Ali Bilgin VARLIK

BM Güvenlik Konseyinde (BMGK), ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıması yönündeki tasarrufuna karşı hazırlanan karar teklifi ABD'nin vetosu ile düştü. Mesele BM Genel Kuruluna taşındı. Başkan Trump'ın ve ABD'nin BM temsilcisinin baskı ve çabaları etkili olmadı. BMGK'da alınamayan karar Genel Kurul'un 21 Aralık 2017'deki oturumunda 9 'hayır' oyna karşın 128 'evet'le kabul edildi (35 devlet çekimser kalırken, 21 devlet oylamaya katılmadı).

ABD’nin Güvenlik Strateji Belgesi (2017)
1. Giriş
ABD'nin Güvenlik Strateji Belgesi, 18 Aralık 2017'de yayımlanmıştır.
ABD Başkanı'nın onay metni ve "Giriş"in ardından yer alan dört ana bölüm sırasıyla;
1- Amerikan Halkını, Ülkesini ve Yaşam Tarzının Korunması
2- Amerikan Refahının Artırılması
3- Barışı Güç Yoluyla Korumak
4- Amerikan Etkisini Artırmak başlıklarını taşımaktadır. Bu bölümlerde, öncelikle mesele tanımlanmış, daha sonra da bu husuların yerine getirilmesi için uygulanacak öncelikli faaliyetlere yer verilmiştir.
ABD yönetiminin stratejik amaçlarını oluşturan bu ana başlıkları , "Bölgesel Bağlamda Strateji" ve "Sonuç" kısımları takip etmektedir. Belge toplam 55 sayfadan oluşmaktadır.

Dönem içerisinde alınan " sınırlı ateşkes " kararının, ÖSO'ya yönelik olarak icra edilen Rus hava saldırılarının sonlandırılacağına dair ciddi endişeler bulunmaktadır. Zira Rusya, ÖSO'yu ortadan kaldırmak suretiyle öncelikle üç temel amaç gütmektedir:-Uluslararası ortamı Suriye rejimi ile IŞİD vb. arasında bir seçim yapmaya zorlayacak koşulları hazırlamak.-Şam-Humus-Hama-Halep güzergahını ele geçirmek suretiyle, batıda sahil şeridinde sıkışmış olan Nusayri bölgesine doğuya karşı savunmada kısmi de olsa bir derinlik sağlamak.-Bu ana güzergahı ele geçirmek suretiyle, barış sürecinde pazarlık imkanlarını artırmak. Bu maksatların her üçü de Esad'ın ve/veya selefinin yönetimde kalmasını , çatışma sonrası Rusya'nın çıkarlarını koruyacak bir Suriye şekillenmesi ihtimalini güçlendirmektedir. Rusya'nın ABD ile bir ateşkes üzerinde uzlaşması, Suriye rejiminin ve PYD'nin mevcut kazanımlarını yeterli gördüğü anlamına gelmektedir. Rusya aslında Suriye'de işini erken bitirme gayreti içindedir. Bu acelecilik, bir kısım zafiyetlerine işaret etmekte ve pazarlığa hazır olduğunu göstermektedir. Böyle bir ortam Rusya-Krizinin çözümü açısından fırsatlar sunmaktadır. ABD, Rusya'nın bölgede üstlendiği belirleyici rolü benimsemek suretiyle;-Yapılandırdığı ve destek verdiği ÖSO'nun erimesine,-Suriye'de kalıcı barış için asgari yeterli koşullardan biri olan Esad'ın görevden uzaklaştırılması imkanının giderek zayıflamasına,-Rusya ve İran'ın Irak'tan başlamak üzere Orta Doğu ve Kuzey Afrika'ya açılmasına, elinde bulundurduğu Kürt kartını Rusya'ya kaptırmasına,-Türkiye'nin bölgedeki etkinliğinin azalmasına zemin hazırlamaktadır. ABD, bunları yaparken dış politikasında realist yaklaşımı devam ettirmekte, koşullara bağlı olarak her aktörle işbirliği yapabileceğini göstermektedir. İnsani acıları azaltmak amacıyla Suriye sınırları içinde güvenli ve uçuşa yasak bölge uygulamalarının hayata geçirilebilmesi için yeterli gerekçeden fazlası olmasına karşın, insanlığa karşı işlediği suçlar ve son dönemde kazanmış olduğu politik güç nedeniyle Esad yönetiminin bu tür bir uygulamaya kolaylıkla razı edilemeyeceği beklenmelidir. Daha önemlisi Türkiye'nin güvenli bölgeyi, mülteci dramı ve insani yardım yerine PYD kazanımları ile ilişkilendirmesi Batı'da olan sınırlı desteği de yok etmektedir. Suriye iç savaşının fiili etkilerini (göç, terörizm, toplumsal ayrışma vb.) üstlenen Türkiye'nin geçmişte –Kıbrıs meselesinde-olduğu üzere ulusal çıkarlarının hilafına olan gelişmelere belirli bir aşamadan sonra göz yummaması ve tek başına harekete geçmesi bir olasılıktır. Ancak, iç toplumsal kutuplaşma, karar vericilerin kapsayıcı güven sorunu, başta askeri olmak üzere güç yetersizliği, uluslararası destekten yoksunluk, çok boyutlu iç-dış güvenlik sorunları bu olasılığı zayıflatmaktadır. Suriye iç savaşının geldiği noktayı, krize taraf olan önemli aktörlerin bir kısmı için, çözüme uygun durum şeklinde nitelemek mümkündür. Rusya, İran, Esad Rejimi Suriye'de mümkün olan azami kazanımı yapmışlardır. Batı, mülteci krizi ve terörizmden algıladığı tehdit ile sahadaki gerçekliğin farkında olarak pazarlıklı bir çözüm noktasına yaklaşmıştır. Bölgesel aktörler henüz bu noktada değildir. Suriye'ye komşu olmayan Suudi Arabistan'ın ve Körfez ülkelerinin bu noktaya gelmeleri zordur. Ancak Türkiye, iç savaşın etkilerini en fazla yaşayan ülke olarak mevcut enstrümanlarıyla, başlangıçtan itibaren başarısızlığa mahkum olan amaçlarını gerçekleştiremeyeceğinin farkına varmak, Suriye politikasını gözden geçirmek durumundadır.

