Nüfus Politikası

Cumhuriyetimizin 100. Yılı dolayısıyla Türkiye Çocuk Vakfı'nın Türkiye Çocuk Yıllığı 2023 100 Yılın Çocukluk Tarihi çalışması içinde "Nüfus Politikalarında Çocuk" başlığında; Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra sıhhatli nesillerle nüfus büyümesini hedefleyen Türkiye’nin bu yöndeki resmi politikaları, 1960’dan sonra önce aile planlaması ve 2000 sonrasında da çocuk hakları ile birlikte düşünülmeye yüz tutmasına dair bir değerlendirme

Esen, B. (2024) ‘Türkiye requires a baby boom’, Daily Sabah, 09.07.2024.

As a critical point, Türkiye needs to invest in its youth as much as the need for the baby-boom. Country's model of subsidy-based domestic production and exporting low value-added products is insufficient to provide efficiency in economy and for prosperity. Thus, shifting investments to productive areas and achieving sustainable development requires strengthening the human capital stock.
In order for Türkiye to get out of the middle-income trap, it is necessary to protect Turkish young population as well as make comprehensive investments in infrastructure such as education, housing, employment and, critically, into R&D. The way to ensure a long-term and permanent growth is to create a human capital infrastructure. Thus, the way for Türkiye to extend its demographic window of opportunity depends on investing in healthy babies, on the one hand, and investing in jobs, education and health services for younger generations, on the other.
Likewise, demographic studies should be included in the academic field, and resources should be allocated to academic research in order to build the desired population policy. Implementing already implemented policies to save the day without studying the scientific reasons creating the current problems will not produce meaningful results.

Classical policies are ineffective
In order to increase the fertility rate, we see in the media that the government is working on suggestions such as “increasing the 4-month maternity leave “, “giving employee mothers to work remotely for up to 3 years”, “developing remote working models until children turn 6”. However, these are inadequate, as similar policies have been tried before and failed to achieve the desired baby-boom. It is not right to do the same things and expect different results.
Although elements such as maternity leaves and severance pay rights for mothers are beneficial in terms of women's employment participation, which is at a low level of 35% currently, Türkiye needs to implement more comprehensive, multifaceted policy programs. It is necessary to conduct research and create detailed programs, especially by understanding the perception of the Generation Z to family and having children.
Europe and the USA, which emerged from the Second World War with a decreasing population, experienced a generation called "baby boomer" between 1946 and 1964, in which the fertility rate exploded, as the name suggests. Türkiye needs exactly such a generation for extending its window of opportunity before the aging crisis hits. Otherwise, if urgent reform policies are not implemented and it enters to aging crisis unprepared, this would be a devastating for Türkiye.
In sum, Türkiye, a nation known for its rich history and diverse culture, is now experiencing a noticeable shift in its demographic makeup, shaping various aspects of society and economy. These shifts have profound implications for the country's workforce, economy, consumer market, and social dynamics. With the need for a baby-boom and extending investment to the youth, the country needs to protect its sizable youth population for a couple of more decades, which presents opportunities for innovation, entrepreneurship, and economic growth.

Osmanlı-Türk modernleşme süreci Dersim ve Kızılbaşlar için ne anlama geliyordu? Bu süreç Dersim'e nasıl yansıdı? Bu soruların cevabı modernleşme sürecinin Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet gibi belli başlı aşamalarının Dersim politikalarında ve uygulamalarında aranmalıdır.

Türkiye'de konuşulan bütün diller adına çalışan sivil toplum örgütlenmeleri, kurumları ve yapıları tek bir ağ içinde toplayan Dil Hakları İzleme Belgeleme ve Raporlama Ağı (DHİBRA), anadili alanında hem kazanımları hem de ihlalleri bir arada toplayıp raporlamayı hedefliyor.

