Mobil Öğrenme

Kitabımız Mobil Yaşam ve Uygulamaları ismini taşımaktadır. Mobil Yaşam ve Uygulamaları ile ilgili
bütünsel bilgi anlamında Türkiye‘de ilk defa bu kadar geniş ölçekte bir çalışma yapılması söz konusu
olmuştur. Aslında bu kitap Mobil Yaşam ve Uygulamaları konulu konferans dizilerimizde yer alan ve
konuyla ilgili olan değerli yazarlarımızın bazı sunumlarını bir araya getirerek 2010‘lu yıllarda
konunun bulunduğu noktayı da göz önüne sermek amacıyla yazılmıştır. Toplam olarak 22 çok değerli
uygulamacı, araştırmacı ve akademisyen yazarın katkıda bulunduğu ve 18 bölümün yer aldığı kaynak
bir kitap olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmada konu olabildiğince objektif bir biçimde ve çeşitli
yönleriyle ele alınmaya çalışılmıĢtır. Bazı bölümler daha çok teknik konuları işlese de bu konular ve
temellerin de bilinmesinde fayda vardır.

The purpose of this research was to investigate preservice teachers’ perceptions about
using m-phones and laptops in education as mobile learning tools. A total of 1087
preservice teachers participated in the study. The results indicated that preservice teachers
perceived laptops potentially stronger than m-phones as m-learning tools. In terms of
limitations the situationwas balanced for laptops and m-phones. Generally, the attitudes
towards using laptops in education were not exceedingly positive but significantly more
positive than m-phones. It was also found that such variables as program/department,
grade, gender and possessing a laptop are neutral in causing a practically significant
difference in preservice teachers’ views. The results imply an urgent need to grow
awareness among participating student teachers towards the concept of m-learning,
especially m-learning through m-phones.

Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Destekli Eğitim (BDE) Birimi BDE alanında araştırma, tasarım ve geliştirme yapmak amacıyla Açıköğretim Fakültesi bünyesinde 1989-90 öğretim yılında oluşturulmuştur. İlk dönemde ağırlıklı olarak Milli Eğitim Bakanlığına yönelik BDE malzemelerinin üretimi ve eğitim hizmetlerinin sunumu gerçekleştirilirken 1993’den itibaren BDE Biriminde geliştirilen Açıköğretim Alıştırma Yazılımları çeşitli illerde kurulan AÖF BDE Laboratuvarlarında açıköğretim öğrencilerine sunulmuştur. Aynı dönemde ses ve video barındıran çokluortam ders yazılımları hazırlanarak öğrencilere CD-ROM ortamında dağıtılmıştır. 2000’lerin başından itibaren internet ortamında deneme sınavları, ders kitaplarının ve televizyon programlarının internette yayınlanması, çokluortam ders yazılımlarının internet ortamına aktarılması gibi e-öğrenme hizmetleri tasarlanıp geliştirilerek öğrencilere sunulmaya başlanmıştır. 2001-2002 öğretim yılından itibaren bütünüyle internet üzerinden yürütülen Açıköğretim Uzaktan Eğitim Programlarının açılmasında öncülük edilmiştir. 2005 yılında dağınık olarak yürütülen internet hizmetleri Açıköğretim e-Öğrenme Portalı altında birleştirilmiş ve bu portalda derslere yönelik e-Sınav, e-Televizyon, e-Alıştırma, e-Ders, Eşzamanlı ve Eşzamansız e-Danışmanlık, e-SesliKitap,  e-Destek, e-DersNotu gibi hizmetleri yayınlamaya başlamıştır. BDE Biriminde 2006’dan itibaren internet üzerinde yürütülen Ford/Otosan e-Öğrenme Projesi, e-Sertifika Programları, Türkçe Sertifika Programları, e-Portfolyo uygulamaları, Yunusemre Açık Ders Malzemeleri Portalı, Cambridge Sertifika Programları gibi yaşamboyu öğrenmeye yönelik yeni uygulamalar hizmete sokulmuştur. 2010 yılından itibaren Açıköğretim sisteminde gerçekleştirilmeye başlanan dönüşüm sürecine paralel olarak e-öğrenme hizmetlerinin mobil ortamlar başta olmak üzere çoklu platformlarda sunulması amacıyla çalışmalar başlatılmıştır. Tüm açıköğretim programlarının yıllık sistemden dönemlik ve kredili sisteme dönüştürülmesine paralel olarak ders kitapları yenilenmesi nedeniyle e-öğrenme malzemelerinin yeni tasarımla üretimine başlanmıştır. Açıköğretim BDE Birimi sunduğu eğitsel içerik miktarı ve yararlanan öğrenci sayısı açısından ülkemizin en büyük e-Öğrenme sunucusudur. BDE Biriminde e-öğrenme hizmetlerinin ve içeriğinin yapımında öğretim tasarımcıları, yazılım ve sistem uzmanları, eğitim teknologları, ses-görüntü-video-canlandırma tasarımcıları görev almaktadırlar. BDE Birimi sunduğu eğitsel içeriğin tasarımını, geliştirilmesini ve uygulanmasını kendi bünyesindeki uzmanların yanı sıra Açıköğretim Kitap Birimi, Açıköğretim Televizyon Yapım Merkezi, Açıköğretim Test Araştırma Birimi, Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi ile çok sayıda editör, yazar, sunucu ve tasarımcının desteği ile geçekleştirmektedir. Bu çalışmada Anadolu Üniversitesi Açıköğretim sisteminde e-öğrenme uygulamalarının tasarlanması, geliştirilmesi, uygulamaya konulması ve değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen yayınlar taranmış ve Açıköğretim sisteminde e-öğrenmenin gelişimine yönelik kapsamlı bir çerçeve elde edilmeye çalışılmıştır.