Bu çalışma için önerilen atıf, Ali Bilgin Varlık ve Sertif Demir, " Uluslararası İlişkilerde Realist ve Liberalist Kuramların Güç Kavramına Yaklaşımı", içinde Prof.Dr. Hasret Çomak ve Yrd.Doç.Dr. Caner Sancaktar (Ed.), Uluslararası İlişkilerde Teorik Yaklaşımlar, İstanbul: Beta Y., 2013, ss. 67-88.

Bu makale, barışı destekleme harekâtında yaygın olarak başvurulan
korunmuş bölgelerin kavramsallaştırılmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Bu suretle, politik ve askerî karar vericiler ile sahadaki stratejik,
operatif ve taktik uygulayıcılar arasında kavramsal bütünlüğün,
müşterekliğin ve birlikte çalışabilirliğin sağlanması hedeflenmiştir. Bu
maksatların yerine getirilebilmesi için korunmuş bölge uygulaması öncelikle
hukukî boyutuyla analiz edilmiştir. Kavramın süreç incelemesi,
uluslararası müdahale, barışı destekleme harekâtı ve devletin egemenlik
haklarının kullanılması çerçevesinde yapılmıştır. Bu kapsamda
uluslararası güvenlik ortamının koşullarının süreç içerisinde BM’nin
barışı koruma faaliyetlerinin kapsam ve niteliğini dönüştürdüğü gibi
güvenli bölge kavramını da nasıl bir değişime tâbi tuttuğu irdelenmiştir.
Bu analizin sonucunda, kavramın uygulamaya hangi biçimlerde yansıdığı,
güdülen maksada göre nasıl şekillendiği sahadan örnekleriyle
ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler: Korunmuş Bölge, Güvenli Bölge/Sığınak, Tampon
Bölge, Askersizleştirilmiş Bölge, Uçuşa Yasak Bölge
* Yrd. Doç. Dr., İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi, Esenyurt Üniversitesi ve Merkez Strateji
Enstitüsü. E-posta: bilginvarlik@gmail.com
** (E) Tuğg., Dr., Merkez Strateji Enstitüsü Başkanı. E-posta: fertel1999@gmail.com
Uluslararası Hukuk ve Politika
Cilt: 11, Sayı: 44, ss. 99-127, 2015©
A. B. Varlık & O. Bingöl
100
ABSTRACT
This article aims to contribute to the conceptualization of protected areas,
which is widely used in peace support operations. Thus, it is aimed
to provide conceptual integrity, commonality and interoperability between
political and military decision-makers, and strategic, operative
and tactical practitioners. Primarily for these purposes, legal dimensions
of protected areas have been analyzed. The concept review process
is made within the context of international intervention, peace support
operation and the use of state sovereignty rights. In this context, specifically
in regard to the transformation of the scope and nature of the UN’s
peacekeeping operations, the ways in which the conditions of the international
security environment have changed the concept of protected
areas is also discussed. As a result of this analysis, the way in which the
concept is transferred to practice and how it is shaped in accordance
with the purpose intended is elaborated with examples from the field.
Keywords: Protected Area, Safe Zone, Buffer Zone, Demilitarized Zone,
No-Fly-Zone.