Türkiye Cumhuriyeti, Resmi milli dilin Türkçe olduğunu esas alırken, Türkiye Cumhuriyeti halkı arasında anadilleri Türkçe olmayan Kürtçe gibi dillerin de lehçeler ile varlığını kabul etmiş olmalıdır. Zira, bu kabulün kapsamında Türk dili incelemeleri için kurulmuş olan Türk Dil Kurumunun Kürtçe-Türkçe ve Türkçe-Kürtçe sözlük yayınlarını da faaliyet alanı kapsamına alarak göstermiştir. Resmi dilin Türkçe olduğu değiştiremeyeceği hükmüne rağmen Türkiye’de Türkçeye alternatif dillerin oluşması, bazı dillerin eğitim dili olarak geliştirildiği görülmektedir. Mesela Anadili Arapça olan Türkiye’deki Suriyeliler eğitimlerini Büyük ölçüde, Arap eğitmenlerden, Arap müfredatı ve eğitim araçlarından hareketle almaktadırlar. Miktarları milyonlarla anlatılan sığınmacıların “anadil” anlayışı farklıdır ve bu anlayış farklılığı ilgili maddelerle çelişki içermektedir. Bu çalışmada Diyarbakır Anneleri adı altında bir platform oluşturan grup üzerinden ayrı bir Kürt kimliği yaratmak istenmesinin yanlışl...

Konuşulan ve yaşanılan dil, bir coğrafyanın sınırlarını belirleyen, o coğrafyanın asırlarca sürdürdüğü, değişime uğrayıp değişime uğratan unsurların başında gelmektedir. Dil, yaşayan bir organizma gibi birey ve toplumları kendi kanallarında dolaştıran, kendi dünyasında anlamlar üretmesine imkân sunan bir alan. Dil, bir koku gibi, yaşanan yerde bireye ve topluma sinen, çeşitli rayihalarla onu çepeçevre saran bir unsurdur. Herhangi bir dilin hüküm sürdüğü bir alana giren birey ve toplumlar, ondan etkilenmeden o alandan ayrılamazlar. Dil öyle bir unsurdur ki; yaşadığı alanı kendine benzetir ve o alanda yaşayanları bir bütünlük içerisinde tutar. Ve yine dil öyle bir unsurdur ki; alanında yaşayan birey ve toplumları usulca kapsamı alanına alır, bazen dayatır, bazen yöneltir, bazen değiştirir ve bazen de dönüştürür.

DEMOGRAPHIC STRUCTURE OF MUDANYA FROM THE EMPIRE TO THE
REPUBLIC (1831-1935)
ABSTRACT
The occupation forces, which were defeated due to the heroic resistance of the Turkish nation
against the occupations that started after the Armistice of Mudros, had to demand peace. In order to
stop the hot conflicts, the Mudanya Armistice Agreement was signed on 11 October 1922. Therefore,
Mudanya has a special importance in the establishment process of the Turkish Republic.
The demographic structure of Mudanya district, which has a special place in the Republic of
Türkiye, was discussed in our paper titled "The Demographic Structure of Mudanya from the Empire
to the Republic (1831-1935)". The population of Mudanya was tried to be evaluated from different
aspects in the process f rom the f irst c ensus i n the O ttoman Empire in 1 831 to the f irst c ensus in t he
Turkish Republic Period in 1927. While limited information was obtained in the censuses made in the
Ottoman Period, detailed information about the population of Mudanya was obtained with the 1927
census which was conducted in the Republic of Türkiye. With the information obtained, it has been
tried to reveal the social, cultural and economic changes that the Mudanya district experienced during
the transition period from the empire to the republic between 1831 and 1935.
Key Words: Mudanya, Demographic Structure, Population, Social Structure, Census.

"Edirne jeopolitik ve jeostrateji konumu itibariyle tarihi süreçte istila ve savaşlar görmüş, yaşadığı göçler ile topraklarında değişik toplum ve kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Kentin farklı önemlerinde sahip olduğu eski-yeni kültürel birikim ve değerler de kenti kimliklendirmiştir. Kentin kimliğini belirleyen bu kültür miraslarının korunup geleceğe taşınması ve tanınırlığının artırılması kent halkında "Kent Kültürü ve Kentlilik Bilinci"nin oluşması ve gelişmesiyle mümkün olacaktır."