Teknolojilerin hızla geliştiği ve toplumsal yaşamın her alanına girdiği günümüzde dijital mobil cihazların kullanımı da artmaya başlamıştır. Eğitim alanında teknoloji kullanımının yaygınlaşması, her yerde ve her zaman herhangi bir kısıtlama olmaksızın eğitim içeriklerine erişimi kolaylaştırmıştır. Özellikle bilgisayar oyunları, eposta, İnternet, cep telefonu, anlık mesajlaşma gibi ortamları kullanarak büyüyen bireyler herhangi bir yer ve zamanda İnternete bağlanabildikleri mobil cihazlar ile bilgiye ulaşabilmektedirler. Mobil teknolojiler aracılığıyla öğrenme olarak da adlandırılan mobil öğrenme ile bireyler bir internet ağı aracılığıyla kişisel bilgisayarlar başta olmak üzere, akıllı telefonlar, tablet, e-okuyucu, PDA gibi birçok farklı türde dijital cihaz ile eğitim ortamlarına erişebilmektedirler. Bu dijital cihazların eğitim-öğretim sürecinde etkili olarak kullanılması ile sınıflardaki geleneksel ders işleme sürecinin ve ortamdaki paydaşların rollerinin farklılaşması kaçınılmaz olmuştur. Bu bağlamda bu bölümde ilk olarak mobil öğrenme kavramının gelişen süreçteki değişimine değinilmiş, mobil cihazların neden kullanıldığı ve mobil öğrenme sürecini etkileyen değişkenler çerçevesinde yapılabilecek tasarım, “Yer, Teknoloji, Kültür ve Doyum” (Location, Technology, Culture, and Satisfaction, LTCS) modeli çerçevesinde ele alınmış ve tasarımcıların dikkat etmesi gereken noktalar belirtilmiştir. Daha sonra mobil öğrenme ile ilgili yanlış anlaşılmalar üzerinde durulmuştur. Bölümün sonunda ise mobil öğrenme ile ilgili güncel çalışmalara yer verilerek, değişen ve gelişen teknolojilerin mobil öğrenme sürecinde ortaya çıkarabileceği potansiyellere ve risklere değinilmiştir.

Günümüzde, değişim kaçınılmaz bir gerçek, öğrenme tarzındaki çeşitlilik de aynı şekilde. Bu kitapta, Doug Thomas ve John Seely Brown değişimin gücünü, birbiriyle ilişkili kavramlar olan ilham almayı, bireysel öğrenmeyi ve yeni ortaya çıkmakta olan öğrenme kültürünü bize tanıtıyorlar. Geleneksel anlamdaki kültür kavramını, öğrenme ortamındaki her türlü değişkene göre kendini geliştirme, değiştirme ve uyum sağlama olarak ele alıyorlar, öğrenmeyi ise işbirliği yapma, birlikte oluşturma ve durmayan değişim olarak tanımlıyorlar. Böylece değişimin bir parçası olmayı, çağımızın diline çevirmek gerekirse, teknoloji okuryazarı olmayı ön plana çıkartıyorlar. Günümüz şartlarında öğrenme olgusunu, betimleyici bir tarzda anlatan bu çalışmanın, uzun süreli ve sistemli bir gözlemin ürünü olduğu ortada...

