antroposen

It has been months since most of the world realized the gravity of the COVID-19 pandemic, and the privileged ones-who have the financial sources to maintain their lives without working outside-took shelter in their homes. With every passing day, we have a better understanding that what we are going through is not a short-term disaster, during which we will stay in our homes for a while and then go back to "normal." First and foremost, this worldwide phenomenon, with a sense of uncertainty surrounding the "defeat" of the virus, brings forth a unique dimension to our experience. As we feel closer to death and loss, we are also witnessing the deterioration of all the institutions, health systems being the most important, that we assume to be working along with the immutable nature of social inequalities "in sickness and in health." Furthermore, the already existing economic crisis will only deepen with unforeseeable consequences that increase worries about the future, even for those in the most privileged positions. We must also face the truth that the emergence of this pandemic cannot be considered independently from the current global climate crisis. We need to apprehend that our relationship with nature may pave the way for similar pandemics in the following years, perhaps leading to an age of viruses or other disasters. Thus, we cannot assume the current circumstance developed along with COVID-19 is an exception. Due to all these reasons, when the pandemic finally ends, we can only imagine "going back home" if we understand that "home is a place where you have never been," as poetically described by Ursula Le Guin in The Dispossessed (1994, 70). Even for those who, so far, has been safe and sound, the impact of this reality on daily life is indisputable.

İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Tarihi, Teorisi ve Eleştirisi Yüksek Lisans programının Mimari Tasarım ile birlikte yürüttüğü “Mekân Konuşmaları”
https://mimarlikyl.bilgi.edu.tr/tr/mimarlik-tasarimi/etkinlikler
https://www.youtube.com/c/mekankonusmalari/videos

Baslik: Mekan ve Yamali Antroposen
Doc.Dr.Pelin Tan

Mekan ve mimarlik arastirmalari, epistemolojik ve ontolojik bilgi üretim sınırlarının kalktığı, çoklu sarmallanmış nesne/özne ilişkisi ve ilişkisel ontoloji ile birlikte dönüşmekte. Antroposen ve mekan uretimi arasindaki iliskilere dair araştırmalar; hem kentsel hem bolgesel olcekte yoğunlaşan projeler iceriyor. Kathryn Yusoff ve Elizabeth Povinelli gibi eleştirel kuramcilar; Batı kapitalizminin dogayi istila ederken sömürmesi ve kurdugu altyapi projeleri ile insan-disi varliklari disarda birakan bir hiyerarşiyi yüzyıllar öncesinden oluşturduğundan bahsediyorlar. Özellikle, antroposen dönemine karsi Yusoff: "Türlerin yaşam koşullarının materyal koşulları ve üretken bir sosyal ilişkiler düzlemi için ortak bir gezegensel platform" üretmeyi öneriyor. Yaşam ve cansızlık ayırımı üzerine kurulmuş bioiktidar çerçevesinde belirlenen antroposen kavramına ilişkin Povinelli: “…antroposen basitçe insanların çevrelerini etkilemeye başlamasını değil, gezegendeki insan mevcudiyetinin diğer bütün varlıkları belirleyen (bunu zarar verici bir şekilde yapan) bir hale geldiği anı ifade etmektedir.”Yamali Antroposen kavraminda yama/yamali: "insanlar arasındaki kesişimsel eşitsizlikleri bilme yerleri" olarak Anna Tsing tarafindan insan evreninden daha genis bir yeryuzu olceginde tarifleniyor. Yeryuzunun hasarlanmasinda  altyapi ve bina gibi mimari elemanlar etkindir. Tsing'in belirttigi gibi; antroposen belki yeryuzunun katmanli olceginde gerceklesiyor fakat hayatta kalma mucadelesine dair ortak kavrayisimiz her zaman durumcudur.  Hasar görmüş post-antroposen bir gezegende mekansal tahayyüller acaba spekülatif bir gerçekçilik ile geçmiş, şimdi ve gelecek hakkında ne söyleyebilir? Bu bağlamda mekan araştırmalarımızda nasıl bir perspektif ve metodlar izleyeceğiz?