Kıyam ve Kıtâl takdim yazısından itibaren çok iddialı laflar etmese de, meseleye oldukça ciddi metodolojik bir katkı, tarihsel bir bağlam, iktisadi-sosyal arka plan ekliyor ve bunları Avrupa, Balkanlar, Rusya ve Osmanlı kapitalizminin 19-20.yüzyıl tarihine tahvil ve tercüme ederek masaya yatırıyor. Editörlerin seçkisi ve yazarların konuyu ele alma biçimine göre mezkûr kitabın ana hatları şu şekilde gelişiyor: tarihsel arka plan ve kıtâlin yaşandığı coğrafyanın endüstriyel kapitalizm ile ilişkisi, Balkanlar’dan Rusya’nın güneyine şiddet meyyal bir dünyanın fay kırıklarında salınan Rusya, Osmanlı ve Balkan dünyası, kıtâlin özneleri olarak devlet ve sokaktaki insan, kıtâlin iktisadi, sosyal ve toplumsal hafızadaki bakiyesi… Şimdi bunları kısaca ele alalım.

Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü tarafından Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez yayınlanan yaygın süreli uluslararası hakemli bilimsel bir dergidir. Haziran ve Aralık aylarında yayınlanır. Yayın dili Türkçe ve İngilizce'dir. Bu dergide yayınlanan yazılardaki fikirler yazarlarına aittir. Yazarlar makalelerinde Araştırma ve Yayın Etik İlkeleri'ne uyarlar. Dergiye gönderilen makaleler, Turnitin ve Ithenticate İntihal Kontrol Uygulamaları ile denetlenirler.

Osmanlı Devleti’nde sivil veya asker devlet görevlilerinin vazifeleri hayatlarının son bulması, yaşlanmaları, hastalanmaları veya görevden azledilmeleri ile son bulmaktaydı. Modern anlamda bir tekaüdlük (emeklilik) anlayışı Osmanlı devlet yapısında ancak askerî ve sivil anlamda gerçekleştirilen reformlar neticesinde ortaya çıkmıştır. Bu konu hakkında çok ayrıntılı çalışmalardan yoksun olduğumuz bir gerçektir. Mesele askerî kurumlar olunca yapılan çalışmaların oldukça sınırlı kaldığı görülmektedir. Osmanlı Devleti’nin en kadim kurumlarından birisi olan ve devletin askeri gücünün önemli bir kısmını oluşturan Yeniçeri Ocağının özellikle XVI. yüzyılın sonlarından itibaren bozulan nizamı neticesinde ıslahı ve hatta ilgası hususunda birçok padişah girişimde bulunmuş ancak bu girişimlerden II. Mahmud’un dışındakiler başarılı olamamışlardır. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra kurulan Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye ordusu da istenilen derecede başarılı olamamıştır. Bu orduda görev yaparken yaşlılık nedeniyle iş göremez duruma düşen, hastalanan veya yer aldıkları savaşlarda yaralanan askerler doğal olarak tekaüde ayrılmışlardır. Bâb-ı Askerî kurumu çeşitli sebeplerle Asâkir-i Mansûre ordusundan emekliye ayrılmış olan askerlerin maaşları ve birtakım işleri ile ilgilenmiştir. Bu çalışmada Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye ordusunda kimlerin tekaütlük hakkına sahip olduğu, tekaüdlük işlemlerinin nasıl yürütüldüğü, tekaüde ayrılanların ne kadar maaş aldıkları ve benzeri konular ele alınacak olup, Bâb-ı Defterî tasnifinde yer alan Uşak ve Şeyhlü kazaları defterlerine göre emekliliğe hak kazananlarının pratikte nasıl kayıt altına alındıkları ele alınacaktır. Uşak ve Şeyhlü kazalarından olup Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye ordusunda görev yaparken hastalık veya yaralanma nedeniyle emekliye ayrılan askerlerin hangi muharebelerde yara aldıkları, sakatlık durumları, hangi köylerde veya mahallerde ikamet ettikleri ile askerlikten sonraki meslekleri hakkında bilgiler verilecek ve bu sayede genel anlamda Osmanlı Devleti’nde askeri tekaütlük sistemi hakkında genel bir görünüm ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Batı'nın iki çelişik sorunu olan dışarıdan göçler ve nüfusun erimesi konularını ele alan makalede iki sorunun etkileşimi inceleniyor. Avrupa nüfusunun yaşlandığı ve küçüldüğü hatırlatılarak uluslararası göçlerin bu azalmayı dengelediği ancak düzensiz ve aşırı göçün başka sorunlara yol açtığı belirtiliyor. Sedat Laçiner, "Batı’nın Kronikleşen Sorunları: Göç ve Nüfus Azalması", Güncel Yazılar, 29 Mayıs 2023. DOI: 10.13140/RG.2.2.11550.10562/1