Son yıllarda gelişen iletişim teknolojileri ile birlikte e-öğrenme sürecinde farklı yöntemler kullanılmaya başlanmıştır. E-öğrenmeye dâhil edilen yöntemlerden biri de mobil öğrenmedir. Mobil teknolojilerin gelişimi ve yaygın kullanılmaya başlanması ile birlikte mobil öğrenme e-öğrenmenin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Ancak mobil teknolojilerden istenilen düzeyde faydalanılmasında tasarlanacak mobil öğrenme ortamlarının belirli teorik temellere dayandırılması önemlidir. Bu çalışmada mobil öğrenme uygulamalarını temel alan araştırmalar incelenerek tercih edilen öğrenme yaklaşımları analiz edilmiş, kullanılan öğrenme yaklaşımlarının tercih edilme nedenleri ve mobil öğrenme faaliyetlerine uygunluğu değerlendirilmiştir. Bu bağlamda 16 ayrı çalışma incelenmiş, bu çalışmalarda sekiz farklı öğrenme yaklaşımının temel alındığı görülmüştür. Özellikle aktif öğrenme ve sosyal bilişsel öğrenme kuramının daha fazla tercih edildiği görülmüştür. Yapılan değerlendirme sonucunda, mobil öğrenme ortamlarının tasarımında işlenecek konu, öğrenci kitlesinin profili ve mevcut teknik alt yapı gibi farklı değişkenlerin önemli olduğu, bu nedenle tasarımı etkileyecek şartlar göz önünde bulundurarak birden fazla öğrenme yaklaşımının temel alınabileceği söylenebilir.

Bu araştırmanın amacı Lin, Lin, Yeh & Wang (2016) tarafından geliştirilen Mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeğini Türkçe’ye uyarlamaktır. Amaç doğrultusunda öncelikle ölçek Türkçe’ye çevrilmiş, uzman görüşü alınarak Türkçe forma son şekli verilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları için 2015-2016 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 698 lisans öğrencinden oluşan bir çalışma grubundan elde edilen veriler kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği iki aşamada yapılan Açımlayıcı ve Doğrulayıcı faktör analizi ile tespit edilmiştir. İlk aşamada yapılan analizler sonucunda 3 alt boyutlu 17 maddelik bir ölçek elde edilmiştir. Bu ölçeğin geçerliliği için faktör analizleri tekrar edilmiştir. Sonuç olarak 3 boyut 17 maddeden oluşan ölçeğin birinci alt boyutu olan iyimserlik faktörünün 7, ikinci alt boyutu olan öz yeterlilik faktörünün 6, üçüncü alt boyutu olan kendi kendine öğrenme faktörünün 4 maddeden oluştuğu ve ölçeğin açıkladığı toplam varyans oranının %76,9 olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin güvenilirliği ise Cronbach alfa katsayısı ve test-tekrar test yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Ölçeğin cronbach alfa katsayısı .95 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test sonucunda korelasyon katsayısı .68 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, Türkçe’ye uyarlanan mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeğinin mobil öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluğu ölçmek için uygun bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Özet Kesintisiz (seamless) öğrenme, öğrenenlerin bir ya da daha çok kişisel cihazlarıyla, doğru zamanda ve doğru yerde, doğru bilgiye erişimlerinin mümkün olduğu ve çeşitli öğrenme senaryolarından bir diğerine geçişi kolaylıkla ve hızlıca sağlayabildikleri öğrenme yaklaşımıdır. Bu öğrenme senaryoları, bireysel öğrenme ortamları, başka bir öğrenen, veliler, danışmanlar, öğretmenler, küçük gruplar, çevrimiçi topluluklar ve benzeri ortamları içerebilir. Açık ve Uzaktan Öğrenme bağlamında kesintisiz öğrenme birçok fırsat sunmaktadır. Bu fırsatlar arasında açık ve uzaktan öğrenenlerin bilgiye doğru zaman ve mekânda ulaşması gelmektedir. Açık ve uzaktan öğrenmede, öğrenmenin en etkin olarak gerçekleştiği zaman, öğrenenin hazır bulunuşluğunun en yüksek olduğu zamanda olmaktadır. Bu da bütünsel ve algısal olarak daha iyi bir öğrenme deneyimi demektir. Aynı zamanda öğrenme, öğrenenlerin günlük yaşamlarına farklı bağlamlarda dâhil edilerek, yerleşik (gömülü) bir öğrenme biçimi elde edilebilir. Bu da öğrenenlerin formal öğrenme zamanını artırma potansiyeline sahiptir. Bu çalışmada açık ve uzaktan eğitimde kesintisiz öğrenme yaklaşımının kullanımı on belirgin boyutta tartışılmaktadır. Bu çalışmanın, açık ve uzaktan öğrenme alanında çalışanlara yol gösterici nitelikle olduğu düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Kesintisiz öğrenme, Açık ve uzaktan öğrenme, mobil öğrenme. Abstract Seamless learning, with one or more personal devices learners at the right time and the right place, it is possible to have access to right information and transition to another variety of learning scenarios is easily and can provide quick manner. These learning scenarios can include individually learning environments, with another learner, parents, mentors, teachers, small groups and online community and such of environments. Seamless learning provides many opportunities in open and distance learning context. One of this opportunities that open and distance learners can access right information at right place and right time. The most effective learning occurs when ODL learner's social presences is the highest. Thus affording individual learners a genuinely holistic and perpetual learning experience. Furthermore, learning, be included in the learners' daily lives in different contexts, it can be obtained with an embedded learning styles. This learning style has the potential to improve the learner's formal learning time. In this research, use of seamless learning in open and distance education is discussed with ten salient dimensions. This study is considered to guiding attribute to the open and distance education employees.