Bu sonuç raporu, 17-18 Eylül 2015 tarihinde icra edilen
EYP (El Yapımı Patlayıcı) Semineri hakkında, özet
bilgi vermek maksadıyla hazırlanmıştır.
http://merkezstrateji.com/wp-content/uploads/2014/07/EYP-Semineri_1-Sonu%C3%A7-Raporu_TESUD-MSE.pdf

The air operations launched to neutralize ISIS within the contex of the U.S. strategy, have been continuing for four months. During this period, the outlines of general strategy that the U.S. has tried to implement, became clearer and the objectives are developed.
As far as main features concerned, the ISIS Strategy of the U.S. is a minimalist, cautious, long-term, focused on the issue to be perceived as a pertaining problem of the region, by means of activating the local and regional powers. In this regard, the strategy predicates a multidimensional quality that contains the diplomatic, political-social, economic, ideological-information and military dimensions and based on nine pillars;
1. To constitute and resume inclusionary international/regional coalition,
2. Acquisition of combat effectiveness to Iraqi security forces and Peshmerghe,
3. Creating reliable partners to fight against ISIS in Syria,
4. Elimination of tension between the central government and Sunni and Kurdish groups in Iraq,
5. Isolation of ISIS from the Sunni tribes,
6. Eradication of sources of income of ISIS,
7. Blocking the joining of foreign fighters,
8. Neutralizing ISIS’s propaganda and counter propaganda,
9. Limitation and debilitation of ISIS by the air and ground operations.

Özet: Bu makalenin temel savı, bir bilimsel disiplin olarak tarih yazımında
halen devam eden tartışmalar irdelenmeksizin, askerî tarih alt disiplinine, bugünün
ve geleceğin ihtiyaçlarına ışık tutacak bir nitelik kazandırılamayacağıdır. Bu nedenle
makalede, askerî tarih yazımının temel sorunları, tarih yazımındakileri de
kapsayacak şekilde ele alınmıştır. Mesele sırasıyla; askeri tarih felsefesi, askerî tarihin
bir sosyal bilim olarak tarih içindeki konumu, askerî bilimler disiplini içindeki
yeri, tarih yazımının temel sorunları ve bu sorunlardan askerî tarih felsefesine aktarılanlar
ana başlıkları altında incelenmiştir. Bu incelemeyi kuramsal bir temel
üzerine inşa etmek maksadıyla geliştirilen model çerçevesinde, askerî tarihin temel
sorunları tahlil edilmiştir. Yapılan inceleme neticesinde, tarih yazımına ilişkin olarak
geliştirilen kuramların tek başlarına, bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarını karşılayabilecek
bir askerî tarih yazımına katkı sağlayamadığı, askerî tarih felsefesi
üzerindeki tartışmalar belirli bir olgunluk seviyesine ulaşmadan bu dalın gelişemeyeceği
sonucuna ulaşılmıştır.

