ivmelenerek muazzam bir hızla genleşiyor.

Birkaç milyar yıl sonra galaksiler birbirinden öyle uzaklaşacak ki birbirlerinden yalıtılmış halde, mutlak yalnızlıkları içinde süzülecekler.

Peki bu acele niye? Neden sadece genişlemekle yetinmeyip bir de hızlanıyor? Evren kendi nihai kaderine mi koşuyor?

Divan şairi sosyal hayata,  çevreye, tabiata, doğa olaylarına dair çevresinde gördüğü her şeyi kendi birikimi çerçevesinde şiirine yansıtmıştır. Yani şair sosyal hayata dair çevresinde gördüğü abdal, dilenci, sergeşte gibi kimseleri ve onların kıyafetlerini;  eğlence meclislerini ve bu meclislerin testi, şarap, rakkas, def gibi unsurlarını; ciltçilik ve kitap süslemenin şemse, altın, tas gibi araçlarını estetik bir şekilde şiirinde işlemiştir. Bunun yanı sıra gökyüzü, gezegenlerin hareketi, yıldızlar ve bu unsurların insanlar üzerindeki etkileri de divan şairinin muhayyilesinde bulduğu karşılıklar vasıtasıyla şiire aktarılmıştır. Dolayısıyla söz konusu kozmik unsurların ulaşılmazlığı, parlaklığı, hareketi, işlevi gibi birçok yönü ile şairin hayatına dair hemen her şeyi şiirlerde kaynaşmış bir şekilde görmek mümkündür. Böylelikle gazellerin temel konusu olan sevgili ve sevgilinin güzellik unsurları (yüz, yanak, alın, kaş, saç, ben…) anlatılırken kozmik kavramlar, hemen her divan şairi için önemli bir ilham kaynağı olur. Bu düşünceden hareketle divan şairinin hayal gücünü besleyen temel kaynaklardan birinin gökyüzü gözlemleri ve bu gözlemlerin içselleştirilerek şiire aktarılması olduğu söylenebilir. Şairin kozmik unsurlara yüklediği anlamları ve bakış açısını tespit etmek de divan şiirinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada Revânî’nin gazelleri taranarak “felek” kavramının kullanıldığı 103 beyit tespit edilmiş ve söz konusu beyitlerde feleğin kullanım özellikleri incelenmeye çalışılmıştır.

Bilindiği gibi tıbbın temeli biyolojidir. Biyolojinin temeli kimya hatta “organik kimya”, kimyanın temeli de (kimyacıların çok hoşuna gitmese de) elektronlar, çekirdek, çekim kuvvetleri nedeniyle fiziktir. Bu zemini belirledikten sonra hikâyemize gelelim. Yıl 1917 ve yer Belçika’nın Solvey kenti, ünlü fizik konferansı. Newton’un fiziği başlattığı söylenen ünlü çekim yasaları ve 300 yıl sonra Einstein’in 1915’te “genel görelilik” kuramıyla revize ettiği bu yasalar, insanlığın uzay-zaman kavramıyla tanışması hatta kozmosun sırlarının anlaşıldığı yıllar. Ama bu konferansı önemli yapan, Einstein’in artık çok bilinen, tartışmaları unutturup kendisi akılda kalan “Tanrı zar atmaz” diyerek olasılıklara değil de kesin verilere vurgu yapmasına karşılık, Bohr’un “Tanrıya ne yapacağını söyleme” diye cevap vermesiyle yeni bir dünyanın bu güne uzanan kapıları da ardına kadar açılmış oluyordu. Bohr ve Einstein arasında başlayan olasılıksal tartışma artık kuantum fiziğini tüm dünyada daha yaygın daha popüler tanıtıncaya kadar, hatta Einstein 1955’te ölünceye kadar devam edecekti.

TAN, P . (2020). “Herkes İçin Ölümsüzlük!”: Anton Vidokle Filmlerinde Kozmoz Kavramı. ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi , (3) , 149-164 .

Cosmism, which was a techno-utopian movement as one of the main philosophies behind Russian avantgarde, was influential during the end of the 19th century to the beginning of the 20th century in the Soviet Union. Russian Cosmism that affected the cultural production in the 1920s was founded by the thinker and librarian Fedorov Nikolai (1829- 1903). In the 21st century, some artists/directors are revitalizing Russian Cosmism as a present and future thoughts for its potentialities of a speculative representation of the world and society among the recent dystopian technological social realities. This new approach especially is taken by Russian artist and film director Anton Vidokle in this trilogy “Cosmos” that conveys Fedorov’s and Russian Cosmists’ writings within the discussion of the present and future social imaginations, a total view of entangled relation of human and non-humans, techno dystopias and consumption, the future of art. For the director, his understanding of Cosmism is not about the arguments of a techno-utopia that will solve the problems of humanity and society; however, the philosophy has the potentialities in order to provide discussion and imagination for a speculative understanding of present and future cosmos of the 21th century. Thus, the moving image and creativity of film production influenced by this thought.