Ayrıca 30 Mayıs 2023'de Panorama News'de yayımlandı: https://panorama-news.de/yazarlar/batinin-kroniklesen-sorunlari-goc-ve-nufus-azalmasi/

Modernitenin en yaygın politik yapılanma biçimi olan ulus-devletler, imparatorlukların hâkim olduğu geleneksel dünyayı yeniden şekillendirdiler. Milliyetçilik ve ulus-devlet fenomeni, küreselleşme olarak tanımlanan çok-yönlü ve birbiri ile bağlantılı hale gelme süreçleri karşısında, hala etkinliğini sürdürmektedir (Held ve McGrew, 2008). Örneğin, 1994’te dünyadaki 23 savaşın 18’i etnik-ulusal çatışmalardan çıktı. Ülkelerini terk etmek zorunda kalan sığınmacıların 4’te 3’ü bu tarz çatışmalardan ötürü yurtlarını terk etti. Birleşmiş Milletler’in (BM) 13 barış sürdürme misyonundan 8’i etno-milli düşmanlıkları önlemeye çalışmaktadır (Cox, 2021). Brubaker (2020: 47) milliyetçiliği “evrensel dönüştürücü güç” olarak niteleyerek, milliyetçiliğin devam eden bu etkisine işaret etmektedir. Hâkim politik yapı olan ulus-devletler ve onların birbiri ile ilişkileri ile şekillenen modern dünyada, eğitim gibi politika alanlarını, milliyetçiliği hesaba katmadan anlamak oldukça zor gözükmektedir. Nitekim, modern dünyanın belirgin yapılarından birisi olan kitlesel eğitim sistemlerinin yaygınlaşması da ulus-devletlerle birlikte gerçekleşmiştir (Ramirez ve Boli, 1987; Soysal ve Strang, 1989). Bu tarihsel kesişimin devamında, hâkim politik yapı olan ulus-devlet modeli, kitlesel eğitim sistemlerinin neredeyse bütün bileşenleri üzerinde belirgin izler bırakmıştır. İmparatorluktan ulus-devlete geçişte, ulusal vatandaş yetiştirme amacına hizmet eden kitlesel eğitim sistemleri, sonraki dönemlerde de ulusal gelişime, sosyal kalkınmaya ve demokratikleşmeye hizmet etme işlevlerini sürdürmeye devam etmiştirler (Green, 1990; Lawton ve Gordon, 2002). Günümüzde, özellikle popülist milliyetçiliğin yükselişi ve küresel eşitsizliklerin artması ile eğitim-milliyetçilik ilişkisi yeniden ilgi çekmeye başlamıştır (Lall ve Saeed, 2020; Neumann, 2022; Weigele ve Brandt, 2022; Westheimer, 2019). Bu kitap bölümünde, kitlesel eğitim ve milliyetçilik arasında belli değişikliklerle süregelen ilişki ele alınacak, milliyetçiliğin ne olduğu ve günümüzde nasıl değişmekte olduğuna ilişkin perspektifler özetlenecek, milliyetçilik ile kitlesel eğitim arasındaki ilişki tarihsel bir perspektiften irdelenecektir. Milliyetçilik-eğitim ilişkisine dair eski sorulara yeni yanıtlar bulmaya çalışan bu bölüm, günümüzde milliyetçiliğin eğitime etkilerine ilişkin bir değerlendirme ile sonlandırılacaktır.
Batı ülkelerinde ulus-devlet yapılarının ortaya çıkışı ile yaygınlaşan cumhuriyet, hürriyet, vatan ve millet gibi kavramların karşılıklarının bulunması ve yaygınlaşmasına, Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın Fransa’ya eğitim almak için gönderdiği öğrencilerden olan Rifa’a at-Tahtavi önemli katkılar sağlamıştır. Tahtavi nation kavramına karşılık vatan, republic kavramına karşılık cumhuriyet, freedom kavramına karşılık hürriyet kavramını kullanarak bu kavramları Müslüman bir ülkenin düşünce dünyasına taşımıştır (De Bellaigue, 2017). Tanzimat