ÖZ
İnsan ve doğal ortam arasında birçok açıdan önemli bir etkileşim söz konusudur. Bu karşılıklı ilişki coğrafya biliminin önemli ve ana konularından birisini
teşkil eder. Bu çalışmada da insanın özellikle kıyılar üzerindeki etkisinin ne şekilde olduğu ele alınmıştır. Araştırmanın konusu olarak seçilen bölge olan
Kocaeli Platosu’ nun Karadeniz kıyılarında insanın, doğal ortam üzerinde ne gibi etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Çalışmada belirlenen 3 farklı konumdaki
beşeri faaliyetler sonucu doğal ortamda oluşan değişikliklerin neden ve sonuçları araştırma kapsamında incelenmiştir. Bölgedeki beşeri faaliyetlerin
sonucunda, kıyı topoğrafyasında önemli değişikliklerin olduğu gözlemlenmiştir. İlk olarak bu alanda taş ocağı işletmelerinin yer aldığı ve bunun kıyı
şekillenmesinde etkili olduğu belirlenmiştir. Diğer bir tespit ise literatürde doğal yollarla oluştuğu belirtilmesine karşın beşeri etki sonucunda teşekkül ettiği
düşünülen oluşumlardır. Çalışmanın temel kaynağını arazi incelemesi oluşturmaktadır. Belirlenen lokasyonlarda yapılan incelemeler, beşeri etkinin
bölgedeki etkisinin görülmesi açısından önemlidir. Yine doğrudan inceleme alanını konu alan çalışmalara yönelik literatür taraması yapılmıştır. Buna ek
olarak da bölgenin yapısal oluşumuna etki eden çalışmalara yönelik de literatür incelemesi yapılmıştır. Ayrıca bölgeye ait 1/100.000’lik jeoloji haritaları ile
1/25.000’lik topoğrafya paftalarından faydalanılarak bölgeye ait haritalar oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Kıyı kullanımı, Antroposen, Kocaeli Platosu.
ABSTRACT
Interaction between humans and the natural environment has been one of the essential and prominent topic of geography science. This study deals with
this interaction. The purpose of the study is to investigate the causes and consequences of the ongoing interaction between the human and natural
environment on the Black Sea coast of the Kocaeli Plateau. For this purpose, geological and topographic maps covering the study area and the data
obtained from the field study were used as the basic material. In addition, literature review has been conducted in order to reach the records of the past in
the field. In addition, 1 / 100.000 geological maps belonging to the region and 1 / 25.000 topographical maps were used to create maps belonging to the
region. As a result of observations made on the Black Sea coast of Kocaeli Plateau, it has been understood that the natural environment and human
relations continue today as it was happened in the past.
Keywords: Anthropocene, Kocaeli Plateau, human effect on coastline.

III. Kentsel Morfoloji Sempozyumu, 5 Mayıs 2021 ODTU / METU Kentsel Morfolojide Pedagojik Çeşitlilik Oturumu ARCH 401 402 Istanbul Bilgi Üniversitesi 4. Sınıf Mimarlık Stüdyosu Deniz Çalış Kural ve Sinan Logie Grubu Öğrenci Projelerinden Seçki