HÜKÛMET DIŞI KURULUŞLARI ANLAMAK

Ali Bilgin VARLIK


ÖZET

Bu makalenin amacı, Hükûmet Dışı Kuruluş (HDK) olgusunun Uluslararası İlişkiler Disiplini içerisindeki yerini ortaya koymaktır. Bu maksatla, genel sistem kuramı esas alınarak geliştirilen model çerçevesinde, HDK’ların uluslararası ortamın aktörleri ile olan ilişkileri incelenmiştir. Ayrıca, HDK’ların sivil toplum olgusunun diğer unsurları ile ayrımı ortaya konmuş ve tasnifi yapılmıştır. Bu suretle, HDK’ların nasıl bir sistem içerisinde çalıştıkları ve kuvvetli ve zayıf tarafları bütüncül olarak incelenmiştir.
Makalenin temel savı, küresel eğilimlerin bir ürünü olarak ortaya çıkan HDK olgusunun, bu eğilimleri belirleyen aktörlerin bir vasıtası olduğu kadar onları etkileyebilme gücüne de sahip olduğudur.  Bu savı desteklemek maksadıyla, makalede ayrıca; “HDK’ların nasıl bir uluslararası şahsiyete sahip oldukları”, “HDK kavramının sivil toplum olgusundan ne şekilde ayrıştığı”, “HDK’ların uluslararası ortamın aktörleri ile çatışan ve uyuşan ilişkilerinin olup olmadığı”, “Küreselleşmenin hız ve yaygınlık kazandığı ortamlarda HDK olgusunun güç kazanıp kazanmadığı” sorularının cevabı aranmıştır.

Anahtar Kelimeler: Uluslararası Hükûmet Dışı Kuruluşlar, HDK, Özel Gönüllü Kuruluşlar, Sivil Toplum Kuruluşu/Örgütü-STK, STÖ, Uluslararası Örgütler.

UNDERSTANDING NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS

ABSTRACT
The main aim of this article is to define the Non-Governmental Organization (NGO) concept within the parameters of international affairs discipline. For this purpose the relations between the NGOs and the actors of the international environment is examined within the framework of the model developed which takes the general system model as principle. Additionally, the distinction between the NGOs and the other elements of the civil society is determined, and  NGOs are typified.  Thus how the NGOs work in a system is examined in a holistic approach as well as their advantages and disadvantages. The main thesis of the article is that: as the emerging result of global trends, NGO concept is a mean of actors which designate these trends, also has the power to affect them as well. Additionally, in order to support the thesis, answers of the following questions are searched: “What kind of international identity NGOs have”, “How the concept of NGO is separated from the civil society”, “Whether there are conflicting and harmonizing relations between the NGOs and the actors of international environment”, “Whether NGO concept gains power or not with the acceleration and fark of globalization”. 

Keywords: International Non-Governmental Organizations (INGOs), NGO, Private Voluntary Organizations-PVOs, Civil Society Organizations-CSOs, International Organizations-IOs

Askeri ve Ekonomik Veriler Işığında NATO’nun Esnekliği
Ali Bilgin Varlık
Öz
NATO, soğuk savaş ve sonrasında birliğini ve etkinliğini devam ettirmeyi başarabilen yegâne örgüttür. NATO’nun gücü, etkin örgüt yapılanmasından, üyeleri arasındaki dayanışmadan, ortak değer ve çıkarlardan olduğu kadar,  dönüşebilme ve dönüşürken de güvenlik ortamını şekillendirebilme yeteneğinden kaynaklanmaktadır. İttifakın bu özelliği, uluslararası ortamda meydana gelen değişikliklere esneklik gösterebilmesin-den kaynaklanmaktadır. Üye devletlerin savunma mimarilerine ilişkin karar ve tercihleri, stratejik değişikliklere uygun politikaların geliştirilmesinde esası teşkil etmiştir. Bu incelemede, NATO’nun soğuk savaş ve sonrasında, stratejik gelişmelere uygun esneklik gösterdiği savı, zirve kararları ile askerî ve ekonomik veriler ışığında irdelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: NATO, Savunma Harcamaları, Soğuk Savaş, Soğuk Savaş Sonrası

NATO’S FLEXIBILITY IN THE LIGHT OF MILITARY-ECONOMIC DATA
Abstract
NATO is a unique organization extending its unity and efficiency during the Cold War and its aftermath. NATO’s power stems from its effective organizational structure, common values and shared interests of its allies as well as its capability to transform, and its ability to shape the security environment during this transformations. This characteristic of the Alliance comes from its flexibility to the changes in the international context. Allies’ preferences and decisions concerning with their defense architectures have been the basis of developing appropriate policies to strategic changes. In this article, the thesis that NATO has shown proper flexibility to strategic developments is examined under the light of summit decisions and, military and economic data.
Keywords: NATO, Defense Expenditures, Cold War, Post Cold War