entelektüellerinden Şinasi nation karşılığı olarak eski bir terim olan millet kavramını modern politik anlamıyla kullanmaya başlarken, millet ve vatan gibi kavramlara daha yaygın bir görünürlüğü Namık Kemal vermiştir. Namık Kemal’in 33 yaşında yazdığı ve Gedik Paşa Tiyatrosu’nda sahnelenen Vatan yahut Silistre oyununun halkta yarattığı heyecan ve coşku, bu kavramın yaygınlaşmasında önemli bir aşamayı temsil eder. Millet kavramını etimolojik olarak inceleyen Lewis’e (1988) göre, millet, Aramca kökenli Kuran Arapçası terimidir ve söz anlamına gelmektedir. Klasik dönemde, bir ilahi kelama inanan insan topluluklarını nitelemek için kullanılan bu terim ile “kendi yöneticileri altında özerk olmanın belli haklarını kullanan, organize olmuş ve kabul görmüş dinsel-politik topluluklar” ifade edilmekteydi (Lewis, 1988: 39). Şinasi ve Namık Kemal’in nation kavramına karşılık olarak millet terimini kullanmaları, bu kavramın anlamını dönüşüme uğratmıştır. Cumhuriyet döneminde ise, dilde sadeleşme çabaları millet kavramı yerine ulus kavramını dolaşıma sokmuştur (Bora, 2017). Genellikle seküler dünya görüşüne sahip kesimler ulus, yurt ve yurttaş gibi kavramları tercih ederken, vatan, millet ve vatandaş gibi terimler dindar milliyetçi söylemlerde daha çok yer almaktadır. Örneğin, 1999 yılında Türkiye’de seküler milliyetçi grupların hakim olduğu bir dönemde hazırlanan Demokrasi ve İnsan Hakları dersinin öğretim programında vatan, millet ve milli gibi terimlere yer verilmemiş, vatandaş yerine yurttaş kavramı kullanılmıştır (Milli Eğitim Bakanlığı, 1999). 2005’te Avrupa Birliği üyelik reformlarının yoğun olduğu bir dönemde gerçekleştirilen 2005 müfredat reformu sonrası hazırlanan ders kitaplarında da vatan ve millet gibi kavramlar yerine ülke ve toplum gibi kavramların kullanıldığı tespit edilmiştir (Keyman & Kanci, 2011). Bu kavramların ideolojik kullanımlarını dikkate almayan bu kitap bölümünde, belirtilen kavramların eski ve yeni versiyonları eş anlamlı olarak kullanılacaktır. Örneğin, nation kavramının karşılığı olarak millet ve ulus, nationalism karşılığı olarak milliyetçilik ve ulusçuluk, citizenship karşılığı olarak vatandaşlık ve yurttaşlık kavramları eş anlamlı bir biçimde kullanılacaktır.

Rapidly increasing global population uses up our limited natural resources, while such an increase continues to be of great importance for political, military, nutritional and labor reasons. Until the second half of the 1900s, overpopulation was regarded as a necessary aspect especially for national defense. However, it is quality not quantity that matters today. There is observed a relationship between development level of a country and quantity and characteristics of the population along with socioeconomic activities. Present countries implement various policies to sort out overpopulation-induced problems. These policies vary according to economic, political, educational and cultural characteristics of countries. The current study discusses the population policies from 1927 – when the first official census was conducted – to the present in terms of human geography.