Bu araştırmanın amacı Lin, Lin, Yeh ve Wang (2016) tarafından geliştirilen Mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeğini Türkçe’ye uyarlamaktır. Amaç doğrultusunda öncelikle ölçek Türkçe’ye çevrilmiş, uzman görüşü alınarak Türkçe forma son şekli verilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları için 2015-2016 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 698 lisans öğrencinden oluşan bir çalışma grubundan elde edilen veriler kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği iki aşamada yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile tespit edilmiştir. İlk aşamada yapılan analizler sonucunda 3 alt boyutlu 17 maddelik bir ölçek elde edilmiştir. Bu ölçeğin geçerliliği için faktör analizleri tekrar edilmiştir. Sonuç olarak 3 boyut 17 maddeden oluşan ölçeğin birinci alt boyutu olan iyimserlik faktörünün 7, ikinci alt boyutu olan öz yeterlilik faktörünün 6, üçüncü alt boyutu olan kendi kendine öğrenme faktörünün 4 maddeden oluştuğu ve ölçeğin açıkladığı toplam varyans oranının %76,9 olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin güvenilirliği ise Cronbach alfa katsayısı ve test-tekrar test yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı .95 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test sonucunda korelasyon katsayısı .68 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, Türkçe’ye uyarlanan mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeğinin mobil öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluğu ölçmek için uygun bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

