Gjennom menneskehistoria er det vunne ut rundt 100 000 tonn gull totalt.
Gull blir mykje nytta til forgylling, til smykke og i spesielle praktgjenstandar fordi det har ein vakker glans og ikkje blir påverka av fukt eller av skiftande atmosfæriske forhold. Om lag 78 prosent av produksjonen blir brukt til framstilling av smykke, myntar og andre verdigjenstandar.
Sju prosent av den årlege verdsproduksjonen går til gullbarrar som i hovudsak blir lagra i dei ulike landas riksbankar som dekning for dei pengesetlane som er i omløp, og som for den største delen har avløyst dei tidlegare gullmyntane. Sjå òg gullstandard.
Gull blir òg nytta i tannlegearbeid, til kjemiske apparat, i glas- og porselensmåleri. Gull er og tillatt som fargestoff i kakepynt og likører, og har da E-nummer E 175.
Fordi gull leier varme og elektrisitet godt og er svært inert, blir det brukt som vernande belegg på andre metall, som elektrodemateriale, til leiarar og kontaktar i elektroniske halvleiarkomponentar. Over hundre tonn gull i året blir brukt i elektronikkindustrien. Fordi gull reflekterer infraraud stråling godt, blir det brukt i reflekterande belegg og filmar. 10–15 prosent av produksjonen blir nytta til tannlegeverksemd og andre tekniske formål.
Legering med andre metall gir moglegheiter til å justere eigenskapane av gullet til det aktuelle bruksområdet, sjå gull-legeringar. Til dømes er reint gull så mjukt at ein ikkje kan lage smykke av det. Ein tilset andre metall, til dømes kopar (Cu), sølv (Ag) og sink (Zn). 14 karats gult gull inneheld 26 prosent kopar, 13 prosent sølv og 3 prosent sink. 14 karats kvitt gull inneheld 17 prosent kopar og nikkel og 7 prosent sink.
Sjå òg gullsambindingar, gullprøve, gullsmed og gullsmedkunst.
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.