Yeryüzü jeomorfolojisi, şehirleşme, sanayi, ulaşım, madencilik, turizm vb. birçok faktörün etkisinde
antropojenik baskılara maruz kalmakta ve gelişen teknolojik imkânlarla birlikte farklı boyutlarda değişimlere
uğramaktadır. İnsan etkisiyle meydana gelen bu değişimlerin çeşitli yaklaşımlarla incelenmesi antropojenik
jeomorfoloji çalışmalarının başlangıç noktası olmuştur. Türkiye’de de özellikle yoğun nüfuslu alanlarda farklı
etmen ve süreçlerle antropojenik kökenli jeomorfolojik değişimler yaşanmaktadır. Bu çalışmada Maltepe
(İstanbul) ilçesindeki antropojenik kaynaklı jeomorfolojik değişim yoğunluğu ve bu değişimde rol oynayan
faktörler jeoistatistiksel yöntemlerle incelenmiştir. Araştırmada, 1985 ve 2020 yılına ait yükselti verileri, 10’ar
yıllık dönemler halinde son 50 yıllık periyottaki uydu görüntüleri, ortofotoları ile arazi çalışmalarındaki ölçümgözlem
verileri kullanılarak inceleme sahasının antropojenik kaynaklı jeomorfolojik değişim yoğunluğu haritası
üretilmiştir. Antropojenik kaynaklı jeomorfolojik değişim yoğunluğunu etkileyen etmenler 10 ana faktör ve
bunlara bağlı 58 alt parametre olarak belirlenmiştir. Değişim yoğunluğu verileri ile belirlenen ana faktör ve alt
birimlerine regresyon, coğrafi dedektör, etki-faktör analizleri uygulanmış ve etken faktörler tespit edilmiştir.
Değişim modeline göre ilçe arazisinin % 20,4’ünde çok yüksek ve yüksek yoğunlukta jeomorfolojik-topografik
değişimlerin yaşandığı belirlenmiştir. Analiz sonuçları antropojenik kaynaklı jeomorfolojik değişimlerin
meydana gelmesinde arazi kullanımı, jeomorfoloji, yükselti, bina kat sayısı ve yol yoğunluğunun değişimin esas
faktörleri olduğunu göstermiştir.

Günümüzde sanayi ve teknolojideki insan faaliyetleri, kentlerin doğal çevresini derinden değiştirmektedir. Sağlıklı ve yaşanabilir doğal bir kentsel çerçevenin sağlanması adına yıllardır çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. COVID-19, kentle insan arasındaki ilişkiyi değiştirmekte ve küresel olarak kentsel yaşamı yeniden şekillendirmektedir. Kentlerin daha sürdürülebilir ve yaşanabilir olması adına COVID-19'un kentsel dünyadaki etkileri önemli olmaktadır. COVID- 19'un "yeni normal"i, sağlık, ekonomi, politika, kent gibi kesişen gündemler içerisinde yalnızca sağlık sorunları çerçevesinde değil aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik ve "yeşil" ekonomik iyileşme bağlamında da değerlendirmek mümkündür. Bu durum şehirlerde yaşama biçimlerimizi yeniden şekillendirmek üzerinde tartışmaları ve araştırmaları yönlendirmektedir. Bu makale doğaya dair insan odaklı düşünceye eleştirel yaklaşmakta, tarihsel süreçlerdeki salgın hastalıkların kent üzerindeki etkilerinden çıkarımlarda bulunmakta ve insanla birlikte dönüşen doğayı anlamaya çalışmaktadır. Halk sağlığı bağlamında COVID-19 pandemisinin bizi doğanın kusurlu yönleri ile daha da yaklaştırmış olabileceği savı üzerinden kent ve doğa ilişkisini sorgulamaktadır.

Bu metin; 2016 senesinde İsmail Kocataş tarafından, herhangi bir akademik kaygı güdülmeden, 22 Ekim – 20 Kasım 2016 arasında gerçekleştirilen Beatriz Colomina ve Mark Wigley’in kurotörlüğünü yaptığı 3. İstanbul Tasarım Bienali gezisi sonrası bienal ve mimarlığa dair ‘sayıklama’ denebilecek bir paragraflar toplamıdır.

This text is a collection of paragraphs, without any academic concern, that can be called 'delirium' about the biennial and architecture after İsmail Kocataş's 3rd Istanbul Design Biennial tour curated by Beatriz Colomina and Mark Wigley between 22 October and 20 November 2016.