Filozofia Polska

Jacek Adam Woroniecki – polski duchowny, dominikanin, teolog, pedagog, filozof, scholastyk, etyk i moralista. Urodził się 21 grudnia 1878 r. w Lublinie, zmarł 18 maja 1949 r. w Krakowie. Od 1892 roku uczył się w IV Gimnazjum Męskim w Warszawie. Studia przyrodnicze, a następnie teologiczne i filozoficzne odbywał we Fryburgu Szwajcarskim. Po uzyskaniu stopnia licencjata teologii wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie. W roku 1909 obronił rozprawę doktorską z teologii na uniwersytecie we Fryburgu, a następnie wstąpił do zakonu dominikanów, odbywając nowicjat w San Domenico di Fiesole pod Florencją. W 1911 r. w Dusseldorfie złożył śluby wieczyste. Od roku 1914 wykładał etykę w klasztorze dominikanów w Krakowie. W roku 1919 został powołany na stanowisko profesora teologii moralnej i etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1922-1924 pełnił funkcję rektora KUL, a w 1928 r. został prorektorem tejże uczelni. W roku 1929 objął katedrę teologii moralnej w Angelicum w Rzymie, a rok później otrzymał najwyższy tytuł naukowy w zakonie: Magistra św. Teologii. W roku 1932 założył Zgromadzenie Sióstr Dominikanek Misjonarek Jezusa i Maryi. Od 1933 r. pełnił obowiązki rektora Studium Filozoficzno-Teologicznego dominikanów we Lwowie, gdzie wykładał teologię moralną, patrologię oraz historię Kościoła. W latach 1937-1939 wykładał w Studium Generalnym w Warszawie, gdzie poświęcił się pracy redakcyjnej w czasopiśmie „Szkoła Chrystusowa”. Wybuch II wojny światowej zastał go w Krakowie, gdzie pozostał do końca życia. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia, poświęcił się pracy pisarskiej z zakresu filozofii, ze szczególnym uwzględnieniem etyki, pedagogiki oraz historii Kościoła. O. Jacek Adam Woroniecki został pochowany w Krakowie na cmentarzu Rakowickim, a w roku 1960 jego szczątki zostały przeniesione do kościoła św. Jacka w Warszawie.

Do najważniejszych dzieł o. Jacka Woronieckiego należą: Katolicka etyka wychowawcza (t. I-III); Katolickość tomizmu; Św. Jacek Odrowąż i wprowadzenie zakonu kaznodziejskiego do Polski; Pełnia modlitwy; Tajemnica Miłosierdzia Bożego; Królewskie kapłaństwo; Około kultu mowy ojczystej; U podstaw kultury katolickiej; Umiejętność rządzenia i rozkazywania.

Ogromny wpływ na myśl Woronieckiego wywarła osoba oraz dzieła św. Tomasza z Akwinu, którego oddziaływanie jest widoczne praktycznie w każdym z jego pism. Filozofię tomistyczną, z uwagi na jej uniwersalizm i społeczny (zespołowy) charakter jej uprawiania, uważał Woroniecki za system kompletny, stanowiący syntezę dotychczasowego dorobku całej myśli ludzkiej. Jednocześnie zaznaczał, że jest to system poznawczo otwarty na to, co prawdziwe w każdym innym sposobie filozofowania. W etyce podkreślał rolę transcendentnego wobec uwarunkowań społecznych celu ludzkiego działania, jakim jest Bóg. Moralność uznawał przy tym za dziedzinę sprzęgniętą z wychowaniem. Podstawową rolę w kształtowaniu moralnym człowieka, jakim jest nabywanie stałych usprawnień (cnót) do czynienia dobra, odgrywa jego zdaniem proces samowychowania, ukierunkowany na zintegrowanie różnych poziomów życia osobowego człowieka: intelektualnego, wolitywnego i emocjonalnego. Filozoficzne zainteresowania Woronieckiego ogniskowały się także wokół filozofii społecznej, zwłaszcza wokół kwestii sprawiedliwości, rządzenia, państwa i narodu.

Między pracą organiczną a walką o niepodległość. Myśl filozoficzna w Wielkopolsce w okresie zaborów

Celem konferencji jest prezentacja koncepcji społeczno-politycznych i gospodarczych rozwijanych przez filozofów i myślicieli oraz działalności instytucji wspierających aktywność intelektualną w Wielkopolsce od końca XVIII do początku XX wieku. Do czołowych przedstawicieli myśli filozoficznej tego okresu należeli Augustyn Cieszkowski i Karol Libelt, zaś do organizacji - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, które jest uznawane za instytucjonalnego poprzednika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Podczas konferencji zostaną przedstawione między innymi wybrane koncepcje filozoficzne poznańskich twórców na tle ogólnopolskim i międzynarodowym. Ten pierwszy wymiar obejmować będzie np. porównanie wielkopolskiej idei pracy organicznej z koncepcjami pozytywizmu warszawskiego. Drugi natomiast, dotyczył będzie między innymi wpływu filozofii niemieckiej na koncepcje rozwijane przez filozofów wielkopolskich (np. inspiracje heglizmu na Libelta koncepcję narodu) i oddziaływanie tworzonej w Wielkopolsce filozofii na myśl polską i europejską.

Termin zgłaszania propozycji wystąpień (abstrakt i biogram): 10 marca 2019
Termin konferencji: Poznań, 30-31 maja 2019