ÖZET: Bu çalışma, 3G teknolojilerinin (3. Nesil Kablosuz Mobil İletişim Teknolojisi) uzaktan eğitimde kullanımına yönelik araştırma sonuçlarını içermektedir. 3G teknolojisi, mobil operatörlerin ses ve görüntü servislerinin mobil ağlar üzerinden iletilmesine olanak veren üçüncü nesil mobil teknolojilerini ifade etmektedir. Üçüncü nesil (3G) mobil teknolojiler ses ve görüntünün yoğun olarak kullanıldığı ve geniş bant gerektiren uygulamaların çalışmasına olanak sağlamaktadır. Bu uygulamalara yüksek kalitede kolay ve hızlı erişimin sağlanması ile uzaktan eğitim alanına katkı sağlaması beklenmektedir. Araştırma yeniliklerin yayılması kuramı ile kullanımlar ve doyumlar kuramı çerçevesinde şekillenmektedir. Yeniliklerin yayılması kuramına göre yenilik, bireyler tarafından yeni olarak algılanan düşünce, araç, gereç, teknoloji olabilmektedir. Yeniliklerin bireyler tarafından kabulü ve kullanımı, yayılmasını artırmakta; benzer sosyo-kültürel yapıda yenilikler daha hızlı yayılmaktadır. Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımına göre ise, bireyler farklı gereksinimlerini doyuma ulaştırmaya çalışırlar. Kitle iletişim araçları bu amaçla kullanılan teknolojiler olup, bireylerin farklı tercihleri önem kazanmaktadır. Bu bağlamda mobil teknolojilerin uzaktan eğitimde kullanılma potansiyeli ve 3G teknolojisini destekleyen cihazların yaygınlaşması son derece önem arz etmektedir. Araştırma çerçevesinde, İç anadolu bölgesindeki eğitim düzeyi yüksek bir ilde uzaktan eğitim alanında çalışmalarını yürütmekte olan ve 3G teknolojisini destekleyen cep telefonuna sahip bireyler belirlenmiştir. İlgili kuramlar bağlamında hazırlanan sorular ışığında görüşme yöntemiyle veri toplanmış ve içerik analizi yapılmıştır. Konuya ilişkin alanyazın taraması yapılmış olup analiz sonucu elde edilen bulgular alanyazın desteği ile raporlaştırılarak öneriler sunulmuştur. Anahtar sözcükler: 3G, mobil öğrenme, yeniliklerin yayılması, kullanımlar ve doyumlar. ABSTRACT: This study contains research results on use of 3G (Third Generation) mobile technologies in distance education. 3G technologies express third generation mobile services that enable network operators to offer users voice and video data on mobile network. 3G mobile technologies make possible the use of broad band applications where intensive use of voice and video is needed. It is supposed that easy and high quality access opportunities to those applications can contribute to the field of distance education. The study has been based on " diffusion of innovations " and " uses and gratifications " theories. According to diffusion of innovations theory, innovation can be considered as thoughts, tools and technology perceived by individuals as new. Acceptance and use of innovations raises the diffusion, also similar socio-cultural constructed innovations diffuses faster. Individuals efforts to satisfy themselves for different needs according to uses and gratifications theory,. Mass communication tools are the technologies used in the way of that satisfaction and at this point different needs of individuals gets importance. In this context, it is important that the potential of use of 3G technologies in distance education and diffusion of 3G mobile devices. Participants are the individuals studying in the field of distance education in a high education level Central Anatolia city and owners of the mobile 3G phones. Data gathered from participants according to prepared questions related to theories and were analyzed according to content analyses. Literature was scanned regarding to research issue and results has been reported on the base of the literature and given some suggestions. 1.GİRİŞ 3G teknolojisinin faaliyete geçmesiyle şu an internet üzerinden yürütülmekte olan uygulamalara mobil olarak daha hızlı erişim sağlanacağı düşünülmektedir. Bu uygulamalar e-devlet uygulamalarından uzaktan eğitime, sağlık hizmetlerinden e-alışverişe geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Uzaktan eğitimin temelinde zaman ve mekândan bağımsız iletişim ve erişim sağlayan teknolojiler bulunduğundan 3G gibi teknolojiler uzaktan eğitime ve özellikle mobil öğrenmeye büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

In this study, it was aimed to examine the m-learning attitudes of teachers in terms of different
variables. Today, advances in technology have changed the ways information is obtained,
generated and spread. Technological developments, particularly those which affect spreading of
information, became the main factor in determining the content of education, its organization and
execution from spatial scales to individualization (Toplu and Gökçearslan, 2012). As the processes
related to information change in the information society, educational institutions will have to
change themselves. Man's social learning effort has gained a new dimension with the development
of individual needs and new technologies. One of these new dimensions is mobile learning.
M-learning is defined as a learning model that lets the students' access learning materials at any
place, any time through the use of mobile technology and the Internet (LanandSie, 2010). The
study group of the study consists of 111 preservice teachers receiving education at Gazi University
Faculty of Education in the school year of 2014-2015. M-Learning Attitude Scale. M-learning attitude
scale was developed by Çelik (2013) in an attempt to determine the attitudes of preservice
teachers towards m-learning. Examining the scores obtained by preservice teachers from the
attitude scale; it could be asserted that preservice teachers have high levels of attitudes. No
difference was observed in the attitudes of preservice teachers towards mobile learning in terms of
demographic features like gender and states of having a computer and a smart phone.

Günümüzde kullanımı giderek artan mobil araçlarla yaşlı yetişkinlerin deneyimlerini ortaya koymak toplumsal kalkınma sürecinde önemli görülmektedir. Bu düşünceden hareketle çalışmanın amacı yaşlı yetişkinlerin mobil araçları kullanım ve mobil öğrenme deneyimlerini ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında nitel araştırma yönteminden faydalanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışma grubu 65 yaş üstü altı kişiden oluşmaktadır, Katılımcıların yaşları 66 ile 74 arasında değişmektedir. Katılımcılardan dördü kadın ikisi erkektir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Akıllı cihazlarla whatsapp, youtube, google, gazete ve kamera uygulamalarının sıklıkla kullanılmaktadır. Akıllı cihazlarla sağlıkla ilgili aramalar, yemek tarifi ve gündem takibi ön sıralarda yer alan temalardandır. Akıllı cihazlarla ne türde bilgiler öğrenildiği saptanmıştır. Yaşlı bireyler akıllı cihazlarla ulaşılan kaynak çeşitliliğine vurgu yaparken, yanlış tutarsız ve gereksiz bilgilere de sıklıkla ulaştıklarını belirtilmiştir.