This article analyzes the Munzur Culture and Nature Festival organized by the people of Dersim, an eastern province of Turkey, as a site of political activism, cultural reproduction, and intra-group contestation. The festival began as a group-remaking event for restoring cultural identity, defending locality, and mobilizing Dersimli people in the face of repressive state policies. In time, socio-spatial and political fragmentation within Dersimli society became more prevalent. The festival experience came to reflect and contribute to the debates and anxieties about identity whereby different political groups competed to increase their influence over local politics as well as the event itself. On the one hand, this article discusses the organization of the Munzur Festival, its historical trajectory, and the accompanying public debates and criticisms. On the other, it explores festive sociabilities, cultural performances, and the circulation of politically-charged symbols throughout t...

Vaka çalışmasının başlangıç tezi, Türkiye’deki Kürt nüfusun birleşik bir Türk ulusunun yaratılmasının önündeki ana engel olduğuydu. 1920’ler ve 1930’larda incelenen olayların analizi bu tezi doğrulamıştır. Bu amaçla, Kemalist devlet liderliğinin 1923’ten itibaren ortaya attığı Türk ulus devleti fikirleri ve taslakları ile bunlardan Kürt nüfusa karşı türetilen stratejiler ve önlemler sunulmuş ve eleştirel bir şekilde tartışılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923’te kuruluşu ile 1937/1938’de Dersim bölgesinde gerçekleştirilen imha operasyonları arasındaki dönemin belirleyici bir şekilde sözde Kürt sorunu tarafından şekillendirildiği ortaya çıkmıştır. 1938’den sonraki gelişmelere bakıldığında da bu sorunun geçerliliğini bugün de koruduğu görülmektedir. Türkiye’deki mevcut resmi tarih yazımının söylemsel tepkileri de 1920’ler ve 1930’lardaki devlet açıklamalarının devamı niteliğindedir.

This study is about the efforts to build an urban identity in Didyma, which had a role in tourism in Turkey since the mid-1980s but did not have an urban tourism identity. This framework aims to reveal the urban image envisaged in the minds of the local people and to what degree this image corresponds to the "vegan-friendly city" identity supported by the local authorities in Didyma. The question form, including open-ended questions for this purpose, is announced through the local media in Didyma, conveyed to the people of Didyma, and the data collected from 44 participants were thematically analyzed via MAXQDA. These themes are the things that Didyma brings to mind, how Didyma is described, the meaning ascribed to Didyma, festivals in Didyma, awareness of Vegan Festival, the meaning of being a vegan-friendly city, the meaning ascribed to the vegan-friendly city identity, the lifestyle suitable for vegan-friendly city identity, sustainability efforts of vegan-friendly city identity, and the values associated with Didyma. In addition, the analyses show that Didyma Vegfest is considered an alternative for the promotion of the city but is not considered an element of city identity and that Didyma's climate and clean air may be used as a strong element in the construction of urban identity.

Identity discussions continue to be a current issue for our
country. In the survey on the identity of Turkey, the participants
adopted for determining the identity "as to what you feel?
questions are posed and "Turkish, Turkish-Muslim, Muslim,
Turkish, T. C citizen, human, other" as answers are received.
Consequently, more of these answers it is focused on concepts
of identity debate in Turkey.
The article consists of two parts. In the first part, it is explained
what cultural identity is and how it is acquired. In the second
part of cultural identity debate in Turkey it was examined. The
first of the issues examined in this context that the concept is
explained by the geographical factor from Turkey cultural
identity. The second issue is the disclosure of identity within the
framework of constitutional citizenship by ignoring
emotionality, belonging, cultural affiliation and participation,
which are the necessities of being a nation. The third issue is
addressing cultural identity, Turkishness, on the level of ethnic
identity.
The subject of the article are cultural identity debate in Turkey.
The article's basic problems which discussions are held about
cultural identity in Turkey? It is the question. In this context, the
aim of the article is used method of documentation, cultural
identity debate in Turkey is to examine the sociological many
aspects.
Key Words: Culture, Identity, Turkey, Nation, Cultural
Identity.